1 Φεβ 2012

Δημοσκοπικά ευρήματα


Δημοσκοπικά ευρήματα

Εαν υπάρχει κάποιος τομέας της οικονομίας ο οποίος έχει αυξητικές τάσεις στον κύκλο εργασιών και την κερδοφορία, οι εταιρείες δημοσκοπήσεων θα αποτελούν σίγουρα μέρος του. Από την μια ο λαός έχει μπει στο μικροσκόπιο απο τα ΜΜΕ και τα αστικά πολιτικά κόμματα, καθώς κρυφές δημοσκοπήσεις (σσ έρευνες αγοράς) συρρέουν κάθε εβδομάδα στα πολιτικά γραφεία. Απο την άλλη οι επίσημες δημοσκοπήσεις έχουν γίνει απαραίτητο συστατικό του κυριακάτικου τύπου μαζί με τα DVD και τα κουπόνια για το σούπερ μαρκετ, καθώς αποτελούν το μπλέντερ των απόψεων και αντιδράσεων.

Παρά όμως τον αντιδραστικό και παραπλανητικό χαρακτήρα των δημοσκοπήσεων αυτών, μπορούμε πολλές φορές να εξάγουμε πολιτικά και κοινωνικά συμπεράσματα. Αρκεί βεβαίως να διαβάζουμε ανάμεσα στις γραμμές όπως λεν και οι Άγγλοι. Αν μάλιστα κάποιος είναι περισσότερο παρατηρητικός και ψάχνει λιγάκι τα στοιχεία που δημοσιεύονται, απο εδώ και απο εκεί, μπορεί να κατανοήσει και τον τρόπο με τον οποίον μαγειρεύονται τα στοιχεία και τις σκοπιμότητες που κρύβουν. Για παράδειγμα, η προσπάθεια διοχέτευσης των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ στις τάξεις της Δημοκρατικής Αριστεράς ή του ΣΥΡΙΖΑ στην χειρότερη.

Ενδιαφέρον έχει η παρακάτω δημοσκόπηση της Data RC για τον Δήμο Πατρέων, στην οποία γίνεται προσπάθεια κατανομής της αδιευκρίνιστης ψήφου (στο 2ο Διάγραμμα), με βάση το ερώτημα "τι θεωρείται πιθανόν πως θα ψηφίσετε".
Να σημειώσουμε εδώ πως η αδιευκρίνιστη ψήφος μαζί με τα ποσοστά των υπόλοιπων κομμάτων που δεν αναφέρονται σε αυτό το πρώτο διάγραμμα, φτάνει το 38%.Περίεργο θεωρούμε την απουσία της Ανταρσύα, η οποία καταχωρείται με ποσοστό κάτω του 0,5% !


Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά κατα την πρώτη ανάγνωση, όχι όμως για τα "πιθανά" ποσοστά που δίνουν στο ΚΚΕ, ή στα αριστερά αναχώματα του ΠΑΣΟΚ. Και αυτό διότι θεωρούμε δεδομένο πως η αδιευκρίνιστη ψήφος στην πλειοψηφία της, αντιπροσωπεύει τμήματα του ελληνικού λαού που ταλαντεύεται μεταξύ των μη κυβερνητικών κομμάτων. Το εντυπωσιακό είναι πως και για το ΠΑΣΟΚ αλλά και για την Νέα Δημοκρατία, παραδέχονται πως ταβάνι θεωρείται το 13,7% και το 14,6% αντίστοιχα, ακόμα και με κατανομή της αδιευκρίνιστης ψήφου (σημειώνουμε εδώ πως η εφημερίδα Πελοπόννησος έχει νεοσυντηρητικά χαρακτηριστικά και καταχωρείται στον δεξιό τύπο).

Ασχέτως όμως από το γεγονός πως οι τοπικές φυλλάδες συνήθως είναι πιο ειλικρινείς απο τα κεντρικά αστικά μίντια, αυτή η δημοσκόπηση μας δημιουργεί σοβαρότατα ερωτήματα για τις σκοπιμότητες που την γέννησαν. Για αυτόν τον λόγο προσθέτουμε ένα ακόμα διάγραμμα στο οποίο συγκρίνουμε τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του 2009, των περιφερειακών εκλογών του 2010 και της παρούσας δημοσκόπησης (χωρίς αναγωγή), πάντοτε για το καλλικρατικό δήμο της Πάτρας.

Ενώ βλέπουμε σταθερά μειωτικές και αυξητικές τάσεις μεταξύ των αστικών κομμάτων, στο ΚΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ υπάρχει μεταξύ του 2009 και 2010 μια μεγάλη αύξηση, η οποία όμως βάση της δημοσκόπησης εξαϋλώνεται μέχρι τον Γενάρη του 2012. Δεν είναι εκπληκτικό ?

Το πράγμα γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρον όταν παραθέσει κανείς τα ίδια αποτελέσματα για ολόκληρο τον νομό Αχαΐας. Ως γνωστόν, το ΚΚΕ έχει πολύ μεγαλύτερα ποσοστά εντός των αστικών κέντρων και θα περίμενε κανείς να είναι χειρότερα τα πράγματα σε ολόκληρο τον νομό.

Κι όμως για κάποιον περίεργο "μαγειρικό" τρόπο, αυτό δεν συμβαίνει. Τουλάχιστον στο τελευταίο διάγραμμα αποκαθίσταται η ανοδική πορεία του ΚΚΕ. Κάτι είναι και αυτό.

Μερικά πρόχειρα συμπεράσματα :

Υπάρχει εμφανής προσπάθεια να οδηγήσουν τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ μέσω της δημοσκοπικής πλύσης εγκεφάλου, στην Δημοκρατική Αριστερά και τους Οικολόγους Πράσινους πρωτίστως, και δευτερευόντως στον ΣΥΡΙΖΑ. Και το κάνουν μέσω της αναβίωσης των κεϋνσιανικών απολιθωμάτων, στοχεύοντας σε ένα νέο κεντροαριστερό σχήμα που θα αντικαταστήσει το υπο κατάρρευση ΠΑΣΟΚ. Παράλληλα ψαλιδίζουν τα ποσοστά του ΚΚΕ κάτω απο το φράγμα των 20 ποσοστιαίων μονάδων με την δικαιολογία πως στον Δήμο Πατρέων ένα 10 % ακόμα το σκέφτεται. Με μια απλή υπόθεση εργασίας, πως το τελευταίο διάγραμμα του νομού Αχαΐας είναι λίγο πιο κοντά στην πραγματικότητα, αποκαλύπτεται πως το ΚΚΕ έχει σίγουρα 3-4 μονάδες παραπάνω στον Δήμο της Πάτρας (κάτι που συμβαίνει σε όλα τα αστικά κέντρα), οπότε αρθροιστικά οδηγούμαστε στο 20,5% του δεύτερου διαγράμματος. Μόνο που μιλάμε για καθαρή πρόθεση ψήφου και όχι πιθανό "ταβάνι".

Παρόμοια συμπεράσματα μπορούμε να εξάγουμε και απο άλλες τοπικές δημοσκοπήσεις, όπως αυτή του Αγγελιαφόρου στην Β' Θεσσαλονίκης, που δίνει επίσης με αναγωγή ένα 16-17% στο ΚΚΕ, σε σχέση με το 7.5% των βουλευτικών εκλογών του 2009, το οποίο παρεπιπτόντως ήταν και το εκλογικό αποτέλεσμα του ΚΚΕ σε ολόκληρη την επικράτεια.

Τέλος το μόνο ουσιώδες που μπορεί να εξάγει κανείς απο αυτές τις δημοσκοπήσεις, είναι η κατάρρευση των κομμάτων της συγκυβέρνησης. Παρά τα τσαλιμάκια του Αντώνη, παρά τις αντικομμουνιστικές κραυγές του Καρατζαφέρη, όλοι τους πάνε παρέα στον πάτο. Αλλά λίγη σημασία θα έχει αυτό εάν ο κόσμος που τους ψήφιζε παραδοσιακά, οδηγηθεί τελικά στους επίδοξους αντικαταστάτες.

ΛΕΝΙΝ 7



Το όνομα σύμβολο...
Αύριο συμπληρώνονται 84 χρόνια από το θάνατο του Λένιν, στις 21 Γενάρη 1924, σε ηλικία 54 ετών. Το όνομα του Λένιν είναι ταυτισμένο με το πιο σημαντικό, κοσμοϊστορικό γεγονός του 20ού αιώνα: Τη Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση. Πίσω, όμως, από αυτό το γεγονός, υπάρχει ένα τεράστιο επαναστατικό έργο, συνέχεια του έργου των Μαρξ - Ενγκελς. Ενα έργο που είναι ταυτισμένο με δύο διαλεκτικά δεμένες παραμέτρους. Απ' τη μια, με την παραπέρα ανάπτυξη της επαναστατικής θεωρίας της εργατικής τάξης, την ανάπτυξη του μαρξισμού στην εποχή του ιμπεριαλισμού και των θεωρητικών βάσεων της οικοδόμησης της νέας κοινωνίας. Από την άλλη, με την επαναστατική πρακτική, προκειμένου η εργατική τάξη, μαζί με τους συμμάχους της, να επιτελέσουν το ιστορικό έργο, του περάσματος των κοινωνιών από τα εκμεταλλευτικά συστήματα στην κατάργηση της εκμετάλλευσης, από το βασίλειο της αναγκαιότητας στο βασίλειο της ελευθερίας.
Ο «Ρ», με αυτήν την αφορμή, παρουσιάζει σήμερα αποσπάσματα από το άρθρο του Λένιν «Τα άμεσα καθήκοντα της Σοβιετικής Εξουσίας», που γράφτηκε ακριβώς τότε, στα πρώτα καθοριστικά βήματα της επανάστασης, για την τεράστια σημασία της καταγραφής και του ελέγχου, της ανόδου της παραγωγικότητας της εργασίας και της άμιλλας για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. «Το σοσιαλιστικό κράτος έγραφε, μπορεί να γεννηθεί μονάχα σαν ένα δίχτυ από παραγωγικές - καταναλωτικές κομμούνες, που υπολογίζουν ευσυνείδητα την παραγωγή και την κατανάλωσή τους, που κάνουν οικονομία στην εργασία, που ανεβάζουν διαρκώς την παραγωγικότητά της και αποκτούν έτσι τη δυνατότητα να ελαττώσουν την εργάσιμη μέρα ως τις εφτά, ως τις έξι ώρες το εικοσιτετράωρο και ακόμη λιγότερο. Εδώ δε θα μπορέσουμε να τα βγάλουμε πέρα, αν δεν οργανώσουμε την πιο αυστηρή παλλαϊκή καθολική καταγραφή και έλεγχο στα σιτηρά και στην παραγωγή των σιτηρών (και ύστερα σε όλα τα άλλα απαραίτητα προϊόντα)». Γι' αυτό συμπλήρωνε πως «μας χρειάζεται το ρυθμικό βάδισμα των σιδερένιων ταγμάτων του προλεταριάτου».
* * *
Ο Βλαντιμίρ Ιλιτς Ουλιάνοφ - όπως είναι το πραγματικό όνομα του Λένιν - γεννήθηκε στις 22 Απρίλη 1870, στην πόλη Σιμπίρσκ στο Βόλγα.
Ξεκινά την επαναστατική του δράση, από τα νεανικά ακόμη χρόνια. Στρέφεται στη μελέτη του μαρξισμού και στην οργάνωση της πολιτικής πάλης της εργατικής τάξης, αλλά και στη διάδοσή του στους εργάτες της Πετρούπολης, με τους οποίους συνδέεται από τα φοιτητικά του χρόνια. Τούτο συμβαίνει, παρά και ενάντια στο ρεύμα της εποχής, όταν και ο «ναροντνικισμός» επικρατούσε και δρούσε με μορφές πολιτικής πάλης, όπως η ατομική τρομοκρατία ενάντια στον τσάρο. Είναι χαρακτηριστικό ότι με την εκτέλεση του μεγαλύτερου αδελφού του, Αλέξανδρου, μετά τη σύλληψη και καταδίκη του σε θάνατο για απόπειρα δολοφονίας του τσάρου Αλέξανδρου ΙΙΙ, ο Λένιν λέει ότι «εμείς θα ακολουθήσουμε άλλο δρόμο».
Το 1894, το έργο του «Ποιοι είναι οι φίλοι του λαού και πώς καταπολεμούν τους σοσιαλδημοκράτες», αποτελεί σταθμό για τη διάδοση του μαρξισμού στη Ρωσία και την ανάπτυξη της επαναστατικής πάλης της εργατικής τάξης της Ρωσίας. Ταυτόχρονα, είναι και ένα αποτελεσματικό θεωρητικό όπλο ενάντια στο ναροντνικισμό, ο οποίος προπαγανδίζει ότι η Ρωσία θα φτάσει στο σοσιαλισμό μέσα από την αγροτική κοινότητα και ότι ο καπιταλισμός είναι τυχαίο φαινόμενο στη Ρωσία.
Το έργο του «Η ανάπτυξη του καπιταλισμού στη Ρωσία» ανοίγει το δρόμο για τη συνένωση της επαναστατικής θεωρίας με το επαναστατικό κίνημα στη Ρωσία, αφού θεμελιώνει το ρόλο και τις σχέσεις των τάξεων στη Ρωσία αναδεικνύοντας τη δυνατότητα της μικρής, αλλά συγκεντρωμένης εργατικής τάξης, να ηγηθεί της επανάστασης.
«...Δώστε μας μια οργάνωση επαναστατών - και θα αναποδογυρίσουμε τη Ρωσία!», έλεγε χαρακτηριστικά ο Λένιν. Συμμετέχοντας και καθοδηγώντας ένα μαρξιστικό όμιλο στην Πετρούπολη, καταπιάνεται με την ίδρυση επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης σε πανεθνική κλίμακα. Σαν πρώτο βήμα συνενώνει τους μαρξιστικούς ομίλους στην Πετρούπολη σε επαναστατική πολιτική οργάνωση, την «Ενωση πάλης για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης». Τούτο συμβαίνει το 1895.
Τρία χρόνια αργότερα, το Μάρτη του 1898, συνήλθε στο Μινσκ το πρώτο, ιδρυτικό Συνέδριο του Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος, Ρωσίας (ΣΔΕΚΡ). Ωστόσο, αμέσως μετά το συνέδριο, πιάστηκε όλη η Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος, και έτσι, ουσιαστικά, δεν προχώρησε η ενιαία οργάνωση του κόμματος. Αυτό έγινε κατορθωτό στα 1903, με το δεύτερο συνέδριο του ΣΔΕΚΡ, και υπό την καθοδήγηση του Λένιν ιδρύεται ουσιαστικά το μπολσεβίκικο κόμμα.
Ζωή αξεχώριστα δεμένη με τη δράση του Κόμματος
Η ζωή και η δράση του Λένιν είναι αξεχώριστα δεμένη με την ίδρυση και τη δράση του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ο Λένιν παίρνει ο ίδιος άμεσα μέρος στην πρακτική δράση για την επαναστατική ανύψωση της εργατικής τάξης. Επιμένει στην ίδρυση του δικού της κόμματος πάνω στις αρχές που ο ίδιος επεξεργάστηκε και, μάλιστα, σε διάκριση από τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Δεύτερης Διεθνούς. Ετσι, το μπολσεβίκικο κόμμα είναι το πρώτο με τις αρχές του «Κόμματος Νέου Τύπου».
Επίμονη και αποφασιστική ήταν η δράση του, για δημιουργία κόμματος ενιαίου, σε πανεθνική κλίμακα, με κεντρικό καθοδηγητικό όργανο, που εφαρμόζει την αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού. Με επικεφαλής τον Λένιν, το μπολσεβίκικο κόμμα μπαίνει μπροστάρης της ταξικής πάλης του προλεταριάτου και των άλλων καταπιεσμένων λαϊκών στρωμάτων, κυρίως της φτωχής αγροτιάς και των μισοπρολετάριων της Ρωσίας. Οδηγεί το προλεταριάτο της Ρωσίας ως τη νίκη με την κατάληψη της εξουσίας και την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου. Ετσι ανοίγει ο δρόμος για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού για πρώτη φορά στον κόσμο, μετά τη νικηφόρα επανάσταση. Σημαντικό είναι, επίσης, ότι καθόρισε και τεκμηρίωσε τον καθοδηγητικό ρόλο του Κομμουνιστικού Κόμματος, όχι μόνο στην κατάληψη της εξουσίας, αλλά και στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού.
* * *
Ο Λένιν, όπως εξαρχής σημειώσαμε, προχώρησε στην παραπέρα ανάπτυξη της επαναστατικής θεωρίας. Ετσι, ανέπτυξε δημιουργικά τη θέση που είχε διατυπώσει ο Μαρξ το 1856 για τη δυνατότητα συνένωσης της προλεταριακής επανάστασης με τον «πόλεμο των χωρικών», κάνοντας μια σπουδαία θεωρητική και πολιτική επεξεργασία. Απέδειξε ότι η συμμαχία του επαναστατικού προλεταριάτου με την εργαζόμενη αγροτιά αποτελεί βασικό όρο της νίκης της δημοκρατικής επανάστασης στη Ρωσία, αλλά και της σοσιαλιστικής επανάστασης. Η συμμαχία αυτή μεγάλωνε τον πολιτικό ρόλο του προλεταριάτου, γιατί, μαζί με την αγροτιά, η εργατική τάξη αποτελούσε την πλειοψηφία του πληθυσμού της χώρας. Αυτή η ιδέα έγινε μια από τις σπουδαιότερες αρχές της στρατηγικής και τακτικής του Κομμουνιστικού Κόμματος, της λενινιστικής θεωρίας της σοσιαλιστικής επανάστασης. Θεμελίωσε, επίσης, τη θεωρία της διατήρησης και ολόπλευρης εδραίωσης της συμμαχίας της εργατικής τάξης και της αγροτιάς μετά τη νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης, ως υπέρτατη αρχή της δικτατορίας του προλεταριάτου.
Λενινισμός: Ο μαρξισμός της εποχής του ιμπεριαλισμού
Ο λενινισμός είναι ο μαρξισμός της εποχής του ιμπεριαλισμού και των προλεταριακών επαναστάσεων, της εποχής της κατάρρευσης της αποικιοκρατίας και της νίκης των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων, της εποχής του περάσματος της ανθρωπότητας από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό και της οικοδόμησης της κομμουνιστικής κοινωνίας.
Στα έργα του, ο Λένιν ανέπτυξε και συγκεκριμενοποίησε παραπέρα όλα τα συστατικά μέρη του μαρξισμού - τη φιλοσοφία, την πολιτική οικονομία και τον επιστημονικό κομμουνισμό. Ηταν φανατικός πολέμιος κάθε αναθεωρητικής και ρεφορμιστικής διαστρέβλωσης της επαναστατικής θεωρίας. Ο ίδιος θεωρούσε ως έναν από τους πιο βασικούς όρους για τη νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης την αδιάλλακτη πάλη ενάντια στον οπορτουνισμό, ενώ, παράλληλα, ασκούσε δριμεία κριτική στον αριστερισμό, στην ψευτοεπαναστατική φρασεολογία, στον «επαναστατικό» τυχοδιωκτισμό. Ο Λένιν ανακάλυψε θεωρητικά τη δυνατότητα να συντριβεί η αλυσίδα του διεθνούς ιμπεριαλισμού με την απόσπαση κρατών από τον κλοιό του, αναπτύσσοντας τη θεωρία του αδύνατου κρίκου της, θεμελιώνοντας επιστημονικά τη δυνατότητα της νίκης του σοσιαλισμού αρχικά σε μια ή σε μερικές χώρες.
Ο Λένιν αγωνιζόταν με συνέπεια ενάντια στην εθνική στενότητα. Οι μπολσεβίκοι σήκωσαν ψηλά τη σημαία του διεθνισμού και με την καθοδήγηση του Λένιν έκαναν στη διάρκεια του πολέμου αποτελεσματική πάλη για τη συσπείρωση όλων των διεθνιστικών στοιχείων, για την ίδρυση της τρίτης Κομμουνιστικής Διεθνούς.
Κάνοντας μια βαθιά μαρξιστική ανάλυση του ιμπεριαλισμού σαν της ανώτατης και τελευταίας βαθμίδας της ανάπτυξης του καπιταλισμού, ο Λένιν απέδειξε επιστημονικά ότι το καπιταλιστικό σύστημα, χάρη στη δράση των αντικειμενικών νόμων ανάπτυξης της ιστορίας, προχωρεί προς τη δύση του, παρόλο που μπορεί ακόμα να προξενήσει όχι λίγες συμφορές στην ανθρωπότητα...


Κ. Τ.



ΤΑ ΑΜΕΣΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΗΣ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
Η σημασία της πάλης για την παλλαϊκή καταγραφή και τον έλεγχο
Μεταλλουργικό συγκρότημα στην ΕΣΣΔ
Το κράτος, που αιώνες ολόκληρους ήταν όργανο καταπίεσης και καταλήστευσης του λαού, μας άφησε κληρονομιά ένα βαθύτατο μίσος και μια δυσπιστία των μαζών απέναντι σε ό,τι έχει σχέση με το κράτος. Η υπερνίκηση αυτού του πνεύματος είναι πολύ δύσκολο καθήκον, και μονάχα η σοβιετική εξουσία μπορεί να το εκπληρώσει, μα και αυτή χρειάζεται πολύ καιρό και τεράστια επιμονή. Η «κληρονομιά» αυτή εκδηλώνεται με εξαιρετική οξύτητα στο ζήτημα της καταγραφής και του ελέγχου - ζήτημα βασικό για τη σοσιαλιστική επανάσταση από την επόμενη κιόλας της ανατροπής της αστικής τάξης. Θα περάσει αναπόφευκτα ορισμένος καιρός, ώσπου οι μάζες, που για πρώτη φορά ένιωσαν τον εαυτό τους ελεύθερο ύστερα από την ανατροπή των τσιφλικάδων και της αστικής τάξης, να καταλάβουν - όχι από τα βιβλία, αλλά από τη δική τους, τη σοβιετικήπείρα - να καταλάβουν και να νιώσουν ότι, χωρίς ολόπλευρη, κρατική καταγραφή και έλεγχο της παραγωγής και της κατανομής των προϊόντων, η εξουσία των εργαζομένων, η ελευθερία των εργαζομένων δεν μπορεί να διατηρηθεί και αναπόφευκτα θα ξαναπέσουμε στο ζυγό του καπιταλισμού. Ολες οι συνήθειες και οι παραδόσεις της αστικής τάξης γενικά και της μικροαστικής τάξης ειδικά αντιτάσσονται επίσης στον κρατικόέλεγχο, είναι υπέρ του απαραβίαστου της «ιερής ατομικής ιδιοκτησίας», της «ιερής» ιδιωτικής επιχείρησης. Τώρα βλέπουμε εξαιρετικά καθαρά πόσο σωστή είναι η μαρξιστική θέση ότι ο αναρχισμός και ο αναρχοσυνδικαλισμός είναι αστικά ρεύματα, σε τι ανειρήνευτη αντίθεση βρίσκονται με το σοσιαλισμό, με τη δικτατορία του προλεταριάτου, με τον κομμουνισμό. Η πάλη για να μπάσουμε στις μάζες την ιδέα του σοβιετικού - κρατικού ελέγχου και της καταγραφής, για να εφαρμοστεί αυτή η ιδέα, για να ξεκόψουμε από το καταραμένο παρελθόν, που έμαθε στους ανθρώπους να θεωρούν την προσπάθεια να αποκτήσουν ψωμί και ρούχα «ιδιωτική» υπόθεση, αγοραπωλησία, παζάρεμα, που «αφορά μονάχα εμένα» - αυτή ακριβώς η πάλη είναι μια πολύ μεγάλη πάλη και έχει κοσμοϊστορική σημασία, είναι η πάλη της σοσιαλιστικής συνειδητότητας ενάντια στον αστικο-αναρχικό αυθορμητισμό.
«Εδώ συναρμολογείται τουρμπογεννήτρια 5.000 κιλοβάτ, από τις δυνάμεις της ΚΟΜΣΟΜΟΛ και της εργατικής νεολαίας», γράφει το αναρτημένο πανό σε σοβιετικό εργοστάσιο
Ο εργατικός έλεγχος καθιερώθηκε σε μας σαν νόμος, μα στη ζωή, και μάλιστα στη συνείδηση των πλατιών μαζών του προλεταριάτου, μόλις τώρα αρχίζει να μπαίνει. Για το γεγονός ότι η έλλειψη καταγραφής και ελέγχου στην παραγωγή και στην κατανομή των προϊόντων είναι θάνατος για τα φύτρα του σοσιαλισμού, κατάχρηση του δημόσιου ταμείου (αφού όλη η περιουσία ανήκει στο δημόσιο ταμείο, και το δημόσιο ταμείο είναι η σοβιετική εξουσία, η εξουσία της πλειοψηφίας των εργαζομένων), για το γεγονός ότι η αμέλεια στην καταγραφή και στον έλεγχο βοηθάει άμεσα τους Γερμανούς και τους Ρώσους Κορνίλοφ που μπορούν να ανατρέψουν την εξουσία των εργαζομένων,μόνο αν εμείς δεν κατορθώσουμε να λύσουμε το πρόβλημα της καταγραφής και του ελέγχου και οι οποίοι, με τη βοήθεια όλης της αγροτικής αστικής τάξης, με τη βοήθεια των καντέτων, των μενσεβίκων, των δεξιών εσέρων, μας «παραμονεύουν», καρτερώντας την κατάλληλη στιγμή - για όλα αυτά δε μιλάμε όσο χρειάζεται στην προπαγάνδα μας, για όλα αυτά δε σκέπτονται και δε μιλάνε όσο πρέπει οι πρωτοπόροι εργάτες και αγρότες. Οσο, όμως, ο εργατικός έλεγχος δε θα έχει γίνει πραγματικότητα, όσο οι πρωτοπόροι εργάτες δε θα έχουν οργανώσει και δε θα κάνουν μια νικηφόρα και αμείλικτη εκστρατεία ενάντια σε όσους παραβιάζουν αυτόν τον έλεγχο ή δείχνουν αδιαφορία για τον έλεγχο, δεν μπορούμε να πάμε από το πρώτο βήμα (τον εργατικό έλεγχο) στο δεύτερο βήμα προς το σοσιαλισμό, δηλαδή να περάσουμε στη ρύθμιση της παραγωγής από τον εργάτη.
Εργάτες στη νεαρή ΕΣΣΔ προσφέρουν Κόκκινο Μεροκάματο προς τιμήν της Εργατικής Πρωτομαγιάς. «Δώροστην 1η Μάη», γράφουν στο πανό τους
Το σοσιαλιστικό κράτος μπορεί να γεννηθεί μονάχα σαν ένα δίχτυ από παραγωγικές - καταναλωτικές κομμούνες, που υπολογίζουν ευσυνείδητα την παραγωγή και την κατανάλωσή τους, που κάνουν οικονομία στην εργασία, που ανεβάζουν διαρκώς την παραγωγικότητά της και αποκτούν έτσι τη δυνατότητα να ελαττώσουν την εργάσιμη μέρα ως τις εφτά, ως τις έξι ώρες το εικοσιτετράωρο και ακόμη λιγότερο. Εδώ δε θα μπορέσουμε να τα βγάλουμε πέρα, αν δεν οργανώσουμε την πιο αυστηρή παλλαϊκή καθολική καταγραφή και έλεγχο στα σιτηρά και στην παραγωγή των σιτηρών (και ύστερα σε όλα τα άλλα απαραίτητα προϊόντα). Ο καπιταλισμός μάς άφησε κληρονομιά τις μαζικές οργανώσεις που μπορούν να διευκολύνουν το πέρασμα στη μαζική καταγραφή και στο μαζικό έλεγχο της κατανομής των προϊόντων, δηλαδή τους καταναλωτικούς συνεταιρισμούς. Στη Ρωσία, οι συνεταιρισμοί αυτοί είναι λιγότερο αναπτυγμένοι απ' ό,τι στις προηγμένες χώρες, ωστόσο όμως έχουν πάνω από δέκα εκατομμύρια μέλη. Το διάταγμα για τους καταναλωτικούς συνεταιρισμούς, που εκδόθηκε τις μέρες αυτές, είναι εξαιρετικά σημαντικό γεγονός και δείχνει παραστατικά την ιδιομορφία της κατάστασης και των καθηκόντων της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας στη σημερινή στιγμή.
Το διάταγμα αυτό είναι μια συμφωνία με τους αστικούς συνεταιρισμούς και μ' εκείνους τους εργατικούς συνεταιρισμούς που εξακολουθούν να υποστηρίζουν την αστική άποψη. Η συμφωνία ή ο συμβιβασμός συνίσταται, πρώτο, στο ότι οι αντιπρόσωποι των παραπάνω οργανώσεων όχι μόνο πήραν μέρος στις συζητήσεις του διατάγματος, αλλά και είχαν στην πράξη το δικαίωμα θετικής ψήφου, γιατί αφαιρέθηκαν τα μέρη του διατάγματος, τα οποία οι οργανώσεις αυτές απέρριψαν κατηγορηματικά. Δεύτερο, στην ουσία, ο συμβιβασμός συνίσταται στο ότι η σοβιετική εξουσία παραιτήθηκε από την αρχή της δωρεάν εγγραφής στους συνεταιρισμούς (τη μοναδικά συνεπή προλεταριακή αρχή), καθώς και από τη συνένωση όλου του πληθυσμού μιας ορισμένης περιοχής σε ένα συνεταιρισμό. Με μια υποχώρηση απ' αυτή τη μοναδικά σοσιαλιστική αρχή, που ανταποκρίνεται στο καθήκον της εξάλειψης των τάξεων, δόθηκε στους «εργατικούς ταξικούς συνεταιρισμούς» (που στην περίπτωση αυτή λέγονται «ταξικοί» μόνο γιατί υποτάσσονται στα ταξικά συμφέροντα της αστικής τάξης) το δικαίωμα να εξακολουθούν να υπάρχουν. Τέλος, η πρόταση της σοβιετικής εξουσίας να αποκλειστεί ολότελα η αστική τάξη από τις διοικήσεις των συνεταιρισμών μετριάστηκε επίσης πολύ και απαγορεύτηκε να μπαίνουν στις διοικήσεις μόνο οι ιδιοκτήτες εμπορικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων με ιδιωτικό καπιταλιστικό χαρακτήρα.
Ο Λένιν μιλάει στους εργάτες του εργοστασίου «Πουτίλοφ» (25/5/1917)
Αν το προλεταριάτο, δρώντας μέσω της σοβιετικής εξουσίας, κατόρθωνε να οργανώσει σε παγκρατική κλίμακα την καταγραφή και τον έλεγχο, ή έστω και τις βάσεις ενός τέτοιου ελέγχου, δε θα είχαμε ανάγκη από παρόμοιους συμβιβασμούς. Με τα επισιτιστικά τμήματα των Σοβιέτ, με τα όργανα εφοδιασμού των Σοβιέτ, θα είχαμε συνενώσει τον πληθυσμό σ' έναν ενιαίο συνεταιρισμό που θα διευθυνόταν από τους προλετάριους χωρίς την ανάμειξη των αστικών συνεταιρισμών, χωρίς υποχωρήσεις απέναντι στην καθαρά αστική αρχή, που σπρώχνει τον εργατικό συνεταιρισμό να παραμένει εργατικός,δίπλα στον αστικό συνεταιρισμό, αντί να υποτάξει ολοκληρωτικά αυτόν τον αστικό συνεταιρισμό, συγχωνεύοντας και τους δυο, παίρνοντας στα χέρια του όλη τη διοίκηση, παίρνοντας στα χέρια του την επίβλεψη της κατανάλωσης των πλουσίων.
Κλείνοντας μια τέτοια συμφωνία με τους αστικούς συνεταιρισμούς, η σοβιετική εξουσία καθόρισε συγκεκριμένα τα καθήκοντα της τακτικής της και τις ιδιόμορφες μεθόδους δράσης για τη δοσμένη φάση ανάπτυξης, δηλαδή: καθοδηγώντας τα αστικά στοιχεία, χρησιμοποιώντας τα, κάνοντας σ' αυτά ορισμένες επιμέρους παραχωρήσεις, δημιουργούμε τους όρους για μια κίνηση προς τα μπρος, που θα είναι πιο αργή απ' ό,τι υποθέταμε στην αρχή, ταυτόχρονα όμως πιο σταθερή, με πιο γερά εξασφαλισμένη βάση και συγκοινωνιακές γραμμές, με καλύτερα ενισχυμένες τις θέσεις που έχουν κατακτηθεί. Τα Σοβιέτ μπορούν (και πρέπει) να μετρούν τώρα τις επιτυχίες τους στο έργο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, ανάμεσα στ' άλλα, και με ένα μέτρο εξαιρετικά καθαρό, απλό, πρακτικό: πόσες συγκεκριμένα κοινότητες (κομμούνες ή χωριά, συνοικίες κτλ.) μπήκαν στους συνεταιρισμούς και σε ποιο βαθμό η ανάπτυξη των συνεταιρισμών πλησιάζει στο στάδιο που θα περιλαβαίνουν όλο τον πληθυσμό.
Η άνοδος της παραγωγικότητας της εργασίας
Ναυπηγείο στην ΕΣΣΔ
Σε κάθε σοσιαλιστική επανάσταση, όταν το προλεταριάτο έχει εκπληρώσει πια το καθήκον της κατάληψης της εξουσίας, και στο μέτρο που εκπληρώνεται κύρια και βασικά το θεμελιακό καθήκον της απαλλοτρίωσης των απαλλοτριωτών και της καταστολής της αντίστασής τους, μπαίνει υποχρεωτικά στην πρώτη γραμμή το θεμελιακό καθήκον να δημιουργηθεί ένα ανώτερο από τον καπιταλισμό κοινωνικό σύστημα, δηλαδή η άνοδος της παραγωγικότητας της εργασίας και σε σύνδεση με αυτό (και για το σκοπό αυτό) η ανώτερη οργάνωσή της. Η σοβιετική μας εξουσία βρίσκεται ακριβώς σε μια κατάσταση, όπου με τις νίκες ενάντια στους εκμεταλλευτές, από τον Κέρενσκι ως τον Κορνίλοφ, εξασφάλισε τη δυνατότητα να προχωρήσει άμεσα στην εκπλήρωση αυτού του καθήκοντος, να καταπιαστεί άμεσα μ' αυτό. Κι εδώ φαίνεται αμέσως πως, αν η κεντρική κρατική εξουσία μπορεί να κατακτηθεί μέσα σε λίγες μέρες, αν η στρατιωτική (και η σαμποταριστική) αντίσταση των εκμεταλλευτών, ακόμη και στις διάφορες γωνιές μιας μεγάλης χώρας, μπορεί να κατασταλεί μέσα σε μερικές εβδομάδες, για να δοθεί μια σταθερή λύση στο πρόβλημα της ανόδου της παραγωγικότητας της εργασίας απαιτούνται, οπωσδήποτε, κάμποσα χρόνια (κυρίως ύστερα από ένα τόσο βασανιστικό και καταστρεπτικό πόλεμο). Ο μακρόχρονος χαρακτήρας του έργου αυτού υπαγορεύεται εδώ αναμφισβήτητα από τις αντικειμενικές συνθήκες. Η άνοδος της παραγωγικότητας της εργασίας απαιτεί πριν απ' όλα να εξασφαλιστεί η υλική βάση της μεγάλης βιομηχανίας: Να αναπτυχθεί η παραγωγή καυσίμων, σίδερου, εργαλειομηχανών, η χημική βιομηχανία. Η Σοβιετική Δημοκρατία της Ρωσίας βρίσκεται σε ευνοϊκές συνθήκες, μια και διαθέτει ακόμη και μετά την ειρήνη του Μπρεστ τεράστια αποθέματα σιδηρομεταλλεύματος (στα Ουράλια), καυσίμων στη Δυτική Σιβηρία (λιθάνθρακα), στον Καύκασο και στις νοτιοανατολικές περιοχές (πετρέλαιο), στο κέντρο (τύρφη), τεράστιο δασικό πλούτο, υδάτινες δυνάμεις, πρώτες ύλες για τη χημική βιομηχανία (Καραμπουγάζ) κτλ. Η εκμετάλλευση αυτού του φυσικού πλούτου με τις μεθόδους της νεότατης τεχνικής θα αποτελέσει τη βάση για μια πρωτοφανή πρόοδο των παραγωγικών δυνάμεων.
Ο Λένιν κατά τη διάρκεια εθελοντικής εργασίας
Ενας άλλος όρος για να αυξηθεί η παραγωγικότητα της εργασίας είναι, πρώτο, η ανύψωση του μορφωτικού και πολιτιστικού επιπέδου των λαϊκών μαζών. Η άνοδος αυτή γίνεται τώρα με τεράστια ταχύτητα, πράγμα που δεν το βλέπουν οι άνθρωποι, τους οποίους στράβωσε η αστική ρουτίνα, που δεν είναι ικανοί να καταλάβουν την ορμή προς το φως και την πρωτοβουλία που αναπτύσσεται τώρα μέσα στα λαϊκά «κατώτερα στρώματα» χάρη στη σοβιετική οργάνωση. Δεύτερο, όρος για την οικονομική άνοδο είναι και το ανέβασμα της πειθαρχίας των εργαζομένων, ή ικανότητά τους για δουλιά, η επιδεξιότητα, η εντατικότητα της εργασίας, η καλύτερη οργάνωσή της.
Από την άποψη αυτή, βρισκόμαστε σε μια πάρα πολύ άσχημη κατάσταση, ακόμη και απελπιστική, αν πιστέψουμε τους ανθρώπους που άφησαν να τους φοβίσει η αστική τάξη, ή που την υπηρετούν από συμφέρον. Οι άνθρωποι αυτοί δεν καταλαβαίνουν πως δεν υπήρξε και δεν μπορεί να υπάρξει επανάσταση, όπου οι οπαδοί του παλιού να μη φωνάζουν για καταστροφή, για αναρχία κτλ. Είναι φυσικό ότι μέσα στις μάζες που μόλις αποτίναξαν έναν πρωτοφανέστατο άγριο ζυγό, παρατηρείται αναβρασμός και αναταραχή σε βάθος και σε πλάτος - ότι η επεξεργασία από τις μάζες των νέων βάσεων της εργασιακής πειθαρχίας είναι μια διαδικασία πολύ μακρόχρονη - ότι η επεξεργασία αυτή δεν μπορούσε καν να αρχίσει πριν από την ολοκληρωτική νίκη ενάντια στους τσιφλικάδες και στην αστική τάξη.
Χωρίς όμως να επηρεαζόμαστε καθόλου απ' αυτή τη συχνά προσποιητή απελπισία, που σκορπάνε οι αστοί και οι αστοί διανοούμενοι (που έχασαν κάθε ελπίδα ότι θα μπορέσουν να διατηρήσουν τα παλιά τους προνόμια), δεν πρέπει με κανένα τρόπο να κρύβουμε ένα ολοφάνερο κακό. Απεναντίας, θα το ξεσκεπάζουμε και θα δυναμώνουμε τις σοβιετικές μεθόδους καταπολέμησής του, γιατί δεν μπορεί να νοηθεί επιτυχία του σοσιαλισμού χωρίς τη νίκη της προλεταριακής συνειδητής πειθαρχίας πάνω στην αυθόρμητη μικροαστική αναρχία που αποτελεί μια πραγματική υποθήκη για μια ενδεχόμενη παλινόρθωση του καθεστώτος των Κέρενσκι και Κορνίλοφ.
Η πιο συνειδητή πρωτοπορία του προλεταριάτου της Ρωσίας έχει πια βάλει στον εαυτό της το καθήκον να ανεβάσει την εργασιακή πειθαρχία. Λ.χ. και η Κεντρική Επιτροπή της ένωσης των εργατών μετάλλου και το Κεντρικό Συμβούλιο των συνδικάτων άρχισαν να επεξεργάζονται τα ανάλογα μέτρα και σχέδια διαταγμάτων. Το έργο αυτό πρέπει να το υποστηρίξουμε και να το προωθήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις. Πρέπει να βάλουμε στην ημερήσια διάταξη να εφαρμόσουμε στην πράξη και να δοκιμάσουμε την πληρωμή με το κομμάτι, να εφαρμόσουμε πολλά από τα επιστημονικά και προοδευτικά στοιχεία του συστήματος Τέιλορ, να κανονίσουμε την πληρωμή της δουλιάς ανάλογα με τα γενικά αποτελέσματα της απόδοσης της εργασίας, ή ανάλογα με τα αποτελέσματα της εκμετάλλευσης των σιδηροδρομικών και των υδάτινων μεταφορών κτλ., κτλ. Σε σύγκριση με τα προηγμένα έθνη, ο Ρώσος είναι κακός εργάτης. Μα και δεν μπορούσε να ήταν διαφορετικά στο καθεστώς του τσαρισμού, όπου οι επιβιώσεις της δουλοπαροικίας ήταν τόσο ζωντανές. Να μάθουμε να δουλεύουμε, αυτό το καθήκον πρέπει να βάλει η σοβιετική εξουσία σε όλη του την έκταση μπροστά στο λαό. Η τελευταία λέξη του καπιταλισμού απ' αυτή την άποψη, το σύστημα Τέιλορ - όπως και κάθε πρόοδος του καπιταλισμού - συνδυάζει την εκλεπτυσμένη θηριωδία της αστικής εκμετάλλευσης με μια σειρά από πλουσιότατες επιστημονικές επιτεύξεις σχετικά με την ανάλυση των μηχανικών κινήσεων στη διάρκεια της εργασίας, την κατάργηση των περιττών και αδέξιων κινήσεων, την εκπόνηση ορθότερων μεθόδων εργασίας, την εισαγωγή των τελειότερων συστημάτων καταγραφής και ελέγχου κτλ. Η Σοβιετική Δημοκρατία πρέπει με κάθε θυσία να υιοθετήσει ό,τι πολύτιμο δίνουν τα επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνικής σ' αυτό τον τομέα. Η δυνατότητα να πραγματοποιηθεί ο σοσιαλισμός θα καθοριστεί ακριβώς από το αν θα πετύχουμε να συνδυάσουμε τη σοβιετική εξουσία και τη σοβιετική οργάνωση της διοίκησης με τη νεότατη πρόοδο του καπιταλισμού. Πρέπει να οργανώσουμε στη Ρωσία τη μελέτη και τη διδασκαλία του συστήματος Τέιλορ, τη συστηματική δοκιμή και προσαρμογή του. Πρέπει, ταυτόχρονα, προχωρώντας στην άνοδο της παραγωγικότητας της εργασίας, να παίρνουμε υπόψη τις ιδιομορφίες της μεταβατικής περιόδου από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό που απαιτούν, από το ένα μέρος, να μπουν οι βάσεις της σοσιαλιστικής Οργάνωσης της άμιλλας και, από το άλλο, να γίνεται χρήση του καταναγκασμού, έτσι που το σύνθημα της δικτατορίας του προλεταριάτου να μην εξευτελιστεί στην πράξη από μια πλαδαρότητα της προλεταριακής εξουσίας.
Η οργάνωση της άμιλλας
Ανάμεσα στις ανοησίες που η αστική τάξη διαδίδει πρόθυμα για το σοσιαλισμό, είναι και η ανοησία ότι τάχα οι σοσιαλιστές αρνούνται τη σημασία της άμιλλας. Στην πραγματικότητα όμως μόνο ο σοσιαλισμός, καταργώντας τις τάξεις και συνεπώς και την υποδούλωση των μαζών, ανοίγει για πρώτη φορά το δρόμο για μια άμιλλα σε πραγματικά μαζική κλίμακα. Και ακριβώς η σοβιετική οργάνωση, περνώντας από τον τυπικό δημοκρατισμό της αστικής δημοκρατίας στην πραγματική συμμετοχή των εργαζόμενων μαζών στη διοίκηση, οργανώνει για πρώτη φορά την άμιλλα σε πλατιά κλίμακα. Αυτό είναι πολύ πιο εύκολο να γίνει στον πολιτικό τομέα, παρά στον οικονομικό, για την επιτυχία όμως του σοσιαλισμού έχει σημασία αυτό ακριβώς το τελευταίο.
Ας πάρουμε ένα τέτοιο μέσο οργάνωσης της άμιλλας, όπως είναι η δημοσιότητα. Η αστική δημοκρατία την εξασφαλίζει μόνο τυπικά, υποτάσσοντας στην πράξη τον Τύπο στο κεφάλαιο, διασκεδάζοντας το «λαουτζίκο» με πικάντικες πολιτικές σαχλαμάρες, κρύβοντας όσα γίνονται στα εργαστήρια, στις εμπορικές συναλλαγές, στις προμήθειες κ.ά. κάτω από τη σκέπη του «εμπορικού απόρρητου» που προστατεύει την «ιερή ιδιοκτησία». Η σοβιετική εξουσία κατάργησε το εμπορικό απόρρητο, μπήκε σε καινούριο δρόμο, ακόμη όμως δεν έχουμε κάνει σχεδόν τίποτε για να χρησιμοποιήσουμε τη δημοσιότητα για την οικονομική άμιλλα. Παράλληλα με την αμείλικτη καταστολή του αστικού Τύπου, που είναι ως το μεδούλι διαποτισμένος με την ψευτιά και τη χυδαία συκοφαντία, πρέπει να καταπιαστούμε με μια συστηματική δουλιά για τη δημιουργία ενός Τύπου που δε θα διασκεδάζει και δε θα αποβλακώνει τις μάζες με πολιτικές πικάντικες ιστορίες και σαχλαμάρες, αλλά θα βάζει στην κρίση των μαζών ακριβώς τα ζητήματα της καθημερινής οικονομικής ζωής και θα τις βοηθάει να τα μελετούν σοβαρά. Κάθε εργοστάσιο, κάθε χωριό είναι μια παραγωγική καταναλωτική κομμούνα, που έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση να εφαρμόζει με δικό της τρόπο τα γενικά σοβιετικά νομοθετήματα («με δικό της τρόπο» όχι με την έννοια της παραβίασής τους, αλλά με την έννοια της ποικιλίας των μορφών εφαρμογής τους στην πράξη), να λύνει με δικό της τρόπο το πρόβλημα της καταγραφής της παραγωγής και της κατανομής των προϊόντων. Στον καπιταλισμό αυτό ήταν «ατομική υπόθεση» του κάθε καπιταλιστή, τσιφλικά, κουλάκου. Στη Σοβιετική εξουσία αυτό δεν είναι ιδιωτική υπόθεση, αλλά σπουδαιότατη κρατική υπόθεση.
Εμείς όμως σχεδόν δεν αρχίσαμε ακόμη την τεράστια, δύσκολη, μα και ευγενική δουλιά να οργανώσουμε την άμιλλα ανάμεσα στις κομμούνες, να καθιερώσουμε τον απολογισμό και τη δημοσιότητα στο προτσές της παραγωγής σιτηρών, ειδών ρουχισμού κτλ., να μετατρέψουμε τους ξερούς, νεκρούς, γραφειοκρατικούς απολογισμούς σε ζωντανά παραδείγματα - είτε αποκρουστικά είτε ελκυστικά. Στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής η σημασία του ξεχωριστού παραδείγματος, λ.χ, κάποιου παραγωγικού συνεταιρισμού, ήταν αναπόφευκτα εξαιρετικά περιορισμένη και μονάχα η μικροαστική αυταπάτη μπορούσε να ονειρεύεται τη «διόρθωση» του καπιταλισμού με την επίδραση που θα είχαν τα παραδείγματα των αγαθοεργών ιδρυμάτων.
Υστερα από το πέρασμα της πολιτικής εξουσίας στα χέρια του προλεταριάτου, ύστερα από την απαλλοτρίωση των απαλλοτριωτών, η κατάσταση αλλάζει ριζικά και - σύμφωνα μ' εκείνο που τόνισαν πολλές φορές οι πιο επιφανείς σοσιαλιστές - η δύναμη του παραδείγματος αποκτά για πρώτη φορά τη δυνατότητα να ασκήσει τη μαζική της επίδραση. Οι υποδειγματικές κομμούνες πρέπει να σταθούν και θα σταθούν παιδαγωγοί, δάσκαλοι, κίνητρα για τις καθυστερημένες κομμούνες. Ο Τύπος πρέπει να γίνει όργανο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, κάνοντας γνωστές σε όλες τους τις λεπτομέρειες τις επιτυχίες που έχουν οι υποδειγματικές κομμούνες, μελετώντας τις αιτίες της επιτυχίας τους, τις μεθόδους του νοικοκυριού τους και βάζοντας, από το άλλο μέρος, «στο μαύρο πίνακα» τις κομμούνες εκείνες που διατηρούν επίμονα «τις παραδόσεις του καπιταλισμού», δηλαδή την αναρχία, την τεμπελιά, την αταξία, την κερδοσκοπία. Στην καπιταλιστική κοινωνία η στατιστική ήταν αποκλειστικό προνόμιο ορισμένων «επίσημων προσώπων», ή ενός στενού κύκλου ειδικών. Εμείς πρέπει να τη μεταφέρουμε στις μάζες, να την εκλαϊκεύσουμε για να μάθουν σιγά-σιγά οι εργαζόμενοι να καταλαβαίνουν μόνοι τους και να βλέπουν πώς και πόσο πρέπει να δουλεύουν, πώς και πόσο μπορούν να ξεκουράζονται, έτσι που να γίνει η σύγκριση των πρακτικών αποτελεσμάτων της οικονομίας στις διάφορες κομμούνες αντικείμενο γενικού ενδιαφέροντος και μελέτης, για να αμείβονται αμέσως οι κομμούνες που διακρίνονται (με την ελάττωση για ορισμένη περίοδο της εργάσιμης ημέρας, με την αύξηση της αμοιβής, με την παροχή περισσοτέρων αγαθών και αξιών του πολιτισμού και της τέχνης κτλ.).
Οταν στην ιστορική σκηνή παρουσιάζεται μια καινούρια τάξη σαν αρχηγός και οδηγός της κοινωνίας, αυτό συνοδεύεται πάντοτε από μια περίοδο με ισχυρότατους «τρανταγμούς», κλονισμούς, αγώνες και θύελλες, από το ένα μέρος, και από το άλλο, από μια περίοδο με ασταθή βήματα, πειραματισμούς, ταλαντεύσεις, δισταγμούς για την εκλογή νέων μεθόδων που να ανταποκρίνονται στη νέα αντικειμενική κατάσταση. Η φεουδαρχική αριστοκρατία στην πτώση της εκδικούνταν την αστική τάξη που τη νικούσε και την παραμέριζε, όχι μόνο με συνωμοσίες, με απόπειρες εξέγερσης και παλινόρθωσης, αλλά και με χειμάρρους ειρωνείας για την ανικανότητα, την αδεξιότητα, τα λάθη των «νεόπλουτων», των «ξεδιάντροπων», που είχαν το θράσος να πάρουν στα χέρια τους το «ιερό πηδάλιο» του κράτους, χωρίς να έχουν την προετοιμασία αιώνων που είχαν οι πρίγκιπες, οι βαρόνοι, οι ευγενείς, οι αριστοκράτες γι' αυτή τη δουλιά - έτσι ακριβώς όπως οι διάφοροι Κορνίλοφ και Κέρενσκι, Γκοτς και Μάρτοφ, όλη αυτή η μαφία των ηρώων της αστικής καπηλείας ή του αστικού σκεπτικισμού εκδικούνται τώρα την εργατική τάξη της Ρωσίας για την «αυθάδη» προσπάθειά της να πάρει στα χέρια της την εξουσία.
Χρειάζονται, φυσικά, όχι εβδομάδες, αλλά πολλοί μήνες και χρόνια για να μπορέσει ή νέα κοινωνική τάξη, και μάλιστα μια τάξη που ως τώρα καταπιεζόταν και καταπνιγόταν από την ανέχεια και την αμορφωσιά, να εξοικειωθεί με τη νέα κατάσταση, να προσανατολιστεί, να στρώσει τη δουλιά της, να αναδείξει τους δικούς τηςοργανωτές. Είναι ευνόητο ότι το Κόμμα που καθοδηγεί το επαναστατικό προλεταριάτο δεν μπορούσε να έχει αποκτήσει την πείρα και τη συνήθεια μιας μεγάλης οργανωτικής δουλιάς, που αγκαλιάζει εκατομμύρια και δεκάδες εκατομμύρια πολίτες, ότι χρειάζεται πάρα πολύς καιρός για να αλλάξουν οι παλιές, σχεδόν αποκλειστικά προπαγανδιστικές συνήθειες. Εδώ όμως δεν υπάρχει τίποτε το αδύνατο, και όταν θα έχουμε σαφή επίγνωση ότι η αλλαγή είναι απαραίτητη, όταν θα είμαστε σταθερά αποφασισμένοι να την πετύχουμε, όταν θα δείξουμε επιμονή στην επιδίωξη του μεγάλου και δύσκολου σκοπού - τότε θα την πραγματοποιήσουμε. Μέσα στο «λαό», δηλαδή μέσα στους εργάτες και στους αγρότες που δεν εκμεταλλεύονται ξένη εργασία, υπάρχουν ένα σωρό οργανωτικά ταλέντα. Το κεφάλαιο τα πίεζε, τα έπνιγε, τα πετούσε έξω κατά χιλιάδες, εμείς δεν είμαστε ακόμη σε θέση να τα βρούμε, να τα ενθαρρύνουμε, να τα στήσουμε στα πόδια τους, να τα προωθήσουμε. Μα αυτό θα το μάθουμε, αν το επιδιώξουμε με όλο τον επαναστατικό ενθουσιασμό, που όταν λείπει δεν υπάρχουν νικηφόρες επαναστάσεις.
Κανένα βαθύ και ρωμαλέο λαϊκό κίνημα στην ιστορία δεν ήταν απαλλαγμένο από ένα βρώμικο αφρό - από τυχοδιώκτες και κλέφτες, καυχησιάρηδες και φωνακλάδες πού προσκολλούνται στους πρωτόπειρους καινοτόμους, από μια ανόητη ανακατωσούρα, σύγχυση, άσκοπη πολυπραγματοσύνη, από τις προσπάθειες ορισμένων «αρχηγών» να καταπιάνονται με 20 δουλιές και να μη τελειώνουν καμιά. Ας ουρλιάζουν και ας γαβγίζουν τα σκυλάκια της αστικής κοινωνίας, από τον Μπελορούσοφ ως τον Μάρτοφ, για κάθε πελεκούδι που πετάγεται την ώρα που κόβεται το μεγάλο, γέρικο δάσος. Μα γι' αυτό και είναι σκυλάκια, για να γαβγίζουν τον ελέφαντα, το προλεταριάτο. Ας γαβγίζουν. Εμείς θα τραβήξουμε το δρόμο μας, προσπαθώντας να ανακαλύπτουμε και να δοκιμάζουμε όσο μπορούμε πιο προσεκτικά και υπομονετικά τους πραγματικούς οργανωτές, τους ανθρώπους με νηφάλιο μυαλό και πρακτικό πνεύμα, τους ανθρώπους που συνδυάζουν την αφοσίωση στο σοσιαλισμό με την ικανότητα να οργανώνουν χωρίς θόρυβο (και παρά την ανακατωσούρα και το θόρυβο) την κοινή, γερή και αρμονική δουλιά πολλών ανθρώπων μέσα στα πλαίσια της σοβιετικής οργάνωσης.Μόνο τέτοιους ανθρώπους, αφού τους δοκιμάσουμε δέκα φορές, προωθώντας τους από τα πιο απλά καθήκοντα στα πιο δύσκολα, πρέπει να τους αναδείχνουμε σε υπεύθυνες θέσεις καθοδηγητών της λαϊκής εργασίας, καθοδηγητών στον τομέα της διοίκησης. Ακόμη δεν το έχουμε μάθει αυτό. Θα το μάθουμε.

1924: Ενα ανύπαρκτο γράμμα της Κομιντέρν προκαλεί «σάλο» στη Βρετανία


1924: Ενα ανύπαρκτο γράμμα της Κομιντέρν προκαλεί «σάλο» στη Βρετανία
Οι Συντηρητικοί θέλουν με όλα τα μέσα την κυβέρνηση. Οι μυστικές υπηρεσίες στο ρόλο του πλαστογράφου. Η σοβιετική κυβέρνηση και η ηγεσία της Κομιντέρν αποκαλύπτουν την απάτη. Ομολογίες των πρωταγωνιστών
Το 1924, στη Βρετανία, πλησιάζουν οι εκλογές για τηΒουλή των Κοινοτήτων. Οι Συντηρητικοίπροσπαθούν μ' όλα τα μέσα να πάρουν την κυβέρνηση. Τους λείπει, όμως, το κατάλληλο εκλογικό σύνθημα. Και να, λίγες μέρες πριν απ' τις εκλογές, σε δύο εφημερίδες δημοσιεύεται γράμμα, τάχα της Κομιντέρν, που εστάλη δήθεν από τη Μόσχα και περιέχει «οδηγίες» προς τα αγγλικά συνδικάτα και προς τους κομμουνιστές για ν' αρχίσουν τη γενική απεργία και τον ένοπλο αγώνα ενάντια στην αγγλική αστική τάξη. Το γράμμα φέρει την υπογραφή του προέδρου τηςΕκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς Γκριγκόρι Ζινόβιεφ.
Οι Τόρις αποκτούν εκλογική ατραξιόν
Το γράμμα δεν υπάρχει στο πρωτότυπο, υπάρχει μόνο σε αντίγραφο. Οι μυστήριοι διακινητές του γράμματος το πλασάρουν πρώτα στην εφημερίδα«Ντέιλι Μέιλ», η οποία υποστηρίζει τους Συντηρητικούς. Ετσι, το στρατόπεδο των Τόριςαποκτά την εκλογική του ατραξιόν.
Η σοβιετική κυβέρνηση και ο Ζινόβιεφ, με δήλωσή τους προς τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, την αμέσως επόμενη μέρα, δηλώνουν: Το γράμμα είναι πλαστό, πρόκειται για μια αδιάντροπη προσπάθεια να εμποδιστεί η ανάπτυξη φιλικών σχέσεων ανάμεσα στις δυο χώρες.
Αποδείξεις της πλαστογραφίας
Νέβιλ Τσάμπερλεν. Ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος και κατ' επανάληψη πρωθυπουργός. Με το δικό του «πράσινο φως», μπήκε μπροστά η σκευωρία. Ως πρωθυπουργός της Βρετανίας, το 1936, υπέγραψε την κατάπτυστη Συμφωνία του Μονάχου με τον Χίτλερ
Τα στοιχεία που αποδεικνύουν την πλαστογραφία είναι: Πρώτον, η ονομασία που περιέχεται στο γράμμα, «Τρίτη Κομμουνιστική Διεθνής», δε συνηθίζεται. Δεύτερον, η υπογραφή είναι πλαστογραφημένη. Τρίτο, γίνεται λόγος για κάποιο στρατιωτικό τμήμα του βρετανικού κομμουνιστικού κόμματος, ενώ τέτοιο κόμμα δεν υπήρχε τότε στη Βρετανία.
Τους Συντηρητικούς λίγο τους ενδιαφέρουν αυτά. Χρησιμοποιούν το βρώμικο κατασκεύασμα, για να συγκεντρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερες ψήφους. Το Εργατικό Κόμμα παθαίνει βαριά ήττα. Παραιτείται απ' την κυβέρνηση. Επειτα από τις εκλογές, γεννιούνται και στην Αγγλία όλο και μεγαλύτερες αμφιβολίες για τη γνησιότητα του γράμματος. Μια επιτροπή, στην οποία η κυβέρνηση ανέθεσε να εξετάσει την προέλευση του «ντοκουμέντου», δήλωσε στις 4 του Νοέμβρηδημόσια ότι «ούτε η κυβέρνηση, ούτε κάποια άλλη κυβερνητική υπηρεσία της Αγγλίας είδε ποτέ το πρωτότυπο του ντοκουμέντου».
Μια βρετανική συνδικαλιστική αντιπροσωπεία ταξιδεύει στη Μόσχα για να εξετάσει την υπόθεση και στις 10 του Δεκέμβρη τηλεγραφεί στοΛονδίνοΕπειτα από «προσεκτική και αυστηρή εξέταση», προέκυψε ότι «ούτε από σοβιετική, ούτε από άλλη υπηρεσία της Μόσχας έχει σταλεί ντοκουμέντο με την υπογραφή Ζινόβιεφ, που να μοιάζει στο περιεχόμενο, έστω και στο ελάχιστο, με το δήθεν «γράμμα».
«Λόγοι ασφαλείας»
Αρθουρ Μόντι Γκρέγκορι. Αρχισε τη σταδιοδρομία του ως ατζέντης ηθοποιών. Το 1909 στρατολογήθηκε στη Μ16 και παρακολουθούσε τους ξένους πράκτορες, που ζούσαν στο Λονδίνο. Είναι αυτός που ανέλαβε να διακινήσει το «γράμμα» στις εφημερίδες. Κατέληξε στη φυλακή για εκβιασμούς πολιτικών προσώπων
Οι Συντηρητικοί, όμως, επιμένουν στη θέση τους για τη γνησιότητα. Η ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος ισχυρίζεται ότι η αυθεντικότητα του γράμματος δεν μπορεί να αποδειχτεί, γιατί τάχα υπάρχει φόβος για την ασφάλεια του προσώπου στη Σοβιετική Ενωση που εφοδίασε τη βρετανική κυβέρνηση με το ντοκουμέντο.
Η Σοβιετική Ενωση υπόσχεται να εξασφαλίσει στο εικονικό αυτό πρόσωπο, αν υπάρχει, ανεμπόδιστη αναχώρηση από τη χώρα. Ο καινούριος, όμως, συντηρητικός πρωθυπουργός,Τσάμπερλεν, για «λόγους ασφάλειας», δε δέχεται αυτήν την προσφορά.
Ομολογία υπουργού
Ο Βρετανός υπουργός των Εσωτερικώνδιατυπώνει στις 11 του Δεκέμβρη στη Βουλήτο καταπληκτικό «λογικό συμπέρασμα»: Το σημαντικό στο ντοκουμέντο δεν είναι αν αυτό είναι γνήσιο ή πλαστό, αλλά στο ότι σκιτσάρει ακριβώς τους σκοπούς του μπολσεβίκικου κόμματος. Ομως, στη συνέχεια, ο ίδιος υποχρεώνεται να ομολογήσει:«Αν το γράμμα Ζινόβιεφ δημοσιευόταν στην "Ντέιλι Μέιλ" σαν μια συνηθισμένη αφήγηση, δεν πιστεύω ότι θα του δινόταν μεγάλη προσοχή». Αλλά για μια εκλογική επιτυχία των Συντηρητικών, χρειαζόταν ακριβώς «μεγάλη προσοχή». Και συνεχίζει ο υπουργός των Εσωτερικών: «Η χώρα έχει την ελευθερία να πιστεύει ό,τι της αρέσει, και πιστεύω ότι η χώρα πιστεύει αυτό που πιστεύω εγώ»... Μια καταπληκτική λογική!
Ξεσκεπάζεται ο Τσάμπερλεν
Ο πρωθυπουργός Νέβιλ Τσάμπερλεν στις 15 του Δεκέμβρη 1924, μετά από τις βασανιστικές ερωτήσεις των βουλευτών της αντιπολίτευσης στη Βουλή, λέει κάτι που πλησιάζει την αλήθεια: «Μερικοί πιστεύουν ότι το υπουργείο Εξωτερικών έχει εξαπατηθεί με μια πλαστογραφία, από τις πολλές που κατασκευάζονται στα διάφορα μέρη της Γης. Το υπουργείο Εξωτερικών και η μυστική υπηρεσία γνωρίζουν τον τρόπο της κατασκευής τέτοιων στοιχείων, ίσως καλύτερα απ' ό,τι οι αξιότιμοι βουλευτές... Οταν κάποιος φανερώνει μυστικά της μυστικής υπηρεσίας, τότε η ύπαρξή του δεν έχει κανένα νόημα. Γι' αυτό, πρέπει να είμαι προσεχτικός στις ανακοινώσεις μου».
Σίντνεϊ Ράιλι. Το πραγματικό του όνομα ήταν Γκεόργκι Ρόζενμπλουμ. Γεννήθηκε στη Ρωσία το 1874. Στρατολογήθηκε στη Μ16 και πήρε το όνομα Ράιλι. Εγκατέλειψε τη Ρωσία μετά την Επανάσταση και επανήλθε το 1918 με εντολή της Μ16 να οργανώσει τη δολοφονία του Λένιν. Το σχέδιο αποκαλύπτεται και φυγαδεύεται. Ηταν αυτός που έγραψε το «γράμμα». Το 1925 επιχείρησε να μπει παράνομα στη Σοβιετική Ενωση, συνελήφθη και φυλακίστηκε
Το 1967 οι «Κυριακάτικοι Τάιμς» του Λονδίνουαναγνώρισαν ότι το λεγόμενο γράμμα της Κομιντέρν κατασκευάστηκε από στελέχη της μυστικής υπηρεσίας Μ16 με τη βοήθεια ενός Ρώσου εμιγκρέ, στον οποίο μάλιστα προσφέρθηκε μεγάλο ποσό.

Μνημείο στο χώρο της θυσίας των 11 εργατών στο Πασαλιμάνι στις 23 Αυγούστου 1923



Μνημείο στο χώρο της θυσίας των 11 εργατών στο Πασαλιμάνι στις 23 Αυγούστου 1923
23 Αυγούστου 1923. Πανεργατική απεργία και συλλαλητήριο στο Πασαλινάνι. Εντεκα νεκροί, 100 τραυματίες, 500 συλληφθέντες!
Εβδομήντα τρία χρόνια μετά, στο χώρο της θυσίας υψώθηκε ένα μνημείο με πρωτοβουλία του Εργατικού Κέντρου Πειραιά."Ελάχιστη υποχρέωση απέναντι στο βαρύ κληροδότημα", το θεωρεί το ίδιο το ΕΚΠ σε ανακοίνωσή του και σημειώνει: "Πρέπει σήμερα πειστικά να αποδείξουμε πως εμείς μπορούμε και θέλουμε να είμαστε άξιοι συνεχιστές αυτών που έδωσαν τη ζωή τους, 73 χρόνια μετά ο αγώνας συνεχίζεται".
Σε μια ειδική έκδοσή του το ΕΚΠ, περιγράφει πώς φτάσαμε στα αιματηρά γεγονότα του Αυγούστου στο Πασαλιμάνι.
Η Πρωτομαγιά του 1923 γιορτάζεται στον Αγιο Γιάννη Ρέντη από το ΕΚΠ(40 σωματεία) και από 20 σωματεία των Αθηνών. Τα κύρια αιτήματα είναιαύξηση με τη μεταλλική δραχμή, εφαρμογή του 8ωρου και δημιουργία Γραφείων Ευρέσεως Εργασίας.Η τότε κυβέρνηση Γονατά μετά από 20 μέρες απαντά στη ΓΣΕΕ και στα Εργατικά Κέντρα Πειραιά - Αθηνών,ότι είναι αδύνατη η ικανοποίηση των αιτημάτων.
Την περίοδο αυτή κυριαρχεί στην πολιτική ζωή η αγωνία για τη συνθήκη της Λωζάνης και το κυρίαρχο ερώτημα είναι αν θα γίνει πάλι πόλεμος ή όχι. Η ανεργία μεγαλώνει τρομακτικά, τα ημερομίσθια πέφτουν, σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι και 25%. Απολύονται εκατοντάδες εργαζόμενοι από τα εργοστάσια Λιπασμάτων και τα υαλουργεία. Αρχίζει να λειτουργεί ο νόμος 2112/20 περί υποχρεωτικής καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, πράγμα που σημαίνει πως δεν μπορούσαν να απολύονται εργάτες από τη μια μέρα στην άλλη χωρίς προειδοποίηση.
Αρχές Ιουνίου του 1923 πολλές επιχειρήσεις κλείνουν εκβιάζοντας μείωση ημερομισθίων σ' ολόκληρη τη χώρα, ενώ συνεχίζονται οι μαζικές απολύσεις. Οι σιδηροβιομήχανοι μειώνουν τα μεροκάματα 30%. Στις 9 Ιουνίου 1923 πραγματοποιείται κοινή σύσκεψη ΓΣΕΕ και Εργατικού Κέντρου Πειραιά και αποφασίζεται ότι κατ' αρχήν μπορεί να γίνει δεκτή η μείωση των ημερομισθίων, αλλά με τον όρο το Κράτος να μειώσει τις τιμές των ειδών μονοπωλίου και του ψωμιού. Στις 21 Ιουνίου 1923 συνέρχεται κοινή επιτροπή εργαζομένων και κράτους για το ζήτημα της ανεργίας, αλλά οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης ζητούν γενικά μείωση των ημερομισθίων 25% - 30%. Οι ναυτεργάτες δηλώνουν πως δεν αποδέχονται τέτοια μείωση και προτίθενται να κατέβουν σε απεργιακές αγώνες, η κυβέρνηση τους απειλεί με επιστράτευση.
Αρχές Ιουλίου 1923 γίνεται απεργία από τους εργάτες Λαυρίου με αιτήματα το 8ωρο και την αύξηση των ημερομισθίων. Υπάρχει γενική αντίδραση στη μείωση των μισθών και επιτροπές εργαζομένων διαμαρτύρονται στο υπουργείο.
Η ισχύς του νόμου 2112 αναστέλλεται με διάταγμα στις 4 Ιουλίου.Πολλά σωματεία παίρνουν αποφάσεις για απεργία αντιστεκόμενα στην πολιτική μείωσης των ημερομισθίων. Η κυβέρνηση στις 20 Αυγούστου 1923 αποφασίζει τη διάλυση των αναγνωρισμένων εργατικών σωματείων!
ΤονΑύγουστο του 1923 έγιναν οι μεγαλύτερες κινητοποιήσεις των εργαζομένων στα πρώτα χρόνια του οργανωμένου συνδικαλιστικού κινήματος. Τα πρώτα σωματεία που συμμετείχαν είναι οι σιδηροδρομικοί,οι ναυτεργάτες,οι φορτοεκφορτωτές.Στις 19 Αυγούστου 1923 όλα τα ναυτεργατικά σωματεία κηρύσσουν απεργία, συλλαμβάνονται μέλη διοικήσεως της Ναυτεργατικής Ομοσπονδίας. Μετά από αυτή την κατάσταση η Διοίκηση του ΕΚΠ αποφασίζει πανεργατική απεργία.Η τελική όμως απόφαση θα εξαρτηθεί από τη ΓΣΕΕ.
Στις 20 Αυγούστου η ΓΣΕΕ δηλώνει ότι θα επεκτείνει τις απεργίες σ' ολόκληρη τη χώρα. Την ίδια στιγμή περίπολοι του Πολεμικού Ναυτικού γυρίζουν στους δρόμους καισυλλαμβάνουν περίπου 200 απεργούς ναυτοθερμαστές για να τους βάλουν να δουλέψουν υποχρεωτικά.
Στον Πειραιά πραγματοποιείται σύσκεψη του ΕΚΠ της Ναυτικής Ομοσπονδίας και τωνΟμοσπονδιών Σιδηροδρομικών, Ηλετροκινήσεως, Επισιτισμού και της ΓΣΕΕ.Τα κύρια αιτήματα της απεργίας ήταν σταθεροποίηση των ημερομισθίων με βάση τον τιμάριθμο. Μέτρα κατά της ακρίβειας και της αισχροκέρδειας. Απόλυση κρατούμενων απεργών. Κατάργηση της λογοκρισίας επί των εργατικών ζητημάτων. Απαγόρευση της εξαγωγής ανεπεξέργαστων καπνών και άλλα. Απ' όλη την Ελλάδα φτάνουν τηλεγραφήματα για συμμετοχή στην απεργία της ΓΣΕΕ.
Οι απεργιακές κινητοποιήσεις κορυφώνονται στις 23 Αυγούστου 1923.Στην πλατεία Πασαλιμανιού στον Πειραιά πραγματοποιείται Πανεργατική συγκέντρωση από τη ΓΣΕΕ και το ΕΚΠ,που είναι ιδιαίτερα ισχυρό αυτή την εποχή. Το σημείο που γίνεται η συγκέντρωση είναι μακριά από κυβερνητικά κτίρια, μακριά από την Αθήνα. Η κυβέρνηση δίνει διαταγή να χτυπηθεί η συγκέντρωση και να διαλυθεί διά της βίας.Στρατός και αστυνομία επιτίθενται με σφοδρότητα στους συγκεντρωμένους απεργούς στο Πασαλιμάνι. Απολογισμός: 11 νεκροί εργάτες, 100 τραυματίες και συλλαμβάνονται περίπου 500.Μετά τα αιματηρά γεγονότα του Πασαλιμανιού η απεργία λύνεται, όμως παραμένει σαν η μεγαλύτερη απεργιακή κινητοποίηση της εποχής. Παραμένει σαν σταθμός των μεγάλων αγώνων του νεαρού τότε Ελληνικού Οργανωμένου Συνδικαλιστικού Κινήματος.

Ι. Στάλιν: Τελική ομιλία στην Ολομέλεια της ΚΕ του ΠΚΚ(μπ)


Σύντροφοι!
Στην εισήγησή μου μίλησα για τα βασικά ζητήματα της υπόθεσης που συζητάμε. Οι τοποθετήσεις έδειξαν ότι τώρα πλέον, σε μας είναι ξεκάθαρο πως υπάρχει κατανόηση των καθηκόντων και ετοιμότητα να εξαλείψουμε τις αδυναμίες της δουλιάς μας. Ομως, οι τοποθετήσεις έδειξαν ακόμη, ότι υπάρχουν μερικά συγκεκριμένα ζητήματα οργανωτικο - πολιτικά του κόμματος, τα οποία δεν τα έχουμε και τόσο ξεκάθαρα. Τέτοια ζητήματα καταμέτρησα επτά.
Επιτρέψτε μου να πω μερικά λόγια για αυτά τα ζητήματα.
1. Πώς πρακτικά θα εκπληρώσουμε το καθήκον του δυναμώματος της κομματικο -πολιτικής δουλιάς, το καθήκον της απελευθέρωσης των κομματικών οργανώσεων από τις οικονομικές λεπτομέρειες; Οπως φάνηκε από τις τοποθετήσεις, μερικοί σύντροφοι έχουν την τάση, να βγάλουν απ' αυτό το λαθεμένο συμπέρασμα ότι τάχα θα πρέπει να ξεφύγουμε από τη δουλιά την οικονομική. Τέλος πάντων υπήρχαν φωνές: ότι τώρα, δόξα τω θεώ, θα απελευθερωθούμε από τις οικονομικές υποθέσεις, ότι τώρα μπορούμε να ασχοληθούμε με την κομματικο-πολιτική δουλιά. Είναι, άραγε, σωστό αυτό το συμπέρασμα; Οχι, δεν είναι σωστό. Οταν οι κομματικοί μας σύντροφοι απασχολημένοι από τις οικονομικές επιτυχίες, απομακρύνθηκαν από την πολιτική, αυτό ήταν μια υπερβολή που μας στοίχισε μεγάλες θυσίες. Εάν τώρα κάποιοι σύντροφοί μας, που αρπάχτηκ! αν από το δυνάμωμα της κομματικο-πολιτικής δουλιάς, σκέπτονται να απομακρυνθούν από την οικονομία, αυτό είναι μια άλλη υπερβολή, η οποία θα μας στοιχίσει όχι λιγότερες θυσίες. Είναι αδύνατο να μεταπηδάμε από τη μια υπερβολή στην άλλη. Είναι αδύνατο να αποσπάμε την πολιτική από την οικονομία. Δεν μπορούμε να αποσπαστούμε από την πολιτική, όπως επίσης δεν μπορούμε να αποσπαστούμε από την οικονομία. Για μια πολύ καλή μελέτη, οι άνθρωποι συνήθως ξεχωρίζουν μεθοδολογικά τα ζητήματα της οικονομίας από τα ζητήματα της πολιτικής. Ομως αυτό γίνεται μόνο μεθοδολογικά, τεχνητά, μόνο για την καλύτερη μελέτη.
Στη ζωή, αντιθέτως, στην πρακτική, η πολιτική και η οικονομία είναι αδιάρρηκτα δεμένα. Υπάρχουν μαζί και ενεργούν μαζί. Και αυτός που σκέπτεται στην πρακτική μας δουλιά να αποσπάσει την οικονομία από την πολιτική, να δυναμώσει την οικονομική δουλιά σε βάρος της πολιτικής ή και αντιθέτως να δυναμώσει την πολιτική δουλιά σε βάρος της οικονομικής δουλιάς, αυτός οπωσδήποτε θα βρεθεί σε αδιέξοδο.
Το νόημα του γνωστού σημείου του σχεδίου απόφασης για την απελευθέρωση των κομματικών οργανώσεων από τις οικονομικές λεπτομέρειες και το δυνάμωμα της κομματικο-πολιτικής δουλιάς δε βρίσκεται στην απόσπαση από την οικονομική δουλιά και την οικονομική καθοδήγηση, αλλά μόνο στο ότι δε θα πρέπει να επιτρέψουμε άλλο την πρακτική της υποκατάστασης και της απρόσωπης εμφάνισης των οικονομικών οργάνων, ειδικότερα μεταξύ αυτών των εδαφικών οικονομικών οργάνων από τις κομματικές μας οργανώσεις. Εγινε απαραίτητο να κατακτήσουμε την μπολσεβίκικη μέθοδο καθοδήγησης των οικονομικών οργάνων, που είναι η συστηματική βοήθεια προς αυτά τα όργανα, η συστηματική ενίσχυσή τους και η καθοδήγηση της οικονομίας όχι δίπλα αλλά μέσω αυτών των οργάνων....
2. Δυο λόγια για τους δολιοφθορείς, επιδρομείς, κατασκόπους και άλλους. Νομίζω, τώρα ότι είναι καθαρό σε όλους, πως οι σύγχρονοι δολιοφθορείς και επιδρομείς, κάτω από όποια σημαία και αν εμφανίζονται, τροτσκιστική ή μπουχαρινική, προ πολλού έπαψαν να αποτελούν πολιτικό ρεύμα στο εργατικό κίνημα, ότι έχουν μετατραπεί σε χωρίς αρχές και ιδέες συμμορία επαγγελματιών δολιοφθορέων, επιδρομέων, κατασκόπων, δολοφόνων. Είναι κατανοητό πως αυτούς τους κύριους πρέπει να τους κατατροπώσουμε και να τους τσακίσουμε ανελέητα, σαν εχθρούς της εργατικής τάξης, σαν προδότες της πατρίδας μας. Αυτό είναι καθαρό και δε χρειάζεται περαιτέρω επεξήγηση.
Να ένα ζήτημα: Πώς πρακτικά θα εκπληρώσουμε το καθήκον της διάλυσης και αφανισμού των Ιαπωνο-γερμανών πρακτόρων του τροτσκισμού; Σημαίνει άραγε αυτό, ότι πρέπει να κτυπήσουμε και να αφανίσουμε όχι μόνο τους πραγματικούς τροτσκιστές, αλλά και αυτούς, οι οποίοι κάποτε ταλαντεύτηκαν προς τον τροτσκισμό, αλλά μετά, έχουν ξεφύγει ήδη προ πολλού από τον τροτσκισμό, να κτυπήσουμε όχι μόνο αυτούς που πραγματικά είναι τροτσκιστές πράκτορες της δολιοφθοράς, αλλά και αυτούς οι οποίοι πέρασαν τυχαία από το δρόμο που πέρασε ο ένας ή ο άλλος τροτσκιστής; Υπήρξαν και τέτοιες φωνές στην ολομέλεια. Μπορεί άραγε να θεωρηθεί τέτοια προσέγγιση στην απόφαση σαν σωστή; Οχι, είναι αδύνατο να τη θεωρούμε σωστή. Σε αυτό το ζήτημα, όπως και σε όλα τα άλλα ζητήματα, είναι απαραίτητο να υπάρξει διαφορετική προσέγγιση κατ' άτομο. Είναι αδύνατο να τους βάλουμε όλους σε ένα τσουβάλι. Τέτοιο τσουβάλιασμα θα 'ταν προσέγγιση που θα μπορούσε να βλάψει μόνο την υπόθεση της πάλης με τους πραγματικούς τροτσκιστές δολιοφθορείς και κατασκόπους.
Μεταξύ των υπευθύνων συντρόφων μας υπάρχουν και κάποιοι πρώην τροτσκιστές, οι οποίοι προ πολλού αποσπάστηκαν από τον τροτσκισμό και διεξάγουν την πάλη με τον τροτσκισμό όχι χειρότερα, αλλά καλύτερα από μερικούς σεβαστούς συντρόφους, που δεν έτυχε να ταλαντευτούν προς τον τροτσκισμό. Θα ήταν βλακεία να δυσφημίσουμε τώρα τέτοιους συντρόφους.
Μεταξύ των συντρόφων μας, υπάρχουν και τέτοιοι οι οποίοι ιδεολογικά στέκονταν πάντα ενάντια στον τροτσκισμό, όμως ανεξάρτητα απ' αυτό διατηρούσαν προσωπικές επαφές με ορισμένους τροτσκιστές, τις οποίες και έκοψαν μόλις αντιλήφθηκαν την πρακτική φυσιογνωμία των τροτσκιστών. Δεν είναι καλό, βέβαια, το ότι καθυστερημένα διέκοψαν την προσωπική φιλική σχέση με ορισμένους τροτσκιστές. Ομως, θα ήταν βλακεία να τους τσουβαλιάσουμε με τους τροτσκιστές.
3. Τι σημαίνει σωστά να επιλέξουμε εργαζόμενους και σωστά να τους κατανείμουμε σε δουλιά;
Αυτό σημαίνει να επιλέξουμε εργαζόμενους, πρώτον ως προς το πολιτικό κριτήριο, δηλαδή άξιους πολιτικής εμπιστοσύνης και δεύτερον, ως προς το υπηρεσιακό κριτήριο, δηλαδή από την ικανότητα να εκτελέσουν τη συγκεκριμένη εργασία.
Αυτό σημαίνει να μη μετατρέψουμε την υπηρεσιακή προσέγγιση σε ωφελιμιστική, όπου οι άνθρωποι ενδιαφέρονται μόνο για τις υπηρεσιακές ικανότητες των εργαζομένων, αλλά δεν ενδιαφέρονται για την πολιτική τους φυσιογνωμία. Αυτό σημαίνει να μη μετατρέψουμε την πολιτική προσέγγιση σε μοναδική και τελειωτική, όπου οι άνθρωποι ενδιαφέρονται μόνο για την πολιτική φυσιογνωμία των εργαζομένων, αλλά δεν ενδιαφέρονται για τις υπηρεσιακές τους ικανότητες.
Μπορούμε άραγε να πούμε πως αυτός ο μπολσεβίκικος κανόνας εκπληρώνεται από τους κομματικούς μας συντρόφους; Δυστυχώς δεν μπορούμε. Εδώ στην Ολομέλεια μιλήσαμε ήδη γι' αυτό. Ομως δεν τα είπαμε όλα. Το ζήτημα είναι ότι αυτός ο δοκιμασμένος κανόνας παραβιάζεται στην πρακτική μας πολύ συχνά και μάλιστα με τον πιο βάρβαρο τρόπο. Ολο και πιο συχνά επιλέγονται εργαζόμενοι όχι με αντικειμενικά κριτήρια, αλλά με κριτήρια τυχαία, υποκειμενικά, μικροαστικά. Επιλέγονται συχνότερα οι επονομαζόμενοι γνωστοί, φίλοι, συντοπίτες, προσωπικά αφοσιωμένοι άνθρωποι, μάστορες στο παίνεμα των ανωτέρων τους, άσχετα από την πολιτική και υπηρεσιακή χρησιμότητα και ικανότητά τους....
4. Τι σημαίνει, να ελέγχονται οι εργαζόμενοι, να ελέγχεται η εκτέλεση των καθηκόντων;
Να ελέγχουμε τους εργαζόμενους, σημαίνει να τους ελέγχουμε όχι στη βάση των υποσχέσεων και δηλώσεών τους, αλλά από τα αποτελέσματα της δουλιάς τους....
Είναι άραγε απαραίτητος τέτοιος έλεγχος; Αναμφισβήτητα είναι. Είναι απαραίτητος, πρώτον, γιατί μόνον τέτοιος έλεγχος δίνει τη δυνατότητα να προσδιορίσεις τα πραγματικά ποιοτικά χαρακτηριστικά του εργαζόμενου. Είναι απαραίτητος, δεύτερον, γιατί μόνον τέτοιος έλεγχος δίνει τη δυνατότητα να προσδιορίσεις τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες του εκτελεστικού μηχανισμού. Είναι απαραίτητος, τρίτον, γιατί μόνον τέτοιος έλεγχος δίνει τη δυνατότητα να προσδιορίσεις τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες των ίδιων των καθηκόντων.
Μερικοί σύντροφοι θεωρούν ότι οι άνθρωποι μπορούν να ελεγχθούν μόνο από τα πάνω, όταν οι καθοδηγητές ελέγχουν τους καθοδηγούμενους στα αποτελέσματα της εργασίας τους. Είναι λάθος. Ο έλεγχος από τα πάνω, βέβαια, είναι απαραίτητος σαν ένα πραγματικό μέτρο ελέγχου των ανθρώπων και της εκτέλεσης των καθηκόντων. Ομως ο έλεγχος από τα πάνω είναι μακριά ακόμη και δεν ολοκληρώνει όλη την υπόθεση του ελέγχου. Υπάρχει ακόμη και το άλλο είδος ελέγχου, ο έλεγχος από τα κάτω, όταν οι μάζες, όταν οι καθοδηγούμενοι ελέγχουν τους καθοδηγητές, εντοπίζουν τα λάθη τους και υποδεικνύουν τους δρόμους διόρθωσής τους. Αυτό το είδος ελέγχου είναι ένας από τους πλέον ενεργητικούς τρόπους ελέγχου των ανθρώπων.
Οι κομματικές μάζες ελέγχουν τους καθοδηγητές τους στα ακτίφ, στις συνδιασκέψεις, στα συνέδρια μέσα από τους απολογισμούς τους, με την κριτική των αδυναμιών, τέλος, με την εκλογή ή τη μη εκλογή στα καθοδηγητικά όργανα αυτών ή άλλων καθοδηγητών συντρόφων. Η ακριβής εφαρμογή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού στο κόμμα, όπως το απαιτεί το καταστατικό του κόμματός μας, η άνευ όρων εκλογιμότητα των οργάνων, το δικαίωμα έκθεσης ή απόρριψης υποψηφίων, η μυστική ψηφοφορία, η ελευθερία της κριτικής και της αυτοκριτικής, όλα αυτά και άλλα παρόμοια μέτρα είναι αναγκαίο να τα υλοποιήσουμε στη ζωή, για να μπορούμε ανάμεσα στ' άλλα να διευκολύνουμε τον έλεγχο των καθοδηγητών του κόμματος από πλευράς των κομματικών μαζών.
Οι μη κομματικές μάζες ελέγχουν τους οικονομικούς, επαγγελματικούς και άλλους καθοδηγητές σε μη κομματικά ακτίφ, σε μαζικά συμβούλια διαφόρων ειδών, όπου ακούν τους απολογισμούς των καθοδηγητών, κάνουν κριτική στις αδυναμίες και καθορίζουν τους δρόμους διόρθωσής τους.
Τέλος, ο λαός ελέγχει τους καθοδηγητές της χώρας στη διάρκεια των εκλογών στα όργανα εξουσίας της Σοβιετικής Ενωσης, μέσω των γενικής, ίσης, άμεσης και μυστικής ψηφοφορίας.
Το καθήκον βρίσκεται στη συνένωση του ελέγχου από τα πάνω με τον έλεγχο από τα κάτω.
5. Τι σημαίνει να μάθουν τα στελέχη από τα λάθη τους;
Ο Λένιν μάς έμαθε ότι η συνειδητή ανάδειξη των λαθών του κόμματος, η μελέτη των αιτιών που γέννησαν αυτά τα λάθη, ο καθορισμός των δρόμων, των απαραίτητων για τη διόρθωση αυτών των λαθών, είναι από τα πλέον πιστά μέσα σωστής μόρφωσης και διαπαιδαγώγησης των κομματικών στελεχών, μόρφωσης και διαπαιδαγώγησης της εργατικής τάξης και των εργαζόμενων μαζών. Ο Λένιν λέει:
«Η στάση ενός πολιτικού κόμματος απέναντι στα λάθη του είναι ένα από τα σπουδαιότερα και ασφαλέστερα κριτήρια για τη σοβαρότητα του κόμματος και την εκπλήρωση στην πράξη από μέρους του, των υποχρεώσεών του απέναντι στην τάξη του και στις εργαζόμενες μάζες. Να αναγνωρίζει ανοικτά το λάθος του, να βρίσκει τις αιτίες του λάθους, να αναλύει την κατάσταση που το γέννησε, να εξετάζει προσεκτικά τα μέσα για τη διόρθωση του λάθους - αυτό είναι το γνώρισμα ενός σοβαρού κόμματος, αυτό θα πει εκπλήρωση από μέρους του, των υποχρεώσεών του, αυτό θα πει διαπαιδαγώγηση και μόρφωση της τάξης και έπειτα της μάζας».
Αυτό σημαίνει, ότι υποχρέωση των μπολσεβίκων αποτελεί όχι η συγκάλυψη των λαθών μας, ούτε η υπεκφυγή από το ζήτημα των λαθών, όπως συμβαίνει συχνά, αλλά η τίμια και ανοικτή αναγνώριση των λαθών μας, ο τίμιος και ανοικτός καθορισμός των δρόμων για τη διόρθωση αυτών των λαθών, η τίμια και ανοικτή διόρθωση των λαθών μας....
Μόνο σ' αυτή την κατεύθυνση, μόνο σε ατμόσφαιρα ανοικτής και τίμιας αυτοκριτικής μπορούμε να διαπαιδαγωγήσουμε πραγματικά μπολσεβίκικα στελέχη, μπορούμε να διαπαιδαγωγήσουμε πραγματικούς μπολσεβίκους αρχηγούς.
Δύο παραδείγματα που δηλώνουν την ορθότητα των θέσεων του Λένιν.
Για παράδειγμα, τα λάθη μας με την κολχόζνικη οικοδόμηση. Θα πρέπει να θυμάστε, το 1930, όταν οι κομματικοί μας σύντροφοι σκέφτονταν να λύσουν το δυσκολότατο ζήτημα του περάσματος της αγροτιάς στην κολχόζνικη οικοδόμηση σε διάστημα 3-4 μηνών και όταν η ΚΕ ήταν αναγκασμένη να αναχαιτίσει τους παρασυρθέντες συντρόφους. Αυτή ήταν μια από τις πλέον επικίνδυνες περιόδους στη ζωή του κόμματός μας. Το λάθος ήταν ότι οι κομματικοί μας σύντροφοι ξέχασαν τον εθελοντικό χαρακτήρα της κολχόζνικης οικοδόμησης, ξέχασαν ότι είναι αδύνατο το πέρασμα της αγροτιάς στον κολχόζνικο δρόμο με διοικητικές πιέσεις, ξέχασαν ότι η κολχόζνικη οικοδόμηση απαιτεί όχι μερικούς μήνες, αλλά μερικά χρόνια λεπτομερούς και προσχεδιασμένης δουλιάς. Τα ξέχασαν όλα αυτά και δεν ήθελαν να αναγνωρίσουν το λάθος τους. Θα πρέπει να θυμάστε, ότι οι υποδείξεις της ΚΕ για τον ίλιγγο από τις επιτυχίες και για το ότι οι σύντροφοί μας δε θα πρέπ! ει να προτρέχουν, αποσπασμένοι από την πραγματική κατάσταση, έγιναν εχθρικά δεκτές. Ομως αυτό δε συγκράτησε την ΚΕ από το να πάει κόντρα στο ρεύμα και να στρέψει τους κομματικούς μας συντρόφους στο σωστό δρόμο. Και τώρα; Τώρα είναι καθαρό σε όλους, ότι το κόμμα πέτυχε αυτό που ήθελε, στρέφοντας τους κομματικούς μας συντρόφους στο σωστό δρόμο. Τώρα διαθέτουμε δεκάδες χιλιάδες έξοχα στελέχη από τους αγρότες και στην κολχόζνικη οικοδόμηση και στην κολχόζνικη καθοδήγηση. Αυτά τα στελέχη μορφώθηκαν και διαπαιδαγωγήθηκαν από τα λάθη του 1930. Ομως, αυτά τα στελέχη δε θα τα είχαμε, εάν το κόμμα δεν αναγνώριζε τότε τα λάθη του και δεν τα διόρθωνε έγκαιρα.
Αλλο παράδειγμα από τον τομέα της βιομηχανικής οικοδόμησης. Εχω υπόψη μου τα λάθη μας της περιόδου της σαχτικής δολιοφθοράς. Τα λάθη μας ήταν στο ότι δεν υπολογίσαμε όλους τους κινδύνους από την τεχνική καθυστέρηση των στελεχών μας στη βιομηχανία, συμβιβαστήκαμε με αυτή την καθυστέρηση και σκεφτόμασταν να ξεδιπλώσουμε την πλατιά σοσιαλιστική βιομηχανική οικοδόμηση με τη βοήθεια εχθρικά διακείμενων ειδικών, καταδικάζοντας τα οικονομικά μας στελέχη σε ρόλο κακού κομισάριου δίπλα σε αστούς ειδικούς. Θα πρέπει να θυμάστε πόσο άκεφα αναγνώρισαν τότε τα οικονομικά μας στελέχη τα λάθη τους, πόσο άκεφα αναγνώρισαν την τεχνική τους καθυστέρηση και πόσο δύσκολα αποδέχτηκαν το σύνθημα «να κατακτήσουμε την τεχνική». Και τώρα; Τα γεγονότα δείχνουν ότι το σύνθημα να «κατακτήσουμε την τεχνική» λειτούργησε και έδωσε τα αγαθά αποτελέσματά του. Τώρα διαθέτουμε δεκάδες και εκατοντάδες χιλιάδες εξαίρετα μπολσεβίκικα ο! ικονομικά στελέχη, τα οποία κατέχουν ήδη την τεχνική και κινούν τη βιομηχανία μας. Ομως αυτά τα στελέχη δε θα τα είχαμε, εάν το κόμμα υπέκυπτε, μπρος στο πείσμα των οικονομικών στελεχών που δεν επιθυμούσαν να αναγνωρίσουν την τεχνική τους καθυστέρηση, εάν το κόμμα δεν αναγνώριζε τότε τα λάθη του και δεν τα διόρθωνε έγκαιρα....
Η ανοιχτή αναγνώριση των λαθών μας και η τίμια διόρθωσή τους, αντιθέτως, μπορεί μόνο να ισχυροποιήσει το κόμμα μας, να ανεβάσει το κύρος του στα μάτια των εργατών, των αγροτών, της εργαζόμενης διανόησης, να ανυψώσει τη δύναμη και την ισχύ του κράτους μας. Αυτό είναι το κύριο. Να έχουμε με το μέρος μας την εργατιά, την αγροτιά, την εργαζόμενη διανόηση και όλα τα άλλα θα έρθουν.
6. Ο Λένιν μας έμαθε όχι μόνο να μαθαίνουμε τις μάζες, αλλά και να μαθαίνουμε από τις μάζες.
Τι σημαίνει αυτό;
Σημαίνει ότι εμείς οι καθοδηγητές, δεν πρέπει να ξιπαζόμαστε και πρέπει να κατανοούμε, ότι εάν εμείς είμαστε μέλη της ΚΕ ή λαϊκοί επίτροποι, αυτό δε σημαίνει ότι κατέχουμε όλες τις γνώσεις, τις απαραίτητες για να καθοδηγήσουμε σωστά. Το αξίωμα από μόνο του δε δίνει ούτε γνώσεις ούτε πείρα. Ο τίτλος πολύ περισσότερο.
Αυτό σημαίνει, ότι μόνο η εμπειρία μας, η εμπειρία των καθοδηγητών δε φθάνει για να καθοδηγήσουμε σωστά, ότι είναι απαραίτητο να συμπληρώσουμε την εμπειρία μας, την εμπειρία των καθοδηγητών, με την εμπειρία των μαζών, την εμπειρία των κομματικών μαζών, την εμπειρία της εργατικής τάξης, την εμπειρία του λαού.
Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να χαλαρώσουμε ούτε για ένα λεπτό, ούτε να διαρρήξουμε τους δεσμούς μας με τις μάζες.
Τέλος, αυτό σημαίνει, ότι πρέπει να έχουμε τα αυτιά μας ανοιχτά στη φωνή των μαζών, στη φωνή των απλών μελών του κόμματος, στη φωνή των επονομαζομένων «μικρών ανθρώπων», στη φωνή του λαού.
Τι σημαίνει σωστά να καθοδηγούμε;
... Πρώτον, να βρούμε τη σωστή λύση του ζητήματος και τη σωστή λύση είναι αδύνατο να τη βρούμε χωρίς να υπολογίσουμε την εμπειρία των μαζών, οι οποίες νιώθουν στις πλάτες τους τα αποτελέσματα της καθοδήγησής μας.
Δεύτερον, να οργανώσουμε την υλοποίηση της σωστής λύσης, την οποία όμως είναι αδύνατο να την υλοποιήσουμε χωρίς την άμεση βοήθεια από την πλευρά των μαζών.
Τρίτον, να οργανώσουμε τον έλεγχο της υλοποίησης αυτής της απόφασης, τον οποίο και πάλι δεν μπορούμε να τον υλοποιήσουμε χωρίς την άμεση βοήθεια των μαζών....
Να τι σημαίνει όχι μόνο να μαθαίνουμε τις μάζες, αλλά και να μαθαίνουμε από τις μάζες.
Δύο παραδείγματα που υποδηλώνουν την ορθότητα αυτής της θέσης του Λένιν.
Ηταν μερικά χρόνια πριν. Εμείς, τα μέλη της ΚΕ, συζητούσαμε το ζήτημα της βελτίωσης της κατάστασης στο Ντονμπάς. Το σχέδιο μέτρων που μας παρουσιάστηκε από τη λαϊκή επιτροπή βαριάς βιομηχανίας ήταν σαφώς ανεπαρκές. Τρεις φορές επιστρέψαμε το σχέδιο στη λαϊκή επιτροπή της βαριάς βιομηχανίας. Τρεις φορές λάβαμε από τη λαϊκή επιτροπή τρία διαφορετικά σχέδια. Και παρ' όλα αυτά, ήταν αδύνατο να τα θεωρήσουμε ικανοποιητικά.
Τέλος, αποφασίσαμε να καλέσουμε από το Ντονμπάς μερικούς εργαζόμενους και απλούς οικονομικούς και επαγγελματίες εργαζόμενους. Τρεις μέρες συζητούσαμε μ' αυτούς τους συντρόφους. Και όλοι εμείς, τα μέλη της ΚΕ, έπρεπε να αναγνωρίσουμε, ότι αυτοί οι απλοί εργάτες, αυτοί οι «μικροί άνθρωποι» μπόρεσαν να μας υποδείξουν τη σωστή λύση. Θα πρέπει να θυμάστε τη γνωστή απόφαση της ΚΕ και του Συμβουλίου Λαϊκών Επιτρόπων για τα μέτρα βελτίωσης της εξόρυξης του κάρβουνου στο Ντονμπάς. Ετσι αυτή την απόφαση της ΚΕ και του Συμβουλίου Λαϊκών Επιτρόπων, η οποία αναγνωρίστηκε από όλους τους συντρόφους μας σαν σωστή και ακόμα σαν ιστορική απόφαση, μας την υπέδειξαν απλοί άνθρωποι από τα κάτω.
Αλλο παράδειγμα. Εχω υπόψη μου το παράδειγμα της συντρόφισσας Νικολάενκο. Ποια είναι αυτή η Νικολάενκο; Η Νικολάενκο είναι απλό μέλος του κόμματος. Είναι ένας συνηθισμένος «μικρός άνθρωπος». Ολόκληρο χρόνο έδινε σήματα για τη δυσάρεστη κατάσταση στην κομματική οργάνωση του Κιέβου, ξεμπρόστιασε την οικογενειοκρατία, τη μικροαστική προσέγγιση προς τους εργαζόμενους, την κατάπνιξη της αυτοκριτικής, την πίεση των τροτσκιστών δολιοφθορέων. Την έδιωξαν σαν μια ενοχλητική μύγα. Τέλος, για να την αποκρούσουν τη διέγραψαν από το κόμμα. Ούτε η οργάνωση του Κιέβου, ούτε η ΚΕ του ΚΚ (μπ) Ουκρανίας τη βοήθησαν να αποδείξει την αλήθεια. Μόνο η παρέμβαση της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος βοήθησε στο να ξεδιαλυθεί αυτός ο περίπλοκος κόμβος. Και τι ξεκαθαρίστηκε μετά την εξέταση της υπόθεσης; Εγινε ξεκάθαρο ότι η Νικολάενκο είχε δίκιο και η οργάνωση του Κιέβου άδικο. Ούτε λιγότερο ούτε περισσότερο. Τέλος πάντων, ποια είναι αυτή η Νικολάενκο; Βεβαίως, δεν είναι μέλος της ΚΕ, ούτε λαϊκής επιτροπής, ούτε γραμματέας επαρχιακής οργάνωσης του Κιέβου, ούτε γραμματέας κάποιου πυρήνα, είναι μόνο απλό μέλος του κόμματος...
7. Τέλος ένα ακόμα ζήτημα. Εχω υπόψη μου το ζήτημα της τυπικής και ξέψυχο-γραφειοκρατικής σχέσης μερικών κομματικών μας συντρόφων σε ό,τι αφορά την τύχη των μελών του κόμματος, που θεωρούν το κόμμα ξενοδοχείο, καθώς και για το ζήτημα της διαγραφής από τις γραμμές του κόμματος ή της επανένταξης διαγραφέντων στο κόμμα. Και όλα αυτά, επειδή μερικοί κομματικοί μας καθοδηγητές υποφέρουν από έλλειψη προσοχής προς τους ανθρώπους, προς τα μέλη του κόμματος, προς τους εργάτες. Πολύ περισσότερο που δεν εμβαθύνουν στα μέλη του κόμματος, δε γνωρίζουν πώς ζουν και πώς αναπτύσσονται, δε γνωρίζουν καθόλου τους εργαζόμενους. Γι' αυτό και δεν έχουν ατομική προσέγγιση προς τα μέλη του κόμματος, προς τους εργάτες του κόμματος.
Και ακριβώς γι' αυτό, επειδή δε διαθέτουν ατομική προσέγγιση κατά την εκτίμηση των μελών του κόμματος, των εργατών του κόμματος, συνήθως λειτουργούν στα κουτουρού, χωρίς μέτρο, είτε τους επαινούν αδιακρίτως, είτε τους εξοντώνουν το ίδιο αδιακρίτως, διαγράφουν από το κόμμα κατά χιλιάδες και δεκάδες χιλιάδες...
Διαγράφοντας από το κόμμα χιλιάδες και δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους το θεωρούν καλή υπόθεση, παρηγορούμενοι με το ότι το κόμμα είναι δυο εκατομμύρια και μερικές δεκάδες χιλιάδες διαγραμμένοι δεν μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση στο κόμμα. Με έναν τέτοιο τρόπο, μπορούν να προσεγγίζουν τα μέλη του κόμματος μόνο άνθρωποι που είναι βαθιά αντικομματικοί.
Σαν αποτέλεσμα αυτής της άψυχης σχέσης προς τους ανθρώπους, προς τα μέλη του κόμματος και τους εργάτες τους κόμματος, τεχνητά δημιουργείται δυσαρέσκεια και οργή σε ένα μέρος του κόμματος και οι διπρόσωποι τροτσκιστές επιδέξια αρπάζουν τέτοιους οργισμένους συντρόφους και ξέρουν να τους σύρουν μαζί τους στο βούρκο της τροτσκιστικής δολιοφθοράς...
Διαγράφουν σε μεγάλο βαθμό για τη λεγόμενη παθητικότητα. Τι είναι η παθητικότητα; Θεωρούν, από ό,τι φαίνεται, ότι εάν το μέλος του κόμματος δεν έχει αφομοιώσει το πρόγραμμα του κόμματος, τότε αυτό είναι παθητικό και πρέπει να διαγραφεί. Ομως αυτό είναι λάθος σύντροφοι. Είναι αδύνατο κατά τρόπο σχολαστικό να προσεγγίζουμε το καταστατικό του κόμματός μας. Για να αφομοιώσουμε το πρόγραμμα του κόμματος, θα πρέπει να είμαστε πραγματικοί μαρξιστές, δοκιμασμένοι και θεωρητικά προετοιμασμένοι. Δεν ξέρω, αν θα βρούμε πολλά μέλη του κόμματος, τα οποία ήδη αφομοίωσαν το πρόγραμμα του κόμματός μας, έγιναν πραγματικοί μαρξιστές, θεωρητικά προετοιμασμένοι και δοκιμασμένοι. Εάν προχωρήσουμε παραπέρα μ' αυτό το ζήτημα, τότε θα έπρεπε να αφήσουμε στο κόμμα μόνο διανοούμενους και γενικά ανθρώπους επιστήμονες. Ποιος χρειάζεται τέτοιο κόμμα; Εχουμε τη δοκιμασμένη λενινιστική διατύπωση για το ποιος μπορεί να είναι μέλος του κόμματος που άντεξε σε όλες τις δοκιμασίες...
Δε χρειάζεται να αποδείξουμε ότι έχει δίκιο ο Λένιν και όχι οι κομματικοί μας σύντροφοι που χάνονται φλυαρώντας για την αφομοίωση του προγράμματος. Αυτό είναι κατανοητό. Εάν το κόμμα ξεκινούσε από το ότι μέλη του κόμματος μπορούν να είναι μόνο τέτοιοι σύντροφοι, οι οποίοι ήδη έχουν αφομοιώσει το πρόγραμμα και είναι θεωρητικά προετοιμασμένοι μαρξιστές, τότε δε θα δημιουργούσε στο κόμμα χιλιάδες ομίλους, εκατοντάδες κομματικές σχολές, όπου τα μέλη του κόμματος τα μορφώνουν στο μαρξισμό και τα βοηθούν να κατανοήσουν το πρόγραμμα του κόμματος...
Θα 'πρεπε, για να διορθώσουμε την πολιτική μας στο ζήτημα της εισδοχής νέων μελών και της διαγραφής από το κόμμα, να ξεμπερδέψουμε με την τσαπατσούλικη προσέγγιση του ζητήματος της παθητικότητας.
Ομως γι' αυτό απαιτείται προσοχή προς τους ανθρώπους, προς τα μέλη του κόμματος, προς την τύχη των μελών του κόμματος. Ακριβώς αυτό δεν υπάρχει σε μερικούς συντρόφους μας.
Καιρός, σύντροφοι να ξεμπερδέψουμε με αυτή τη δυσωδία.
5 Μάρτη 1937


TOP READ