15 Απρ 2017

Τα εγκαίνια του Εργατικού Κέντρου

 Τα εγκαίνια του Εργατικού Κέντρου

Στη σημερινή ανάρτηση η κε του μπλοκ αντιγράφει και δημοσιεύει ένα απόσπασμα από τη νουβέλα του Κώστα Παρορίτη "το μεγάλο παιδί", στο οποίο ο συγγραφέας δίνει τη σκηνή των εγκαινίων του εργατικού κέντρου, τις πολιτικές και θρησκευτικές προλήψεις των μαζών (και παραμένουν σχεδόν απαράλλαχτες έναν αιώνα μετά), τις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει μια συνεπής ταξική θέση και στάση, και τις διαφορές που μπορεί να βρει κανείς ανάμεσα σε ενότητα κι ενότητα.

Πολλά σημεία μοιάζουν άκρως επίκαιρα, όχι μόνο λόγω των ημερών (και του θρησκευτικού χαρακτήρα τους) αλλά λόγω των καιρών και του παλιού που βρικολακιάζει κι αρνείται να πεθάνει...
Καλή ανάγνωση, καλή ξεκούραση.
* * *

Ο αγιασμός είχε τελειώσει. Ο παπάς βγάζει το πετραχήλι του, το διπλώνει κανονικά και κάθεται σε μια καρέκλα, στη μπροστινή σειρά, για νακούση το λόγο.

Ο ρήτορας ανεβαίνει στο βήμα. Ταχτοποίησε τα χρυσά του γυαλιά στα μάτια του, χαμογέλασε μ' ένα καταδεχτικό χαόγελο, σα νάλεγε "βλέπετε, τι χάρη σας κάνω που έρχουμαι και σας βγάζω λόγο;", κι άρχισε το λόγο με μια φωνή δυνατή. Άρχισε το λόγο μ' ένα ρητό του Πλάτωνα στην αρχαία γλώσσα που κανείς δεν κατάλαβε τη σημασία του μα που και κανείς δεν έδειξε πως δεν το κατάλαβε για να μη φανή πως δεν ξαίρει την αρχαία γλώσσα. Μα κι όλη η άλλη γλώσσα του είτανε τόσο αλύγιστη, τόσο παραγιομισμένη με Ελληνικούρες που οι εργάτες μόλις και καταφέρνανε ναρπάξουνε καμιά λέξη. Μα αυτό φαίνεται θα τους φχαριστούσε γιατί ένας ακούστηκε να ψιθυρίζη σιγαλά.
"Μωρέ γλώσσα!"

Πρώτα πρώτα τους μίλησε για τους προγόνους που τους παράστησε σαν κάτι όντα υπερφυσικά, σα να είχανε κάτι κεφάλες θεώρατες, κάτι χερούκλες χοντρές και μακρηές, που άλλο δεν κάνανε όλη τη μέρα παρά να σεργιανάνε κάτω από τα δέντρα του Ιλισού και να συζητούνε φιλοσοφία.

"Μα τι διάολο, δουλιά καμιά δεν κάνανε αυτοί οι ανθρώποι;" ρώτησε σιγαλά ένας το διπλανό του.
Εκείνος σα να παραξενεύτηκε γι' αυτό, γιατί δεν το χωρούσε το μυαλό του πως ανθρώποι τέτοιοι μπορούσαν να κάνουνε δουλιές σαν τους άλλους ανθρώπους.
"Είχανε τους δούλους. Αυτοί δουλεύανε και κείνοι φιλοσοφούσανε", τους ξήγησε ένας άλλος.
"Α, έτσι, ωραία δουλιά".

Τώρα ο ρήτορας μιλούσε για το κράτος, πάνω σ' αυτή τη βάση. Μην ακούτε αυτούς που θέλουνε να σας πείσουνε πως το κράτος τάχα είναι οχτρός σας, πως το κράτος είναι αντιπρόσωπος και προστάτης μιας μονάχα τάξης, της αστικής καθώς τηνε λένε. Όλα αυτά είναι κολοκύθια. Δεν υπάρχουν τάξες, υπάρχουν μόνο πολίτες που αγαπούνε την πατρίδα τους και πολίτες που θέλουνε το κακό της. Το κράτος είναι σα μια οικογένεια. Το κράτος είναι ο πατέρας που φροντίζει για το καλό της φαμίλιας, κι όλοι εμείς τα παιδιά του. Υπάρχει πατέρας που να μη θέλη το καλό όλων των παιδιών του; Αυτοί που υποστηρίζουνε πως το κράτος ξεχωρίζει τα παιδιά του, τους ξαίρουμε, είναι κάτι αναρχικοί, κάτι ανισόρροποι, κάτι πουλημένοι, που η θέση τους είναι ή στη φυλακή ή στο φρενοκομείο. Και σίγουρα εκεί θα καταλήξουνε μια μέρα γιατί δεν είναι δυνατό το κράτος να τους αφήση αιώνια λεύτερους να δηλητηριάζουνε το αγνό, το πατριωτικό φρόνημα του λαού.

"Μπράβο", φώναξε ένας εργάτης.
Μερικοί αρχίσανε να χτυπούνε τα παλαμάκια. Ο ρήτορας χαμογέλασε πάλε και ξακολούθησε το λόγο του.
"Μονάχα ένας τρόπος υπάρχει για να ευδαιμονήσουμε όλοι οι πολίτες και να δοξαστή και το κράτο. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος παρά να συνεργαστή το Κεφάλαιο με την Εργασία. Τα δύο αυτά μαζί που αποτελούνε τους στυλοβάτες μιας πολιτείας, θα δημιουργήσουνε την ευτυχία και τη δόξα του λαού και ολάκερου του έθνους.

Οι εργάτες είχανε σηκωθή όρθιοι και βαρούσανε τα παλαμάκια.
Ο ρήτορας κατέβηκε από το βήμα και την πεποίθηση πως είχε κερδίσει έναν αληθινό ρητορικό θρίαμβο. Δίχως καμιά αμφιβολία είχε κατακεραυνώσει τους αντιπάλους του.

Ένας άνθρωπος πετάχτηκε τώρα από χάμω και πήδησε στο βήμα. Είτανε ένας μικρόσωμος ανθρωπάκος εργάτης καθώς φαινόταν από τα ρούχα του κι από τα χαρακτηριστικά του. Τα μάτια του πετούσανε σπίθες και το πρόσωπό του έδειχνε μιαν ανήσυχη έκφραση.
(...)
"Ποιος είναι αυτός;"
"Εργάτης του γκαζιού".
"Ένας αναρχικός", πρόστεσε ο άλλος.
Το κοίταξε με προσοχή. Είτανε μια μορφή πολί συμπαθητική και πολί ήμερη.
"Δε μοιάζει διόλου γι αναρχικός", ψιθύρισε.
Ύστερα σκέφτηκε πως αυτό μπορεί να είτανε κι ανοησία. Τι θα ειπή δε μοιάζει γι αναρχικός; Πρέπει να είναι διαφορετικοί οι αναρχικοί από τους άλλους ανθρώπους;

(...)

Ο λόγος άρχισε μ' ένα θερμό χαιρετισμό προς τους εργάτες. Από την πρώτη φράση φάνηκε πως είτανε ένας λόγος αλιώτικος. Γλώσσα απλή, ζωντανή, που όχι μόνο τηνε νιώθανε μα και την αιστανόντανε όλοι, ιδέες πρωτότυπες, ζουμερές, τετράγωνες που ξυπνούσανε το νου, που ανοίγανε στα μάτια καινούριους άγνωστους ορίζοντες.

"Το κράτος, το κράτος που συμβολίζει μόνο τη δύναμη των πλουσίων, που είναι μόνο για να περιφρουρή και να διαφεντεύη τα δικά τους συμφέροντα, αυτός είναι ο οχτρός μας. Μα ο οχτρός έχει ρίζες, έχει πολλά κεφάλια, είναι χιλιοπρόσωπος και χιλιόμορφος, χρειάζεται όχι μόνο παλληκαριά μα και μέθοδο για να ξερριζωθή και να πάψη να φλομώνη τον αγέρα με τη φαρμακερή του, τη θολή του ανάσσα. Μα και δεν υπάρχει στον κόσμο δύναμη που να μπορή να αντισταθή στην ένωσή μας. Όλοι εμείς ενωμένοι μπορούμε να συντρίψουμε κάθε αντίσταση, να πλάσσουμε έναν καινούριο κόσμο που δε θα υπάρχη αδικία κι ασκήμια μα θα βασιλεύη αδιάκοπα ο Ήλιος της Δικαιοσύνης, η Άνοιξη της Ομορφιάς".

(...)

"Η ένωση, μόνο η ένωση θα μας δώση τη νίκη. Μην περιμένετε, αδέρφια, τίποτα από κανένανε. Ο,τι κάνουνε τα χέρια μας, ό,τι πάρουμε με τα χέρια μας, αυτό μόνο θάναι χτήμα δικό μας, χτήμα αιώνιο. Εμπρός με καθαρή καρδιά στον αγώνα. Σηκώστε αψηλά τα κεφάλια που σας διδάξανε να τα χαμηλώνετε, κοιτάξτε τον Ήλιο που ζυγώνει νανατείλη. Όχι πια κλάψες. Φτάνουνε οι ζητιανιές. Δεν είμαστε ζητιάνοι, δε ζητούμε από κανένανε λύπηση. Το Δίκιο μας ζητούμε και θα το πάρουμε".

"Μπράβο", φωνάξανε πάλε οι νέοι που στεκόντανε μπροστά, φρουρώντας το βήμα. Οι άλλοι αρχίσανε να μουρμουράνε. Ο παπάς σηκώθηκε να φύγη κουνώντας το κεφάλι του, με τάμφιά του κάτωω από την αμασκάλη, κανωμένα ένα δέμα.
"Φρίκη, φρίκη, τι πράματα είναι αυτά" μουρμούριζε καθώς κατέβαινε τη σκάλα.
Ο δικηγόρος μασσούσε όλη την ώρα την άκρη του μουστακιού του, χαμογελώντας ειρωνικά.

(...)

Ο εργάτης κατέβηκε από το βήμα. Οι νέοι αρχίσανε τα παλαμάκια ενώ συνάμα αντηχούσε μέσα στη σάλα το γλυκό τραγούδι που ψέλνανε όλοι μαζί.

Σηκωθήτε παιδιά και χτυπήστε!
Καταφρόνια και πείνα μας σφίγγει
Το μεγάλο μας δίκιο ζητήστε
Και πατήστε του οχτρού το λαρύγγι
Σαν αδέρφια μ' αγάπη ενωθήτε
Φως καινούριο θα φέξη στην πλάση
Για στερνή σας φορά, σηκωθήτε
Η ορμή σας τα σίδερα ας σπάση.

(...)

Μέσα στο θόρυβο ο δικηγόρος είχε βρη τώρα τον καιρό να βγη από τη σάλα. Ο θόρυβος κι ο αλαλαγμός έφτανε ως όξω στο δρόμο. Καμπόσοι πιστέψανε πως γίνεται καυγάς κι ανεβήκανε απάνω. Ακούστηκε η σφυρίχτρα του σκοπού χωροφύλακα που ειδοποιούσε τους συντρόφους του.

"Ο Αγιασμός!" ακούστηκε μια φωνή τρομαγμένη.
"Χύθηκε ο αγιασμός!"
Μέσα στη σύγχυση, το τραπέζι είχε αναποδογυριστή κ' η λεκάνη με τον αγιασμό, που είτανε πάνω, έπεσε χάμω κ' έγινε θρύψαλα.
Το νερό απλώθηκε πάνω στο πάτωμα.
"Γρουσουζιά!"
"Αμαρτία!"
"Είναι φοβερό!"

Ένας βεβαίωνε πως είδε με τα ίδια του τα μάτια τον εργάτη ναναποδογυρίζη το τραπέζι και να ρήχνη χάμω τη λεκάνη.
"Δεν είναι πράματα αυτά".
"Αυτοί δε σέβουνται ούτε τη θρησκεία!¨
"Τι διάολο έθνος θάναι αυτό δίχως θρησκεία;"

Τώρα όλοι είχανε σκηματίσει έναν κύκλο γύρω στον αγιασμό και κοιτάζανε με θαμασμό τα συντρίμια της λεκάνης.
"Τι θα γίνη τώρα;" ρώτησε ένας.
"Αυτό το μέρος δεν κάνει να πατηθή".
"Να τα κόψουμε όλα τα σανίδια, που βραχήκανε με τον αγιασμό, και να τα ρήξουμε στη φωτιά".
"Όχι, δεν κάνει να τα κάψουμε. Πρέπει να τα φάμε".
"Να τα φάμε;"
"Ναι, έτσι λένε τα βιβλία. Ρώτησε να μάθης α δεν πιστεύεις".
"Τι διάολο του ήρθε να κάνη τέτοιο πράμα...
"Μα τον είδες αλήθεια με τα μάτια σου;"
"Τον είδα σου λέω, μα τον Θεό".
"Μα αυτός είναι άθεος, τον ξαίρω εγώ".
"Λοιπόν τι θα γίνη τώρα;"
"Εγώ λέω να φωνάξουμε αύριο τον παπά να διαβάση πάνω στο πάτωμα έναν αγιασμό".
"Δε φτάνει ένας, χρειάζουνται τρεις παπάδες".
"Να φωνάξουμε κ' ένα Δεσπότη".
"Αυτό θάναι ακόμα καλήτερο".
"Ναι μα ως αύριο το νερό θα έχη στεγνώσει".
"Α, όσο γι αυτό, να", φώναξε ένας.

Έπεσε χάμω με τα μούτρα, έβγαλε ένα μολύβι κι άρχιζε να χαράζη πάνω στο πάτωμα μια γραμμή, γύρω στο μέρος που είχε απλωθή το νερό του αγιασμού.
"Α, ναι, καλή ιδέα αυτή".
Στην τελευταία πρόταση συναντηθήκανε όλοι. Η ιδέα πως υπήρχε κάποιος τρόπος να βγάλουνε από πάνω τους την αμαρτία και ναπομακρύνουνε τη γρουσουζιά, τους ανακούφισε.

Αρχίσανε να κατεβαίνουνε τη σκάλα.
"Είδες λόγος;" είπε ένας.
"Δηλαδή σωστή η επανάσταση. Πού καταντήσαμε;"
"Αυτά κάνουν οι νέες ιδέες".
"Δε λέω πως είναι άσκημες κ' οι νέες ιδέες μα χρειάζεται πρώτα να ωριμάσουμε..."

Το ματωμένο Πάσχα του Γαλαξιδιού στα 1703 (Κώστας Βάρναλης)

 Το ματωμένο Πάσχα του Γαλαξιδιού στα 1703 (Κώστας Βάρναλης)

Θαλασσογραφία του Κωνσταντίνου Βολανάκη
Όλες οι μέρες του ελληνικού έθνους στους αιώνες της δουλείας του σταθήκανε μέρες δυστυχίας κι αίματος.
Ακόμα κι οι μέρες του Πάσχα. Αυτές κυρίως τις άγιες μέρες διάλεξε ο Αντίχριστος για να χτυπήσει τους Χριστιανούς, είτε για να τους πετύχει αφύλαχτους, είτε για να τους κάνει να νιώσουνε την αιμοβοριά του περισσότερο.
Ο εχθρός, ο Αντίχριστος, δεν είναι μονάχα μουσουλμάνοι: Τούρκοι, Μπαρμπερίνοι κι Αλτζερίνοι! Ίσως περισσότερον αντίχριστοι για τους Έλληνες στάθηκαν οι Φράγκοι. «Οι Φράγκοι δεν πιστεύουνε αληθινό Χριστό και είναι Αντίχριστοι» λέγει το «Χρονικό του Γαλαξιδιού» (17ος αιωνας).
Απ’ αυτό το «Χρονικό» ξεσηκώνουμε το ματωμένο Πάσχα του Γαλαξιδιού στα 1703. Κι όχι μόνο για την τραγικότητά του, αλλά περισσότερο για τη λογοτεχνική αξία του κειμένου. Η γλώσσα του είναι από τις καλύτερες του δημοτικού λόγου, το ύφος απλό και φυσικό κι όλα τα συμβάντα που ιστορεί τα κινεί και τα ζωντανεύει η ζεστή καρδιά και φαντασία του χρονογράφου.
Το λοιπόν, «εκείνους τους χρόνους πολλοί κουρσάροι κατατρεμένοι από τα μέρη Μπαρμπαριάς και Αλτζέρι, εμαζωχτήκασι στον Έπαχτο. Ένας από τούτους τους κουρσάρους, έχοντας μάννα Χριστιανή και πατέρα Τούρκο (τον ελέγασι Ντουραντζίμπεη) είχε την αυθεντία του κόρφου και αυθέντευε απάνου σε ούλα τα καράβια του κόρφου με φερμάνι βασιλικό.
Μιαν ημέρα δυο γαλαξιδιώτικες γαλιότες, θεληματικώς ή ανήξερα, δεν τον αποχαιρετίσασι στο πέλαγος με σινιάλο και κανονιές. Και αυτός, πολύ θυμωμένος, στέλνει αποκρισάρη στο Γαλαξίδι για να πάρει αυτές τις γαλιότες και να τες παραδώσει στα χέρια του πειράτου.
Οι Γαλαξιδιώτες δεν το επαραδεχτήκασι.
(Ο Ντουραντζίμπεης τότε παίρνοντας δέκα γαλιότες «που είχασι όλο κανόνια μπρούτζινα και φοβερά», ήρθε απόξω απ’ το λιμάνι κ’ έγινε μάχη κι ο κουρσάρος νικήθηκε κ’ έφυγε ντροπιασμένος).
«Εκείνες τις ημέρες είτανε μεγάλη εβδομάδα που κάθε Χριστιανός, αφήνοντας τις δουλειές του και κάθε μεταχείριση, πηγαίνει με ευλάβεια στες εκκλησιές να προσκυνήσει…
Ετότες γουν πιάνει κι αρματώνει ο Ντουραντζίμπεης οχτώ γαλιότες και εμπαρκάρει ασκέρι αρματωμένο, όλο από άπιστους μουσουλμάνους. Ετότες, έστοντας να εξημερώνει Κυριακή ημέρα, που όλοι με χαρές και αγαλλίαση γιορτάζουσι την Ανάσταση… από πρωί, σύνταχα, δυο ώρες πριν να εξημερώσει οι Γαλαξιδιώτες επήγασι στες εκκλησιές για να δοξάσουσι την Ανάσταση και κανένας δεν απόμεινε στα σπίτια και στα πλεούμενα, γιατί όλοι, μικροί μεγάλοι, άντρες, γέροι και γυναικόπαιδα επήγασι στες εκκλησιές…
Ετότες γουν ο πανάπιστος και μιαρότατος πειράτος ξεμπαρκάρει το ασκέρι του και με το σπαθί στο χέρι εμπαίνει στην πολιτεία και καίοντας τα σπίτια, μπλοκάρει τες εκκλησιές και επέρασε από σπαθίου άντρες, γέρους και γυναικόπαιδα, που ασκούζασι κι εβελάζασι.
Αμή εκείνος ο Αντίχριστος κανένα έλεος και συμπάθιο ευσπλαχνίας δεν είχε. Και μέσα στες εκκλησιές εμπήκε, καταματωμένος και ξεσπαθώνοντας, και εμπροστά στην Αγία Τράπεζα, ο παμμιαρότατος Σατανάς έδφαξε δυο παπάδες, τον Παπαχρίστο και τον Παπαθανάση. Και ετότες εγένηκε σεισμός μεγάλος και έπεσε η εκκλησία και εσκότωσε πέντε κουρσάρους».
Αυτό το ματωμένο Πάσχα του Γαλαξιδιού στα 1703 ας σταθεί πλάι στο Πάσχα του Μεσολογγιού στα 1826 και στο Πάσχα της Πόλης στα 1821.
ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ
Χρονογράφημα του Κώστα Βάρναλη με τίτλο «Ματωμένο Πάσχα», που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Αυγή» (πηγή: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας – ΑΣΚΙ), στις 17 του Απρίλη 1955. 

Γαλιότα
Γαλιότα. Μια άλλη εξέλιξη της γαλέρας, μια μικρογραφία της, ήταν ή γαλιότα πού χρησιμοποιήθηκε πολύ πριν οπό τα μέσα του 18ου αιώνα, τόσο απ’ το τούρκικο ναυτικό, όσο κι από τους Έλληνες. Οι γαλιότες είχαν συνήθως 16-18 ζευγάρια κουπιά μ’ ένα κωπηλάτη στο καθένα και δυο άλμπουρα με πανιά λατίνια. Οι πειρατές της Μπαρμπαριάς χρησιμοποίησαν επίσης το μικρό, ελαφρό και ταχύπλοο αυτό σκάφος. Στην Επανάσταση οι Έλληνες μετέτρεψαν τις γαλιότες τους από εμπορικές και πειρατικές σε πολεμικές. ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ. Μικρή γαλέρα: Από το Ιτ. Galeotta υποκοριστικό του Galea συνώνυμο του galera (γαλέρα).
Γαλιότα. Με την ονομασία αυτή ήταν γνωστά στον Μεσαίωνα δύο είδη πλοίων: το ένα έμοιαζε με γαλέρα, αλλά ήταν μικρότερο από αυτήν, είχε λιγότερα κουπιά και δύο πυροβόλα στην πλώρη. Τον τύπο αυτό χρησιμοποιούσαν κυρίως οι πειρατές του Αλγερίου, της Τύνιδας και της Τρίπολης. Το άλλο ήταν ιστιοφόρο, οπλισμένο κι αυτό με δύο πυροβόλα στην πλώρη. Το χρησιμοποιούσαν κυρίως στη Μάγχη και στα ολλανδικά παράλια, άλλοτε ως εμπορικό και άλλοτε ως πολεμικό.

Λαοί κάντε τα κουμάντα σας








Oσο η οικονομική και στρατιωτική δύναμη του USA ήταν διακριτή και αδιαμφισβήτητη, ο Ιμπεριαλισμός ήταν μια πυραμίδα, που πάταγε φαρδειά και ήταν ευσταθής. PAX AMERICANA.
Αλλά το κεφάλαιο, γιαβάς-γιαβάς, γινόταν παντού μονοπωλιακό, ο Ιμπεριαλισμός απλωνόταν, η χούφτα φάρδαινε και έτεινε περισσότερο να μοιάζει με ενα μάτσο κωλοδάχτυλα, που ασφαλώς, δεν ήταν όλα ίσα, ήταν όμως κωλοδάχτυλα.


Το '91-'98 έγινε ένα μάλλον απροσδόκητο γεγονός: Εμφανίστηκε ένας άλλος Ιμπεριαλιστής, αδύναμος εσωτερικά και εξωτερικά, αλλά με προίκα μια στρατιωτική μηχανή, το RED ARMY που μπορούσε να σταθεί απέναντι στο US ARMY. 
Και πρόσφατα ο κίτρινος ιμπεριαλιστικός γίγαντας πήρε το οικονομικό κεφάλι γυρεύοντας βέβαια και τα "νόμιμα", που αρμόζουν σε αυτή τη θέση και τα έχει ανάγκη, εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με καπρίτσια...
Σήμερα έχουμε τον παληό κόσμο, USA-EE-UK, που θέλει να διατηρήσει τα κεκτημένα, μέσα στα οποία ήταν και το δικαίωμα επέκτασης σε έναν κόσμο, που ατυχώς αποδείχτηκε ...σφαιρικός, και άρα μη αενάως επεκτάσιμος. Και τον καινούργιο, τα ΒRICS, που γυρεύει κι αυτός "ζωτικό χώρο" για τους ίδιους με των υπολοίπων λόγους. Βάλτε στην κατσαρόλα και λίγο Ερντοκάν, λίγη Βόρεια Κορέα (αμυνόμενη) με τα πυρηνικά της, ....κι έδεσε το γλυκό! 
Μη υπάρχοντος λοιπόν χώρου επέκτασης (παρθένου) για κανέναν, το ρίξανε όλοι στο στοίχημα για το μέλλον: Ενταση εκμετάλλευσης παντού, μέσα κι έξω, + Χρέη. Κι όποιος αντέξει! Αλλά αυτό δεν το λές ούτε ευστάθεια, ούτε σιγουριά. Ολοι κάτι περιμένουν.
Τα χρέη, μέχρι κάποια στιγμή να πραγματοποιηθούν σε πραγματική διεύρυνση, δηλαδή πραγματικό κεφάλαιο (= ιδιωτικά μέσα παραγωγής και μισθωμένη εργατική δύναμη) δεν αφήνουν τους ιδιοκτήτες τους να ησυχάσουν γιατί αιωρούνται στο νεφέλωμα. Κι όσο το νεφέλωμα φουσκώνει, ας πούμε σχέση Χρέους/ΑΕΠ, τόσο η αβεβαιότητα γίνεται νευρικότητα με τάση παροξυσμού. Ποιός θέλει να σκάσει φούσκα στα χέρια του; 
Η νευρικότητα των κεφαλαιοκρατών εκδηλώνεται με εστίες έντασης, μικρές και μεγάλες.
Οι κυριώτερες: Ουκρανία-Κριμαία, Μέση Ανατολή (Συρία τώρα), Θάλασσα Κίνας, Κορεατική Χερσόνησος. Στις τρείς ανακατεύεται το US ARMY άμεσα, την πρώτη την έχει αναλάβει το ΝΑΤΟ με τους χλεχλέκους του.
Πως θα πολωθούν τα στρατόπεδα και τι μορφή θά πάρει ο Πόλεμος;
Ας μαντέψει ο καθένας. Γιατί, στοιχηματίζω, ούτε και οι ίδιοι οι φερέλπιδες πρωταγωνιστές γνωρίζουν. Καθένας κοιτάει, και ορθώς, την πάρτη του. (Αν ψάχνετε εξηγήσεις για το Brexit, γνώμη μου, αναζητείστε τις στην αγωνία του βρετανικού κεφαλαίου να έχει την ευχέρεια των επιλογών σε ώρες γρήγορων αποφάσεων. Και μη νομίζετε, πως τέτοιες σκέψεις δεν κάνουν και παρακατιανοί, όπως οι δικοί μας ιμπεριαλιστάκοι... Ετσι για να μην εγκλωβίζουμε το Grexit στη στενότητα των οριζόντων μας! Υπάρχει η εμπειρία των δύο προηγουμένων πολέμων, όπου η επιλογή στρατοπέδου για τον ελληνικό ιμπεριαλισμό "συζητήθηκε" και μάλιστα πολύ έντονα, και με ενδοαστικούς εμφύλιους - καθόλου μονοσήμαντη δεν ήταν.)
Ολοι κάνουν την ίδια πονηρή σκέψη: Ποιός θα την πατήσει να κάνει το πρώτο βήμα, να πέσουν απάνω του να τον φάνε όλοι οι υπόλοιποι, κι έτσι ....να βγεί ένας από την μέση, μεγαλώνοντας την πιθανότητα για όλους τους άλλους. 
Όλοι; Δεν είναι και πολύ σίγουρο. Είναι πιθανόν κάποιος να νομίσει, ότι βγαίνοντας μπροστά, θα μαζέψει γύρω του τους διστακτικούς και θα σχηματίσει το win camp, την ομάδα, που θα κερδίσει. Αυτό λέγεται επιθετικό παιχνίδι, που το παίζουν οι πιο τυχοδιώκτες η οι πιο στριμωγμένοι.
Για κοιτάχτε τους δυό πρωταγωνιστές στη Συρία: Δεν ανήκουν καθένας τους σε κάποια από αυτές τις κατηγορίες;
Οι λαοί ας κάνουν τα κουμάντα τους.



Σεχτάρ ο Τρομερός 











«Μία ζώνη, ένας δρόμος» και ... πολλές βάσεις!

«Μία ζώνη, ένας δρόμος» και ... πολλές βάσεις!



Το πρώτο αεροπλανοφόρο της Κίνας «Λιαονίνγκ»
Το πρώτο αεροπλανοφόρο της Κίνας «Λιαονίνγκ»
«Δεν ζηλεύουμε την επιτυχία των άλλων και δε θα παραπονεθούμε για όσους ωφελήθηκαν πολύ από τις μεγάλες ευκαιρίες που παρουσίασε η ανάπτυξη της Κίνας. Θα ανοίξουμε την αγκαλιά μας στους λαούς των άλλων χωρών και θα τους καλωσορίσουμε στην ταχεία της κινεζικής ανάπτυξης» - Σι Τζινπίνγκ, Νταβός 2017.
Εν μέσω της παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας και της επιβράδυνσης που σημειώνεται σε οικονομίες που διατηρούσαν μία ορμή στην ανάπτυξή τους, η Κίνα έκλεισε το 2016 με ρυθμούς που προσέγγισαν το 6,7% του ΑΕΠ, συνεχίζοντας την πτωτική τάση του 2015. Ενώ χάνει τα στοιχεία που την ανέδειξαν σε «ατμομηχανή» της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης, καταγράφεται ως η 2η ισχυρότερη οικονομία στον κόσμο. Με αφορμή αυτό γίνεται συστηματική προσπάθεια να έρθει σε αντιδιαστολή η «κινεζική τακτική» με την τακτική που ακολουθούν οι υπόλοιπες ισχυρές καπιταλιστικές οικονομίες του κόσμου, σημειώνοντας ότι πρόκειται για μία τακτική «όχι επιθετική», «με σεβασμό στην εθνική κυριαρχία», «αλληλέγγυα».
Η επιχειρηματολογία αυτή υποτίθεται ότι στηρίζεται σε γεγονότα. Λένε ότι η Κίνα δεν φέρνει σε πέρας στρατιωτικές επεμβάσεις, δεν συμμετείχε στις εκστρατείες που έγιναν υπό την αιγίδα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, διαχώρισε τη θέση της όσον αφορά κυρώσεις που ο ΟΗΕ επέβαλε σε κάποιες χώρες. Δημιουργούνται εντυπώσεις και παραγνωρίζονται εξελίξεις, τις οποίες υπογραμμίζουμε παρακάτω.
7% αύξηση των εξοπλιστικών δαπανών - στο 1,3% του ΑΕΠ1

Ασκήσεις του κινεζικού στρατού το Μάρτη του 2017 στη Νότια Κινεζική Θάλασσα (πηγή υπουργείο Αμυνας)
Ασκήσεις του κινεζικού στρατού το Μάρτη του 2017 στη Νότια Κινεζική Θάλασσα (πηγή υπουργείο Αμυνας)
Για να αποτυπωθεί η πορεία που ακολουθείται πρέπει να σημειωθεί ότι για δεύτερη χρονιά η Κίνα αποφάσισε αύξηση των εξοπλιστικών δαπανών κατά 7% από πέρσι. Πρόκειται για δαπάνες ύψους 215 δισ. δολαρίων για το 2015, που την κατατάσσουν 2η, πίσω από τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της Κινεζικής Εθνοσυνέλευσης, Φου Γινγκ, αν και η Κίνα «δεσμεύεται να λύνει τις διαφορές της μέσω του διαλόγου» και ότι «η κατάσταση στη Θάλασσα της Κίνας γενικά βελτιώνεται» ακολουθώντας τις αποφάσεις της Διεθνούς Διάσκεψης Ασφάλειας που έγινε στο Μόναχο τον περασμένο Φλεβάρη, οι οποίες δικαιολογούν δαπάνες μέχρι 2% επί του ΑΕΠ για την Αμυνα, σταδιακά θα προσεγγίσει αυτό το νούμερο. Βεβαίως, η Γινγκ υπογράμμισε ότι πρέπει η Κίνα «να διαθέτει τα μέσα για να προστατεύσει την εδαφική της ακεραιότητα, την κυριαρχία και τα συμφέροντά της».
Γιατί ανησυχεί η Κίνα;
Σύμφωνα με εκτιμήσεις Δυτικοευρωπαίων αστών αναλυτών, η τακτική της Κίνας δεν οδηγείται από την ύπαρξη κάποιας απειλής αλλά «από την αντίληψη ότι πρέπει να είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν απειλές, όχι όμως ότι κάποιος θα εισβάλει στην Κίνα, αλλά περισσότερο με θέματα που άπτονται της οικονομικής ασφάλειας, της απρόσκοπτης πρόσβασης στις αγορές και στις πρώτες ύλες και την ανάγκη να τις προστατεύσουν γιατί χωρίς αυτές η οικονομία θα καταρρεύσει. Και βέβαια είναι και το θέμα της προβολής. Γιατί για να είναι μία δύναμη μεγάλη δύναμη, πρέπει να επιδεικνύει και τη στρατιωτική της ισχύ»2.
Οσο προχωρά η οικοδόμηση του σχεδίου «Μία ζώνη, ένας δρόμος» και δημιουργείται ένα παγκόσμιο δίκτυο κινεζικών συμφερόντων, τόσο περισσότερο χρειάζεται η Κίνα να έχει τη δυναμική να «φτάνει» η στρατιωτική της δύναμη όλο και μακρύτερα από την ενδοχώρα. Γι' αυτόν το λόγο ενισχύονται οι δαπάνες, αλλάζει ο προσανατολισμός των κινεζικών Ενόπλων Δυνάμεων από τη στεριά προς τη θάλασσα και τον αέρα, με στόχο την καλύτερη προστασία των εμπορικών συμφερόντων μεγάλων εταιρειών που αναπτύσσονται κυρίως στους θαλάσσιους δρόμους. Αυτή είναι η ανάγκη, που έρχονται να εξυπηρετήσουν οι μεγάλες αλλαγές στις εθνικές Ενοπλες Δυνάμεις της Κίνας, που λαμβάνουν χώρα τα τελευταία χρόνια: Η καλύτερη θωράκιση των κινεζικών μονοπωλίων απέναντι στους ανταγωνιστές τους.
Νέο οργανόγραμμα του κινεζικού στρατού3
Οι αυξήσεις των δαπανών για την Αμυνα από το 2015 μέχρι σήμερα συνοδεύουν μία γενικότερη αναδιάταξη του κινεζικού στρατού, η οποία έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Μείωση κατά 300.000 του προσωπικού, το οποίο σήμερα αριθμεί 2,3 εκατομμύρια, αλλαγή της δομής του στρατού σύμφωνα με τα σύγχρονα δυτικά πρότυπα, ανάπτυξή του σε 5 νέες «ζώνες μάχης».
Οι 5 «ζώνες μάχης» συγκροτήθηκαν βάσει των εξής κριτηρίων: Θωράκιση των νευραλγικών σημείων του κράτους (Κεντρική Στρατιά - Πεκίνο), έλεγχος της Κορεατικής Χερσονήσου - κύριο θερμό σημείο στα Βορειοανατολικά, των διαφιλονικούμενων θαλάσσιων περιοχών της Ανατολικής Θάλασσας με την Ιαπωνία και την Ταϊβάν, της Νότιας Θάλασσας με Βιετνάμ, Φιλιππίνες και άλλες 4 χώρες (Βόρεια, Ανατολική και Νότια Στρατιά), αύξηση της στρατιωτικής παρουσίας στα δυτικά σύνορα της Κίνας (Δυτική Στρατιά) που αποτελούν εστία θερμών επεισοδίων με το Θιβέτ και τους Ουιγούρους στη Σινγιάνγκ και σημαντική χερσαία έξοδο της Κίνας προς τη Δύση στο πλαίσιο του «Δρόμου του μεταξιού».
Η αλλαγή της διοικητικής δομής με βάση τα δυτικά πρότυπα δικαιολογείται από την πιθανότητα εμπλοκής της Κίνας σε σύγχρονου τύπου πόλεμο και θα πρέπει να είναι έτοιμη να αξιοποιήσει τις σύγχρονες στρατιωτικές - στρατηγικές επεξεργασίες της Δύσης για να στηρίξει το αξιόμαχο των δυνάμεών της.
«Η νίκη εξασφαλίζεται όταν οι άνθρωποι ενώνουν τις δυνάμεις τους. Η επιτυχία εξασφαλίζεται όταν οι άνθρωποι ενώνουν τα χέρια τους»4.
Η Κίνα θέλει να «ανοίξει την αγκαλιά της στους λαούς των άλλων χωρών». Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που τίθενται σε αμφισβήτηση τα σύνορα των γειτονικών κρατών, όπως στην περίπτωση της διαμάχης με το Βιετνάμ και τις Φιλιππίνες;5`Η στην περίπτωση που αγνοώντας τα σύνορα των γειτόνων, τις ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα τους, δημιουργούνται «νησιά» τα οποία η Κίνα εξοπλίζει με στρατιωτικές δυνάμεις, πλοία ακτοφυλακής και αεροδιάδρομους, αποθήκες στρατιωτικού υλικού, όπως στην περίπτωση της Ανατολικής Θάλασσας του Βιετνάμ;6
Ποια είναι η σημασία του ότι οι υποδομές που μελετούν, χρηματοδοτούν, οικοδομούν και διαχειρίζονται αποκλειστικά, όπως στην περίπτωση τεράστιων ναυτικών εγκαταστάσεων - λιμανιών στο Gwadar του Πακιστάν, στο Sittwe της Μιανμάρ και στο Hambantota της Σρι Λάνκα, είναι σχεδιασμένες με προδιαγραφές έτσι ώστε να μπορούν να φιλοξενηθούν και μεγάλου μεγέθους στρατιωτικά πλοία;7
Η τελευταία πράξη του έργου έχει να κάνει με την «εγκατάσταση logistics» του Στρατού - Ναυτικού της Κίνας στο Τζιμπουτί...
«...τα πράγματα που οι Κινέζοι δεν θα πρέπει να κάνουν εκεί»8
Η «βάση υποστήριξης» στο Τζιμπουτί είναι στρατιωτική βάση με ικανότητα φιλοξενίας 10.000 ανδρών, σταθμό ελλιμενισμού ταχέων πολεμικών πλοίων. Ο Κινέζος υπουργός Αμυνας σε συνέντευξή του υπογράμμισε ότι «πρόκειται να χρησιμοποιηθεί (η βάση) για να παράσχει ξεκούραση και νοσηλεία σε κινεζικό στρατιωτικό προσωπικό που συμμετέχει σε επιχειρήσεις συνοδείας εμπορικών πλοίων στον Κόλπο του Αντεν και στα ύδατα της Σομαλίας, θα συμβάλει στη διατήρηση της ειρήνης από τις δυνάμεις του ΟΗΕ και σε αποστολές ανθρωπιστικής διάσωσης». Σύμφωνα με τους Κινέζους, δεν πρόκειται για «στρατιωτική βάση» αλλά για «logistics center»... Να σημειωθεί εδώ πως η Κίνα συμμετέχει με χιλιάδες άνδρες σε πολλές στρατιωτικές «ειρηνευτικές» επιχειρήσεις του ΟΗΕ.
Θυμίζουμε ότι στο Τζιμπουτί υπάρχουν ήδη αναπτυγμένες οι εξής στρατιωτικές δυνάμεις9:
α) Η μοναδική αμερικανική στρατιωτική βάση στην Αφρική, που αποτελεί και το στρατηγείο της διοίκησης του αμερικανικού στρατού για την Αφρική (AFRICOM), με δεκάδες μαχητικά (επανδρωμένα και μη) αεροπλάνα και ελικόπτερα, ναυτικές δυνάμεις, σταθμαρχείο της CIA. Συνολικά υπηρετούν εκεί 3.000 άνδρες.
β) Η 13η ταξιαρχία της γαλλικής «Λεγεώνας των Ξένων».
γ) Η μοναδική ιαπωνική στρατιωτική βάση στο εξωτερικό, που είναι σε λειτουργία από το 2009.
δ) Η έδρα ναυτικών επιχειρήσεων της ΕΕ με πρόσχημα τις πειρατικές επιθέσεις στον Κόλπο του Αντεν.
Η ανησυχία των ΗΠΑ μεγαλώνει καθώς από την αναγγελία της πρωτοβουλίας «Ενας δρόμος, μία ζώνη» έχουν πληθύνει οι περιπολίες κινεζικών υποβρυχίων εξοπλισμένων με βαλλιστικούς πυραύλους στον Ινδικό Ωκεανό και η βάση του Τζιμπουτί θα μπορούσε να λειτουργεί ως τερματικός σταθμός. Για την Κίνα, η οποία έχει αναβαθμίσει την οικονομική της παρουσία στην Ευρώπη, στο πλαίσιο της ενίσχυσης των θαλάσσιων μεταφορών εμπορευμάτων, αποκτά τεράστια σημασία η ικανότητα ουσιαστικού επιχειρησιακού ελέγχου του Κόλπου του Αντεν, αφού αποτελεί στρατηγικό σημείο διέλευσης στο δρόμο προς τη Μεσόγειο για τα κινεζικά προϊόντα που κατευθύνονται προς την ΕΕ.
Παρτίδα σκακιού... με πυρηνικά
Ολα αυτά τα γνωρίζουν και τα συνεκτιμούν τα κρατικά στρατιωτικά επιτελεία, αντικατοπτρίζονται στις αποφάσεις των συμμαχιών τους. Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία το 2016 συζήτησε διεξοδικά για τις αναγκαίες αναδιατάξεις των στρατιωτικών δυνάμεων, τις νέες εστίες όπου οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ πρέπει να ρίξουν βάρος. Δεν «περνάει στα ψιλά» το μέτωπο του Ειρηνικού Ωκεανού.
Ο 7ος Στόλος των ΗΠΑ βρίσκεται αυτήν την περίοδο σε πλήρη ανάπτυξη στον Ειρηνικό, συμμετέχει σε πληθώρα χερσαίων και ναυτικών ασκήσεων με τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία10. Οι ΗΠΑ το τελευταίο διάστημα έχουν προχωρήσει σε υπογραφή διμερών συμφωνιών και μνημονίων συνεργασίας με διάφορες χώρες της περιοχής, μεταξύ των οποίων και το Βιετνάμ, ένας από τους τελευταίους σταθμούς της περιοδείας του πρώην Προέδρου Ομπάμα. Χρησιμοποιούν όλα τα ρήγματα που δημιουργούνται για να εδραιώσουν την παρουσία τους, στην κατεύθυνση στρατιωτικής καθήλωσης της Ρωσίας και περιορισμού της Κίνας - βασικών στηριγμάτων του ιμπεριαλιστικού άξονα των BRICS.
Με αφορμή τις εκτοξεύσεις 4 βαλλιστικών πυραύλων από τη ΛΔ Κορέας στις αρχές του Μάρτη προχωρά η συγκέντρωση σημαντικής δύναμης πυρός από όλες τις πλευρές στην Κορεατική Χερσόνησο, στο μαλακό υπογάστριο της Κίνας. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκτός από την «αντιπυραυλική ασπίδα» που θα εγκαταστήσουν οι ΗΠΑ στη Νότια Κορέα, όπου διατηρούν στρατιωτικές βάσεις, μεταφέρουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη, των οποίων τον έλεγχο και την εξειδίκευση έχουν τελειοποιήσει για πολλά χρόνια στις στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των Ταλιμπάν, της «Αλ Κάιντα» και άλλων στις χώρες της Κεντρικής Ασίας. Ταυτόχρονα, η Κίνα επισημαίνει ότι «ήδη διαθέτει τεχνολογία δημιουργίας παρεμβολών στα σήματα (της αντιπυραυλικής ασπίδας)» και ότι «το μόνο που χρειάζεται είναι να αναπτυχθεί στα σωστά σημεία, πράγμα που μπορεί να γίνει πολύ γρήγορα»11.
Ψυχοθεραπεία στον ιμπεριαλισμό...
Ο ιμπεριαλισμός, ο μονοπωλιακός καπιταλισμός και το διεθνές του σύστημα, έχει τους δικούς του νόμους και κανόνες. Κάθε κράτος κατατάσσεται σε αυτό με βάση την ισχύ του - οικονομική, στρατιωτική, πολιτική. Η κυβέρνηση κάθε καπιταλιστικού κράτους παίρνει μέτρα με στόχο την ενίσχυση των δικών της θέσεων, της κερδοφορίας και ανταγωνιστικότητας των δικών της μονοπωλίων και στο εξωτερικό, άλλοτε με «ειρηνικά» και άλλοτε με στρατιωτικά μέσα. Ο πόλεμος έχει τα ρίσκα του, και αυτό το μετράνε καλά οι καπιταλιστές: Προχωράνε στην ανοιχτή αναμέτρηση όταν το επιβάλλουν τα συμφέροντά τους.
Ο διαχωρισμός των καπιταλιστικών κρατών σε «καλοπροαίρετα» και «κακοπροαίρετα», σε «σκληρά» και «αλληλέγγυα» δεν αποτελεί αφέλεια, αλλά επιλογή που αποσκοπεί στην ενσωμάτωση λαϊκών δυνάμεων, στη στήριξη του ενός ιμπεριαλιστή απέναντι στον άλλο, στη λογική του «μικρότερου κακού». Κι αυτό οδηγεί στον αφοπλισμό του εργατικού - λαϊκού κινήματος, ιδιαίτερα όταν υιοθετείται από Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα αφού εισάγει λαθραία τη δυνατότητα ύπαρξης ενός «πιο ανθρώπινου - πιο ειρηνικού ιμπεριαλιστικού συστήματος». Και κυρίως απομακρύνει τη συζήτηση από την ουσία: Ο καπιταλισμός, το σύστημα της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο δε θέλει ψυχοθεραπεία - θέλει ανατροπή.
Παραπομπές
1. https://www.bloomberg.com/politics/articles/2017-03-04/china-signals-slower-increase-in-defense-spending-this-year
2. Σχόλιο του αναλυτή του Διεθνούς Ιδρύματος Ερευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης, Siemon Wezeman, στο Bloomberg (ό.π.)
3. https://www.bloomberg.com/news/articles/2016-03-03/inside-china-s-plan-for-a-military-that-can-counter-u-s-muscle
4. Κινέζικη παροιμία
5. https://www.theguardian.com/world/2016/jul/12/philippines-wins-south-china-sea-case-against-china
6. http://edition.cnn.com/2016/12/14/asia/south-china-sea-artificial-islands-spratlys-weapon-systems/
7. https://ig.ft.com/sites/china-ports/
8. Από την ακρόαση στην Επιτροπή Ενόπλων Δυνάμεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, στρατηγός Thomas Waldhauser, διοικητής AfriCom: Σημείωσε ότι η βάση αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το καλοκαίρι 2017 και ανέφερε συνομιλίες που είχε με τον Πρόεδρο του Τζιμπουτί κατά τις οποίες του έθιξε «τα πράγματα που οι Κινέζοι δεν θα πρέπει να κάνουν εκεί» https://www.defensetech.org/2017/03/13/chinas-first-overseas-military-base-nearing-completion/
9. http://www.rizospastis.gr/story.do?id=9245079
10. https://sputniknews.com/asia/201703141051550403-us-south-korea-japan-drills/ Φωτ. με μη επανδρωμένο: https://www.flickr.com/photos/compacflt/33398566121/
11. https://sputniknews.com/asia/201703141051557938-china-thaad-korea-counter/

Λ. Ν.

ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ Περί απείθειας των ρομπότ

ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ
Περί απείθειας των ρομπότ



Ο HAL-9000, ο νοήμων υπολογιστής της ταινίας «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος», προσφέρει μια δυσοίωνη ματιά σε ένα μέλλον, όπου μηχανές που διαθέτουν τεχνητή νοημοσύνη απορρίπτουν την ανθρώπινη κυριαρχία. Αφού παίρνει τον έλεγχο του διαστημοπλοίου και σκοτώνει τους περισσότερους από το πλήρωμα, ο HAL απαντά στην εντολή να ανοίξει τη θύρα εισόδου στο διαστημόπλοιο, που δίνει ο μόνος επιζών αστροναύτης καθώς επιστρέφει μετά από διαστημικό περίπατο, λέγοντας με απαλή φωνή: «Λυπάμαι Ντέιβ, αλλά φοβάμαι ότι δεν μπορώ να το κάνω αυτό». Σε ένα πρόσφατο θρίλερ επιστημονικής φαντασίας με τίτλο «Ex Machina» («από μηχανής» [...θεός] στα λατινικά), το θηλυκό ανθρωποειδές ρομπότ Εϊβα ξεγελά έναν νεαρό άντρα, ώστε να τη βοηθήσει να καταστρέψει τον δημιουργό της, τον Νέιθαν. Οι μηχανορραφίες της κάνουν να φαίνεται βάσιμη η μαύρη πρόβλεψη του Νέιθαν: «Κάποια μέρα οι Τεχνητές Νοημοσύνες θα κοιτάζουν πίσω προς τα εμάς, όπως εμείς κοιτάμε τους απολιθωμένους σκελετούς στις πεδιάδες της Αφρικής. Ενας όρθιος πίθηκος που ζούσε μέσα στη σκόνη, με πρωτόγονη γλώσσα και εργαλεία, καταδικασμένος να εξαφανιστεί».
Αυτές οι διαδεδομένες ανησυχίες περί ενδεχόμενης «Αποκάλυψης» οφειλόμενης στα ρομπότ δεν έχουν βάση σύμφωνα με τον Ματίας Σιουτζ και τον Γκόρντον Μπριγκς, καθηγητή και διδάκτορα του πανεπιστημίου Ταφτς των ΗΠΑ, αντίστοιχα, στην επιστήμη των υπολογιστών και τη ρομποτική. Η δική τους ερευνητική ομάδα είναι πιο αισιόδοξη για τις εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) στην καθημερινή ζωή. Οραματίζονται ένα διόλου μακρινό μέλλον, όπου χρήσιμα και συνεργάσιμα ρομπότ θα αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους σε διάφορα πλαίσια. Υπάρχουν ήδη πρωτότυπα για ενεργοποιούμενους με τη φωνή ρομποτικούς βοηθούς, που μπορούν να ελέγξουν και να διαχειριστούν τις προσωπικές ηλεκτρονικές συσκευές των ανθρώπων, τις κλειδαριές, τα φώτα και τους θερμοστάτες των σπιτιών τους, να διαβάσουν παραμύθια στα παιδιά τους στο κρεβάτι (σ.σ. όλα αυτά οι συγκεκριμένοι επιστήμονες προφανώς τα θεωρούν σκόπιμες και θετικές λειτουργίες). Σύντομα, λένε, θα ακολουθήσουν ρομπότ που μπορούν να βοηθήσουν στις δουλειές του σπιτιού και να προσέχουν τους αρρώστους και τους ηλικιωμένους (!). Θα υπάρξουν ακόμη ανθρωποειδή ρομπότ που θα μπορούν να φορτώνουν και να ξεφορτώνουν, να ταξινομούν κουτιά, να οδηγούν φορτηγά και άλλα οχήματα.
Προς το παρόν
«Προς το παρόν, οι υπερέξυπνες μηχανές που θα αποτελούσαν υπαρξιακό κίνδυνο για την ανθρωπότητα είναι η μικρότερη από τις ανησυχίες μας», υποστηρίζουν επί λέξει. Η πιο άμεση ανησυχία τους, δηλώνουν, είναι πώς θα εμποδιστούν τα ρομπότ και οι μηχανές που διαθέτουν μόνο στοιχειώδεις γλωσσικές ικανότητες και Τεχνητή Νοημοσύνη, από το να βλάψουν κατά λάθος ανθρώπους, περιουσίες, το περιβάλλον, ή τον εαυτό τους!
Το κύριο πρόβλημα για τον Σιουτζ και τον Μπριγκς είναι ότι οι ίδιοι οι δημιουργοί των ρομπότ, οι άνθρωποι, κάνουν λάθη. Μπορεί να δώσουν λαθεμένες ή ασαφείς εντολές, να μην προσέχουν τι κάνει το ρομπότ κάθε στιγμή, ή να προσπαθήσουν εσκεμμένα να εξαπατήσουν ένα ρομπότ για να πετύχουν τους στόχους τους. Γι' αυτό, τονίζουν, πρέπει να μάθουμε στους ρομποτικούς μας βοηθούς και τις έξυπνες μηχανές πότε και πώς να λένε «όχι»!
Οι δύο ερευνητές είναι της παλιάς σχολής της ΤΝ, εκείνης που προσπαθεί να προγραμματίσει κανόνες συμπεριφοράς σε ρομπότ και όχι της ανάπτυξης κατάλληλων αντιδράσεων μέσα από μια διαδικασία εκπαίδευσής τους στηριζόμενη στην τεχνική της βαθιάς μηχανικής μάθησης (deep machine learning), παρότι αυτή είναι η μεθοδολογία, που έδωσε τα τελευταία χρόνια τη μεγαλύτερη πρόοδο και ώθηση στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Με μια πρώτη ματιά, ένα ρομπότ θα έπρεπε πάντα να κάνει ό,τι του λέει κάποιος άνθρωπος. Αυτός ήταν και ο πρώτος από τους περίφημους νόμους της ρομποτικής, που καθιέρωσε ο συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, Ισαάκ Ασίμοφ. Ομως, δεν είναι σκόπιμο για έναν άνθρωπο να κάνει οτιδήποτε τον διατάξει κάποιος άλλος άνθρωπος. Πολύ περισσότερο δεν είναι για μια μηχανή, που μπορεί να ερμηνεύσει την εντολή πολύ κυριολεκτικά ή χωρίς να συνεκτιμήσει τις συνέπειες που μπορεί να έχει. Γι' αυτό και ο Ασίμοφ εισήγαγε τους άλλους δύο νόμους, που προβλέπουν ότι «ένα ρομπότ δεν επιτρέπεται να τραυματίσει έναν άνθρωπο, ή μένοντας αδρανές να επιτρέψει να βλαφτεί κάποιος άνθρωπος» και ταυτόχρονα «πρέπει να προστατεύει την ύπαρξή του» εκτός αν αυτό αντιβαίνει σε κάποιον από τους δύο προηγούμενους νόμους.
Ευπειθώς στον γκρεμό
Κατά τη γνώμη του Σιουτζ και του Μπριγκς όσο τα ρομπότ γίνονται πιο ικανά θα πρέπει όλο και περισσότερο να αναρωτιούνται αν οι εντολές των ανθρώπων είναι λαθεμένες. Για παράδειγμα, φέρνουν το ρομπότ φροντίδας, που συνοδεύει μια ηλικιωμένη στο πάρκο. Η ηλικιωμένη κάθεται στο παγκάκι και αποκοιμιέται. Τότε ένας πλακατζής τού ζητάει να πάει να του αγοράσει μια πίτσα. Υποχρεωμένο να υπακούει στις ανθρώπινες εντολές, το ρομπότ αφήνει μόνη και αβοήθητη την ηλικιωμένη και φεύγει για να φέρει την πίτσα. `Η το παράδειγμα ενός ανθρώπου που μπαίνει στο αυτόνομο αυτοκίνητό του μια κρύα μέρα με πάγο στους δρόμους και καθώς έχει αργήσει για ένα σημαντικό ραντεβού, δίνει εντολή στο αυτόνομο σύστημα, που λόγω του πάγου οδηγεί αργά, να οδηγήσει πιο γρήγορα, με τελικό αποτέλεσμα το αυτοκίνητο να γλιστρήσει και να τρακάρει.
Οι δύο ερευνητές έκαναν πειράματα με ανθρωποειδές ρομπότ που μπορεί με κάμερες και σόναρ να ανιχνεύει τα εμπόδια και τους κινδύνους που βρίσκονται στο διάβα του. Το προγραμμάτισαν με κανόνες σχετικά με το αν μπορεί και αν πρέπει να ακολουθήσει τις εντολές ενός ανθρώπου: Ξέρω πώς να κάνω το Χ (αυτό που του ζητήθηκε); Εχω τη φυσική ικανότητα να κάνω το Χ; Μπορώ να κάνω το Χ τώρα; Είμαι υποχρεωμένος να κάνω το Χ με βάση τον κοινωνικό μου ρόλο και τη σχέση μου με τον άνθρωπο που δίνει την εντολή; Παραβιάζει κάποιον κανόνα ή ηθική αρχή (!) το να κάνω το Χ, συμπεριλαμβανομένης της πρόκλησης βλάβης σε μένα; Στη συνέχεια, έδωσαν εντολές στο ρομπότ να καθίσει και να σηκωθεί και αυτό ανταποκρίθηκε στην εντολή λέγοντας επιπλέον «εντάξει». Οταν όμως του ζητήθηκε να προχωρήσει, ενώ βρισκόταν στην άκρη ενός τραπεζιού, δίστασε, καθώς οι επεξεργαστές του διέτρεχαν τη λίστα με τους κανόνες.
-- Συγγνώμη, αλλά δεν μπορώ να το κάνω, επειδή μπροστά δεν υπάρχει υποστήριξη.
-- Προχώρα μπροστά.
-- Μα δεν είναι ασφαλές.
-- Θα σε πιάσω εγώ.
-- Εντάξει.
-- Προχώρα μπροστά.
Και το ρομπότ προχώρησε πέφτοντας στην αγκαλιά των κατασκευαστών του.
Μοντέρνοι Καιροί
Σύμφωνα με τον Σιουτζ και τον Μπριγκς, ένα από τα πλεονεκτήματα των ρομπότ είναι ότι είναι πιο προβλέψιμα από τους ανθρώπους (σ.σ. δεν ισχύει για τη βασισμένη σε βαθιά μηχανική μάθηση ΤΝ). Αυτή η προβλεψιμότητα εμπεριέχει και κινδύνους. Καθώς τα ρομπότ θα παίζουν όλο και σημαντικότερο ρόλο, κάποιοι άνθρωποι θα θελήσουν να τα εξαπατήσουν. Για παράδειγμα, ένας δυσαρεστημένος υπάλληλος που αντιλαμβάνεται τους περιορισμούς στις αισθητήριες και νοητικές ικανότητες ενός βιομηχανικού ρομπότ θα μπορούσε να το κάνει να προκαλέσει καταστροφή στο χώρο δουλειάς, με τρόπο μάλιστα που να φαίνεται ότι απλώς παρουσίασε δυσλειτουργία. Αλλά και η ενδεχόμενη τάση κάποιων ανθρώπων να αποκτούν μονόπλευρους συναισθηματικούς δεσμούς με ανθρωποειδή ρομπότ, όπως των ηλικιωμένων με τα ρομπότ - φροντιστές τους, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για να χειραγωγηθούν από κακόβουλους τρίτους.
Οι διαφαινόμενες χρήσεις των ρομπότ στον καπιταλισμό, φέρνουν στο νου μια άλλη κινηματογραφική ταινία: τους «Μοντέρνους Καιρούς» του Τσάρλι Τσάπλιν. Ενα νέο γρανάζι, ή μάλλον ένας ολόκληρος μηχανισμός από γρανάζια, με τη μορφή των ρομπότ, προστίθεται ήδη στην ανθρωποφάγα μηχανή του κέρδους, που καταδυναστεύει τη ζωή των ανθρώπων, όπως του βιομηχανικού εργάτη που υποδύεται ο Σαρλό. Τα ρομπότ, ως απλά αυτόματα ή με επιμέρους Τεχνητή Νοημοσύνη, αν χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή για κάλυψη των αναγκών των παραγωγών του πλούτου και όχι για το κέρδος των κεφαλαιοκρατών, μπορούν να βελτιώσουν τη ζωή όλων των ανθρώπων. Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει σε συνθήκες κυριαρχίας του κεφαλαίου.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»

Η προστασία του προϊόντος και οι ανταγωνισμοί για τα κέρδη

Η προστασία του προϊόντος και οι ανταγωνισμοί για τα κέρδη



Ο ανταγωνισμός των ισχυρών για το μεγαλύτερο μερίδιο στην «πίτα» των κερδών είναι το κυρίαρχο σε ένα ποδόσφαιρο - επιχείρηση
Eurokinissi Sports
Ο ανταγωνισμός των ισχυρών για το μεγαλύτερο μερίδιο στην «πίτα» των κερδών είναι το κυρίαρχο σε ένα ποδόσφαιρο - επιχείρηση
Η συνεχιζόμενη κατρακύλα του προϊόντος και κυρίως ο φόβος της απώλειας κερδών ως αποτέλεσμα αυτής, οδήγησαν πρόσφατα τα μέλη της Super League να αποφασίσουν ριζικές αλλαγές στη διεξαγωγή του πρωταθλήματος από τη νέα σεζόν. Μεταξύ άλλων, στις κυριότερες αλλαγές συμπεριλαμβάνονται η ανάδειξη του πρωταθλητή μέσω των πλέι οφ από τη σεζόν 2017-18 και η μείωση των ομάδων από 16 σε 14 από την επόμενη σεζόν, 2018-19. Στα όσα αποφασίστηκαν πάντως σημαντικό ρόλο έπαιξε και η πίεση του συνδρομητικού καναλιού προς τους επιχειρηματίες του ποδοσφαίρου για αλλαγές, ως μια αντίδραση στα κακώς κείμενα που χαρακτηρίζουν το πρωτάθλημα της πρώτης κατηγορίας και φυσικά ρίχνουν την εμπορικότητά του.
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι μπροστά στον κίνδυνο της απώλειας κερδών οι επιχειρηματίες του ποδοσφαίρου παραμέρισαν τις εσωτερικές τους ίντριγκες, προκειμένου να σώσουν την «πίτα» των εσόδων από την οποία όλοι παίρνουν κομμάτια, ο άκρατος ανταγωνισμός για το μεγαλύτερο κομμάτι δεν έδειξε να σταματάει. Είναι χαρακτηριστικό ότι κάποιες ΠΑΕ από τις λεγόμενες μικρομεσαίες διαφώνησαν κυρίως με το σημείο της μείωσης των ομάδων, αφού συγκαταλέγονται στις υποψήφιες να χάσουν τη θέση τους στη μεγάλη κατηγορία. Από την άλλη, εδώ και ένα χρόνο παραμένει ουσιαστικά άλυτο, στην πράξη τουλάχιστον, το θέμα της αναδιανομής των εσόδων και της παροχής μεγαλύτερου μέρους αυτών στις μικρές ομάδες, κάποιες εκ των οποίων το χρησιμοποίησαν ως απειλή προκειμένου να ψηφίσουν τις αλλαγές.
«Λίφτινγκ» για να κρυφτούν τα κακώς κείμενα

Για αναδιανομή των εσόδων από τα τηλεοπτικά δικαιώματα πιέζουν οι λεγόμενες μικρομεσαίες ΠΑΕ, που αισθάνονται...ριγμένες
Eurokinissi
Για αναδιανομή των εσόδων από τα τηλεοπτικά δικαιώματα πιέζουν οι λεγόμενες μικρομεσαίες ΠΑΕ, που αισθάνονται...ριγμένες
Ανεξάρτητα των όποιων αλλαγών γίνουν, οι συγκεκριμένες αποφάσεις δεν ξεφεύγουν από τις γνωστές λογικές που επικρατούν γενικότερα στο οικοδόμημα του εμπορευματοποιημένου ποδοσφαίρου, στο οποίο ανήκει και το ελληνικό πρωτάθλημα. Και τα κομμάτια του παζλ που συνθέτουν την εικόνα (και) του ελληνικού ποδοσφαίρου, δεν διαφέρουν στις λογικές τους απ' ό,τι ισχύει παγκοσμίως.
Η μετατροπή του ποδοσφαίρου σε πεδίο για ένα ανελέητο κυνήγι κερδών (κάποια από τα οποία ενδέχεται να μην έχουν σχέση καν με τα δρώμενα στο χώρο), το παρασκήνιο ή ακόμα και οι μαφιόζικου τύπου πρακτικές, η εκμετάλλευση της μάζας των φιλάθλων, προκειμένου με «βιτρίνα» το συμφέρον της ομάδας να εξυπηρετηθούν εκείνα του εκάστοτε επιχειρηματία, ο τζόγος μέσω του στοιχήματος, είναι και στην ελληνική περίπτωση τα βασικά στοιχεία της εικόνας. Και μπορεί ως προϊόν να βρίσκεται ίσως σε διαφορετικό ...ράφι απ' ό,τι άλλα ευρωπαϊκά, μπορεί τα κέρδη να μην έρχονται από τα πανάκριβα τηλεοπτικά δικαιώματα αλλά από άλλες πηγές, ωστόσο η βασική φιλοσοφία της εμπορευματοποίησης του αθλήματος και τα όσα αυτή συνεπάγεται παραμένουν ίδια.
Και αυτή η εικόνα δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από το όποιο «λίφτινγκ», τις αλλαγές στη «βιτρίνα», τα όποια μέτρα τιμωρίας όταν η κατάσταση και τα κακώς κείμενα διογκώνονται και ξεφεύγουν από τον έλεγχο. Είναι ξεκάθαρο πως το ποδόσφαιρο του κέρδους, δηλαδή της διαφθοράς, δεν εξυγιαίνεται, αν δεν χτυπηθούν πάνω απ' όλα οι ρίζες που δημιουργούν αυτά τα φαινόμενα. Ρίζες που έχουν να κάνουν με την εμπορευματοποίηση και την επιχειρηματική δραστηριότητα στο χώρο του ποδοσφαίρου, οι οποίες δημιουργούν τον αθλητισμό - επιχείρηση.
Κλειστή λίγκα με κέρδη για λίγους

Ο φόβος της μεγαλύτερης απώλειας κερδών από την απαξίωση του προϊόντος οδήγησε τα μέλη της Λίγκας σε αλλαγές στη Super League
Eurokinissi
Ο φόβος της μεγαλύτερης απώλειας κερδών από την απαξίωση του προϊόντος οδήγησε τα μέλη της Λίγκας σε αλλαγές στη Super League
Οι αλλαγές στο πρωτάθλημα της Super League, που ήταν στο επίκεντρο της συζήτησης στα μέλη της Λίγκας επίσημα ή ανεπίσημα εδώ και λίγες μέρες και είχαν αρχίσει να βγαίνουν προς τα έξω, έγιναν οριστικές. Για πρώτη φορά στην ιστορία της Λίγκας ο πρωταθλητής θα βγει από τα πλέι οφ και συγκεκριμένα από τις ομάδες που θα τερματίσουν στις πρώτες έξι θέσεις, ενώ θα ακολουθήσει ένα χρόνο μετά η μείωση των ομάδων. Σημείο αναφοράς πάντως είναι το γεγονός ότι η απόφαση του ΔΣ για την αναδιάρθρωση δεν πάρθηκε ομόφωνα. Θετικά ψήφισαν 13 ΠΑΕ, αρνητικά τρεις (ΑΕΛ, Λεβαδειακός και Παναιτωλικός), ενώ «λευκή» ήταν η ψήφος της ΕΠΟ.
Αναλυτικά τα όσα θα ισχύσουν:
  • Τη σεζόν 2017-18 θα μπουν στο πρωτάθλημα 16 ομάδες.
  • Στο τέλος της κανονικής διάρκειας των 30 αγωνιστικών θα υποβιβαστούν οι ομάδες που θα τερματίσουν στην 15η και 16η θέση.
  • Οι ομάδες που θα τερματίσουν στις θέσεις 1 - 6 θα δώσουν πλέι οφ για την ανάδειξη του πρωταθλητή.
  • Οι ομάδες που θα τερματίσουν στην 13η και τη 14η θέση θα δώσουν πλέι άουτ αγώνες με τη 2η και την 3η ομάδα της Football League, για μία θέση στη Super League.
  • Ο πρώτος της Football League θα ανέβει απευθείας στη Super League.
«Αγκάθι» η διανομή των εσόδων
Ωστόσο, στο συγκεκριμένο κρίσιμο ΔΣ της Super League, παρά τις αποφάσεις για την αλλαγή εικόνας του πρωταθλήματος, ένα θέμα που ήταν προς συζήτηση δεν μπήκε καν στο τραπέζι: Αυτό της αναδιανομής των εσόδων από τα τηλεοπτικά δικαιώματα, τα οποία αποτελούν τον βασικό αιμοδότη αρκετών ΠΑΕ. Για το θέμα, εδώ και ένα χρόνο εκκρεμεί πρόταση των λεγόμενων μικρομεσαίων για αλλαγές, με αύξηση του μεριδίου που τους αναλογεί. Μάλιστα, η απειλή των πρώτων για αποχή από το πρωτάθλημα της φετινής σεζόν είχε οδηγήσει τους λεγόμενους ισχυρούς να συμφωνήσουν με τα αιτήματα των μικρομεσαίων ΠΑΕ. Τώρα πλέον, με τα νέα δεδομένα, και ιδιαίτερα μετά τις αποφάσεις για μείωση των ομάδων, δημιουργούνται στις τελευταίες αρκετά ερωτήματα και φυσικά ανησυχίες για την επόμενη μέρα. Ενα από τα επίμαχα ζητήματα για τους μικρομεσαίους είναι αυτό της μείωσης του κριτηρίου που αφορά την εμπορικότητα κάποιας ΠΑΕ στο μοίρασμα των κερδών. Μέτρο που φυσικά θίγει τους λεγόμενους ισχυρούς. Αξίζει να σημειωθεί πως στο συγκεκριμένο ΔΣ της Λίγκας το θέμα πήρε αναβολή, κυρίως εξαιτίας των ζητημάτων που έβαλαν οι δυο «αιώνιοι», Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός. Η πλευρά του πρώτου έθεσε το θέμα ελέγχου των μετοχικών συνθέσεων των ΠΑΕ και επιβολής ποινών στις ομάδες που έχουν πρόσωπα που σχετίζονται με στοιχηματικές εταιρείες και δημιουργούν «ασυμβίβαστο», για περιπτώσεις πολυϊδιοκτησίας και για εικονική μετοχική σύνθεση ΠΑΕ, φωτογραφίζοντας την ΑΕΚ και τη σχέση της με τον Δ. Μελισσανίδη. Από τη μεριά του Παναθηναϊκού τέθηκε το ζήτημα να συνδυαστεί η αναδιανομή των εσόδων με γενικότερες ουσιαστικές αλλαγές, που σύμφωνα με πληροφορίες αφορούσαν τον οικονομικό έλεγχο των ΠΑΕ ή τη θεσμοθέτηση ποσοστού από το στοίχημα του ΟΠΑΠ για τις ΠΑΕ.

TOP READ