23 Μαρ 2013

Οι πολιτοφύλακες μας λείψανε...


Οι πολιτοφύλακες μας λείψανε... 
 Βάζω στοίχημα ότι δεν είναι πολλοί αυτοί που γνωρίζουν το "Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου Όπλων" (ΕΚΕΑ). Κι επειδή με πιάσανε κάτι κρυάδες καθώς σκάλιζα τον ιστότοπό του, σκέφτηκα να κάνω τις σχετικές συστάσεις για να μη μένετε ανενημέρωτοι.

 Σύμφωνα με τον ιστότοπο, λοιπόν, το ΕΚΕΑ "είναι το μοναδικό Ελληνικό Ερευνητικό Ίδρυμα στο είδος του και ιδρύθηκε ακολουθώντας τα πρότυπα του Αμερικανικού Κέντρου Ελέγχου Όπλων και του Ρωσικού Κέντρου Ελέγχου Όπλων". Πάντοτε σύμφωνα με τον ιστότοπο, το ΕΚΕΑ απευθύνεται, μεταξύ άλλων, "σε κάθε Έλληνα που θεωρεί ότι η Ελλάδα πρέπει να αναπτύξει μια πανίσχυρη οπλική, αμυντική και αντιτρομοκρατική επιστήμη και τεχνολογία" και "στους πολιτικούς που θα κληθούν να πάρουν αποφάσεις και να νομοθετήσουν σε θέματα Εθνικής και Διεθνούς Ασφάλειας". 

 Πριν δυο χρόνια, το ΕΚΕΑ ίδρυσε την Hellenic Neighorhood Watch, κατά το πρότυπο της αντίστοιχης οργάνωσης που δραστηριοποιείται στις ΗΠΑ, δίνοντάς της και τον ελληνικό τίτλο "Ελληνική Πολιτοφυλακή". Προφανής στόχος αυτής της οργάνωσης ήταν να δημιουργηθεί ένα μισονόμιμο-μισοπαράνομο παρακράτος. Οι ίδιοι λένε πως η "Ελληνική Πολιτοφυλακή" δεν θα έκανε χρήση όπλων ούτε θα εκπαίδευε τα μέλη της στην χρήση τους αλλά σε άλλο σημείο τού ιστοτόπου τους διαβάζουμε:

"Το EKEO θεωρεί ότι η χρήση όπλου στα Ελληνικά Σχολεία είναι θέμα χρόνου και ότι πρέπει να ισχύσουν στα σχολεία απαραβίαστα πρωτόκολλα έκτακτης κατάστασης (Standard Emergency Procedures). Πρόθυμα τα στελέχη του Ελληνικού Κέντρου Ελέγχου Όπλων θα επιμορφώσουν τους εκπαιδευτικούς ακόμη και μέσω διαδικτύου για τις δέουσες ενέργειες σε περίπτωση ομηρίας και δολοφονικής επίθεσης σε σχολεία. Ασφαλώς η ίδρυση της Ελληνικής Πολιτοφυλακής (Hellenic Civil Guard) που θα συμπεριλάβει και μαθητές των σχολείων στις τάξεις της θα προσφέρει μια μόνιμη επιτήρηση του χώρου και της συμπεριφοράς των παιδιών προκειμένου να αποφύγουμε το μοιραίο που όμως αργά η γρήγορα θα συμβεί".

 Ενδιαφέρον, έτσι; Αν και παραμένει μυστήριο το πώς θα αντιμετωπίσει ένας άοπλος πολίτης κάποιον "βαρεμένο" που θα μπει οπλισμένος σ' ένα σχολείο και θ' αρχίσει να πυροβολεί. Αλλά το ΕΚΕΟ δεν μένει εκεί. Επιχειρεί να εντάξει στην πολιτοφυλακή του ακόμη και μαθητές, όπως διαλαλεί:

"Η Ελληνική Πολιτοφυλακή θα εντάξει στις Μονάδες του και παιδιά ηλικίας 16 ετών και άνω και θα τους προσφέρει on-line εκπαίδευση σε θέματα παιδικής εγκληματικότητας και βίας. Το Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου Όπλων καλεί όλους του μαθητές ηλικίας 16 ετών και άνω να γραφτούν μέλη της ιστοσελίδας Ελληνική Πολιτοφυλακή στο facebook προκειμένου να ενημερώνονται στο εξής για τις δραστηριότητες της Ελληνικής Πολιτοφυλακής (...) Στο προαύλιο του σχολείου οι Πολιτοφύλακες παρατηρούν και καταγράφουν επιθετικές συμπεριφορές η δέχονται καταγγελίες συμμαθητών τους (...) Οι Μαθητές Πολιτοφύλακες ενημερώνουν τους καθηγητές τους για τα φαινόμενα αυτά ενώ επεμβαίνουν με ειρηνικό τρόπο προκειμένου να διευθετήσουν τη διαφορά και να λύσουν το πρόβλημα που υπάρχει (...) Με τον τρόπο αυτό στα προαύλια των σχολείων θα υπάρχει μια συνεχής περιπολία εθελοντών ειρηνοποιών (Μαθητών Πολιτοφυλάκων) που θα αναφέρουν στους καθηγητές τους και στους ενήλικες πολιτοφύλακες που θα περιπολούν εκτός σχολείου κάθε παραβατική συμπεριφορά. Επίσης, ο εντοπισμός νεαρών μαθητών που είναι επιρρεπείς σε εγκληματική συμπεριφορά θα αποτρέψει όχι μόνο την διάπραξη εγκλημάτων στο χώρο των σχολείων αλλά θα νουθετήσει και τον ίδιο τον παραβάτη μαθητή εντάσσοντας τον και πάλι στο χώρο της τάξης..."

 Μπρρρρ.... ανατριχίλα! Ωραία σχέδια έχουν οι τύποι για τα 16χρονα παιδιά, ε; Από τη μια πάνε να τα κάνουν ρουφιάνους πριν βγάλουν γένια κι από την άλλη θέλουν να τα εντάξουν σε στρατιωτικής δομής οργανώσεις, ώστε να εκπαιδευτούν για να στελεχώσουν αργότερα...είναι ευνόητο τι. Μάλιστα, το ΕΚΕΟ απευθύνθηκε και στο επίσημο κράτος για στήριξη και χρηματοδότηση όλων των παραπάνω σχεδίων του, απευθύνοντας στις 16/03/2012 ανοιχτή επιστολή προς τον τότε υπουργό προστασίας του πολίτη, το Μιχάλη "αδιάβαστο" Χρυσοχοΐδη. Αυτή η επιστολή ξεσήκωσε τόσο θόρυβο και τόσες αντιδράσεις ώστε την επόμενη μέρα το ΕΚΕΟ αναγκάστηκε να δηλώσει ότι αναστέλλει το πρόγραμμα Hellenic Neighorhood Watch, σε...ένδειξη διαμαρτυρίας!

 Α, μη το ξεχάσω! Επί κεφαλής τού ΕΚΕΟ δεν είναι μόνο στρατιωτικοί. Διευθυντής του είναι ο καθηγητής πυρηνικής φυσικής Θεόδωρος Λιόλιος και πολλοί από τους συνεργάτες του είναι καθηγητές, διδάκτορες, λέκτορες κλπ. Με άλλα λόγια, έχουν επιστρατευτεί ένα μάτσο πτυχία και διπλώματα για να προσδώσουν στο φασισταριό μια επίφαση επιστημονικότητας.

 Κράτησα για το τέλος το καλύτερο. Προκειμένου να μην υπάρχουν αμφιβολίες για το τί μυαλά κουμαντάρουν εκεί στο ΕΚΕΟ, ο ιστότοπος της οργάνωσης φροντίζει να προβάλλει με ιδιαίτερο τρόπο και την "Έρικα", το στρατιωτικό εμβατήριο της Βέρμαχτ...

 Κάτι μου λέει ότι δεν είναι μακρυά η μέρα κατά την οποία το επίσημο κράτος θα αξιοποιήσει τις υπηρεσίες που μπορεί να του προσφέρει αυτή η οργάνωση...

ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ Η ΑΦΕΛΕΙΣ;


ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ Η ΑΦΕΛΕΙΣ; 


Είναι να απορεί κανείς. Μέρες τώρα «το πρόβλημα του κόσμου» είναι το πώς θα «κουρευτούν» οι καταθέσεις που βρίσκονται στις κυπριακές τράπεζες. 






Τόσο αφελείς και ανεγκέφαλοι είναι όλοι αυτοί και νομίζουν ότι το πρόβλημα του κόσμου και της Κύπρου είναι το είδος του «κουρέματος» των καταθέσεων; Είναι τόσο αδύνατο να δουν μαζί με τα ο «κούρεμα»  το τσουνάμι μέτρων καρατόμησης των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων που έπονται; Είναι τόσο αδύνατον να δουν την επερχόμενη μείωση των  μισθών και συντάξεων, την ανατροπή της οικονομίας της Κύπρου, το «στέγνωμα» της αγοράς, και πάνω απ’ όλα την επερχόμενη αρπαγή του τεράστιου ορυκτού πλούτου του νησιού μαζί με τα προικιά της δημόσιας περιουσίας; Έγινε ποτέ πουθενά τίποτα διαφορετικό από τρόικες και ΔΝΤ όταν επιτίθονταν στους λαούς με άρμα το χρέος που τους φόρτωσε η άρχουσα τάξη ή με πρόσχημα τη δημοσιονομική πειθαρχία;  



Είναι τόσο ανεγκέφαλοι ή απλώς καλοκουρδισμένα όργανα του διεθνούς κεφαλαίου που παραπλανούν τους λαούς με τα ίδια πάντα μοτίβα του «μικρότερου κακού» για σήμερα και το αύριο δεν το είδαμε, δεν το είπαμε, δεν το ξέρουμε ενώ και αύριο επαναλαμβάνουν ακριβώς το ίδιο σενάριο;



Ένα είναι βέβαιο, είναι καλοκουρδισμένοι πράκτορες του διεθνούς τοκογλυφικού κεφαλαίου. Όλα τα άλλα είναι απλώς για ερμηνείες, παρερμηνείες και παραπλανήσεις. 


 Αναρτήθηκε από symastev

Λεφτα υπαρχουν....αλλα για ΠΟΙΟΝ;;;


Η κούρσα των παγκόσμιων επενδύσεων 
Οι άμεσες ξένες επενδύσεις είναι ένα ακόμη πεδίο ανταγωνισμού στη διεθνή οικονομία. Η συνεχιζόμενη διεθνής καπιταλιστική κρίση είναι η κύρια αιτία της μεγάλης υποχώρησης που σημειώθηκε το 2012, αλλά και ο λόγος για τον οποίο έχουμε την αύξηση του μεριδίου των «αναδυόμενων» οικονομιών σε σχέση με το μερίδιο των αναπτυγμένων οικονομιών στις παγκόσμιες επενδύσεις.
ΤΗΝ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗ ΤΕΤΑΡΤΗ, έγινε γνωστό ότι οι άμεσες επενδύσεις της Κίνας στο εξωτερικό σημείωσαν αύξηση τους πρώτους δύο μήνες του έτους για πρώτη φορά μετά εννέα μήνες και εκτινάχθηκαν κατά το ιλιγγιώδες ποσοστό του 147% σε ετήσια βάση, φτάνοντας στα 18,4 δισ. δολάρια. Υπερέβησαν, έτσι, τις άμεσες ξένες επενδύσεις που εισέρρευσαν στην Κίνα και έφθασαν στα 17,48 δισ. δολάρια στο ίδιο χρονικό διάστημα, καταγράφοντας μείωση 1,35% σε ετήσια βάση. Η εξέλιξη εκλαμβάνεται από τους οικονομικούς αναλυτές ως βελτίωση της εμπιστοσύνης στη δεύτερη οικονομία του κόσμου καθώς ο ρυθμός ανάπτυξής της πιθανολογείται από μερίδα οικονομικών αναλυτών πως μπορεί να επιταχυνθεί στο 8,3% το 2013 μολονότι ο επίσημος στόχος της κινεζικής κυβέρνησης δεν υπερβαίνει το 7,5% το τρέχον έτος. Ειδικότερα, οι κινεζικές επενδύσεις στις ΗΠΑ σημείωσαν αύξηση 145,7% τους πρώτους δύο μήνες του έτους, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστημα αυξήθηκαν κατά 281,8% οι επενδύσεις του ασιατικού οικονομικού γίγαντα στην Αυστραλία και κατά 81,9% στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Στην Ιαπωνία, αντίθετα, με την οποία η Κίνα έχει τεταμένες σχέσεις, καθώς έχουν αναθερμανθεί εδαφικές διαφορές των δύο χωρών, οι κινεζικές επενδύσεις κατέγραψαν μείωση 31%.
Σε ό,τι αφορά τις εισροές από την ΕΕ σημείωσαν αύξηση 34%, ενώ εκείνες από τις ΗΠΑ υποχώρησαν κατά 5,4%. Στη διάρκεια του Μαρτίου, άλλωστε, Κινέζοι επιχειρηματίες ανέφεραν ότι αναζητούν ευκαιρίες για εξαγορές και επενδύσεις στο εξωτερικό, καθώς οι περισσότερες κινεζικές επιχειρήσεις στρέφονται σε νέες αγορές, για να αυξήσουν την κερδοφορία τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη, γνωστής ως UNCTAD, για πρώτη φορά από την αρχή της καταγραφής των στοιχείων στα μέσα της δεκαετίας του 1980, οι αναπτυσσόμενες οικονομίες κατέκτησαν μεγαλύτερο μερίδιο των παγκόσμιων ροών ξένων άμεσων επενδύσεων από τις ανεπτυγμένες οικονομίες.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΑ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της UNCTAD, οι συνολικές ξένες άμεσες επενδύσεις υποχώρησαν 18% στα 1,3 τρισ. δολάρια το 2012, ελαφρώς υψηλότερα σε σχέση με τα επίπεδα του 2009, όταν η παγκόσμια κρίση ξέσπασε με την κατάρρευση της Lehman Brothers. Προ κρίσης και συγκεκριμένα το 2007 οι ξένες άμεσες επενδύσεις είχαν φτάσει τα 2 τρισ. δολάρια.
Οι επενδύσεις στις ανεπτυγμένες οικονομίες φέρουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για αυτή τη συρρίκνωση, καθώς υποχώρησαν κατά σχεδόν 1/3 στα 549 δισ. δολάρια. Αντίθετα, οι επενδύσεις στις αναπτυσσόμενες οικονομίες μειώθηκαν κατά μόλις 3,2% στα 680,4 δισ. δολάρια.

Η Επανάσταση του 1821, το νόημα και η σημασία της στο σήμερα


Η Επανάσταση του 1821, το νόημα και η σημασία της στο σήμερα
«Σε μια ορισμένη βαθμίδα της εξέλιξής τους, οι υλικές παραγωγικές δυνάμεις έρχονται σε αντίφαση με τις υπάρχουσες σχέσεις παραγωγής ή - πράγμα που αποτελεί μονάχα τη νομική γι' αυτό έκφραση - με τις σχέσεις ιδιοκτησίας, μέσα στις οποίες είχαν κινηθεί ως τώρα. Από μορφές ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων οι σχέσεις αυτές μεταβάλλονται σε δεσμά τους. Τότε έρχεται μια εποχή κοινωνικής επανάστασης. Με την αλλαγή της οικονομικής βάσης ανατρέπεται, αργότερα ή γοργότερα, ολόκληρο το τεράστιο εποικοδόμημα. Οταν εξετάζουμε τέτοιες ανατροπές, πρέπει να κάνουμε πάντα τη διάκριση ανάμεσα στην υλική ανατροπή, στους οικονομικούς όρους της παραγωγής, που μπορούμε να τους διαπιστώσουμε με ακρίβεια φυσικών επιστημών και στις νομικές, πολιτικές, θρησκευτικές, καλλιτεχνικές ή φιλοσοφικές, κοντολογίς τις ιδεολογικές μορφές μέσα στις οποίες οι άνθρωποι συνειδητοποιούν αυτή τη σύγκρουση και παλεύουν ως τη λύση της» (Καρλ Μαρξ, «Κριτική της Πολιτικής Οικονομίας», πρόλογος).
Η 25η Μάρτη θεωρείται ως ημερομηνία έναρξης της ελληνικής εθνικοαπελευθερωτικής Επανάστασης των Ελλήνων στα 1821, αν και στις 23 Μάρτη ο Κολοκοτρώνης απελευθέρωνε την Καλαμάτα. Βεβαίως, τα χρονικά όρια έναρξης κοινωνικοϊστορικών γεγονότων είναι συμβατικά πολύ περισσότερο γεγονότων που πιστοποιούν τις κοινωνικές επαναστάσεις. Αλλά η συγκεκριμένη ημερομηνία, δοσμένη από την αστική ιστοριογραφία, δεν έχει σχέση τόσο με αυτό που η ιστοριογραφία γενικά καταγράφει ως επέτειο των ιστορικών γεγονότων. Θα μπορούσε π.χ. να είναι ένα άλλο γεγονός που προηγήθηκε ή διαδραματίστηκε αργότερα από την 25η Μάρτη, στα πολλά γεγονότα κρίκους της ελληνικής Επανάστασης. Η συγκεκριμένη ημερομηνία σηματοδοτεί αυτό που η άποψη της «επίσημης» από το κράτος ιστορίας θεμελιώνει ως γεγονός έναρξής της. Δηλαδή, την ημερομηνία που, σύμφωνα με την αστική ιστοριογραφία, η «σημαία της Επανάστασης υψώθηκε από το δεσπότη Παλαιών Πατρών Γερμανό». Και φαίνεται να επιλέχτηκε, από την κυρίαρχη, μετά τη νίκη της Επανάστασης, τάξη, για το συμβολισμό της εθνικοαπελευθερωτικής εξέγερσης και της δημιουργίας του ελληνικού κράτους, θέλοντας να επιβάλει σ' αυτό το συμβολισμό και τη συμμετοχή της επίσημης εκκλησίας στην Επανάσταση. Χρειαζόταν και την ορθόδοξη εκκλησία ως ένα στοιχείο του δικού της εποικοδομήματος που θα επιδρούσε στη δημιουργία υποταγμένης σ' αυτήν συνείδησης στις λαϊκές μάζες. Γιατί το γεγονός της «σημαίας στην Αγία Λαύρα από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό» είναι ανύπαρκτο.
Η ηγεσία της επίσημης εκκλησίας και στον ελλαδικό χώρο, όπως και το Φανάρι, ήταν εχθρός της Επανάστασης. Ο συγγραφέας της «Ελληνικής Νομαρχίας» «Ανώνυμος Ελλην», «ξεσκεπάζει και μαστιγώνει αλύπητα τους εχθρούς της Επανάστασης, τους εκμεταλλευτές του λαού, τον κλήρο, τους Φαναριώτες, τους κοτζαμπάσηδες», (Νίκου Μπελογιάννη, «Κείμενα από την απομόνωση»). Είναι, επίσης, χαρακτηριστικοί οι διάλογοι του Παπαφλέσα με τους κοτζαμπάσηδες και τον Παλαιών Πατρών Γερμανό στο Αίγιο, (τότε Βοστίτσα), στις 26 Γενάρη 1821, όταν ως πληρεξούσιος του Αλέξανδρου Υψηλάντη τους συνάντησε στο σπίτι τού Αντρέα Λόντου, προκειμένου να τους πείσει να συμμετάσχουν στην Επανάσταση. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός αρνιόταν την Επανάσταση, ρωτώντας: «Πού πολεμοφόδια; Πού όπλα; Πού χρήματα πολυάριθμα; Πού στρατός πεπαιδευμένος; Πού στόλος εφοδιασμένος;». Για να καταλήξει: «... Αλλ' εις την εποχήν ταύτην οποία δείγματα θετικότητας έχομεν, διά να πιστεύσωμεν όσα λέει ο Δικαίος και όσα γράφει ο Υψηλάντης;». Ενώ ο Σωτήρης Χαραλάμπης είπε: «... πιστεύω πως η Ρωσία, όπου έχει την ίδια θρησκεία μ' εμάς, θα συντροφέψει τον Υψηλάντη με στρατεύματα... Μα εμείς εδώ, αφού ξεκάνουμε τους Τούρκους, σε ποιον θα παραδοθούμε; Ποιον θα 'χουμε ανώτερο; Ο ραγιάς, αφού πάρει τα όπλα δε θα μας ακούει πια και δε θα μας σέβεται και θα πέσουμε στα χέρια εκείνου, που δεν μπορεί να κρατήσει το πιρούνι να φάει! (σ.σ. αυτός ήταν ο Νικήτας Φλέσας, αδελφός του Παπαφλέσα). Κάλλιο οι Τούρκοι κι ο ραγιάς υπόδουλος, παρά λεύτερο έθνος με το λαό να 'χει δικαιώματα»! Αυτό ήταν το πραγματικό τους πρόβλημα. Ο επαναστατημένος λαός, με τα όπλα, θα αφαιρούσε τα προνόμια των κοτζαμπάσηδων, θα αποκτούσε ο ίδιος δικαιώματα.
Αλλά ο Παπαφλέσας τούς δίνει την πρέπουσα απάντηση: «Η Επανάσταση είτε θέτε είτε όχι θα γίνει! Πάρτε το απόφαση. Αν εσείς γυρεύετε να την εμποδίσετε, εγώ πήρα προσταγή από την Αρχή να ξεσηκώσω το λαό και να την κάνω. Και τότες όποιον βρουν ξαρμάτωτο οι Τούρκοι, ας τον κόψουν...». Για να του ανταπαντήσει ο Παλαιών Πατρών Γερμανός: «Είσαι απατεώνας, άρπαγας, εξωλέστατος!» (Αμβρόσιος Φραντζής «Επιτομή της ιστορίας της αναγεννηθείσης Ελλάδας, τ. α΄ σελ. 98).
Ο κοινωνικός χαρακτήρας της Επανάστασης του 1821
«Ας εξετάση διακεκριμένως οποιοσδήποτε έλαβεν μέρος εις την Επανάστασιν, και θέλει ίδει ότι η τάξις των ξενιτευμένων λογιοτάτων και εμπόρων είναι ήτις πρώτη ετόλμησεν και εκίνησεν τον μοχλόν τούτον και έμβασεν και τους Προεστούς και τους Αρματολούς εις τα αίματα».1
Ετσι περιγράφει την κινητήρια δύναμη της Επανάστασης του 1821 ένας εκ των πρωταγωνιστών της, ο Σερραίος επαναστάτης Ν. Κασομούλης, καταδεικνύοντας το κοινωνικό της περιεχόμενο. Εκτοτε, αυτό εκτοπίστηκε από την κρατούσα ιστοριογραφία, για να κυριαρχήσουν το θρησκευτικό και μια «υπερταξική» έννοια του εθνικού ως αποκλειστικά κίνητρα της Επανάστασης.
Σε κάθε ιστορική εποχή, μια κοινωνική τάξη προβάλλει ως πρωτοπόρα, αποτελώντας την ηγέτιδα δύναμη - μοχλό της κοινωνικής προόδου. Την περίοδο που εξετάζουμε, ο ρόλος αυτός ανήκε στην αστική τάξη, η οποία διαμορφώθηκε και αναπτύχθηκε στα πλαίσια του φεουδαρχικού συστήματος. Σε μια μακρόχρονη πορεία, οι φεουδαρχικές σχέσεις παραγωγής έγιναν εμπόδιο για την περαιτέρω ανάπτυξη των νέων παραγωγικών δυνάμεων, των καπιταλιστικών. Επρεπε, λοιπόν, να σπάσουν. Και έσπασαν, με τη νίκη των αστικών επαναστάσεων, οι οποίες συνέτριψαν τη φεουδαρχική εξουσία και συγκρότησαν τα αστικά έθνη - κράτη.
Η ελληνική Επανάσταση του 1821 δε διέφερε ως προς αυτό, από τις αντίστοιχες επαναστάσεις και κινήματα που σημειώθηκαν σε μια σειρά χώρες το ίδιο διάστημα. Βεβαίως, πραγματοποιήθηκε σε συνθήκες οθωμανικής κατάκτησης, με ηγετική δύναμη την ελληνόφωνη χριστιανική αστική τάξη. Ηταν, επομένως, εθνικοαπελευθερωτική στη μορφή και αστικοδημοκρατική στο περιεχόμενο.
Οπως σε όλες τις αστικές επαναστάσεις, έτσι και στην ελληνική του 1821, πήραν μέρος, ως κινητήριες δυνάμεις, οι πλατιές μάζες της αγροτιάς, καθώς και η μικρή ακόμα αριθμητικά εργατική τάξη (ναύτες, τεχνίτες, κ.ά.). Ο μαζικός λαϊκός ηρωισμός, ακόμα και μεταξύ των αμάχων, η συλλογική δράση που έλαβε όλες τις μορφές πάλης - και κυρίως την ένοπλη - η αυτοθυσία, σφράγισαν τον πολυετή αγώνα, αφήνοντας πίσω διαχρονικά διδάγματα.
Η άνοδος της αστικής τάξης
Ο 18οςαιώνας υπήρξε μια περίοδος, όπου η ελληνική αστική τάξη σημείωσε πρωτόγνωρη ανάπτυξη. Σε αυτό συνέβαλαν μια σειρά παράγοντες. Οι αλλαγές στο οθωμανικό καθεστώς γαιοχρησίας και η εξάπλωση του διεθνούς εμπορίου επέφεραν σημαντικές μεταβολές στο επίπεδο της αγροτικής οικονομίας, που, από κλειστή, άρχισε σιγά σιγά να γίνεται εμπορευματική. Το χρήμα έπαψε πια αποκλειστικά να αποθησαυρίζεται και άρχισε σταδιακά να κυκλοφορεί και να επενδύεται στο εμπόριο, στις τράπεζες, στη βιοτεχνία, κ.α.
Η Συνθήκη του Κιουτσούκ - Καϊναρτζή (1774) και οι Ναπολεόντειοι πόλεμοι (1793 - 1813) δημιούργησαν τις συνθήκες για ραγδαία ανάπτυξη και κερδοφορία του ελληνικού εμπορικού και ναυτιλιακού κεφαλαίου. Εκατοντάδες πλοία ναυπηγήθηκαν, εμπορικά δίκτυα εξαπλώθηκαν σε όλη την Ευρώπη, ενώ οι δραστηριότητες των Ελλήνων κεφαλαιούχων επεκτάθηκαν γρήγορα στους τομείς των τραπεζών και των ασφαλειών. Σημαντική υπήρξε, επίσης, η ανάπτυξη της βιοτεχνίας.
Κατά τα τέλη του 18ουαιώνα, η ελληνική αστική τάξη, πέραν της οικονομικής δύναμης, οπλίστηκε ακόμη με ιδεολογία και πολιτικό πρόγραμμα, που άντλησε από το Διαφωτισμό και τη Γαλλική Επανάσταση. Τα εμπορικά - βιοτεχνικά κέντρα των Ελλήνων αποτέλεσαν πνευματικά φυτώρια, όπου συντελέστηκε η εθνική αφύπνιση, μετατρέποντας το «χριστιανικό γένος των Ρωμαίων» σε «ελληνικό έθνος». Στην εθνική συνειδητοποίηση προστέθηκε σε μια πορεία και η επαναστατική ψυχολογία.
Ολη αυτή η κίνηση - απειλή για την παλαιά τάξη πραγμάτων - προκάλεσε την αντίδραση της επίσημης Εκκλησίας, η οποία καταδίκασε τα «αθεΐας λίμπερα» των Γάλλων, ζήτησε να καούν τα «ανίερα» βιβλία (όπως του Βολτέρου) και να αφοριστούν όσοι τα διάβαζαν. Λίγο πριν την Επανάσταση δεν ήταν λίγοι εκείνοι που υποστήριζαν: «Ας αφήσουμε τα παιδιά του Μωάμεθ να αποτελειώσουν τα παιδιά του Ροβεσπιέρου».2
Ωστόσο, η δυναμική που απελευθέρωσε η αστική τάξη της Γαλλίας δεν κατέστη εφικτό να καταπνιγεί. Οπως υπογράμμισε ο ίδιος ο Θ. Κολοκοτρώνης, «η γαλλική επανάσταση και ο Ναπολέοντας, έκαμε, κατά την γνώμη μου, ν' ανοίξουν τα μάτια του κόσμου».3
Η ανερχόμενη αστική τάξη δεν υπήρξε μόνον ο κοινωνικός φορέας της εθνικής αφύπνισης - συνειδητοποίησης, αλλά και ο οργανωτής της Επανάστασης, στην οποία προσέδωσε σαφές ιδεολογικοπολιτικό περιεχόμενο. Ο Ρήγας Φεραίος μέσα από τον Θούριο πρόβαλλε τόσο ένα απελευθερωτικό σχέδιο όσο και ένα πολιτικό πρόγραμμα. Εκεί, καθώς και στο έργο του Νέα Πολιτική Διοίκησις που ακολούθησε, καλούσε σε εξέγερση όλους τους λαούς της Βαλκανικής («Χριστιανούς και Τούρκους»), με σκοπό το γκρέμισμα της οθωμανικής κυριαρχίας και τη δημιουργία μιας Βαλκανικής ομοσπονδίας. Ο Ρήγας ήρθε σε επαφή με το Διευθυντήριο της Γαλλικής Επανάστασης, ίδρυσε μυστική Εταιρεία και ανέπτυξε δράση στα εμποροβιοτεχνικά κέντρα των Ελλήνων, στον ελλαδικό χώρο και τα Βαλκάνια.
Η σύσταση συνωμοτικών οργανώσεων με ταξικούς - εθνικοαπελευθερωτικούς σκοπούς υπήρξε συνήθης πρακτική για τα αντίστοιχα κινήματα της εποχής. Εκτός από την Εταιρεία του Ρήγα, συγκροτήθηκαν τα επόμενα χρόνια μια σειρά οργανώσεις, όπως η Εταιρεία των Πέντε, το Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον (Παρίσι 1809), ηΦιλόμουσος Εταιρεία (Αθήνα 1813) και, βεβαίως, η Φιλική Εταιρεία (Οδησσός 1814). Η τελευταία υπήρξε σαφώς η πιο σημαντική, τόσο από την άποψη της μαζικότητας, όσο και της μαχητικότητας, αλλά και του ρόλου τον οποίο έπαιξε.
Στον πυρήνα της Φιλικής Εταιρείας (ΦΕ) ήταν η αστική τάξη. Στις γραμμές της εντάχθηκαν πολλοί σημαίνοντες έμποροι και τραπεζίτες (όπως οι Α. Κροκίδας ή ο Εμμ. Παππάς αντίστοιχα), εφοπλιστές (όπως οι Κουντουριώτης και Μεξής), κ.ο.κ. Η οργάνωση, η δομή και οι αρχές λειτουργίες της ΦΕ αντλούνταν από την αντίστοιχη ευρωπαϊκή εμπειρία, ιδιαίτερα της καρμποναρίας.
Στη συνέχεια, μυήθηκαν στη ΦΕ και κοτζαμπάσηδες (όπως οι Π. Μαυρομιχάλης και Λόντος, οι Ρούφοι και οι Ζαΐμηδες), Φαναριώτες (όπως οι Μαυροκορδάτος, Νέγρης Νούτσος και Φιράρης) και ανώτεροι κληρικοί (όπως οι Α. Γαζής, Παλαιών Πατρών Γερμανός και Ιγνάτιος Ουγγροβλαχίας). Οι δυνάμεις αυτές δεν υπήρξαν ομοιογενείς, δημιουργώντας συχνά αντιθέσεις και τριβές στους κόλπους της Φιλικής, ενώ η στάση τους στην Επανάσταση ποίκιλλε. Τέλος, ενόψει της ταυτόχρονης κήρυξης της Επανάστασης στα Βαλκάνια εντάχθηκαν στη ΦΕ πολλοί Σέρβοι, Βούλγαροι, Μολδαβοί και Βλάχοι. Το 1819 - 1820 άρχισαν να στρατολογούνται στο Μοριά και μέλη από τις λαϊκές τάξεις.
Παραμονές του 1821, ο μηχανισμός της Φιλικής κινητοποιήθηκε για την έκρηξη της Επανάστασης. Στην Πελοπόννησο, όπου θα δινόταν βάρος λόγω της ύπαρξης συμπαγούς ελληνικού πληθυσμού και της έλλειψης σημαντικών οθωμανικών δυνάμεων (οι οποίες είχαν δεσμευτεί για την αντιμετώπιση του Αλή πασά των Ιωαννίνων), στάλθηκαν οι Παπαφλέσσας και Αναγνωσταράς. Στις 22 Φεβρουαρίου 1821, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης (αρχηγός της ΦΕ) πέρασε τα σύνορα της Ρωσίας με την οθωμανική αυτοκρατορία, κηρύσσοντας στη Μολδαβία την Επανάσταση.
Το διεθνές πλαίσιο
Η Επανάσταση του 1821 εκδηλώθηκε όταν στη Γαλλία είχε ήδη ηττηθεί ο Ναπολέων (1815) και στην Ευρώπη είχε συγκροτηθεί η Ιερά Συμμαχία, η οποία αντιμετώπιζε με καχυποψία έως και ανοιχτή καταστολή όλα τα ανάλογα πολιτικά - επαναστατικά κινήματα της εποχής (στη Νεάπολη, στη Σικελία, στο Πεδεμόντιο, στη Μαδρίτη, στη Λισαβόνα, κ.α.).
Πολλοί εκ των πρωταγωνιστών των εθνικών - αστικοδημοκρατικών αυτών κινημάτων κατέφυγαν διωκόμενοι στην επαναστατημένη Ελλάδα, λαμβάνοντας ενεργό μέρος στον Αγώνα. Τα φιλελληνικά «κομιτάτα» που εμφανίστηκαν σε μια σειρά χώρες έδρασαν όχι μόνον ως πόλοι συγκέντρωσης χρημάτων και εθελοντών για την επαναστατημένη Ελλάδα, αλλά και ως «βιτρίνες» για τη διεξαγωγή της αστικοδημοκρατικής προπαγάνδας στις ίδιες, σε μια περίοδο έντονων πολιτικών διώξεων.
Η στάση των Μεγάλων Δυνάμεων δεν υπήρξε ενιαία. Οι αντιθέσεις και η διαπάλη που αναπτύχθηκε μεταξύ Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας, και που εκφράστηκε με τη διαφορετική στρατηγική της κάθε μιας στο λεγόμενοΑνατολικό Ζήτημα, επέδρασαν σημαντικά - κάποια στιγμή αποφασιστικά - στην τελική έκβαση του ελληνικού ζητήματος. Επέδρασαν, όμως, άμεσα και στα διάφορα τμήματα της ελληνικής αστικής τάξης, αναφορικά με τη στάση τους απέναντι στην Επανάσταση.
Κοινωνικές δυνάμεις και Επανάσταση
Η Εκκλησία: Ως επικεφαλής του μιλιέτ των Ρουμ η Εκκλησία κατέστη αναπόσπαστο τμήμα των οθωμανικών φεουδαρχικών δομών εξουσίας, επιφορτισμένη με συγκεκριμένα διοικητικά καθήκοντα, εξουσίες και αρμοδιότητες. Αναπτύσσοντας ιστορικά και σε μια πορεία σημαντικούς δεσμούς με το εμπορικό κεφάλαιο, εξελίχθηκε η ίδια σε οικονομική δύναμη. Μεταξύ άλλων, ήταν υπεύθυνη και για τη διατήρηση της ευταξίας στους υπ' ευθύνη της πληθυσμούς. Ετσι, το Πατριαρχείο αρχικά, όχι μόνο δεν ευνόησε, αλλά καταδίκασε και κατέστειλε κάθε απελευθερωτική ιδέα ή κίνηση.
Προς το σκοπό αυτό επιστράτευσε επανειλημμένα το όπλο του αφορισμού: Για τους συμμετέχοντες στα Ορλωφικά (και την παρεπόμενη εξόντωση των κλεφτών του Μοριά), για τις εξεγέρσεις του 1807, του 1808, για την εξέγερση των Σουλιωτών κατά του Αλή Πασά των Ιωαννίνων και - βεβαίως - για την Επανάσταση του 1821.
Η αντεπαναστατική δραστηριότητα της επίσημης Εκκλησίας συνεχίστηκε και στη διάρκεια της Επανάστασης. Βεβαίως, η στάση στις γραμμές της γενικά δεν υπήρξε ενιαία. Σημαντικό μέρος, κυρίως του κατώτερου κλήρου, δε συντάχθηκε με τη γραμμή του Πατριαρχείου, μετέχοντας ενεργά στην Επανάσταση. Μαζί τους και μια σειρά μεσαίοι ή ανώτεροι κληρικοί, όπως οι Φιλικοί Ανθιμος Γαζής και Γρηγόριος (Δίκαιος) Παπαφλέσσας, ο Θεόκλητος Φαρμακίδης, κ.ά.
Οι Φαναριώτες: Πρόκειται για πρώην ευγενείς του Βυζαντίου που απέκτησαν σημαντικό πλούτο μέσω του εμπορίου, ενώ αναρριχήθηκαν σε υψηλά πόστα της οθωμανικής διοίκησης (Μεγάλου Δραγουμάνου της Πύλης, Δραγουμάνου του Στόλου και Ηγεμόνα της Βλαχίας και Μολδαβίας). Η στάση τους απέναντι στην Επανάσταση επίσης δεν ήταν ενιαία. Ορισμένοι υιοθετούσαν την προοπτική της ένοπλης εξέγερσης και συγκρότησης ενός ανεξάρτητου αστικού κράτους. Οι περισσότεροι, όμως, υποστήριζαν μια πολιτική «εκ των έσω διάβρωσης» της οθωμανικής αυτοκρατορίας, όπου η ελληνική αστική τάξη θα κυριαρχούσε σταδιακά οικονομικά και πολιτικά.
Οι Φαναριώτες - μέλη της Φιλικής Εταιρείας, όπως οι Α. Μαυροκορδάτος και Θ. Νέγρης, που έλαβαν ενεργό μέρος στην Επανάσταση, κλήθηκαν στη συγκρότηση των πρώτων πολιτειακών θεσμών και μηχανισμών διοίκησης, συνδράμοντας αποφασιστικά στον αστικοφιλελεύθερο χαρακτήρα τους.
Κλέφτες και αρματολοί: Οι κλέφτες ήταν κυρίως πρώην αγρότες ή κτηνοτρόφοι, οι οποίοι, είτε λόγω της φτώχειας είτε από αντίθεση στις οθωμανικές αρχές και τους κοτζαμπάσηδες (χριστιανούς και μουσουλμάνους), κατέφευγαν στην παρανομία, στο βουνό, μακριά από την κατασταλτική δυνατότητα των οργάνων της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι αρματολοί ήταν κλέφτες που αμνηστεύονταν και επανεντάσσονταν στην οθωμανική νομιμότητα, επιφορτιζόμενοι με την τήρηση της τάξης σε συγκεκριμένες περιοχές.
Η διατάραξη των υφιστάμενων κοινωνικών ισορροπιών - συσχετισμών και οι δυναμικές που αναπτύχθηκαν με την Επανάσταση, άνοιξαν νέες προοπτικές για τους ενόπλους, οι οποίοι διεκδίκησαν την απεξάρτησή τους από πρότερες δεσμεύσεις εξουσίας (π.χ. τους προκρίτους), διεκδικώντας αυτόνομη πολιτική παρουσία και ρόλο. Στον απεγκλωβισμό τους αυτό, συνέβαλε τα μέγιστα η αρχική τους στοίχιση με τα πιο ριζοσπαστικά τμήματα της αστικής τάξης, την ΦΕ και τον Υψηλάντη. Εν συνεχεία, η συγκρότηση συγκεντρωτικών αστικών οργάνων που προωθούσαν οι τελευταίοι ήρθε σε αντίθεση με τα νεοαποκτηθέντα τοπικά προνόμιά τους, με αποτέλεσμα να διαταραχθούν οι προηγούμενες συμμαχίες και να διαμορφωθούν νέες.
Οι πρόκριτοι - εφοπλιστές των νησιών: Διακρίνονταν από τους προκρίτους της ηπειρωτικής Ελλάδας, αφού, αν και εκπλήρωναν παρόμοιες λειτουργίες στα πλαίσια του οθωμανικού αυτοδιοικητικού συστήματος, η οικονομική τους βάση ήταν πολύ διαφορετική. Αν και το εφοπλιστικό κεφάλαιο έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην προώθηση ενός αστικού τύπου κράτους, παραμονές της Επανάστασης υπήρξε εν μέρει επιφυλακτικό. Οι επιφυλάξεις αυτές οφείλονταν μεταξύ άλλων και στους δεσμούς που διατηρούσε με το αγγλικό κεφάλαιο (η Μ. Βρετανία ήταν τότε κατά της προσβολής της ακεραιότητας της οθωμανικής αυτοκρατορίας). Οι όποιες επιφυλάξεις - αντιδράσεις κάμφθηκαν ή καταργήθηκαν σύντομα με επαναστατική βία από ένα γενικότερο αστικοδημοκρατικό κίνημα, που αναπτύχθηκε στα νησιά αυτά και πριν την Επανάσταση ακόμα, καθώς και από την αλλαγή της βρετανικής πολιτικής απέναντι στην οθωμανική αυτοκρατορία.
Οι κοτζαμπάσηδες: Οι κοτζαμπάσηδες στελέχωναν το κατώτερο τμήμα της οθωμανικής διοικητικής ιεραρχίας. Μεταξύ άλλων, ήταν υπεύθυνοι για τη διαχείριση της κοινοτικής περιουσίας, για την απονομή δικαιοσύνης σε μια σειρά θέματα, για την είσπραξη των φόρων και βεβαίως για την καταστολή των χωρικών στις περιοχές υπ' ευθύνη τους.
Αν και προέρχονταν από τη φεουδαρχία, στα πλαίσια της ιστορικής της αποσύνθεσης, οι κοτζαμπάσηδες σταδιακά αστικοποιούνταν. Η είσπραξη των φόρων, μία από τις κύριες λειτουργίες τους και στοιχείο εμπορευματοχρηματικών σχέσεων, υπήρξε βασικός παράγοντας στην τελική μετάλλαξη - αστικοποίησή τους.
Την εξέλιξή τους αυτή αντανακλά η διφορούμενη στάση τους απέναντι στην Επανάσταση. Από τη μια, διέθεταν προνόμια και καθήκοντα συνυφασμένα με το υπάρχον οθωμανικό καθεστώς. Από την άλλη, είχαν υλικό συμφέρον για την ανατροπή του. Ετσι, άλλοι εντάχθηκαν στις γραμμές της Φιλικής, άλλοι κράτησαν στάση επιφυλακτική και άλλοι τάχθηκαν εναντίον. Από τη στιγμή της έκρηξης της Επανάστασης, κάποιοι κοτζαμπάσηδες συμπαρατάχτηκαν με τους εμπόρους, τους εφοπλιστές, κ.λπ., ενώ άλλοι βρέθηκαν σε αντιπαράθεση με αυτούς, σε μια προσπάθεια να επικρατήσουν ως η ηγεμονική μερίδα της αστικής τάξης. Η σύγκρουση για τον έλεγχο των επαναστατικών διεργασιών και οργάνων υπήρξε σφοδρότατη.
Η εξέλιξη της Επανάστασης
Η σύγκρουση αυτή εκφράστηκε τόσο στο επίπεδο διαμόρφωσης των νέων επαναστατικών δομών και θεσμών (συντάγματα, διοίκηση, κ.λπ.), όσο και στη διαπάλη για την εξουσία, που δεν άργησε μάλιστα να λάβει και ένοπλη μορφή (οι λεγόμενοι «εμφύλιοι»).
Το Προσωρινόν Πολίτευμα (Σύνταγμα) της Επιδαύρου που ψηφίστηκε στην Α' Εθνοσυνέλευση (Δεκέμβρης 1821) αποτέλεσε μια σύνθεση ιδεών και αρχών, επηρεασμένων από τα αντίστοιχα επαναστατικά Συντάγματα της Αμερικής (1787) και της Γαλλίας (1793 και 1795).
Αντλώντας από την ιδεολογικοπολιτική δεξαμενή της επαναστατημένης αστικής τάξης και του Διαφωτισμού, το νέο Σύνταγμα προέβλεπε: Τη διάκριση των εξουσιών (Βουλευτικό - Εκτελεστικό), την ανεξιθρησκία, την τυπική ισονομία, την κατοχύρωση των ατομικών, πολιτικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, την εισαγωγή καθολικού συστήματος αντιπροσώπευσης και βεβαίως την κατάργηση των όποιων τοπικών - ταξικών προνομίων. Ετσι, τέθηκαν οι βάσεις για τη δημιουργία ενός αστικού κράτους. Οι πολιτικές εξουσίες (και κάποιες από τις οικονομικές) που απολάμβανε μέχρι πρότινος η Εκκλησία στα πλαίσια του φεουδαρχικού συστήματος καταργούνταν ή περιορίζονταν σημαντικά. Η αποδυνάμωση των τοπικών - περιφερειακών διοικήσεων και η μεταφορά των βασικών τους αρμοδιοτήτων στην κεντρική εξουσία, σήμαινε και αντίστοιχη αποδυνάμωση των τοπικών εξουσιών πάνω στις οποίες εδραζόταν μέχρι τότε η πολιτική δύναμη των κοτζαμπάσηδων. Οι βασικές αυτές αρχές επιβεβαιώθηκαν και στις επόμενες Εθνοσυνελεύσεις (Β' του Αστρους, 1823 και Γ' της Τροιζήνας, 1827).
Η διαπάλη, που αρχικά εκφράστηκε σε πολιτικό επίπεδο, οδήγησε γρήγορα στη διάσπαση της κεντρικής Διοίκησης και τη δημιουργία δύο χωριστών κυβερνήσεων: Της Τρίπολης (κοτζαμπάσηδες - Κολοκοτρώνης) και του Κρανιδίου (Υδραίοι, Μαυροκορδάτος, Κωλέττης και οι κοτζαμπάσηδες Λόντος και Ζαΐμης). Σύντομα, οι αντιθέσεις αυτές έλαβαν και ένοπλη μορφή.
Γνωρίζοντας πως το δάνειο από τη Μ. Βρετανία είχε ήδη εγκριθεί, η κυβέρνηση του Κρανιδίου έδρασε αποφασιστικά. Επιτέθηκε σε όλα τα στρατηγικά σημεία που έλεγχε η άλλη πλευρά, κατέλαβε την Ακροκόρινθο, ενώ έθεσε σε πολιορκία Ναύπλιο και Τρίπολη. Δίχως προοπτική άμεσης επικράτησης της μίας ή της άλλης μεριάς, η πρώτη φάση του «εμφυλίου» (α' εξάμηνο του 1824) έληξε με συμβιβασμό, σαφώς όμως υπέρ της κυβέρνησης του Κρανιδίου. Οι «στασιαστές» αμνηστεύτηκαν, αποκλείστηκαν όμως από τα όργανα της κεντρικής διοίκησης.
Βεβαίως, οι προσωρινά ηττημένοι κοτζαμπάσηδες δεν προτίθεντο εύκολα να καταθέσουν τα όπλα. Οταν στις εκλογές της 3ης Οκτωβρίου 1824 για το Βουλευτικό - Εκτελεστικό δεν κατάφεραν και πάλι να συγκεντρώσουν την πλειοψηφία, άρχισαν να προσανατολίζονται ξανά προς την ένοπλη σύγκρουση: Κάτι που το επιδίωκε εξίσου και η άλλη πλευρά, ώστε να λύσει οριστικά το ζήτημα της μορφής άσκησης της εξουσίας. Ξεκίνησε, λοιπόν, η δεύτερη φάση του «εμφυλίου», που επικεντρώθηκε κυρίως στην Τρίπολη και έληξε στα τέλη του 1824 με ήττα των κοτζαμπάσηδων και τη φυγή τους εκτός Πελοποννήσου.
Τόσο οι ενδοαστικές συγκρούσεις, όσο και οι αλλεπάλληλες στρατιωτικές ήττες τα επόμενα χρόνια (1825 - 1827) ευνόησαν τις δυνάμεις εκείνες που ζητούσαν περιορισμό των χρονοβόρων κοινοβουλευτικών διαδικασιών και περισσότερο συγκεντρωτική διακυβέρνηση, στα πρότυπα μιας συνταγματικής μοναρχίας.
Σε μια περίοδο, λοιπόν, έντονων πολιτικών ζυμώσεων πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά και η οργάνωση των αντιτιθέμενων συμφερόντων σε κόμματα: Το Αγγλικό, το Γαλλικό και το Ρωσικό. Η ονομασία τους, που παραπέμπει στις αντίστοιχες «προστάτιδες Δυνάμεις», δεν υποδηλώνει εξάρτηση (όπως μονοσήμαντα και ισοπεδωτικά έχει ειπωθεί στο παρελθόν), αλλά τμήματα αστικά προσκείμενα από άποψη συμφερόντων σε κάποιο ισχυρό κράτος.
Οδεύοντας προς την Γ' Εθνοσυνέλευση, το ζήτημα που βρέθηκε στο επίκεντρο της πολιτικής διαπάλης ήταν η αναζήτηση διεξόδου στο τέλμα των στρατιωτικών επιχειρήσεων (κυριαρχία Ιμπραήμ στη Πελοπόννησο, πτώση Μεσολογγίου, κ.λπ.), μέσω της εξασφάλισης κάποιας διεθνούς διαμεσολάβησης - προστασίας ή την εκλογή ξένου μονάρχη. Στην κατεύθυνση αυτή κινήθηκαν όλα τα κόμματα. Την πρωτοβουλία ανέλαβαν από τα μέσα του 1825 οι «αγγλόφιλοι» με τη λεγόμενη Αίτηση προστασίας (ή Πράξη υποταγής). Η Γ' Εθνοσυνέλευση ψήφισε τον Ι. Καποδίστρια ως κυβερνήτη της Ελλάδος.
Το καλοκαίρι του 1827, η πορεία της Επανάστασης φαινόταν καταδικασμένη. Η πορεία αυτή ανατράπηκε από μια σειρά παρεμβάσεις του διεθνούς παράγοντα. Το Πρωτόκολλο της Πετρούπολης (1826) και η Συνθήκη του Λονδίνου (1827), η ναυμαχία του Ναβαρίνου (Οκτώβρης 1827), ο ρωσοτουρκικός πόλεμος (1828 - 1829) και η αποστολή γαλλικού εκστρατευτικού σώματος κατά του Ιμπραήμ στο Μοριά (Ιούλιος 1828) υπήρξαν γεγονότα - σταθμοί ενόψει της αναγνώρισης της Ελλάδας ως ανεξάρτητου κράτους (Πρωτόκολλο του Λονδίνου, 3 Φεβρουαρίου 1930). Βασικός όρος της ανεξαρτησίας των Ελλήνων υπήρξε η μορφή του πολιτεύματος, το οποίο όφειλε να είναι μοναρχικό.
Το Γενάρη του 1828 αφίχθη στην επαναστατημένη Ελλάδα ο Ι. Καποδίστριας. Ο νέος κυβερνήτης προέβη άμεσα στη συγκέντρωση όλων των εξουσιών, γνωρίζοντας πως για να εφαρμοστούν οι αναγκαίες αστικές μεταρρυθμίσεις και να στερεωθεί το αστικό κράτος απαιτούνταν άμεσες κινήσεις, απαλλαγμένες από χρονοβόρες κοινοβουλευτικές διαδικασίες, επιβαλλόμενες με πειθώ ή και αυταρχισμό - όπου και όποτε αυτό κρινόταν αναγκαίο.
Οι αποκλεισμένοι από την εξουσία συσπειρώθηκαν και ανασυντάχθηκαν, συγκροτώντας το μέτωπο των «συνταγματικών» με κέντρο την Υδρα. Η ένοπλη σύγκρουση δεν άργησε και γρήγορα γενικεύτηκε. Συνεχίστηκε δε και μετά τη δολοφονία του Ι. Καποδίστρια στις 9 Οκτωβρίου 1831, δίχως όμως μια από τις δύο πλευρές να μπορεί να επικρατήσει οριστικά επί της άλλης. Το 1932, λοιπόν, η κεντρική εξουσία είχε σχεδόν αποσυντεθεί ολοκληρωτικά, ενώ η ύπαιθρος στεκόταν ρημαγμένη από μια δεκαετία πολέμου και εχθροπραξιών.
Υπό αυτές τις συνθήκες, στις 25 Γενάρη 1833 αποβιβάστηκε στο Ναύπλιο από τη βρετανική φρεγάταΜαδαγασκάρη ο Οθωνας, υποσχόμενος να βάλει τέρμα στην «αναρχία» του παρελθόντος και εγκαθιδρύοντας - σύμφωνα πάντοτε με τους όρους των σχετικών διεθνών συνθηκών - καθεστώς απόλυτης μοναρχίας. Το ελληνικό αστικό κράτος άρχιζε να κάνει τα πρώτα του βήματα.
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:
1. Κασομούλης Ν., Ενθυμήματα στρατιωτικά, τ. Γ, 1942, σελ. 625 - 626.
2. Gazette de France, 7 Ιουλίου 1821, στο Μοσκώφ Κ., Ιστορία του κινήματος της εργατικής τάξης, 1988, εκδ. «Καστανιώτη», σελ. 95 - 96.
3. Κολοκοτρώνης Θ., Διηγήσεις των συμβάντων της Ελληνικής Φυλής, 1889, «Εστία», σελ. 49.
Η σύγχρονη σημασία, το νόημα και το περιεχόμενο της Επανάστασης
Το κύριο, που σαν αποτέλεσμα του ένοπλου ξεσηκωμού κατακτήθηκε στην Ελλάδα με την Επανάσταση, είναι η δημιουργία του πρώτου ανεξάρτητου ελληνικού εθνικού αστικού κράτους. Ηταν ένα άλμα μπροστά στην ιστορική εξέλιξη, που συνέβαλε επίσης στην αποσύνθεση της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Αυτό το συμπέρασμα έχει διπλή σημασία για τις σύγχρονες συνθήκες. Η μία είναι η ίδια η επανάσταση σαν πράξη, το αναπόφευκτό της, όταν οι παλιές σχέσεις παραγωγής φρενάρουν τις νέες παραγωγικές δυνάμεις. Η δράση των καταπιεσμένων λαϊκών μαζών ενάντια στην παλιά εξουσία και την ξεπερασμένη ιστορικά κοινωνία, για την ανατροπή της και την εγκαθίδρυση της νέας εξουσίας και την οργάνωση της νέας ανώτερης κοινωνικής βαθμίδας. Η δεύτερη, είναι το γεγονός ότι όταν οι λαοί συνειδητοποιήσουν την αναγκαιότητα της δικής τους κοινωνικής απελευθέρωσης, τότε η δύναμη της δράσης τους γίνεται ακατανίκητη και καμιά εξουσία δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην επαναστατική τους πάλη. Η Επανάσταση του 1821 ήταν επανάσταση που σαν αποτέλεσμα, μαζί με την απελευθέρωση του έθνους, άνοιξε την πρώτη σελίδα της νέας κοινωνίας, του καπιταλισμού. Ετσι είναι, δημιουργείται το έθνος - κράτος. Η μεγάλη σημασία της είναι το γεγονός ότι ως αποτέλεσμα της νικηφόρας επανάστασης είναι το πέρασμα από μια κατώτερη κοινωνική βαθμίδα στην ανώτερη.
Η συγκεκριμένη ιστορική επέτειος, όπως κάθε ιστορική επέτειος, έχει ένα συμβολισμό. Αυτόν που αναδεικνύεται από το αποτέλεσμα και κατέγραψε η ιστορία μέσα από τα πραγματικά γεγονότα. Αποκτά δε συγκεκριμένο περιεχόμενο σε κάθε ιστορική περίοδο κατά την οποία γιορτάζεται.
Στις σημερινές συνθήκες, το μήνυμα και το νόημά της έχουν το δικό τους περιεχόμενο. Μόνο που αυτό έχει σχέση με τη σκοπιά που κάθε κοινωνική δύναμη σήμερα στο μονοπωλιακό καπιταλισμό προσεγγίζει και τα τότε ιστορικά γεγονότα και τη σύγχρονη πραγματικότητα. Σήμερα, ο καπιταλισμός ιστορικά είναι ξεπερασμένος. Είναι καπιταλισμός που σαπίζει και παρασάπισε και ως τέτοιος πρέπει να αντικατασταθεί από την επόμενη κοινωνική βαθμίδα,το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.
Σήμερα, η επίθεση που έχουν εξαπολύσει οι δυνάμεις του κεφαλαίου, τα κόμματά του, ολόκληρο το αστικό πολιτικό σύστημα συνεπικουρούμενο από τη διακρατική καπιταλιστική Ευρωπαϊκή Ενωση και άλλα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη συμμάχους των αστών της Ελλάδας όπως οι ΗΠΑ, γίνεται ολοένα και πιο επικίνδυνη για τη ζωή και το μέλλον της εργατικής τάξης και των συμμάχων της των αυτοαπασχολουμένων, της φτωχής αγροτιάς. Χτυπά με λύσσα κάθε δικαίωμα, κάθε κατάκτηση που παραχώρησε η αστική τάξη, σε άλλες προηγούμενες συνθήκες ραγδαίας ανάπτυξης του καπιταλισμού μεταπολεμικά και με διαφορετικό συσχετισμό δυνάμεων διεθνώς αφού το σοσιαλιστικό σύστημα ως αντίβαρο στον καπιταλισμό επιδρούσε σε σημαντικό βαθμό και βελτίωνε τη θέση, τους όρους πώλησης της εργατικής δύναμης, βεβαίως μετά από αιματηρούς ταξικούς αγώνες χρόνων, όπως και των άλλων λαϊκών στρωμάτων.
Σήμερα η παραπέρα ανάπτυξη της παραγωγής εμποδίζεται από τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. Οι ιδιοκτήτες ενδιαφέρονται μόνο για το κέρδος, για την αύξηση του κεφαλαίου τους. Η κερδοφορία και η αναπαραγωγή του κεφαλαίου εμποδίζεται από τον ανταγωνισμό, εσωτερικό και διεθνή, από την αναρχία στην παραγωγή, από την πτώση του ποσοστού κέρδους. Παράγοντες που έχουν οξυνθεί συγκριτικά με προηγούμενες περιόδους εξαιτίας των μονοπωλίων.
Μπροστά στις δυσκολίες που έχει το κεφάλαιο να αναπαράγει την κερδοφορία του, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες γενικευμένης και συγχρονισμένης καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, δεν έχει άλλο δρόμο από το να αυξάνει στο έπακρο το βαθμό εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, με δεδομένο ότι από και με τη δουλειά της εργατικής τάξης, βγάζουν οι καπιταλιστές τα κέρδη. Ολα τα αντεργατικά μέτρα, οι αναγκαίες αναδιαρθρώσεις που λένε οι καπιταλιστές ως το μέσο για την έξοδο από την κρίση, σε όφελός τους βεβαίως και την ανάπτυξη απαιτούν ολοένα και πιο φτηνούς για το κεφάλαιο εργάτες. Δηλαδή να πληρώνουν οι μεγαλοεπιχειρηματίες ολοένα λιγότερο κεφάλαιο για μισθούς. Και ταυτόχρονα μειώνουν δραστικά τους μισθούς, αυξάνουν τον απλήρωτο χρόνο δουλειάς, επιβάλλοντας ευέλικτη εργασία, απολύουν κατά το δοκούν με δεδομένη τη ραγδαία αύξηση της ανεργίας και ξαναπροσλαμβάνουν με μισθούς πείνας κλπ.
Αυτή η κατάσταση οφείλεται στην κυριαρχία και την ισχυροποίηση του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Εχουν συσσωρευτεί τεράστια κεφάλαια, η παραγωγικότητα της εργασίας έχει μεγάλη πρόοδο και έχει οξυνθεί ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα μονοπώλια. Ο ανταγωνισμός επίσης οδηγεί στη συγκεντροποίηση του κεφαλαίου. Τα μονοπώλια με μεγαλύτερο μέγεθος κεφαλαίου είναι πιο ανθεκτικά στον ανταγωνισμό απ' αυτά που έχουν μικρότερο μέγεθος. Ταυτόχρονα επειδή έχει διεθνοποιηθεί η καπιταλιστική αγορά, τα κεφάλαια μετακινούνται από χώρα σε χώρα αναζητώντας συνθήκες για μεγαλύτερο κέρδος. Βασικός παράγοντας σ' αυτό είναι οι μικροί μισθοί και ο μεγάλος ημερήσιος εργάσιμος χρόνος γιατί μεγαλώνει η απλήρωτη στους εργάτες δουλειά και αυξάνονται τα κέρδη. Αλλά ο διεθνής ανταγωνισμός και η συγκεντροποίηση του κεφαλαίου, οδηγούν και στη συνεχή μείωση μισθών και στην αύξηση της ανεργίας. Η συγχώνευση επιχειρήσεων είναι επίσης ένας παράγοντας που οδηγεί σε μείωση εργαζομένων, άρα στην ανεργία.
Αυτή η τάση της συμπίεσης μισθών προς τα κάτω, της μείωσης εργαζομένων στις επιχειρήσεις, της εκ περιτροπής εργασίας κλπ, υπάρχει σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη, επομένως συμπιέζουν συνεχώς την τιμή της εργατικής δύναμης προς τα κάτω. Ταυτόχρονα η μετακίνηση κεφαλαίων καταστρέφει κλάδους οικονομίας η ύπαρξη των οποίων είναι απαραίτητη για τις λαϊκές ανάγκες. Ετσι καταδικάζουν τους εργάτες στην ανεργία και την εξαθλίωση και καταστρέφουν παραγωγικές δυνάμεις.
Δεν είναι μόνο οι συνθήκες της κρίσης που επιβάλλουν αυτή τη χωρίς όρια βαρβαρότητα για τους εργαζόμενους. Αυτή θα είναι μια μόνιμη κατάσταση, συνεχώς αυξανόμενης απόλυτης εξαθλίωσης για την εργατική τάξη, που συνεχώς θα χειροτερεύει τη θέση της στην κοινωνία και την παραγωγή. Ακριβώς γιατί ο μονοπωλιακός ανταγωνισμός συμπιέζει τους μισθούς και αλλάζει τις εργασιακές σχέσεις, αρνητικά για την εργατική τάξη.
Ολα τα παραπάνω έρχονται ως απάντηση στις δυσκολίες που έχει το κεφάλαιο να αναπαράγει και να αυξάνει τα κέρδη του συνεχώς. Αυτή η τάση δεν αλλάζει. Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι σε συνθήκες ανάκαμψης ίσως σε κάποιους κλάδους της οικονομίας να υπάρξει προσωρινά και μια αύξηση μισθών ως παραχώρηση κάτω βεβαίως και από άλλους συσχετισμούς δυνάμεων στο εργατικό κίνημα και στο πολιτικό επίπεδο, αλλά ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός και διεθνώς, η συγκέντρωση του κεφαλαίου, η άνοδος της παραγωγικότητας της εργασίας που σημαίνει εκσυγχρονισμός μέσων παραγωγής που βγάζουν μεγαλύτερη ποσότητα προϊόντων στη μονάδα του χρόνου με λιγότερους εργαζόμενους, οι δυσκολίες που έχει το κεφάλαιο να αναπαράγει την κερδοφορία του, όλ' αυτά δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από τους καπιταλιστές παρά με τον ολοένα αυξανόμενο βαθμό εκμετάλλευσης, με την πλήρη ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, τη δραστική μείωση των μισθών, την ανεργία, οξύνοντας στο έπακρο την αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας. Καμιά πολιτική διαχείρισης του καπιταλισμού δεν μπορεί να αλλάξει αυτήν την κατάσταση.
Επιβεβαιώνονται επομένως οι εκτιμήσεις του ΚΚΕ, όπως εκφράζονται και στις Θέσεις της ΚΕ για το 19ο Συνέδριο, όπου αναφέρονται τα εξής: «Η εκδήλωση της γενικευμένης και συγχρονισμένης οικονομικής καπιταλιστικής κρίσης έφερε στο προσκήνιο τον ιστορικά ξεπερασμένο και απάνθρωπο χαρακτήρα του σύγχρονου καπιταλιστικού συστήματος... Η καπιταλιστική κρίση έδωσε συντριπτικό χτύπημα στις αστικές θεωρίες, π.χ. περί αειφόρου ανάπτυξης. Ανέδειξε ολοκάθαρα την όξυνση των αντιφάσεων και δυσκολιών της αστικής διαχείρισης και γενικότερα τις δυσκολίες για το πέρασμα σε νέο κύκλο διευρυμένης αναπαραγωγής του κοινωνικού κεφαλαίου. Η όποια ανάκαμψη σημειώθηκε ήταν ανισόμετρη, αναιμική... Ο επόμενος κύκλος της κρίσης σε διεθνές επίπεδο θα είναι ακόμα πιο βαθύς.
Η σύγχρονη φιλομονοπωλιακή πολιτική, η οποία έχει στρατηγικό χαρακτήρα και στοχεύει στην άνοδο του ποσοστού κέρδους (φτηνότερη εργατική δύναμη, αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις, αποκρατικοποιήσεις κ.ά.), ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του '80 στις ΗΠΑ και στη Μ. Βρετανία, στη συνέχεια επεκτάθηκε στην ΕΕ, στην Ευρωζώνη και αλλού. Ο στρατηγικός χαρακτήρας της καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι προωθήθηκε εξίσου από τις φιλελεύθερες και σοσιαλδημοκρατικές αστικές κυβερνητικές δυνάμεις κατά την τελευταία τριακονταετία. Αποτελεί μονόδρομο της καπιταλιστικής ανάπτυξης για την ανάσχεση της τάσης πτώσης του μέσου ποσοστού κέρδους και την προσαρμογή στις σύγχρονες συνθήκες, όπου εντείνεται συνεχώς η διεθνοποίηση της καπιταλιστικής οικονομίας και της αγοράς της εργατικής δύναμης.
Η κρίση ανέδειξε ακόμα πιο έντονα τα ιστορικά όρια του καπιταλιστικού συστήματος. Οξύνονται οι αντιφάσεις και οι δυσκολίες της αστικής πολιτικής διαχείρισης της κρίσης και γενικότερα της δυσκολίας για πέρασμα σε νέο κύκλο διευρυμένης αναπαραγωγής του κοινωνικού κεφαλαίου. Απότομα διευρύνθηκε το χάσμα ανάμεσα στις σύγχρονες εργατικές και λαϊκές ανάγκες και στη μη ικανοποίησή τους... Απ' όλες τις πτυχές της οικονομικής και κοινωνικής ζωής προβάλλει επιτακτικά η ανάγκη της κοινωνικής ιδιοκτησίας, του κεντρικού σχεδιασμού με εργατική εξουσία...».
Επίσης στο Σχέδιο Προγράμματος, αναφέρεται: «Ο ελληνικός λαός θα απαλλαγεί από τα δεσμά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και των ιμπεριαλιστικών ενώσεων όταν η εργατική τάξη με τους συμμάχους της πραγματοποιήσει τη σοσιαλιστική επανάσταση και προχωρήσει στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού.
Ο στρατηγικός στόχος του ΚΚΕ είναι η κατάκτηση της επαναστατικής εργατικής εξουσίας, δηλαδή της δικτατορίας του προλεταριάτου, για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση ως ανώριμη βαθμίδα της κομμουνιστικής κοινωνίας.
Η επαναστατική αλλαγή στην Ελλάδα θα είναι σοσιαλιστική» (Θέση 73).
«Με βάση το χαρακτήρα της εποχής και το γεγονός ότι ο καπιταλισμός στην Ελλάδα βρίσκεται στο ανώτατο στάδιο, τον ιμπεριαλισμό, δηλαδή το μονοπωλιακό καπιταλισμό, η επανάσταση θα είναι σοσιαλιστική.
Η γιγάντωση των μονοπωλίων, η διεθνοποίηση της καπιταλιστικής οικονομίας και της αγοράς εργασίας οξύνουν όλες τις αντιθέσεις, με μεγαλύτερη ένταση και ταχύτητα. Είναι βασικοί παράγοντες που οξύνουν την άναρχη ανάπτυξή του, την ανισομετρία ανάπτυξης χώρων και κλάδων οικονομίας. Είναι αυτοί οι παράγοντες που γεννούν τις κρίσεις που είναι όλο και πιο βαθιές, φέρνουν τον ανταγωνισμό και τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.
Η διαπάλη ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα, τη συγκεκριμένη περίοδο, εστιάζεται στον έλεγχο των ενεργειακών πηγών και δρόμων μεταφοράς τους, των πηγών νερού, των θαλάσσιων διαδρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων, με χαρακτηριστικές εστίες έντασης την Κασπία, την Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, τον Περσικό Κόλπο, την Αφρική, τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και την Αρκτική. Δυναμώνει ο κίνδυνος και πιο γενικευμένων περιφερειακών συγκρούσεων, ακόμα και ενός γενικότερου ιμπεριαλιστικού πολέμου. Σε αυτά τα πλαίσια αναδιατάσσονται ιμπεριαλιστικοί άξονες για τον έλεγχο αγορών και εδαφών» (Θέσεις 5 και 6).
Μιλώντας για τον ιμπεριαλισμό ως ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού, ο Β. Ι. Λένιν μιλούσε βασικά και πρωταρχικά για την οικονομία του καπιταλισμού σ' αυτό το στάδιο της εμφάνισης και της κυριαρχίας των μονοπωλίων στην οικονομία. Στο έργο του «Ο ιμπεριαλισμός ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού», που έγραψε το 1916, στον πρόλογο αναφέρει τα εξής:
«Θα ήθελα να ελπίζω ότι η μπροσούρα μου αυτή θα βοηθήσει να γίνει κατανοητό το βασικό οικονομικό πρόβλημα, που χωρίς τη μελέτη του δεν μπορεί να καταλάβει κανείς τίποτε από την εκτίμηση του σύγχρονου πολέμου και της σύγχρονης πολιτικής, και συγκεκριμένα: το πρόβλημα της οικονομικής ουσίας του ιμπεριαλισμού» («Απαντα», τ. 27, σελ. 308). Και συνέχιζε: «Αν δεν κατανοηθούν οι οικονομικές ρίζες αυτού του φαινομένου, αν δεν εκτιμηθεί η πολιτική και κοινωνική του σημασία, δεν μπορεί να γίνει ούτε βήμα στον τομέα της λύσης των πρακτικών καθηκόντων του κομμουνιστικού κινήματος» (στο ίδιο, σελ. 314).
«Ενώ στον πρόλογο στη γαλλική και τη γερμανική έκδοση του συγκεκριμένου έργου του («Απαντα», τ. 27, σελ. 314), έγραφε: «Ο ιμπεριαλισμός είναι η παραμονή της κοινωνικής επανάστασης του προλεταριάτου. Από το 1917 και δω αυτό επιβεβαιώθηκε σε παγκόσμια κλίμακα».
Είναι αλήθεια πως, οι επικλήσεις στην «εθνική ομοψυχία», την «εθνική ενότητα», την «κοινωνική γαλήνη» ενώπιον του «εθνικού κινδύνου» κοκ., έχουν πολλαπλασιαστεί τον τελευταίο καιρό - ιδιαίτερα κάθε φορά που επρόκειτο να ψηφιστεί ένας ακόμα σφαγιασμός των μισθών, των συντάξεων, των εργατικών και κοινωνικών κατακτήσεων δεκαετιών. Σήμερα, με αφορμή την επέτειο της 25ης Μαρτίου, οι επικλήσεις για «εθνική ομοψυχία» επανήλθαν στο προσκήνιο γινόμενες σημαία σύσσωμου του αστικού πολιτικού κόσμου. Η «εθνική ομοψυχία» (δηλαδή η υποταγή του λαού στο κεφάλαιο και στα μνημόνια) που προσπαθούν να επιβάλλουν με την τρομοκρατία και την καταστολή (παλιά συνταγή) «ντύνεται» σκόπιμα με αναφορές στο 1821.
Για ποια όμως «εθνική ομοψυχία» του 1821 μιλάμε; Δεν υπήρχαν σημαντικές διαφοροποιήσεις, ανταγωνισμοί ακόμα και εμφύλιοι πόλεμοι μεταξύ των κοινωνικών δυνάμεων που μετείχαν στην Επανάσταση; Υπάρχουν άλλωστε εκτενείς αναφορές στο σημερινό ένθετο ως προς αυτό.
Αλλά για ποια εθνική ομοψυχία μπορεί να γίνεται λόγος στις σημερινές συνθήκες, όταν η αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας, που διατρέχει τον καπιταλισμό από την εμφάνισή του, σήμερα έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις; Μπροστά στις δυσκολίες που έχει το κεφάλαιο να αναπαράγει την κερδοφορία του δεν έχει άλλον τρόπο από την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης, οξύνοντας στο έπακρο την αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας. Αυτό που ζούμε σήμερα και επιταχύνεται λόγω της κρίσης. Δεν πρόκειται για κάτι προσωρινό, αλλά για μόνιμη κατάσταση που θα οξύνεται ολοένα και περισσότερο. Και αυτή η αντίθεση δεν μπορεί να λυθεί διαφορετικά παρά με την κοινωνική επανάσταση, την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, την αντικατάστασή της από την κοινωνική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και τις κομμουνιστικές σχέσεις παραγωγής.
Ποια εθνική ομοψυχία όταν η αστική τάξη της Ελλάδας οικειοθελώς παραχωρεί κυριαρχικά δικαιώματα προκειμένου στα πλαίσια της διεθνοποίησης του καπιταλισμού, της ανισότιμης εξάρτησης και της ανισόμετρης αλληλεξάρτησης να αναπαράγεται το κεφάλαιο και η κερδοφορία του;
Γίνεται φανερό ότι και σε πολιτικό επίπεδο γίνονται ολοφάνεροι οι δύο αντίθετοι πόλοι που σχετίζονται και συνδέονται οργανικά με το ταξικό περιεχόμενο της ανάπτυξης. Ανάπτυξη καπιταλιστική ή ανάπτυξη σοσιαλιστική - κομμουνιστική. Διαιώνιση της κυριαρχίας του κεφαλαίου, των μονοπωλίων, στην οικονομία και στην εξουσία ή εργατική, λαϊκή εξουσία και οικονομία.
Ετσι, από τη μια μεριά βρίσκονται η αστική τάξη και οι σύμμαχοί της (μεσαία στρώματα που αναπαράγονται επειδή κυριαρχούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής), η κυβέρνηση, η ΕΕ, το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ, τα αστικά κόμματα, ο εργοδοτικός - κυβερνητικός συνδικαλισμός. Από την άλλη, η εργατική τάξη, τα φτωχά λαϊκά στρώματα της πόλης και του χωριού, οι ταξικές δυνάμεις στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, οι ριζοσπαστικές δυνάμεις σε αυτοαπασχολούμενους, φτωχή αγροτιά, τα ριζοσπαστικά κινήματα της νεολαίας και των γυναικών από τα λαϊκά στρώματα. Που εκφράζονται με την κοινωνική συμμαχία των ΠΑΜΕ - ΠΑΣΕΒΕ - ΠΑΣΥ - ΜΑΣ - ΟΓΕ. Και το ΚΚΕ που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της αντικαπιταλιστικής, αντιμονοπωλιακής πάλης. Υπάρχει και ο ΣΥΡΙΖΑ, που κάνει κριτική στην κυβέρνηση και την πολιτική της από τη σκοπιά της διατήρησης του καπιταλισμού με άλλη, τάχα φιλολαϊκή, διαχείρισή του. Προτείνοντας ως διέξοδο έναν ηθικό καπιταλισμό, όπου θα συνυπάρχουν μονοπώλια και λαός και θα κερδοφορούν τα μονοπώλια και θα ζει καλά ο λαός, πράγματα ασυμβίβαστα. Που περιορίζει τις λαϊκές διεκδικήσεις στην αναδιανομή, όταν στρατηγική του κεφαλαίου είναι η μεγαλύτερη λαϊκή αφαίμαξη. Παραπλανά το λαό, υπονομεύει την ταξική πάλη, πασχίζει για τη χειραγώγηση στην αστική πολιτική.
Υπάρχει βεβαίως και η ναζιστική Χρυσή Αυγή. Που ανάγει τον πατριωτισμό σε ακραίο εθνικισμό προβάλλοντας τη φασιστική ιδεολογία και δράση ως διέξοδο για τα λαϊκά συμφέροντα, ταυτίζοντας τις λαϊκές ανάγκες με την καπιταλιστική ανάπτυξη στην Ελλάδα, πασχίζοντας με κάθε μέσο να ενισχύσει τα μονοπώλια που δρουν στην Ελλάδα, κηρύσσοντας την τυφλή υποταγή του λαού σ' αυτά. Ελληνες καπιταλιστές και εργάτες μαζί, με τη βία των λούμπεν, αυτή είναι η δράση της, για την προστασία και ενίσχυση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας. Αυτό το περιεχόμενο δίνει στην επέτειο της κοινωνικής επανάστασης του 1821, διαστρέφοντας και αμαυρώνοντας την Ιστορία. Και αναλαμβάνοντας ρόλο και καθήκοντα αντεπαναστατικού στρατού στον πόλεμο των αστών ενάντια στο εργατικό κίνημα και στο Κομμουνιστικό Κόμμα, προκειμένου να τσακίσει κάθε βήμα προς τα μπρος στην κοινωνική εξέλιξη, στην ταξική πολιτική πάλη για την αναπόφευκτη ανατροπή - κατάργηση του καπιταλισμού.
Το κρίσιμο ζήτημα, επομένως, για την εργατική τάξη και τους συμμάχους της δεν είναι απλά και μόνο η απόκρουση των αντιλαϊκών μέτρων στρατηγικής σημασίας για το κεφάλαιο, αλλά αυτός ο αγώνας να αναπτύσσεται σε σύνδεση με τη διεκδίκηση ικανοποίησης όλων των σύγχρονων λαϊκών αναγκών και των όρων που αυτές μπορούν να πραγματοποιηθούν. Πολιτική πάλη, δηλαδή, για ρήξη και ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, για κατάκτηση της εργατικής - λαϊκής εξουσίας.
Αυτό είναι και το πραγματικό νόημα και περιεχόμενο της επετείου της Επανάστασης σήμερα. Χωρίς τον επαναστατικό ξεσηκωμό στα 1821 όλων των τότε καταπιεσμένων, δε θα υπήρχε αυτό το ιστορικό γεγονός και το αποτέλεσμά του, η ανατροπή της παλιάς εξουσίας και η εγκαθίδρυση της νέας. Ετσι και τώρα η εργατική τάξη και τα πιο καταπιεσμένα λαϊκά στρώματα μπορούν να οργανώσουν τη δική τους αντεπίθεση, με τη δική τους Λαϊκή Συμμαχία, που θα δρα σε αντικαπιταλιστική - αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση, όχι μόνο για να παρεμποδίζει την αντιλαϊκή πολιτική, όχι μόνο στα πλαίσια διεκδίκησης της ικανοποίησης όλων των λαϊκών αναγκών να έχει κατακτήσεις μέσα στον καπιταλισμό, αλλά η πάλη της να έχει στόχο, έκβαση στο επίπεδο της εξουσίας, δηλαδή για την εργατική, λαϊκή εξουσία. Και τότε, η εργατική τάξη με τους συμμάχους της, ο λαός, θα 'ναι υπερήφανοι, γιατί ως συνεχιστές της Ιστορίας θα δημιουργούν το δικό τους σοσιαλιστικό - κομμουνιστικό μέλλον. Αυτό είναι το σύγχρονο πατριωτικό και διεθνιστικό μαζί καθήκον της εργατικής τάξης, των άλλων φτωχών λαϊκών στρωμάτων σήμερα. Οταν ο λαός θέλει μπορεί να συντρίψει το παλιό και να επιβάλει το καινούριο, για να τραβήξει η Ιστορία προς τα μπρος, προς την αταξική κοινωνία, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

ΡΩΣΙΑ - ΗΠΑ - ΚΙΝΑ Από την «ισορροπία» στην … ανισορροπία του τρόμου


ΡΩΣΙΑ - ΗΠΑ - ΚΙΝΑ
Από την «ισορροπία» στην … ανισορροπία του τρόμου
Από την πρόσφατη συνάντηση τον περασμένο Δεκέμβρη των πρωθυπουργών Ρωσίας και Κίνας Μεντβέντεφ και Τζιαμπάο στη Μόσχα
Η έκφραση «ισορροπία του τρόμου», έχει καθιερωθεί εδώ και δεκαετίες για να περιγράψει την κατάσταση που υπήρχε ανάμεσα στα πυρηνικά οπλοστάσια των ΗΠΑ, που ξεκίνησαν πρώτες την κατασκευή των πυρηνικών όπλων (κι είναι η μόνη χώρα που τα δοκίμασε σε πόλεμο, πάνω στον άμαχο πληθυσμό της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι) και της Σοβιετικής Ενωσης, που είχε δημιουργήσει ένα τέτοιο πυρηνικό δυναμικό, που καθιστούσε αδύνατο ένα χτύπημα εναντίον της κι εναντίον των συμμάχων της, χωρίς σοβαρές συνέπειες για τον επιτιθέμενο.
Είκοσι και πλέον χρόνια μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού και τη διάλυση της ΕΣΣΔ, η Ρωσία, που «κληρονόμησε» το πυρηνικό οπλοστάσιο της ΕΣΣΔ, έχει λιγότερες, αλλά εξίσου σημαντικές δυνατότητες απάντησης σε ένα υποθετικό πρώτο, «προληπτικό» πυρηνικό χτύπημα των ΗΠΑ. Ωστόσο, εδώ και αρκετές δεκαετίες οι ΗΠΑ επιδιώκουν να ξεπεράσουν αυτό το «εμπόδιο», χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους, μεταξύ άλλων και με τη λεγόμενη «αντιπυραυλική ασπίδα», ένα μεγαλόπνοο σχέδιο εγκατάστασης αντιπυραυλικών συστημάτων (ραντάρ και πυραύλων), που θα εγκατασταθούν σε χώρες μέλη του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη και θα είναι σε θέση έγκαιρα να εξολοθρεύσουν κάθε δυνατότητα απάντησης της Μόσχας σε ένα υποθετικό πρώτο, «προληπτικό» πυρηνικό χτύπημα των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας. Βεβαίως, οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, «κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους», ισχυριζόμενοι πως το σύστημα αυτό δεν στρέφεται κατά της Μόσχας, αλλά έχει στόχο τους πυραύλους του ...Ιράν και της ΛΔ Κορέας.
Τις δύο τελευταίες βδομάδες υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις γύρω από το θέμα, που αξίζει να τις έχουμε υπόψη μας, αφού συμβαίνουν στο φόντο των σκληρών αντιπαραθέσεων των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για τις πηγές ενέργειας, τους δρόμους περάσματος των αγωγών και των άλλων εμπορευμάτων, τα μερίδια των αγορών.
Οι αλλαγές στα σχέδια των ΗΠΑ
Σε συνέντευξη Τύπου, που έδωσε στα μέσα του Μάρτη ο νέος επικεφαλής του αμερικανικού Πενταγώνου, Τσακ Χέιγκελ, δήλωσε πως η Ουάσιγκτον πήρε απόφαση να εγκαταλείψει τα σχέδια της εγκατάστασης της 4ης φάσης του αντιπυραυλικού συστήματος σε Πολωνία - Λιθουανία, επισημαίνοντας την ανάγκη ενίσχυσης της αντιπυραυλικής άμυνας των ΗΠΑ στην πλευρά του Ειρηνικού Ωκεανού. Ανάγκη, που τη συνέδεσε και πάλι με τις «απειλές» από τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν. Οπως τόνισε ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, οι πρόσφατες πυρηνικές δοκιμές της Πιονγιάνγκ και η επιτυχής εκτόξευση πυραύλου στο διάστημα «αναγκάζουν» τις ΗΠΑ να ενισχύσουν την προστασία των συνόρων τους από την πλευρά του Ειρηνικού Ωκεανού. Για το λόγο αυτό οι ΗΠΑ σκοπεύουν να διευρύνουν το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας στην Αλάσκα, τοποθετώντας επιπλέον 14 πυραύλους αναχαίτισης, συνολικά 44. Επίσης, οι ΗΠΑ επιδιώκουν να εγκαταστήσουν ένα δεύτερο ραντάρ εντοπισμού πυραύλων στην Ιαπωνία και εξετάζουν την πιθανότητα δημιουργίας στο έδαφός τους μίας τρίτης βάσης υπόγειων σιλό πυραύλων.
Η αντίδραση της Ρωσίας
Συγκρατημένη κι επιφυλακτική ήταν η αντίδραση της Ρωσίας. Σε ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε στις 18 Μάρτη στην ιστοσελίδα του ρωσικού ΥΠΕΞ, αναφέρεται πως, «η Ρωσία έχει επανειλημμένα εκφράσει την ανησυχία της για τις μονομερείς ενέργειες των ΗΠΑ και των σύμμαχων τους για την ανάπτυξη μιας παγκόσμιας αντιπυραυλικής ασπίδας, σε άμεση γειτνίαση με τα σύνορα μας», κάτι που «έχει αποσταθεροποιητικό χαρακτήρα» αφού «μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην αποδοτικότητα των ρωσικών δυνάμεων στρατηγικής αποτροπής». Επίσης, στην ανακοίνωση αναφέρεται η επιδίωξη της Ρωσίας να τις δοθούν από τις ΗΠΑ «νομικές δεσμευτικές εγγυήσεις πως το σύστημα της αντιπυραυλικής άμυνας των ΗΠΑ δε θα στρέφεται εναντίον της Ρωσίας».
Σχολιάζοντας τις δηλώσεις του επικεφαλής του Πενταγώνου για την εγκατάλειψη μέρους των αμερικανικών σχεδίων, ο Ιγκορ Κοροτσένκο, αρχισυντάκτης του ρωσικού περιοδικού «Εθνική Αμυνα», τόνισε πως είναι «ένα τέχνασμα για απόσπαση της προσοχής, επειδή ο στρατηγικός στόχος της Αμερικής παραμένει ο ίδιος. Να καταφέρει να γίνει απόλυτα άτρωτη από οποιαδήποτε πυραυλική απειλή. Σίγουρα η Ρωσία εξετάζεται ως χώρα που αποτελεί την κύρια απειλή κατά των ΗΠΑ (...) Βλέπουμε πως γίνεται σταδιακή ανάπτυξη στοιχείων της αντιπυραυλικής άμυνας ...Γίνεται προετοιμασία τα διάφορα στοιχεία αντιπυραυλικής άμυνας να ενωθούν στη συνέχεια σε ενιαίο σύνολο» και πρόσθεσε: «Αναλύοντας την πολιτική των ΗΠΑ, μπορούμε να είμαστε απόλυτα σίγουροι πως μόλις οι τεχνολογικές δυνατότητες θα επιτρέψουν στις ΗΠΑ να δημιουργήσουν μια νέα γενιά πυραύλων αναχαίτισης, αυτοί θα εγκατασταθούν στις βάσεις στην Ευρώπη», υπογράμμισε ο Ρώσος αναλυτής και πρόσθεσε πως σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Επιτελείου της Ρωσίας αυτό θα γίνει πολύ σύντομα το 2018-2020.
Αμυνα σημαίνει... επίθεση
Τα συστήματα της αντιπυραυλικής άμυνας έχουν απόλυτη σχέση με τα οπλοστάσια, που υπάρχουν. Οχι τυχαία η Ρωσία έχει διαμηνύσει πως σε περίπτωση που οι ΗΠΑ προχωρήσουν στην εγκατάσταση στην Ευρώπη τέτοιων συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας, που θα αχρηστεύουν το πυρηνικό οπλοστάσιο της Ρωσίας, τότε η Ρωσία θα θέσει σε αμφισβήτηση τη συμφωνία περιορισμού των πυρηνικών όπλων, που έχει υπογράψει με τις ΗΠΑ και η οποία προβλέπει πως έως το 2018 οι δύο χώρες δεν πρέπει να έχουν παραπάνω από 1.550 πυρηνικές κεφαλές.
Στα μέσα του περασμένου Φλεβάρη τη Μόσχα επισκέφτηκε η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδια για ζητήματα αφοπλισμού, Ρόουζ Γκοτμέλερ, για να εξετάσει τη δυνατότητα νέας μείωσης των πυρηνικών όπλων κατά ένα τρίτο. Ωστόσο, η Ρωσία φαίνεται αρνητική προς ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Για να καταλάβουμε το γιατί, πρέπει να έχουμε υπόψη μας τα εξής:
Τις δεκαετίες του '60-'70 οι ΗΠΑ θεωρούσαν πως για τη νίκη τους σε έναν πυρηνικό πόλεμο με την ΕΣΣΔ θα απαιτηθεί να εξοντώσουν το 30% του πληθυσμού, το 70% της βιομηχανικής υποδομής, μεταξύ των οποίων περίπου 1.000 μεγάλες βιομηχανικές και στρατιωτικές υποδομές. Εννοείται πως ένα τέτοιο σχέδιο εξόντωσης της ΕΣΣΔ προέβλεπε τη ραγδαία αύξηση του πυρηνικού οπλοστασίου των ΗΠΑ.
Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει, σ' ό,τι αφορά την τακτική που επιλέγεται, κι η οποία δίνει βάρος στα χτυπήματα ακριβείας, που θα καταστρέψουν την ικανότητα του «νευραλγικού συστήματος» του αντιπάλου (στην προκειμένη περίπτωση της Ρωσίας), να αντιδράσει. Ετσι, από το 2009 είναι γνωστή εισήγηση 68 Αμερικανών επιστημόνων, βραβευμένων με Νόμπελ, που απευθύνεται στον Ομπάμα και στην οποία υπάρχει εκτίμηση πως φτάνει η καταστροφή μόλις 12 μεγάλων οικονομικών υποδομών της Ρωσίας, ώστε αυτή να παραλύσει και να μην μπορεί να διεξάγει πολεμικές επιχειρήσεις. Να γιατί οι ΗΠΑ δεν ενδιαφέρονται πλέον για την ποσότητα του πυρηνικού οπλοστασίου τους, αλλά για τον εκσυγχρονισμού του, τη στρατιωτικοποίηση του διαστήματος, αλλά και την αντιπυραυλική άμυνα, που μπορεί να τους δώσει νέα υπεροχή στο ζήτημα της πυρηνικής υπεροπλίας.
Αντίθετα, η Ρωσία εκτιμά πως μόνο η διατήρηση ενός πυρηνικού οπλοστασίου περί των 1.500 πυρηνικών κεφαλών, με τον ανάλογο εκσυγχρονισμό των πυραυλικών συστημάτων της, μπορεί να της εξασφαλίσει πως δε θα χάσει τη δυνατότητα απάντησης στον πρώτο πυρηνικό πλήγμα. Δυνατότητα, που τη χρειάζεται άμεσα, όχι για τα πεδία των μαχών, αλλά για τη διεξαγωγή του σκληρού πολιτικό-διπλωματικού ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ. Οπως από το 2007 είχε τονίσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν στη Συνδιάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, εάν οι ΗΠΑ νιώσουν πως δε χρειάζεται στο εξής να φοβούνται το ρωσικό πυρηνικό οπλοστάσιο, τότε θα επιδιώξουν μονομερώς, δηλαδή χωρίς να διαπραγματευθούν με τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, να επιβάλουν τη θέλησή τους σε κάθε διεθνές ζήτημα. Συμπερασματικά, το ρωσικό οπλοστάσιο αποτελεί αναντικατάστατο στοιχείο για την αστική τάξη της Ρωσίας, στην προσπάθειά της να ενισχύσει τη θέση της στην «ιμπεριαλιστική πυραμίδα» έναντι των ΗΠΑ. Σ' αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκει την οικοδόμηση διεθνών συμμαχιών και με την Κίνα.
Ο συντονισμός Ρωσίας - Κίνας
Οι ανακοινώσεις των ΗΠΑ, για ενίσχυση της αντιπυραυλικής άμυνας στον Ειρηνικό Ωκεανό, την ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη η «κόντρα» (για τα νησάκια Ντιαογιού/Σενκάκου, και τον πλούτο που κρύβουν), μεταξύ της Κίνας και της Ιαπωνίας, που 'ναι σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή, δεν έμεινε απαρατήρητη από τη μεριά της Κίνας, που εξέφρασε τη δυσφορία της γι' αυτήν την αμερικανική απόφαση. Ετσι, η Κίνα έρχεται πλέον πιο κοντά στις ρωσικές θέσεις κατά της αντιπυραυλικής «ασπίδας» ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και στο σενάριο ανάπτυξης ρώσο-κινεζικής συνεργασίας αποτροπής των αμερικανικών σχεδίων. Η επίσκεψη του νέου Πρόεδρου της Κίνας, Σι Τζιν Πινγκ, στη Μόσχα, που ξεκίνησε την Παρασκευή 22/3, αναμένεται να δώσει «καρπούς» σε διάφορες πλευρές των σχέσεων των δύο χωρών, μεταξύ άλλων και στα ζητήματα της «ασφάλειας» και της «άμυνας».
Σε κάθε περίπτωση, επιβεβαιώνεται πως στον κόσμο των «πολυ-πολικών» αντιθέσεων ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις το ζήτημα των πυρηνικών οπλοστασίων αποκτά το δικό του «προβάδισμα»...

ΛΕΤΟΝΙΑ Η βαρβαρότητα της καπιταλιστικής παλινόρθωσης που βιώνει ο λαός


ΛΕΤΟΝΙΑ
Η βαρβαρότητα της καπιταλιστικής παλινόρθωσης που βιώνει ο λαός
Την ίδια στιγμή που ο λαός υποφέρει, η αστική τάξη και οι απόγονοι των ναζί, γαλουχούν τη νέα γενιά στα φασιστικά κατορθώματα
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων συγκυβέρνησης - τρόικας για τη δήθεν στήριξη των ανέργων εμφανίζονται όλο και περισσότερο τα λεγόμενα προγράμματα «κοινωνικής εργασίας». Ως πρότυπο εμφανίζεται η εμπειρία της Λετονίας, της μικρής βαλτικής χώρας - μέλους της ΕΕ, των λίγο παραπάνω από 2 εκατομμύρια κατοίκων, που μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού ο λαός της ζει τη βαρβαρότητα του καπιταλισμού.
Πριν αναφερθούμε αναλυτικά σε αυτήν τη βαρβαρότητα της Λετονίας αξίζει να σημειώσουμε ότι τα προγράμματα αυτά απευθύνονται κυρίως στις πιο εξαθλιωμένες κατηγορίες του πληθυσμού, που βέβαια εξαθλιώνει το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα. Σε οικογένειες που δεν έχουν κανέναν εργαζόμενο, σε μονογονεϊκές οικογένειες, πολύτεκνες και πολύ φτωχές οικογένειες. Σε αυτά θα απασχολούνται προσωρινά (για 5 μήνες) άνεργοι με αμοιβή πολύ χαμηλότερη από το σημερινό κατώτατο μισθό (δημοσιεύματα κάνουν λόγο για 470 ευρώ) και ασφαλιστική κάλυψη παρά μόνο ιατροφαρμακευτική. Δηλαδή, τα αδιέξοδα των ανέργων και των οικογενειών τους, των εξαθλιωμένων αξιοποιούνται επιπλέον για να κλιμακωθεί η επίθεση στις Συλλογικές Συμβάσεις και για να αποσπάσουν συναίνεση σε θέσεις εργασίας χωρίς δικαιώματα και για παροχή υπηρεσιών πρόνοιας που θα έπρεπε να παρέχονται δωρεάν από το κράτος, ώστε να καλύπτονται οι σύγχρονες και διευρυμένες λαϊκές ανάγκες, πολύ περισσότερο σε ανθρώπους που έχουν ακόμη περισσότερο ανάγκη από βοήθεια όπως, ανάπηροι, ανήμποροι ηλικιωμένοι, χρονίως πάσχοντες.
Φτωχόσπιτο στην επαρχία της Λετονίας
Το παράδειγμα, πάντως, της Λετονίας είναι άκρως αποκαλυπτικό. Η Λετονία συγκαταλέγεται σήμερα στις πρωταθλήτριες στη φτώχεια χώρες της ΕΕ που είναι: Βουλγαρία (49,1% του πληθυσμού στα όρια της φτώχειας), Ρουμανία (40,3%), Λετονία (40,1%), Κροατία (32,7%), Ουγγαρία και Ελλάδα (31%).
«Κοινωνική εργασία» για διαχείριση της εξαθλίωσης
Το πρόγραμμα, λοιπόν, της «κοινωνικής εργασίας» που συζητιέται από την συγκυβέρνηση και την τρόικα έχει εφαρμοστεί σε μια χώρα όπου έχουν πολλαπλασιαστεί οι άστεγοι και οι απόκληροι μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού και με την καπιταλιστική παλινόρθωση.
Ετσι δημιουργήθηκαν ξενώνες για αστέγους, εφόσον έχουν να πληρώσουν 50 ευρώ το μήνα και όπου απασχολείται αναγκαστικά ένα βοηθητικό προσωπικό που παρέχει κάποιες υπηρεσίες στους εξαθλιωμένους.
Τη λεγόμενη «κοινωνική πρόνοια» για άστεγους, άτομα με αναπηρίες, φτωχές οικογένειες, συνταξιούχους που χρειάζονται βοήθεια στο σπίτι, υπηρεσίες σε ευπαθείς ομάδες (τοξικομανείς, αρρώστους) έχουν αναλάβει οι δήμοι (οι 262 από τους συνολικά 567) αυτής της μικρής χώρας και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και ο ιδιωτικός τομέας (που ανθεί ειδικά στους πολλούς δήμους που και τυπικά απουσιάζουν οι υποδομές) και οι υπηρεσίες είναι κατά βάση ανταποδοτικές, οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη από βοήθεια αντιμετωπίζονται ως πελάτες, ενώ οι «κοινωνικοί εργαζόμενοι» αμείβονται με πολύ χαμηλούς μισθούς, και στην ουσία είναι και αυτοί σε πολύ δύσκολη κατάσταση.
Πώς οδηγήθηκε σε αυτήν την κατάσταση αυτή η χώρα, που επί σοσιαλιστικής εξουσίας στην ενιαία ΕΣΣΔ, γνώρισε τις καλύτερες μέρες για το λαό της; Μετά την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση το 2004 - η ένταξη στην Ευρωζώνη η αστική τάξη θέλει να επιτευχθεί έως το 2014 - και εν μέσω βαθιάς κρίσης το 2008, το ΔΝΤ και η ΕΕ προσέτρεξαν με δάνεια 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το μνημόνιο της αστικής κυβέρνησης με τους δανειστές προέβλεπε αντιλαϊκές περικοπές.
Την περίοδο 2008 - 2009 το ΑΕΠ της χώρας μειώθηκε κατά 5%, αυξήθηκε κατακόρυφα η ανεργία στο 22,8% το Δεκέμβρη του 2009 από το 5,6% που ήταν το Δεκέμβρη του 2007. Ακολούθησε αύξηση των φόρων και μείωση των δημοσίων δαπανών και περικοπές μισθών στο Δημόσιο μέχρι και 60%. Εκλεισαν δεκάδες σχολεία, αλλά και νοσοκομεία, κυρίως στην επαρχία. Αξίζει να σημειωθεί πως το 2006 στη Λετονία λειτουργούσαν 121 νοσοκομεία, το 2007 94 και το 2009 54. Με τα μέτρα της κυβέρνησης - για μείωση κατά 40% του προϋπολογισμού για τα νοσοκομεία - και το ρυθμό του κλεισίματος των νοσοκομείων, υπολογίζεται πως στο τέλος του 2013 θα υπάρχουν μόλις 24!
Απολύθηκαν χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι, με αποτέλεσμα ο αριθμός τους να μειωθεί κατά 30%. Σήμερα, με τα επίσημα στοιχεία, το 13% του ενεργού δυναμικού της χώρας είναι άνεργοι (ωστόσο είναι πολύ διαδεδομένη η μερική απασχόληση) ενώ το 40% του πληθυσμού ζει κάτω και στα όρια της φτώχειας και σε αυτό συμπεριλαμβάνεται το 51% των ηλικιωμένων.
Δραματική μείωση του πληθυσμού
Εξαιτίας και της παλινόρθωσης του καπιταλισμού και της κρίσης έχει υπάρξει σημαντική μείωση του πληθυσμού της χώρας. Συγκεκριμένα, το 13% των Λετονών αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα μετά το 2000 και οι μισοί από αυτούς έφυγαν κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας που εφαρμόζεται πρόγραμμα σφοδρής λιτότητας. Σύμφωνα με υπολογισμούς, την περίοδο 2004 - 2008 σχεδόν 16.000 άνθρωποι έφευγαν από τη χώρα ετησίως, ενώ μετά το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης και των συνεπειών της, ο αριθμός αυτός εκτοξεύτηκε στους 40.000 ετησίως - κυρίως ολόκληρες οικογένειες, νέοι και οι περισσότεροι εκφράζοντας την πεποίθηση πως δε θα επιστρέψουν. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της χώρας, ο πληθυσμός της Λετονίας την 1η Μαρτίου του 2011 είχε 2.067.887 κατοίκους, δηλαδή σε επίπεδα κάτω του πληθυσμού που είχε το 1959.
Ο αντικομμουνισμός και η παραχάραξη της Ιστορίας βασιλεύουν
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια χώρα της ΕΕ, όπου για χρόνια απαγορεύεται η δράση και η λειτουργία του Κομμουνιστικού Κόμματος. Μια χώρα που η αστική τάξη έχει μετατρέψει τους φασίστες και τους συνεργάτες των Ναζί σε ήρωες και έτσι θέλει να τους περάσει στις νέες γενιές, που στα σχολεία τους δέχονται τις «επισκέψεις» και τα «σεμινάρια» των απογόνων των Ες-Ες, των Λετονών ταγματασφαλιτών. Ετσι, η εξαθλίωση του λαού πάει χέρι - χέρι με την ιδεολογικοπολιτική του χειραγώγηση, ώστε αυτός να γίνεται όσο το δυνατόν πιο ακίνδυνος για την εξουσία του κεφαλαίου και κυρίως να ξεχάσει το βήμα που έκανε με το σοσιαλισμό, να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να ξαναγεννηθεί η ελπίδα στην πάλη για την κατάργηση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. Μόνο που ματαιοπονούν. Η ταξική πάλη δε σταματά και είναι ο μοχλός κίνησης της Ιστορίας.

Δημ. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ

Δαιδαλώδης η διαδρομή από τον πίθηκο στον άνθρωπο


Δαιδαλώδης η διαδρομή από τον πίθηκο στον άνθρωπο
Από απόσταση θα νόμιζε κανείς ότι πρόκειται για άνθρωπο. Αν και είχε ύψος μόνο ενός μέτρου, με μακριά χέρια και μικρό κεφάλι, ωστόσο περπατούσε - αν και κάπως αδέξια - σε όρθια στάση, όπως εμείς, μόνη αυτή ανάμεσα στα θηλαστικά της εποχής της. Ηταν η Λούσι, ένας αυστραλοπίθηκος του Αφάρ, που έζησε πριν από 3,2 εκατομμύρια χρόνια και ένα από τα αρχαιότερα όντα που προηγήθηκαν στο εξελικτικό μονοπάτι, που οδήγησε στο είδος μας, τον άνθρωπο τον σοφό (homo sapiens).
Οταν ανακαλύφθηκε η Λούσι το 1974, τα χαρακτηριστικά όρθιας βάδισης ουσιαστικά τής εγγυούνταν μια θέση στο οικογενειακό δέντρο του ανθρώπινου γένους. Αν και οι επιστήμονες υποπτεύονταν ότι και άλλοι κλάδοι ανθρώπινων ειδών συνυπήρχαν πιο πρόσφατα μαζί με το δικό μας είδος (Νεάντερταλ κ.λπ.), η πρώιμη εξέλιξη του ανθρώπου φαινόταν απλή υπόθεση, με τη Λούσι και άλλα αρχαία δίποδα που ανακαλύφθηκαν, να σχηματίζουν μια γενεαλογική αλυσίδα. Οι ανακαλύψεις φαινόταν να επιβεβαιώνουν την αντίληψη ότι η ανθρώπινη εξέλιξη ήταν γραμμική, μια «πορεία προς την πρόοδο», από κάποιον πίθηκο που έμοιαζε με χιμπατζή και βάδιζε με τις γροθιές του, μέχρι τον άνθρωπο που τρέχει στα δύο πόδια. Αυτό το θεωρητικό σχήμα κυριάρχησε στην παλαιοανθρωπολογία ολόκληρο τον 20ό αιώνα. Ωστόσο, όσο οι ερευνητές ψάχνουν όλο και πιο μακριά στο παρελθόν, η καταγωγή μας αποδεικνύεται πολύ πιο πολύπλοκη απ' ό,τι προδιαθέτει αυτή η απλουστευτική εικόνα.
Δύο πρόσφατες ανακαλύψεις βαθαίνουν καθοριστικά την επιστημονική γνώση για την εμφάνιση του ανθρώπου: Η μία είναι ένας απίστευτα πλήρης σκελετός ηλικίας 4,4 εκατομμυρίων ετών (αρδιπίθηκος ράμιντους) και η άλλη μερικά οστάρια από πέλμα, ηλικίας 3,4 εκατομμυρίων ετών (είδος του Μπουρτέλ). Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι προήλθαμε από ένα περίπλοκο γενεαλογικό δέντρο ανθρωποειδών και ότι το φαινομενικά ανθρώπινο σήμα κατατεθέν του όρθιου βαδίσματος, ίσως εμφανίστηκε εξελικτικά περισσότερες από μία φορές και με περισσότερους από έναν τρόπους, ακόμα και σε ζώα που δεν ήταν μεταξύ των άμεσων προγόνων μας. Εξαιτίας αυτών των ευρημάτων, οι επιστήμονες τώρα επανεξετάζουν ποια χαρακτηριστικά σηματοδοτούν ένα είδος ως άμεσο πρόγονο του ανθρώπου, ποιος ήταν ο ρυθμός εξέλιξης του ανθρώπινου γένους κι αν θα μπορέσουμε ποτέ με βεβαιότητα να προσδιορίσουμε τον τελευταίο κοινό πρόγονο του ανθρώπου και του χιμπατζή. Ο τελευταίος κοινός πρόγονος μάλλον δεν είναι κάποιο άτομο ενός είδους, αλλά ένας πληθυσμός, από τον οποίο προέκυψαν πρόγονοι κλάδων που εξέλιπαν και κλάδων που τελικά οδήγησαν ένας απ' αυτούς στον άνθρωπο κι ένας άλλος στο χιμπατζή.
Τα απολιθώματα αποκαλύπτουν ακόμα ότι δεν είναι μόνο τα είδη της γενεαλογικής γραμμής του ανθρώπου που υπέστησαν εντυπωσιακές εξελικτικές προσαρμογές κατά τη διάρκεια των τελευταίων εκατομμυρίων ετών. Η γενεαλογική γραμμή των χιμπατζήδων δείχνει, επίσης, μεγάλες αλλαγές την ίδια περίοδο, κατά τρόπο που τα ζώα να γίνονται πιο ικανά για τη ζωή πάνω στα δέντρα. Αυτή η ανακάλυψη ίσως οδηγήσει στην οριστική απόρριψη της αντίληψης ότι οι χιμπατζήδες αποτελούν πρότυπο για το πώς έμοιαζαν οι πίθηκοι πρόγονοι του ανθρώπου.
Το 1884, όταν η παλαιοανθρωπολογία έκανε τα πρώτα της βήματα και η νεαρή δαρβινική θεωρία που υποδείκνυε την προέλευση του ανθρώπου από τον πίθηκο λοιδορούνταν, ένας από τους θεμελιωτές της μαρξιστικής κοσμοθεωρίας, ο Φ. Ενγκελς, αναφερόμενος στην κατώτερη βαθμίδα της άγριας κατάστασης του ανθρώπου, έγραφε στο μνημειώδες έργο του «Η καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κράτους»: «Οι άνθρωποι έμεναν ακόμα στους αρχικούς τους τόπους διαμονής στα τροπικά ή υποτροπικά δάση. Ζούσαν εν μέρει τουλάχιστον πάνω στα δέντρα. Μόνον έτσι μπορεί να εξηγηθεί ότι σώθηκαν από τα μεγάλα θηρία. Σαν τροφή τους χρησίμευαν φρούτα, καρύδια, ρίζες... Μια και παραδεχτήκαμε την καταγωγή του ανθρώπου από το ζωϊκό βασίλειο, πρέπει απαραίτητα να παραδεχτούμε αυτή τη μεταβατική περίοδο.».
Τα νέα ευρήματα και η προσαρμογή του προτύπου για την εξέλιξη που οδήγησε στον άνθρωπο χρησιμοποιούνται από τους δημιουργιστές για να σπείρουν αμφιβολίες, με στόχο τελικά την απόρριψη της επιστημονικής αντίληψης για την προέλευση του ανθρώπου και γενικότερα της εξέλιξης των ειδών και την αντικατάστασή της από τις θεολογικές μυθοπλασίες, περί στιγμιαίας δημιουργίας του ανθρώπου, πριν 10.000 χρόνια. Αντίθετα, τα νέα ευρήματα επιβεβαιώνουν και βαθαίνουν την επιστημονική γνώση, αποδείχνοντας ότι όχι μόνο ο άνθρωπος προήλθε από τον πίθηκο (και αυτός από προγενέστερα είδη ζωής) μέσα από μια πλούσια εξελικτική διαδικασία εκατομμυρίων ετών με πολλές διακλαδώσεις, αδιέξοδα και διαδρομές που συνεχίζονται, αλλά και ότι η εμφάνιση χαρακτηριστικών που θεωρούνταν αποκλειστικά ανθρώπινα, είναι αποτέλεσμα της βιολογικής εξέλιξης, που τα ευνοεί μέσω της φυσικής επιλογής, εφόσον επιτρέπουν καλύτερη προσαρμογή στις συνθήκες του περιβάλλοντος.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»


Η κατανομή κάποιων βασικών χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τη μετακίνηση στους σύγχρονους και τους αρχαίους εξαφανισμένους πιθήκους και συγγενείς του ανθρώπου δείχνει πώς πολυπλοκοποιείται το ιστορικό της ανθρώπινης εξέλιξης, με βάση τις νέες ανακαλύψεις. Υπάρχουν είδη με δάχτυλα όλων των μεγεθών, αποκλίνοντα μεγάλα δάχτυλα ποδιού (για σκαρφάλωμα σε δέντρα), παράλληλα με είδη που έχουν παράλληλα δάχτυλα ποδιού (για όρθιο βάδισμα). Ακόμα και μερικοί από τους αρχαιότερους πιθήκους έχουν προσαρμογές για όρθιο βάδισμα.

TOP READ