12 Μαρ 2018

--ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙ Η ΑΝΑΓΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ--



Είναι μεγάλη η χαρά και η συγκίνησή μας να γιορτάζουμε τη συμπλήρωση μιας εκατονταετηρίδας ασίγαστης πάλης του Κόμματός μας, για να γίνει η ανάγκη ιστορία, για την επαναστατική ανατροπή της καπιταλιστικής κοινωνίας, με την επαναστατική μουσική της "Καντάτας για τη Μακρόνησο" και της "Σπουδής για τον Μαγιακόφσκι".
Και αυτή η χαρά γίνεται μεγαλύτερη έχοντας δίπλα μας, μαζί μας, τον δημιουργό τους, τον Θάνο Μικρούτσικο, που αφιερώνει τη σημερινή συναυλία -καθώς και τις άλλες δύο που θα ακολουθήσουν, στη Θεσσαλονίκη και τη γενέτειρά του την Πάτρα- στα 100 χρόνια του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.
Μάλιστα, αποκτά ιδιαίτερη σημασία, γιατί γίνεται σε μια περίοδο, κατά την οποία τα σύννεφα του πολέμου για τον έλεγχο των αγορών, των πηγών και των δρόμων μεταφοράς Ενέργειας, μέσα σε όξυνση όλων των αντιθέσεων και ανταγωνισμών ιμπεριαλιστικών κρατών, πυκνώνουν στην περιοχή μας, στο Αιγαίο, στα Δ. Βαλκάνια, την Κύπρο, την Αν. Μεσόγειο και Μέση Ανατολή.
Γίνεται σε μια περίοδο, όπου για 9η συνεχή χρονιά ο ελληνικός λαός ματώνει από την οικονομική καπιταλιστική κρίση, τα μνημόνια, τους αντιλαϊκούς νόμους, από τις πολιτικές της ΕΕ, του ΔΝΤ και των κυβερνήσεών τους. Τόσο των προηγούμενων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, όσο και της σημερινής των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.
Είναι όλοι αυτοί, δηλαδή, που υπερασπίζονται τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, το μεγάλο κεφάλαιο, γονατίζουν το λαό και τη νεολαία μας, την ίδια στιγμή που άλλοι πουλάνε πιστοποιητικά εθνικοφροσύνης, όπως η ΝΔ και άλλοι πουλάνε πιστοποιητικά δήθεν ηθικής της αριστεροφροσύνης τους, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ.
Όμως, η ηθική της αριστεράς σήμερα είναι εδώ, η ηθική του έθνους των εργατών, των αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων, των λαϊκών οικογενειών, είναι εδώ.
Η ηθική βρίσκεται σε όσους εξακολουθούν και αγωνίζονται για μια καλύτερη ζωή και δεν σπέρνουν αυταπάτες εξανθρωπισμού της βαρβαρότητας του συστήματος.
Σε όσους έχουν πιάσει το νήμα της συνέχειας των ηρωικών αγώνων του λαού μας και ιδιαίτερα κορυφαίων του στιγμών, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, της Εθνικής Αλληλεγγύης, του ΔΣΕ, όλων των αλύγιστων της ταξικής πάλης που βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, εκτελέστηκαν, στα κάτεργα της άρχουσας τάξης και του φασισμού, αλλά στάθηκαν όρθιοι και τα μηνύματά τους μας εμπνέουν μέχρι σήμερα στον αιώνα τον άπαντα.
Το ΚΚΕ έρχεται από πολύ μακριά και πάει πολύ μακριά, γιατί "η υπόθεση του προλεταριάτου, ο κομμουνισμός, είναι η πιο καθολικά ανθρώπινη, η βαθύτερη, η πιο πλατιά".
Κλείνοντας φέτος έναν αιώνα και μπαίνοντας στο νέο αιώνα της δράσης μας, είμαστε σίγουροι ότι "έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη".
Αγαπητέ Θάνο.
Είχες δίκιο όταν στο φετινό Φεστιβάλ της ΚΝΕ δήλωνες: "Εδώ είναι ο κόσμος μου, εδώ είναι οι άνθρωποί μου".
Πραγματικά, εδώ είναι οι άνθρωποι, που πάνω από 43 χρόνια -το τελευταίο μισό δηλαδή ολόκληρης σχεδόν της ζωής του Κόμματός μας- εμπνέονται, εμψυχώνονται, αισθάνονται, κατανοούν τον κόσμο και αγωνίζονται να τον αλλάξουν, συντροφιά με τη μουσική σου, μέσα και από τη μουσική σου.
Στις απεργίες, στις πορείες, στις συγκεντρώσεις.
Στις αντιιμπεριαλιστικές συναυλίες, όπως σ' εκείνες ενάντια στον πόλεμο και το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας, που από τους πρώτους έδωσες το "παρών"!
Και φυσικά, στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ.
Εδώ βρίσκεται ο κόσμος που επικροτεί απόλυτα το σκοπό, τον οποίο από το ξεκίνημά σου, όρισες για την τέχνη σου.
Να μην εξαντλείται σε θρηνωδίες για τη βάρβαρη πραγματικότητα, αλλά να αποκαλύπτει τις αιτίες της.
Να βοηθά τους ανθρώπους να επενεργήσουν σ' αυτή την πραγματικότητα, να την ανατρέψουν, να την εξανθρωπίσουν.
Και αυτό είναι φυσικό.
Γιατί σ' αυτό το σκοπό είναι -100 χρόνια τώρα- στρατευμένη και η πολιτική του Κόμματός μας, του ΚΚΕ.
Σε θυμόμαστε το 1977, όταν για πρώτη φορά πήρες μέρος στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και μάλιστα ως μέλος της Οργανωτικής του επιτροπής.
Να συμμετέχεις στην κοινή προσπάθεια, για να παρουσιάζονται στο Φεστιβάλ πρωτότυπες καλλιτεχνικές δουλειές, δηλώνοντας, πως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χαρίσουμε την πρωτοπορία της τέχνης στους αστούς.
Εδώ βρίσκεται λοιπόν και ο κόσμος που αναγνωρίζει τη μεγάλη συνεισφορά σου στη διεύρυνση της πολιτιστικής φυσιογνωμίας μας.
Στην ανάπτυξη μιας αληθινά πρωτοπόρας -σε μορφή και περιεχόμενο- τέχνης.
Μακριά από την αστική ψευτοκουλτουριάρικη πρωτοπορία.
Η οποία, επιχειρεί με επιφανειακές ανανεώσεις -αποκλειστικά στη μορφή- να κάνει δήθεν ευχάριστο, το αμετάβλητο περιεχόμενο της τέχνης της: Τη συντηρητική ιδεολογία που τη διαπνέει.
Το ίδιο ακριβώς, δηλαδή, που κάνει και η αστική πολιτική. Όπου, με τεχνάσματα στη μορφή και κάθε είδους απάτες, προσπαθεί να συσκοτίσει το εκμεταλλευτικό περιεχόμενο της καπιταλιστικής κυριαρχίας.
Στο κάτω-κάτω, εδώ είναι οι άνθρωποί σου.
Γιατί μεγάλη, πρωτοπόρα τέχνη αναπτύσσεται μόνο μέσα από το δεσμό της με τα πιο πρωτοπόρα στοιχεία της ανερχόμενης τάξης, της εργατικής.
Που έχουν ανάγκη να συλλάβουν το σύνολο της κοινωνικής πραγματικότητας.
Σε όλες τις όψεις και σε ολόκληρο το πεδίο της, για να την κατακτήσουν.
Πραγματικά είναι πλήθος τα έργα του Θάνου Μικρούτσικου που γι' αυτούς τους λόγους αγαπήσαμε και αγαπάμε:
"Τα πολιτικά τραγούδια".
"Η καντάτα για τη Μακρόνησο".
"Η Σπουδή στον Μαγιακόφσκι".
"Φουέντε Οβεχούνα".
"Τροπάρια για φονιάδες".
"Μουσική πράξη στον Μπρεχτ".
"Τα τραγούδια της λευτεριάς".
"Ο σταυρός του νότου και οι γραμμές των οριζόντων".
"Εμπάργκο".
"Η αγάπη είναι ζάλη".
"Συγγνώμη για την άμυνα".
"Στου αιώνα την παράγκα".
"Θάλασσα στη σκάλα".
"Ο Άμλετ της σελήνης".
"Ο Σχοινοβάτης".
"Υπέροχα Μονάχοι" και τόσα άλλα.
Βέβαια, δεν είναι εύκολο να γνωρίζει κανείς όλο το έργο του Μικρούτσικου.
Αφού, εκτός από τα εκατοντάδες τραγούδια σε στίχους των σημαντικότερων Ελλήνων και ξένων ποιητών, έχει συνθέσει μουσική για θέατρο στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Για μπαλέτο, κινηματογράφο, τηλεόραση. Αλλά και δεκάδες έργα πειραματικής μουσικής, καθώς και όπερα.
Εμπνευσμένα, επίσης, από την ποίηση μεγάλων δημιουργών.
Όπως: Ο Ρίτσος, ο Καβάφης, ο Σεφέρης, ο Σικελιανός, ο Χειμωνάς, ο Μπρεχτ, ο Λόρκα, ο Ρεμπώ.
Αν και πολυγραφότατος, ο Θάνος Μικρούτσικος δεν επαναλαμβάνεται.
Αν και απόλυτα καταξιωμένος, δεν επαναπαύεται.
Είναι ακαταπόνητος και απαιτητικότατος από τον εαυτό του, τον οποίο σε κάθε έργο του καταφέρνει να τον ξεπερνά διαλεκτικά.
Έτσι, που να τον εμπεριέχει, αλλά σε ένα καινούριο, παραπάνω κάθε φορά, επίπεδο.
Όπως όλοι οι μεγάλοι δημιουργοί, έχει κατακτήσει το δικό του, μοναδικό αποτύπωμα στη μουσική.
Μέσα από τη συνύπαρξη παραδοσιακής και σύγχρονης γλώσσας.
Τη δημιουργική αφομοίωση μιας μεγάλης γκάμας αναφορών:
Από τη βυζαντινή μουσική και το δημοτικό τραγούδι, ως το ρεμπέτικο, την τζαζ, τη ροκ.
Αλλά και κλασικών μνημών και ατονικής μουσικής.
Από την πρώτη κιόλας μεγάλη δισκογραφική δουλειά του -τα "Πολιτικά Τραγούδια" (1975)- εντυπωσίασε με το μελωδικό δυναμισμό του.
Την άνεσή του να εναλλάσσει τους στιβαρούς, επικούς τόνους με λυρικούς και τρυφερούς.
Προβάλλοντας καίρια τον ποιητικό λόγο, έτσι που τα νοήματά του να χαράζονται ανεξίτηλα στη μνήμη.
Το "έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη", έγινε σύνθημα που ως τις μέρες μας υποδηλώνει την αφοσίωση στην πάλη που θα επιβάλλει τον επαναστατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, τη νίκη της εργατικής εξουσίας.
Το έργο, όμως, που με την πρωτοποριακή φόρμα του, ένα χρόνο μετά, το 1976, έκανε ολοφάνερη την τάση του Θάνου Μικρούτσικου να ανοίξει νέους δρόμους στη μουσική μας πραγματικότητα είναι: "Η Καντάτα για τη Μακρόνησο".
Όταν ακούς αυτό το μείγμα της αλλόκοτης, ατονικής μουσικής, με τις απόκοσμες κραυγές και τους ψιθύρους των ηθοποιών, είναι σαν να ζεις όλο τον εφιάλτη, όλο τον παραλογισμό και τη φρίκη της Μακρονήσου.
Και αμέσως μετά, πέφτει το τονικό και υπέροχα μελωδικό τραγούδι του "Ντικ", με τον εξαίσιο στίχο του Ρίτσου.
"Να μην ξεχάσουμε το σκύλο μας το Ντικ, της ομάδας του Μούδρου, που τον σκοτώσαν οι χωροφυλάκοι, γιατί αγάπαγε πολύ τους εξόριστους".
Σαν να έρχεται από ένα διαφορετικό κόσμο, ψυχικού μεγαλείου και ηθικής ανάτασης.
Που στην κτηνωδία των βασανιστών, αντιπαραθέτει την ελπίδα και την ανθρωπιά του.
Υπογραμμίζοντας έτσι, μουσικά, την τέλεια διάσταση του κόσμου αυτού με τον παλιό, εκμεταλλευτικό κόσμο της βαρβαρότητας.
Παρότι ο Ρίτσος, με μετριοφροσύνη, είχε εντάξει τα ποιήματα του "Πέτρινου Χρόνου" στον τόμο με τα "Επικαιρικά" έργα του, ο Μικρούτσικος συνέλαβε και απέδωσε και μουσικά, τη διαχρονική αξία τους, αποκαλύπτοντας το εσωτερικό τους στρώμα.
Το εγκώμιο στο νέο, τον κομμουνιστικό ανθρωπισμό, που μπορεί να ανθίζει και να αναπτύσσεται κάτω και από τις πιο ακραίες συνθήκες πόνου και απόγνωσης, κατανικώντας ακόμη και το θάνατο.
Όπως ο κομμουνιστικός ανθρωπισμός έρχεται από το μέλλον, έτσι και η φόρμα της "Καντάτας", φέρνει ως τις μέρες μας στοιχεία του μέλλοντος στη μελοποίηση.
Πρωτοποριακή είναι η φόρμα και στη "Σπουδή σε ποιήματα του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι", του ποιητή της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, αυτού του μεγαλύτερου κατορθώματος στην ανθρώπινη Ιστορία, μεταφρασμένα από το Γιάννη Ρίτσο.
Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Γιατί, για τον Μικρούτσικο, η φόρμα ενός έργου, δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από την τέλεια οργάνωση του περιεχομένου του.
Το νέο περιεχόμενο που εισηγείται στην τέχνη είναι αυτό που του υπαγορεύει την ανανέωση στη φόρμα και όχι κάποια επιδίωξη να εντυπωσιάσει με εξωτερικούς, τυπικούς, άρα ψεύτικους, νεωτερισμούς.
Θα αναρωτηθεί ίσως κανείς δικαιολογημένα. Σε μια περίοδο που το πολιτικό τραγούδι βρισκόταν στον Κολοφώνα της δόξας του, τι το καινούργιο έφερε ο Μικρούτσικος στο περιεχόμενο, που δεν το είχαν οι άλλοι σημαντικοί συνθέτες μας;
Και όμως. Προσέξτε:
Πόσοι είναι εκείνοι που μελοποίησαν Μπρεχτ πρωτογενώς, έξω από τις ανάγκες κάποιας θεατρικής παράστασης;
Ως το 2011, που κυκλοφόρησε ένας ακόμη δίσκος μελοποιημένου Μπρεχτ -του Τάσου Γκρους- ήταν ένας και μοναδικός: ο Θάνος Μικρούτσικος.
Αυτή η προνομιακή σχέση του με τον Μπρεχτ -"τον σημαντικότερο και υποδειγματικότερο μαρξιστή καλλιτέχνη του 20ού αιώνα", σύμφωνα με τους χαρακτηρισμούς του ίδιου του συνθέτη, κατά την εξαιρετική εισήγησή του στο Επιστημονικό Συνέδριο της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Μπρεχτ, με θέμα την αποστασιοποίηση στη μουσική- προσδίδει κάτι πιο βαθύ και προωθημένο στη δημιουργία του.
Είναι η διακηρυγμένη από τον ίδιο φιλοδοξία, που πρώτος ο Μπρεχτ εισήγαγε στην τέχνη, να συμβάλει μέσα από αυτή, στη διαμόρφωση συνειδητοποιημένου και ενεργητικού κοινού.
Ικανού, όχι μόνο να κατανοεί, αλλά και να αλλάξει τον κόσμο.
Για να καταστρέψει ο Μπρεχτ την πλαστή συνείδηση που δημιουργούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, επιστρατεύει τη μέθοδο της αποστασιοποίησης στην τέχνη του θεάτρου.
Που σημαίνει τη χρησιμοποίηση διαφόρων τεχνικών και ευρημάτων, που αποσκοπούν να αποδομήσουν παγιωμένες αντιλήψεις, για το κοινωνικά παραδεκτό και αυτονόητο.
Τεχνικών που δεν αφήνουν το κοινό να παρασυρθεί από το μύθο και να ταυτιστεί συναισθηματικά με τους χαρακτήρες.
Για να μπορέσει να δει από απόσταση, με κριτική ματιά, τις διαδραματιζόμενες κοινωνικές καταστάσεις.
Και να πάρει θέση απέναντί τους, αποκτώντας τελικά ανατρεπτική συνείδηση.
Στην ίδια κατεύθυνση εργάστηκαν και οι συνεργάτες του Μπρεχτ στη μουσική: Οι σπουδαίοι συνθέτες Κουρτ Βάιλ, Χανς Άισλερ και Πολ Ντεσάου.
Καρπός της μελέτης και της βαθιάς αφομοίωσης, από το Θάνο Μικρούτσικο, των τρόπων που λειτουργεί η αποστασιοποίηση στη μουσική -μια μελέτη που καθόρισε γενικότερα την ιδεολογική και αισθητική του συγκρότηση- είναι το έργο του "Μουσική Πράξη στο Μπρεχτ".
Ένα έργο-τομή στη σύγχρονη μουσική πραγματικότητα, στο οποίο η πρωτοπόρα, επαναστατική ποίηση βρίσκει την πρωτοπόρα, επαναστατική μουσική αναλογία της, στον υψηλότερο βαθμό.
Από τη δεκαετία του '70 άλλαξαν πολλά πράγματα στην πολιτική και κοινωνική ζωή μας.
Φυσικά και στο έργο του Θάνου Μικρούτσικου.
Σε μια πορεία συμπεριέλαβε και άλλους στόχους.
Όπως το να εισχωρήσει στο βάθος των καταστάσεων και της ανθρώπινης ψυχής.
Όμως, ποτέ δεν εγκατέλειψε την αρχική επιδίωξή του, να οξύνει την κριτική μας στάση απέναντι στην πραγματικότητα.
Αν προσπαθήσει κανείς να προσδιορίσει, ποιο είναι το στοιχείο που κάνει την τέχνη του Μικρούτσικου να ξεχωρίζει, το ειδοποιό χαρακτηριστικό της, θα κατέληγε στην ικανότητά του να δημιουργεί πιο βαθιά και σταθερά συναισθήματα, που πηγάζουν από τη σκέψη.
Είναι η διαλεκτική σχέση έμπνευσης - σκέψης, καρδιάς και μυαλού, που διαπερνά τη δημιουργία του.
Μια σκέψη, που μας υποχρεώνει να την κινητοποιούμε σε δύο επίπεδα, το ιδεολογικό και το αισθητικό.
Όπου το ένα διεισδύει στο άλλο, προσκαλώντας μας να συμμετέχουμε στην προσπάθεια της δημιουργίας του.
Όχι τυχαία, οι στίχοι που διαλέγει για να μελοποιήσει, δεν είναι και οι ευκολότεροι.
Ξεκινώντας από τους κορυφαίους της ποίησης που προαναφέρθηκαν και φτάνοντας μέχρι τους σύγχρονους ποιητές και στιχουργούς μας, όπως ο αξέχαστος Άλκης Αλκαίος, τον οποίο πρώτος ανακάλυψε από κάποια ποιήματά του δημοσιευμένα στον "Ριζοσπάστη".
Επίσης, ο Μάνος Ελευθερίου, ο Κώστας Τριπολίτης, ο Οδυσσέας Ιωάννου, η Λίνα Νικολακοπούλου, ο Γιώργος Κακουλίδης, ο Φώντας Λάδης και άλλοι.
Η επιτυχία είναι, πως παρ' όλη τη δυσκολία της γραφής και της εκτέλεσής της, η μουσική του, κατορθώνει να επικοινωνεί θαυμάσια με τους απλούς, λαϊκούς ανθρώπους.
Όπως στο παράδειγμα της "Ρόζας" και της "Πιρόγας".
Αποδείχνοντας ότι γνήσια λαϊκό δεν είναι το πολύ εύκολα κατανοητό. Ό,τι δηλαδή, σε τελευταία ανάλυση, αναπαράγει τη νωθρότητα του μυαλού. Ό,τι συμμορφώνεται με το άνωθεν επιβεβλημένο, κυρίαρχο γούστο - φορέα της αστικής ιδεολογίας.
Γνήσια λαϊκό είναι αυτό που υπηρετεί το γιγάντιο πλέγμα των λαϊκών συμφερόντων, από τα πιο φανερά ως τα πιο μύχια, όπως έλεγε και ο Μπρεχτ.
Θα ήταν παράλειψη να μη γίνει αναφορά εδώ στο πιο δημοφιλές έργο του:
Τον "Σταυρό του Νότου" και τις "Γραμμές των Οριζόντων" που το ακολούθησε, συμπληρωμένο και ξαναδουλεμένο, έργα που καταξιώνουν την ποίηση του Καββαδία.
Αναδείχνοντας το βαθύτερο υπαρξιακό και κοινωνικό περιεχόμενό της: Την αιτία της συμπάθειάς του για τους ναυαγούς της θάλασσας και της ζωής, που είναι το μίσος για τους δυνάστες τους και ο θαυμασμός για εκείνους που αρνούνται τις συμβάσεις.
Και ακόμη μεγαλύτερος, για εκείνους που παλεύουν για μια ελεύθερη και δίκαιη ζωή, στην έξοχη μελοποίηση του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα.
Επιβεβαιώνοντας την αλήθεια:
Ότι το μεγάλο ταλέντο είναι συνδυασμός πολλών ικανοτήτων και προϊόν σκληρής εργασίας και μελέτης, ο Θάνος Μικρούτσικος, εκτός από κορυφαίος συνθέτης με διεθνή αναγνώριση και σταδιοδρομία, διαθέτει και ένα πλήθος άλλα χαρίσματα.
Πρώτα-πρώτα είναι εξαιρετικός πιανίστας.
Έπειτα, αν και τα τραγούδια του τα έχουν ερμηνεύσει ορισμένοι από τους μεγαλύτερους τραγουδιστές μας, με πρώτη την ανεπανάληπτη Μαρία Δημητριάδη -αυτή τη λέαινα του πολιτικού τραγουδιού- και έπειτα τον αλησμόνητο Δημήτρη Μητροπάνο, ο Μικρούτσικος είναι ο καλύτερος ερμηνευτής μιας μεγάλης κατηγορίας τραγουδιών του.
Η θεατρικότητά του, οι κινήσεις του και γενικότερα, η παρουσία του στη σκηνή είναι συναρπαστική.
Εκτός από τις σπουδές του στα μαθηματικά και τη μουσική, είναι ένας βαθιά μορφωμένος και πλατιά καλλιεργημένος άνθρωπος, σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης δημιουργίας.
Από την οικονομία, τη φιλοσοφία, ως την αισθητική και τη λογοτεχνία.
Η επιμέλειά του στις μουσικο-ποιητικές παραστάσεις για τον Μπρεχτ και τον Χικμέτ, που έγιναν στον Περισσό, ήταν άψογη.
Στο 1ο επιστημονικό συνέδριο της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου, διαπιστώσαμε ότι αυτός που έδωσε την πιο εύστοχη και συγκροτημένη αντίληψη της σκέψης του ποιητή, αυτός που ξεκλείδωσε τους κώδικές του, ήταν ο Μικρούτσικος με το CD που επιμελήθηκε το 2001: "Γιάννης Ρίτσος: Του απείρου εραστής".
Διόλου παράξενο. Γιατί, η πλούσια μουσική εργασία που έχει κάνει πάνω στην ποίηση και τις μεταφράσεις του Ρίτσου δεν περιορίζεται στη σύνθεση τραγουδιών.
Αφορά κυρίως ανέκδοτα έργα μουσικής δωματίου. Όπως και την όπερά του: "Η επιστροφή της Ελένης".
Πέρα από την αγάπη και το θαυμασμό που τρέφει γι' αυτόν, τον οποίο θεωρεί από τις μεγαλύτερες ποιητικές φυσιογνωμίες του 20ού αιώνα.
Από όλους τους σπουδαίους ανθρώπους της τέχνης που γνώρισε στη ζωή του στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αυτόν θεωρεί το Δάσκαλό του.
Τον άνθρωπο που του συμπαραστάθηκε με τις συμβουλές του, σε οριακές καμπές της ζωής του, που του έλυσε κρίσιμα ερωτήματα και αντιφάσεις, στα πρώτα χρόνια της καλλιτεχνικής του διαδρομής.
Και σε θέματα σχέσης της τέχνης με την πολιτική, της ενότητας μορφής και περιεχομένου, της σημασίας που έχει η σύγχρονη κάθε φορά μορφή για το έργο τέχνης.
Αυτή η συνδημιουργία τους, που σήμερα θα απολαύσουμε, "έσκισε τον όγκο" των 42 ετών από τότε που πρωτοπαρουσιάστηκε.
Και θα συνεχίσει να τον σκίζει, ορατή ακόμη για χρόνια πολλά.
Όταν θα χτίζουμε τις "αυριανές μας φάμπρικες, τα λαϊκά μέγαρα, τα κόκκινα στάδια".
Όταν θα δικαιωθεί ο σκοπός στον οποίο αφιέρωσαν το έργο τους.
Είναι έργο που εξέφρασε την ουσία, όχι μόνο μιας συγκεκριμένης περιόδου, αλλά ολόκληρης της ιστορικής εποχής μας.
Και γι' αυτό, όπως όλα τα μεγάλα καλλιτεχνικά έργα που πέτυχαν αντίστοιχους στόχους, αποτελεί Μνημείο.
Ένα Μνημείο δόξας γι' αυτούς που το ενέπνευσαν, τις χιλιάδες των κομμουνιστών και κομουνιστριών που βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, εκτελέστηκαν από τους Δεινόσαυρους και τους Γύπες της αστικής πολιτικής.
Παλεύοντας να κάνουν πραγματικότητα τον πιο προωθημένο στόχο της ανθρωπότητας.
Ένα Μνημείο δόξας, στην ανυποχώρητη, ακόμη και στις πιο άγριες καταστάσεις, εκατοντάχρονη πάλη του Κόμματός μας για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.
Που συνεχίζεται σήμερα, πιο ώριμη, μέσα από την πείρα και τα συμπεράσματα της διαδρομής του.
Σε πείσμα όσων πιστεύουν ότι μπορεί "η Ιστορία να γίνει σιωπή"…
Με αφορμή, τη σημερινή σπάνια βραδιά, εκφράζουμε από μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ ένα μεγάλο, ολόθερμο "ευχαριστώ" στον Θάνο Μικρούτσικο για τη συμβολή του στην πραγματοποίησή της.
Αλλά και για τη συνολικότερη κοινωνική προσφορά του μέσα από την τέχνη του.
Μια τέχνη, που συναντιέται με τους στόχους, τις επιδιώξεις και τις αξίες του Κόμματός μας, για έναν ανώτερο ανθρώπινο πολιτισμό σε όλες του τις εκφάνσεις.
Ταυτόχρονα, θέλουμε να ευχαριστήσουμε και όλους τους συντελεστές της σημερινής συναυλίας, τους σπουδαίους ερμηνευτές.
Τη Ρίτα Αντωνοπούλου, τον Κώστα Θωμαΐδη, τον Μίλτο Πασχαλίδη, όλους τους μουσικούς, τους τεχνικούς.
Σύντροφε Θάνο.
Επίτρεψέ μου, για τη σημερινή υπέροχη βραδιά που θα μας χαρίσεις, αλλά και για τη συνολική σου προσφορά, εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ, να σου παραδώσω συμβολικά μια τιμητική πλακέτα και ένα πρωτότυπο χαρακτικό έργο από το Αρχείο του ΚΚΕ, που έφτιαξε ο χαράκτης - ζωγράφος σύντροφος Γιώργος Φαρσακίδης, την περίοδο 1949-1950 και ενώ βρισκόταν εξόριστος στο Κολαστήρι της Μακρονήσου».
Η ομιλία του Καπετάνιου μας !!
Στη συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου για τα 100 χρόνια του ΚΚΕ,
 στο Κλειστό Ολυμπιακό Γυμναστήριο Γαλατσίου. 



1 / 10

ΠΟΣΟ ΠΑΤΡΙΩΤΗΣ...-ΠΟΣΟ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΣΑΙ??



Στα Σκόπια, κάποιοι που αυτοαποκαλούνται πατριώτες,  διεκδικούν τα εδάφη της, Μακεδονίας του Πιρίν (Βουλγαρία) και της δικής μας Μακεδονίας ....
Οι Σκοπιανοί κομμουνιστές, λένε "Ειρήνη και φιλία των Λαών "
Στην Αλβανία ,κάποιοι που αυτοαποκαλούνται πατριώτες, διεκδικούν τα εδάφη της Ηπείρου και ονειρεύονται την Μεγάλη Αλβανία ....
Οι Αλβανοί κομμουνιστές, λένε "Ειρήνη και φιλία των Λαών "
Στην Τουρκία, κάποιοι που αυτοαποκαλούνται πατριώτες, διεκδικούν το Αιγαίο, υποστηρίζουν εκκαθαρίσεις Κούρδων και ονειρεύονται την αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ...
Οι Τούρκοι κομμουνιστές, λένε "Ειρήνη και φιλία των Λαών "
Στην χώρα μας, κάποιοι που αυτοαποκαλούνται πατριώτες, φωνάζουν για σύνορα με την Αυστρία,και ονειρεύονται την "Μεγάλη Ελλάδα " ...
Οι Ελληνες κομμουνιστές, λένε "Ειρήνη και φιλία των Λαών ".
...και μιας και τα σύνορα δεν είναι γραμμές που χαράζονται στο χάρτη με μολύβι, αλλά με αίμα αθώων,  ξεριζωμούς, προσφυγιά, φωτιά κι όλεθρο,...
...βάλτε κάτω το κεφάλι σας και σκεφτείτε : 

Πόσο πατριώτης μπορεί να είναι αυτός που θέλει να βουλιάξει την πατρίδα του στο αίμα και την φωτιά του πολέμου ; 
Πόσο άνθρωπος μπορεί να θεωρείτε αυτός που μισεί συνανθρώπους του απλά επειδή γεννήθηκαν σ άλλη χώρα ;
Πόσα κοινά μπορεί να έχει η ιδεολογία αυτών που ζητάν Ειρήνη και φιλία των λαών και αγωνίζονται για αυτήν, με αυτήν των μισάνθρωπων που ονειρεύονται αιματοκυλίσματα παίζοντας ξένα προς τα συμφέροντα τους και επικίνδυνα, παιχνίδια εθνικισμών ;
Γιατί κάποιοι προσπαθούν να τις εξομοιώσουν με παραλογισμούς τύπου "αριστερόστροφος φασισμός" και "θεωρία των δύο άκρων" ;

Ηλίας Σιδηρόπουλος
****
Όταν η ιδεολογία
 και η πολιτική Σου
 προβλέπει:


Για αυτό σου λέω μην ακούς παπαγάλους...
Στις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 20ό Συνέδριο αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Η διαφαινόμενη ενίσχυση της πολιτικής του προστατευτισμού θα επιδράσει αρνητικά στην ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου, που ήδη κινείται σε σχετικά χαμηλούς ρυθμούς. Την ίδια στιγμή εντείνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και οι αντιθέσεις. Αυξάνεται αντικειμενικά ο κίνδυνος πιο εκτεταμένων, πιο γενικευμένων ιμπεριαλιστικών πολεμικών αναμετρήσεων. Αυξάνεται επίσης η πιθανότητα ανακατατάξεων και κλονισμού της συνοχής ιμπεριαλιστικών συμμαχιών, όπως του ΝΑΤΟ (...).
Η υποβόσκουσα νέα, πιο συγχρονισμένη οικονομική κρίση, η όξυνση της διαπάλης για τον έλεγχο αγορών, ενεργειακών πηγών και δρόμων μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι υπάρχουσες πολεμικές εστίες στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, οι εντάσεις στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη σε σχέση με τη Ρωσία, στην Αρκτική και στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, αυξάνουν και τον κίνδυνο μιας ευρύτερης γενίκευσης του ιμπεριαλιστικού πολέμου (...)».
Με τέτοια κριτήρια χρειάζεται ο λαός να βλέπει τις εξελίξεις, να ανεβαίνουν η επιφυλακή και η αγωνιστική εγρήγορση απέναντι στους ιμπεριαλιστές, τα σχέδια και τους ανταγωνισμούς τους.
-Αυτά λέει το ΚΚΕ, εσύ δεν έπρεπε να τα γνωρίζεις...?

Οι νάνοι του Άουσβιτς



"Σώθηκα με την ευλογία του διαβόλου, ο θεός θα δώσει στον Μένγκελε την αμοιβή του", μας λέει η επιζήσασα του Ολοκαυτώματος Πέρλα Όβιτς. Ξανά και ξανά αφηγείται με λεπτομέρειες πώς αυτή και η οικογένειά της οδηγήθηκαν στον θάλαμο αερίων και διατάχθηκαν να γδυθούν. Άνοιξε μια βαρειά πόρτα και σπρώχτηκαν μέσα. "Ήταν σχεδόν σκοτάδι και στεκόμασταν σε κάτι που έμοιαζε με μεγάλο λουτρό, περιμένοντας κάτι να συμβεί. Κοιτάξαμε το ταβάνι, να δούμε γιατί δεν ερχόταν το νερό. Ξαφνικά μυρίσαμε αέριο. Ανασαίναμε με δυσκολία, κάποιοι από μας λιποθύμησαν. Με την τελευταία μας αναπνοή ουρλιάξαμε. Πέρασαν μερικά λεπτά, ίσως μόνο λίγα δευτερόλεπτα, όταν ακούσαμε μια θυμωμένη φωνή απ' έξω: 'Πού είναι η οικογένεια των νάνων μου;'. Η πόρτα άνοιξε και είδαμε τον δόκτορα Μένγκελε να στέκεται εκεί. Μας διέταξε να βγούμε έξω και μας έρριξαν κρύο νερό για να μας συνεφέρουν".

Η οικογένεια Όβιτς, από το χωριό Ροζαβλέα τής Τρανσυλβανίας, είναι η μεγαλύτερη οικογένεια νάνων που έχει καταγραφεί: ένας νάνος πατέρας με δέκα παιδιά, εφτά των οποίων νάνοι. Η Πέρλα, γεννημένη το 1921, ήταν το νεώτερο. Η μητέρα τους, ανήσυχη για το μέλλον των παιδιών της, τα μύησε σε ένα επάγγελμα με το οποίο θα μπορούσαν να ζήσουν όλοι μαζί, δίχως να αισθάνονται απομονωμένοι ή εξοστρακισμένοι. Καθώς τα πέντε κορίτσια και δυο από τα αγόρια ήσαν ευπαρουσίαστα και είχαν και ταλέντο στην μουσική, η σκηνή έμοιαζε ως η τέλεια επιλογή. Πού αλλού θα μπορούσε να τους χειροκροτήσουν, να τους φλερτάρουν ή να τους εκτιμήσουν; Έτσι, οι Όβιτς έφτιαξαν ένα μουσικό σύνολο που το ονόμασαν "Λιλιπούτειος Θίασος" και επί 15 χρόνια έκαναν μια σημαντική καρριέρα στην Ευρώπη.

Οι επτά νάνοι του "Λιλιπούτειου Θίασου" των Όβιτς

Όταν οι ναζί ήρθαν στην εξουσία, οι Όβιτς ήσαν διπλά καταδικασμένοι. Ως νάνοι ήσαν στόχος τού προγράμματος ευθανασίας "Aktion T-4", με το οποίο οι γερμανοί σκόπευαν να εξοντώσουν όσους ήσαν σωματικά ή νοητικά ανάπηροι. Και ως εβραίοι αποτελούσαν στόχο τής "Τελικής Λύσης". Έτσι, στις 19 Μαΐου 1944 μεταφέρθηκαν, ως εβραίοι, στο στρατόπεδο Άουσβιτς-Μπιρκενάου αλλά, από μια παραξενιά της τύχης, σώθηκαν λόγω της αναπηρίας τους. Ήταν σπάνιο να επιζήσει κάποιος σ' αυτό το στρατόπεδο, πόσο μάλλον δύο μέλη από την ίδια οικογένεια, αλλά από την οικογένεια Όβιτς σώθηκαν και τα δώδεκα μέλη της, από το νεώτερο (ένα μωρό 18 μηνών) μέχρι το μεγαλύτερο (μια 58χρονη θεία).

Όταν οι Όβιτς έφτασαν στο Άουσβιτς, αμέσως ξεχώρισαν από τους υπόλοιπους. Εκείνη την ώρα ο Μένγκελε κοιμόταν αλλά όλοι οι στρατιωτικοί γνώριζαν την εμμονή του να διαλέγει άτομα με κάποια ιδιαιτερότητα για να κάνει τα πειράματά του: δίδυμους, ερμαφρόδιτους, γίγαντες, νάνους, παχύσαρκους, καμπούρηδες κλπ. Έτσι, για να κερδίσουν την εύνοιά του, φρόντιζαν να του βρίσκουν συνεχώς καινούργια αποκτήματα για την συλλογή του. Και μια ολόκληρη οικογένεια νάνων έμοιαζε πολύ καλός λόγος για να τον ξυπνήσουν μέσα στην νύχτα. Πράγματι, όταν ο Μένγκελε είδε τους Όβιτς, έτριψε τα χέρια του με ικανοποίηση, λέγοντας: "τώρα έχω δουλειά για είκοσι χρόνια".

Ο Μένγκελε είχε εκατοντάδες δίδυμα στην διάθεσή του αλλά μόνο μία οικογένεια νάνων. Έτσι, φρόντισε να μη βάλει σε κίνδυνο τα "ινδικά χοιρίδιά" του. Τους παραχώρησε ιδιαίτερο χώρο για να μένουν, οι μερίδες τού φαγητού τους ήσαν μεγαλύτερες, δεν τους έκοψε τα μαλλιά ώστε να μπορεί να κάνει πειράματα και με αυτά ενώ τους επέτρεψε να φορούν τα δικά τους ρούχα αφού δεν υπήρχαν στολές κρατουμένων στα μέτρα τους.

Οι Όβιτς περιγράφουν λεπτομερώς τις οδυνηρές αιμοδοσίες στις οποίες υποχρεώνονταν. Συχνά λιποθυμούσαν και δέχονταν καταιωνισμό με κρύο νερό για να συνέλθουν ώστε να συνεχιστεί η μετάγγιση. Οι αιμοληψίες επαναλαμβάνονταν σε τακτική εβδομαδιαία βάση, μαζί με δεκάδες ακτινογραφιών. "Η ποσότητα αίματος που μας έπαιρναν ήταν τεράστια και, καθώς ήμασταν αδύναμοι από την πείνα, λιποθυμούσαμε συχνά", θυμάται η Πέρλα. "Αυτό δεν σταματούσε τον Μένγκελε. Μας κρατούσε ξαπλωμένους και όταν συνερχόμασταν, συνέχιζε την μετάγγιση. Μας τρυπούσαν απρόσεχτα και το αίμα πεταγόταν. Συχνά αισθανόμασταν ναυτία και πολλές φορές κάναμε εμετό. Όταν επιστρέφαμε στο στρατόπεδο, σωριαζόμασταν στις ξύλινες κουκέτες αλλά πριν βρούμε τον χρόνο να συνέλθουμε, μας καλούσαν για έναν νέο κύκλο...".

Η ιατρική επιστήμη εκείνης της εποχής είχε εμμονή με το αίμα και τα συστατικά του και, γενικά, θεωρούσε ότι το πλάσμα περιέχει όλα τα γενετικά χαρακτηριστικά. Τα ιατρικά αρχεία πιστοποιούν τι έψαχνε ο Μένγκελε: προβλήματα σε νεφρά και συκώτι, τύφο, σύφιλη κλπ. Οι σημειώσεις των γιατρών ρίχνουν φως στις ατέλειωτες ανθρωπολογικές μετρήσεις και συγκρίσεις που έκανε ο Μένγκελε ανάμεσα στους Όβιτς και τους γείτονές τους, τους οποίους ο Μένγκελε εξέλαβε κατά λάθος ως μέλη της ίδιας οικογένειας: οι γιατροί πήραν μυελό των οστών, έβγαλαν υγιή δόντια, ξερρίζωσαν μαλλιά και βλεφαρίδες και πραγματοποίησαν ψυχολογικά και γυναικολογικά τεστ σε όλους.

Από μια άποψη, οι Όβιτς ήσαν τυχεροί, που δεν είχαν την ίδια μοίρα με δυο άλλους νάνους (έναν καμπούρη και τον γυιο του), οι οποίοι έφτασαν στο στρατόπεδο τρεις μήνες μετά απ' αυτούς. Έχοντας αποφασίσει να στείλει τους σκελετούς τους σε ένα μουσείο του Βερολίνου, ο Μένγκελε διέταξε να τους βράσουν μέχρι η σάρκα να πέσει από τα κόκκαλα. Ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα, σκότωσε άλλον έναν νάνο για τον σκελετό του. Αυτή την φορά ο άτυχος άνδρας ρίχτηκε σε μια μπανιέρα με οξύ.

Οι τέσσερις παντρεμένες νάνοι υποβλήθηκαν σε εξαντλητικές γυναικολογικές εξετάσεις. Στην επόμενη φάση του πειράματος, ο Μένγκελε θα ζευγάρωνε τους ανύπαντρους θηλυκούς νάνους με τα αρσενικά αδέλφια τους, κάνοντας τις μήτρες τους εργαστήρια για να μελετήσει τους απογόνους που θα προέκυπταν. Είναι γνωστό ότι ο Μένγκελε αρεσκόταν σε τέτοια πειράματα...

Μάιος 1945: Οι Όβιτς αποχωρούν από το στρατόπεδο Άουσβιτς-Μπιρκενάου

Τα παραπάνω είναι αποσπάσματα από δημοσιεύματα του Guardian "The dwarves of Auschwitz" και της Daily Mail "How the seven dwarfs of Auschwitz fell under the spell of Dr Death: The hideous experiments carried out by Nazi Josef Mengele on seven trusting brothers and sisters" (23/3/2013 και 15/2/2013) και συνιστούν μια από τις αμέτρητες απαντήσεις προς όσους διατείνονται ακόμη και σήμερα πως ο κόσμος μας θα ήταν καλύτερος αν ο Χίτλερ δεν είχε ηττηθεί κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Εκείνο που δεν αναφέρεται στα παραπάνω δημοσιεύματα είναι ότι στα πειράματά του ο Μένγκελε χρησιμοποιούσε φάρμακα της Bayer, τα οποία βρίσκονταν ακόμη σε πειραματικό στάδιο, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στην εταιρεία να τα δοκιμάσει στην πράξη. Επίσης, δεν αναφέρεται ότι δεν ήταν μόνο ο Μένγκελε που έκανε τέτοια πειράματα αλλά σωρεία γιατρών, πολλοί από τους οποίους έπιασαν δουλειά μετά τον πόλεμο είτε στις ΗΠΑ είτε στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας είτε σε άλλες δυτικές χώρες. Αλλά γι' αυτό θα μιλήσουμε μια άλλη φορά.

Κλείνοντας, ας σημειώσουμε ότι, μετά την απελευθέρωσή τους από το Άουσβιτς, οι Όβιτς γύρισαν για λίγο στον τόπο τους και λίγο αργότερα εγκαταστάθηκαν στο Ισραήλ. Η Πέρλα πέθανε στα 80 της χρόνια, το 2001, η αδελφή της η Φραντσίσκα έφτασε τα 91 και η Ροζίκα, η πρωτότοκη, τα 98. Ο Μένγκελε δεν πρόλαβε να αποδείξει ότι ο νανισμός δεν μικραίνει την ζωή...

------------------------------

- Οι φωτογραφίες του κείμενου προέρχονται από τα αναφερόμενα δημοσιεύματα. 
- Συρραφή αποσπασμάτων και απόδοση στα ελληνικά: Cogito ergo sum.

Στο σαπισμένο σύστημά σας… σάπιο και το ποδόσφαιρο

«Είμαι περήφανος για την εργατική μου καταγωγή. Όντας μέλος της εργατικής τάξης έμαθα την αξία της συντροφικότητας, της συνύπαρξης, της συνεργασίας για την επίτευξη ενός κοινού σκοπού. Αυτή η αξία είναι καθοριστικής σημασίας για το ποδόσφαιρο, μιας και έντεκα άντρες παλεύουν για τη νίκη και φτάνουν σε αυτή μόνο όταν συνεργάζονται καλά μεταξύ τους, όταν γίνονται μια γροθιά. Έντεκα άλλοι άνδρες, πιο δυνατοί, πιο τεχνίτες από αυτούς μπορεί να μην τα καταφέρουν τόσο καλά επειδή δεν είναι αδελφωμένοι μεταξύ τους.», Alex Ferguson, προπονητής.
Εφοπλιστές, τραπεζίτες, πετρελαιάδες, καπνέμποροι, μεγαλοξενοδόχοι με πούρα ή χωρίς πούρα, με πιστόλια ή χωρίς πιστόλια, ξεκουμπιστείτε από το ποδόσφαιρο, μπάλα παίζουν οι παίκτες, όχι εσείς. Από μόνοι σας -το ξέρουμε- δεν θα το κάνετε, άλλα όταν η εργατική τάξη αντιληφθεί τη δύναμή της, θα σας στείλει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.
Το ποδόσφαιρο ξεκίνησε ως λαϊκό και λιμανίσιο σπορ. Και είναι λαϊκό όχι μόνο γιατί το αγαπούν οι λαϊκές μάζες, άλλα γιατί το παίζουν ιδίως τα φτωχόπαιδα. Είναι αλήθεια ότι με το πέρασμα των χρόνων το ποδόσφαιρο, όπως άλλωστε και κάθε άλλη δραστηριότητα η οποία μπορούσε να αποφέρει κέρδος, πέρασε στα χέρια επιχειρηματιών οι οποίοι μέσω αυτού επεδίωκαν, πέρα από το να αποκομίσουν κέρδη, να καταξιωθούν κοινωνικά και να προβάλουν την εικόνα τους. Οι Πεζό στη Σοσό, η δυναστεία Ανιέλι, ιδιοκτήτρια της Φιατ και της Γιουβέντους, στο Τορίνο, ο Μπερλουσκόνι στο Μιλάνο και τόσοι άλλοι. Παρόμοια και στην Ελλάδα…
Έτσι λοιπόν η αγανάκτηση και η απέχθεια των φιλάθλων για τα τελευταία φαινόμενα στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, πρέπει να στοχεύσει την πραγματική αιτία του προβλήματος, το γεγονός δηλαδή ότι και στο ποδόσφαιρο κυριαρχούν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, οι εφοπλιστές, οι βιομήχανοι, οι τραπεζίτες, οι ίδιοι δηλαδή που ευθύνονται για την επιδείνωση της ζωής του λαού. Το επαγγελματικό ποδόσφαιρο παίζεται όχι για να κερδίσει ο καλύτερος αλλά οι οικονομικά ισχυρότεροι που το εκμεταλλεύονται σαν μια από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις τους. Κερδοφόρα όχι μόνο οικονομικά, αλλά και πολιτικά. Πολλοί απ' αυτούς χρωστάνε εκατομμύρια στο Δημόσιο, άλλοι μπήκαν φυλακή και βγήκαν, άλλοι με εφαλτήριο την κοινωνική αναγνώριση που τους δίνει η θέση, με μοχλό πίεσης το λαό της ομάδας, έχουν ανοίξει ή επεκτείνει τις μπίζνες τους.
Δουλειές μέσα από το Δημόσιο για κατασκευαστικά έργα, για θαλασσοδάνεια, για προμήθειες, φοροαπαλλαγές. Όλα αυτά, πάντα με τη συνδρομή του πολιτικού προσωπικού και των κυβερνήσεών τους, τόσο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ όσο και των προκατόχων της. Αυτές ψηφίζουν τους νόμους για να στηθεί όλο αυτό το εποικοδόμημα. Εξυγίανση στο ποδόσφαιρο δεν μπορούν να κάνουν οι ίδιοι που ανέθρεψαν και συντηρούν τη σαπίλα του.
Αυτό που χρειάζεται είναι η κατάργηση των ΠΑΕ, η κατάργηση κάθε είδους επιχειρηματικής δράσης στο ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό. Το ποδόσφαιρο μπορεί να παίζεται και να προσφέρει ποιοτικό θέαμα χωρίς αυτούς. Καμία χρηματοδότηση στις ΠΑΕ, να αποδοθούν όλα τα χρέη των ΠΑΕ στο Δημόσιο, άμεση διακοπή συμμετοχής ελληνικών ομάδων σε παιχνίδια τζόγου.
Για να αποτελούν το ποδόσφαιρο και ο αθλητισμός δικαίωμα της νεολαίας και του λαού χρειάζονται ριζικές αλλαγές προς όφελος του λαού.
Η πραγματική εξυγίανση του ποδοσφαίρου απαιτεί τη δημιουργία ενός άλλου ποδοσφαιρικού οικοδομήματος, που θα χρηματοδοτείται από το κράτος, θα ελέγχεται σε τακτή βάση από φίλαθλα και άλλα λαϊκά όργανα, θα διοικείται από πραγματικούς φιλάθλους, θα αποκλείει κάθε επιχειρηματική δράση στο ποδόσφαιρο, έτσι που οι πορείες των ομάδων να καθορίζονται εντός των γηπέδων. Ένα τέτοιο ποδοσφαιρικό οικοδόμημα μπορεί να υπάρξει μόνο αν την εξουσία την έχει ο λαός και όχι οι επιχειρηματίες. Άρα απαιτείται σύγκρουση με την εξουσία τους.
ΥΓ1: «Τα μάτια μας γυάλιζαν, διψούσαμε για εκδίκηση. Το ξέραμε ότι δεν ήταν σωστό, όμως το μυαλό μας ταξίδευε στον πόλεμο των Φόκλαντς. Σαφώς και η νίκη ενάντια στην Αγγλία ήταν εκδίκηση, γλυκιά εκδίκηση και έτσι το νιώθαμε όλοι μας. Φυσικά δεν καταφέραμε να αλλάξουμε τίποτα. Η τιμή του ψωμιού δεν μειώθηκε, οι άνθρωποι στην Αργεντινή δεν σταμάτησαν να πεινάνε και να ζητιανεύουν στους δρόμους». Diego Maradona, πριν από τον προημιτελικό Αγγλίας - Αργεντινής το 1986.
ΥΓ2: «Δεν κοιμήθηκα το βράδυ, άλλα δεν βαριέσαι. Αλλά πρέπει να ομολογήσω ότι στην πραγματικότητα πολύ περισσότερο με απασχολεί η οικονομική κρίση και ότι δεν έχω λεφτά». (Φανατικός οπαδός της Νάπολι πριν από κρίσιμο ματς το 1990 για την κατάκτηση του πρωταθλήματος, σε ερώτηση δημοσιογράφου, αν έχει άγχος).

Α.Θ.

Σήμερα ντρέπομαι…

Ζητώ συγγνώμη για το κάπως προσωπικό ύφος του κειμένου, αλλά η συσσωρευμένη αηδία που μου έχει προκαλέσει η χρόνια μαζοχιστική ενασχόληση με αυτό που αυτοαποκαλείται ελληνικό ποδόσφαιρο ψάχνει να βρει διέξοδο.
Σήμερα ντρέπομαι. Λυπάμαι για τις αμέτρητες ώρες που παρακολουθώ αυτό το παιχνίδι. Αυτό το υπέροχο άθλημα που όταν αφήνεται στα χέρια των «επενδυτών», τα όπλα, οι τραμπουκισμοί, οι στρατοί βίας, τα στημένα παιχνίδια, ο νόμιμος και παράνομος στοιχηματισμός είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.
Το πιο στενάχωρο όμως είναι να θέλεις να αποτελέσεις το κάτι διαφορετικό, να νομίζεις πως μπορείς μέσα σε αυτό το βούρκο να μιλήσεις για fair play, για ηθική, για εκείνο το καταραμένο «καλύτερα να σε αδικούν παρά να αδικείς». Να νομίζεις ότι εκπροσωπείς ένα σύλλογο που δεν θα κάνει αυτά από τα οποία υπέφερε. Αυτό που γίνεται εδώ τα τελευταία χρόνια δεν είναι ποδόσφαιρο ούτε στην πιο βρώμικη μορφή του. Εϊναι κάτι άλλο. Κάτι που αν χρειαζόταν να ορίσω δεν θα έβρισκα καμιά λέξη. Ίσως να έλεγα ότι είναι ένα κακόγουστο αστείο που δοκιμάζει πλέον τα όρια της νοητικής μας ισορροπίας.
Αρνούμαι να χρειάζεται να ξεστραβώνομαι για να διαβάσω κανονισμούς και πειθαρχικούς κώδικες, αρνούμαι να τσακώνομαι κάθε Σαββατοκύριακο με τους φίλους μου για μια διαιτητική απόφαση. Αρνούμαι να με περνάνε για ηλίθιο και να προσπαθούν να με πείσουν ότι ο ένας τραυματίστηκε από ένα χαρτί ή ο άλλος παρέλυσε από μια μπύρα. Αρνούμαι να πρέπει να ανεχτώ εικόνες με όπλα στα γήπεδα και να θεωρώ «επικές ατάκες» τις απειλές διάφορων παραγόντων κατά οποιουδήποτε. Αρνούμαι για όλα αυτά να πρέπει να πληρώσω και εισιτήριο!
Το πράγμα σάπισε. Μπάλα παίζουν τα τέρατα κι εμείς τρώμε πασατέμπο και κάνουμε τακτικές αναλύσεις πάνω σε ένα γήπεδο στρωμένο από χρήμα που μυρίζει αίμα. Σε τέτοιο ποδόσφαιρο είναι ντροπή και όχι τιμή να είσαι Πρωταθλητής.
(Το κείμενο γράφεται ενώ ακόμα κανείς δεν ξέρει τι τελικά έγινε στο παιχνίδι ΠΑΟΚ-ΑΕΚ)
ΥΓ. Σήμερα ο Αντελίνο Βιερίνια έγραψε μια από τις πιο χρυσές, πιο σημαντικές σελίδες στην ιστορία αυτού του Συλλόγου.
ΥΓ. 2: Σε ένα κανονικό ποδόσφαιρο, θα έπρεπε να διορθωθεί το διαιτητικό λάθος από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές. Πως; Θα συνεχιζόταν το παιχνίδι και οι παίκτες της ΑΕΚ θα άφηναν τους αντιπάλους τους να σκοράρουν. Αλλά τι λέω; Είναι πολλά τα λεφτά…

Η μπάλα βρωμάει από το… κεφάλι – του Νίκου Μπογιόπουλου


 ΠΑΟΚ, ο Παναθηναϊκός με την ΑΕΚ και ο ΠΑΟΚ με τον Ολυμπιακό, αυτό είναι ποδόσφαιρο. Όταν, όμως, παίζει ο Μαρινάκης με τον Μελισσανίδη, ο Μελισσανίδης με τον Σαββίδη, ο Σαββίδης με τον Μαρινάκη και ο Μαρινάκης με τον Αλαφούζο, αυτό δεν είναι ποδόσφαιρο. Αυτό είναι άλλου τύπου παιχνίδι…
    Παρατήρηση 2η: Εδώ και 40 χρόνια επαγγελματικού ποδοσφαίρου, η πολιτική που ακολουθείται (και) στο ποδόσφαιρο «παράγει» διάφορα «διαμάντια»: «Χοντρούς» και «Περίεργους», «Αγαπούλες» και «μπάρμπα-Θωμάδες», «Ρίνγκο» και «Κοκαλιάρηδες», «Τίγρεις» και «Κάου-μπέους». Δεν πρόκειται για ονόματα μαφιόζικων συμμοριών στο Σικάγο. Είναι τα προσωνύμια και τα χαριτωμένα παρατσούκλια ευυπόληπτων παραγόντων που κατά καιρούς διοικούν και ελέγχουν το ελληνικό ποδόσφαιρο…
    Τι τρέχει λοιπόν; Τι είδους παιχνίδι είναι αυτό που παρακολουθούμε με τους μεν να κατηγορούν τους δε ως «νονούς» και εγκεφάλους «εγκληματικών συμμοριών»; Τι σόι ματς είναι αυτό όταν κυβέρνηση και αντιπολίτευση μοιάζουν να στοιχίζονται πίσω τους και να τσακώνονται για τα «μάτια» τους στη Βουλή, ανταλλάσοντας μύδρους μεταξύ τους ότι η μια εξυπηρετεί τον τάδε εφοπλιστή-ποδοσφαιροπαράγοντα και η άλλη τον δείνα ολιγάρχη-ποδοσφαιροπαράγοντα;
    Τι είδους παιχνίδι είναι αυτό που, πίσω από τη βιτρίνα του ποδοσφαίρου, το παρασκήνιο μιλάει για ένα κλωτσοσκούφι εξουσίας που περιλαμβάνει από  εξυπηρετήσεις, διευκολύνσεις και αρπαγή χρυσοφόρων δημόσιων οργανισμών μέχρι κρατικό χρήμα, μιντιακά συγκροτήματα και «προσυμφωνημένες αποκρατικοποιήσεις»;
    Όλα αυτά συνιστούν τις πολλές όψεις της αθλιότητας, της εξαχρείωσης, της ατομικής και οπαδικής αλλοτρίωσης, της μπίζνας που ονομάζεται «επαγγελματικό ποδόσφαιρο». Και που δεν θα μπορούσε παρά να παίζεται -μέσα και έξω από τα γήπεδα- σύμφωνα με τους κανόνες, τα ήθη και τις μεθόδους που αρμόζουν σε ένα σύστημα που αφού έχει ως ευαγγέλιο τον «ανταγωνισμό» δεν μπορεί παρά όποιος θέλει να πάρει τη θέση του «Θεού» στο Κολοσσαίο να ποζάρει σαν ο «καπετάν γαμάω».
    Αυτό το καθεστώς, που στα γήπεδά του παίζεται το επαγγελματικό ποδόσφαιρο των Ανωνύμων Εταιρειών με τα τρανταχτά επώνυμα των VΙΡ και των μεγαλομετόχων, δεν είναι παρά η κοινωνία που ελέγχεται από τους κατά καιρούς ανταγωνιζόμενους πετρελαιάδες-προέδρους. Τους αντιπαρατιθέμενους τραπεζίτες-προέδρους. Τους «εμπόλεμους» εφοπλιστές-προέδρους. Τους βιομηχάνους-προέδρους. Τους μιντιάδες-προέδρους. Ενίοτε από την παρέα δεν λείπουν και οι πρόεδροι-θαμώνες του Κορυδαλλού…
    Το ποδόσφαιρο – ειδικά σε μια χώρα όπου η σαπίλα ξεπερνάει τη σαπίλα της Δανιμαρκίας – δεν θα μπορούσε παρά να επιλέγεται ως προνομιούχος αρένα για τα σαρκοφάγα και τα πιράνχας του συστήματος, που μαζί με τα πετρέλαια, τα λιμάνια, τους δρόμους, τις τηλεπικοινωνίες, την ενέργεια, τα μίντια, ελέγχουν και το ποδόσφαιρο.
    Το πρώτο θύμα τούτης της αδυσώπητης αρένας συμφερόντων και ανταγωνισμών είναι η ίδια η μπάλα. Πράγμα απολύτως λογικό, αφ’ ης στιγμής δικό τους είναι το σάπιο αυτό «εμπόρευμα» που παράγεται μέσα και έξω από τις τέσσερις γραμμές του γηπέδου. Σάρκα από τη σάρκα τους. Γέννημα κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση των «αφεντικών» του. Αυτού του ποδοσφαίρου που βρωμάει (και βρωμάει όπως ακριβώς το ψάρι: από το κεφάλι) η «βιτρίνα» κάθε τρεις και λίγο θρυμματίζεται. Αποκαλύπτοντας το θέαμα της χρεοκοπίας -ποιων άλλων;- των «αφεντικών» του.
     Η κατάσταση στο εμπορευματοποιημένο ποδόσφαιρο έχει εξελιχθεί όπως περίπου όλα τα πράγματα στην ελληνική κοινωνία: Οι «ισχυροί» και οι «ξύπνιοι» του χρήματος άλωσαν το ποδόσφαιρο, αυτόν τον εξαιρετικά προνομιακό χώρο για τη φιλοτέχνηση του προφίλ τους και την προώθηση της κάθε λογής επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Σ’ αυτό το «παιχνίδι» εξουσίας, κοινωνικής καταξίωσης και επιχειρηματικής διείσδυσης τυγχάνουν εφαρμογής όλοι οι κανόνες της αγοράς και βρίσκουν θέση όλα τα αγοραία μπουμπούκια του συστήματος: επιφανείς λεφτάδες, μαριονέτες, τύποι του υποκόσμου…
    Βασικό μέλημα των παραπάνω «παραγόντων» είναι, με εφόδιο τη «θρησκεία» της μπάλας, να εισβάλουν στη συνείδηση της εξέδρας, σαν «θεοί» της εκάστοτε ΠΑΕ και μέσω αυτής να ασκήσουν κοινωνική-πολιτική πίεση. Για το χτίσιμο του βασιλείου τους, στην αρχή έχουν ανάγκη από τους «πιστούς οπαδούς» της ομάδας, που με κατάλληλες κινήσεις τους μετατρέπουν σε «ιδιωτικούς στρατούς».
   Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι «ειδικά τάγματα» αυτού του «ιδιωτικού στρατού» δεν χρησιμοποιούνται για «ειδικές αποστολές» έρχεται ενίοτε η στιγμή που λειτουργούν ανεξάρτητα από τη θέληση του «προέδρου – αφεντικού», δημιουργώντας του πρόβλημα. Αλλά ακόμα και τότε, ο εκάστοτε κύριος πρόεδρος, όταν δεν τους προστατεύει («αυτούς τους φιλάθλους έχουμε, δεν θα τους αλλάξουμε» έλεγε παλιότερα ο Κόκκαλης για διάφορα τυπάκια που διασύρουν την ιστορία του Ολυμπιακού), το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να πετάξει από πάνω του το στίγμα του δόκτορα Φρανκενστάιν.
    Όση υποκρισία όμως και αν διακινηθεί από τις ΠΑΕ ή τις κυβερνήσεις, είναι πανθομολογούμενο: το ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο είναι πια το βασίλειο των Φρανκενστάιν. Σάπιο και αδιόρθωτο, ανεξάρτητα από τις διακηρυγμένες «καλές προθέσεις» όσων θέλουν ή λένε ότι θέλουν να το «εξυγιάνουν».
    Μιλούν για «αθλητισμό και πολιτισμό». Μια εικόνα της πορείας που έχει πάρει το ποδόσφαιρο στα χέρια τους είναι τούτη: Παλιά οι μανάδες έστελναν τα παιδιά τους στον αθλητισμό για να τα προφυλάξουν από τις «κακές συνήθειες» και τις «κακές παρέες», για να «μην μπλέξουν». Αλλά στο ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο κάποια στιγμή έφτασαν να ελέγχουν τις τύχες ομάδων άτομα που κατηγορούν ο ένας τον άλλον πως η θέση του είναι στη φυλακή, που ένας αποκαλεί τον άλλον «ναρκέμπορα» και άλλος τον πρώτο «λαθρέμπορα»…
    Στο ποδόσφαιρο-εμπόριο φιγουράρουν τύποι που μόνο και να τους κοιτάξεις… λερώνεσαι. Στα τραπέζια παρά τω πλευρώ του εκάστοτε υπουργού Αθλητισμού και μάλιστα στις συνεδριάσεις για την αντιμετώπιση της βίας στα γήπεδα, φτάσαμε να βλέπουμε να συμμετέχουν ακόμα και παράγοντες που (όταν δεν εισβάλουν στα γήπεδα ή δεν παίζουν ξύλο με άλλες «φίρμες» του δημόσιου βίου στις πλατείες και τους δρόμους του Κολωνακίου) γδύνουν διαιτητές και μετατρέπουν συνεδριάσεις της ΕΠΑΕ σε ρινγκ όπου πλακώνονταν με άλλους ποδοσφαιροπαράγοντες. Πόσοι τέτοιοι δεν πέρασαν στα 40 χρόνια επαγγελματικού ποδοσφαίρου από τα πόστα του ποδοσφαιρικού βασιλείου και πόσοι απ’ αυτούς δεν είχαν αναλάβει να «διορθώσουν» την κατάσταση στο χώρο του ποδοσφαίρου;
    Ναι, το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι. Όλοι αυτοί που αλληλοκατηγορούνται για φαινόμενα ανυποληψίας, ίντριγκας, παρανομίας, ατιμίας και βίας μέσα και έξω από τα γήπεδα, αποφεύγουν πάντα να μιλούν για την πολύμορφη βία στην οποία πρωταγωνιστούν οι ίδιοι. Μια βία ποιοτικά «ανώτερη» από της εξέδρας, μια βία που λειτουργεί (συνειδητά ή ασυνείδητα) σαν «πρότυπο» για τους αφιονισμένους.
    Ιδού μερικά τέτοια «πρότυπα» (σσ: πολύ πριν ο Σαββίδης μπουκάρει στον αγωνιστικό χώρο με το περίστροφο περασμένο στο ζωνάρι του): 
  • Πιστολιές μέσα στο χώρο των VIP στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας, όταν θεωρήθηκε ότι ο πρόεδρος της ΕΠΑΕ Β. Μητρόπουλος αδικούσε την ΑΕΚ…
  • Προεδρεύων του Παναθηναϊκού να συμμετέχει στον ξυλοδαρμό διαιτητή στο γήπεδο της Λ.Αλεξάνδρας επειδή στα τελευταία λεπτά του αγώνα έδωσε πέναλτι υπέρ του Ολυμπιακού…
  • «Ηρωικές έφοδοι» προέδρου κατά του επόπτη στο ματς Παναθηναϊκός-Εθνικός, με το φακό να αποθανατίζει το κουμπούρι περασμένο στη ζώνη του παντελονιού του…
  • «Παράγοντες» που μπαίνουν στα γήπεδα, ξυλοφορτώνουν καμέραμαν και ανοίγουν τις πόρτες για να εισβάλουν μαινόμενοι οπαδοί, όπως τα σχετικά «ανδραγαθήματα» του Σαλιαρέλη στο στάδιο Καραϊσκάκη, στον αγώνα Ολυμπιακός-Αθηναϊκός…
    Σ’ αυτό το επαγγελματικό ποδόσφαιρο άνθρωποι δολοφονούνται από κροτίδες στις κερκίδες ή από μαχαίρια στους δρόμους, χουλιγκάνοι στήνουν καρτέρια με σουγιάδες και λοστάρια στα σοκάκια, δημοσιογράφοι μαχαιρώνονταν (Συρίγος, Στέλλας) και άλλοι δέχονται «περιποιήσεις» από φουσκωτούς, σ’ αυτό το επαγγελματικό ποδόσφαιρο γίνονταν υφυπουργοί άτομα σαν εκείνον που τον έμαθε το πανελλήνιο βλέποντάς τον να κυνηγάει τον διαιτητή στο γήπεδο της Καβάλας, εδώ είναι που η «παράγκα» μετατρέπεται σε παρθεναγωγείο όταν μεθοδεύονται οι χαριστικές ρυθμίσεις δεκάδων δισεκατομμυρίων προς τις ΠΑΕ από εκείνους που με την ίδια ευκολία ξεπαστρεύουν λόγω «χρεών» την περιουσία του λαού, από ΟΠΑΠ μέχρι αυτοκινητόδρομους και από ξενοδοχεία μέχρι λιμάνια και βιομηχανίες…
    Τα παραπάνω είναι μερικά μόνο απ’ όσα μπορεί να μνημονεύσει κανείς προς όσους αναζητούν το άλλοθι να πέφτουν από τα σύννεφα με τα όσα συμβαίνουν σήμερα εντός και πέριξ του ποδοσφαίρου. Η ποδοσφαιρική «παραγκούπολη» (που όλο… ξηλώνεται)  δεν προέκυψε από παρθενογένεση. Είναι το νομιμοποιημένο αυθαίρετο της κυρίαρχης πολιτικής. Είναι το μήλον της έριδος μεταξύ χαλίφηδων και επίδοξων χαλίφηδων που έχουν μεταφέρει στο ποδόσφαιρο το σπορ της αρπαχτής, της διαφθοράς, της διαπλοκής, του γκαγκστερικού ανταγωνισμού.
    Και πώς μπαίνει τέλος σ’ αυτή την τερατογένεση; Με έναν και μόνο τρόπο: Με την έξωση από το ποδόσφαιρο όλων αυτών των εμπόρων που το καπηλεύονται. Με την απαγόρευση κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας στο ποδόσφαιρο και στον αθλητισμό γενικότερα.
    Μα αυτό δεν είναι «ρεαλιστικό», αντιτείνουν πολλοί. Απαντάμε: Να παλεύει κανείς για την έξωση όλων αυτών από το ποδόσφαιρο (και από τη ζωή μας) είναι απείρως ρεαλιστικότερο από το να πιστεύει κανείς ότι το ποδόσφαιρο (και η ζωή μας) θα «εξυγιανθεί» όσο αυτοί και η πολιτική που τους θρέφει θα συνεχίσουν να ελέγχουν το ποδόσφαιρο (και τη ζωή μας). 
(το σημερι

TOP READ