21 Φεβ 2012

Η φασιστική ιδεολογία



Δ. ΓΛΗΝΟΥ: «Η ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ»
Η φασιστική ιδεολογία
«Οι μονόλογοι του ερημίτη της Σαντορίνης»


Ο φασισμός και η θρησκεία
Η τρίτη αξία του πολιτισμού, που διακηρύχνει πως θέλει να περισώσει και να αναστήσει ο φασισμός είνε η θρησκεία. Η θέση, που παίρνει ο φασισμός απέναντι στη θρησκεία είνε η αντιστροφή της αστικοδημοκρατικής επανάστασης. Από τον καιρό που ο χριστιανισμός προσαρμόστηκε στη φεουδαρχία κ' έγινε το όργανο της πνεματικής κυριαρχίας της, επικράτησε σ' όλο το μεσαίωνα ο θεοκρατικός μυστικισμός σαν η μόνη μορφή της κοσμοθεωρίας και βιοθεωρίας. Απέναντι σ' αυτή τη θεοκρατική παράδοση, που εμπόδιζε την ανάπτυξη της επιστήμης, τη διερεύνηση των νόμων του φυσικού κόσμου με βάση τη φυσική αιτιότητα, υψώθηκαν η αστική πνεματική επανάσταση κινητοποιημένη από την ανάγκη να τελειοποιηθούν τα τεχνικά μέσα της παραγωγής. Γιατί η αλλαγή της τεχνικής είταν ο βασικός όρος για την εξέλιξη της αστικής οικονομίας.
Ετσι απέναντι στη μεσαιωνική θεοκρατία και τη μονοκρατορία της θεολογίας στο γνωστικό επίπεδο, η αστικοδημοκρατική επανάσταση γέννησε από τη μια μεριά τον ορθολογισμό, την προσπάθεια να γνωρίσει ο άνθρωπος την ουσία των πραμάτων και τους νόμους που τα διέπουνε με βάση το λογικό και από την άλλη μεριά τον εμπειρισμό, την προσπάθεια να γνωρίσει ο άνθρωπος τον κόσμο, με βάση τη συστηματοποίηση της πείρας των αισθητηρίων του. Από τη συνεργασία και την αντίθεση του ορθολογισμού και του εμπειρισμού γεννήθηκε η νεώτερη φιλοσοφία και η νεώτερη φυσική επιστήμη, που βοήθησε την αστική τάξη να τελειοποιήσει σε πρωτόφαντο βαθμό την τεχνική και να μετατρέψει ριζικά τους όρους και τις σχέσεις της παραγωγής.
Ενα λοιπόν από τα κύρια γνωρίσματα της αστικοδημοκρατικής ιδεολογίας στάθηκε η αντίθεσή της προς το θεοκρατικό μυστικισμό κάθε μορφής, που έφτασεν ως την διατύπωσιν των καθαρών υλιστικών συστημάτων του 18ου και του 19ου αιώνα. Μπορεί μάλιστα να πει κανείς, πως η φυσική επιστήμη των νεώτερων χρόνων σαν επιστήμη στάθηκε πάντα υλιστική και άθεη, ανεξάρτητα και από την κοσμοθεωρία αυτών των ίδιων των ερευνητών. Μόνο η αναγνώριση της απόλυτης κυριαρχίας των νόμων της φυσικής αιτιότητας μέσα στο φυσικό γίγνεσθαι έκαμε δυνατή την εξέλιξη των φυσικών επιστημών και τις τεράστιες καταχτήσεις τους. Η αντίθεση αυτή και η ανεξαρτησία απέναντι στη μεσαιωνική θεοκρατική παράδοση είχε για αποτέλεσμα και τη θρησκευτική μεταρρύθμιση μέσα στα όρια της θρησκευτικότητας, την ανεξιθρησκεία, την καθιέρωση και το σεβασμό της λεφτεριάς της συνείδησης και των επιστημονικών πεποιθήσεων, τη λεφτεριά της επιστήμης, το χωρισμό της εκκλησίας από το κράτος σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και τη δημιουργία άθρησκης παιδείας, της λαϊκότητας (Laicite), όπως ονομάστηκε στη Γαλλία. Σ' όλο το διάστημα των επαναστατικών αγώνων της αστικής τάξης η θρησκεία γενικά και η καθολική εκκλησία ιδιαίτερα στεκότανε σύμμαχος της φεουδαρχίας και είτανε συνάμα κατ' εξοχήν αντιδραστική. Γι' αυτά η γαλλική Επανάσταση καταργούσε επίσημα τη θρησκεία και την αντικαθιστούσε με τη λατρεία του Λόγου. Το φαινόμενο αυτό το βλέπουμε να παρακολουθεί παντού την αστικοδημοκρατική επανάσταση, αλλού πιο έντονα αλλού πιο χαλαρά, ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες. Η αστικοδημοκρατική επανάσταση του Κεμάλ Ατατούρκ αναγκάστηκε να χτυπήσει δυνατά τη μουσουλμανική θεοκρατία για να επιβληθεί.
Η επαναστατική όμως αυτή στάση της αστικής τάξης απέναντι στη θρησκεία αλλάζει με την αλλαγή των όρων της κυριαρχίας της. Οπου η κυριαρχία της αστικής τάξης εξασφαλίζεται μ' ένα συμβιβασμό προς τη φεουδαρχία, εκεί έχουμε και τη διαμόρφωση μιας συμβιβαστικής θέσης προς τη θρησκεία και γενικά προς την κοσμοθεωρία τη θρησκευτική. Γενικά η αστική τάξη, μόλις εξασφαλίσει την κυριαρχία της ανεμπόδιστη, αρχίζει να βλέπει με ανοχή και συμπάθεια τη θρησκεία. Μα η στάση της αυτή μετατρέπεται ολότελα σε θετική υποστήριξη της θρησκείας μόλις φουντώνει ο κίντυνος για την αστική κυριαρχία από τα νέα επαναστατικά στρώματα.
Τη μεταστροφή αυτή την παρακολουθούμε από τα τέλη του 19ου αιώνα και τη βλέπουμε τόρα ν' αποκορυφώνεται με την εγκαθίδρυση του φασισμού, δηλαδή της αστικής απολυταρχίας. Τόρα ο φασισμός ορθώνεται πια σαν πρόμαχος της θρησκευτικής πίστης. Παντού αντηχεί το σύνθημα του γυρισμού προς την πίστη σε υπερκόσμιες δυνάμεις. Η θρησκεία είνε το όργανο της κυριαρχίας. Πρέπει να ξαναγεννηθεί, να ξαναζήσει, να ξανακυριαρχήσει στις ψυχές, ν αποκοιμίσει τις συνειδήσεις, που ξεσηκώνονται. Τόρα ισχύει ο λόγος «η θρησκεία είνε το όπιο των λαών». Αυτό δεν το λένε μόνο οι επαναστάτες, το αναγνωρίζουν έμμεσα και το εφαρμόζουν οι κυρίαρχοι, οι αντεπαναστάτες. Γι' αυτό ζητούνε να περισώσουνε τη θρησκευτική πίστη με κάθε τρόπο, να την περισώσουνε και με τη βία, με τον εκβιασμό των συνειδήσεων.
Και σε τούτο όμως το σημείο πεδικλώνεται και μπερδεύεται ο φασισμός μέσα στις ανυπερνίκητες αντινομίες του. Από τη μια μεριά θέλει να ξανασύρει τα πλήθη προς το θρησκευτικό μυστικισμό, από την άλλη όμως μεριά έρχεται σε σύγκρουση με την καθιερωμένη θρησκευτική τάξη, με την εκκλησία. Αυτό γίνεται από δύο λόγους, που παρουσιάζονται ολοκάθαρα στη Γερμανία. Η Γερμανία είνε προτεσταντική και καθολική. Ο γερμανικός εθνικοσοσιαλισμός συγκρούεται και με την προτεσταντική και με την καθολική εκκλησία. Με τον προτεσταντισμό συγκρούεται γιατί χτυπάει τη λεφτεριά της θρησκευτικής συνείδησης, χτυπάει τη λογική υποστάτωση του προτεσταντισμού, γιατί θέλει μια θρησκευτικότητα πολιτικής μορφής και σκοπιμότητας, μια παγγερμανιστική θρησκευτικότητα με στοιχεία ειδωλολατρικά γερμανικά, γιατί είνε απόλυτα μισαλλόδοξος από εθνικισμό και φυλετισμό, γιατί κυνηγάει τους εβραίους και την εβραίικη καταγωγή του χριστιανισμού, γιατί δεν αναγνωρίζει την Παλιά Διαθήκη και γενικά επειδή η φασιστική θρησκευτικότητα δεν είνε πηγαία παρά δευτερόγενη, πηγάζει άμεσα από τις εθνικοσοσιαλιστικές ανάγκες κυριαρχίας και όχι από αγνό θρησκευτισμό.
Για μερικούς απ' αυτούς τους λόγους συγκρούεται και με τον καθολικισμό, μα και για έναν άλλον ακόμη πολύ σοβαρό. Η καθολική εκκλησία διεκδικεί την απόλυτη κυριαρχία απάνω στη συνείδηση των πιστών της και θέλει προ πάντων η νεολαία να μορφώνεται κάτω από την άμεση επίδραση και τον έλεγχό της. Ο εθνικοσοσιαλισμός όμως διεκδικεί και αυτός την απόλυτη κυριαρχία απάνω στη συνείδηση των νέων, θέλει τη νεολαία ολοκληρωτικά δική του. Και απάνω σ' αυτό έρχεται σε βαθιά και έντονη σύγκρουση προς τον καθολικισμό. Γι' αυτό ο εθνικοσοσιαλισμός επιδιώκει τη δημιουργία ενός γερμανικού χριστιανισμού, απαλλαγμένου από τα εβραϊκά και τα γενικά ανθρώπινα στοιχεία, την παγκόσμια αδελφοσύνη των ανθρώπων, που είνε θεμελιακά αντίθετη προς το ιμπεριαλιστικό ιδανικό της κατάχτησης που τον εμπνέει. Ξεχωρίζει εβραίικο χριστιανισμό, διεθνιστικό χριστιανισμό, που ταυτίζεται στους σκοπούς του με τον κομμουνισμό και γερμανικό χριστιανισμό χωρίς ετούτα τα αγελοποιητικά, τα εκφυλιστικά στοιχεία. 'Η τέλος, φτάνοντας στα άκρα του εθνικισμού και του φυλετισμού, ζητάει τη δημιουργία μιας νέας γερμανικής θρησκείας με ξαναζωντάνεμα παλιών ειδωλολατρικών στοιχείων, που θέλει να τα υψώσει σε νέα, αιώνια σύμβολα του γερμανισμού (Rosenberg, Ludendorf). Η ιμπεριαλιστική θρησκευτικότητα του εθνικοσοσιαλισμού τον φέρνει σε άκραν αντίθεση προς το χριστιανισμό και τις εκκλησίες του.
Λιγότερο φανερή είνε προσωρινά τουλάχιστο η αντίθεση τούτη στην Ιταλία γιατί εκεί ο φασισμός προσπάθησε να συμβιβαστεί με τον καθολικισμό, που είνε πολύ πιο δυνατός στην Ιταλία. Και εκεί όμως η αντίθεση υπάρχει και δεν είνε απίθανο να ξεσπάσει όπως και στη Γερμανία. Στις άλλες φασιστικές χώρες όπου δεν έχουμε την μορφή ετούτη της ιμπεριαλιστικής θρησκευτικότητας, η αστική απολυταρχία ζητάει στήριγμα στην καθιερωμένη θρησκεία, στην καταπολέμηση κάθε επιστημονικής λευτεριάς και γενικά κάθε λεφτεριάς στη σκέψη και στην υποστήριξη κάθε φιλοσοφίας αντιυλιστικής, μεταφυσικής και μυστικόπαθης.
Αυτός είνε ο «κατ' αντανάκλαση» θρησκευτισμός του φασισμού, θρησκευτισμός από προμελέτη και υπολογισμό συμφεροντολογικό, μια ψέφτικη μορφή θρησκευτικότητας, που θέλει να ξαναζωντανέψει τη θρησκευτική ιδεολογία και το θεοκρατικό μυστικισμό, μόνο και μόνο για ν' αποκοιμίσει τη συνείδηση της μάζας, να σταματήσει τη διεκδίκηση της επίγειας ευτυχίας με την επιδίωξη της μεταθανάτιας μακαριότητας και έτσι να εξασφαλίσει την αδιατάραχτη κυριαρχία των εκμεταλλευτών με την ευλογία και την προστασία των επουράνιων αοράτων δυνάμεων.
Αύριο το Θ' Μέρος

Πίσω από τη Βαβυλη... νία


Πίσω από τη Βαβυλη... νία
Κάθε φορά που η Εκκλησία καταλαμβάνει κυρίαρχη θέση στο πεδίο της επικαιρότητας (εκκλησιαστική περιουσία, ταυτότητες, σύγκρουση Πατριάρχη - Αρχιεπισκόπου, σκάνδαλα) λες και ένα αόρατο χέρι αποτρέπει κάθε συζήτηση για τη βάση επί της οποίας το εκάστοτε ιερατείο αναπτύσσει τις δραστηριότητές του. Και η βάση δεν είναι άλλη από τη «θρησκεία», αυτή καθαυτή.
*
Οι εμπλεκόμενοι στις συζητήσεις, πρώτα και κύρια οι συνδεόμενοι με τα κέντρα της ιερατικής εξουσίας, ακόμα κι όταν αρχίζουν να βγάζουν τα άπλυτά τους στη φόρα (από Ρασπούτιν μέχρι Βαβύλη), υπάρχει κάτι που το φροντίζουν «σαν τα μάτια τους»: Να μην επιτρέπουν καμία νύξη για το μεταφυσικό τους «βασίλειο», καμία αναφορά σε κείνες τις ...κοσμικές αναγκαιότητες που κατέστησαν τη θρησκεία «εργαλείο» και πλευρά των καθορισμένων κοινωνικών σχέσεων ανά τους αιώνες.
*
Ενα τέτοιο «εργαλείο» είναι φυσικά και ο χριστιανισμός, όπως και όλες οι θρησκείες, που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, διαπερνώνται από το εξής σχήμα: Ακόμα κι αν ο επίγειος βίος δεν είναι τόσο φιλικός με τον άνθρωπο, η δικαιοσύνη θα αποκατασταθεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, σε μια ...άλλη ζωή. Μια ζωή, που η «επαλήθευση» της ύπαρξής της ανάγεται στη σφαίρα των ιδεών και του «πίστευε και μη ερεύνα».
*
Με λίγα λόγια, αυτό το στοιχείο της μεταθανάτιας ανταμοιβής, που προβάλλεται από όλα τα θρησκευτικά δόγματα, γίνεται πολύ χρήσιμη και αξιοποιήσιμη δύναμη για την αποτροπή της αντίδρασης των καταπιεζόμενων εναντίον των καταπιεστών τους σε τούτον τον ...μάταιο κόσμο. Κατ' αυτό τον τρόπο η θρησκεία λειτουργεί αντικειμενικά ως ο «δεξιός βραχίονας» της κάθε καταπιεστικής εξουσίας, η οποία μόνο οφέλη έχει από ένα «εργαλείο» όπως η θρησκεία, που καλλιεργεί στον στερημένο και εκμεταλλευόμενο αυτού του κόσμου την παρηγοριά της επουράνιας ανταμοιβής, με ενέχυρο την καρτερικότητα για όσα υφίσταται επί της Γης.
***
Ειδικά σε ό,τι αφορά στον χριστιανισμό, που ο Ενγκελς αναγνώρισε ότι στην «πρωτόγονη» φάση του «υπάρχουν άξια προσοχής σημεία προσέγγισης με το σύγχρονο εργατικό κίνημα», η αξιοποίηση από τις κυρίαρχες τάξεις του «λυτρωτικού» του μηνύματος, που ανάγεται στο «μεταθανάτιο υπερπέραν» (σε αντίθεση με το σοσιαλισμό, ο οποίος, όπως έλεγε ο Ενγκελς, «κηρύττει» τη λύτρωση στον επίγειο κόσμο, στο μετασχηματισμό της κοινωνίας), είναι πασίδηλη από την εποχή της αρχαίας Ρώμης.
*
Ο χριστιανισμός, από θρησκεία των δούλων και των μη εχόντων δικαιώματα, έγινε επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας του Καίσαρα, του Βυζαντίου και επίσημη ιδεολογία του Μεσαίωνα. Εγινε, δε, πολύτιμος στυλοβάτης των «Αρχών» ακολουθώντας «θαυματουργές» συμβουλές, όπως του Ναζιανζηνού προς τον Αγιο Ιερώνυμο:
«Εχουμε ανάγκη όσο το δυνατόν περισσότερους μύθους για να μπορούμε να εντυπωσιάζουμε τον όχλο. Οσο λιγότερο καταλαβαίνει ο όχλος τόσο πιο ενθουσιώδης γίνεται»...
***
Ειδικά στις συνθήκες του καπιταλισμού, ο Μαρξ σημείωνε ότι «ο χριστιανισμός με τη λατρεία του αφηρημένου ανθρώπου... αποτελεί την πιο κατάλληλη μορφή θρησκείας για μια κοινωνία εμπορευματοπαραγωγών».
*
Ενα κοινωνικό σύστημα που επικαλύπτει την εκμεταλλευτική του φύση με ένα πέπλο φετιχισμού (οι κοινωνικές σχέσεις στον καπιταλισμό παίρνουν τη φαντασμαγορική μορφή της σχέσης των ανθρώπων απέναντι στα πράγματα), χρειάζεται μια θρησκεία που να εξηγεί τα επίγεια δεινά με ανάλογο φετιχιστικό τρόπο. Μια θρησκεία, που, όπως όλες οι θρησκείες, αλλά πιο εκλεπτυσμένα, θα αξιοποιεί το φόβο του ανθρώπου απέναντι στο άγνωστο, θα δαιμονοποιεί τα φυσικά και κοινωνικά φαινόμενα, θα «θεοποιεί» τις συμφορές της ανεργίας, της φτώχειας, της αρρώστιας κλπ., και θα χρησιμοποιεί την άγνοια του ανθρώπου για να γεννήσει στη συνείδησή του το Θεό.
*
Μια θρησκεία «βολική», που διακονεί την πίστη σε μια καλύτερη ζωή (αλλά μετά θάνατον), η οποία θα κατακτηθεί μέσω της εξατομικευμένης «νηστείας και προσευχής», με το άτομο να καλείται να απορρίψει την επίγεια συλλογική δράση και ακίνδυνο ον να «γυρνά και το άλλο μάγουλο»...
***
«Η πιο βαθιά πηγή των θρησκευτικών προλήψεων είναι η εξαθλίωση και η αμάθεια. Αυτά πρέπει να καταπολεμήσουμε», έλεγε ο Λένιν, αλλά σημείωνε πως η παραπάνω τοποθέτηση θα συνιστούσε μια ανώδυνη εξήγηση της θρησκείας για το σύστημα, αν δε συμπληρωθεί από τη θέση πως οι ρίζες της θρησκείας «στις σύγχρονες καπιταλιστικές χώρες είναι κύρια κοινωνικές».
*
Το ζητούμενο επομένως είναι η αλλαγή της κοινωνίας. Και αυτή είναι η εξήγηση στο γιατί η τεράστια πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας - που συντελείται σε συγκεκριμένα κοινωνικά πλαίσια - δεν επιφέρει αυτόματα την απαλλαγή από τα δεσμά του θρησκευτικού μυστικισμού, ακόμα και σε αρκετούς από εκείνους που κατέχουν τα επιστημονικά εφόδια. Αλλωστε, πάλι ο Λένιν είχε διαγνώσει ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί «αντιδραστικές προσπάθειες (να) γεννιούνται από την πρόοδο της επιστήμης».
Ο Πάβελ Γκούρεβιτς, δε, στο βιβλίο του «Οι θεοί ξαναζούν», αναφερόμενος στη σκέψη του Λένιν, σημείωνε τη θέση του τελευταίου ότι η επίθεση των αντιδραστικών δυνάμεων και η προσωρινή τους νίκη οδήγησαν σε προσπάθειες εκ μέρους της άρχουσας τάξης «να αναβιώσει τη θρησκεία, να αυξήσει την απαίτηση για θρησκεία, να ανακαλύψει θρησκεία, να μπολιάσει τους ανθρώπους με θρησκεία, ή να δυναμώσει την επιρροή της θρησκείας με νέες μορφές».
***
Επομένως, πώς αντιμετωπίζεται το φαινόμενο του θρησκευτικού ανορθολογισμού;
Ο μαρξισμός - λενινισμός είναι σαφής: Η θρησκεία δεν πρέπει και δεν μπορεί να εξετάζεται ως υπό εξόντωση αντικείμενο. Και τούτο όχι μόνο για λόγους σεβασμού απέναντι στο θρησκευτικό δικαίωμα του καθενός. Μια τέτοια αντιμετώπιση θα ήταν άλλωστε, το λιγότερο, κουτή, με την έννοια ότι όλα αυτά τα χιλιάδες χρόνια που επηρεάζει τον άνθρωπο έχει γίνει μέρος της κληρονομιάς, των παραδόσεων και των αισθημάτων του, όπως σημειώνει ο Δ. Κασιούρας, στο βιβλίο του «Μαρξισμός και νεοορθόδοξοι».
*
Η υπέρβαση των θρησκευτικών προκαταλήψεων δε θα έρθει διά διαταγμάτων, αλλά μέσα από την αλλαγή των κοινωνικών συνθηκών, που γεννούν το έδαφος για μεταφυσική απόδραση από την πραγματικότητα.
«Τις θρησκευτικές προλήψεις - συνιστούσε ο ηγέτης των Μπολσεβίκων - πρέπει να τις καταπολεμάμε με πολύ μεγάλη σύνεση. Μεγάλη ζημιά προξενούν εκείνοι που προσδίνουν στην πάλη αυτή ένα τόνο προσβολής του θρησκευτικού αισθήματος. Η πάλη αυτή πρέπει να γίνεται με την προπαγάνδα, με τη διαφώτιση. Προσδίδοντας οξύ τόνο στην πάλη αυτή, μπορούμε να ερεθίζουμε τις μάζες. Μια τέτοια πάλη επιτείνει τη διαίρεση των μαζών με βάση τη θρησκεία, ενώ η δύναμή μας βρίσκεται στην ένωση».
Η υπέρβαση της δοξασίας θα έρθει μέσα από την ανατροπή εκείνης της πραγματικότητας, που για τη διαιώνισή της οι άνθρωποι πρέπει να μένουν καθηλωμένοι σε ρόλο θεατή της ιστορίας, σε ρόλο θεατή εκείνων των άλλων που ορίζουν τη ζωή τους. Οι άνθρωποι παύουν να έχουν την ανάγκη του Θεού, όταν πάρουν στα χέρια τους την υπόθεση της ζωής τους και για να την πάρουν πρέπει να μάθουν ότι μπορούν και πρέπει να το κάνουν.
*
Η διατύπωση του Μαρξ παραμένει αξεπέραστη:
*
«Η θρησκευτική αντανάκλαση του πραγματικού κόσμου μπορεί γενικά να εξαφανιστεί μόνο από τη στιγμή που οι σχέσεις της καθημερινής πρακτικής ζωής θα εκφράζουν για τους ανθρώπους καθημερινά καταφανείς λογικές σχέσεις μεταξύ τους και προς τη φύση... Οι πηγές της θρησκείας - τόνιζε - δε θα βρεθούν στον ουρανό, αλλά εδώ στη Γη. Μόλις αυτή η διαστρεβλωμένη πραγματικότητα, της οποίας η θρησκεία είναι αντανάκλαση, διαλυθεί, η τελευταία θα πεθάνει από φυσικό θάνατο».
*
ΥΓ: Σαν σήμερα, το 1809, γεννήθηκε ο Κάρολος Δαρβίνος, ο θεμελιωτής της υλιστικής θεωρίας της εξέλιξης του οργανικού κόσμου πάνω στη Γη. Ο αγώνας του ενάντια στο μεταφυσικό ανορθολογισμό και στον ιδεαλισμό συνεχίζεται. Σε 17 πολιτείες των ΗΠΑ, τα δικαστήρια (!) καλούνται να δικάσουν τις ανακαλύψεις του Δαρβίνου, 196 χρόνια μετά τη γέννησή του, με το ερώτημα αν πρέπει να συνεχιστεί να διδάσκονται στα αμερικανικά πανεπιστήμια...

Νεολαία και «σύγχρονη» κοινωνία



Νεολαία και «σύγχρονη» κοινωνία
Σωστά αναφέρεται στη θέση 3 για την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη για τη Νεολαία, ότι οι νέοι δε συνιστούν ιδιαίτερη τάξη. Η κοινωνική θέση ενός νέου ανθρώπου από την εργατική τάξη είναι ριζικά διαφορετική από τη θέση ενός νέου ανθρώπου γεννημένου στον πλούτο. Γι' αυτό τα προβλήματα, που έχουν, πρέπει να εξετάζονται σαν μέρος των προβλημάτων της τάξης του καθενός.
Η «σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία» γενικά δεν τα εξηγεί όλα.
Στη θέση 6 (σελ. 9, 2η παρ.) διαβάζουμε, ότι το σχολείο «...διαπαιδαγωγεί τη νεολαία να σκέπτεται ανορθολογικά με αποσπασματικές γνώσεις...». Σκοπός είναι και ήταν, βέβαια, αλλά σήμερα με εντεινόμενους ρυθμούς, η δημιουργία της αποξενωμένης παθητικής προσωπικότητας που είναι και η αντανάκλαση της αποξένωσης του εργαζόμενου από το αποτέλεσμα της δουλιάς του, από την παραγωγή. Κάποιες κινήσεις κάνουμε, κάποιες πράξεις μέσα από μια αλυσίδα, από την οποία ο καθένας δε βλέπει παρά τον δικό του κρίκο. Ετσι και ιδεολογικά-πολιτικά-κοινωνικά δε βλέπει παρά μονάχα τη «φέτα» που ζει. Στην εικόνα αυτή ταιριάζει και το «ρίξιμο» της διδασκαλίας της ιστορίας - αλλά και το κομμάτι της ιστορίας που διδάσκεται έχει βάναυσα παραχαραχτεί - ώστε το άτομο να μην καταλαβαίνει ούτε από πού έρχεται, ούτε πού πάει, πόσο μάλλον τα αίτια των κακών που βιώνει - πολλές φορές δε συνειδητοποιείται καν το κακό σαν κακό - και γι' αυτό δεν ξέρει να καταλογίζει ευθύνες εκεί που πρέπει και γι' αυτό δε στρέφει στη σωστή κατεύθυνση τα βέλη της αγανάκτησής του. Δεν μπορεί ούτε να δημιουργήσει εσωτερικούς δεσμούς με τον τόπο και την ιστορία του, πόσο μάλλον με τη λαϊκή δημιουργία είτε ως κουλτούρα, είτε ως γλώσσα, του αφαιρείται η δυνατότητα να καμαρώνει τους γνήσιους ήρωες της κάθε πράξης λαϊκής αντιστασιακής αξιοπρέπειας και του σερβίρονται οι ψευδο-ήρωες της κάθε μορφής λαϊκής εκπόρνευσης. Μέσα στην ψυχοκοινωνική διελκυστίνδα πέφτει εύκολα θύμα του ψευδοδιλήμματος εθνικισμού-κοσμοπολιτισμού. Μέσα σ' αυτή χάνει βαθμιαία, αλλά σταθερά, μέχρι και τη γλώσσα του. Στη θέση 6 εντοπίζεται ο κίνδυνος της παλαιάς αυτής και δοκιμασμένης συνταγής της επιλογής-παγίδας ανάμεσα στις δύο φαινομενικά αντίθετες, αλλά αλληλοσυμπληρούμενες τάσεις: «Επιχειρείται από τα πρώτα μαθητικά χρόνια να δηλητηριαστεί από τον αντικομμουνισμό, τον εθνικισμό και τον ιμπεριαλιστικό κοσμοπολιτισμό» (σελ. 8, στη μέση). Παρ' όλα αυτά θα ήταν λάθος να απορρίψουν οι νέοι άνθρωποι την εκπαίδευση, έστω αυτή που είναι, στο όνομα μιας επαναστατικής «αντίστασης στο σύστημα». Το σύνθημα «πρώτοι στο σχολείο, πρώτοι στον αγώνα» εξακολουθεί να έχει βάση. Πρέπει οι νέοι να οπλίζονται με όποια γνώση προσφέρει η αστική εκπαίδευση και οι ΚΝίτες να οπλίζονται επιπλέον με τις αληθινές κοινωνικές, ιστορικές, ιδεολογικές γνώσεις για να μπορούν να τις διαδίδουν στους άλλους ως νεολαιίστικη πρωτοπορία. Μαθαίνοντας την αντι-γνώση, την αντι-κουλτούρα, την αντιιστορία, τον αντιπολιτισμό να μπορούν να προτείνουν τη γνώση, την κουλτούρα, την ιστορία, τον πολιτισμό. Τα βασικά χαρακτηριστικά της σημερινής αποξένωσης είναι η καλλιέργεια του ανορθολογισμού μέσα από την αντικουλτούρα, μιας αντιπάθειας γενικά στη λογική της οργανωμένης ζωής, η ηρωοποίηση της βίας (όχι βέβαια της δημοκρατικής λαϊκής επαναστατικής αντι-βίας με προοπτική την ανατροπή του καπιταλισμού), ο ατομικισμός, ο αντικομμουνισμός, η περιφρόνηση της εργατικής τάξης και των αξιών της, των αξιών της εργασίας (θεμέλιο του πολιτισμού) και σε αντίθεση μ' αυτό, προωθείται σφόδρα η λουμπενοποιημένη λαγνεία για τα «εύκολα λεφτά», δηλαδή η ολική ψυχοκοινωνική εκπόρνευση.
Μέσα στη γενική παρακμή λυγίζει και ο παλαιός οικογενειακός ιστός, σε αναπόφευκτη ιστορική διαδικασία, χωρίς όμως στη φάση του σεπομένου καπιταλισμού να αντικατασταθεί από οικογένεια νέου (σοσιαλιστικού) τύπου. Λίγες οι οικογένειες με προοδευτικό αγωνιστικό προσανατολισμό, ενώ οι οικογενειακές αφηγήσεις των αντιστασιακών αγώνων ξεθωριάζουν αμείλικτα στο χρόνο, που απομακρύνει κάθε νέα γενιά και περισσότερο από την εποχή, που ο λαός ήταν ήρωας. Εχει αποδειχθεί εδώ και καιρό, ότι αυτό που λέμε «παράδειγμα των γονιών» δε λειτουργεί καθόλου από μόνο του. Οι εκπλήξεις στις οικογένειες είναι συχνές, με παιδιά που «φέρνουν απ' έξω» αγνώριστες για τους γονείς συμπεριφορές και πράττουν τελείως διαφορετικά από τα με το παράδειγμα και μόνο διδασκόμενα. Φυσικό, γιατί καμία οικογένεια δεν είναι ξεκομμένη από την κοινωνία. Ετσι και οι συζητήσεις στα μέσα ενημέρωσης, στα οποία συνήθως τονίζεται η αποκατάσταση της οικογένειας σαν σωτήρια λύση, είναι εκτός τόπου και χρόνου, μια και ο θεσμός αυτός στην ιστορία του διαμορφωνόταν πάντα ανάλογα με τα συμφέροντα και τις ανάγκες των εκάστοτε κυρίαρχων. Και εδώ ισχύει, ότι ο «οικογενειακός πολιτισμός» δεν μπορεί να βελτιωθεί σ' ένα κοινωνικοοικονομικό σύστημα, που από τη φύση του το διαλύει. Ετσι και αυτό το θέμα, για να αντιμετωπιστεί, συνδέεται στενά με τον αγώνα ανατροπής των δομών, που δημιουργούν τα κακώς κείμενα. Δηλαδή, με τον αντιιμπεριαλιστικό-αντικαπιταλιστικό αγώνα.
Ενας άλλος άξονας σπασμωδικής προσπάθειας «σωτηρίας της παρακμασμένης κοινωνίας» γίνεται μέσα από τη θρησκεία, αυτό το «πνεύμα ενός κόσμου απ' όπου το πνεύμα έχει λείψει» (Μαρξ, Εισαγωγή στην «Κριτική της εγελιανής φιλοσοφίας του κράτους και του δικαίου»). Στο ίδιο διαβάζουμε, ότι η θρησκεία είναι «η φαντασμαγορική πραγμάτωση της ανθρώπινης ουσίας, γιατί η ανθρώπινη ουσία δεν έχει πραγματωθεί αληθινά». Για να πάμε σε μια εκσυγχρονισμένη εκδοχή του φαντασμαγορικού στο κρατικομονοπωλιακό στάδιο του καταναλωτικού καπιταλισμού και στην εκσυγχρονισμένη μορφή του ίδιου εμπαιγμού της συνείδησης, παραπέμπουμε στα φαντασμαγορικά θεάματα και πυροτεχνήματα, όπως μας σερβίρονται με, π.χ., Ολυμπιακούς Αγώνες, Γιουροβίζιον κλπ., κλπ.
Ρόλος της ΚΝΕ
Η «σύγχρονη» καπιταλιστική κοινωνία, γενικά, δεν τα εξηγεί όλα. Οφείλουμε να δούμε από κοντά την κάθε εκδοχή της στις επιμέρους χώρες. Συχνά συναντούμε το επιχείρημα, ότι διάφορα κακά της ελληνικής κοινωνίας δεν υπάρχουν στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Σίγουρα εκεί ο καπιταλισμός λειτουργεί (παρόλο που και εκεί τα ραγίσματα της φάσης παρακμής στο κατά τ' άλλα οργανωμένο κοινωνικοοικονομικό σώμα γίνονται σιγά σιγά πιο φανερά) πιο οργανωμένα, πιο πειθαρχικά, δε διαπιστώνονται τόσο τα φαινόμενα της αποσυγκρότησης του ατόμου, της αποσπασματικότητας, της απειθαρχίας, περισσότερο υπάρχει το κοινωνικό αίσθημα του «εμείς», διότι αρχικά ο καπιταλισμός με τη σε όλο και μεγαλύτερη κλίμακα οργανωμένη παραγωγή, «έστρωσε» την κοινωνική λειτουργία σ' όλα τα επίπεδα πιο συλλογικά κι ας φαίνεται αυτό να έρχεται σε αντίθεση με τον ατομικισμό, που επίσης έχει ανάγκη να καλλιεργήσει. Στην ελληνική εκδοχή του καπιταλισμού επικρατεί ως επί το πλείστον το χάος στην παραγωγή και γι' αυτό στα άλλα επίπεδα της κοινωνικής οργάνωσης, επομένως και το συνειδησιακό και το ψυχοκοινωνικό, διαπιστώνεται μια ανάλογη κατάσταση. Η παλαιά - αρκετά πρόσφατα σε όρους ιστορικής εξέλιξης - πειθαρχημένη αγροτική κοινωνία έχει χαθεί, η καινούρια καπιταλιστική ανάπτυξη δεν έχει τις ρίζες και τα θεμέλια, ούτε την οικονομική υποδομή για να σταθεί γερά. Θέλει βαθύτερη προσέγγιση το ζήτημα, για να γίνει κατανοητό και να μην παρεξηγηθεί, αλλά δε χωράει στα πλαίσια αυτής της παρέμβασης.
Ο ρόλος της ΚΝΕ είναι, γι' αυτούς τους λόγους, ιδιαίτερα υπεύθυνος. Η κοινωνία-«εχθρός», στην οποία δρα η κομμουνιστική νεολαία, μπάζει μέσα σ' αυτή τα αρνητικά της φαινόμενα, συμπεριφορές, νοοτροπίες, παραξενιές μέσω των νέων ανθρώπων, που είναι προϊόντα της. Οι αντιστάσεις έχουν σοβαρά μειωθεί. Η κομμουνιστική νεολαιίστικη οργάνωση πρέπει να παλέψει με νύχια και δόντια ενάντια στην ψυχοκοινωνική διάβρωση, που το σύστημα κατορθώνει να εισαγάγει σ' αυτή, Αν, για παράδειγμα, σε φεστιβάλ της ΚΝΕ «τραβάς» χιλιάδες νέους σε συναυλίες «καπιταλιστικών ρυθμών», ποιος έχει κερδίσει; Η ΚΝΕ, γιατί το κατόρθωσε να τραβήξει πολλούς νέους; `Η η «αμερικανιά» (ή οι ντόπιες συγκρίσιμες σε καλλιτεχνικό επίπεδο εκδοχές), που χρειάστηκε για να τους τραβήξει; Μέσα σ' αυτή τη διαπάλη ανάμεσα στην αφομοίωση και στην προσαρμογή ποιος κερδίζει; Το σύστημα ή η αντιπρότασή της; Γι' αυτό η ΚΝΕ πρέπει σήμερα να είναι ιδιαίτερα δυνατή, γιατί ο πόλεμος διάβρωσής της είναι μεγαλύτερος μέσω της γενικότερης διάβρωσης των νέων ανθρώπων. Δυνατή κυρίως ποιοτικά, πόσο μάλλον τώρα που πάει καλά ποσοτικά. Από τη μία ο εχθρός της χαλάρωσης και του χαβαλέ. Από την άλλη δεν ανταποκρίνεται στην ιδεολογική αναζήτηση και προσδοκία πολλών μελών, που νιώθουν, ότι είναι σε οργάνωση αφισοκολλητών και φεύγουν απογοητευμένοι (δε φταίει πάντα η ΚΝΕ, όπως μπορούμε να καταλάβουμε από το παραπάνω).
Απαιτείται από τους ΚΝίτες, ως μοναδική νεολαιίστικη δύναμη κρούσης και αντίκρουσης, όχι μόνο να μην παρασύρονται, αλλά να απαλλάσσονται από τα αρνητικά καπιταλιστικά κοινωνικά πρότυπα στις ίδιες τις σχέσεις τους, στην ίδια τη συμπεριφορά τους. Γι' αυτούς τους λόγους εύχομαι η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη για τη Νεολαία να πιάσει τον (καπιταλιστικό) ταύρο από τα κέρατα!
Αννεκε Ιωαννάτου
Μέλος της Φιλοσοφικής Ομάδας
του ΚΜΕ

Να ποια είναι η πρόταση του ΚΚΕ. Αφιερωμένη σε αυτούς που λένε... ότι δεν την έχουν ακούσει πουθενά.


Να ποια είναι η πρόταση του ΚΚΕ. Αφιερωμένη σε αυτούς που λένε... ότι δεν την έχουν ακούσει πουθενά.

ΑΛΕΚΑ ΠΑΠΑΡΗΓΑ
Το ζήτημα ποιος δρόμος ανάπτυξης ωφελεί το λαό είναι στην πρώτη γραμμή
Η συνέντευξη της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, την Παρασκευή στην ΕΤ3

Συνέντευξη στην εκπομπή «Λαβύρινθος» της ΕΤ3 και στον δημοσιογράφο Αλ. Τριανταφυλλίδη έδωσε το βράδυ της Παρασκευής η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Ο «Ριζοσπάστης» αναδημοσιεύει παρακάτω τη συζήτηση της Αλέκας Παπαρήγα με το δημοσιογράφο.
***
-- Είχατε πει στην ομιλία σας με την οποία τοποθετηθήκατε στη διάρκεια της συνεδρίασης στη Βουλή, να μη χαθεί άλλος χρόνος γιατί και πολιτική αστάθεια θα έρθει και χρεοκοπία θα έρθει και ο πόλεμος θα έρθει. Οταν είπατε και ο πόλεμος θα έρθει ως κατακλείδα το λέγατε μεταφορικά, κυριολεκτικά; Τι είχατε στο μυαλό σας;
-- Κυριολεκτικά. Ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι σε συνθήκες κρίσης ο πόλεμος μπαίνει στην ημερήσια διάταξη. Και δε μιλάμε μόνο για την ελληνική κρίση, μιλάμε για κρίση παγκόσμια, εδραιωμένη τώρα στην Ευρώπη, σε μια περιοχή μάλιστα που αναπτύσσεται μεγάλος πόλεμος για τους αγωγούς του φυσικού αερίου και του πετρελαίου. Η Ευρώπη βγαίνει στη Μεσόγειο, είναι πολύ κοντά στην Ασία, στη Βόρειο Αφρική κ.λπ. Σήμερα (σ.σ. την Παρασκευή) π.χ. το ΣΑ του ΟΗΕ πήρε μέτρα κατά της Συρίας, αποφάσισε κατά της Συρίας. Ολα αυτά είναι το προανάκρουσμα που δείχνει ότι η διέξοδος απ' την κρίση θα συνδεθεί και με διαπάλη για τις αγορές. Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός. Μπορεί να μην είναι ενδεχομένως πολύ άμεσος, δεν μπορεί να είναι κανείς βέβαιος αλλά αυτή η κρίση του καπιταλισμού δεν μπορεί να βρει διέξοδο αν δεν οδηγήσει και εκεί.
-- Σε σχέση με τη χρεοκοπία, λέτε ότι ο βρεγμένος δεν πρέπει να φοβάται τη βροχή, ο λαός πρέπει να είναι έτοιμος και να αναλάβει την ευθύνη. Είναι δεδομένο ότι η χρεοκοπία θα έρθει; Και πόσο αυτό θα πλήξει και τη μέση ελληνική οικογένεια που βιώνει όλη αυτή την ανασφάλεια, το πετσόκομμα των μισθών και των συντάξεων το τελευταίο διάστημα;


-- Ενα σημαντικό μέρος του λαού έχει ήδη χρεοκοπήσει. Υπάρχει διεύρυνση της σχετικής και της απόλυτης εξαθλίωσης. Ηδη αυτές τις μέρες ολοκληρώνεται η φάση της χρεοκοπίας του 50-50. Της επίσημης, γιατί για το λαό είναι πολύ πάνω από 50. Η εκτίμησή μας είναι ότι δεν τελειώσαμε εδώ. Μέσα στο 2012, ενδεχομένως και στους πρώτους μήνες του 2013, θα επέλθει καινούριο βάθος στην κρίση και η χρεοκοπία θα είναι μεγαλύτερη. Και οι μορφές χρεοκοπίας είναι πάρα πολλές. Μπορεί να έχεις χρεοκοπία με ευρώ, μπορεί να έχεις χρεοκοπία με έξοδο από το ευρώ, μπορεί να έχεις χρεοκοπία που θα λέγεται ελεγχόμενη, αλλά για το λαό θα είναι ανεξέλεγκτη. Δεν τελειώνει. Αλλωστε, ήδη ομολογήθηκε σήμερα. Ενώ χειροκροτούσαν για το γεγονός ότι το 2020 το ποσοστό, ας πούμε, του χρέους θα είναι 120% επί του ΑΕΠ, τώρα λένε θα είναι 129% στο ΑΕΠ. Και ρωτώ: Ποιο ΑΕΠ; Το σημερινό; 'Η θα είναι ΑΕΠ ακόμα πιο κάτω το 2020; Το 129% πού το υπολογίζουν; Τώρα μιλάμε με ποσοστά, αλλά ξέρετε τα ποσοστά συνδέονται με τα πραγματικά μεγέθη και νούμερα. Η κρίση στην ευρωζώνη θα βαθύνει.
-- Κάποιοι λένε ότι όσο υπάρχει το ευρώ είναι σημαντικό να είμαστε μέσα, γιατί αν είμαστε απέξω αυτοί οι οποίοι έχουν στείλει τα λεφτά τους στην Ελβετία, κάτι που το καταγγέλλει και το ΚΚΕ, θα γυρίσουν πίσω και ουσιαστικά θα πλιατσικολογήσουν τη χώρα, θα αγοράσουν τη χώρα, τις επιχειρήσεις, τα σπίτια που είναι με στεγαστικά δάνεια για ένα κομμάτι ψωμί. Επομένως, λένε, ας περιμένουμε και όταν θα διαλυθεί το ευρώ, που είναι θέμα χρόνου, τότε προφανώς δε θα είμαστε και εμείς μέσα.


-- Κοιτάξτε, υπάρχει το «λόμπι» της δραχμής, υπάρχει και το «λόμπι» του ευρώ. Στην πραγματικότητα δεν είναι λόμπι, είναι τμήματα του κεφαλαίου στην Ελλάδα και στην Ευρώπη που έχουν μεταξύ τους αντιπαρατιθέμενα συμφέροντα. Σαφώς υπάρχει ένα τμήμα κεφαλαιοκρατών, που τους συμφέρει η Ελλάδα να περάσει στη δραχμή για να έρθουν να πάρουν μπιτ παρά φιλέτα στην Ελλάδα. Υπάρχει όμως και το άλλο τμήμα, που ενδιαφέρεται να μείνει στο ευρώ. Υπάρχουν πολλά σενάρια.
Εμείς δεν μπαίνουμε στη λογική ευρώ ή δραχμή, να το ξεκαθαρίσουμε. Εμείς λέμε αποδέσμευση από την ΕΕ και δε μένουμε μόνο εκεί. Λέμε ότι πρέπει ο λαός να πάρει την περιουσία που υπάρχει στον τόπο, οτιδήποτε υπάρχει σ' αυτόν τον τόπο, στα χέρια του. Μιλάμε για εργατική λαϊκή εξουσία και για μονομερή διαγραφή του χρέους. Αν δεν πάρεις όλους αυτούς τους παράγοντες και επιλέξεις τον ένα, μόνο αποδέσμευση ή μόνο μονομερή διαγραφή του χρέους ή μόνο έξοδο απ' την ευρωζώνη, αυτά όλα σηματοδοτούν μία πορεία επίσης καταστροφής του λαού.
Εμείς όμως υπερβαίνουμε αυτά τα διλήμματα. Σαφώς παρακολουθούμε και τις αντιθέσεις τις οξυμένες μέσα στους κόλπους της ΕΕ, αντιθέσεις ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη. Και πρέπει να σας πω ότι αυτή τη στιγμή έχει οξυνθεί η αντίθεση και σε θέματα τακτικής. Αυτό που ζήσαμε στη Βουλή την περασμένη Κυριακή δεν ήταν τίποτα άλλο από αντιθέσεις εντός των κόλπων των κομμάτων που υποστηρίζουν την ΕΕ, αντιθέσεις σε θέματα τακτικής. Αλλοι υποστηρίζουν να προταχθεί η μείωση του χρέους, άλλοι να προταχθεί η επενδυτική δραστηριότητα για την ανάπτυξη. Γι' αυτό έχουμε τώρα αποσκιρτήσεις από τα κόμματα ή ελαφρά πηδηματάκια από το ένα κόμμα στο άλλο. Είναι σύνθετη κατάσταση, την οποία όμως ταυτόχρονα πρέπει να την ξεκαθαρίσει ο λαός.


-- Να ρωτήσω ευθέως: Ζήτησαν απ' την Αλ. Παπαρήγα να υπογράψει τη δέσμευση ότι αν και εφόσον θα συμμετέχει σε ένα κυβερνητικό σχήμα της επόμενης μέρας, να αποδεχτεί τη δανειακή σύμβαση;
-- Οχι, δεν ζητήθηκε και πολύ αμφιβάλλω ότι ειπώθηκε κάτι τέτοιο, εννοώντας και το ΚΚΕ. Δεν θεωρώ ότι είναι τόσο ανόητοι, εν πάση περιπτώσει, οι ηγέτες της ΕΕ. Ξέρετε τι έβαζαν; Να ερμηνεύσω αυτό που ειπώθηκε. Θέλουν να μη γίνουν άμεσα εκλογές στην Ελλάδα. Θέλουν να γίνουν εκλογές αφού έχουν διαμορφώσει ένα πολιτικό σκηνικό ελεγχόμενο. Βεβαίως, ξέρετε ότι υπάρχει και ο λαός. Ο,τι σχέδιο κι αν κάνουν κι ό,τι ελέγχους να κάνουν, υπάρχει και ο λαός. Και μ' αυτή την έννοια, το αντιμνημονιακό μέτωπο σήμερα δεν είναι αυτό που έχει ανάγκη ο τόπος, είναι ένα μέτωπο πολύ επιφανειακό, συγκεντρώνει ετερόκλητες δυνάμεις, συγκεντρώνει και τις δυνάμεις εκείνες που λένε ότι ήθελαν ένα άλλο μείγμα μνημονίου, μια άλλη συνταγή. Δηλαδή, το αντιμνημονιακό μέτωπο παραπέμπει στη συνταγή του μνημονίου.
Εμείς δε διαλέγουμε καμία συνταγή. Είτε γλυκόξινη είτε πικρόξινη, το απορρίπτουμε ριζικά. Αλλά τα πράγματα στην Ελλάδα δεν άρχισαν με το μνημόνιο. Προϋπήρξε η εκδήλωση της κρίσης και επομένως δεν μπορείς να ξεκινάς απ' το μνημόνιο. Κι αυτοί που δε θέλουν να ξεκινήσουν από εκεί που ξεκινάμε εμείς, καπιταλισμός π.χ. πρέπει να ξεκαθαρίσουν: Πού οφείλεται η κρίση; Το μνημόνιο είναι συνέχεια, ήρθε σαν το φάρμακο όχι για το ξεπέρασμα της κρίσης, ήταν τα πρώτα μέτρα που πάρθηκαν για να γίνει αυτό που επιστημονικά λέμε εμείς απαξίωση της εργατικής δύναμης, της αξίας, της τιμής της εργατικής δύναμης. Αυτό ήταν το πρώτο μέτρο κι αυτό το υπηρέτησε και το πέτυχε. Η συνταγή προχώρησε γιατί βεβαίως υπήρχε και ο πολιτικός συσχετισμός.
Δε μας χρειάζεται αντιμνημονιακό μέτωπο. Δυστυχώς όλα τα άλλα κόμματα, αυτά που είναι εναντίον του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, μιλάνε για αντιμνημονιακό μέτωπο. Αυτό το μέτωπο είναι φαύλος κύκλος, οδηγεί σε μια καλύτερη εκδοχή του μνημονίου, οδηγεί στην επιλογή ευρώ ή δραχμή, οδηγεί στην επιλογή της μιας ή της άλλης τακτικής. Ο λαός έτσι κι αλλιώς θα βγει βαθιά χρεοκοπημένος, ανεξάρτητα της συνταγής του μνημονίου. Επομένως, συνθηματικά λέμε, όχι στη δικτατορία των μονοπωλίων. Που σημαίνει όχι στην εξουσία των μονοπωλίων. Αυτή τη στιγμή το ζήτημα, ποιος δρόμος ανάπτυξης ωφελεί το λαό, είναι στην πρώτη γραμμή. Ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης είναι σε κρίση, κι όχι απλώς η διαχείριση του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Αυτό ισχύει σε όλες τις χώρες.
Ασταθής κυβέρνηση και ο λαός σε δράση
-- Θέλω την εκτίμησή σας, θα γίνουν εκλογές άμεσα; Τις βλέπετε τον Απρίλιο ή στο τέλος της τετραετίας;
-- Διαλέγουμε και παίρνουμε μου φαίνεται. Καταρχήν, τις τελευταίες μέρες ακούσαμε πολύ περήφανα λόγια, τα οποία βγήκαν από τα στόματα των ηγεσιών της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ, του Προέδρου της Δημοκρατίας και άλλων, οι οποίοι είπαν ότι μπορεί να είμαστε σε κρίση, αλλά είμαστε ένας περήφανος λαός κ.λπ. κ.λπ. Εγώ δε λέω ότι αυτά που έλεγαν δεν τα πίστευαν, είναι όμως μια πολύ επιδερμική επίδειξη περηφάνιας. Διότι πάνω απ' όλα μας ενδιαφέρει το βιοτικό επίπεδο και τα δικαιώματα του λαού. Εκεί πρέπει να δείξουμε την πυγμή μας και όχι στα προσβλητικά λόγια που λένε. Και νομίζω ότι αναγκάστηκαν να το κάνουν αυτό γιατί ξεμπροστιάστηκαν στα μάτια του ελληνικού λαού αυτοί οι περίφημοι εταίροι και οι σύμμαχοί μας στην ΕΕ, γενικά οι κοινωνικοί εταίροι όπως χρησιμοποιείται.
Τώρα, όσον αφορά τις εκλογές. Νομίζω ότι έχουν μπλεχτεί. Προκειμένου να πετύχουν αυτήν την τρικομματική κυβέρνηση, υποσχέθηκαν εκλογές γρήγορα. Τώρα έχουν δύο παράγοντες: Ενα, δεν τους βγαίνει, δεν πρόκειται να τους βγει το πρόγραμμα εξόδου απ' την κρίση, ούτε σε έξι μήνες, ούτε σε ένα χρόνο, ούτε σε δύο τρία χρόνια δε βγαίνει. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να γίνουν εκλογές. Ενας λόγος παραπάνω ο λαός να απαιτήσει να γίνουν εκλογές, οι οποίες βεβαίως δεν πρόκειται να λύσουν το πρόβλημα 100%, αλλά πρέπει να διαμορφώσουν ένα ρήγμα, να διαμορφώσουν ένα πεδίο όπου ο λαός ανασυντάσσεται.
Δεύτερον, δεν τους βγαίνει το πρόγραμμα. Απ' την άλλη μεριά, δεν τους βγαίνουν και οι ίδιες οι εκλογές. Πιστεύω ότι, καταρχήν, το ΠΑΣΟΚ θέλει να ανασυνταχθεί και αυτό με νέο αρχηγό και να δει τι θα κάνει με τους διαγραμμένους, τους μη διαγραμμένους κ.λπ. Η ΝΔ επίσης, δεν της βγαίνει η αυτοδυναμία. Από την άλλη μεριά, σκέφτεται ότι μπορεί να βγει λαβωμένη απ' τη συμμετοχή της στην κυβέρνηση, με ανάθεση, ας πούμε, κυβερνητικού έργου που δεν της το έδωσε ο λαός με εκλογές. Επομένως, δεν ξέρω, νομίζω, ότι βιώνουν αντιφάσεις.
Εμείς ως Κόμμα δεν τους λυπόμαστε για τις αντιφάσεις που έχουν. Εμείς ζητάμε ο λαός να απαιτήσει εκλογές, να ρίξει την κυβέρνηση μέσα από κινητοποιήσεις, ξεκαθαρίζοντας όμως: Δεν κάνουμε αυτό που κάνουν ο κ. Τσίπρας ή οι άλλοι που λένε ότι οι εκλογές θα είναι η λύση. Γιατί δυστυχώς ο λαός δε δέχεται μόνο τόνους κινδυνολογίας. Δέχεται επίσης και τόνους αναζωπύρωσης αυταπατών, που αν υπήρχαν πριν 10-15 χρόνια θα μπορούσε κανείς να κατανοήσει, να εξηγήσει, τώρα δεν μπορεί να υπάρχουν αυταπάτες. Αυτό το κουβάρι το μπερδεμένο δεν πρόκειται να το ξεδιαλύνουν οι εκλογές. Μία κάλπη που θα πάει ο λαός να ψηφίσει. Οι εκλογές τι μπορεί να δώσουν; Οι εκλογές πρέπει να παρεμποδίσουν τα χειρότερα σχέδια, πρέπει να στείλουν ένα μήνυμα ότι ο λαός θα παλέψει, θα αντισταθεί και θα αντεπιτεθεί.
Κι απ' αυτή την άποψη, εμείς λέμε ότι στην καλύτερη περίπτωση για το λαό θα προκύψει μια αδύναμη κυβέρνηση και όσο πιο ασταθής θα είναι η νέα κυβέρνηση τόσο καλύτερα για το λαό, αρκεί να είναι σε δράση ο λαός. Οχι ασταθής κυβέρνηση και ο λαός να μετράει τις απώλειες. Και οπωσδήποτε αυτό που θα διαμορφώσει ένα ρήγμα και θα διαμορφώσει κλίμα φόβου των απάνω, των κρατούντων κι αν θέλετε και στις Βρυξέλλες, θα είναι η αποφασιστική ενίσχυση του ΚΚΕ. Αυτό που λένε αυτοί οι κύριοι «άκρα αριστερά», δεν είμαστε «άκρα αριστερά», είμαστε Κομμουνιστικό Κόμμα που παλεύει για την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων.
-- Πώς θα παλέψετε για να ξεφοβηθεί ο λαός; Μπορεί ο λαός να σας έχει αγκωνάρι;
-- Καταρχήν, αυτό που χρειάζεται είναι ο ίδιος ο λαός να συνειδητοποιήσει ότι έχει ο ίδιος δύναμη στα χέρια του. Εμείς δε θα πούμε ψηφίστε μας για να σας σώσουμε. Αυτά τα κάνουν τα άλλα κόμματα. Εμείς λέμε: Ναι, είμαστε διατεθειμένοι να είμαστε στην πρώτη γραμμή, να καταβάλλουμε τις μέγιστες δυνατές θυσίες, χωρίς όρια θυσίες και πάνω από όλα έχουμε τη δυνατότητα να εμφυσήσουμε στο λαό την πίστη στη δύναμή του.
Αν θέλετε, εκεί κρινόμαστε. Κι όχι μόνο αν παλεύουμε εμείς οι κομμουνιστές, ούτε θέλουμε να κάνουμε επίδειξη αγωνιστικότητας. Εμείς θέλουμε σαν εμπροσθοφυλακή σήμερα του κινήματος, να χαθούμε μέσα σε ένα δυνατό λαϊκό κίνημα - δηλαδή η πολιτική μας πρόταση να γίνεται πρόταση όσο γίνεται μεγαλύτερου μέρους της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Δεν υποτιμούμε κανένα αγώνα καθημερινό. Καμία εξουσία λαϊκή δε θα έρθει αν κάθε μέρα ο λαός δεν κάνει ένα βήμα, μισό, ένα, δύο, ανάλογα πώς μπορεί.
Εμείς θέλουμε ακριβώς, τα χαράτσια, να μην τα πληρώνει ο λαός. Οταν πάνε να του πάρουν το σπίτι να αναπτυχθεί αγωνιστική κοινωνική αλληλεγγύη κι όχι να περιμένουμε να μας δίνουν συσσίτια και κουβέρτες. Επομένως, αν ο λαός τραβήξει μπρος για την ανατροπή αυτής της εξουσίας του κεφαλαίου, θα έχει και μικρότερες άμεσες νίκες πιο γρήγορα από ό,τι το φαντάζεται. Αυτό είναι το πρακτικό. Οποιος του υπόσχεται μια πιο πρακτική λύση άμεσα και να πάει να ψηφίσει έτσι στις κάλπες, η χρεοκοπία του λαού θα γίνει ακόμα μεγαλύτερη την άλλη μέρα από τις κάλπες.
Εμείς μιλάμε για εργατική - λαϊκή εξουσία
-- Η τελευταία δημοσκόπηση δίνει 14% στο ΚΚΕ, 13,5% στο ΣΥΡΙΖΑ, 16% στη Δημοκρατική Αριστερά. Η εν δυνάμει προοπτική μιας αριστερής κυβέρνησης γεννά προσδοκίες...
-- Η εναλλακτική λύση με φόβο ή με αυταπάτες δεν μπορεί να υπάρξει. Διότι εδώ πρέπει να τα βάλουμε με τέρατα, για να χρησιμοποιήσω αυτήν την έκφραση. Αυταπάτη είναι να πιστεύεις ότι μια συνεργασία αυτών των κομμάτων που είπατε, ότι θα δώσει διέξοδο στο λαό. Μια τέτοια συνεργασία, θα είναι ένα μεγάλο χτύπημα για το λαό. Θα καλλιεργήσει ελπίδες. Η ριζική αλλαγή στην Ελλάδα, ή αποτροπή του χειρότερου, δε γίνεται με ελπίδες. Δεν υπάρχει έδαφος συνεργασίας.
Τι λέει ο ΣΥΡΙΖΑ; Αυτή η κυβέρνηση της αριστεράς να εκλεγεί, να πάω εγώ να διαπραγματευτώ αγωνιστικά στις Βρυξέλλες. Μα υπάρχει μεγαλύτερη αυταπάτη; Δηλαδή, μόλις πάει στις Βρυξέλλες η αντιπροσωπεία Κουβέλης, Τσίπρας Παπαρήγα, η πολιτική εξουσία, η δικτατορία των μονοπωλίων θα μας φοβηθεί; Και το ΠΑΣΟΚ διαπραγματεύτηκε και η ΝΔ διαπραγματεύτηκε. Αλλά οι διαπραγματεύσεις είναι μέσα στο πλαίσιο της αγοράς και εντός των τειχών της ΕΕ. Εμείς τι θα πάμε να διαπραγματευτούμε; Εμείς λέμε ότι τα μονοπώλια πρέπει να καταργηθούν. Και στη θέση τους να γίνουν λαϊκή περιουσία τα μέσα παραγωγής, οι μονοπωλιακές επιχειρήσεις, ο πλούτος της χώρας.
Αμα πάω και το πω στη Μέρκελ και στο Σαρκοζί και στους άλλους θα μου πούνε "δεν πας μέχρι το Δαφνί, εδώ ήρθες; Εμείς είμαστε καπιταλισμός". Θα πάει ο κ. Τσίπρας, τι θα πει; Μετά από τρία χρόνια λέει να αρχίσουμε να πληρώνουμε το χρέος. Μα εμείς δεν αναγνωρίζουμε το χρέος, εμείς μιλάμε για μονομερή διαγραφή. Εντός της ΕΕ δεν υπάρχει ελπίδα διαπραγμάτευσης. Το στοιχείο της διαπραγμάτευσης το έχει κάθε αγωνιζόμενος λαός, αλλά σε ρήξη, όχι εντός των τειχών. Σοβαρά; Θα φοβηθεί η Κομισιόν μια κυβέρνηση της αριστεράς στην Ελλάδα, μόλις πάμε εμείς οι τρεις και δεν ξέρω ποιοι άλλοι, θα το βάλουν στα πόδια; Εδώ δεν κάνουν παραχωρήσεις στα κόμματα που είναι πια δικά τους κόμματα, και δεν κάνουν παραχωρήσεις για να τα διασώσουν εκλογικά. Και θα κάνουν παραχωρήσεις σε μας; Αυτά είναι αστεία.
Δεν έχει δικαίωμα ένας πολιτικός να είναι αφελής. Κι επειδή εγώ σέβομαι ότι και οι άλλοι πολιτικοί έχουν πείρα και ικανότητες, λένε ψέματα στο λαό, καθαρά πράγματα. Και είναι τρομερό, τον άνθρωπο που οδηγείται στην αυτοκτονία - όπως είπατε προηγουμένως - να του καλλιεργείς φρούδες ελπίδες. Πρέπει να του μιλήσεις για τις πραγματικές δυσκολίες και να του εμπνεύσεις δύναμη που απορρέει από το δίκιο του και από το γεγονός ότι σήμερα εργάτες και λαϊκά στρώματα είναι η μεγάλη πλειοψηφία του λαού. Αλλά αυτό δεν έχει μετατραπεί ακόμα σε δύναμη.
-- Ρωτάει τηλεθεατής: Αν το ΚΚΕ δεν είναι στο 14%, είναι στο 24%, είναι πρώτο κόμμα παίρνει και τις 50 έδρες μπόνους. Θα επιστρέψει πίσω την εντολή να συγκροτήσει κυβέρνηση;
-- Να το ξεκαθαρίσω: Οταν ο λαός είναι στην αντιπολίτευση, δηλαδή δεν έχει την εξουσία στα χέρια του, τότε κι εμείς αντιπολίτευση θα είμαστε. Προσέξτε, εμείς δεν μιλάμε για εξουσία του ΚΚΕ. Εμείς μιλάμε για εργατική - λαϊκή εξουσία, που βεβαίως το ΚΚΕ θα είναι η πολιτική δύναμη έμπνευσης και δράσης αυτής της εξουσίας, αλλά κοιτάξτε να δείτε: Στη βουλή μπορεί να είμαστε πλειοψηφία, μέσα στην κοινωνία όμως θα αντιπροσωπεύουμε και πραγματική πλειοψηφία; Γιατί μέσα στην κοινωνία δεν είναι μόνο ο λαός. Είναι και οι ιδιοκτήτες του πλούτου της χώρας.
Αυτή είναι η διαφορά μας, η οποία είναι θεμελιακή από τα άλλα κόμματα. Αυτοί μιλάνε για μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Μπορεί να είσαι κοινοβουλευτική πλειοψηφία - και το έχει ζήσει η ιστορία στον 20ό αιώνα - αλλά στην οικονομία την εξουσία θα την έχουν τα μονοπώλια. Εαν ο λαός, λοιπόν, θέλει, μαζί με το λαό, να ανατρέψουμε τα μονοπώλια, αναλαμβάνουμε κάθε ευθύνη. Να βγούμε μπροστά και να το κάνουμε. Βεβαίως, τέτοιες ευθύνες θέλουμε να τις αναλάβουμε. Αλλά ευθύνες που λέει: Είμαστε σε μια κυβέρνηση, όπου η βουλή θα αποφασίζει και ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων, οι τραπεζίτες και οι εφοπλιστές θα εκμεταλλεύονται τους εργάτες και θα τους πίνουν το αίμα - για να πούμε μια λαϊκή έκφραση - και θα καθορίζουν τις ατομικές συμβάσεις εργασίας, αυτή η κυβέρνηση θα είναι ένα ανδρείκελο.
Να σας το πω καθαρά: Σε κυβέρνηση ανδρείκελο δεν μπαίνουμε. Σε κυβερνητική εξουσία που θα μπορεί να παίρνει αποφάσεις και να εφαρμόζονται και στην οικονομία, εκεί αναλαμβάνουμε τις ευθύνες και να δοκιμαστούμε και τους κινδύνους.
-- Ρωτάει τηλεθεατής, δηλώνει ψηφοφόρος του ΚΚΕ από τη Λάρισα: Το 1989 μπορέσαμε να συνεργαστούμε εν όψει της κάθαρσης του σκανδάλου Κοσκωτά με τον Παπανδρέου και τον Μητσοτάκη, τώρα γιατί δεν μπορούμε με τα κόμματα της αριστεράς;
-- Ωραία ερώτηση. Καμία σχέση το ένα με το άλλο. Σήμερα μιλάμε για διέξοδο από την οικονομική κρίση, που σημαίνει ότι πρέπει να συμφωνήσεις στα πάντα. Στο χρέος, στα δάνεια, στους μισθούς, στις συντάξεις, στα ασφαλιστικά ταμεία. Εκείνη την περίοδο έγινε μια καθαρά προσωρινή συνεργασία, για να μην παραγραφούν τα σκάνδαλα. Και συνήθως τα συμπεράσματα βγαίνουν και μετά από ένα μακρύ χρονικό διάστημα. Και έγινε η συνεργασία και τα σκάνδαλα, όχι μόνο δεν παραγράφηκαν αλλά η αλήθεια πέρασε έξω από τη Δικαιοσύνη. Και το σκάνδαλο Κοσκωτά είναι παρωνυχίδα μπροστά σε αυτά που είχαμε μετά. Ηταν στην ουσία μια κυβέρνηση υπηρεσιακή, που έγινε κάτω από την πίεση του κόσμου, που κι εμείς πήραμε υπόψη αυτήν την πίεση του κόσμου.
Σήμερα δεν αντιμετωπίζουμε ένα τεχνικό ζήτημα μιας κυβέρνησης τριών μηνών για να μην παραγραφεί ένα σκάνδαλο. Σήμερα μιλάμε για διέξοδο από την κρίση. Και ακριβώς τον 21ο αιώνα όταν έχεις βαθιά κρίση καπιταλιστική δεν μπορείς να συνεργαστείς με κόμματα, τα οποία θέλουν να διαμορφώσουν ένα αριστερό τάχα ανθρώπινο προσωπείο στον καπιταλισμό. Η ζωή προχωράει. Και το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι εκείνη η κυβέρνηση δεν έκανε ζημιά στο λαό, αλλά δεν του έλυσε κανένα πρόβλημα.
Κι όχι μόνο. Ενδεχομένως δημιούργησε και κάποιες αυταπάτες ότι μπορεί κανείς να παραμερίζει θέματα ουσίας κάτω από τη λαϊκή πίεση. Αλλά τότε, εκείνη την περίοδο, το θέμα που έμπαινε ήταν η κάθαρση. Σήμερα μπαίνει η έξοδος από την κρίση. Το ίδιο πρόβλημα μπαίνει; Σε κάθε φάση της πολιτικής ζωής μπαίνουν και διαφορετικά προβλήματα στην πρώτη γραμμή για επίλυση. Καμία σχέση εκείνη η περίοδος με τώρα.
Τα κόμματα κρίνονται από τις θέσεις τους για την οικονομία
-- Αν επέλθει χρεοκοπία...
-- Μα υπάρχει χρεοκοπία. Το 21% που αποφασίστηκε τον Ιούνιο ήταν χρεοκοπία 21%, τώρα είναι 50% και μπορεί να είναι και παραπάνω, γιατί ξέρετε, το 50% μπορεί σε ορισμένους τομείς να φθάσει και το 70%. Γίνεται λόγος για ακόμη βαθύτερη χρεοκοπία. Δηλαδή τι; Δεν έχουμε χρεοκοπία; Ο λαός δεν έχει χρεοκοπήσει; Κι ακόμα δεν έχουν υλοποιηθεί τα μέτρα. Για το λαό η χρεοκοπία είναι 150%, μη φοβάται τη χρεοκοπία ο χρεοκοπημένος.
Αυτοί οι οποίοι επισείουν τον κίνδυνο της χρεοκοπίας για το λαό είναι αυτοί που θέλουν να έχουν οι κεφαλαιοκράτες τις λιγότερες ζημιές από τα προσδοκώμενα κέρδη. Εχει μεγάλη διαφορά. Ο λαός χάνει τα πάντα και οι άλλοι κάθονται και αποφασίζουν αν θα χάσουν από τα εκατό το πενήντα ή το εξήντα. Ιδια κι όμοια είμαστε; Δε παίρνουμε μέρος σε αυτήν τη συζήτηση. Τι φοβάται ο χρεοκοπημένος που οδηγείται στην αυτοκτονία; Τι φοβάται αυτός που περιμένει την κουβέρτα που θα του μοιράσει ο μητροπολίτης; Τι θα χάσει, δηλαδή;
-- Μπορεί να χτιστεί ο σοσιαλισμός πάνω στα ερείπια και στ' αποκαΐδια της ήδη χρεοκοπημένης χώρας;
-- Αυτή η χρεοκοπημένη χώρα, με λαό χρεοκοπημένο, ταυτόχρονα έχει καπιταλιστικά αναπτυχθεί. Π.χ. έχουμε σημαντικούς κλάδους της βιομηχανίας, βεβαίως έχουμε και τομείς που μπορεί να έχουν μείωση της παραγωγής, αλλά η παραγωγική βάση υπάρχει. Μπορούμε να λύσουμε το ζήτημα της διατροφής. Είναι απαράδεκτο να μας λένε ότι θα χρεοκοπήσουμε και δε θα έχουμε λέει να εισάγουμε γάλα και το ένα και το άλλο. Γιατί να εισάγουμε γάλα; Η Ελλάδα μπορεί να λύσει 100% το πρόβλημα της διατροφής. Μπορεί να λύσει το πρόβλημα της μείωσης της εισαγωγής φαρμάκων.
Δεν έχουμε διυλιστήρια, δεν έχουμε βιομηχανίες εκσυγχρονισμένες; Δεν είναι οι βιομηχανίες της δεκαετίας του '80 που έκλειναν και ήταν εντελώς πεπαλαιωμένες. Δεν έχουμε ορυκτό πλούτο - η «El Dorado Gold», που έρχεται και κάνει άλωση στη Βόρεια Ελλάδα, για να πάρει τον ορυκτό πλούτο; Φυσικό αέριο και πετρέλαιο υπάρχει. Επομένως, στην Ελλάδα υπάρχουν οι προϋποθέσεις ανάπτυξης της σοσιαλιστικής οικονομίας. Βεβαίως, αν περάσουν 10, 20 και 30 χρόνια, από χειρότερες θέσεις θα αντιμετωπίσεις αυτήν την ανάπτυξη. Η Ελλάδα δεν είναι Σαχάρα.
Να σας πω κάτι: Χορηγούν αυτήν την περίοδο - και μάλιστα απ' ό,τι φαίνεται και με παράνομη Υπουργική Απόφαση οκτώ υπουργείων, που δεν πρέπει ούτε και να κάναν συνεδρίαση - θαλάσσιες εκτάσεις για την αλιεία, για να κάνουν τις υδατοκαλλιέργειες. Στην Ελλάδα, δηλαδή, η οποία είχε πλούσια αλιεία. Οδηγούν, τώρα, τους ψαράδες, να μην ψαρεύουν, να καταστρέφουν τα πλοία τους και να έχουμε τις λεγόμενες υδατοκαλλιέργειες, τα προϊόντα των οποίων θα τα κάνουμε και εξαγωγή, δεν τα τρώμε ούτε εμείς.
Και ολόκληρες θαλάσσιες εκτάσεις, όπου αυτές οι πολυεθνικές που παίρνουν τις θαλάσσιες εκτάσεις αποκτούν δικαιώματα και πάνω στην παράλια γη. Γιατί, εκεί πέρα θα κάνουν αποθήκες για τα αλιεύματά τους, θα κάνουν μικρά λιμάνια για να έρχονται και τα πλοία, όσα φεύγουν ακτοπλοϊκώς, ή οδικώς, θα έχουν και τα δίκτυα μεταφοράς. Και αυτή τη στιγμή, ολόκληρες θαλάσσιες εκτάσεις στη χώρα μας, δίνονται σε πέντε μεγαθήρια πολυεθνικές. Θα το σταματήσουμε αυτό; Και μου λέτε τώρα κυβέρνηση αριστεράς; Η κυβέρνηση αριστεράς θα πάει απλώς να παρακαλέσει την κ. Μέρκελ και τον κ. Σαρκοζί ή τους διαδόχους τους, "σας παρακαλούμε δώστε μας πέντε χρόνια τράτο για ν' αρχίσουμε να πληρώνουμε τα χρέη;". Στα πέντε χρόνια τι έσοδα θα έχει αυτή η κυβέρνηση; Αφού την ίδια ώρα θα τρέχουν οι συμφωνίες παράδοσης του πλούτου.
-- Στην πολιτική του επιτροπή, σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ, ανακοίνωσε ότι είναι σε ευθεία αντίθεση με παρωχημένα κεντροαριστερά σενάρια που επιχειρούν να αναστήσουν υπό νέες συνθήκες ένα παρελθόν υπεύθυνο για τη σημερινή κατάσταση. Φαίνεται δηλαδή, τουλάχιστον, από αυτήν την πλευρά - δε λέω για την περίπτωση της Δημοκρατικής Αριστεράς - ότι είναι κάθετα αρνητική απέναντι σε αυτήν την εκδοχή της κεντροαριστεράς, έτσι όπως τη μεταφέρατε.
-- Εμείς, το πρόγραμμα ενός κόμματος το κρίνουμε τι λέει για την οικονομία. Γιατί το να έχεις πρόταση για ένα νέο πολιτικό σύστημα, αριστερό, κομμουνιστικό, και δεν ξέρω τι, είναι το απάνω. Το πολιτικό σύστημα, όμως, πρέπει να αντιστοιχεί στο πεδίο της οικονομίας. Πρέπει να είναι αντίστοιχα αυτά. Λοιπόν, ό,τι και να λέει οποιοδήποτε κόμμα, εάν αυτή τη στιγμή δε βάλει ζήτημα τι θα γίνει με τους επιχειρηματικούς ομίλους που έχουν στα χέρια τους τον πλούτο του κόσμου, του λαού, που ανήκει στο λαό, αν δε μιλήσει στο πεδίο της οικονομίας, ό,τι και να πεις στο πολιτικό σύστημα, δεν έχει καμιά αξία.
Γι' αυτό κι εμείς μιλάμε τι πρέπει να γίνει στο πεδίο της οικονομίας. Αν εμείς, ως ΚΚΕ, υποστηρίζουμε την εργατική, τη λαϊκή εξουσία και στο πεδίο της οικονομίας δεν έχουμε μέτρα αλλαγής, θα εκφυλιστούμε και εμείς και θα γίνουμε ένα εκφυλισμένο Κομμουνιστικό Κόμμα. Και, δυστυχώς, αλλοιωμένα Κομμουνιστικά Κόμματα και εκφυλισμένα γνώρισε ο 20ός αιώνας. Το ότι εμείς λεγόμαστε Κομμουνιστικό, να σα πω και κάτι άλλο, δε σημαίνει από μόνο του ως τίτλος, ότι είμαστε εγγύηση για το λαό. Εγγύηση είναι το πολιτικό πρόγραμμα του συγκεκριμένου Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.
Λοιπόν, ο ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα κόμματα, στο πεδίο της οικονομίας, δε λένε τίποτα. Ξέρετε τι λένε; Αναδιανομή εισοδήματος. Ακούγεται ωραία. Και εμείς όταν διεκδικούμε καλύτερες συμβάσεις, αναδιανομή υποστηρίζουμε. Προσέξτε όμως. Ας πούμε ότι έχουμε μια κυβέρνηση της αριστεράς και αποφασίζει στη Βουλή και επαναφέρει την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση, τις κλαδικές συμβάσεις. Αυτές οι κλαδικές συμβάσεις για να εφαρμοστούν, πρέπει να κάτσουν «οι εταίροι» - που εμείς δεν το χρησιμοποιούμε έτσι. Πρέπει, δηλαδή, να κάτσει ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων, με τους εργαζόμενους και να συμφωνήσουμε Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση, όχι των 500, 600 και 700 ευρώ, αλλά θα σας έλεγα των 1.500 ευρώ μεικτά. Μα οι βιομήχανοι δεν κάθονται. Γιατί να κάτσουν; Θα πάνε στους τόπους δουλειάς και θα επιβάλουν ατομικές συμβάσεις. Πρώτα απ' όλα υπάρχουν οι ατομικές συμβάσεις, υπάρχουν οι ελαστικές μορφές απασχόλησης.
Και να σας πω κι ένα άλλο. Πώς θα αντιμετωπίσεις την ανεργία; Η ανεργία αντιμετωπίζεται ή με το να μοιράσεις μία θέση εργασίας σε τέσσερις ή να κοινωνικοποιήσεις τα μέσα παραγωγής. Μα δεν υπάρχει άλλος τρόπος αντιμετώπισης της ανεργίας. Ολοι οι εργαζόμενοι πρέπει να δουλέψουν. Και για να δουλέψουν, πρέπει να υπάρχει πανεθνικός σχεδιασμός. Ο σχεδιασμός είναι έξω από την οικονομία της αγοράς. Εμείς ξεκινάμε από το πεδίο της οικονομίας και εκεί φαίνονται οι θεμελιακές μας διαφορές.
-- Πάνω στο πεδίο της οικονομίας... Δε θα μπορούσε το ΚΚΕ, αν θέλετε και για να τους εκθέσει, να πάρει πρωτοβουλία και να θέσει πέντε σημεία και να βάλουμε τα καλά αριστερά μυαλά για να συγκροτήσουν ένα μίνιμουμ πρόγραμμα;
-- Εμείς δε θέλουμε να εκθέσουμε έναν αντίπαλο. Κανέναν αντίπαλο. Ούτε κάποιον με τον οποίο έχουμε θεμελιακές διαφορές. Δε θέλουμε να τον εκθέσουμε. Εμείς λέμε τα πράγματα όπως τα αντιλαμβανόμαστε και όπως είναι. Τα προγράμματα τα ξέρουμε. Κάθεσαι και συζητάς όταν υπάρχει σύγκλιση προγραμμάτων και κοινή κατεύθυνση, αλλά επειδή είμαστε και διαφορετικά κόμματα έχουμε και διαφορές. Είναι ζήτημα πέντε εγκεφάλων; Ο Συνασπισμός, έχει πρόγραμμα, καθαρό πρόγραμμα. Μόνο που αυτό το πρόγραμμά του, όχι μόνο δεν απαντάει στη διέξοδο από την κρίση, απαντάει στη συντήρηση της σημερινής κατάστασης. Εχει ωραιότατα συνθήματα - πινελιές, τα οποία έρχονται σε πλήρη σύγκρουση με αυτά που λέει στο πεδίο της οικονομίας.
Και για να ξεκαθαρίσω: Εμείς δε ζητάμε μια κυβέρνηση του ΚΚΕ. Εμείς ζητάμε μια εργατική, λαϊκή εξουσία. Πρέπει να το καταλάβουμε. Εχει διαφορά κυβέρνηση ΚΚΕ και κυβέρνηση της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Δε μιλάμε για εξουσία του ΚΚΕ. Λέμε για εξουσία της εργατικής τάξης. Προσέξτε, αυτή είναι θεμελιακή διαφορά και αυτή την εξουσία παλεύουμε. Και όταν θα έρθει αυτή η εξουσία, εμείς θα αναλάβουμε πλήρη ευθύνη. Αλλά όσο ο λαός είναι στο περιθώριο της εξουσίας, θα είμαστε και εμείς μαζί με το λαό.
Ο λαός πρέπει να ξεκαθαρίσει τι φταίει
-- Τηλεθεατής από το Ρέθυμνο ρωτάει: Ενώ μπορείτε, παραιτούμενοι μαζικά, να διαλύσετε τη Βουλή και να πάμε σε εκλογές, γιατί δεν το κάνετε;
-- Αυτό είναι ένα τρικ. Και θα σας το πω για τον εξής λόγο: Ωραία, παραιτούμαστε και γίνονται εκλογές... Εμείς, όμως, διεκδικούμε ο λαός να ζητήσει τις εκλογές. Προσέξτε όμως. Ο φίλος αυτός που έχει αυτή τη θέση, θεωρεί τις εκλογές πανάκεια. Εχει εναποθέσει τα πάντα στις εκλογές. Εμείς λέμε: απεργιακές κινητοποιήσεις, κινητοποιήσεις στους τόπους δουλειάς να ξεφοβηθεί ο κόσμος και εκλογές. Αν κάναμε αυτήν την κίνηση, είναι σα να μεταδίδαμε στον κόσμο ότι οι εκλογές είναι η σωτηρία. Δεν είναι σωτηρία οι εκλογές. Είναι μια μορφή πάλης, είναι ένα όπλο που πρέπει ο λαός να μην το καταδικάσει στην αφλογιστία, όπως έχει κάνει τόσα χρόνια. Και επομένως, και οι κινήσεις μας οι συμβολικές, οι ουσιαστικές, πρέπει να υπηρετούν αυτόν το στόχο.
Και, με την ευκαιρία, να πω το εξής πράγμα: Ο λαός πρέπει να ξεκαθαρίσει ποια είναι η αιτία της κρίσης. Αν θεωρεί ότι η αιτία της κρίσης είναι η ανίκανη ΝΔ ή το ανίκανο ΠΑΣΟΚ ή οι ηλίθιοι ηγέτες ή η κακή συνταγή ή φταίει η Μέρκελ που είναι κόρη πάστορα και είναι έτσι κι αλλιώς, ή φταίει ο κακός Σαρκοζί, αυτά όλα είναι η επιφάνεια, είναι η κρούστα του προβλήματος. Και όσο ο λαός δεν ξεκαθαρίζει πού οφείλεται η κρίση, πολύ φοβάμαι ότι και η κρίση του στην κάλπη - θα είναι πολύ καλύτερη από άλλες φορές - αλλά οι εκλογές μπορεί να γίνουν το «πλυντήριο» των νέων σχημάτων ή των νέων προσώπων που θα εμφανιστούν. Και λέω «πλυντήριο» γιατί θα είναι η παλιά συνταγή με νέα πρόσωπα...
Ο λαός πρέπει να ξεκαθαρίσει τι φταίει. Πρέπει να είναι κατά της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, όχι γιατί οι ηγεσίες τους δεν ήταν έντιμες, δεν ήταν ικανές, αλλά γιατί είναι κόμματα που εξυπηρετούν τα συμφέροντα της ιδιοκτησίας του κεφαλαίου. Δεν αρκεί να είσαι αντίθετος με το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ. Πρέπει να ξεκαθαρίσεις γιατί. Γιατί θα εμφανιστούν νέα κόμματα, θα προκύψει νέο πολιτικό σκηνικό, το οποίο, σε συνθήκες κρίσης, θα αποδειχθεί πολύ πιο επικίνδυνο και από το σημερινό.
Και με την ευκαιρία. Στη Βουλή -σωστά είπατε- είπα για 50 κουκουλοφόρους, γιατί έτσι είπε ο κ. Βενιζέλος. Δεν ήταν οι 50 συνήθεις κουκουλοφόροι. Αυτοί που έκαψαν τη Αθήνα, που έφτασαν να λιώσουν τα σίδερα των τραπεζών - δεν καίγονται οι σιδεριές των τραπεζών, δεν ξέρω να πω τον κανονικό όρο, με μολότοφ, που άνοιγαν τις κλειδαριές των τραπεζών. Ηταν οργανωμένες ομάδες του κράτους, του παρακράτους ή δεν ξέρω τι, οι οποίοι είχαν στρατιωτικό εξοπλισμό. Και πρέπει να σας πω και το εξής πράγμα. Εχει ειπωθεί, εδώ έχουν φέρει μέχρι δυνάμεις, Γερμανούς αστυνομικούς στην Ελλάδα... Λοιπόν, τώρα μιλάνε για το πολιτικό σύστημα που χρέωσε την Ελλάδα και που έκανε σκάνδαλα και για τα σκάνδαλα του ενός ή του άλλου προσώπου;..
Εδώ λοιπόν ο λαός πρέπει να αποφασίσει, να τραβήξει το δρόμο της ρήξης και της σύγκρουσης. Σύνθετος δρόμος, και απαιτεί και αυτός θυσίες. Αλλά είναι ο δρόμος που πρέπει να έχει πρωταγωνιστή το λαό. Και σε αυτόν τον πρωταγωνιστή λαό, το ΚΚΕ θα καταθέσει όλες του τις θυσίες. Και θα κρίνεται από το λαό δέκα και είκοσι φορές την ημέρα...
-- Θέλουμε την άδειά σας να δούμε για 50 δευτερόλεπτα την πρόταση που κατέθεσε στην εκπομπή μας ο κ. Τσίπρας, για μία κοινή συζήτηση των εκπροσώπων των επικεφαλής των φορέων της αριστεράς...
-- Να τη δείξετε, δεν έχω πρόβλημα. Αλλά πρόκειται για μία εκλογική πρόταση που την κάνει, αυτή είναι η λογική, να κάνω πρόταση συνεργασίας για να εκθέσω τον άλλο...
-- Οχι, όχι, είναι πρόσκληση σε τηλεοπτικό διάλογο...
-- Εμείς δεν κάνουμε πρόταση συνεργασίας στον ΣΥΡΙΖΑ για να τον εκθέσουμε και να του λέμε «εμείς θέλουμε συνεργασία και δεν θέλεις εσύ». Είναι κοροϊδία στο λαό!
-- Είστε σαφής δε χρειάζεται να βάλουμε το βίντεο.
-- Ναι, γιατί εμείς δεν εκθέτουμε τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν εκθέτουμε τον κ. Κουβέλη, δεν εκθέτουμε το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ. Δεν πάμε π.χ. στους διαγραμμένους να τους πούμε, ελάτε να συνεργαστούμε, να βάλουμε όρους που δεν θα τους δεχθούν και μετά να τους εκθέσουμε. Αυτό δεν είναι πολιτική. Αυτό είναι πολιτικό παίγνιο και εμείς πολιτικά παιχνίδια δεν κάνουμε.
-- Δεν θα ήταν καλό για να καταλάβει ο κόσμος;
-- Εμείς θα πούμε τι έχουμε να πούμε και ο κόσμος ας κρίνει, αν συμφωνεί με τη δική μας πρόταση ή με του άλλου...
-- Ακριβώς, ακριβώς. Αρα θα συναινούσατε σε έναν τέτοιο τηλεοπτικό διάλογο, κ. Παπαρήγα. Επειδή μας ζητήθηκε να αναλάβουμε εμείς...
-- Με συγχωρείτε. Οχι, θα σας πω το εξής. Δεν δέχθηκα κάτι τέτοιο. Εγώ είπα το εξής πράγμα. Είναι γνωστές οι διαφορές και δεν κάνουμε πολιτικά παιχνίδια. Κάθε μέρα κάνουμε διάλογο με τον ΣΥΡΙΖΑ -και στη Βουλή- και τώρα ένα είδος διαλόγου είναι. Δεν θα πάμε να παίξουμε μπροστά στο λαό το παιχνίδι των εντυπώσεων. Ο διάλογος γίνεται στον τόπο δουλειάς, στις πλατείες, στις γειτονιές, εκεί γίνεται ο διάλογος... Πολιτικά παιχνίδια έκθεσης και του αντίπαλου μας δεν κάνουμε. Τελείωσε. Γιατί, δεν είδατε τα ντιμπέιτ; Δεν είναι αστεία τα ντιμπέιτ κύριε Τριανταφυλλίδη; Κρινόμαστε κάθε μέρα στον τόπο δουλειάς και στη γειτονιά. Κρινόμαστε και στο Κοινοβούλιο, κρινόμαστε παντού. Δεν θέλουμε να εκθέσουμε κανένα, και να τον εκθέσουμε μέσω πρότασης συνεργασίας...
-- Οχι στο συγκεκριμένο βίντεο δεν έλεγε να εκθέσουμε. Ελεγε για να ακούσει ο λαός...
-- Κύριε Τριανταφυλλίδη, είστε σίγουρος ότι σε αυτό το διάλογο δεν θα έχουμε όλοι στραμμένα τα μάτια μας στην κάλπη; Μα δεν είδατε στο ντιμπέιτ τι γίνεται; Ο Παπανδρέου έλεγε λεφτά υπάρχουν... Λοιπόν, όταν θα κάνουμε έναν τέτοιο διάλογο αυτός ο διάλογος θα είναι καμουφλαρισμένος. Ο διάλογος γίνεται καθημερινά...
-- Μόλις μας το είπατε, ότι γίνεται στους χώρους δουλειάς παντού...
-- Παντού! Και ξεκινά από το πεδίο της οικονομίας. Εμείς υποστηρίζουμε την αποδέσμευση από την ΕΕ. Τι διάλογο να κάνουμε πάνω σε αυτό; Δεν ξέρουμε τις διαφορές, ότι εκείνοι είναι μέσα στην ΕΕ και εμείς είμαστε απ' έξω; Δεν το ξέρει ο ελληνικός λαός αυτό; Ποιος διάλογος; Να συζητάμε για εξεταστικές επιτροπές της Βουλής και για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος;
-- Κατανοητό. Κα Παπαρήγα σας ευχαριστούμε θερμότατα.
-- Κι εγώ σας ευχαριστώ. Και τα ερωτήματα του κόσμου και οι διαφωνίες του είναι εύλογες. Και σε άλλη εκπομπή να βάλετε τον κόσμο να κάνει οποιοδήποτε ερώτημα θέλει. Να μην έρθουν αυτοί που συμφωνούν μαζί μας. Να λένε μπράβο!...
-- Να έρθουν αυτοί που διαφωνούν...
-- Να έρθουν αυτοί που έχουν ουσιαστικές διαφωνίες

TOP READ