Το στεριανό νησί
Θερινές εντυπώσεις από τη Λευκάδα
Εάν κατευθυνεσαι από τα νότια προς το νησί της Λευκάδας, πρέπει πρώτα να διασχίσεις βασικά ολόκληρη την Αιτωλοακαρνανία, που σου δίνει την εντύπωση πως δε θα τελειώσει ποτέ. Και δεν είναι απλά ο μεγαλύτερος νομός της Ελλάδας με διαφορά στήθους ή λιμνοθάλασσας από τη δεύτερη Λάρισα, αλλά πρακτικά δυο νομοί σε έναν, όπως δηλώνει και το όνομά της. Όπως ήταν δηλ κάποτε ενιαίος νομός η Κοζάνη με τα Γρεβενά, τα οποία είναι μια από τις μικρότερες πρωτεύουσες νομού στην χώρα και δε δικαιολογουσαν πολύ πειστικά την αναγκαιότητα αυτόνομης ύπαρξης και παρουσίας τους ως ξεχωριστή νομαρχία. Αν και αυτά μετεξελισσονται και καταργούνται σταδιακά με την αναδιάρθρωση του αστικού κράτους και σχέδια τύπου Καλλικράτη. Όπως αρχίζουν να χάνουν ίσως το ρόλο και τη σημασία τους τα εθνικά κράτη εντός των διάφορων ιμπεριαλιστικων οργανισμών/ολοκληρωσεων, χωρίς να αναιρείται ωστόσο η εθνική πρωτίστως βάση εκδήλωσης των ενδοιμπεριαλιστικων αντιθέσεων, των πολεμικών συγκρούσεων, κτλ. Κι είναι κωμικοτραγικό να βλέπεις κάποιους αυτοαποκαλουμενους μαρξιστές να μην μπορούν να διακρίνουν αυτή τη γενική τάση ολοκλήρωσης, που από μακροσκοπική άποψη προετοιμάζει τις υλικές συνθήκες για το πέρασμα στον κομμουνισμό, με την αντιδραστική οικονομικοπολιτικη ουσία της στο σημερινό πλαίσιο.
Παρόλα αυτά τα Γρεβενά δεν είναι ο μικρότερος νομός της Ελλάδας (ούτε καν της ηπειρωτικής πιθανότατα). Ο τίτλος αυτός ανήκει στη Λευκάδα, που καταργεί διαλεκτικά ή καθιστά δυσδιάκριτα μερικά πιο παραδοσιακά όρια, όπως μεταξύ θάλασσας και στεριάς, ηπειρωτικής και νησιώτικης χώρας, καθώς συνδέεται οδικώς μέσω γέφυρας με την Αιτωλοακαρνανία, το μεγαλύτερο νομό όπως προείπαμε, σα φυσική συνέχεια και παρακλάδι του. Ή το όριο μεταξύ ειρηνικού και μεσογείου, αφού κάποιες γωνιές με πυκνή βλάστηση και γαλαζοπράσινα νερά θυμίζουν μικρούς επίγειους παραδείσους.
Η Λευκάδα είναι ένα νησί που συνδυάζει τα πάντα. Όμορφες διαδρομές στο βουνό με μονοπάτια για πεζοπορία και καταρράκτες. Γραφικά ορεινά χωριά με μνημεία, προτομές και συνθήματα για την αντίσταση, το εαμ και το κόμμα. Πλούσια αγωνιστική παράδοση από τα χρόνια του αντάρτικου και τον καιρό που η εδα έπαιρνε τη μονοεδρικη περιφέρεια του νησιού.
Και φοβερές παραλίες για όλα τα γούστα. Από πιο ερημικές, σχεδόν παρθένες, όπου δεν έχει πατήσει ακόμη ξαπλωστρας ποδάρι, μέχρι κάποιες άλλες, πολυβουες και κοσμικές, όπου οι ομπρέλες φαίνονται σαν ταπετσαρία από ψηλά και τα ντεσιμπέλ των μπιτσομπαρων φτάνουν ως απέναντι στην Ιταλία. Κι άντε να μη σου βγει μετά η ρετσινια του αντικοινωνικου κι αγοραφοβικου που δεν ξέρει να κολυμπά μες στις μάζες και τους σερφερς και προτιμά την εναλλακτική ησυχία του και τη μοναξιά της ιδεολογικής καθαρότητας, σε κολπακια όπου συχνάζουν τρεις κι ο κούκος.
Οι πιο ωραίες κι ιδιαίτερες παραλίες είναι αντικειμενικά στο δυτικό τμήμα του νησιού, όπου μπορείς να απολαύσεις μαγευτικά ηλιοβασιλέματα, με το ροζ ήλιο να βουτάει κσι να χάνεται στο απέραντο γαλάζιο, σε μια εκπληκτική σημειολογία για τη μοναδική περιφέρεια πλην αττικής που κέρδισε ο συριζα. Και όπου εκτός από το διαφημισμένο πόρτο κατσίκι, ξεχωρίζει η Εγκρεμνη, που έχει προφανή ετυμολογική προέλευση. Κι όπου κατεβαίνεις χαρούμενος 350 σκαλιά (!) αλλά το ζήτημα είναι πώς τα ανεβαινεις μετά, που σου φεύγει η ψυχή για έφοδο στον ουρανό, αλλά το σώμα μένει στάσιμο κι απροθυμο και νιώθεις σαν τον ινστρουκτορα του τραμπακουλα στο λετσοβο, που όρκο παίρνω καλός άνθρωπος πρέπει να ήτανε, αλλά πήγε κι έπεσε στην Εγκρεμνη και καλά κρασά. Αμ εμείς θα τη φτιάξουμε την κίνηση, χαμενε α χαμενε.
Αλλά το πιο ιντριγκαδορικο όνομα το έχει στα ανατολικά η παραλία φράξια, απέναντι από το σκορπιό, που φέρνει την ανάπτυξη εξαγοράζοντας αξιοπρεπειες και συνειδήσεις. Είναι όμως εξαιρετικά δυσπρόσιτη και αν αληθεύουν οι πληροφορίες της κε του μπλοκ, φιλοξενεί την εξοχική βίλα του καρολου παπουλια. Και μου θυμίζει συνειρμικά τον μαιουνη και το "καταληψιακο" σουξέ της εποχής. Πάμε όλοι μαζί σε μια παραλία.
Μιας και το έφερε η κουβέντα, στη Λευκάδα πρέπει να υπάρχει ένας μικρός πυρήνας των εργατοαγωνιστων που πρόσφατα κυκλοφόρησαν στην ιστοσελίδα τους την ιδρυτική διακήρυξη της κίνησής τους (κινηση κομμουνιστών εργατικού αγώνα ή αλλιώς) κκε α. Που δεν είναι κόμμα λέει αλλά ήθελε οπωσδήποτε μες στον τίτλο της το κκε, για να παραπέμπει σε/στο κόμμα. Κι εφόσον τελικά δεν είναι κόμμα αλλά ιστοσελίδα, θα μπορούσαν να το πουν και ικεα (ιστοσελίδα κομμουνιστών εργατικού αγώνα) όπως λέει το λαϊκό στρώμα. Ή και κκε β λέω εγώ, στα πρότυπα του εαμ β των σφων του Τεμπονέρα, που πλέον στηρίζουν συριζα.
Τι άλλο μπορεί κανείς να δει/βρει στη Λευκάδα;
Μια προτομή του Σβορώνου. Μνημεία του εθνικού λογοτέχνη της Ιαπωνίας λευκαδιου χερν! Μια κεντρική οδό που πήρε το όνομά της από την 8η μεραρχία του ελας. Το μουσείο του φωνογράφου με ελεύθερη είσοδο, αντάρτικα κειμήλια και τη φωτογραφία της θρυλικής Τζαβέλαινας που ζει ακόμα σε κάποιο γηροκομείο. Το πικάντικο τοπικό σαλάμι και τα φτηνά και ποιοτικά γάλατα της Δωδώνης που πάει για ξεπούλημα. Άπειρα κάμπινγκ και κάποιες παραλίες με ελεύθερο. Εγκατελειμμενες αμερικάνικες βάσεις. Ζεστούς, φιλικούς ανθρώπους. Κι ένα σύνθημα ενός οπαδού της Λίβερπουλ για το Σουάρεζ, αλλά δεν χρειάζεται να μιλάμε για ποδόσφαιρο για μερικές μέρες μετά από την κατάληξη που είχε ο τελικός του μουντιάλ.
Το βασικό χαρακτηριστικό του νησιού ωστόσο είναι πως ενα κομμάτι του φαίνεται να υστερεί λίγο σε γραφικότητα, γιατί καταστράφηκε στο μεγάλο σεισμό και χτίστηκε ξανά από το μηδέν, χάνοντας ωστόσο κι ένα μέρος της γοητείας του και το ιδιαίτερο χρώμα του. Το ωραίο είναι πως ενώ το κλασικό αστικό στερεότυπο λέει πως οι κάτοικοι των σοσιαλιστικών χωρών (που αντιμετώπιζαν οξύ στεγαστικό πρόβλημα και κοιτούσαν να το επιλύσουν βάζοντας πολλές φορές σε δεύτερη μοίρα την αισθητική) ζούσαν σε άχρωμα μουντά και πανομοιότυπα κουτιά, ο πολιτισμός της αντιπαροχής και του αυθαίρετου που έχει καταστρέψει τις ωραιότερες ελληνικές πόλεις, καταδεικνύει τόσο την αναρχία και την παντελή έλλειψη σχεδίου στην καπιταλιστική παραγωγή και τον κλάδο των κατασκευών κατ' επέκταση, όσο και την ισοπέδωση των ατομικών γουστων και της προσωπικής αισθητικής που υποτάσσονται στο εύκολο κέρδος. Και σε κάνει να σκέφτεσαι πως στην κοινωνία του μέλλοντος εκτός από τους θεσμούς του αστικού κράτους θα χρειαστεί να γκρεμισουμε και να φτιάξουμε από την αρχή μια σειρά γειτονιές κι εκτρωματα εκτός σχεδίου.
Ή όπως λέει και το σύνθημα
Σεισμός σεισμός κομμουνισμός
Εάν κατευθυνεσαι από τα νότια προς το νησί της Λευκάδας, πρέπει πρώτα να διασχίσεις βασικά ολόκληρη την Αιτωλοακαρνανία, που σου δίνει την εντύπωση πως δε θα τελειώσει ποτέ. Και δεν είναι απλά ο μεγαλύτερος νομός της Ελλάδας με διαφορά στήθους ή λιμνοθάλασσας από τη δεύτερη Λάρισα, αλλά πρακτικά δυο νομοί σε έναν, όπως δηλώνει και το όνομά της. Όπως ήταν δηλ κάποτε ενιαίος νομός η Κοζάνη με τα Γρεβενά, τα οποία είναι μια από τις μικρότερες πρωτεύουσες νομού στην χώρα και δε δικαιολογουσαν πολύ πειστικά την αναγκαιότητα αυτόνομης ύπαρξης και παρουσίας τους ως ξεχωριστή νομαρχία. Αν και αυτά μετεξελισσονται και καταργούνται σταδιακά με την αναδιάρθρωση του αστικού κράτους και σχέδια τύπου Καλλικράτη. Όπως αρχίζουν να χάνουν ίσως το ρόλο και τη σημασία τους τα εθνικά κράτη εντός των διάφορων ιμπεριαλιστικων οργανισμών/ολοκληρωσεων, χωρίς να αναιρείται ωστόσο η εθνική πρωτίστως βάση εκδήλωσης των ενδοιμπεριαλιστικων αντιθέσεων, των πολεμικών συγκρούσεων, κτλ. Κι είναι κωμικοτραγικό να βλέπεις κάποιους αυτοαποκαλουμενους μαρξιστές να μην μπορούν να διακρίνουν αυτή τη γενική τάση ολοκλήρωσης, που από μακροσκοπική άποψη προετοιμάζει τις υλικές συνθήκες για το πέρασμα στον κομμουνισμό, με την αντιδραστική οικονομικοπολιτικη ουσία της στο σημερινό πλαίσιο.
Παρόλα αυτά τα Γρεβενά δεν είναι ο μικρότερος νομός της Ελλάδας (ούτε καν της ηπειρωτικής πιθανότατα). Ο τίτλος αυτός ανήκει στη Λευκάδα, που καταργεί διαλεκτικά ή καθιστά δυσδιάκριτα μερικά πιο παραδοσιακά όρια, όπως μεταξύ θάλασσας και στεριάς, ηπειρωτικής και νησιώτικης χώρας, καθώς συνδέεται οδικώς μέσω γέφυρας με την Αιτωλοακαρνανία, το μεγαλύτερο νομό όπως προείπαμε, σα φυσική συνέχεια και παρακλάδι του. Ή το όριο μεταξύ ειρηνικού και μεσογείου, αφού κάποιες γωνιές με πυκνή βλάστηση και γαλαζοπράσινα νερά θυμίζουν μικρούς επίγειους παραδείσους.
Η Λευκάδα είναι ένα νησί που συνδυάζει τα πάντα. Όμορφες διαδρομές στο βουνό με μονοπάτια για πεζοπορία και καταρράκτες. Γραφικά ορεινά χωριά με μνημεία, προτομές και συνθήματα για την αντίσταση, το εαμ και το κόμμα. Πλούσια αγωνιστική παράδοση από τα χρόνια του αντάρτικου και τον καιρό που η εδα έπαιρνε τη μονοεδρικη περιφέρεια του νησιού.
Και φοβερές παραλίες για όλα τα γούστα. Από πιο ερημικές, σχεδόν παρθένες, όπου δεν έχει πατήσει ακόμη ξαπλωστρας ποδάρι, μέχρι κάποιες άλλες, πολυβουες και κοσμικές, όπου οι ομπρέλες φαίνονται σαν ταπετσαρία από ψηλά και τα ντεσιμπέλ των μπιτσομπαρων φτάνουν ως απέναντι στην Ιταλία. Κι άντε να μη σου βγει μετά η ρετσινια του αντικοινωνικου κι αγοραφοβικου που δεν ξέρει να κολυμπά μες στις μάζες και τους σερφερς και προτιμά την εναλλακτική ησυχία του και τη μοναξιά της ιδεολογικής καθαρότητας, σε κολπακια όπου συχνάζουν τρεις κι ο κούκος.
Οι πιο ωραίες κι ιδιαίτερες παραλίες είναι αντικειμενικά στο δυτικό τμήμα του νησιού, όπου μπορείς να απολαύσεις μαγευτικά ηλιοβασιλέματα, με το ροζ ήλιο να βουτάει κσι να χάνεται στο απέραντο γαλάζιο, σε μια εκπληκτική σημειολογία για τη μοναδική περιφέρεια πλην αττικής που κέρδισε ο συριζα. Και όπου εκτός από το διαφημισμένο πόρτο κατσίκι, ξεχωρίζει η Εγκρεμνη, που έχει προφανή ετυμολογική προέλευση. Κι όπου κατεβαίνεις χαρούμενος 350 σκαλιά (!) αλλά το ζήτημα είναι πώς τα ανεβαινεις μετά, που σου φεύγει η ψυχή για έφοδο στον ουρανό, αλλά το σώμα μένει στάσιμο κι απροθυμο και νιώθεις σαν τον ινστρουκτορα του τραμπακουλα στο λετσοβο, που όρκο παίρνω καλός άνθρωπος πρέπει να ήτανε, αλλά πήγε κι έπεσε στην Εγκρεμνη και καλά κρασά. Αμ εμείς θα τη φτιάξουμε την κίνηση, χαμενε α χαμενε.
Αλλά το πιο ιντριγκαδορικο όνομα το έχει στα ανατολικά η παραλία φράξια, απέναντι από το σκορπιό, που φέρνει την ανάπτυξη εξαγοράζοντας αξιοπρεπειες και συνειδήσεις. Είναι όμως εξαιρετικά δυσπρόσιτη και αν αληθεύουν οι πληροφορίες της κε του μπλοκ, φιλοξενεί την εξοχική βίλα του καρολου παπουλια. Και μου θυμίζει συνειρμικά τον μαιουνη και το "καταληψιακο" σουξέ της εποχής. Πάμε όλοι μαζί σε μια παραλία.
Μιας και το έφερε η κουβέντα, στη Λευκάδα πρέπει να υπάρχει ένας μικρός πυρήνας των εργατοαγωνιστων που πρόσφατα κυκλοφόρησαν στην ιστοσελίδα τους την ιδρυτική διακήρυξη της κίνησής τους (κινηση κομμουνιστών εργατικού αγώνα ή αλλιώς) κκε α. Που δεν είναι κόμμα λέει αλλά ήθελε οπωσδήποτε μες στον τίτλο της το κκε, για να παραπέμπει σε/στο κόμμα. Κι εφόσον τελικά δεν είναι κόμμα αλλά ιστοσελίδα, θα μπορούσαν να το πουν και ικεα (ιστοσελίδα κομμουνιστών εργατικού αγώνα) όπως λέει το λαϊκό στρώμα. Ή και κκε β λέω εγώ, στα πρότυπα του εαμ β των σφων του Τεμπονέρα, που πλέον στηρίζουν συριζα.
Τι άλλο μπορεί κανείς να δει/βρει στη Λευκάδα;
Μια προτομή του Σβορώνου. Μνημεία του εθνικού λογοτέχνη της Ιαπωνίας λευκαδιου χερν! Μια κεντρική οδό που πήρε το όνομά της από την 8η μεραρχία του ελας. Το μουσείο του φωνογράφου με ελεύθερη είσοδο, αντάρτικα κειμήλια και τη φωτογραφία της θρυλικής Τζαβέλαινας που ζει ακόμα σε κάποιο γηροκομείο. Το πικάντικο τοπικό σαλάμι και τα φτηνά και ποιοτικά γάλατα της Δωδώνης που πάει για ξεπούλημα. Άπειρα κάμπινγκ και κάποιες παραλίες με ελεύθερο. Εγκατελειμμενες αμερικάνικες βάσεις. Ζεστούς, φιλικούς ανθρώπους. Κι ένα σύνθημα ενός οπαδού της Λίβερπουλ για το Σουάρεζ, αλλά δεν χρειάζεται να μιλάμε για ποδόσφαιρο για μερικές μέρες μετά από την κατάληξη που είχε ο τελικός του μουντιάλ.
Το βασικό χαρακτηριστικό του νησιού ωστόσο είναι πως ενα κομμάτι του φαίνεται να υστερεί λίγο σε γραφικότητα, γιατί καταστράφηκε στο μεγάλο σεισμό και χτίστηκε ξανά από το μηδέν, χάνοντας ωστόσο κι ένα μέρος της γοητείας του και το ιδιαίτερο χρώμα του. Το ωραίο είναι πως ενώ το κλασικό αστικό στερεότυπο λέει πως οι κάτοικοι των σοσιαλιστικών χωρών (που αντιμετώπιζαν οξύ στεγαστικό πρόβλημα και κοιτούσαν να το επιλύσουν βάζοντας πολλές φορές σε δεύτερη μοίρα την αισθητική) ζούσαν σε άχρωμα μουντά και πανομοιότυπα κουτιά, ο πολιτισμός της αντιπαροχής και του αυθαίρετου που έχει καταστρέψει τις ωραιότερες ελληνικές πόλεις, καταδεικνύει τόσο την αναρχία και την παντελή έλλειψη σχεδίου στην καπιταλιστική παραγωγή και τον κλάδο των κατασκευών κατ' επέκταση, όσο και την ισοπέδωση των ατομικών γουστων και της προσωπικής αισθητικής που υποτάσσονται στο εύκολο κέρδος. Και σε κάνει να σκέφτεσαι πως στην κοινωνία του μέλλοντος εκτός από τους θεσμούς του αστικού κράτους θα χρειαστεί να γκρεμισουμε και να φτιάξουμε από την αρχή μια σειρά γειτονιές κι εκτρωματα εκτός σχεδίου.
Ή όπως λέει και το σύνθημα
Σεισμός σεισμός κομμουνισμός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου