21 Νοε 2016

Μαντριά, αρνιά και λύκοι

 Μαντριά, αρνιά και λύκοι


Αν κάτι υπογράμμισε και κατέστησε διάφανα ξεκάθαρο η πρόσφατη επίσκεψη Ομπάμα, είναι η πλήρης συμφωνία όλων σχεδόν των αστικών κομμάτων σε δυο αξιώματα: αφ' ενός μεν η ασφάλειά μας δεν διατρέχει κίνδυνο όσο βρισκόμαστε μέσα στο μαντρί τού ΝΑΤΟ αφ' ετέρου δε αποτελεί ουτοπία η αναζήτηση ευημερίας έξω από το μαντρί τής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κι αφού αυτά τα αξιώματα γίνονται αποδεκτά από το σύνολο των κοινοβουλευτικών κομμάτων (πλην ΚΚΕ, βεβαίως), θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι αυτό το ζεύγος αξιωμάτων συνιστά τον πυρήνα τής πολιτικής μας ως χώρας.

Με απλά λόγια, εδώ και πολλές δεκαετίες, αυτοί που κυβερνούν αυτόν τον τόπο και αποφασίζουν για το παρόν και το μέλλον του, στηρίζουν την ευόδωση της "αδέσμευτης" πολιτικής τους στο δίδυμο μάντρωμα της χώρας. Ο ελληνικός πολιτικός παράδεισος αναζητείται στα δυο μαντριά, του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., με την οποιαδήποτε σκέψη περί αποδέσμευσης απ' αυτά να καταδικάζεται εν τη γενέσει της διαρρήδην. Άλλωστε, όπως είχε πει σε ανύποπτο χρόνο (για άλλον λόγο αλλά δεν έχει σημασία) ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας, "όποιο αρνί απομακρύνεται από το μαντρί, το τρώει ο λύκος".

Αθήνα, 22/2/1952: Εορταστικές εκδηλώσεις για την ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ.
Αεροπλάνα σχηματίζουν τα αρχικά τού Συμφώνου πετώντας πάνω από την Ακρόπολη.

Μπορεί όλοι να γνωρίζουμε ότι πρωτεργάτης τής ένταξής μας στην ενωμένη Ευρώπη ήταν ο "δεξιός" Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος πάλευε χρόνια και χρόνια για να τα καταφέρει. Όμως, δεν είναι εξ ίσου ευρέως γνωστό ότι στο ΝΑΤΟ μας έβαλε ο "κεντρώος" Νικόλαος Πλαστήρας, με μια συμφωνία που εγκρίθηκε από το σύνολο των βουλευτών (πλην ΕΔΑ) στις 18/2/1952. Σ' εκείνη την συνεδρίαση της βουλής, ο "δημοκράτης" Πλαστήρας (επί των ημερών του οποίου εκτελέστηκε ο Μπελογιάννης, για να μη ξεχνιόμαστε), τόνισε: "Δεν μπορεί κανείς να μην παραδεχθεί ότι όταν η Ελλάς συμμετέχη εις το Ατλαντικόν Σύμφωνον μετά των μεγάλων δυνάμεων, αι οποίαι κατοικούνται από ελευθέρους δημοκρατικούς λαούς, αισθάνεται εαυτήν ασφαλεστέραν. Αι άλλαι θεωρίαι περί ειρηνεύσεων και ουδετερότητος δεν έχουν καμμίαν σχέσιν με το γεγονός αυτό".

Το ζήτημα είναι τι έχει κερδίσει πραγματικά η Ελλάδα από το τόσο μακρόχρονο μάντρωμά της. Τις θυσίες που έχει κάνει, οικονομικές και μη, λίγο-πολύ τις γνωρίζουμε. Τα οφέλη της, όμως, ποια είναι; Δυστυχώς, αυτά αναζητούνται ακόμη.

Κατ' αρχήν, ούτε η ένταξή στο ΝΑΤΟ ούτε η σύνδεση με την -τότε- ΕΟΚ γλίτωσε την χώρα από την εφτάχρονη δικτατορία. Εκείνη την δύσκολη για τους έλληνες εποχή, οι κουμανταδόροι των δυο μαντριών είτε περιορίστηκαν σε φραστικές καταδίκες επιπέδου "άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε", είτε συνεργάστηκαν με τους δικτάτορες.

Το δίδυμο μάντρωμά μας δεν μας πρόσφερε κάποιο όφελος ούτε όταν το 1974 η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο. Όσο για την "ηρωική" έξοδο από το στρατιωτικό σκέλος τού ΝΑΤΟ, την οποία έκανε ο Καραμανλής στις 14/8/1974 (δήθεν διαμαρτυρόμενος για την στάση της συμμαχίας στην Κύπρο), λειτούργησε περισσότερο ως άλλοθι για την μόνιμη από τότε πρόσδεσή μας στο νατοϊκό άρμα (*), την οποία υπέγραψε η κυβέρνηση Ράλλη στις 19/10/1980, μόλις 73 ημέρες πριν ενταχθούμε στην ΕΟΚ ως πλήρες μέλος.

Εξ ίσου άχρηστο αποδείχθηκε και το ευρωπαϊκό μαντρί, όταν ξέσπασε η τρέχουσα καπιταλιστική κρίση. Μάλιστα δε, όχι απλώς δεν κερδίσαμε κάτι από την ένταξή μας σ' αυτό αλλά πάθαμε και διπλή παραπανίσια ζημιά: αφ' ενός μεν χρησιμοποιηθήκαμε -και χρησιμοποιούμαστε ακόμη- ως πειραματόζωο για την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων δοξασιών αφ' ετέρου δε κληθήκαμε να πληρώσουμε για να σώσουμε τις γερμανικές (κατά μείζονα λόγο), τις γαλλικές και άλλες τράπεζες, ανάμεσα στις οποίες και κάποιες δικές μας.

Η ειρωνεία είναι πως, όταν χρειαστήκαμε την συμπαράσταση των ευρωπαίων "συνεταίρων" μας για να αντιμετωπίσουμε τα οξύτατα προβλήματα των αυξημένων προσφυγικών ροών, εκείνοι μας υποχρέωσαν να παίξουμε τον ρόλο τού αναχώματος, προκειμένου να μείνουν εδώ οι πρόσφυγες και να μη προχωρήσουν στα ενδότερα της Ένωσης. Κατά κάποιον τρόπο, δηλαδή, έχτισαν ένα μαντρί μέσα στο μαντρί και μας έβαλαν στην απομόνωση να κόψουμε τον σβέρκο μας.

Τώρα, όσον αφορά τον ρόλο τού ΝΑΤΟ στα προβλήματα που έχουμε με τους τούρκους, τί να συζητήσουμε; Καν εγώ σιωπήσω και οι λίθοι κράξονται. Μήπως δεν είναι το ίδιο το ΝΑΤΟ που κάνει πλάτες στην Τουρκία, αφού όχι απλώς αρνείται να πάρει θέση στο πρόβλημα αλλ' επί πλέον συναινεί (έστω και εμμέσως) στην ανάδειξη του Αιγαίου σε "γκρίζα περιοχή"; Ακόμη και τις προάλλες, ενώ ήταν στην Αθήνα ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ, οι τούρκοι αλώνιζαν τόσο στην θάλασσα όσο και στον αέρα τού Αιγαίου (αδιαφορώντας για οποιαδήποτε επίπτωση λόγω της παρουσίας τού Ομπάμα, σε μια πρωτοφανή επίδειξη προκλητικής θρασύτητας), δίχως να υπάρξει η παραμικρή αντίδραση από τις νατοϊκές δυνάμεις που περιπολούν στην περιοχή.

Αίθουσα Τροπαίων της Βουλής, 9/7/1961: Υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης Ελλάδας-ΕΟΚ. (**)

Υποτίθεται πως, όταν χαράζεις εθνική πολιτική, αναζητάς συμμάχους ανάμεσα σ' εκείνους με τους οποίους έχεις κοινούς στόχους και επιδιώξεις, κοινά συμφέροντα. Μπορεί κάποιος να μου υποδείξει ποιους συγκεκριμένους κοινούς στόχους και ποια συγκεκριμένα κοινά συμφέροντα έχει ή είχε ποτέ τούτος ο τόπος με το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε τους έχει αποδεχτεί ως συμμάχους; Παρακαλώ, μόνο συγκεκριμένες απαντήσεις γίνονται δεκτές. Αοριστίες σαν αυτές που ακούγονται από τα προεκλογικά μπαλκόνια (π.χ. ευημερία, ειρήνη, πρόοδος κλπ) απορρίπτονται ασυζητητί.

Εν κατακλείδι, με κάθε σεβασμό προς την μνήμη τού Ευαγγέλου Αβέρωφ-Τοσίτσα, θα ήθελα να διορθώσω ελαφρώς το τσιτάτο του, το οποίο ανέφερα στην αρχή του κειμένου: Όποιο αρνί απομακρύνεται από το μαντρί, ενδέχεται να το φάει ο λύκος. Όποιο δεν απομακρυνθεί, σίγουρα θα το σφάξει ο τσοπάνης.


-----------------------------------------------
(*) Χαρακτηριστικός ο τίτλος άρθρου τού OnAlert.gr: "Έξοδος από το NATO; Το κάναμε και δεν έπιασε το 1974, γιατί να το επαναλάβουμε;". Μη ξεχνάμε ότι το 1974 αποχωρήσαμε από το στρατιωτικό αλλά όχι και από το πολιτικό σκέλος τού ΝΑΤΟ.

(**) Στην φωτογραφία διακρίνονται καθήμενοι από αριστερά: Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας (υπ. εξωτερικών), Αριστείδης Πρωτοπαπαδάκης (υπ. συντονισμού), Παναγιώτης Κανελλόπουλος (αντιπρόεδρος της κυβέρνησης), Λούντβιχ Έρχαρντ (αντικαγκελλάριος και υπ. οικονομικών Δυτ. Γερμανίας), Πολ Ανρί Σπάακ (υπ. εξωτερικών Βελγίου), Γκέμπχαρντ Ζέελος (πρέσβυς Δυτ. Γερμανίας), Ζακ Μωρίς Κουβ ντε Μυρβίλ (υπ. εξωτερικών Γαλλίας), Εμίλιο Κολόμπο (υπ. βιομηχανίας Ιταλίας), Ευγένιος Σάους (υπ. εξωτερικών Λουξεμβούργου) και Χανς Ρουντολφ φαν Χούτεν (υφυπ. εξωτερικών Ολλανδίας). Τότε η ΕΟΚ είχε 6 χώρες-μέλη.

Αρνητικοί συσχετισμοί

 Αρνητικοί συσχετισμοί

Το λεύκωμα “αρνητικοί συσχετισμοί” του Πάνου Ζάχαρη κυκλοφορεί εδώ και λίγες μέρες από τις εκδόσεις “Τόπος” στα βιβλιοπωλεία, περιλαμβάνοντας λίγες επιλεγμένες γελοιογραφίες της τελευταίας τριετίας που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα “το Ποντίκι” και στο δικό μας ηλεκτρονικό περιοδικό, το “Ατέχνως”.


Το να σκιαγραφείς και να γελοιογραφείς κάτω από αρνητικούς συσχετισμούς, μοιάζει κάπως με το δύσκολο καθήκον της αγωνιστικής δράσης σε μη επαναστατικές συνθήκες. Αλλά και με το γέλιο που (μας) δίνει διέξοδο από μια μίζερη καθημερινότητα, που παραμένει πεισματικά ίδια και απαράλλαχτη, όσο δεν παίρνουμε εμείς πρωτοβουλία να την αλλάξουμε.

Στο προλογικό σημείωμα της έκδοσης, ο Χρίστος Χαραλαμπόπουλος, παρομοιάζει τους σκιτσογράφους με τερματοφύλακες που “παρατηρούν, καταγράφουν και προετοιμάζονται για τη στιγμή που θα τους χρειαστούν” ενώ “κάθε σκίτσο τους είναι μια απόκρουση, αντίδραση, σωτήρια κι αναγκαία, γιατί χωρίς αυτήν δεν υπάρχει σύνθεση και ζωή δίχως σύνθεση, είναι μισή”.

Αλλά το βασικό για έναν τερματοφύλακα, είναι να έχει καλές εξόδους (από την εστία του, την ΕΕ, το σύστημα και όχι εξόδους του Μεσολογγίου), να είναι αποφασισμένος για αυτές και να μην τις αφήνει στου δρόμου τα μισά, μπες-βγες κι ήξεις-αφήξεις. Στο άλμπουμ του Πάνου Ζάχαρη, υπάρχει μια ειδική ενότητα για τη μεγάλη ιδέα της καπιταλιστικής Ευρωλάνδης, τη λυκοσυμμαχία, που “δεν πρέπει” να εγκαταλείψουμε, για να… μη μας φάει ο λύκος.

Μόνο που ένας τερματοφύλακας-σκιτσογράφος μπορεί απλώς να μας προσφέρει μικρές καθημερινές (δι)εξόδους κι όχι τη νίκη στο πιάτο. Γι’ αυτήν πρέπει εμείς μόνοι μας να παλέψουμε. Αυτό ακριβώς αναδεικνύει η τελευταία θεματική ενότητα του άλμπουμ, που εστιάζει στις δικές μας ευθύνες. Κανείς δε γίνεται πρόβατο επί σφαγή, χωρίς τη δική του συναίνεση. Όταν δηλαδή φοβάται ακόμα και να βελάξει, μη τυχόν προκληθεί νευρικότητα στις αγορές από την αντίδρασή του -όπως το προβατάκι στο εξώφυλλο της έκδοσης.

Θυμάμαι πως ο υπάλληλος του βιβλιοπωλείου, όπου ζήτησα το αλμπουμάκι, θυμόταν την έκδοση αλλά όχι το ράφι στο οποίο βρισκόταν, και ψάχνοντας στον υπολογιστή, πληκτρολογούσε στην αρχή λάθος, ανορθόγραφα, τον τίτλο, πιστεύοντας ενδόμυχα πως θα υπήρχε κάποιο λογοπαίγνιο με το πρόβατο στο εξώφυλλο και τον τίτλο: “αρνι-τικοί συσχετισμοί” ή κάτι αντίστοιχο. Κι ίσως να είχε δίκιο, γιατί τα πρόβατα που προσπαθούν να αποφύγουν το λύκο της ΕΕ είναι συχνό μοτίβο στα σκίτσα του Ζάχαρη, χωρίς να είναι όμως αθώα του αίματος, ακόμα κι αν πρόκειται για το δικό τους, τη δική τους σφαγή, εφόσον στοιχίζονται στη λογική “σφάξε με αγά μου να αγιάσω” και αποφεύγουν συνειδητά το μαζικό αγώνα, για να μη γίνουν “κοπάδι”.

Γιατί αρνητικοί συσχετισμοί; Γιατί το άλμπουμ πάει ενάντια στο ρεύμα και τις συλλογικές αυταπάτες μιας χώρας, όπου κάποιοι μαγεύτηκαν με τις 17 ώρες (διαπραγμάτευσης) που συγκλόνισαν τον κόσμο. Κι οι άλλοι μισοί τους “αντιπολιτεύονται” από τη σκοπιά του γαλάζιου “σανσεξ στόρι” . Ή ακόμα χειρότερα υψώνοντας φράχτες στα σύνορα, που “μποδίζουν τους ανθρώπους να βαδίσουν” και στρώνουν το έδαφος για το νεοναζί ζόμπι που πλανάται κάτω από την Ευρώπη.

“Και γιατί να αγοράσω το άλμπουμ, αφού έχω δει ήδη τα περισσότερα σκίτσα του στο διαδίκτυο;” μπορεί εύλογα να αναρωτηθεί κανείς. Όχι, δεν είναι μόνο για να στηρίξει την προσωπική δουλειά του Πάνου και το πρώτο προσωπικό του λεύκωμα, ούτε γιατί είναι φίλος και σύντροφος, και δημοσίευσε εδώ μερικά σκίτσα.

Είναι γιατί τα σκίτσα του μοιάζουν με ένα άλμπουμ πολιτικών αναμνήσεων, που το ξεφυλλίζεις και θυμάσαι διάφορες στιγμές και ψηφίδες της τελευταίας τριετίας. Τόσο εύστοχα που αποδίδουν και συμπυκνώνουν το κλίμα των ημερών, αλλά αρκούντως διαχρονικά για να μην τα καταπιεί, σαν κινούμενη άμμος, η επικαιρότητα και ο εφήμερος χαρακτήρας της.

Αξίζει να το πάρει κανείς για τον εαυτό του, γιατί ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι δε σου έχει ξεφύγει κάτι από τη σατανική έμπνευση του σκιτσογράφου, που κρύβεται -σαν το διάβολο- στις λεπτομέρειες (πχ στο όνομα του “Συριζαίου πολιτευτή” Άρης Τερίδης, που αγανακτεί υποκριτικά με τον εαυτό του και τις δικές του δηλώσεις).

Ή ως δώρο για φίλους, ακόμα και τους λιγότερο μυημένους, σαν ένα πακέτο πολιτικών προκηρύξεων στην ελκυστική συσκευασία των σκίτσων, με αιχμηρά μηνύματα που εντυπώνονται πολύ πιο εύκολα από ό,τι μια βαριά ανάλυση, ένα τσιτάτο ή ένα σύνθημα.

Κλείνουμε με την ανυπόμονη ευχή να είναι καλοτάξιδο το λεύκωμά του, τόσο που να πειστεί να βγάλει σύντομα και δεύτερο (πχ με την πετυχημένη σειρά του Working Dead ή κάποια από τα εξίσου πετυχημένα μοντάζ του). Και με τον επίλογο που διάλεξε ο Ζάχαρης για τη δική του έκδοση, δανειζόμενος έναν άκρως επίκαιρο στίχο του Μανόλη Αναγνωστάκη:

Κι όχι αυταπάτες προπαντός.

Δημοσιεύτηκε στο Ατέχνως

Επόμενη στάση 4ο μνημόνιο – Mind the gap

 Επόμενη στάση 4ο μνημόνιο – Mind the gap



Πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά δεν υπάρχει καμία προοπτική διεξόδου για τους εργαζόμενους από το καθεστώς των καπιταλιστικών μνημονίων. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συναινεί και δεν υποκύπτει , φέρνοντας στην χώρα 4ο μνημόνιο με αντάλλαγμα μέτρα διαχείρισης του δημοσίου χρέους. Πρόκειται για εκτέλεση συμβολαίου η οποία πραγματοποιείται σε χρόνο ενεστώτα,ενώ έχει ως απαράβατη προϋπόθεση την εκχώρηση της ζωής των εργαζόμενων στον οικονομικό σχεδιασμό εγχώριων και ξένων κεφαλαίων που προετοιμάζονται και καραδοκούν εδώ και καιρό, για αυτό που τώρα συμβαίνει.
Δεν υπάρχει περίπτωση να αποφασισθεί οποιαδήποτε ελάφρυνση του χρέους, κάθε είδους και μορφής, χωρίς την επιβολή νέων μέτρων. Περαιτέρω, οποιαδήποτε λύση για το δημόσιο χρέος δεν σημαίνει οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά, τίποτε θετικό για τον κόσμο της εργασίας. Ακριβώς γιατί, όρος για να δρομολογηθεί οποιαδήποτε λύση είναι η διάλυση και των τελευταίων ψηγμάτων εργασιακών δικαιωμάτων που έχουν απομείνει μετά από τρία μνημόνια, ενώ οι ομαδικές απολύσεις, η εξαφάνιση των κλαδικών συμβάσεων εργασίας, η κατάργηση του δικαιώματος στην απεργία και η ολοκληρωτική επικράτηση των ελαστικών μορφών απασχόλησης δεν συνιστούν παρά τα πρόσφατα ανταλλάγματα που δίνει η κυβέρνηση στους δανειστές για να παραμείνει στην εξουσία.

Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης είναι απλός : Εκτελεί κατά γράμμα το πρόγραμμα διακυβέρνησης των δανειστών, -που ταυτίζεται πλήρως με τα συμφέροντα των εγχώριων καπιταλιστικών ελίτ- ώστε να της δοθούν κάποια μέτρα για την διευθέτηση του χρέους, να ανοίξει ο δρόμος για να ενταχθεί η ελληνική οικονομία στην “ποσοτική χαλάρωση” και κατόπιν να κληθούν μαζικά επενδυτές κάθε εθνικότητας να κάνουν πλιάτσικο σε μια κατεστραμμένη αγορά εργασίας, όπου εκατομμύρια άνεργοι εκλιπαρούν για μια οποιαδήποτε δουλειά. Στην πραγματικότητα ο ΣΥΡΙΖΑ ανταλλάσσει την διαχείριση της εξαθλίωσης του κόσμου της εργασίας με την προοπτική της παραμονής του στην εξουσία.
Κρίση και ανάπτυξη εναλλάσσονται σε ένα θανάσιμο εναγκαλισμό, με θύμα πάντα την εργατική τάξη. Οι θύλακες καπιταλιστικής ανάπτυξης που θα κατασκευαστούν ως απόρροια του κενού χώρου που έχει δημιουργηθεί από την καταστροφή και την συμπίεση μερίδων κεφαλαίων που δέσποζαν στην προ μνημονίων περίοδο, θα έχουν την μορφή σύγχρονης γαλέρας με άθλιες συνθήκες εργασίας, εξευτελιστικούς μισθούς, με εργαζόμενους χωρίς κανένα δημοκρατικό και συνδικαλιστικό δικαίωμα. Αυτό διαπραγματεύεται τώρα η κυβέρνηση, διαπραγματευόμενη παράλληλα την δική της πολιτική επιβίωση.
Το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και η έλευση του 4ου μνημονίου θα σημάνει το άνοιγμα μιας νέας περιόδου κοινωνικών πολιτικών και εργατικών αγώνων, που εκ των πραγμάτων για να έχουν πιθανότητα νίκης, επιβάλλεται να κινηθούν εκτός των ασφυκτικών ορίων της καπιταλιστικής νομιμότητας. Εξάλλου το νομοθετικό πλαίσιο που εξασφάλιζε μια ελάχιστη νομιμοποίηση στις εργατικές διεκδικήσεις ξηλώνεται από την νέα υπουργό εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ, σε αγαστή σύμπνοια με τους υπαλλήλους των δανειστών, βγάζοντας οριστικά εκτός νόμου τα εργατικά , κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα.
Το εργατικό κίνημα της επόμενης περιόδου ή θα είναι κίνημα μαζικής κοινωνικής και πολιτικής ανυπακοής, που θα αγωνίζεται για το δικαίωμα στην ζωή, αμφισβητώντας το πολιτικό πλαίσιο κυριαρχίας του καθεστώτος ή θα οδηγηθεί σε εξευτελιστική ήττα και συνθηκολόγηση. Κάθε μικρή ή μεγάλη διεκδίκηση θα μετατρέπεται αναγκαστικά σε σύγκρουση με τους αρχετυπικούς πυλώνες δόμησης του καπιταλιστικού καθεστώτος, θέτοντας στο προσκήνιο με επιτακτικό τρόπο το κοινωνικό ζήτημα, ως την ωμή έκφραση του διττού ερωτήματος της πολιτικής εξουσίας.
Ποιος ; Ποιον ;”. Σε αυτό θα κληθεί να απαντήσει η εργατική τάξη το αμέσως επόμενο διάστημα. Και από την απάντησή της θα εξαρτηθούν πολλά.
γράφει ο Χρήστος Μιάμης
αναδημοσίευση από Εργατικό περιοδικό Praxis

Πηγή The Radical Marxism Project

Και εγένετο ... Πετρέλαιο


Είναι γεγονός αναντίρρητο πως το πετρέλαιο είναι η κύρια γενεσιουργός αιτία των πολέμων και των στρατιωτικών επεμβάσεων στον κόσμο ήδη από το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου έως τις μέρες μας. Παρά όμως τις ένοπλες επεμβάσεις και την καλά ενορχηστρωμένη πολιτική από τις ηγεμονικές δυνάμεις και τις πολυεθνικές εταιρείες του πετρελαίου ο πόλεμος κινδυνεύει να χαθεί για όλους.
Όλοι πίστευαν την αυγή του 20ου αιώνα πως η Υδρόγειος είναι ποτισμένη με πετρέλαιο.
Είχαν δίκιο!
Το ένα έκτο της παγκόσμιας οικονομίας έχει να κάνει με την προσπάθεια ανεύρεσης και άντλησης του πετρελαίου. Αλλά μια πηγή πετρελαίου είναι αποδοτική μόνο όταν το πετρέλαιο, ακολουθώντας τους νόμους της φυσικής, τινάζεται από τα σπλάχνα της Γης. Μετά η υπερεκμετάλλευση θα έχει ως αποτέλεσμα την μείωση της πίεσης άρα η άντληση του θα κατανάλωνε περισσότερη ενέργεια από εκείνη που το κοίτασμα προσφέρει.
Δηλαδή μια πηγή παύει να είναι κερδοφόρα όχι γιατί αντλήθηκε και η τελευταία σταγόνα του μαύρου χρυσού αλλά γιατί αυξήθηκε το κόστος εξόρυξης του.
Όμως ο κόσμος, ο πολιτισμός μας όπως δομήθηκε έχει μια αρρωστημένη και απόλυτη εξάρτηση από το πετρέλαιο και οι εταιρείες ζωτικά συμφέροντα εκτεινόμενα σε όλα τα πλάτη του πλανήτη.
Οι οικονομίες του πλανήτη έχουν προσαρμοστεί κυριολεχτικά στο ρυθμό ροής του αργού πετρελαίου και στα παράγωγα προϊόντα του.
Μόνο που ο πλανήτης βρίσκετε μπροστά στο φάσμα μιας περιβαλλοντικής καταστροφής. Βουνά αποβλήτων από βάριο, ψευδάργυρο, κάδμιο, μόλυβδο μολύνουν τα ποτάμια, τις θάλασσες, τους αγρούς σε απόσταση εκατοντάδων χιλιομέτρων από τα πεδία άντλησης πετρελαίου ή φυσικού αεριού. Μάλιστα υπάρχουν εταιρείες που συγκεντρώνουν τα απόβλητα για να τα ξεφορτωθούν στα βάθη του ωκεανού όπου ολόκληρα οικοσυστήματα κυριολεκτικά σαρώνονται από τα απόβλητα, ή σε περιοχές με ανύπαρκτους περιβαλλοντικούς κανονισμούς όπως στην Αφρική.
Μια από τις παραγωγούς χώρες της Αφρικής είναι η Νιγηρία. Κατατάσσεται στην 8η θέση παγκοσμίως στην παραγωγή πετρελαίου. (Το 2,62% της παγκόσμιας παραγωγής).
Το Δέλτα του Νίγηρα, όπου διαμένουν περίπου 35 εκατοµµύρια Νιγηριανοί, διαθέτει 606 διάφορες εγκαταστάσεις, 50 πεδία άντλησης, 5.000 χιλιόμετρα αγωγών, και παρέχει το 40% του ακατέργαστου πετρελαίου που εισάγουν οι ΗΠΑ.
Μα οι περισσότεροι Νιγηριανοί, δε διαθέτουν ρεύμα στην καλύβα τους. Ταυτόχρονα βιώνουν μια τεράστια καταστροφή του περιβάλλοντος καθώς η Shell χρόνια μολύνει τις περιοχές εξόρυξης, χωρίς να ακολουθεί τις μεθόδους προστασίας που ακολουθούν ας πούμε οι Νορβηγοί στις πλατφόρμες αντλήσεως πετρελαίου της πατρίδας τους. Οι διαρροές πετρελαίου και αποβλήτων στον ποταμό Νίγηρα καταστρέφουν την χλωρίδα και την πανίδα, δηλητηριάζουν την τροφική αλυσίδα, με αποτέλεσμα το προσδόκιμο ζωής των ανθρώπων γύρω από τις περιοχές άντλησης πετρελαίου, να είναι τα 42 χρόνια.
Το São Tomé e Príncipe είναι μια παραμυθένια χώρα της Δυτικής Αφρικής έκτασης 964 km² με μόλις 192.993 κατοίκους. Κανείς δεν φανταζόταν από τους ψαράδες κατοίκους αυτής της χώρας ότι στον πυθμένα της θάλασσας από οπού έβγαζαν με κόπο το ψωμί τους κρυβόταν άφθονος και ανεκμετάλλευτος θησαυρός γεμάτος πετρέλαιο.
Ήταν κάπου στο τέλος του 2001 όταν η εταιρεία Petroleum Geo–Service που διεξήγαγε τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες στην περιοχή ανακοίνωσε την ύπαρξη πετρελαίου ανοικτά των ακτών της λιλιπούτειας χώρας του São Tomé. Αιφνιδιασμένος ο πρωθυπουργός του νησιού από την μια μέρα στην άλλη βρέθηκε να υπογράφει συμβόλαια με την Petroleum Geo–Serviceκαι την ExxonMobil και ωθούμενος από την δύναμη του δολαρίου που έρευσε στην τσέπη του, δέχτηκε την μετατροπή του παραδεισένιου φτωχού νησιού σε στρατιωτική και ναυτική βάση των ΗΠΑ καθώς έπρεπε να προστατευτούν οι εγκαταστάσεις των τάνκερ και να ελλιμενίζονται τα πολεμικά σκάφη τα οποία θα προστάτευαν τον πολύτιμο θησαυρό.
Οι οικονομικοί όροι που επέβαλαν οι ΗΠΑ στο São Tomé e Príncipe για την άδεια άντλησης ήταν ικανοποιητικοί όπως είθισται άλλωστε για την αμερικανική πετρελαιοβιομηχανία, το εργατικό δυναμικό της χώρας δεν διέθετε αναχρονιστικά συνδικαλιστικά βαρίδια, η θάλασσα ήταν ήρεμη τα κύματα ουδέποτε ξεπερνούσαν τα 5 μέτρα, και η θερμοκρασία ήταν η ιδανική χειμώνα καλοκαίρι. Όσο για τους όρους ασφαλείας του εργατικού προσωπικού και του περιβάλλοντος, δεν υπήρχαν δυσκολίες στην διαπραγμάτευση…
Ατσάλινα νησιά άρχισαν να χτίζονται στο αρχιπέλαγος, θηριώδη γεωτρύπανα τρύπησαν τον πυθμένα της θάλασσας, δεκάδες χιλιόμετρα αγωγών αλλοίωσαν τον βυθό, κατάστρεψαν κοραλλιογενής υφάλους, ενώ οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας του γαιάνθρακα στα παράλια αλλοίωσαν την μορφολογία και κατάστρεψαν τους ψαρότοπους της σμαραγδένιας θάλασσας.
Oι πλωτές εξέδρες που διανοίγουν γεωτρήσεις στο συνεχώς μεταβαλλόμενο θαλάσσιο πυθμένα, ακόμα και στις καλύτερες συνθήκες, αποτελούν μια άκρως επικίνδυνη δουλειά για τους εργαζομένους, τους θαλάσσιους οργανισμούς, το τοπικό οικοσύστημα.
Νύχτα της 6ης Ιουλίου του 1988. Πετρελαιοφόρα πεδία στην Βόρεια Θάλασσα της Βρετανίας. Η πλωτή εξέδρα «Piper Alpha», ιδιοκτησίας της Occidental Petroleum, αντλούσε το πετρέλαιο από τον πυθμένα της θάλασσας με την μέθοδο της εισπίεσης χημικών αεριών ή ανθρακούχου νερού μέσα στην πηγή καθώς η φυσική πίεση είχε περάσει την αρχική ακμή της άρα η ποσότητα ροής του πετρελαίου είχε αρχίσει να πέφτει.. Ήταν στις 10 το βράδυ όταν έγινε η πρώτη έκρηξη από διαρροή. Σε διάστημα λίγων λεπτών ακολουθεί και μια δεύτερη. Η ατσάλινη θηριώδη κατασκευή κλυδωνίζεται. Τμήματα της εκσφενδονίζονται στον αέρα, εξαρτήματα μετατρέπονται σε πυρακτωμένα θραύσματα, ενώ η φωτιά και ο καπνός τύλιξε τους εργάτες. Εκατόν εξήντα επτά άνθρωποι νεκροί!
Η φλεγόμενη εξέδρα βούλιαζε όμως η πυρκαγιά ήταν δύσκολο να ελεγχθεί και αυτό επετεύχθη μετά από τρεις εβδομάδες επίπονων προσπαθειών και αφού προκλήθηκε έκλυση στην ατμόσφαιρα πληθώρας τοξικών αερίων.
Όλοι γνώριζαν για την διαρροή στους σωλήνες όμως για να επισκευαστεί έπρεπε να σταματήσουν οι λειτουργίες στην εξέδρα. Κάτι τέτοιο όμως συνεπαγόταν ότι θα δεν θα τηρούνταν τα συμβόλαια παράδοσης…
Η εταιρεία εκτός του ότι φόρτωσε την ευθύνη σε δυο νεκρούς εργάτες, κατέληξε στο επιθυμητό συμπέρασμα, πως τα χρηματικά ποσά που αποκόμισε η οικονομία, καθιστούσαν τις επιπτώσεις αποδεκτές. Όσον αφορά την συντήρηση, το σκεπτικό ήταν πως ότι λειτουργεί δεν αγγίζεται. Έτσι κι αλλιώς κανείς μας δεν σκέφτεται τι συμβαίνει ως που να φτάσει η βενζίνη στο αυτοκίνητο μας. Εάν δε η καταστροφή δεν είναι ορατή σε εμάς τότε κανείς μας δεν θα καταλάβει και δεν θα αντιληφθεί τις επιπτώσεις. Ο κόσμος δεν βλέπει…
Τι αλήθεια θυμόμαστε από το δυστύχημα στην εξέδρα άντλησης υποθαλάσσιου πετρελαίου της British Petroleum στον κόλπο του Μεξικού που συνέβη το 2010, το οποίο και προκάλεσε μεγάλη διαρροή πετρελαίου στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή;
Η έκρηξη στην εξέδρα εξόρυξης Deepwater Horizon το 2010, είχε προκαλέσει τον θάνατο 11 ανθρώπων και τη διαρροή περίπου 5 εκατομμυρίων βαρελιών αργού πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού, γεγονός που κατέληξε σε μια άνευ προηγουμένου οικολογική καταστροφή. Η εξέδρα, την οποία κατασκεύασε η Halliburton και μίσθωνε η BP από την εταιρείαOffshore Transocean Ltd, βυθίστηκε δύο μέρες μετά.
Ε και;
Αμέσως μετά την καταστροφή στο Μεξικό ο βρετανικός κολοσσός της ΒΡ ανακοίνωσε την σύμπραξη του με την πετρελαϊκή εταιρεία της Ρωσίας, «Rosneft» με σκοπό την εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου φυσικού πλούτου της Αρκτικής. Εκεί υπολογίζεται πως μπορεί να βρίσκονται 5 δισεκατομμύρια τόνοι πετρελαίου και 10 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.
Η συμφωνία όμως προκάλεσε την έντονη δυσαρέσκεια των ΗΠΑ. «Τα αρχικά BP κάποτε αντιστοιχούσαν σε British Petroleum, αλλά τώρα σημαίνουν Bolshoi Petroleum», ανέφερε ο δημοκρατικός πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Επενδύσεων και Φυσικών Πόρων της Βουλής των Αντιπροσώπων, Εντουαρντ Μάρκεϊ. Λίγα χρόνια μετά την συμφωνία αμερικανικά δικαστήρια έκριναν ένοχο τον πετρελαϊκό όμιλο BP για «σοβαρή αμέλεια» και «ηθελημένου λάθους» της στο Κόλπο του Μεξικού, ενώ οι συνήγοροι της BP υποστήριξαν ότι η Halliburton ήταν υπεύθυνη μιας και ήταν ο κατασκευαστής της εξέδρας.
Όσον αφορά την ασφάλεια για την οποία πρέπει να προνοούν οι ναυτιλιακές και πετρελαϊκές εταιρείες, αυτή πρέπει να μετρηθεί με κριτήριο το κέρδος των μετόχων τους. Οι καταστροφικές διαρροές πετρελαίου από τα γιγαντιαία τάνκερ είναι φαινόμενο που δεν σπανίζει. Διότι τα υπερδεξαμενόπλοια είναι εύθραυστα πλοία που επιβαρύνονται από την ηθελημένα κακή συντήρηση. Αυτά τα πλοία που ανήκαν και σε πετρελαϊκές εταιρείες, έχουν μονά τοιχώματα παρόλο που όλα τα άλλα πλοία που μεταφέρουν φορτία είναι υποχρεωμένα να διαθέτουν δεύτερο στρώμα ατσαλιού και διπλά τοιχώματα στο κήτος τους.
Άλλωστε οι εταιρείες διαβεβαίωναν τους ενδιαφερόμενους ότι δεν υπάρχει κίνδυνος διότι τα τάνκερ διαθέτουν τόσο εξελιγμένα όργανα ναυσιπλοΐας ώστε καθιστούσαν τα αδηφάγα, όσο αφορά το κέρδος των εταιρειών, διπλά ύφαλα περιττά. Βλέπετε τα διπλά τοιχώματα θα δημιουργούσαν έναν μεγάλο άχρηστο και κενό χώρο ο οποίος θα μείωνε την αποθήκευση του πετρελαίου.
Το δεξαμενόπλοιο Valdez ήταν το καμάρι του στόλου της πετρελαϊκής εταιρείας Exxon. Στις 23 Μαρτίου του 1989 το κατάφορτο με 210.000 τόνους αργού πετρελαίου, τάνκερ αναχωρούσε βιαστικά από την Αλάσκα. Οι πολυεθνικές παρακινούσαν τους καπετάνιους να φτάνουν γρήγορα στον προορισμό τους έστω και αν αυτό σήμαινε ότι θα έπρεπε να εγκαταλείψουν τις καθιερωμένες οδούς ναυσιπλοΐας. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι τα υπερσύγχρονα όργανα του πλοίου θα ειδοποιούσαν τον καπετάνιο για τον επερχόμενο κίνδυνο.
Αυτό έγινε στο Valdez όμως ο καπετάνιος αγνόησε τον κίνδυνο γιατί το συμβόλαιο παράδοσης του επέβαλε να κινηθεί βιαστικά.
Το γιγαντιαίο τάνκερ λίγο μετά τα μεσάνυχτα προσέκρουσε σε βράχο. Χρειάστηκαν μόλις λίγα λεπτά για να ανοίξει μια μεγάλη τρύπα στο μονό κέλυφος του τάνκερ και να χυθούν στα παρθένα νερά από 42 χιλιάδες έως 120 χιλιάδες τόνοι αργού πετρελαίου στον πορθμό Prince William. Περισσότερα από 600.000 πουλιά, εκατομμύρια ψάρια και θαλάσσια ζώα συνάντησαν το θάνατο, ενώ το οικοσύστημα αδυνατεί να ανακάμψει από την πετρελαιοκηλίδα που κάλυψε 1300 μίλια ακτογραμμής και 11000 τετραγωνικά μέτρα θάλασσας.
Ξέσπασε δημόσια κατακραυγή όμως λόγω της αδιαφορίας της Exxon απέναντι στην τραγωδία που εκτυλίσσονταν. Έτσι η τραγωδία που προκάλεσε το δεξαμενόπλοιο Exxon Valdez, οδήγησε την κυβέρνηση των ΗΠΑ να νομοθετήσει τα διπλά τοιχώματα υποχρεωτικά έως το έτος 2015 για όλα τα νέα δεξαμενόπλοια εισέρχοντε στα λιμάνια των ΗΠΑ.
Οι πολυεθνικές όμως μετά το δυστύχημα της Exxon αναθέτουν σε ναυτιλιακές εταιρείες την μεταφορά και σταμάτησαν να χρησιμοποιούν δικά τους πλοία. Φαινομενικά τουλάχιστον. Διότι η Exxon τεμάχισε τον εαυτό της ώστε να προκύψει μια νέα εταιρεία : η Sea River Maritime. Το Valdez υποβλήθηκε σε ανακατασκευή και δόθηκε στην θυγατρική εταιρεία, διατηρώντας το μονό τοίχωμα και με την ονομασία SeaRiver άρχισε να μεταφέρει πετρέλαιο στην Μεσόγειο!
Το 2012, στην SeaRiver Maritime Inc απονεμήθηκε το αναγνωρισμένου κύρους (από ποιους αλήθεια;) Βρετανικό Διεθνές Βραβείο Ασφάλειας θαλάσσιων μεταφορών!
Οι πετρελαϊκές εταιρείες όμως άρχισαν να νηολογούν πετρελαιοφόρα δεξαμενόπλοια από ανεξάρτητους εφοπλιστές οι οποίοι χρησιμοποιούν σημαίες Παναμά ή Λιβερίας χώρες διαβόητες για την ανυπαρξία φορολογίας ή νόμων που έχουν να κάνουν με τον τομέα της ναυτιλίας. Επιπροσθέτως οι σημαίες αυτές δίνουν την δυνατότητα στους εφοπλιστές να προσλαμβάνουν πληρώματα από όποια γωνιά της γης μη εκπαιδευμένα και να πληρώνουν ότι θέλουν χωρίς να δεσμεύονται από εργατικές νομοθεσίες και χωρίς αυτό το καθεστώς να κινδυνεύει από εργατικά σωματεία. Η σημαία ευκαιρίας είναι το βασίλειο των σύγχρονων «δουλεμπόρων»!
Στην χώρα μας από τα 4.398 ποντοπόρα πλοία ελληνικών εφοπλιστικών συμφερόντων μόνο τα 785 βρίσκονται εγγεγραμμένα στο ελληνικό νηολόγιο!
Σχεδόν το 55% των εμπορευμάτων και του πετρελαίου γίνεται με καράβια τέτοιου νηολογίου εξασφαλίζοντας στους εφοπλιστές σταθερή εισροή κερδών.
Το Ελληνικών κρυμμένων συμφερόντων σε offshore λιβεριανής εταιρείας με την ονομασία «Mare Shipping Inco-rporation» και με σημαία Μπαχάμες, γιγαντιαίο δεξαμενόπλοιο μονού τοιχώματος Prestige με διαχειρίστρια εταιρεία την Universe Maritime, που έχει την έδρα της στην Αθήνα, μεταφέροντας 77,000 τόνους πετρέλαιο της εταιρείας Alfa Group, από τη Λετονία με προορισμό την Σιγκαπούρη, κόπηκε στη μέση και αφού παρέμεινε ακυβέρνητο για μεγάλο χρονικό διάστημα βυθίστηκε στις 19 Νοεμβρίου 2002 στα ανοικτά της Κορμπουθιόν της Ισπανίας. Το Prestige, το κύτος του οποίου είχε κοπεί και συγκολλήσει μόλις ένα χρόνο πριν το ναυάγιο, διέθετε ανειδίκευτο προσωπικό που είχε προσληφθεί από δουλεμπορικά γραφεία των Φιλιππίνων ενώ ο καπετάνιος του ήταν Έλληνας.
Όλο το πετρέλαιο που υπήρχε στις δεξαμενές του μονοπύθμενου δεξαμενόπλοιου, διέφυγε στη θάλασσα προκαλώντας τεράστια ρύπανση. Ας μην μπούμε σε διαδικασία αρίθμηση των επιπτώσεων και να αρκεστούμε στο γεγονός πως αρκεί ένα λίτρο πετρελαίου για να ρυπανθεί στη θάλασσα μια έκταση όσο δύο γήπεδα ποδοσφαίρου. Μπορούμε να φανταστούμε τι ζημιά έκαναν οι 77,000 τόνοι…
Για την ιστορία, το ισπανικό δικαστήριο καταδίκασε σε εννέα μήνες φυλάκιση τον καπετάνιο Απόστολο Μαγκούρα, αφού έκρινε ότι αρνήθηκε τη ρυμούλκηση του πλοίου πριν αυτό κοπεί στα δύο και βυθιστεί. Έτσι κι αλλιώς το σύστημα είναι με τέτοιο τρόπο δομημένο που θα ήταν αδύνατο να γίνει καταμερισμός ευθυνών.
Εκτός από το Πρεστίζ, έχουν συμβεί πολλά ακόμα ατυχήματα, ή μάλλον «ατυχήματα», με τέτοια ελληνόκτητα πλοία. Τα ναυάγια του ελληνικού «Aegean Sea» έξω από τη Λα Κορούνια της Ισπανίας, με 83.000 τόνους πετρελαίου και του ελληνόκτητου με μαλτέζικη σημαία Erika αποτελούν δύο μόνο από τα χειρότερα ατυχήματα στα οποία εμπλέκονται οι Έλληνες εφοπλιστές.
«Το ναυάγιο του Erika αποτέλεσε και την αφορμή για την αναμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής όσο αφορά την ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών, μέσα από τις οδηγίες «Erika». Ο κανονισμός ανανεώνεται, απαγορεύοντας άμεσα τη μεταφορά αργού πετρελαίου από δεξαμενόπλοια μονού κύτους (μονοπύθμενα), από και προς τα κοινοτικά λιμάνια.
Το ελληνικό εφοπλιστικό λόμπι αντιδρά και επιστρατεύει άμεσα τους έλληνες πολιτικούς στη μάχη ενάντια στις νέες οδηγίες. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της Ε.Ε., μαζί ως ένα σημείο με την Κύπρο και τη Μάλτα, που αντιτίθεται στους νέους κανονισμούς ασφαλείας. Το 2006, ο Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας Μ. Κεφαλογιάννης, σε μια πρωτόγνωρη κίνηση, δίνει εντολή στους έλληνες ευρωβουλευτές (πλην του ΚΚΕ) να καταψηφίσουν την Οδηγία: «…για λόγους αρχής και πολιτικής συνέπειας, θεωρούμε ότι το σύνολο των Eλλήνων ευρωβουλευτών θα πρέπει να καταψηφίσουν την εν λόγω πρόταση, δεδομένων των δυσμενών επιπτώσεων για την ελληνική ναυτιλία, που εκτιμάται ότι θα επιφέρει»,αναφέρει το σχετικό έγγραφο.
Η Οδηγία ψηφίζεται από τη συντριπτική πλειοψηφία από το ευρωκοινοβούλιο, ωστόσο, το ελληνικό κράτος δεν τα βάζει κάτω. Ο Υπουργός Μανώλης Κεφαλογιάννης κρύβει από την Ευρωπαϊκή Ένωση τα στοιχεία για τα ελληνικά πλοία για να μην υποχρεωθούν σε απόσυρση, ενώ το 2007, στη λήξη της σχετικής προθεσμίας, η Ελλάδα αρνείται να την ενσωματώσει στην εθνική νομοθεσία, ως οφείλει. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρωτεργάτης σε αυτή τη μάχη ήταν το συγκρότημα του εφοπλιστή Αλαφούζου. Τα σφόδρα αντιπεριβαλλοντικά συμφέροντά του στις θάλασσες εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την ανάγκη του να στήσει ένα φιλοπεριβαλλοντικό προφίλ με δεντροφυτεύσεις και καθαρισμούς στη στεριά.» (απόσπαμα από άρθρο του Νίκου Νικήσιανη με τίτλο «Εφοπλιστικό κεφάλαιο: Έλληνες, φονιάδες των θαλασσών…»)
Όμως δεν υπάρχουν ιδανικές καταστάσεις. Από τις απαρχές της Ιστορίας οι άνθρωποι σημάδεψαν και σημαδεύουν με το πέρασμά τους την ανάπτυξή, κοινωνική, πολιτική, οικονομική, βιομηχανική, την ιστορία και ολόκληρο τον πολιτισμό τους, μεταβάλλοντας συνεχώς την σχέση τους με το γεωφυσικό περιβάλλον και ως επί των πλείστων το κατέστρεφαν. Η σχέση ανθρώπου, ευημερίας και ανάπτυξης -κοινωνικά ανισομερής και άδικη- με το σύνθετο περιβάλλον είναι αντιφατική σχέση.
Η ανθρωπότητα γενικά δεν έχεις βρει καθόλου καλή ισορροπίας στην σχέση της με την φύση και το θέμα δεν είναι τόσο απλό. Και δεν θα ήταν ούτε εάν όλη η υφηλίους αποφάσιζε να αλλάξει στυλ ζωής και να μην εξαρτάτε από το πετρέλαιο.
Ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι υπάρχει ακόμα αρκετό πετρέλαιο ώστε να κατασκευαστεί αλουμίνιο για να φτιάχνουν τόσες ανεμογεννήτριες και ηλιακοί συλλέκτες που θα επιτρέψουν τη συνέχιση του ανθρωπίνου πολιτισμού όπως τον ξέρουμε;
Η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για το Κλίμα (IPCC) δείχνει να υιοθετεί την πυρηνική ενέργεια ως εναλλακτική λύση στα ορυκτά καύσιμα. Μήπως εκεί κρύβεται η λύση;
Ή μήπως ξεχάσαμε τις πυρηνικές τραγωδίας στο Windscale της Μεγάλης Βρετανίας το 1957, στο Three Mile Island των ΗΠΑ το 1977, στο Τσερνόμπιλ το 1986, στο Tokaimura της Ιαπωνίας το 1999 και στην Φουκουσίμα το 2011;
Έτσι κι αλλιώς το τέλος της ιστορίας του πετρελαίου έχει αρχίσει να γράφεται και σίγουρα οι άνθρωποι δεν θα περιμένουν δισεκατομμύρια χρόνια για να ξαναδημιουργηθούν νέα κοιτάσματα.
Ως τότε όμως ο πλανήτης θα εξακολουθήσει να είναι ένα πεδίο οξύτατων ανταγωνισμών γύρω από τους τελευταίους πόρους πετρελαίου, και φυσικού αέριου και υπό την συνεχή απειλή μιας μη ανατρέψιμης περιβαλλοντικής καταστροφής.

Στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και την αντιλαϊκή επίθεση απάντηση η κοινωνική συμμαχία ενάντια στα μονοπώλια και τον καπιταλισμό

Στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και την αντιλαϊκή επίθεση απάντηση η κοινωνική συμμαχία ενάντια στα μονοπώλια και τον καπιταλισμό
Αποσπάσματα από την Ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σε πολιτική εκδήλωση το βράδυ της Παρασκευής στα Χανιά



Φίλες και φίλοι,
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Εμείς λέμε στον ελληνικό λαό, όταν ακούει μεγάλα λόγια για την ελάφρυνση του χρέους να κουμπώνεται!
Κανείς δεν πρόκειται να μειώσει το χρέος, ούτε το ΔΝΤ, ακόμα και με τη «θετική» στάση των ΗΠΑ, ούτε η ΕΕ, η ΕΚΤ και το υπόλοιπο κουαρτέτο, χωρίς να ζητήσουν νέα μέτρα, νέες θυσίες.
Κανείς δεν πρόκειται να σου μειώσει το χρέος για να σε δανειοδοτήσει ξανά, δήθεν για να σε ανακουφίσει, για να έρθει να κάνει επενδύσεις, χωρίς να σε υποχρεώσει να πάρεις νέα σκληρά μέτρα, να μπεις σε νέο πρόγραμμα.
Κι αυτό το νέο πρόγραμμα, όπως κι αν το ονομάσουν, θα είναι το 4ο μνημόνιο.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Πραγματικά δεν ξέρω πόση ασφάλεια μπορεί να νιώθουν οι εργαζόμενοι, οι άνεργοι, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι φτωχοί αγρότες, οι νέοι και οι γυναίκες των λαϊκών στρωμάτων που ζουν και 'δω στην Κρήτη, όταν ακούν τον πρωθυπουργό να λέει πως «μέσα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και σοβαρών περιφερειακών πιέσεων, η χώρα μας αποτελεί ζώνη σταθερότητας, ειρήνης και δημοκρατίας, ζώνη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Για ποια σταθερότητα, για ποια ειρήνη, δημοκρατία και ποια ανθρώπινα δικαιώματα μπορεί να μιλά κανείς, όταν η ελληνική κυβέρνηση πασχίζει να βγάλει το κεφάλαιο από την κρίση ματώνοντας το λαό και τη νεολαία, όταν υλοποιεί τις αντιλαϊκές αποφάσεις της ΕΕ, τις δεσμεύσεις των μακελάρηδων του ΝΑΤΟ;

Η σταθερότητα που αναγνωρίζουν είναι η σταθερότητα και διεύρυνση της αντιλαϊκής πολιτικής για να ανακάμψουν τα κέρδη του κεφαλαίου.
Η ειρήνη τους είναι η ειρήνη που επιβάλλεται με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών, για να υπηρετούνται τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών.
Η δημοκρατία τους σταματά έξω από τους τόπους δουλειάς, τις πύλες των εργοστασίων.
Και όλα τα άλλα που λέει ο Τσίπρας, ότι «η Ελλάδα δεν είναι ο φτωχός συγγενής, γιατί όλες οι παγκόσμιες και περιφερειακές δυνάμεις συνομιλούν μαζί μας και επιθυμούν στενές και δημιουργικές σχέσεις με την Ελλάδα»... Οτι «παλιότερα κανείς δεν μας πλησίαζε, ενώ τώρα επισκέπτονται τη χώρα μας, διαδοχικά, ξένοι ηγέτες με παγκόσμια επιρροή»..., είναι για να ρίξει στάχτη στα μάτια ενός λαού που παλεύει για να επιβιώσει, που νιώθει ότι μυρίζει μπαρούτι, που αγωνιά για το μέλλον των παιδιών του.
Ο Ομπάμα, όπως προηγούμενα ο Πούτιν, ο Ολάντ και άλλοι, έρχονται γιατί η Ελλάδα βρίσκεται σε μια σημαντική γεωστρατηγική περιοχή, ανάμεσα στην Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική, όπου συγκρούονται μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ισχυρά καπιταλιστικά κράτη.
Αποτελεί πρόκληση για τους εργαζόμενους, το λαό, όχι μόνο της Κρήτης, που χρόνια τώρα αγωνίζεται για να κλείσει η αμερικανοΝΑΤΟική βάση της Σούδας, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ να στρώνει «κόκκινα χαλιά» και να καλωσορίζει τον ηγέτη μιας ιμπεριαλιστικής δύναμης, όπως είναι οι ΗΠΑ.
Γιατί ο απερχόμενος Πρόεδρος Ομπάμα, που λίγες μέρες πριν τον καλωσόριζε η κυβέρνηση και ο Τσίπρας, του έλεγε μάλιστα πως η θητεία του άλλαξε την εικόνα των ΗΠΑ σε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα, ήρθε ως ηγέτης της ιμπεριαλιστικής δύναμης που ευθύνεται για πολέμους, επεμβάσεις, θανάτους αμάχων και αλλεπάλληλα κύματα προσφύγων.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ παίρνει «άριστα» στην προσπάθεια του εξαγνισμού του ιμπεριαλισμού
Είναι αλήθεια πως όλες οι αστικές κυβερνήσεις και τα μέσα ενημέρωσης όλα τα προηγούμενα χρόνια έχουν κάνει μεγάλες προσπάθειες για ν' αλλάξουν την εικόνα των ΗΠΑ στον ελληνικό λαό.
Βέβαια, τα όσα έχουν κατά καιρούς ειπωθεί από τις κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, δεν είναι τίποτα μπροστά σε αυτά που είδαμε και ακούσαμε τις προηγούμενες μέρες, δια στόματος της «αριστερής» κυβέρνησης, παρουσιάζοντας τον Ομπάμα περίπου ως «σωτήρα» και τις ΗΠΑ σαν «στοργική μητέρα».
Τα όσα είπε ο Τσίπρας θα τα ζήλευε και ο Κανελλόπουλος, ο οποίος έλεγε στον Αμερικανό στρατηγό Βαν Φλιτ «στρατηγέ μου, ιδού ο στρατός σας».
Ο Τσίπρας ξεπέρασε κάθε όριο που θα ζήλευαν και οι καθαρόαιμοι αστοί πολιτικοί.
Και τι δεν είπε στον Ομπάμα: Οτι «η Ελλάδα υποδέχεται έναν Αμερικανό Πρόεδρο που καθ' όλη τη διάρκεια της θητείας του υπερασπίστηκε τη δημοκρατία και την ελευθερία...».
«Που αγωνίστηκε για τα δικαιώματα όλων των πολιτών ανεξάρτητα από το χρώμα, τη θρησκεία...».
«Που ενέταξε εκατομμύρια Αμερικανούς στο σύστημα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης».
«Που συνέβαλε με όλες του τις δυνάμεις και όλη του την επιρροή για μια ανθρωπιστική λύση στη μεγάλη προσφυγική κρίση».
Και βεβαίως «στήριξε την Ελλάδα στη διαπραγμάτευση που οδήγησε πέρσι το καλοκαίρι στο 3ο μνημόνιο».
Ελεος!
Για τις ΗΠΑ μιλάμε, για το ιμπεριαλιστικό κράτος που χρόνια τώρα προκαλεί στρατιωτικά πραξικοπήματα, επεμβάσεις, πολέμους, από την Ουκρανία μέχρι την Ανατ. Μεσόγειο, τη Μ. Ανατολή, τη Β. Αφρική, την Ασία, τη Λατινική Αμερική.
Για τις ΗΠΑ μιλάμε, που, επί προεδρίας Ομπάμα, έχει βομβαρδίσει 7 χώρες, ενώ ο στρατός της απέκτησε παρουσία σε διπλάσιες χώρες απ' όσες είχε επί Μπους.
Η μεγάλη συμβολή της διακυβέρνησης Ομπάμα είναι τα drones! Τα μη επανδρωμένα βομβαρδιστικά αεροσκάφη, που έχουν μειώσει τις απώλειες του αμερικανικού στρατού, αυξάνοντας αυτές των αμάχων.
Για τις ΗΠΑ μιλάμε, που ηγείται των «κορακιών» του ΔΝΤ, που όπου πάτησε το πόδι μάτωσε τους λαούς, και τα τελευταία χρόνια ματώνουν και τον ελληνικό λαό.
Για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ μιλάμε, που δολοφονούν αμάχους σε αυτές τις χώρες, που προκαλούν το μεγάλο κύμα των προσφυγικών ροών, ξεριζώνουν χιλιάδες, εκατομμύρια ανθρώπους από τις εστίες τους.
Για τις ΗΠΑ μιλάμε, όπου, επί προεδρίας Ομπάμα, σημειώθηκε ρεκόρ δολοφονιών πολιτών από αστυνομικούς στην πλειοψηφία τους Αφροαμερικανών, χωρίς καταδίκη των υπευθύνων.
1.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν μόνο το 2016 από όπλο εκπροσώπου του νόμου. Για τις ΗΠΑ μιλάμε, όπου, επί προεδρίας Ομπάμα, απελάθηκαν 2.000.000 μετανάστες.
Μετά την πρώτη φορά μνημόνιο με «κυβέρνηση της αριστεράς» τον Αύγουστο του 2015...
Μετά την πρώτη φορά αντιασφαλιστικά μέτρα το Μάη του 2016, με την ίδια κυβέρνηση...
Μετά την πρώτη φορά διθυραμβική υποδοχή Αμερικανού Προέδρου από «κυβέρνηση της αριστεράς» και τους ύμνους για την πολιτική των ΗΠΑ σε οικονομία και εξωτερική πολιτική...
Καμιά εντύπωση δεν προκάλεσε και η πρώτη φορά απαγόρευση των διαδηλώσεων από την «πρώτη φορά αριστερά».
Ομως, ούτε η απαγόρευση των διαδηλώσεων, ούτε οι ύμνοι στις ΗΠΑ και στον Ομπάμα, κατάφεραν να επιβάλουν σιγή νεκροταφείου.
Χιλιάδες διαδήλωσαν στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις με σύνθημα «ούτε γη ούτε νερό στους φονιάδες των λαών».
Υπηρετεί την εμπλοκή της χώρας σε επικίνδυνους σχεδιασμούς
Ολα τα παραπάνω ένα σκοπό υπηρετούν:
Την παραπέρα συμμετοχή της χώρας μας στους επικίνδυνους σχεδιασμούς των ιμπεριαλιστών στην ευρύτερη περιοχή, από τη Συρία, το Ιράκ και τη Λιβύη έως τη Μαύρη Θάλασσα και τη Βαλτική, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού με άλλα καπιταλιστικά κράτη και συμμαχίες και με επίκεντρο τον έλεγχο πλουτοπαραγωγικών πηγών, αγορών και διαδρόμων στρατηγικής σημασίας.
Η όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και ανταγωνισμών εκδηλώνεται και με τον πόλεμο, που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Συρία, το Ιράκ, την Ουκρανία, και μπορούν να προκαλέσουν πραγματικό ολοκαύτωμα στους λαούς της Ευρώπης και γενικότερα.
Και βέβαια, δεν έχουμε καμιά αμφιβολία πως η επιθετική ιμπεριαλιστική πολιτική των ΗΠΑ θα συνεχιστεί και με τον νέο Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, παρά τις όποιες διαφορές τακτικής. Οπως θα συνεχιζόταν κι αν Πρόεδρος εκλεγόταν η Χίλαρι Κλίντον.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, με πολύ μεγάλη προθυμία και με τη σύμφωνη γνώμη της ΝΔ και όλων των άλλων κομμάτων, έχει στηρίξει μέχρι σήμερα όλες τις αποφάσεις του ΝΑΤΟ, που συνιστούν κλιμάκωση του ανταγωνισμού με τη Ρωσία και παραπέμπουν σε κατάσταση πολεμικής προετοιμασίας.
Στήριξε τις αποφάσεις της Συνόδου υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ.
Προσφέρει ελληνικά νησιά για την ίδρυση ΝΑΤΟικών βάσεων.
Εχει νομιμοποιήσει τη ΝΑΤΟική παρουσία στο Αιγαίο, με πρόσχημα την αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών.
Και μιας και μιλάμε για τις ΝΑΤΟικές βάσεις, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε ξεχωριστά στη βάση της Σούδας, στην οποία τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ δίνουν ξεχωριστή σημασία για τις επεμβάσεις τους στην ευρύτερη περιοχή.
Γι' αυτό, άλλωστε, και ο συγκυβερνήτης - υπουργός Αμυνας Καμμένος διαφημίζει τη Σούδα ως το αβύθιστο γιγαντιαίο αεροπλανοφόρο, έτοιμο ανά πάσα στιγμή να υλοποιήσει τους σχεδιασμούς τους.
Η ελληνική κυβέρνηση γνωρίζει πως ο ρόλος της ΝΑΤΟικής και αμερικάνικης βάσης στη Σούδα δεν είναι απλά κομβικός. Είναι νευραλγικός.
Αποδεικνύει ότι υπάρχει ενεργή συμμετοχή ελληνικού εδάφους στις πολεμικές επιχειρήσεις.
Πολεμικές επιχειρήσεις που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ θέλει να στηρίξει και με μια ακόμα ΝΑΤΟική βάση στην Κάρπαθο, ώστε να ενισχυθεί ο επιτελικός ρόλος της χώρας στο πλαίσιο αυτής της λυκοσυμμαχίας.
Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι της επίσκεψης Ομπάμα προηγήθηκαν πλήθος δημοσιευμάτων στον αστικό Τύπο περί μεγαλύτερης αξιοποίησης του «γεωστρατηγικού πλεονεκτήματος της χώρας», στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία με το πραξικόπημα.
Ετσι, για παράδειγμα, προβάλλεται ανοιχτά η άποψη περί αναβάθμισης της ΝΑΤΟικής βάσης της Σούδας έναντι της αντίστοιχης του Ιντσιρλίκ στην Τουρκία, που διαθέτει πυρηνικά όπλα.
Βεβαίως, αυτές οι προτάσεις - κινήσεις δεν έρχονται από το πουθενά.
Πατάνε στη στάση που τηρούν όλες οι αστικές κυβερνήσεις στη χώρα μας και συνεχίζει επάξια και η σημερινή των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.
Η ελληνική κυβέρνηση δεν χάνει ευκαιρία να διαφημίζει το σύνολο των ΝΑΤΟικών βάσεων, με πρώτη αυτή της Σούδας, αλλά και άλλες υποδομές στην Κάρπαθο, στο Καστέλι Ηρακλείου και στην Καλαμάτα, όπου μπορούν να εφοδιάζονται τα ΝΑΤΟικά αεροσκάφη που συμμετέχουν στις ιμπεριαλιστικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
Εργατική - λαϊκή κινητοποίηση και διεθνής αλληλεγγύη ενάντια στα ιμπεριαλιστικά σχέδια
Από αυτές τις εξελίξεις, μόνο νέοι κίνδυνοι μπορούν να προκύψουν για τον ελληνικό λαό και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.
Γι' αυτό ο λαός πρέπει να είναι σε αγωνιστική ετοιμότητα και εγρήγορση. Εχει, πλέον, πλούσια πείρα, για να μην πιστέψει ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς και σχεδιασμούς αποτελεί δήθεν παράγοντα σταθερότητας και ειρήνης.
Τη στιγμή που αυτοί ακριβώς οι οργανισμοί ευθύνονται για τους πολέμους, την προσφυγιά, για τη στήριξη στους δολοφόνους του «Ισλαμικού Κράτους», την επαναχάραξη συνόρων, αλλά και την υπόθαλψη της τουρκικής προκλητικότητας κι επιθετικότητας.
Τώρα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, απαιτείται εργατική - λαϊκή κινητοποίηση, διεθνής αλληλεγγύη, ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και την εμπλοκή της Ελλάδας, ενάντια στο σύστημα που γεννά κρίσεις, πολέμους, φτώχεια, προσφυγιά:
  • Οι Ελληνες εργαζόμενοι, οι νέοι και οι νέες δεν θα χύσουν το αίμα τους για τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών, για να αυξάνουν τα κέρδη του κεφαλαίου.
  • Καμιά αλλαγή ή αμφισβήτηση συνόρων. Ο πόλεμος είναι η συνέχεια της ίδιας πολιτικής που ματώνει το λαό μας για τα κέρδη των λίγων σε συνθήκες ιμπεριαλιστικής ειρήνης, οικονομικής καπιταλιστικής κρίσης.
  • Να κλείσουν όλες οι ΝΑΤΟικές βάσεις στην Ελλάδα.
  • Να φύγει το ΝΑΤΟ από το Αιγαίο.
  • Να επιστρέψουν οι ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις από αποστολές του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στο εξωτερικό, σε άλλες χώρες.
  • Αποδέσμευση της Ελλάδας από ΝΑΤΟ και ΕΕ.
  • Αλληλεγγύη στα θύματα των πολέμων για να υπάρχουν ανθρώπινοι χώροι προσωρινής φιλοξενίας και ασφαλής μετακίνηση στις χώρες προορισμού τους.
  • Να καταργηθούν όλοι οι αντεργατικοί - αντιλαϊκοί νόμοι των μνημονίων, να ανακτηθούν οι μεγάλες οικονομικές απώλειες για τα λαϊκά στρώματα, να ανοίξει ο δρόμος για την ανάπτυξη σε όφελος του λαού, με μονομερή διαγραφή χρέους, κοινωνικοποίηση του πλούτου που παράγει ο λαός, με την εργατική τάξη, το λαό στην εξουσία.
Φίλες και φίλοι,
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Μπροστά στα νέα αντιλαϊκά μέτρα που διαπραγματεύεται αυτές τις μέρες η κυβέρνηση με το κουαρτέτο, ενόψει της δεύτερης «αξιολόγησης» του 3ου μνημονίου...
Μπροστά στην προετοιμασία για ομαδικές απολύσεις, για αλλαγές στο συνδικαλιστικό νόμο σε αντιδραστικότερη κατεύθυνση...
Μπροστά σε νέα αντιασφαλιστικά μέτρα και μειώσεις συντάξεων...
Μπροστά στα μεγάλα και ασήκωτα φορολογικά βάρη και τους πλειστηριασμούς ακόμα και πρώτης κατοικίας...
Δεν έχουμε άλλο μέσο υπεράσπισης του δίκιου μας, παρά μόνο τον αγώνα μας, μέσα στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, μέσα στο αγροτικό κίνημα και στο κίνημα των αυτοαπασχολούμενων, στο γυναικείο, το φοιτητικό, σπουδαστικό και μαθητικό κίνημα, στην κοινωνική συμμαχία όλων αυτών ενάντια στα μονοπώλια και τον καπιταλισμό.

Τα αντιλαϊκά τους διλήμματα και η διέξοδος για το λαό

Τα αντιλαϊκά τους διλήμματα και η διέξοδος για το λαό



Σε ρυθμούς ...Ομπάμα κύλησε ολόκληρη η προηγούμενη βδομάδα. Οχι βέβαια εξαιτίας της πολιτικής, ρητορικής και επικοινωνιακής δεινότητας του απερχόμενου Προέδρου των ΗΠΑ, για την οποία γράφτηκαν σελίδες επί σελίδων στον αστικό Τύπο και εκατοντάδες ώρες καταναλώθηκαν στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο, αλλά για τη μεγάλη γκάμα των θεμάτων που άνοιξε αυτή η τελευταία επίσκεψη του Ομπάμα στην Ευρώπη με τη σημερινή του ιδιότητα.

Το γεωπολιτικό ενδιαφέρον που έχει η Ελλάδα για τις ΗΠΑ, ως μέλος του ΝΑΤΟ σ' αυτή την ευαίσθητη για τα συμφέροντά τους περιοχή, είναι φυσικά αδιαμφισβήτητο. Οπως αυτονόητο είναι και το ενδιαφέρον της Αμερικής για την οικονομική και πολιτική σταθερότητα της Ελλάδας, ως χώρας - μέλους της ΕΕ και της Ευρωζώνης, του μεγαλύτερου οικονομικού εταίρου των ΗΠΑ και ταυτόχρονα ανταγωνιστή.
Αυτοί οι δυο παράγοντες καθόρισαν εν πολλοίς την ατζέντα των συνομιλιών που είχε ο Αμερικανός Πρόεδρος με την κυβέρνηση στην Ελλάδα, σε συνθήκες όξυνσης των ανταγωνισμών ανάμεσα σε ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα.
Βλέποντας επομένως τα πράγματα από τη σκοπιά των λαϊκών συμφερόντων, όλα τα παραπάνω κάθε άλλο παρά δικαιολογούν το ντελίριο για την επίσκεψη Ομπάμα, την αποθέωση του ηγέτη της πρώτης ιμπεριαλιστικής δύναμης στον κόσμο και κατά συνέπεια τον εξωραϊσμό της πολιτικής του ιμπεριαλισμού, που σε ειρήνη και πόλεμο σκορπάει φτώχεια, δυστυχία, προσφυγιά και καταστροφή.
Εξίσου επικίνδυνο και παραλυτικό είναι όμως και το κλίμα προσδοκιών και εφησυχασμού που προσπαθούν να καλλιεργήσουν στο λαό, αξιοποιώντας την επίσκεψη Ομπάμα, ότι η στήριξη των ΗΠΑ στην αντιπαράθεση για την ελάφρυνση του κρατικού χρέους είναι το «δυνατό χαρτί» της κυβέρνησης στο κυνήγι της οικονομικής ανάκαμψης, από την οποία ούτως ή άλλως, τα λαϊκά στρώματα δεν έχουν τίποτα να περιμένουν.
Οτι η γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας, ανταγωνιστικά προς τη «σύμμαχο» Τουρκία, με βαθύτερη εμπλοκή στους ιμπεριαλιστικούς, ΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς, δείχνει την έξοδο από την κρίση και ότι δεν υπάρχει δεύτερη επιλογή για το λαό, από το να τιμά στο ακέραιο τη συμμαχία με τον «καλό» ιμπεριαλιστή, απέναντι στον «κακό», για να μπορεί να απολαμβάνει «σταθερότητα».
Τα κάλπικα (για το λαό) διλήμματα...
Πέρα από τη «σταθερότητα», άλλη μια έννοια που «φορέθηκε» πολύ αυτές τις μέρες είναι η «δημοκρατία». Ξεχώρισε στην ομιλία που έκανε ο Ομπάμα την Τετάρτη στο «Σταύρος Νιάρχος» και μονοπώλησε σχεδόν τις αναλύσεις στον Τύπο την επόμενη μέρα.
Διαβάζοντας μπροστά και πίσω από τις λέξεις, το νόημα αυτών που είπε ο Ομπάμα στην ομιλία του συνοψίζεται περίπου ως εξής: Η «παγκοσμιοποίηση» (βλέπε διεθνοποιημένη καπιταλιστική οικονομία) είναι μια ανεπίστρεπτη πραγματικότητα, η οποία αναπόφευκτα γεννά «προκλήσεις» για τους λαούς (ανεργία, αποκλεισμούς, φτώχεια, ανισότητες) που χρειάζεται να αντιμετωπιστούν. Και ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να γίνει αυτό, είναι να λειτουργεί η αστική δημοκρατία, η οποία, αν και «ατελές» πολίτευμα, είναι το καλύτερο όλων.
Βέβαια, κάτω από τον όρο «δημοκρατία» χωράνε τα πάντα: Οι θεσμοί του αστικού κράτους, η «αυθόρμητη» συμμετοχή του λαού στην ευόδωση των στόχων του κεφαλαίου, η ελευθερία κίνησης κεφαλαίων, ανθρώπων, εμπορευμάτων και υπηρεσιών και πάει λέγοντας. Ταυτόχρονα, η δημοκρατία προβάλλεται ως το αντίπαλο δέος σε όσους την απειλούν, «λαϊκιστές», «τρομοκράτες», «νοσταλγοί του ολοκληρωτισμού», «εθνικιστές», όσοι αρνούνται τις «διαχρονικές αξίες και παραδόσεις του δυτικού κόσμου».
Σίγουρα, τέτοιου είδους σχήματα αντιπαράθεσης και δίπολα όπως «δημοκρατία - λαϊκισμός» και «παγκοσμιοποίηση - εθνικισμός» είναι βολικά για να κρυφτεί η βασική αντίθεση στον καπιταλισμό, ανάμεσα στο κεφάλαιο και στην εργασία. Βεβαίως, αυτά τα δίπολα εκφράζουν πραγματικά διλήμματα που έχει η ίδια η αστική τάξη. Πώς θα αντιμετωπίσει τις αντιφάσεις, τις αντιθέσεις, τις δυσκολίες του δικού της «κόσμου», του καπιταλισμού. Που μπορεί να αναδείχτηκε νικητής στη διεθνή αντιπαράθεση σοσιαλισμού - καπιταλισμού στον 20ό αιώνα με την αντεπανάσταση πριν από περίπου 25 χρόνια και τότε να έμοιαζε ανίκητος, όμως σήμερα αντιμετωπίζει πιο εμφανείς δυσκολίες και προβλήματα. Το υπόβαθρό τους είναι αναμφισβήτητα η καπιταλιστική κρίση, που όξυνε τις αντιθέσεις ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα και στο εσωτερικό τους, όπως έγινε για παράδειγμα στην Ευρωζώνη.
Τις ίδιες κάλπικες διαχωριστικές γραμμές επανέλαβαν Μέρκελ και Ομπάμα κατά τις συναντήσεις τους στο Βερολίνο, την Πέμπτη και την Παρασκευή. Σε μια λιγότερο ραφιναρισμένη εκδοχή των όσων είπαν και έγραψαν στο κοινό τους άρθρο σε γερμανική εφημερίδα, ο «κίνδυνος για τη δημοκρατία» σε Ευρώπη και ΗΠΑ προέρχεται από την άνοδο δυνάμεων που στο πεδίο της οικονομίας εκφράζουν τάσεις «μεγαλύτερου προστατευτισμού» και αυτό μεταφράζεται πολιτικά σε στροφή από τον κοσμοπολιτισμό στον εθνικισμό.
...και η ουσία
Πώς, λοιπόν, θα αντιμετωπίσουν οι αστικές τάξεις των καπιταλιστικών κρατών τις δυσκολίες που υπάρχουν στην καπιταλιστική οικονομία, το γεγονός ότι δεν διαμορφώνεται πουθενά τάση δυναμικής ανάκαμψης, ενώ αλλού πυκνώνουν κίνδυνοι για νέα ύφεση; Πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν το γεγονός ότι ενώ όλοι αναζητούν την ατμομηχανή που θα δώσει ώθηση στην καπιταλιστική οικονομία διεθνώς, η προσπάθεια των επιμέρους οικονομιών να ανακάμψουν από την κρίση παράγει αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα, μέσα στο σύνθετο πλέγμα των οικονομικών, πολιτικών και στρατιωτικών σχέσεων, δομών και θεσμών, με τις οποίες διασυνδέεται παγκόσμια το κεφάλαιο, ακριβώς για να διασφαλίζει με καλύτερους όρους τη διευρυμένη αναπαραγωγή του. Με μέτρα ενίσχυσης της διεθνοποίησης ή με ενίσχυση μέτρων προστατευτισμού της εθνοκρατικής βάσης της παραγωγής; Το μπερδεμένο και πολύπλοκο κουβάρι των σχέσεων αντιθέσεων και ανταγωνισμών, των αλληλεξαρτήσεων ανάμεσα στις καπιταλιστικές οικονομίες, δημιουργεί αμφιβολίες για κάθε εκδοχή επιλογής, προβληματισμούς σε σχέση με το ποια από τις δύο θα πυροδοτήσει πιο γρήγορα τις αναπόφευκτες έτσι κι αλλιώς αντιθέσεις και συγκρούσεις ανάμεσα στα αντιτιθέμενα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Σε κάθε ενδεχόμενο, οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα θα έρθουν αντιμέτωποι με πολιτικές έντασης της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης με όλους τους τρόπους και μεθόδους (μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, αξιοποίηση της εισαγωγής νέων τεχνολογιών κ.λπ.), αλλά και συγκέντρωσης της παραγωγής σε όλο και λιγότερα χέρια, στον έλεγχο των μονοπωλίων. Δεν έχουν λοιπόν τίποτα θετικό να περιμένουν ούτε από τη μια ούτε την άλλη εκδοχή, ενώ είναι σίγουρο ότι θα κληθούν, όταν χρειαστεί, να δώσουν το αίμα τους για τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα στα πεδία των μαχών.
Πώς θα πρέπει να ασκηθεί η αστική εξουσία στις σημερινές συνθήκες, σε συνθήκες που η καπιταλιστική διαχείριση συναντά δυσκολίες στη διαμόρφωση ενός πλέγματος ενσωμάτωσης εργατικών - λαϊκών μαζών όπως τα παλιότερα χρόνια, με ορισμένες περιορισμένες ή πιο εκτενείς «παραχωρήσεις» (αποτέλεσμα της ταξικής πάλης και της ύπαρξης του σοσιαλιστικού στρατοπέδου); Πώς επιδρά η όξυνση των ανταγωνισμών, το ενδεχόμενο πιο γενικευμένων πολεμικών αναμετρήσεων, στον τρόπο άσκησης της αστικής εξουσίας; Ποια δοσολογία «δημοκρατισμού» και ποια «αυταρχισμού» χρειάζεται; Σε κάθε περίπτωση, στόχος είναι η πιο αποτελεσματική θωράκιση της αστικής εξουσίας για να αντέξει σε συνθήκες που απειληθεί η σταθερότητά της. Η πρόσφατη και η παλιότερη Ιστορία έχουν αποδείξει ότι παντού και πάντα χρησιμοποιείται η δοσολογία «αυταρχισμού» και «δημοκρατισμού» που είναι απαραίτητη. Πέρα από το γεγονός ότι, ούτως ή άλλως, ο δημοκρατισμός, στο πλαίσιο της αστικής εξουσίας, έχει ως όριο το συμφέρον του κεφαλαίου, κάτι που είναι εμφανές ειδικά στους χώρους δουλειάς, η τάση για ένταση του αυταρχισμού, για ενίσχυση των μηχανισμών καταστολής, είναι ούτως ή άλλως εμφανής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα πως οι σύγχρονες κατά τ' άλλα αστικές δημοκρατίες στην ΕΕ προχώρησαν σε μέτρα αναστολής δικαιωμάτων και ελευθεριών που τους παρέχουν τα ίδια τα «δημοκρατικά» τους συντάγματα, επέβαλαν καθεστώτα «έκτακτης ανάγκης» που ανανεώνουν κάθε τρίμηνο και εξάμηνο, στο όνομα των τζιχαντιστών και της «τρομοκρατικής απειλής».
Διέξοδος υπάρχει, αλλά σε ριζικά διαφορετική κατεύθυνση
Είναι καθαρό ότι τέτοιου είδους διλήμματα δεν πρέπει να παγιδεύουν τους εργαζόμενους και το λαό, να τον στοιχίζουν πίσω από διαφορετικές εκδοχές της ίδιας αστικής πολιτικής, που άλλωστε δεν τις χωρίζει καμιά άβυσσος παρ' όλη την όξυνση που υπάρχει μεταξύ τους. Οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα έχουν την ευκαιρία να δουν πιο καθαρά, αξιοποιώντας και την πείρα των τελευταίων χρόνων της κρίσης και της δυσκολίας για ανάκαμψη: Εντός του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος, της εξουσίας του κεφαλαίου, κάθε επιλογή, όποια απάντηση κι αν δοθεί, θα είναι αντιλαϊκή και επικίνδυνη για τους ίδιους, θα στρέφεται σε βάρος των συμφερόντων τους.
Διέξοδος, ελπίδα και προοπτική υπάρχει. Βρίσκεται στο δρόμο που οδηγεί στη σύγκρουση με το σημερινό καπιταλιστικό σύστημα που γεννά φτώχεια, εκμετάλλευση, πολέμους, τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, στην ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, το δρόμο που οδηγεί στην κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων, στην εργατική - λαϊκή εξουσία. Σήμερα, τα προβλήματα, οι δυσκολίες που έχει ο καπιταλισμός, οι οξυμένες αντιφάσεις και αντιθέσεις του, πρέπει να αξιοποιηθούν για να ανοίξει πιο πλατιά η συζήτηση για την αναγκαιότητα της προοπτικής του σοσιαλισμού - κομμουνισμού.
Το στοίχημα είναι να ανοίξουμε από σήμερα αυτόν το δρόμο. Μέσα από την ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, τη συγκρότηση της κοινωνικής συμμαχίας της εργατικής τάξης με τις άλλες λαϊκές δυνάμεις, με κατεύθυνση ενάντια στα μονοπώλια και τον καπιταλισμό. Δρόμος που ανοίγει μέσα από τις μεγάλες και μικρές μάχες που δίνουμε, με αιχμές την αντίθεση στην αντεργατική - αντιλαϊκή επίθεση, την πάλη για ανάκτηση όσων χάθηκαν, αλλά και τη διεκδίκηση των σύγχρονων εργατικών - λαϊκών αναγκών. Μέσα από την πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, για να μη χύσουν οι εργαζόμενοι το αίμα τους για τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών.

TOP READ