19 Απρ 2014

Ανασύνταξη του εργατικού κινήματος και λαϊκή συμμαχία για να αναστηθεί ο λαός

Ανασύνταξη του εργατικού κινήματος και λαϊκή συμμαχία για να αναστηθεί ο λαός



Κυβέρνηση και ΣΥΡΙΖΑ τσακώνονταν για το αν έρχεται η ανάσταση. Η κυβέρνηση δήλωσε ότι με την έξοδο στις αγορές η ανάσταση είναι σίγουρη, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ότι η ανάσταση θα γίνει μετά τις εκλογές, εφόσον γίνει κυβέρνηση. Ο καβγάς τους δεν αφορά την ανάσταση του λαού αλλά την ανάσταση των κερδών του κεφαλαίου.
Το λόγο τώρα έχουν όλοι αυτοί που καλούνται να γυρίσουν μάγουλο, αντί να επιβάλουν τη δική τους ανάσταση. Δική τους μέρα είναι η 1η του Μάη.
Εκτός κι αν βρεθεί έως τότε δικαστής να θεωρήσει και την πρωτομαγιάτικη απεργία παράνομη, όπως αυτοί που δίκασαν χωρίς καν να ακούσουν - έτσι δικάζουν πάντα - τους χαλυβουργούς, αυτούς τους θαυμάσιους εργάτες της ψυχής μας που κρατάνε ψηλά το «εργάτη μπορείς χωρίς αφεντικά». Κόντρα στα αφεντικά που κατεβαίνουν και στον εκλογικό στίβο με εκπροσώπους ή αυτοπροσώπως διακηρύσσοντας «τέλος οι πολιτικοί, τέλος οι συνδικαλιστές, τέλος οι απεργίες. Τώρα είναι η ώρα για μπίζνες στο λιμάνι, παντού»...
Την ίδια ώρα στην Ουκρανία η βδομάδα ξεκινούσε με την παρουσία του αρχηγού της CIA στο Κίεβο. Η «αντιτρομοκρατική εκστρατεία» της κυβέρνησης του Κιέβου, που εκτυλίσσεται στο φόντο του σκληρού ανταγωνισμού ΗΠΑ - ΕΕ με τη Ρωσία για τον έλεγχο των ενεργειακών πηγών και δρόμων, δείχνει πως ο καπιταλισμός γεννά μόνο δεινά για τους λαούς. ΗΠΑ, ΕΕ και ΝΑΤΟ, που στηρίζουν ακόμη και τις φασιστικές δυνάμεις, επενδύουν στην παραπέρα όξυνση και αντιπαράθεση με τη Ρωσία. «Παίζουν με τη φωτιά» ενός πιο γενικευμένου πολέμου με κινδύνους για όλους τους λαούς της περιοχής.
Το πραγματικό δίλημμα
Ας πιάσουμε το νήμα από κει που το είχαμε αφήσει: Το πρωτοσέλιδο στον «Ριζοσπάστη» της περασμένης Κυριακής σημείωνε: «Το πραγματικό δίλημμα στις εκλογές είναι να βρεθούν όσο πιο κάτω γίνεται τα κόμματα της ΕΕ, των μονοπωλίων και να βρεθεί όσο πιο ψηλά γίνεται, να ισχυροποιηθεί το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Είναι δίκαιη η αγανάκτηση του λαού μας, που λέει να φύγει η σημερινή αντιλαϊκή κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ. Να φύγουν και να μην ξαναγυρίσουν. Ομως, η λογική να φύγουν αυτοί, για να έρθουν οι επόμενοι, δοκιμάστηκε πολλές φορές στο παρελθόν χωρίς ο λαός να έχει όφελος. Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει "ψηφίζουμε και φεύγουν", όμως δε λέει ότι η ανεργία και η φτώχεια θα είναι εδώ, γιατί θα είναι εδώ οι μηχανισμοί της μόνιμης εποπτείας της ΕΕ, τα μνημόνια διαρκείας, τα κέρδη των "υγιών" επιχειρηματιών, τα συμφέροντα των βιομηχάνων.
Ο λαός πρέπει να θέσει μπροστά του συνολικά το πολιτικό ζήτημα που δε θα αφορά στην αλλαγή μιας κυβέρνησης αλλά της τάξης που είναι στην εξουσία, της τάξης που κάνει κουμάντο γιατί έχει στα χέρια της τα κλειδιά της οικονομίας».
Για το χρέος ξανά
Στον απόηχο της εξόδου στις αγορές δυνάμωσε ξανά η συζήτηση για το χρέος. Από την πλευρά της κυβέρνησης υποστηρίζεται ότι τώρα είναι δυνατόν να ανοίξει η διαπραγμάτευση για το χρέος με καλύτερους όρους. Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζεται ότι με την έξοδο στις αγορές, το χρέος διογκώνεται και γίνεται πιο δύσκολη η διαπραγμάτευσή του. Και οι δύο προσπερνάνε το γεγονός ότι το «δημόσιο χρέος» προκλήθηκε εξαιτίας των φοροαπαλλαγών στο κεφάλαιο, των ενισχύσεων με κρατικό χρήμα και των αντίστοιχων αναγκαίων δανεισμών, των ΝΑΤΟικών δαπανών, των επιπτώσεων από τη συμμετοχή της χώρας στην ΕΕ. Οτι είναι χρέος που πληρώνουν ο λαός, η εργατική τάξη, αλλά δεν έχουν καμία ευθύνη γι' αυτό. Είναι χρέος που δεν πρόκειται να πάψει να υπάρχει, είτε μειώνεται, είτε αυξάνεται, στο πλαίσιο του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, της συμμετοχής σε ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς και διεθνείς χρηματαγορές (...) Ρυθμισμένο ή όχι, οι εργαζόμενοι θα το πληρώσουν.
Η διαχείριση της εξαθλίωσης
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε μια σειρά από μέτρα για τη διαχείριση της πιο ακραίας φτώχειας, που εστιάζουν στη σίτιση και την προσωρινή στέγαση των αστέγων. Μεταξύ τους βρίσκονται χιλιάδες πρώην εργαζόμενοι και μικροεπαγγελματίες, που έχασαν κάθε πηγή εισοδήματος και κατ' επέκταση το σπίτι στο οποίο έμεναν, είτε ήταν δικό τους είτε το νοίκιαζαν. Τα μέτρα αυτά δεν πρόκειται, βεβαίως, να αντιμετωπίσουν ουσιαστικά τη φτώχεια, ούτε τώρα, ούτε στο μέλλον. Ούτε βεβαίως το λεγόμενο «κοινωνικό μέρισμα» θα μπορέσει να αποκαταστήσει τις μεγάλες απώλειες των εισοδημάτων που έχουν υποστεί τα εργατικά - λαϊκά στρώματα τα τελευταία χρόνια. Αυτά τα μέτρα συνιστούν συνταγή διαχείρισης - ανακύκλωσης της ακραίας φτώχειας, συνταγές που έχουν αξιοποιηθεί σε πολλά καπιταλιστικά κράτη, είτε βρίσκονται σε κρίση είτε σε ανάπτυξη.
Τα κόμματα της αστικής διαχείρισης επενδύουν πάνω στις μειωμένες απαιτήσεις που έχουν κυριαρχήσει στους εργαζόμενους όλα αυτά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Γνωρίζουν ότι δεν μπορούν ούτε καν να υποσχεθούν την αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανεργίας. Προσπαθούν απλά να διαφυλάσσεται η λεγόμενη «κοινωνική συνοχή».
Το εργατικό - λαϊκό κίνημα βεβαίως και πρέπει να παλεύει για άμεσα μέτρα ανακούφισης γι' αυτούς που υποφέρουν, να αναπτύσσει πρωτοβουλίες αλληλεγγύης στους ανέργους, στους άστεγους, διεκδικώντας ταυτόχρονα και ουσιαστικά μέτρα για την προστασία των ανέργων, παλεύοντας ενάντια στην ανεργία, για την ουσιαστική αποκατάσταση εισοδημάτων κ.λπ. Αλλά πρέπει να 'ναι καθαρό ότι το μεγάλωμα της φτώχειας και η διαχείρισή της, με μέτρα που τη συντηρούν και την αναπαράγουν, είναι φαύλος κύκλος στον καπιταλισμό, που θα σπάσει μόνο αν ο λαός αποφασίσει με την πάλη του να τσακίσει το σύστημα που τον τσακίζει.
Η αναπαλαίωση
Το σύστημα, προς το παρόν, παίρνει τα μέτρα του. Αξιοποιεί τον ΣΥΡΙΖΑ ως αντιλαϊκό ανάχωμα στο εργατικό κίνημα, δημιουργεί «Ελιές» στην κεντροαριστερά και αντιδραστικά «Ποτάμια», χτίζει μια «Γέφυρα» στο χώρο της κεντροδεξιάς, αξιοποιεί την εγκληματική Χρυσή Αυγή για να φοβίζει τους εργάτες. Το πολιτικό σύστημα θυμίζει κινούμενη άμμο μπροστά στις εκλογές του Μάη. Αυτή η κινητικότητα περιλαμβάνει και τους «επιτυχημένους» επιχειρηματίες που διεκδικούν άμεσα ρόλο στην κρατική διοίκηση, δείχνοντας την επόμενη μέρα στην κεντρική πολιτική σκηνή. Πετώντας στα άχρηστα ορισμένους απ' όσους ο κόσμος δείχνει με το δάχτυλο, βγάζει στον αφρό τους «γεια σου αφεντικό». Η σχετική διαφήμιση μόνο ως προώθηση προϊόντος δεν πρέπει να εκληφθεί. Η αστική τάξη επιτιθέμενη κάνει και αντεπίθεση σε όσα την αμφισβητούν. Δεν θέλει απλά ψηφοφόρους τους εργάτες, τους θέλει πλήρως ενσωματωμένους στο χώρο δουλειάς. Οτι όλα μπορούν να λυθούν αν πείσεις το αφεντικό σου. Εμφανίζει τον καπιταλισμό σαν κάτι διαφορετικό από την πολιτική που τον υπηρετεί και τους καπιταλιστές ως πολιτικά διαχωρισμένους από την οικονομική τους βάση.
Η συνεχιζόμενη αναπαλαίωση του πολιτικού σκηνικού έχει στόχο τον εγκλωβισμό του λαού στο «λάκκο των λεόντων» της ΕΕ και το γνωστό δοκιμασμένο καπιταλιστικό «μονόδρομο». Απέναντι σε αυτήν την κινούμενη άμμο του πολιτικού συστήματος, η μόνη επιλογή που δε μεταμορφώνεται και δε μεταλλάσσεται, που δίνει δύναμη στο λαό και την προοπτική της πραγματικής ανατροπής, είναι η ισχυροποίηση του ΚΚΕ.
Ανοίγουμε το δρόμο
Καθώς επόμενος μεγάλος σταθμός είναι η Πρωτομαγιά ξεχωρίζουμε από την προκήρυξη του ΠΑΜΕ: «Ο δικός τους πλούτος εξαρτάται από τη δική μας φτώχεια! (...) Κυβέρνηση, ΕΕ, κυβερνητικός και εργοδοτικός συνδικαλισμός, φιλόδοξοι και νέοι κυβερνητικοί διαχειριστές σκορπούν σύγχυση και σκοταδισμό. Θεωρούν τη λαίλαπα που μας έπληξε αποτέλεσμα κακής κυβερνητικής διαχείρισης και προσωρινή, μιλούν για στρεβλώσεις του συστήματος. Διαστρεβλώνουν, θέλουν να μας έχουν στο σκοτάδι! Κανένας δε βάζει στο στόμα του την πραγματική αιτία, τον έναν και μοναδικό ένοχο που μας τσακίζει τη ζωή. Τον καπιταλισμό, τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης, τα μονοπώλια! Ενα σύστημα σάπιο, που έφαγε τα ψωμιά του, γι' αυτό και οι κρίσεις έρχονται, επανέρχονται και βαθαίνουν (...) Για να βγει αλώβητος και νικητής ο λαός απαιτείται άμεση οργάνωση της πάλης στους χώρους δουλειάς και στους κλάδους. Χρειάζεται να δυναμώσει ο συντονισμός του αγώνα, να αναπτυχθεί ένα ορμητικό αγωνιστικό ποτάμι αντίστασης για να αναχαιτίσει την κυβερνητική επίθεση, να γκρεμίσει μνημόνια και αφεντικά (...) Τίποτα δεν έχει κριθεί! Ψηλά το κεφάλι! (...) Εμείς είμαστε η τάξη που παράγει τον πλούτο! Χωρίς τις σωματικές και πνευματικές μας δυνάμεις ο κόσμος θα απονεκρωθεί. Χωρίς εμάς γρανάζι δε γυρνά. Πέρα από τα φυσικά φαινόμενα, ό,τι κινείται στον κόσμο προέρχεται από το δικό μας κόπο και ιδρώτα. Χωρίς τη δική μας ενέργεια, θα σταματήσει να κινείται. Ο,τι έχει παραχθεί σ' αυτόν τον τόπο και ό,τι θα παραχθεί στο μέλλον, είναι αποτέλεσμα εργασίας χιλιάδων εργαζομένων που δίνουν την ψυχή και το σώμα τους σε συνθήκες άγριας ταξικής εκμετάλλευσης και πίεσης απ' το μεγάλο κεφάλαιο (...) Εμείς να γίνουμε οι αφέντες του πλούτου που παράγεται. Χωρίς εμάς δεν μπορεί να υπάρξει πλούτος. Δίχως, όμως, τους καπιταλιστές, μια χούφτα παράσιτων, μπορεί. Μπορούμε να ζήσουμε σε έναν κόσμο αντίστοιχο του κόπου μας, της εργασίας μας, των προσδοκιών μας. Εναν κόσμο που δε θα μαστίζεται από πολέμους, από ανεργία, από ναρκωτικά, από άγχος και ανασφάλεια. Που θα ζούμε ειρηνικά, ανθρώπινα, χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, χωρίς καταπίεση και τη βαρβαρότητα του συστήματος που ζούμε (...) Είμαστε η τάξη του παρόντος και του μέλλοντος (...) Ανοίγουμε το δρόμο για ένα ελπιδοφόρο αύριο».
Αυτήν την ανάσταση δεν θα μπορούν να την διαψεύσουν...

Διατροφικός υλισμός κι αριστερισμός

 Διατροφικός υλισμός κι αριστερισμός

Η βασική παρέκκλιση του δια-ματ, με την έννοια του διατροφικού υλισμού, αυτές τις (φ)άγιες μέρες είναι ο αριστερισμός. Πώς εκδηλώνεται όμως αυτή η αριστερή παρέκκλιση;

Ο αριστερισμός εκδηλώνεται πχ στη σπαραξικάρδια ατάκα της χήρας από την ταινία «η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα»: «δεν το ‘φαγες το αρνί μιχαλάκη μου, αυτό σε έφαγε». Αν και όπως λέει απορημένος στην ασπίδα της αρβέρνης ο οβελίξ: «δεν ήξερα πως μπορεί κανείς να παραφάει».

Κι εντάξει ο οβελίξ έπεσε μικρός στην χύτρα με το μαγικό ζωμό και δικαιολογείται. Αριστερισμός όμως είναι η στάση του αρχηγού μαζεστίξ στην ίδια περιπέτεια, που αγνοώντας τις δραματικές συνέπειες του τελευταίου τσιμπουσιού και ότι η μιμίνα ξόδεψε τα καλύτερα χρόνια της ζωής της με ένα βάρβαρο χοντροαγριογούρουνο, μετατρέπει τη διαδρομή προς τα ιαματικά λουτρά για τη θεραπεία του σε ένα γαστριμαργικό μαραθώνιο, επενδυμένο –όπως κάθε αριστερισμός άλλωστε- με καταστάλαγμα λαϊκής σοφίας και τσιτάτα των κλασικών: «η κατάχρηση στη σάλτσα, φέρνει στην υγειά στραπάτσα» (από τον κρυφό τρίτο τόμο της γερμανικής ιδεολογίας), ή «όταν έχεις ορεξούλα, όλα πάνε κατ’ ευχούλα». Μετά όμως νιώθει «λίγο βαρύς παιδιά» και ξαπλώνει κάτω από ένα δέντρο, για να ανακαλύψει το νόμο της βαρύτητας του συκωτιού, με ένα φύλλο (συκής) που πέφτει στο στομάχι του, ξεσκεπάζοντας τον πόνο και την αδυναμία του.

Οργανωμένη έκφραση του αριστερισμού, με παντελή απουσία της αίσθησης του μέτρου, είναι πχ κάτι μαζικά τσιμπούσια στα χωριά της θεσσαλίας, από τα μέρη του άβερελ, όπου βρίσκεσαι περικυκλωμένος από θείες και γιαγιάδες εξασκημένες στο «φάε-φάε», που πάντα πιάνει. Κι όπου κάθονται για κάνα μεζέ το πρωί, για να σηκωθούν ξανά κατευθείαν για ύπνο, μια και καλή το βράδυ. Αν δε βρεθούν ξάπλα πιο πριν δηλ να τους κουβαλάν άλλοι, από το πολύ τσίπουρο. Και εδώ χαϊδεύουμε τις παρυφές του πηρήνα του αριστερισμού: το αλκοόλ απ’ όπου κι αν προέρχεται.

Η πιο τυπική μορφή του φαινομένου ωστόσο είναι ο ενθουσιώδης αριστεριστής που χωρίς να το πολυσκεφτεί, θα παραγγείλει (όλο) τον κατάλογο, το κάτι παραπάνω, για τη δόξα και τη γουρουνιά και δε θα φάει ούτε τα μισά. Οπότε ο κλήρος πέφτει στο γενναίο και καλείσαι εσύ σφε αναγνώστη να καθαρίσεις πάλι για αυτόν, να τον καλύψεις πολιτικά –τραβώντας πχ μόνος σου την απεργία- και να πληρώσεις το τίμημα. Αντί για αναγνώριση και ευχαριστίες όμως, θα συγκεντρώσεις τη γενική κατακραυγή και την απαξίωση για τις στρεβλώσεις και τις υπερβολές των διατροφικών νομοτελειών. Ενώ ο πραγματικός υπεύθυνος της κατάστασης, λογίζεται ως οραματιστής, ο ρομαντικός ονειροπόλος που δε δείλιασε στιγμή. Και συνάμα ο πολιτικά λάιτ, με τους λεπτούς τακτικούς χειρισμούς και τη λεπτή περιφέρεια, που είναι πιο ελκυστικός προς τις (θηλυκές) μάζες , μακριά από τα λίπη και τις αρτηριοσκληρώσεις της κομματικής γραφειοκρατίας.

Αριστερισμός είναι τα μεγάλα λόγια κι οι στομφώδεις εξαγγελίες, η πολλή φασαρία για το τίποτα. Γιατί πόσο μπορεί να φάει νομίζεις ένα μικρό κι ευαίσθητο πολιτικά στομαχάκι, που βρυχάται ότι ο τρίτος γύρος θα ‘ναι ο τελικός, ενώ δεν μπορεί να φάει ούτε έναν καλά-καλά; Όσο πιο μικρό είναι όμως ένα στομάχι, τόσο πιο μικροαστικά ανυπόμονο γίνεται, απαιτώντας εδώ και τώρα τη μισή μερίδα που αναλογεί στο «μισή μερίδα άνθρωπο» κύριό του.

Η αποθέωση των πολλών μικρών γευμάτων και των μικρών μπουκιών στο σήμερα, περνάει αμάσητη την κυρίαρχη προπαγάνδα περί σταδιακών μεταρρυθμίσεων και ψευτοβελτιώσεων, που θα ξεγελάσουν την πείνα του λαού με αέρα κοπανιστό και αεροφαγία. Οι μικροαστοί έχουν ίσως ακόμα λίγο λίπος να κάψουνε, αλλά δεν έχουνε συνείδηση, αποθέματα, υπομονή κι εφεδρικό σχέδιο. Και είναι γενικώς ζήτημα ποια τακτική θα αποδειχτεί κατάλληλη στους χαλεπούς καιρούς της κρίσης και ποιοι θα αντέξουν περισσότερο: οι ολιγαρκείς ή οι έχοντες και κατέχοντες λίπος κι αποθέματα, ως επένδυση για το αβέβαιο μέλλον;

Με το λαϊκό στρώμα είχαμε υπολογίσει επιστημονικά κάποτε πως απαιτείται χοντρικά –όνομα και πράγμα- ένα κιλό για κάθε ποσοστιαία μονάδα του χρέους επί του αεπ της χώρας –που τώρα κυμαίνεται σταθερά σε επίπεδα μεγαλύτερα του 150%. Η ουσία όμως είναι πως αυτός που είχε μια περιουσία απογοητεύεται και παραιτείται πιο γρήγορα από κάποιον που δεν είχε ποτέ τίποτα και δεν έχασε και κάτι στην τελική. Η εξαθλίωση που οδηγεί ένα τμήμα του πληθυσμού στη λουμπενοποίηση δεν καθορίζεται μόνο από τους υλικούς όρους, αλλά πρωτίστως στο επίπεδο της (ταξικής) συνείδησης, του ηθικού, της διεκδίκησης και του αγωνιστικού φρονήματος.

Ο αριστερισμός ενεργοποιεί «κατώτερα, ταπεινά ένστικτα» που αντιστοιχούν στα λεγόμενα ‘θανάσιμα αμαρτήματα’ και βασικά στη λαιμαργία –διατροφική και σεξουαλική. Ενεργοποιεί παράλληλα όμως και μηχανισμούς φετιχοποίησης, θεωρώντας πχ πιο σημαντική την εικόνα και τη φωτογράφηση ενός πιάτου από το άδειασμά του, φτάνοντας ενίοτε στα πρόθυρα της διατροφικής πορνογραφίας. Και τα πιάτα παραμένουν απελπιστικά μισοάδεια ή μισογεμάτα –όπως και να το δεις, το ίδιο απελπιστικό είναι- ενώ τα παιδάκια στην αφρική πεινάνε –πήγε όμως ο κανάκης και τους έκανε «κόλλα το» χαρίζοντάς τους στιγμές ευτυχίας.

Όπως γίνεται αντιληπτό, ο αριστερισμός είναι υπεράνω οργανωτικής ένταξης, διαχέεται σε ευρύτερους χώρους και δεν έχει να κάνει με κάποιες απόλυτες τιμές και ποσότητες, αλλά με τη λανθασμένη εκτίμηση της συγκεκριμένης κατάστασης, την υπερτίμηση των δυνατοτήτων του υποκειμενικού παράγοντα, το αχόρταγο μάτι, που είναι ρεαλιστικό και τα θέλει όλα, τα λιμπίζεται, τα λιγουρεύεται. Στην πραγματικότητα ωστόσο, ο μέσος, τυπικός αριστερισμός καταλήγει στο ακριβώς αντίθετο άκρο των εξαγγελιών του, διαπλάθοντας φουρνιές ολάκερες λιπόσαρκων οδοντογλυφίδων, χορτοφάγων και εναλλακτικών, που έχουν ως βασικό κίνητρο το υγρό στοιχείο, τους χυμούς της ζωής, με άλλα λόγια το αλκοόλ. Και αποτελούν συνήθως την εξαίρεση σε μια σχεδόν παχύσαρκη γενιά, όπου κάθε σύγκριση με τις προηγούμενες μας δίνει εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Υπάρχουν βέβαια μερικά ζητήματα πιο ακανθώδη κι από το αγκάθινο στεφάνι του ιησού, όπου είναι δύσκολο να αποφανθούμε και συνήθως προσαρμόζουμε τη θεωρία στην πράξη και σε προειλημμένες αποφάσεις, για να τις δικαιολογήσουμε εκ των υστέρων.

Εγώ πχ ως σαρκοφάγο, που δεν προτιμά ωστόσο τα πασχαλινά αμνοερίφια, εκνευρίζομαι που η περίοδος της νηστείας επηρεάζει άμεσα την κατανάλωση στα γυράδικα –αν και στην τούμπα όχι τόσο. Και δε θεωρώ αριστερισμό αλλά αυτονόητο ότι τις παρασκευές πριν από το πάσχα τρώμε κρέας. Αριστερισμός θα ήταν αν ψήναμε έξω και γεμίζαμε όλη τη γειτονιά τσίκνα, για να προκαλέσουμε ή αν λέγαμε στους πιστούς πως μεγάλες εβδομάδες υπάρχουν μόνο σε μικρά μυαλά. Το εντυπωσιακό πάντως είναι ότι με την κρίση πολύς κόσμος μοιάζει να στρέφεται στα δύο άκρα: είτε έχει δηλ σταθερή παρουσία τη μεγάλη (χάριν συνεννόησης) εβδομάδα στα γυράδικα, γιατί η φτηνή παχυσαρκία είναι η μόνη προσιτή λύση όλο τον χρόνο, είτε επιστρέφει αναγκαστικά στην πατροπαράδοτη νηστεία και τα χρόνια που το κρέας θεωρούνταν και ήταν είδος πολυτελείας.

Οι ίδιοι προβληματισμοί επεκτείνονται και πέραν του διατροφικού ζητήματος. Προσωπικά θεωρώ δεξιά παρέκκλιση στην ψυχολογία της μάζας να πηγαίνει κανείς την ανάσταση στην εκκλησία για 3.. 2.. 1.. και δεύτε λάβετε, εφόσον δεν πιστεύει, για να μην απομονωθεί απλώς από τις μάζες. Ή να συμμετέχει στον επιτάφιο γιατί μοιάζει λέει με πορεία. Κι εδώ δηλ γιατί κανείς δε μιλάει για τις πολλές ξεχωριστές πορείες που παραλύουν την κυκλοφορία και τον ενοριακό σεχταρισμό εις βάρος της ενότητας;

Στα πλαίσια του εφηβικού μου σεχταρισμού, θυμάμαι πως είχα φτιάξει με μαρκαδόρο κάτι καρτελάκια που έγραφαν «επίσης» και τα έδινα σε όποιον συμμαθητή ερχόταν χαρούμενος και με απλωμένο χέρι να κάνει αυτό ακριβώς που ήθελα να αποφύγω: δηλ να ανταλλάξουμε ευχές. Το μόνο πρόβλημα ήταν πως το πάσχα δεν κολλούσε πάντα το ‘επίσης’ γιατί αυτός που θα σου απευθύνει το «χριστός ανέστη», περιμένει θεωρητικά τη δική σου επιβεβαίωση με το «αληθώς». Αν κι εγώ προτιμώ ως πιο ειλικρινή απάντηση το «είναι κι αυτή μια άποψη».


Η ακόμα καλύτερη απάντηση βέβαια θα ήταν να πηγαίνουμε κι εμείς την πρωτομαγιά –που πέφτει πάντα κοντά στο πάσχα- και να λέμε «χρόνια πολλά» σε κάθε εργάτη, για την γιορτή της τάξης μας. Ή να βγάζουμε κόκκινη σημαία στο μπαλκόνι για τη δική μας εθνική εορτή, του έθνους των εργαζομένων. Αριστερισμός του κερατά, θα μου πεις κι ίσως να έχεις δίκιο. Αλλά το βρίσκω απείρως προτιμότερο από το χιλιοειπωμένο κλισέ για την καλή επ-ανάσταση, κάθε λαμπρή. Όχι άλλη επ-ανάσταση ρε συ, ας ρεφορμίσουμε και λίγο και την ξαναπιάνουμε από βδομάδα, δεν τρέχει τίποτα.

ΟΥΚΡΑΝΙΑ Συμβιβασμός στο ενδοϊμπεριαλιστικό παζάρι

ΟΥΚΡΑΝΙΑ
Συμβιβασμός στο ενδοϊμπεριαλιστικό παζάρι
  • Η προκαταρκτική συμφωνία της Γενεύης ανάμεσα σε ΗΠΑ, ΕΕ, Ουκρανία και καπιταλιστική Ρωσία δεν μπορεί να αναιρέσει τις αντιθέσεις στην περιοχή
  • Οι κινητοποιήσεις του λαού της ανατολικής Ουκρανίας έβαλαν εμπόδια στην «αντιτρομοκρατική» επιχείρηση της κυβέρνησης του Κιέβου

Από το παζάρι στη Γενεύη. Σε πρώτο πλάνο ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ
Βαλτωμένη φαίνεται ότι είναι η λεγόμενη αντιτρομοκρατική επιχείρηση στην ανατολική Ουκρανία, που ξεκίνησε η νέα εξουσία των φιλοϊμπεριαλιστικών, εθνικιστικών και φασιστικών δυνάμεων στις αρχές της βδομάδας, με άρματα μάχης, στρατό, αλλά και όπως φαίνεται με ενεργή τη συμμετοχή μισθοφόρων τύπου «Μπλακγουότερ». Δεν ήταν άλλωστε τυχαία η παρουσία του αρχηγού της CIA στο Κίεβο το περασμένο Σαββατοκύριακο. Συναντά μεγάλη λαϊκή αντίδραση. Ρωσόφωνοι πολίτες όλων των ηλικιών και πολιτοφυλακές που έχουν συγκροτήσει σταματάνε φάλαγγες αρμάτων και στρατιώτες, που είτε αρνούνται να χρησιμοποιήσουν τα όπλα τους είτε και μερικές εκατοντάδες περνάνε με το μέρος των αντικυβερνητικών διαδηλωτών που έχουν καταλάβει δημόσια κτίρια στο Ντονέτσκ, στο Σλαβιάνσκ, στο Λουχάνσκ, στη Μαριούπολη, αλλά και στο νότο στην Οδησσό.
Πρώτοι νεκροί αλλά και δυστοκία στο στρατό
Από την εμπλοκή των στρατιωτικών δυνάμεων σκοτώθηκαν 6 ρωσόφωνοι πολιτοφύλακες και υπάρχουν αρκετοί τραυματίες σε Κραματόρσκ (κατά την κατάληψη αεροδρομίου από δυνάμεις που έστειλε η κυβέρνηση του Κιέβου) και στη Μαριούπολη την Τετάρτη το βράδυ σε συμπλοκή στη βάση της Εθνοφρουράς, σε συμπλοκή που δημιουργήθηκε κάτω από συγκεχυμένες συνθήκες και με υπόνοιες από αυτόπτες μάρτυρες ότι έδρασαν και προβοκατόρικα στοιχεία που θέλησαν να προκαλέσουν θύματα.
Σε αυτό το κλίμα, της αποτυχημένης εν γένει στρατιωτικής επιχείρησης που ακόμα και η εφημερίδα «Κίεβ Ποστ», η οποία στηρίζει τη νέα εξουσία, χαρακτήρισε «εξευτελισμό» (με αφορμή τις αυτομολήσεις μονάδων ή την παράδοση 6 αρμάτων με πολιτοφύλακες) έγινε την Πέμπτη στη Γενεύη, η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρωσίας, Ουκρανίας και ΕΕ. Οι δυνάμεις αυτές, που αποτελούν τις πλευρές της εξελισσόμενης ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης που γίνεται στην Ουκρανία, από τη μια, οι ευρωατλαντικοί ιμπεριαλιστές και, από την άλλη, η καπιταλιστική Ρωσία, επιχείρησαν, και τουλάχιστον στα χαρτιά φαίνεται να πέτυχαν, έναν προσωρινό συμβιβασμό για τη λεγόμενη «αποκλιμάκωση της έντασης». Και λέμε στα χαρτιά, γιατί όταν συγκρούονται ισχυρά μονοπωλιακά συμφέροντα για τον ενεργειακό πλούτο και τους δρόμους μεταφοράς του και για σφαίρες επιρροής όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Αυτό έχει φανεί πολλές φορές στην Ιστορία και πρόσφατα στην Ουκρανία η συμφωνία της 21η Φλεβάρη, ανάμεσα στην πρώην αστική κυβέρνηση του Βίκτορ Γιανουκόβιτς και την τότε αντιπολίτευση (τις δυνάμεις της σημερινής εξουσίας) με την παρουσία μάλιστα εκπροσώπων τριών χωρών της ΕΕ, των ΥΠΕΞ Γερμανίας, Γαλλίας και Πολωνίας, ανατράπηκε και ακολούθησαν οι ραγδαίες εξελίξεις, που περιλαμβάνουν την ανάδειξη στην εξουσία και τους κρατικούς μηχανισμούς των εθνικιστών και νεοναζί του «Δεξιού Τομέα», την τρομοκράτηση των ρωσόφωνων πληθυσμών, την ενσωμάτωση της Κριμαίας στη Ρωσία, τις λαϊκές αντιδράσεις στην ανατολική Ουκρανία, τη στρατιωτική επέμβαση κατά του λαού.
Τα όσα λοιπόν συμφωνήθηκαν από τους υπουργούς Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, της επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ Κάθριν Αστον και του λεγόμενου υπουργού Εξωτερικών της νέας κυβέρνησης του Κιέβου Αντρίι Ντεστίστσια, που εμφανίστηκαν ως «οδικός χάρτης για την αποκλιμάκωση της κρίσης στην Ουκρανία», επιδέχονται πολλών ερμηνειών, για να είναι ικανοποιημένοι όλοι αλλά και δύσκολα μπορούν να εφαρμοστούν με δεδομένη τη σημερινή πολωμένη πραγματικότητα.
Οι εστίες νέας όξυνσης των αντιθέσεων είναι παρούσες
Ο Ρώσος υπουργός χαρακτηριστικά ζήτησε με το διάλογο, στην Ουκρανία να εξασφαλιστούν περισσότερες εξουσίες για τις ανατολικές περιοχές, καθώς και ισχυρότερο ρόλο της ρωσικής γλώσσας. Ταυτόχρονα, κομβικό ζήτημα για τη Ρωσία και τα συμφέροντά της είναι η Ουκρανία να παραμείνει «ουδέτερη» και να μην ενταχθεί σε καμία στρατιωτική συμμαχία. Φυσικά, αυτή η θέση αντιβαίνει στις προσπάθειες του ΝΑΤΟ που προχωρά τη διεύρυνσή του προς ανατολάς, ώστε να δυσκολεύει τη διείσδυση τόσο της Ρωσίας όσο και της ανερχόμενης Κίνας. Το ίδιο ισχύει και για την ΕΕ, η σύνδεση με την οποία και η υπαναχώρηση που έκανε η κυβέρνηση του Γιανουκόβιτς ήταν η αφορμή, για να κλιμακωθεί η ενδοαστική κόντρα ανάμεσα σε τμήματα του κεφαλαίου με διαφορετικό προσανατολισμό και η απροκάλυπτη ιμπεριαλιστική επέμβαση ΕΕ και ΗΠΑ. Ο Λαβρόφ, εξάλλου, σε δηλώσεις του, απαντώντας στο ζήτημα για την παρουσία των ρωσικών στρατευμάτων στις περιοχές κοντά στα ουκρανικά σύνορα είπε με νόημα «δεν επιθυμούμε να εισέλθουν οι στρατιωτικές μας δυνάμεις στην Ουκρανία, όπου ζει το αδελφό έθνος». Το ίδιο πνεύμα εξέφρασε και ο Ρώσος Πρόεδρος στη λεγόμενη ετήσια συνάντηση για ερωταπαντήσεις, που είπε «υπενθυμίζω ότι το Ρωσικό Κοινοβούλιο έχει δώσει στον πρόεδρο την έγκριση για χρήση στρατιωτικής βίας στην Ουκρανία και ελπίζω ειλικρινά ότι δε θα χρειαστεί να κάνουμε χρήση αυτού του δικαιώματος».
Από τη δική του πλευρά και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ «κράτησε μικρό καλάθι» και παραδέχτηκε ότι Ουκρανία και Ρωσία «έχουν πραγματικές διαφορές, κάποιες από αυτές σημαντικές» και δήλωσε: «Εάν δε δούμε πρόοδο, δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να επιβάλουμε μεγαλύτερες κυρώσεις στη Ρωσία».
Σε ερώτηση εάν συζητήθηκε το θέμα της απόσυρσης των ρωσικών στρατευμάτων από τα ουκρανικά σύνορα, ο Κέρι δήλωσε ότι η Μόσχα ξεκαθάρισε ότι σε βάθος χρόνου, «εάν η κατάσταση αποκλιμακωθεί, εάν εκπροσωπηθούν τα συμφέροντα των πολιτών, εάν συνεχιστεί η συνταγματική διαδικασία και οριστεί η νέα κυβέρνηση», θα σεβαστεί το αίτημα για απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων. Από αυτά τα «εάν» που βέβαια μπορούν να διατυπωθούν και προς τις δύο πλευρές, φαίνεται το πόσο εύθραυστος είναι ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε.
Προειδοποιήσεις με νόημα από τη ρωσική αστική τάξη
Ιδιαίτερη σημασία σε αυτό το «παζλ» του ανταγωνισμού έχουν και ορισμένες απαντήσεις που έδωσε ο Βλ. Πούτιν σε ορισμένα κρίσιμα ζητήματα. Απαντώντας σχετικά με τη διαδικασία ενσωμάτωσης της Κριμαίας, σημείωσε ότι δεν ήταν σχεδιασμένη από καιρό και είπε πως η ρωσική κυβέρνηση «διαχειρίστηκε επαγγελματικά» τις εξελίξεις στη χερσόνησο. Για το θέμα της Υπερδνειστερίας (περιοχή της Μολδαβίας που αποσχίστηκε λίγο μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ και όπου πλειοψηφεί το ρωσικό στοιχείο που εκφράζει τη διάθεση για ένωση με τη Ρωσική Ομοσπονδία, παρότι δε συνορεύει άμεσα με αυτήν αφού μεσολαβεί η Ουκρανία), χρησιμοποίησε το γενικόλογο ...επιχείρημα ότι «οι λαοί πρέπει να μπορούν να καθορίζουν μόνοι τους τη μοίρα τους».
Ταυτόχρονα, τόνισε ότι η Ρωσία δε θέλει να «δηλητηριαστούν» οι σχέσεις της με την ΕΕ, ούτε με τις ΗΠΑ, αλλά υπογράμμισε ότι και αυτοί πρέπει να «σεβαστούν τα συμφέροντα των άλλων, να σεβαστούν το διεθνές δίκαιο».
Για το φυσικό αέριο, την Ενέργεια εν γένει, που είναι και το «ψητό», προειδοποίησε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες, καλύπτουν περίπου το 35% των αναγκών τους με αέριο από τη Ρωσία, ενώ και η Ουκρανία πρέπει να αποπληρώσει το χρέος της.
«Παιχνίδι με τη φωτιά»
Οι εξελίξεις αυτές επιβεβαιώνουν αυτό που το ΚΚΕ σημείωνε, για άλλη μια φορά, με ανακοίνωσή του την Τετάρτη: «Οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ, που δεν έχουν κανέναν ενδοιασμό να στηρίξουν ακόμη και τις φασιστικές δυνάμεις, που συμμετέχουν στην κυβέρνηση του Κιέβου, για να προωθήσουν τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα, φαίνεται πλέον να επενδύουν στην παραπέρα όξυνση και αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Στην πραγματικότητα "παίζουν με τη φωτιά" ενός πιο γενικευμένου πολέμου, που θα διεξαχθεί όχι μόνο με διπλωματικά, πολιτικά και οικονομικά μέσα, αλλά και με στρατιωτικά. Θέτουν έτσι την ευρύτερη περιοχή μας και τους λαούς μπροστά στον κίνδυνο ανυπολόγιστων καταστροφών και θυμάτων.
Αποδεικνύεται πως το ΝΑΤΟ δεν αποτελεί εγγύηση για την ειρήνη και την ασφάλεια, όπως ισχυρίζεται ο πρωθυπουργός, Αντ. Σαμαράς, με αφορμή τις εξελίξεις στην Ουκρανία, αλλά παράγοντα πολέμου κι ανασφάλειας για τους λαούς. Οσο πιο γρήγορα ο ελληνικός και οι άλλοι λαοί αποδεσμευτούν από όλους τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, τόσο το καλύτερο».

Ποια είναι τα βασικά σημεία της συμφωνίας


Τα κύρια σημεία είναι τα εξής:
1. Αφοπλισμός όλων των παράνομων ένοπλων ομάδων. Χαρακτηριστικά, ο Ρώσος ΥΠΕΞ διευκρίνισε ότι περιλαμβάνονται όλες οι περιοχές της χώρας και άρα και η παραστρατιωτική ναζιστική οργάνωση του «Δεξιού Τομέα». Φυσικά, από τη συμφωνία στα χαρτιά έως την εφαρμογή υπάρχει μεγάλη απόσταση, αφού οι συγκεκριμένοι αντικομμουνιστές εγκληματίες είναι πάντα στη «φαρέτρα» της αστικής τάξης και του ιμπεριαλισμού.
2. Οι καταληψίες διαδηλωτές πρέπει να φύγουν από όλα τα κτίρια που έχουν καταληφθεί, όπως και από πλατείες και δρόμους. Και αυτό το μέτρο ισχύει για όλη τη χώρα και μένει να φανεί αν θα προχωρήσει στην πράξη.
3. Οι αρχές της Ουκρανίας θα παράσχουν αμνηστία σε διαδηλωτές και καταληψίες, με εξαίρεση εκείνους που κατηγορούνται για σημαντικά αδικήματα. Φυσικά, μένει να φανεί πόσο στο μέτρο αυτό θα συμπεριληφθούν και οι δολοφόνοι ελεύθεροι σκοπευτές που εκτελούσαν διαδηλωτές και αστυνομικούς κατά τη διάρκεια των πρώτων διαδηλώσεων κατά του Γιανουκόβιτς. Οπως και εκπρόσωποι ιμπεριαλιστών έχουν αποκαλύψει σε τηλεφωνικές συνομιλίες που υπεκλάπησαν ήταν άνθρωποι της τότε λεγόμενης αντιπολίτευσης.
4. Συμφωνήθηκε εκπρόσωποι του λεγόμενου Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (OSCE), που βρίσκονται ήδη στην Ουκρανία, να αναπτυχθούν σε όλες τις περιοχές.
5. Υπήρξε δέσμευση να ξεκινήσει διάλογος στο εσωτερικό της χώρας χωρίς αποκλεισμό καμίας πολιτικής ομάδας και περιοχής. Ωστόσο, είναι ένα ζήτημα αν θα περιληφθούν και οι εγκληματίες φασίστες.
6. Υπήρξαν υποσχέσεις ΗΠΑ, ΕΕ και Ρωσίας να βοηθήσουν στη λεγόμενη οικονομική στήριξη στην Ουκρανία, όσο βέβαια θα προχωρά η εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Το σημείο αυτό έχει μεγάλη σημασία αφού είναι ζήτημα όπου θα ενταθεί ο ανταγωνισμός για ζώνες κυριαρχίας και ελέγχου, προκειμένου να προωθούνται τα συμφέροντα των επιμέρους μονοπωλιακών ομίλων.

Η κατοικήσιμη ζώνη περιλαμβάνει περιοχές μακρύτερα από τον Ηλιο

Η κατοικήσιμη ζώνη περιλαμβάνει περιοχές μακρύτερα από τον Ηλιο

NASA
Μια νέα θεωρία αυξάνει τις πιθανότητες να έχει εμφανιστεί ζωή σε άλλα πλανητικά συστήματα, καθώς διευρύνει την «κατοικήσιμη ζώνη», δηλαδή την περιοχή τροχιών γύρω από το άστρο του συστήματος, όπου οι θερμοκρασίες επιτρέπουν τη διατήρηση νερού σε υγρή μορφή. Σύμφωνα με τους επιστήμονες του ινστιτούτου Αστροβιολογίας της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας NASA, οι πλανήτες που διαθέτουν ατμόσφαιρα, περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό τους με σημαντική και μεταβαλλόμενη κλίση ως προς το επίπεδο της τροχιάς τους, εμφανίζοντας έντονη κίνηση μετάπτωσης, μπορούν να έχουν νερό σε υγρή κατάσταση, ακόμα και αν βρίσκονται σε αποστάσεις στις οποίες η προσπίπτουσα ακτινοβολία του άστρου είναι ανεπαρκής, εκεί που δεν πέφτει κάθετα. Η κλίση ως προς την εκλειπτική και η μετάπτωση δημιουργούν μετεωρολογικά φαινόμενα που μεταφέρουν θερμότητα στα ψυχρότερα μέρη, αποτρέποντας τη μεταβολή του πλανήτη σε παγωμένο κόσμο.
Το μοντέλο που ανέπτυξαν οι επιστήμονες εξετάζει πλανήτες με μάζα ίδια με της Γης, που περιφέρονται γύρω από ένα άστρο σαν τον Ηλιο και έχουν ένα ή δύο γίγαντες πλανήτες σε σχετικά κοντινές τροχιές. Σε ορισμένες περιπτώσεις η βαρυτική έλξη από αυτούς τους γίγαντες μπορεί να αλλάξει την κλίση της τροχιάς και τον προσανατολισμό του άξονα περιστροφής των παρόμοιων με τη Γη πλανητών, πραγματοποιώντας την κίνηση της μετάπτωσης και κάνοντας έναν πλήρη κύκλο μέσα σε μερικές δεκάδες έως εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, δηλαδή μέσα σε μια στιγμή του γεωλογικού χρόνου.
Αν και ίσως φαίνεται παρατραβηγμένο το ενδεχόμενο ενός τέτοιου πλανητικού συστήματος, οι επιστήμονες έχουν ήδη εντοπίσει ένα σύστημα σαν αυτό γύρω από το άστρο ύψιλον της Ανδρομέδας. Εκεί, δύο θηριώδεις πλανήτες κινούνται σε τροχιές που σχηματίζουν μεταξύ τους κλίση 30 μοιρών. Σε σύγκριση με το ηλιακό μας σύστημα, αυτή η διάταξη φαίνεται ακραία, καθώς οι τροχιές όλων των πλανητών δεν σχηματίζουν μεταξύ τους κλίση μεγαλύτερη των 7 μοιρών και ακόμα και η τροχιά του νάνου πλανήτη Πλούτωνα σχηματίζει κλίση μόλις 17 μοιρών.
Η επιστημονική ομάδα που δημοσίευσε τη νέα θεωρία έκανε χιλιάδες προσομοιώσεις της κίνησης των πλανητών σε 17 διαφορετικές διατάξεις απλουστευμένων πλανητικών συστημάτων, μεταβάλλοντας την κλίση των τροχιών, την κλίση του άξονα περιστροφής ως προς την τροχιά και τη διαφάνεια της ατμόσφαιρας των πλανητών, που καθορίζει πόση ακτινοβολία φτάνει τελικά στην επιφάνεια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι τροχιές με μεγάλη κλίση προκαλούσαν έντονη κίνηση μετάπτωσης, με έντονη μεταφορά θερμότητας μέσω μετεωρολογικών φαινομένων, αλλά και στροφή των πολικών περιοχών των πλανητών απευθείας προς το άστρο, επιτρέποντας το λιώσιμο των πάγων.
Η Γη εκτός από την κίνηση γύρω από τον άξονά της, την κίνηση γύρω από τον Ηλιο, την κίνηση μαζί με τον Ηλιο μέσα στο Γαλαξία και την κίνηση του Γαλαξία μέσα στο σύμπαν, πραγματοποιεί και άλλες δύο κινήσεις: Τη μετάπτωση και την κλόνιση, που έχουν ως αποτέλεσμα ο άξονας περιστροφής της να διαγράφει στον ουράνιο θόλο έναν κυματιστό κύκλο κάθε 26.000 χρόνια. Η μετάπτωση είναι ανάλογη με την κίνηση που κάνει μια σβούρα λίγο πριν σταματήσει. Στη μετάπτωση οφείλεται η αλλαγή του άστρου του Βορρά στο πέρασμα του χρόνου. Σήμερα το ρόλο του πολικού αστέρα παίζει το α της Μικρής Αρκτου, ενώ πριν από 5.000 χρόνια πολικός αστέρας ήταν το α του Δράκοντα. Μετά από 10.000 χρόνια πολικός αστέρας θα είναι ο Ντένεμπ (α Κύκνου) και μετά 14.000 χρόνια ο Βέγας (α Λύρας).

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: www.nasa.gov

Από το «χθες» στο «αύριο» που πρέπει να γίνει ομορφότερο

Από το «χθες» στο «αύριο» που πρέπει να γίνει ομορφότερο



«Κάθε τόπος και τραγούδι, κάθε χωριό και χορός, κάθε γειτονιά και μια δικιά της ξεχωριστή ιστορία. Λαϊκή, απλή, ανθρώπινη, ζεστή. Οταν αυτή την καταγράψουμε και την προσεγγίσουμε, δεν θα υπάρχει πιο ωραίος ποιητικός λόγος μέσα από ένα απλό τραγούδι, δεν θα υπάρχει κανένα πιο όμορφο λογοτεχνικό δημιούργημα ή σχέδιο για να φτιάξουμε τον τόπο καλύτερο. Μιλάμε για τους προγόνους μας, τους απλούς ανθρώπους. Οι προύχοντες, οι κατέχοντες, ποτέ δεν σκέφτηκαν πώς θα πάνε τον τόπο μπροστά, αλλά σκέφτονταν τα δικά τους συμφέροντα - όχι το λαό - από παλιά μέχρι και σήμερα. Η ίδια ιστορία».

Συναντιούνται από κάθε μέρος της χώρας και ταξιδεύουν σε όλη την Ελλάδα, αναζητώντας και αναδεικνύοντας μέσα από τη λαϊκή παράδοση αυτό το ιδιαίτερο «νήμα» που συνδέει το χτες με το σήμερα. Η Ομάδα Διάσωσης Πολιτισμού και Παράδοσης είναι μια ερασιτεχνική ομάδα, η οποία αποτελείται από ανθρώπους που έχουν το ίδιο «μικρόβιο», όπως λένε: Διοργανώνουν δράσεις για την προβολή της παράδοσης μέσα από το χορό, τη μουσική, τις παραδόσεις, τους μύθους αλλά και με επιστημονικό τρόπο, με μελέτες κ.λπ.
Τους συναντήσαμε το περασμένο Σάββατο στη Ζίτσα Ιωαννίνων - όπου διοργάνωσαν το 1ο τριήμερο Σεμινάριο Παραδοσιακών Χορών - μετά την ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα. Πέρα από το σημαντικό έργο της διάσωσης των νοημάτων, του τρόπου ζωής, των αγωνιών και αγώνων που σημάδεψαν κάθε περιοχή της χώρας στο παρελθόν, η Ομάδα είναι και μια μεγάλη «παρέα» ανθρώπων που συνευρίσκονται, διασκεδάζουν, κουβεντιάζουν.
Η ιδέα και ο σκοπός

Το συγκρότημα της «Ομάδας Διάσωσης Πολιτισμού και Παράδοσης» στο γλέντι στη Ζίτσα το περασμένο Σάββατο
Οπως λέει στο «Ριζοσπάστη» ο Μιχάλης Μιχόπουλος, καθηγητής μαθηματικών, τραγουδιστής και οργανοπαίχτης, από τους πρωτεργάτες της Ομάδας «η ιδέα ξεκίνησε πριν από 3 χρόνια αλλά δραστηριοποιείται τον τελευταίο χρόνο. Ο καθένας μας όμως έχει μια πορεία χρόνων ή και δεκαετιών. Η Ομάδα είναι ερασιτεχνική και συναντιόμαστε σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας. Απαρτίζεται από μουσικούς, οργανοπαίχτες, χορευτές, χοροδιδασκάλους, ηθοποιούς, σκηνοθέτες, ερευνητές, ακαδημαϊκούς και από οποιονδήποτε έχει το ενδιαφέρον να συμμετέχει. Είναι μια ανοιχτή ομάδα».
«Κατατάσσουμε τα παραδοσιακά τραγούδια σε κατηγορίες, τα εξηγούμε με βάση τη βυζαντινή και ευρωπαϊκή μουσική. Ιδιαίτερα η βυζαντινή μουσική μπορεί να εξηγήσει οποιονδήποτε καταγεγραμμένο ήχο στη φύση. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε αρχεία, η αναβίωση, διάσωση τραγουδιών, ποίησης. Εγώ προσωπικά, επειδή τραγουδάω, έχω κάνει έρευνα σε ξεχασμένα ιστορικά, παραδοσιακά τραγούδια από όλη την Ελλάδα και άλλες περιοχές όπου ζούσαν Ελληνες, π.χ. την Καππαδοκία. Εχω συλλέξει τραγούδια που είναι γραμμένα ακόμη και σε τούρκικη γλώσσα, αλλά είναι ελληνικά. Δεν έχουμε βοήθεια ώστε να βγουν σε CD και προσπαθούμε μόνοι μας κάτι να κάνουμε», εξηγεί και συμπληρώνει: «Δεν έχουμε καμία βοήθεια από το κράτος. Φανταστείτε ότι έκανα αίτηση για οποιαδήποτε βοήθεια στην τοπική διοίκηση και δεν μου απάντησε κανείς».
«Θέλουμε να μείνει κάτι στον τόπο μας σαν παρακαταθήκη και φυσικά οι πιο νέοι να δουν τον τρόπο που χόρευαν οι παλιότεροι, γιατί σιγά σιγά χάνεται κι αλλοιώνεται η παράδοση», υπογραμμίζει η Μαρία Νούσια, μουσικός και χοροδιδάσκαλος παραδοσιακών χορών, που στο σεμινάριο παρουσίασε χορούς της ευρύτερης περιοχής Γραμμενοχωρίων. Επίσης, αναφέρεται στα πολλαπλά οφέλη - ιδιαίτερα για νέους και παιδιά - από τη συμμετοχή τους: «Καταρχήν πρόκειται για μια ομάδα. Είναι βασικό. Είναι ένας χώρος που γνωρίζεσαι, κάνεις κοινά πράγματα, μετά από κάθε πρόβα συναντιόμαστε, λέμε τις απόψεις μας για όλα τα θέματα. Και βέβαια μαθαίνεις για άλλες περιοχές, γυμνάζεσαι χορεύοντας...».
«Πάντα είναι ο ίδιος ο λαός...»
«Βρισκόμαστε στην ιστορική Ζίτσα υπηρετώντας το λαϊκό πολιτισμό, την ιστορική μουσικοχορευτική παράδοση», λέει ο Λεωνίδας Στογιάννης, χοροδιδάσκαλος, ερευνητής Λαογραφίας που παρουσίασε στο σεμινάριο χορούς της Φλώρινας. Χαρακτηρίζει την Ομάδα «μια συνάθροιση ανθρώπων, που μέσα από το χορό, τη μουσική, την παράδοση βλέπουμε τι ενώνει το χθες με το σήμερα. Και υπάρχουν πάρα πολλά. Οι αγώνες των προγόνων μας σήμερα μετουσιώνονται σε μια νέα πραγματικότητα. Και θα πρέπει οποιαδήποτε δραστηριότητα, να αποτελέσει κύτταρο όχι μόνο συλλογικής δημιουργίας, αλλά συλλογικής συζήτησης, αναζήτησης, προβληματισμού για το αύριο, που είναι δυσοίωνο. Ενα αύριο, όμως, που πρέπει εμείς οι νέοι να πάρουμε στα χέρια μας, να το κάνουμε ομορφότερο, να το χτίσουμε, ορμώμενοι, σκεπτόμενοι όλα αυτά που έχουν κάνει οι πρόγονοί μας και η ιστορική πορεία του ελληνικού λαού, των λαϊκών ανθρώπων, των λαϊκών στρωμάτων».
Αναπόφευκτα η συζήτηση φτάνει στο σήμερα σε σχέση με την παράδοση: «Η λαϊκή δημώδης μουσική μας παράδοση και ποίηση - διότι ποίηση αποτελεί το δημοτικό τραγούδι - αν το ψάξετε, θα δείτε ότι βγάζει πολλά μηνύματα, αγωνιστικά, αλληλεγγύης, αδελφοσύνης, να πάμε τον τόπο πιο μπροστά», σημειώνει και συμπληρώνει: «Μηνύματα ότι μπορούμε μέσα από μαζικούς, συλλογικούς, ταξικούς, λαϊκούς αγώνες να δώσουμε το όραμα και στους νέους και στους παλαιότερους για μια ομορφότερη πατρίδα. Πολλές φορές τον όρο "πατρίδα" τον χρησιμοποιούν διάφοροι, οποιοιδήποτε άλλοι εκτός από αυτούς που πρέπει, ενώ ορισμένοι έχουν την λανθασμένη εντύπωση ότι όσοι ασχολούμαστε με την παράδοση ανήκουμε σε "ακραίους" χώρους».
Οπως λέει χαρακτηριστικά, «στα δημώδη άσματα - πραγματικά κομψοτεχνήματα - βλέπουμε ότι ο λαός παρά τις κακουχίες που πέρασε, παρά τη λύπη στην περιγραφή μέσω των στίχων και των τραγουδιών του, πάντα στο τέλος του τραγουδιού άφηνε μια νότα αισιοδοξίας. Από τα χρόνια της τουρκοκρατίας μέχρι τα σημερινά χρόνια. Ακόμα και σήμερα στα νεότερα τραγούδια αν τα ακούσεις στις παρέες, βλέπεις ότι οι στιχομυθίες "πλάθουν" και "κλώθουν" στίχους που λένε αυτά που "τραβάμε", να τα ξεπεράσουμε. Αυτό είναι ένα μήνυμα και για τους πολιτικούς, τα κόμματα».
Ολα συνδέονται, έχουν «σκοπό»
Ο Γιάννης Γκούλτας, είναι χοροδιδάσκαλος και στο σεμινάριο παρουσίασε χορούς της Φωκίδας και της Βοιωτίας. Εξηγεί τη σημασία της αυθεντικότητας στη διάσωση της παράδοσης «όσο μπορούμε φυσικά, γιατί έχουμε αρκετές αλλαγές μέσα στο χρόνο, καλώς ή κακώς». «Ο χορός, η μουσική, τα λόγια, η φορεσιά, τα συγκεκριμένα βήματα, όλα είναι αλληλένδετα», έχουν κάποιο σκοπό, κάποιο νόημα, που δεν πρέπει να διαστρεβλώνεται. «Δεν είναι τυχαία η μορφή, το πώς χρησιμοποιήθηκαν στην καθημερινή τους ζωή. Είχαν κάποιο λόγο όλα, τα τραγούδια του γάμου, του αρραβώνα, της αγάπης. Η φορεσιά π.χ. είναι αλληλένδετη με το χορό, το βήμα, το τραγούδι, όπως κι η μουσική», επισημαίνει. Ξεκαθαρίζει δε πως δεν φιλοδοξούν να πάρουν προσωπικές χορηγίες, αλλά η προσπάθεια θα στηριζόταν «αν υπήρχε ένα πανεπιστήμιο στην Ελλάδα με όλα αυτά τα τμήματα παράδοσης και λαογραφίας», κάτι που υπάρχει σε άλλες χώρες, όπως π.χ. στην Κωνσταντινούπολη, στο Τόκιο.
  • Στο σεμινάριο παρουσίασαν ακόμη ο Θύμιος Σταύρακας χορούς της Λευκάδας, ο Αποστόλης Σκρέκας χορούς της Ανατολικής Ρωμυλίας, ο Βαγγέλης Ρούμπας, εισαγωγή στη μουσικοχορευτική παράδοση του Πωγωνίου, ενώ στο γλέντι του Σαββάτου έπαιξε κλαρίνο ο Γιώργος Κωτσίνης. Σχεδιάζουν να συνεχιστούν τα σεμινάρια σε άλλες περιοχές, με έμφαση σε ξεχασμένες περιοχές κοντά στα σύνορα.

Ελένη ΜΑΪΛΗ

TOP READ