23 Αυγ 2018

Γουίλιαμ Γουάλας – Η αλήθεια πίσω από το Braveheart

Χωρίς τη βραβευμένη με Όσκαρ ταινία του Μελ Γκίμπσον, που γυρίστηκε το 1995 και προβάλλεται τακτικά και από την ελληνική τηλεόραση, ο Γουίλιαμ Γουάλας θα ήταν μάλλον άγνωστος εκτός συνόρων της Σκωτίας και γενικότερα της Βρετανίας. Ποιος ήταν όμως στην πραγματικότητα ο εθνικός ήρωας της Σκωτίας και ποια η σχέση της κινηματογραφικής του βιογραφίας με την ιστορική αλήθεια;
Γεννήθηκε το 1270 κοντά στο Παίσλι της Σκωτίας από πατέρα γαικτήμονα. Το 1296 ο βασιλιάς της Αγγλίας Εδουάρδος ο Α’ αιχμαλώτισε το Σκώτο βασιλιά και αυτοανακηρύχθηκε ηγεμόνας της Σκωτίας. Από την πρώτη στιγμή της αγγλικής κατάκτηση εμφανίστηκαν αντιστασιακές ενέργειες, μέχρι που το 1297, ο Γουάλας και οι 30 άντρες του έκαψαν το Λανάρκ και σκότωσαν τον τοπικό Άγγλο σερίφη. Τη μεγαλύτερη νίκη του ο Γουάλας την πέτυχε στις 11 Σεπτέμβρη την ίδια χρονιά στο Στέρλιγνκ, σφαγιάζοντας τον αγγλικό στρατό, καθώς περούσε τη γέφυρα του ποταμού. Η Σκωτία είχε στιγμιαία σχεδόν απελευθερωθεί και ο στρατός του Γουάλας άρχισε να πραγματοποιεί επιδρομές στη Βόρεια Αγγλία.
Επιστρέφοντας στη Σκωτία στα τέλη του 1297, ο Γουάλας χρίστηκε ιππότης και προστάτης του βασιλείου, αντιμετωπίζοντας όμως τη δυσπιστία πολλών Σκώτων ευγενών. Η αποτυχία του να αντιμετωπίσει τον Εδουάρδο στη μάχη του Fahlink το 1298, σήμανε την παραίτησή του από το αξίωμα του προστάτη και την πιθανή διαφυγή του στη Γαλλία (παραδοσιακή σύμμαχος της Σκωτίας) το 1299. Φαίνεται πως επέστρεψε σύντομα στην πατρίδα του, συνεχίζοντας τον αντάρτικο αγώνα μόνος του. Για τα επόμενα χρόνια η τύχη του αγνοείται, ωστόσο οι Άγγλοι συνέχισαν να τον κυνηγούν ανηλεώς, παρότι το 1304 οι περισσότεροι τοπικοί ευγενείς είχαν υποταχθεί στον Εδουάρδο.
Ο Γουάλας συνελήφθη πράγματι στις 5 Αυγούστου του 1305 κοντά στη Γλασκώβη και καταδικάστηκε ως προδότης, παρότι ο ίδιος ποτέ δεν είχε ορκιστεί πίστη στον Άγγλο ηγεμόνα. Εκτελέστηκε σαν σήμερα το 1305 ξεκοιλιάστηκε, αποκεφαλίστηκε και το σώμα του διαμελίστηκε. Τον επόμενο χρόνο ξέσπασε νέα επανάσταση στη Σκωτία που θα οδηγούσε ξανά στην προσωρινή της ανεξαρτησία για τους επόμενους αιώνες.
Ο θρύλος του Γουάλας άρχισε να διαμορφώνεται αμέσως μετά το θάνατό του και στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό σε ένα μυθιστόρημα του μενεστρέδου Χάρρυ τον 15ο αιώνα, του οποίου το περιεχόμενο είναι κατά βάση φανταστικό.
Πολλά φανταστικά στοιχεία περιέχει, όπως είναι αναμενόμενο, και η μεγάλη εμπορική επιτυχία του Γκίμπσον, σε βαθμό μάλιστα που να κατατάσσεται συχνά-πυκνά σε λίστες με τις “πιο ανακριβείς ιστορικά ταινίες όλων των εποχών”. Πολλοί στέκονται στην ανακριβή αναπαράσταση των μαχών, ειδικά στην απουσία της περίφημης γέφυρας στη μάχη του Στέρλινγκ, όπως και στην ενδυμασία των στρατών και των δύο πλευρών. Οι Άγγλοι δεν είχαν ενιαία στολή τον 13ο αιώνα, ούτε οι Σκώτοι έβαφαν το πρόσωπό τους μπλε κατά τη διάρκεια της μάχης. Στην πραγματικότητα αυτή ήταν μια παράδοση των αρχαίων κατοίκων της Σκωτίας, των Πίκτων (δηλαδή των “ζωγραφισμένων” στα Λατινικά), που είχαν γίνει ο κακός δαίμονας των Ρωμαίων, οδηγώντας τον αυτοκράτορα Αδριανό στο χτίσιμο του περίφημου Αδριάνειου τείχους. Και φυσικά τα κιλτ δεν ήταν μεσαιωνική εφεύρεση, αφού δεν εμφανίζονται πριν τον 17ο αιώνα.
Σε επίπεδο γεγονότων, τα πιο μακρινά από την πραγματικότητα στοιχεία αφορούν τον υποτιθέμενο δεσμό του με την Πριγκίπισσα Ισαβέλα της Γαλλίας, αρραβωνιαστικιά του Εδουάρδου (καθώς την εποχή εκείνη ήταν νήπιο και ούτε ποτέ συνάντησε καν το Γουάλας) και τη σχέση του με το Ροβέρτο του Μπρους, που παρουσιάζεται στην ταινία ως προδότης, ενώ στην πραγματικότητα, παρά την αρχική αντιπαλότητα των δύο ανδρών, υπήρξαν ως το τέλος σύμμαχοι. Εξάλλου στην πραγματικότητα, η ονομασία “Braveheart” αναφέρεται στον Μπρους, που ηγήθηκε του πετυχημένου πολέμου της ανεξαρτησίας μετά την εκτέλεση του Γουάλας, καθώς η καρδιά του μετά το θάνατό του, κυριολεκτικά μεταφέρθηκε στο πεδίο της μάχης.

“Θα ‘ναι σα να μπαίνει η άνοιξη…” – Η Τσεχοσλοβακία, ο Πρετεντέρης κι ένας διαφορετικός σοσιαλισμός

 

Ο καπιταλισμός ή θα είναι καταπιεστικός κι εκμεταλλλευτικός ή δε θα υπάρξει…


Αν η διάσπαση του ΚΚΕ το 68′ είχε διεθνή διάσταση, αυτή θα ήταν η εμφάνιση του ρεύματος του ευρωκομμουνισμού. Και για κάποιους, η “άνοιξη της Πράγας”. Ίσως κάποιοι “ανανεωτές” βρήκαν σε αυτήν το ιδεολογικό άλλοθι που χρειάζονταν, για να καλύψουν τη διαφωνία τους, ενώ θα είχαν άλλη άποψη αν είχαν κερδίσει την υποστήριξη των Σοβιετικών. Ακόμα κι έτσι ωστόσο δεν παύει να υπάρχει ένας βαθύτερος οργανικός δεσμός, έστω κι αν συνειδητοποιήθηκε αργότερα στην πορεία.

Το βασικό θεωρητικό ζήτημα που τέθηκε -σύμφωνα με τις δικές τους διακηρύξεις- είναι ο περιβόητος τρίτος δρόμος, το ερώτημα αν μπορούσε να οικοδομηθεί ένα διαφορετικό μοντέλο σοσιαλισμού, που θα μπορούσαμε να το παραφράσουμε (διακωμωδώντας το) κι ως εξής: είναι εφικτός ένας άλλος άλλος κόσμος;


Σε μια πρόσφατη έκδοση του ΔΟΛ για τα 50 χρόνια από τη διάσπαση του ΚΚΕ, ο Πρετεντέρης έγραφε πως το 68′ ήταν μια εμφατική αρνητική απάντηση στο παραπάνω ερώτημα: ο σοσιαλισμός και το κομμουνιστικό κίνημα ήταν καταδικασμένο να υπάρξουν με τη συγκεκριμένη μορφή κι ανίκανα να μεταρρυθμιστούν ή να εξελιχθούν. Κρατήθηκαν με αυτά τα χαρακτηριστικά για άλλα είκοσι χρόνια κι οδηγήθηκαν υποχρεωτικά -νομοτελειακά θα λέγαμε στη δική μας διάλεκτο- στη χρεοκοπία και την “κατάρρευση”.

Ο Πρετεντέρης μας σερβίρει το χρεοκοπημένο ιδεολόγημα περί τέλους της ιστορίας, φτιάχνοντας όμως ένα δίπολο με τις δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. Αν δεν είσαι μαζί του και με το τέλος της ιστορίας, είσαι με τους ανανεωτές και τις ελπίδες για την άνοιξη της Πράγας. Αλλιώς ανήκεις στα χρεοκοπημένα “απολιθώματα” της ιστορίας. Είναι όντως έτσι;

Ο περίφημος τρίτος δρόμος κατέληξε σύντομα στην αγκαλιά του καπιταλισμού, τόσο στη δυτική όσο και στην “ανατολική” του εκδοχή. Στην Τσεχοσλοβακία έδειξε με είκοσι χρόνια απόσταση τι σήμαιναν στην πράξη οι ωραίες διακηρύξεις του για έναν καλύτερο σοσιαλισμό, με μια “βελούδινη” αντεπανάσταση που τον ανέτρεψε. Στη Δύση, ο ευρωκομμουνισμός έχασε σύντομα κάθε λόγο διακριτής ύπαρξης από τη σοσιαλδημοκρατία, ενώ σήμερα δείχνει επί τω έργω κι από κυβερνητικές θέσεις το είδος του “κομμουνισμού” και της Αριστεράς που πρεσβεύει.

Τα φληναφήματα για ένα σοσιαλισμό χωρίς δικτατορία του προλεταριάτου κατέληξαν στη δικτατορία της αστικής τάξης. Και η γλυκερή αυταπάτη ενός δημοκρατικού τρίτου δρόμου χωρίς επαναστατική βία -που είναι ενάντια στη “δημοκρατία”- οδήγησε στην ταχύτατη ενσωμάτωση στο σύστημα που θεωρητικά επιχειρούσαν να αλλάξουν από τα μέσα, με τα δικά του εργαλεία (πχ εκλογές). Αν αποδείχτηκε κάτι από όλα αυτά, δεν είναι η αδυναμία του σοσιαλισμού να εξελιχθεί, αλλά η ουτοπία ενός καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο και μιας αστικής τάξης που θα πειθόταν με δημοκρατικά μέσα να απαρνηθεί τα προνόμιά της και τη φύση της. Για να το θέσουμε παραφράζοντας ένα γνωστό σύνθημα των ευρωκομμουνιστών: “ο καπιταλισμός ή θα είναι εκμεταλλευτικός-καταπιεστικός ή δε θα υπάρξει…”

Κάτι ακόμα, σχετικά με αυτό το “από μέσα”. Ο σοσιαλισμός μπορούσε όντως να αλωθεί από μέσα, δηλαδή από τις γραμμές του Κομμουνιστικού Κόμματος, γιατί δεν επικρατεί αυτόματα-μηχανιστικά. Παλεύει με τις επιβιώσεις του παλιού, φέρνει στο προσκήνιο ως βασικό παράγοντα την πολιτική, δηλαδή τη συνειδητή δράση των υποκειμένων και σε αυτήν δεν είναι τίποτα δεδομένο, μια για πάντα. Ούτε καν ο επαναστατικός χαρακτήρας του κόμματος, της οργανωμένης πρωτοπορίας, που τελικά αλώθηκε από εχθρικά στο σοσιαλισμό στοιχεία, με προβιά κομμουνιστή και συνθήματα για έναν καλύτερο (ή περισσότερο) σοσιαλισμό.

Όπως ο καπιταλισμός δε νοείται χωρίς τα βασικά χαρακτηριστικά του, που είναι η εμπορευματική παραγωγή και το κυνήγι του κέρδους -ενώ το πολιτικό εποικοδόμημα μπορεί να ποικίλει- έτσι και ο σοσιαλισμός δεν υφίσταται χωρίς κάποιες δικές του βασικές προϋποθέσεις: την εξάλειψη των ιδιωτικών κεφαλαίων και του ιδιωτικού κέρδους, την κοινωνική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και τη δικτατορία του προλεταριάτου, που είναι ευρέως συκοφαντημένη έννοια.
Η σοσιαλιστική εξουσία έχει ως σκοπό της το μετασχηματισμό του κόσμου και η λειτουργία της έχει αρκετά κοινά χαρακτηριστικά με την έννοια της καλλιέργειας. Για να αποδώσει καρπούς, δεν πρόκειται να αφήσει γενικά “όλα τα λουλούδια να ανθίσουν”, γιατί ανάμεσά τους υπάρχουν αγριόχορτα, παράσιτα και ζιζάνια, που πρέπει ασφαλώς να καταπολεμηθούν, με “διοικητικά” μέτρα.

Όταν η σοσιαλιστική εξουσία καλείται να λάβει δυναμικά μέσα αντιμετώπισης μιας κατάστασης, αυτά έχουν κυρίως αμυντικό χαρακτήρα, όπως ακριβώς το Τείχος του Βερολίνου. Δεν είναι μια δικτατορική επίδειξη δύναμης, αλλά μια “αδυναμία” έγκαιρης αντιμετώπισης των προβλημάτων, προληπτική αντιμετώπιση των αδυναμιών στις οποίες πατά η αντεπανάσταση για να εκδηλωθεί και να οξύνει τη λαϊκή δυσαρέσκεια.

Η δικτατορία του προλεταριάτου περιλαμβάνει αναπόφευκτα βίαια και κατασταλτικά μέτρα -αλλιώς δε θα ήταν δικτατορία- χωρίς όμως να εξαντλείται σε αυτά. Κι εδώ μπορούμε να θυμηθούμε μια αποστροφή των κλασικών που όριζαν την επανάσταση ως το πιο “βίαιο κι αυταρχικό” πράγμα που μπορεί να δει κανείς. Αλίμονο αν πιστεύει κανείς πως μπορούμε να κάνουμε χωρίς τέτοιες μεθόδους -ιδιαίτερα στις συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες στις οποίες εμφανίστηκαν τα επαναστατικά εγχειρήματα του εικοστού αιώνα- ή ότι η πορεία της επανάστασης θα είναι εύκολη κι ανέμελη νίκη, σαν υγιεινός περίπατος στην εξοχή (στα λιβάδια, με ξέπλεκες κοτσίδες, όπως λέει το σχετικό κλισέ). Το πρόβλημα δεν είναι η ύπαρξη δικτατορίας, αλλά πως αυτή θα είναι όντως του προλεταριάτου, θα επιβεβαιώνει τη λειτουργία της ως όργανο κυριαρχίας μιας τάξης που αλλάζει επαναστατικά τον κόσμο και δε θα εκφυλιστεί, ούτε θα την οικειοποιηθούν ηγετικά στελέχη που θα βλέπουν το δικό τους ιδιωτικό συμφέρον.
Ο σοσιαλισμός είναι εξ ορισμού μια μεταβατική διαδικασία, μια διαρκής εξέλιξη, ένα προτσές, προς την αταξική κοινωνία του μέλλοντος. Δεν μπορεί να μείνει στάσιμος, γιατί αλλιώς θα υποχωρήσει -όπως περίπου έγινε και στις επαναστάσεις στην Ευρώπη. Διδάσκεται από την πείρα του, από τα ίδια τα λάθη και τις αντιφάσεις του. Θα γυρίσει στο ιστορικό προσκήνιο δριμύτερος και πιο σοφός, χωρίς τις αυταπάτες του παρελθόντος, όχι όμως χωρίς λάθη και άλλες αντιφάσεις -αλλιώς δε θα ήταν σοσιαλισμός και θα περνούσαμε κατευθείαν στον κομμουνισμό.

Ο σοσιαλισμός και οι κομμουνιστές μπορούν να αλλάξουν, να εξελίσσονται διαρκώς, αυτός είναι όρος της ύπαρξής τους -πολύ διαφορετικός από την “ανανέωση” που επαγγέλλονταν οι ευρωκομμουνιστές και τη σοσιαλδημοκρατική σκουριά στην οποία κατέληξαν. Αυτό που δε γίνεται όμως είναι να απολέσουν τα βασικά τους χαρακτηριστικά και να συνεχίσουν να είναι κομμουνιστές, να επιδιώκουν δηλαδή να αλλάξουν τον κόσμο και να τον απαλλάξουν από την εκμετάλλευση και την καταπίεση.

Με αυτήν -και μόνο με αυτήν- την έννοια, έχει δίκιο ο Πρετεντέρης. Οι κομμουνιστές μπορούσαν να υπάρξουν μόνο με αυτή τη συγκεκριμένη μορφή και όχι σα μια εκδοχή κυβερνώσας αριστεράς που ζούμε σήμερα -άσχετα αν ο ίδιος ο Πρετεντέρης και το ΔΟΛ κάνουν τα πάντα για να μας τους παρουσιάσουν ως “κομμουνιστές”.

http://www.katiousa.gr

Εργασία,χωρίς ρεπό,σεξουαλικές παρενοχλήσεις και αφεντικά που «πιστολιάζουν μισθούς»

      Καταγγελίες για Σεζόν: Mαύρη 


Αλιεύσαμε από τον Αγώνα Κρήτης. Πρώτη πηγή Lifo
Δεν ψεύδεται ο κ. Γενικός. Ο τουριστικός κλάδος (και ο σχετιζόμενος με αυτόν επισιτιστικός) γνωρίζει πράγματι μεγάλες δόξες, «ξελασπώνοντας» εν μέρει και την εθνική οικονομία. Ο τουρισμός έφθασε να αντιπροσωπεύει το 9,7% της πλήρους και το 17,4% της μερικής απασχόλησης, ενώ ρεκόρ σημείωσε και ο αριθμός των εκεί απασχολούμενων.
Η συμμετοχή του τουρισμού στην απασχόληση θα ξεπεράσει φέτος πιθανότατα το περσινό 10,4%, το οποίο ήταν το υψηλότερο ποσοστό που έχει επιτύχει ποτέ (τα στοιχεία είναι του Ινστιτούτου Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων – SETE Intelligence).
Υπολογίζεται πως κάπου 800 χιλιάδες άνθρωποι, Έλληνες και αλλοδαποί απασχολούνται πλήρως ή περιστασιακά στη μεγαλύτερη «βαριά βιομηχανία» της χώρας. Αυξημένα είναι και τα έσοδα, όχι όμως για τη μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων που υποχρεώνεται, επιπλέον, να δουλεύει σε συνθήκες από πλημμελείς έως απαράδεκτες, όπως επισημαίνεται σε ρεπορτάζ του Θοδωρή Αντωνόπουλου στη lifo.gr.
Οι εργοδοτικές αυθαιρεσίες είναι σύνηθες φαινόμενο, οι αμοιβές σπάνια είναι οι αναμενόμενες, οι απολύσεις (με ταυτόχρονες προσλήψεις νέων χαμηλόμισθων) πολύ περισσότερες από όσες θα δικαιολογούσε τυχόν «ανεπάρκεια» του εργαζόμενου.
Εξαιρέσεις βεβαίως υπάρχουν, αυτή όμως είναι η κυρίαρχη εικόνα. Έχει τουλάχιστον περιοριστεί αρκετά, ως φαίνεται, η αδήλωτη εργασία, η νέα «μόδα» ωστόσο είναι να σε δηλώνουν ως ημιαπασχολούμενο-η, κι ας χτυπάς σχεδόν καθημερινά απλήρωτες, κατά κανόνα, υπερωρίες.
Και ενώ υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο, η εφαρμογή του «χωλαίνει» αφενός λόγω του προσωρινού ή ευκαιριακού χαρακτήρα που έχει για πολλούς η απασχόληση αυτή, αφετέρου λόγω της αδυναμίας να ελεγχθούν αποτελεσματικά οι χιλιάδες μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις, συν τα δομικά προβλήματα των μηχανισμών ελέγχου.
«Η ελαστική εργασία ζει και βασιλεύει με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα εκμετάλλευσης τις 14 διαφορετικές μορφές της, την υποτιθέμενη «μαθητεία» και τα Voucher τουρισμού. Αυτές οι νέες σχέσεις δουλείας τείνουν να αντικαταστήσουν τις παλαιότερες μορφές εργασίας, ενώ το ψηφιδωτό συμπληρώνουν τα «δουλεμπορικά» των εταιρειών ενοικίασης εργαζομένων που κάνουν πλέον χρυσές δουλειές με τους ξενοδόχους», διαβάζω σε φυλλάδιο της ΛΑΝΤΖΑ (Αγωνιστική Εργατική Συσπείρωση στον Επισιτισμό – Τουρισμό).
Η εθνική κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας των ξενοδοχοϋπαλλήλων που υπογράφηκε τον Μάρτιο του ’18 προβλέπει, μεταξύ άλλων, την αύξηση κατά 1,5% του κατώτατου μισθού στα ξενοδοχεία από 1/1/2018 και την επιπλέον αύξηση κατά 1,5% από 1/1/2019. Άγνωστο σε τι βαθμό έχει εφαρμοστεί. Η σύμβαση που αφορά τον επισιτιστικό κλάδο, εκκρεμεί στην τριμερή επιτροπή του Οργανισμού Μεσολάβησης Διαιτησίας (ΟΜΕΔ) κατόπιν έφεσης.
Η ΟΜΕΔ παραμένει ωστόσο «ακέφαλη» (χωρίς ΔΣ) από τον Μάρτιο, όπως καταγγέλλει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργατών Επισιτισμού και Υπαλλήλων Τουριστικών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΕ-ΥΤΕ): «H πολύμηνη αδυναμία λειτουργίας του ΟΜΕΔ (σ.σ. προφανώς σχετίζεται με την προβλεπόμενη κατάργησή του στα πλαίσια των μνημονιακών προαπαιτούμενων) είναι η χαρά των εργοδοτών και οι ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις καθίστανται ένα αδειανό πουκάμισο».
Σε έτερη καταγγελία – κοινό ψήφισμα (20/6) της ΠΟΕΕ-ΥΤΕ, των Εργατικών Κέντρων της Κρήτης και των πρωτοβάθμιων σωματείων στο χώρο του τουρισμού – επισιτισμού διαβάζω κιόλας για «αποπροσανατολιστική εγκύκλιο περί επαναφορά της γενικής ισχύος των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας μετά τον Αύγουστο του 2018, καθώς η κυβέρνηση παραχωρεί δικαίωμα βέτο στους εργοδότες για την επέκτασή τους με το «τρικ» της προϋπόθεσης κατάθεσης του μητρώου μελών της, κάτι που επαφίεται στην πλήρη διακριτική ευχέρεια της ίδιας της εργοδοτικής οργάνωσης».
Στο ίδιο κείμενο καταγγέλλονται και οι «οργανωμένες επιθέσεις και τραμπουκισμοί συνδικαλιστών εναντίον (πολιτικά αντίθετων, προφανώς) συναδέλφων τους», δείγμα ότι και στη «βάση» υπάρχουν προστριβές.
Η Ελλάδα έχει τον έκτο μεγαλύτερο αριθμό κλινών σε τουριστικά καταλύματα στην ΕΕ. «Ελάχιστοι εργοδότες εφαρμόζουν την υφιστάμενη κλαδική σύμβαση. Κάποιες μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες συμμορφώθηκαν, όχι όμως η συντριπτική πλειοψηφία των περίπου 10000 ξενοδοχείων πανελλαδικά».
Κρήτη, Ρόδος, Μύκονος, Σαντορίνη, Πάρος είναι οι πιο προβληματικές περιοχές – εκεί ουσιαστικά δεν υπάρχει συνδικαλιστική παρουσία. Όποιος το αποτολμήσει, απολύεται πάραυτα ενώ στους μήνες αιχμής αλλάζουν 2-3 φορές προσωπικό επίτηδες…
«Λάβαμε τις προάλλες μια καταγγελία εργαζομένων σε εστιατόριο στις Σπέτσες. Έχουν δύο μήνες απλήρωτοι, με τον ιδιοκτήτη να τους λέει να φύγουν αν δεν μπορούν να κάνουν περαιτέρω υπομονή, ενώ ταυτόχρονα δοκιμάζει νέους! Σοβαρές είναι επίσης οι ελλείψεις του ελεγκτικού μηχανισμού. Οι περισσότερες ΣΕΠΕ (Επιθεωρήσεις Εργασίας) της Περιφέρειας υπολειτουργούν με 1-2 άτομα προσωπικό. Η εντοπιότητα είναι ένα επιπλέον ανασταλτικός παράγοντας για τον οποίο ζητάμε χρόνια τώρα μια λύση. Ένας επιθεωρητής που ζει μόνιμα σε έναν τόπο, είναι πολύ πιο πιθανό να μεροληπτεί. Παρατηρείται ωστόσο και έλλειψη πολιτικής βούλησης για τη διόρθωση των κακώς κειμένων», επισημαίνει ο Γιώργος Χότζογλου, αντιπρόεδρος της ΠΟΕΕ-ΥΤΕ.
«Η Ομοσπονδία μας είναι από τις ελάχιστες που έχουν καταφέρει πράγματα στα χρόνια της κρίσης σε ένα εξαιρετικά αντίξοο περιβάλλον. Διατηρήσαμε δικαιώματα, κρατήσαμε τους μισθούς σε ικανοποιητικά επίπεδα, πήραμε ήδη πίσω το 5% από το -15% που προέβλεπε η κλαδική σύμβαση του ’12 ενώ στη φετινή σύμβαση πετύχαμε δύο απανωτές αυξήσεις. Υπάρχουν επίσης κατά τόπους κλαδικές συλλογικές συμβάσεις, ενώ φέτος παρά τα προβλήματα και τις ελλείψεις ξανανοίγουν οι σχολές μετεκπαίδευσης και στις 13 περιφέρειες της χώρας, για τις οποίες εξασφαλίσαμε τριετή χρηματοδότηση. Στο δικαστικό «μέτωπο» τρέχουν δύο προσφυγές μας στο ΣτΕ, αφενός κατά της παράνομης περικοπής των εφάπαξ των εργαζομένων στον τουρισμό, αφετέρου κατά του νόμου Κατρούγκαλου που ισοπέδωσε κυριολεκτικά το ασφαλιστικό μας ταμείο, ένα ταμείο ως τότε υγιές και κερδοφόρο. Αγνοούμε πλέον πού πάνε οι εισφορές μας!», καταλήγει.
Τι λένε πέντε εργαζόμενοι
Οι πλέον αρμόδιοι να μιλήσουν για τις συνθήκες που βιώνουν είναι βέβαια εκείνοι που καταρχήν τις υφίστανται. Ιδού τι λένε σχετικά πέντε εργαζόμενοι, που για ευνόητους λόγους προτίμησαν να μη φωτογραφηθούν:
Ο Μάνος Νισανάκης εργαζόταν τα τελευταία χρόνια σε πεντάστερο ξενοδοχείο στη Ζάκυνθο που απασχολεί εκατοντάδες υπαλλήλους.
«Ήμουν στην υποδοχή επτά μέρες τη βδομάδα, από τις οποίες πληρωνόμουν τις πέντε… από τα 1.200 ευρώ καθαρά της αμοιβής, τα μισά ήταν «μαύρα», πράγμα που αποτελεί κανόνα στο νησί. Το ρεπό περίπου απαγορευόταν, για να πάρω κάποτε ένα τριήμερο off λόγω προσωπικού προβλήματος, μαρτύρησα κανονικά! Σε κάποια φάση ήρθε η Επιθεώρηση Εργασίας να ελέγξει αν η επιχείρηση απασχολεί αδήλωτους εργαζόμενους. Εντόπισαν μόνο μια καμαριέρα. Καμία εντύπωση δεν τους έκανε που παρότι ένα ξενοδοχείο δουλεύει non stop σε 24ωρη βάση, κανείς εργαζόμενος δεν δήλωνε απόγευμα ή Σαββατοκύριακα, μόνο πρωινά 9 π.μ. – 5 μ.μ.! Λες και τις άλλες ώρες το ξενοδοχείο λειτουργούσε αυτόματα, χωρίς προσωπικό. Μάθαμε κιόλας ότι δεν είχαν έρθει από μόνοι τους αλλά κατόπιν καταγγελίας ανταγωνιστή, κάτι συνηθισμένο στα τουριστικά μέρη. Η εργοδοσία απασχολούσε και μαθητευόμενους με ακόμα αυστηρότερο ωράριο και βέβαια χαμηλότερες αμοιβές. Υπόψη δε ότι θεωρείται από τις «καλές» στο νησί!». Η σίτιση και η διαμονή ήταν από μέτριες έως απαράδεκτες. Εγώ ήμουν από τους τυχερούς, έμενα σε ένα ισόγειο δωματιάκι. Άλλοι εργαζόμενοι έμεναν σε επίσης στενάχωρα, αποπνικτικά από τη ζέστη και την υγρασία υπόγεια δωμάτια κάτω από την κεντρική πισίνα, οι δε ανιματέρ, σε υπόγεια κι αυτοί κάτω από την προεδρική σουίτα – όταν οι ένοικοί της μπανιαρίζονταν, εκείνοι από κάτω πλημμυρίζανε!
Υπόγεια ήταν και η τραπεζαρία του προσωπικού. Όταν κάποιοι εργαζόμενοι πήγαν να φάνε σε ώρα που δεν επιτρεπόταν, ο ιδιοκτήτης απείλησε να στερήσει από όλους τα γεύματα που δικαιούμασταν. Όσο είμαι στη δουλειά αυτή τα πράγματα χειροτερεύουν κάθε χρόνο, αμοιβές, συνθήκες, παροχές…». Διεκδίκησε άραγε κανείς στον δικό του χώρο εργασίας τα δίκια του όταν αυτά παραβιάζονταν; «Πολύ σπάνια συνέβαινε αυτό, ελάχιστοι άλλωστε συνδικαλίζονταν. Ίσως κι επειδή στο συγκεκριμένο ξενοδοχείο, που είναι πάνω στο βουνό, οι περισσότεροι υπάλληλοι είναι ντόπιοι που νιώθουν κιόλας ευγνώμονες επειδή το βλέπουν σαν «κυριλέ» εναλλακτική απέναντι στο χωράφι και στα ζώα».
Ο Νάσος Φράγκος έχει σπουδάσει γεωπόνος αλλά έχει εργαστεί πολλά χρόνια στον τουριστικό/επισιτιστικό κλάδο, παρότι δε οι εργασιακές του εμπειρίες δεν ήταν πάντα οι καλύτερες, σκοπεύει να το ξανακάνει ευκαιρίας δοθείσης για το έξτρα εισόδημα. Έχει εργαστεί σε γνωστό καφέ στην Πλάκα, σε επώνυμο εστιατόριο με θαλασσινά στο Ψυχικό αλλά και σε κοσμικά κλαμπ της Μυκόνου. Πρόσκειται συνδικαλιστικά στο ΠΑΜΕ.
«Οι ξενοδοχοϋπάλληλοι είναι γενικά σε καλύτερη μοίρα από τους εργαζόμενους στον επισιτισμό επειδή είναι πιο συγκεντρωμένοι οι χώροι εργασίας των πρώτων οπότε υπάρχουν σωματεία, διεκδικήσεις και κλαδικές συμβάσεις. Στα μικρομεσαία καφέ, μπαρ και εστιατόρια επικρατεί ακόμα μεγαλύτερη εργασιακή ασυδοσία γιατί είναι λίγοι εκεί οι εργαζόμενοι κι ο ανταγωνισμός μεγάλος οπότε δεν συνδικαλίζονται, προσπαθούν αντίθετα να κερδίσουν την εύνοια του εργοδότη.
Τα φιλοδωρήματα είναι έπειτα ένα αντιστάθμισμα στους χαμηλούς μισθούς, πολλοί οπότε προτιμούν να κάνουν τα στραβά μάτια. Το ίδιο το αφεντικό σού λέει «κοίτα, εγώ δίνω τόσα, τα άλλα θα τα βγάλεις από τα tips». Στον επισιτισμό μετά το ’12 δεν υπάρχει συλλογική σύμβαση. Πέρσι η ΟΜΕΔ αποφάσισε να εφαρμόζεται η κλαδική σύμβαση και να είναι πάνω από τη συλλογική αλλά το μέτρο αυτό αφενός το πολέμησαν οι εργοδότες, αφετέρου δεν το πάλεψαν οι εργαζόμενοι.
Μιλάμε φυσικά για έναν τεράστιο κλάδο, κατακερματισμένο και με εποχική κυρίως λειτουργία. Περιστασιακή είναι επίσης για πολλούς εργαζόμενους η φύση αυτών των επαγγελμάτων. Πολλοί φοιτητές κ.λπ. νέος κόσμος χωρίς εργασιακή ή συνδικαλιστική πείρα. Δεν τους νοιάζει το παραπέρα, έχουν λογική προσωρινότητας, αλλά δυστυχώς, όπως η ζωή πολλές φορές αποδεικνύει, ουδέν μονιμότερο του προσωρινού!
Αρκετών έπειτα τα μυαλά φουσκώνουν, συνδυάζουν την απασχόληση αυτή με τη χλιδή, το το λάιφσταϊλ και το σχετικό ψώνισμα, σου λέει π.χ. θα γίνω κι εγώ αύριο επώνυμος σεφ σαν τους τηλεοπτικούς οπότε τα καψόνια που υφίσταμαι, θα τα κάνω τότε στους νεότερους.
Σε πολλές περιπτώσεις δεν υπογράφονται καν συμβάσεις. Οι «περικοπές» στα ένσημα είναι κανόνας, η ανάληψη πολλών διαφορετικών «ειδικοτήτων» από τον ίδιο εργαζόμενο με παραπανίσιες, εννοείται, εργάσιμες ώρες συχνότατα απλήρωτες ώστε να εκοικονομείται εργατικό δυναμικό, επίσης. Το 75% της κυριακάτικης προσαύξησης δεν στο πληρώνει πια σχεδόν κανείς, εννοείται. Η πλειονότητα δουλεύουν 12-15 ώρες τη μέρα επί 5-6 συνεχόμενους μήνες χωρίς, ουσιαστικά, ρεπό.
Στη Μύκονο και άλλα τουριστικά νησιά αιχμής, κάποιες εργοδοσίες σε υποχρεώνουν να μείνεις σε κοντέινερ και επειδή υπήρξε κατακραυγή, τα ντύνουν πλέον με ψευτοεπένδυση ώστε να μοιάζουν σπίτια κανονικά και μάλιστα φρεσκοβαμμένα! Αλλά το ζήτημα της εργασίας σε τέτοια νησιά είναι γενικότερο. Το airbnb εκτόξευσε να ενοίκια. Υπάρχει πρόβλημα στη στέγαση όχι μόνο εργαζομένων στον τουρισμό αλλά και γιατρών, δασκάλων κ.λπ., ακούς νοίκια 800 ευρώ τον μήνα για «τρύπες».
Ο Θ.Σ. εργάζεται οκτώ χρόνια τώρα σε τουριστικά εστιατόρια και ταβέρνες στο Ρέθυμνο και την Αθήνα. Ξεκίνησε κι αυτός σαν φοιτητής, για το χαρτζιλίκι. «Οι περισσότεροι νέοι συνάδελφοι δεν γνωρίζουν καν τα δικαιώματα τους, δέχονται να παίρνουν τα μισά λεφτά «μαύρα» καθώς και μειωμένα ένσημα. Ούτε εγώ είχα ιδέα ξεκινώντας γιατί τότε πίστευα ότι η δουλειά αυτή είναι προσωρινή, σφάλμα που κάνουν πολλοί νέοι εργαζόμενοι στον τομέα. Στο Ρέθυμνο είναι πιο σκληρές οι εργοδοσίες όπως γενικά σε μέρη που δουλεύουν φουλ τάιμ σεζόν. Υπάρχουν εργοδότες που παρενοχλούν σεξουαλικά τις εργαζόμενες, άλλοι πάλι σου γκρινιάζουν διαρκώς ώστε να νιώθεις ότι ποτέ δεν κάνεις αρκετά. Συχνά υπογράφεις για λιγότερες ώρες εργασίας («άμα δε θες εσύ, παίρνω τον επόμενο, τόση ανεργία υπάρχει εκεί έξω», σου λέει), υπερωρίες και κυριακάτικες αργίες δεν καταβάλλονται, σου τροποποιούν αυθαίρετα το ωράριο, άδειες κι επιδόματα αδείας φυσικά τα ξεχνάς.
Στα μεγάλα ξενοδοχεία όπου οι σχέσεις είναι πιο απρόσωπες, υπάρχει μηχανισμός ελέγχου – επιστάτες αναλαμβάνουν εργαζόμενοι ψηλότερα στην ιεραρχία οι οποίοι συχνά πασχίζουν να φανούν βασιλικότεροι του βασιλέως! Στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις πάλι, η καθημερινή τριβή με τον εργοδότη είναι επίσης ανασταλτικός παράγοντας για διεκδικήσεις, χωρίς να σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει.   Υπόψη επίσης ότι οι περισσότεροι στον κλάδο μας αμείβονται με την ώρα, εάν οπότε δεν έχει δουλειά (φαινόμενο αρκετά σύνηθες) σε σχολάνε νωρίτερα και άρα αμείβεσαι λιγότερο. Το «ζουμί» εδώ είναι ότι πολλοί εργοδότες ενοχοποιούν τους εργαζόμενούς τους για την αναδουλειά και πέρα από την γκρίνια, αυτό έχει και οικονομικές επιπτώσεις. Ένας σερβιτόρος κερδίζει μέσο όριο 25-30 ευρώ το οκτάωρο συν τα φιλοδωρήματα, υπάρχουν όμως εργοδότες που παρακρατούν μέρος ή και το σύνολο των tips – μου έχει τύχει δύο φορές στην Κρήτη! Αν είναι οικονομικός μετανάστης-τρια, η εκμετάλλευση είναι πολλές φορές ακόμα μεγαλύτερη.
Τα τελευταία χρόνια ωστόσο έχουν σφίξει τα πράγματα με την επιθεώρηση εργασίας, ισχυροποιήθηκε το νομικό πλαίσιο και περιορίστηκε η αδήλωτη εργασία. Αυτό που κάνουν πλέον, οπότε, είναι να σε δηλώνουν ημιαπασχολούμενο – κι εγώ με αυτό το καθεστώς εργάζομαι. Οι νόμοι βέβαια από μόνοι τους δεν σταματούν τις αυθαιρεσίες, ούτε είναι εύκολος ο έλεγχος, γι΄αυτό χρειάζονται οι οργανωμένες διεκδικήσεις.
Ο Σ.Π. ξεκίνησε φέτος να εργάζεται σε γνωστό beach bar της Μυκόνου. Τα αφεντικά του «απαιτητικά και κακότροπα», η αμοιβή (κάπου 1.200 ευρώ μηνιαίως) μισή κανονική, μισή «μαύρη», ρεπό ανύπαρκτα, εξοντωτικές υπερωρίες, διαμονή σε ένα «φτιαγμένο» κοντέινερ με άλλους τέσσερις – «τουλάχιστον είχε εξαερισμό!».
Στον ενάμιση μήνα «τα βρόντηξε» γιατί «έχω μεν ανάγκη, έχω όμως και αξιοπρέπεια!», χάνοντας και δύο βδομαδιάτικα γιατί δεν προειδοποίησε έγκαιρα για την παραίτηση. Προσλήφθηκε εντούτοις γρήγορα σε άλλο μπαρ του νησιού όπου «η εργοδοσία αποδείχθηκε πολύ πιο ξηγημένη». Πλέον έχει σαφώς καλύτερες απολαβές σε όλα τα επίπεδα, «χαίρομαι οπότε τη δουλειά μου, αποδίδω καλύτερα και σέβομαι όπως με σεβάστηκαν!».
Η Άντζελα Κατζάκη έχει τελειώσει δημόσιες σχέσεις και επικοινωνία στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Ξεκίνησε να εργάζεται πρόπερσι τον χειμώνα σε κεντρικό ξενοδοχείο των Χανίων στο σέρβις και η εμπειρία της ήταν απογοητευτική: «Το προσωπικό λίγο και πιο άπειρο, ο διευθυντής γκρινιάρης, καταπιεστικός, ασυνεπής, με πολλές παραπάνω εργασιακές απαιτήσεις τις οποίες βεβαίως δεν αντάμοιβε ανάλογα. Αν αντιδρούσε κανείς, τον απέλυε βρίσκοντας κάποια άλλη δικαιολογία. Ήμασταν καθημερινά όλοι μέσα στα νεύρα – εντέλει παραιτήθηκα».
Η αμέσως επόμενη εργασιακή της εμπειρία ήταν και για εκείνη, ευτυχώς, αρκετά αναβαθμισμένη: «Στο ξενοδοχείο όπου δουλεύω τώρα στον Πλατανιά υπάρχει συλλογική σύμβαση που ανανεώνεται αυτόματα ανά δίμηνο. Πληρώνομαι τα νόμιμα, 800-900 ευρώ καθαρά τον μήνα (στο πρώτο μου δίνανε 510), με ένσημα, υπερωρίες, αργίες, όλα πληρωμένα συν τα tips. Οι συνθήκες είναι «μια χαρά», η διατροφή και η διαμονή επίσης, πληρώνουν και στην ώρα τους – μικροπροβλήματα τώρα παντού υπάρχουν αλλά συγκριτικά με ό,τι ακούω αλλού, είμαστε μάλλον «όαση»! Ε άμα νιώθεις ικανοποιημένος, επόμενο είναι να δίνεις τον καλύτερο εαυτό σου στη δουλειά, κάτι που εξάλλου ωφελεί μακροπρόθεσμα και την επιχείρηση».

Ο Γκορμπατσόφ στο ρόλο του “θύματος” – Το πραξικόπημα του Αυγούστου

Μια σύντομη παράθεση και ερμηνεία της κίνησης που πέρασε στην ιστορία ως το “Πραξικόπημα του Αυγούστου” κι επέσπευσε το τέλος της Σοβιετικής Ένωσης. Η εκτίμηση των γεγονότων και ο ρόλος του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, που προσπάθησε να εξαργυρώσει τα γεγονότα, αλλά είδε να τον ξεπερνάνε και να πετιέται στο περιθώριο από όσους τον θαύμαζαν και τον επαινούσαν.
Τα βασικά γεγονότα είναι λίγο-πολύ γνωστά. Στις 19 Αυγούστου του 1991, εκδηλώνεται η στρατιωτική κίνηση της Κρατικής Επιτροπής Σωτηρίας. Τανκ του Κόκκινου Στρατού κυκλοφορούν στην πρωτεύουσα, ενώ ανακοινώνεται ότι ο Γκορμπατσόφ έχει παραιτηθεί για λόγους υγείας και αντικαθίσταται από τον αντιπρόεδρο, Γκενάντι Γιανάγιεφ. Στην πραγματικότητα, ο Γκορμπατσόφ είχε τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό, στην Κριμαία, όπου βρισκόταν για διακοπές και παρακολουθούσε τις εξελίξεις. Σταδιακά γίνονται γνωστά και άλλα ονόματα ανώτατων στελεχών της σοβιετικής ηγεσίας, που συμμετέχουν στην Επιτροπή, από τον επικεφαλής της KGB (Βλαντίμιρ Κριουτσκόφ) μέχρι στελέχη του ΚΚΣΕ και των ενόπλων δυνάμεων (Μπορίς Πούγκο, κ.ά.).
Η κίνηση αυτή, που ονομάστηκε “το πραξικόπημα του Αυγούστου”, έθεσε ως στόχο της να σταματήσει την κρίση και τις διαλυτικές τάσεις στο σοβιετικό κράτος, αλλά αυτό που κατάφερε ουσιαστικά ήταν να επισπεύσει την τελική τους εκδήλωση. Η πιο χαρακτηριστική παράλειψη (;) ήταν ότι αμέλησε να συλλάβει το Γέλτσιν, τον ηγέτη των δυνάμεων της αντεπανάστασης, που βγήκε στους δρόμους με τους υποστηρικτές του για “να υπερασπιστεί τη δημοκρατία”, με θεατρικό τρόπο, αυξάνοντας τη δημοτικότητά του κατακόρυφα και προπαντός ανεμπόδιστα, χωρίς καμία αντίδραση από τους υπεύθυνους του πραξικοπήματος-οπερέτα. Σε λίγες ώρες, η τύχη της κίνησης είχε κριθεί, καθώς το σύνολο σχεδόν του στρατού και του κρατικού μηχανισμού περνούσε στο πλευρό του Γέλτσιν.
Οι επόμενοι μήνες ήταν απλώς το χρονικό του προαναγγελθέντος θανάτου της Σοβιετικής Ένωσης. Το ΚΚΣΕ τέθηκε εκτός νόμου στη Ρωσία (που τυπικά ήταν ακόμα μέλος της ΕΣΣΔ), κι ο Γκορμπατσόφ σύρεται από το Γέλτσιν σε μια σειρά κινήσεις, σαν άβουλο, εκτελεστικό όργανο, με αποκορύφωμα την κοινή τους συνέντευξη στο CNN, λίγες μέρες αργότερα, που έμοιαζε με άτυπη τελετή παράδοσης της εξουσίας.
Κι όμως, στις αρχές του ίδιου χρόνου, ο σοβιετικός λαός είχε τοποθετηθεί με συντριπτική πλειοψηφία, υπέρ της συνέχισης της ύπαρξης της Σοβιετικής Ένωσης, στο σχετικό ερώτημα που του είχε τεθεί με δημοψήφισμα (90% των ψηφισάντων και 75% του συνόλου, αν λάβουμε υπόψη ότι οι Βαλτικές Δημοκρατίες απείχαν, καθώς είχαν ήδη μπει σε τροχιά απόσχισης από την ΕΣΣΔ). Την περίοδο του “πραξικοπήματος”, βρίσκονταν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις στο Νόβο Ογκάρεβο, για τη μετεξέλιξη της Ένωσης και την υπογραφή μιας καινούριας συμφωνίας, η οποία φυσικά δεν προχώρησε ποτέ. Τα γεγονότα δείχνουν πού γράφουν οι ισχυροί τη “βούληση του κυρίαρχου λαού”, όταν αυτή δε συμβαδίζει με τις επιδιώξεις τους -που προωθούνταν πάντα στο όνομα της δημοκρατίας.
Μεγαλύτερη σημασία από τα γεγονότα αυτά καθαυτά, έχει η ερμηνεία τους. Έχοντας τυπική γραφειοκρατική λογική, η Επιτροπή Σωτηρίας κινήθηκε αποκλειστικά σε επίπεδο κρατικών θεσμών και μηχανισμών, χωρίς να απευθυνθεί στις λαϊκές μάζες για την υπεράσπιση του σοσιαλισμού και της σοβιετικής εξουσίας, το μόνο παράγοντα που θα μπορούσε πραγματικά να αντιστρέψει την πορεία των πραγμάτων. Αποτελούνταν από υπερασπιστές της Περεστρόικα, που διαφωνούσαν απλώς με το ρυθμό των μεταρρυθμίσεων και της μετάβασης σε μια οικονομία της αγοράς, επιδιώκοντας πιο ομαλές εξελίξεις (ενδεχομένως στο πρότυπο της Κίνας). Κινήθηκε ερασιτεχνικά, χωρίς αποφασιστικότητα -που είναι το κρίσιμο στοιχείο σε αυτές τις καταστάσεις- και έκανε ήρωα τον Μπορίς Γέλτσιν, προδιαγράφοντας αυτά που θα ακολουθούσαν.
Έχουν ειπωθεί πολλά για τις πραγματικές προθέσεις των στελεχών της κίνησης και το τέλος που είχαν κάποια εξ αυτών, βλέποντας τις ελπίδες του να διαψεύδονται οικτρά. Αλλά οι συνέπειες και το αποτέλεσμα ήταν τέτοια, που οι προθέσεις μικρή σημασία έχουν -κι αυτό δεν είναι κάποια θεωρία συνωμοσίας, αλλά αντικειμενική εκτίμηση.
Έχει ενδιαφέρον μια παλιότερη εκτίμηση του Β. Τιούλκιν, Α’ Γραμματέα της ΚΕ του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας (ΚΕΚΡ – ΕΚΚ), σχετικά με τα γεγονότα εκείνης της περιόδου, όπως την βρίσκουμε σε ένα φύλλο του Ριζοσπάστη:
Ο Β. Τιούλκιν περιγράφει στη συνέντευξή του την κοινωνική και πολιτική κατάσταση της εποχής, ενώ απαντώντας στο ερώτημα τι θα είχε συμβεί εάν είχε επικρατήσει η ΚΕΕΑ, σημειώνει τα εξής: «Η ανάλυση των γεγονότων δείχνει, πως αυτό δεν μπορούσε να γίνει, επειδή είχε σχεδιασθεί κάτι άλλο» και προσθέτει: «Οι δηλώσεις της ΚΕΕΑ δείχνουν πως εξέφραζαν την βάσιμη ανησυχία για την κρίσιμη κατάσταση που δημιουργήθηκε (…), ωστόσο η ΚΕΕΑ σε βασικά ζητήματα ακολουθούσε τις θέσεις του Γκορμπατσόφ. Η ηγεσία της ΚΕΕΑ τασσόταν υπέρ της συνέχισης των λεγόμενων δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων, υπέρ της πορείας της αγοράς καθώς και της δημιουργίας της μεικτής οικονομίας, στην ουσία υπέρ της συνέχειας της καπιταλιστικοποίησης της οικονομίας, υπέρ της ανάπτυξης του αστικού κοινοβουλευτισμού, υπό το σύνθημα της λαϊκής εξουσίας και του πολιτικού πλουραλισμού, δηλαδή στην ουσία υπέρ της παρεκτροπής από το σοβιετικό σύστημα οργάνωσης της εξουσίας. Ολες τις ελπίδες για την αλλαγή της κατάστασης και τη διατήρηση της ΕΣΣΔ η ηγεσία της ΚΕΕΑ τις συνέδεε με την αλλαγή των προσωπικοτήτων στην ηγεσία. Θεωρώντας πως οι καλοί θα αντικαταστήσουν τους κακούς. Εάν φανταστούμε πως με κάποιο θαύμα η ΚΕΕΑ θα πετύχαινε, τότε μάλλον θα διατηρούσε την πορεία του Γκορμπατσόφ. Δηλαδή θα συνεχιζόταν η πορεία προς τον καπιταλισμό, μόνο που για κάποιο διάστημα θα πραγματοποιούνταν κάτω από την κόκκινη σημαία του ΚΚΣΕ».
Απαντώντας στο ερώτημα τι θα έπρεπε να γίνει, ο Β. Τιούλκιν αναφέρεται στο κίνημα των κομμουνιστικών δυνάμεων, που μέσα στο ΚΚΣΕ μάχονταν τις δυνάμεις του οπορτουνισμού, που εκείνη την περίοδο είχαν διαμορφωθεί σε αντεπαναστατική δύναμη και προσθέτει: «Στο ΚΚΣΕ υπήρχαν πολλοί τίμιοι κομμουνιστές που αντιστέκονταν στην πολιτική της καπιταλιστικοποίησης, όμως οι πιο πολλοί από αυτούς δεν είχαν σαφή κατανόηση του τι συμβαίνει στην ουσία, και πρώτα απ’ όλα τους έλειψαν οι οργανωτικές δυνατότητες για τον κοινό θεωρητικό, πολιτικό και οικονομικό αγώνα. Κανένα από τα μέλη της ΚΕΕΑ ούτε νωρίτερα, ούτε κατά τη διάρκεια της διακήρυξης της έκτακτης κατάστασης, δεν προσπάθησε να απευθυνθεί στις κομματικές μάζες και να οργανώσει την αντίσταση στο εσωκομματικό μέτωπο. Κατά τη γνώμη μας από εκεί θα έπρεπε να ξεκινήσουν».
Ποιος ήταν όμως ο ρόλος του Γκορμπατσόφ στα γεγονότα;
Ο Γκορμπατσόφ τήρησε στάση αναμονής, περιμένοντας να δει προς τα πού θα παν τα πράγματα. Επί χρόνια αξιοποιούσε τα δύο «άκρα», “ανανεωτές” και “συντηρητικούς”, για να ενισχύει τη θέση του, παίζοντας το ρόλο του ισορροπιστή που πρεσβεύει το “σώφρον κέντρο”. Όταν είδε προς τα πού γέρνει η πλάστιγγα, έπαιξε το χαρτί του “αντιστασιακού” που αρνήθηκε να προδώσει τη χώρα του, τη δημοκρατία και να παραιτηθεί υπέρ της επιτροπής για “λόγους υγείας”. Αλλά η δυναμική των πραγμάτων τον είχε ήδη ξεπεράσει. Ο Γκορμπατσόφ επέστρεψε στη Μόσχα, στις 21 Αυγούστου (σαν σήμερα, 26 χρόνια πριν), όχι ως θριαμβευτής, όπως υπολόγιζε, αλλά ως πολιτικό πτώμα, που γινόταν παιχνίδι στα χέρια του Γέλτσιν.
Την ίδια χρονιά, κυκλοφόρησε στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Λιβάνη το βιβλίο του Γκορμπατσόφ “το πραξικόπημα του Αυγούστου – Η αλήθεια και το μέλλον”. Το βιβλίο είναι μια άνοστη συρραφή πρόχειρων, ανούσιων σημειώσεων, που δείχνουν ότι ο Γκορμπατσόφ ανησυχούσε ήδη για τη μελλοντική του καριέρα ως συγγραφέας, εφόσον κολλούσε ήδη τα τελευταία πολιτικά του ένσημα. Από το ίδιο εκδοτικό είχε κυκλοφορήσει και το βιβλίο του “Περεστρόικα”, όπου ανέλυε διεξοδικά την περίφημη “Νέα Σκέψη”, με την οποία έντυνε την παμπάλαια σοσιαλδημοκρατική σκουριά.
Παρόλα αυτά, το βιβλίο περιέχει μερικές ενδιαφέρουσες κι αποκαλυπτικές ομολογίες, που αρκούσαν να ανοίξουν τα μάτια και στον τελευταίο οπαδό του. Ο “Γκόρμπι” απέρριπτε την κατηγορία του πράκτορα του ιμπεριαλισμού με το φοβερό επιχείρημα ότι είναι ανακαλύψεις του “κίτρινου Τύπου”, όπως κάποτε κατηγορούσαν το Λένιν για πράκτορα των Γερμανών. Και έκανε μια καθαρή τοποθέτηση για την πολιτική ουσία της ιστορικής στροφής, στο 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ, και τη μελλοντική προοπτική, δηλαδή τον καπιταλισμό.
Το κυριότερο είναι μα μην κάνουμε πίσω τώρα, να μη σταματήσουμε, να μην αναζητήσουμε τη σωτηρία στο παρελθόν. Αυτό θα ήταν ανεπανόρθωτο λάθος. Θα ήταν καθαρή αυτοκτονία, αν κι αυτή τη φορά διστάσουμε και σταματήσουμε στα μισά του δρόμου –όπως στις δεκαετίες του 50’ και του 60’.
Ακολούθως έδινε το ιδεολογικό του περίγραμμα, που δεν ήταν παρά το στίγμα ενός γνήσιου σοσιαλδημοκράτη.
Ανήκω σε εκείνη την κατηγορία των ανθρώπων που ποτέ δεν κρύβουν τις απόψεις τους. Είμαι εκ πεποιθήσεως οπαδός της σοσιαλιστικής ιδέας. Υπάρχουν διάφορα παρακλάδια του σοσιαλιστικού κινήματος, γιατί δεν είναι κάποιο μοντέλο στο οποίο προσαρμόζεται η εκάστοτε κοινωνία. Όχι, είναι ιδέα, μόνο ιδέα, με αξίες που διαμορφώθηκαν στην πορεία αναζήτησης μιας πιο δίκαιας κοινωνίας. Ιδέα που τροφοδοτείται κι από πολλά επιτεύγματα του χριστιανισμού, κι άλλων φιλοσοφικών ρευμάτων.
Όταν αναφερόμαστε στο σοσιαλισμό, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι απέτυχε το μοντέλο του σοσιαλισμού που εφαρμόστηκε στην χώρα μας κι όχι η ίδια η σοσιαλιστική ιδέα.
Μπορεί να ακούγεται ως τραγική ειρωνεία, αλλά από μια άποψη έχει δίκιο. Όντως δεν έκρυψε ποτέ τις απόψεις του. Απλώς τις πασπάλισε με συνθήματα “για περισσότερο σοσιαλισμό” και μας τις πλασάρισε ως “Νέα Σκέψη” και την τελευταία λέξη του επαναστατικού μαρξισμού. Κι ως προς αυτό οφείλουμε να κάνουμε κι εμείς την αυτοκριτική μας..
Δείτε εδώ όλες τις αναρτήσεις του Αφιερώματος της Κατιούσα στην Οχτωβριανή Επανάσταση

Ήταν λάθος φάρμακο για την κρίση τα μνημόνια;

Μνημόνια τέλος! Τουλάχιστον στο τυπικό σκέλος, διότι οι συνέπειες της πολιτικής που εφαρμόστηκε αυτά τα οκτώ χρόνια θα συνεχίσουν να είναι παρούσες. Την ίδια στιγμή, κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση αναλώνονται σε μια άνευ ουσίας μικροπολιτική αντιπαράθεση, αντί να ασχολούνται με την επόμενη μέρα για τη χώρα. Για να μπορέσουμε όμως να κατανοήσουμε τι μας περιμένει από εδώ και πέρα, θα πρέπει να ανοίξουμε τη συζήτηση ως προς τι ήταν τα μνημόνια.
Το ερώτημα που πάντα τίθεται σε αυτήν τη συζήτηση είναι αν η κρίση έφερε τα μνημόνια ή τα μνημόνια την κρίση. Για να λάβουμε απάντηση, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι η κρίση ήταν αναπόφευκτη, καθώς αποτελεί σάρκα από τη σάρκα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Όσοι αναγορεύουν ως αιτία της κρίσης τις μίζες, τη διαφθορά και την αδιαφάνεια, τη διόγκωση του κρατικού επιχειρηματικού τομέα και των δημόσιων υπαλλήλων, τις καθυστερήσεις στις ιδωτικοποιήσεις και τα ρουσφέτια, απλώς προσπαθούν να κρύψουν την πραγματική φύση του προβλήματος.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα από το βολικό επιχείρημα ότι ο λαός κατανάλωνε περισσότερα από ό,τι μπορούσε. Τα μνημόνια, λοιπόν, ήταν το “φάρμακο” που χορηγήθηκε για την ελληνική κρίση -που ήρθε ως αποτέλεσμα της διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης.
Όμως δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι το “φάρμακο” αποδείχτηκε αναποτελεσματικό και διαιώνισε το πρόβλημα. Είναι ακριβές αυτό;
Οι κρίσεις αντιμετωπίζονται ιστορικά με δύο τρόπους: με καταστροφή κεφαλαίων και την απαξίωση της εργατικής δύναμης. Αυτό συνέβη στην Ελλάδα, αυτό συνέβη και διεθνώς -σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης με ή χωρίς προγράμματα στήριξης. Τα μνημόνια στην πραγματικότητα ενέταξαν στο εγχώριο θεσμικό πλαίσιο μια σειρά από μέτρα που στην Ελλάδα ήταν προγραμματισμένα να ληφθούν και από τη ΝΔ και από το ΠΑΣΟΚ τα προηγούμενα χρόνια και δεν πάρθηκαν για μια σειρά από λόγους -ως προϋπόθεση συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη.
Βλέποντας την Ελλάδα του 2018, όλοι αντιλαμβάνονται ότι είναι μια χώρα με φτηνή εργατική δύναμη, που προσφέρει χαμηλές παροχές στους πολίτες της, έχοντας λάβει παράλληλα όλα τα απαραίτητα μέτρα για την επιστροφή στην κερδοφορία των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Επομένως, τα μνημόνια κάθε άλλο παρά λάθος “φάρμακο” ήταν. Πέτυχαν απολύτως τους ταξικούς στόχους που είχαν θέσει και που πηγάζουν από τη στρατηγική και τις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στρώνοντας το δρόμο για την επόμενη ημέρα, που θα βρει τους άνεργους, τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους και τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες στο περιθώριο.

«Σ’ αφήσανε μωρή Βουλγάρα;» – Η Σωτηρία Μπέλλου στην Αντίσταση

Είκοσι χρόνια από τον θάνατο της μεγάλης ερμηνεύτριας Σωτηρίας Μπέλλου συμπληρώνονται σήμερα (γεννήθηκε στις 22 του Αυγούστου 1921  και «έφυγε» στις 27 του Αυγούστου 1997).
Η ζωή της Σωτηρίας Μπέλλου πέρασε από σαράντα κύματα: φτώχεια, αγώνας για την επιβίωση, αντίσταση, εμφυλιοπολεμικές διώξεις, πίκρες, πάθη και τραγούδι. Όμως η μεγάλη μας ερμηνεύτρια εκτός από τα τραγούδια της, συνδέθηκε με το λαό και με κοινούς αγώνες.
«Ήμουν, είμαι και θα είμαι αριστερή. Το λέω και το φωνάζω… Πέρασα πολλά. Και ξύλο και φυλακές», θα πει η ίδια σε συνέντευξή της στο Ριζοσπάστη, την εφημερίδα που η ίδια διακινούσε κρυφά εκείνα τα πέτρινα χρόνια. Οι Γερμανοί την πιάνουν και τη φυλακίζουν. Τον Δεκέμβρη του 1944 παίρνει μέρος με τον ΕΛΑΣ στις μάχες της Αθήνας και τραυματίζεται.
Η ίδια διηγείται στην δημοσιογράφο Σοφία Αδαμίδου (συγγραφέα της αυτοβιογραφίας της Σωτηρίας Μπέλλου «Πότε ντόρτια, πότε εξάρες», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη), συγκλονιστικές λεπτομέρειες από το πέρασμά της στα μπουντρούμια της οδού Μέρλιν, στις φυλακές Χατζηκώστα και αλλού, όπου χιλιάδες αγωνιστές και αγωνίστριες βασανίστηκαν απάνθρωπα και φυλακίστηκαν. Αντιγράφουμε από τον σημερινό Ριζοσπάστη:
«Το μαρτύριο της Κατοχής δεν μπορώ να το ξεχάσω. Θυμάμαι τα φρικτά μπουντρούμια της οδού Μέρλιν. Οσοι ακούνε για τα υπόγεια αυτά τους πιάνει τρόμος, γιατί όλοι ξέρουν ή έχουν ακούσει τι γινόταν εκεί. Εγώ τα έζησα. Είκοσι χρονών κοριτσάκι. Πήγα να κλέψω μια κουραμάνα από ένα γερμανικό αυτοκίνητο επειδή πεινούσα. Μ’ άρπαξαν, με σπάσανε στο ξύλο και με πήγαν στα μπουντρούμια. Με χτύπησαν πρώτα με τον υποκόπανο και μετά, που με πήγαν εκεί, συνεχίσθηκε το ξύλο. Με σακάτεψαν. Μετά από βασανιστήρια πολλά με πήγαν στον ανακριτή. Κατάλαβαν ότι δεν ήμουν επικίνδυνη, με είδαν μικρή κοπέλα και συνεσταλμένη και με άφησαν.
“Ελαβα μέρος σε πολλές μάχες”, έλεγε καθώς ξεδίπλωνε το κουβάρι με τις μνήμες των δύσκολων καιρών.
“Ημουν με τους αριστερούς της Χαλκίδας και σε μια μάχη κοντά στην Ομόνοια, οδός Βούλγαρη και Πειραιώς, τραυματίστηκα στο χέρι. Αμέσως μετά την οπισθοχώρηση δεν πρόλαβα να φύγω, έμεινα λίγο πίσω και κάτι… μην πω… με κάρφωσαν στην Εθνοφυλακή και κοντά στον Σταθμό Λαρίσης, εδώ στον Αγιο Παύλο, με συνέλαβαν. Μετά από το Στ’ Αστυνομικό Τμήμα που μας πήγαν στην αρχή, μαζί με άλλες γυναίκες σαν τσούρμο μας μετέφεραν σε ένα παλιό καμπαρέ που είχαν επιτάξει, το “Κιτ-Κατ” που ήταν στην αρχή της οδού Βουκουρεστίου».
«Μετά από λίγες μέρες», θυμόταν η Σωτηρία, «μας πήγαν σε μια παλιά πολυκατοικία στην οδό Θεμιστοκλέους, γιατί οι φυλακές Αβέρωφ είχαν καταστραφεί από τους αγωνιστές της Αντίστασης. Ενα βράδυ ήρθαν κάτι καμιόνια και καμιά σαρανταριά από μας, μας πήραν και δεν ξέραμε πού μας πάνε. Τελικά μας μετέφεραν στις φυλακές Χατζηκώνστα, στην οδό Πειραιώς, που κι αυτές από το κίνημα ήταν κατεστραμμένες. Σπασμένα τζάμια και ερείπια. Μας έβαλαν πρώτα να καθαρίσουμε τις φυλακές. Εν τω μεταξύ, είχα τραυματιστεί στο χέρι. Είχα υψηλό πυρετό κι επειδή δεν υπήρχαν μέσα περιθάλψεως είχε πρηστεί η μασχάλη μου. Ενα πρωί μας σήκωσαν με το κρύο να κάνουμε βόλτα μέσα στο προαύλιο των φυλακών. Βόλτα χειμώνας καιρός. Ηταν ένας αρχιφύλακας εκεί που το διέταξε. Ενας… τέλος πάντων.
Δεν μπορούσα εγώ να κάνω βόλτα στο προαύλιο γιατί απ’ το τραύμα είχα πυρετό. Ημουν σε κατάσταση αξιοθρήνητη. Αυτός, όμως, δεν καταλάβαινε από τέτοια και μ’ αρπάει από τα μαλλιά, με πλακώνει στο ξύλο και με κλείνει στα μπουντρούμια. Σε κάτι μπουντρούμια, Παναγιά μου! Ενα δωμάτιο μισό επί ένα μέτρο. Εκείνη την ώρα φαίνεται ότι με λυπήθηκε ο Θεός και οι άλλες γυναίκες επάνω επαναστάτησαν. Αρχιζαν να φωνάζουν γιατί με χτυπούσε χωρίς λόγο. Και κείνη την ώρα για καλή μου τύχη έρχεται ο Ερυθρός Σταυρός. Ηταν και μια άλλη γυναίκα εκεί, φυλακισμένη μαζί με μας, που ήταν επιστήμων, νομίζω δικηγόρος, δε θυμάμαι το όνομά της, αν ζει καλή της ώρα κι αν έχει πεθάνει ο Θεός να τη συγχωρέσει, που τρέχει αμέσως στους εκπροσώπους του Ερυθρού Σταυρού και λέει με λεπτομέρειες ό,τι συνέβη. Με ζήτησαν αυτοί του Ερυθρού, κατέβηκαν κάτω, με είδαν στα κακά μου χάλια, είχα 40 πυρετό και αμέσως έδωσαν διαταγή να φύγω και να γυρίσω πίσω στις φυλακές, ας τις πούμε, της οδού Θεμιστοκλέους. Εκεί είχαν κάτι ψευτοφάρμακα, κάτι ασπιρίνες».
«Στη Θεμιστοκλέους, όταν γύρισα τράβηξα πάλι μαρτύρια. Μια μέρα ζήτησα να μας δώσουν λίγο ψωμί περισσότερο. Η κατάσταση ήταν τραγική. Πείνα και δυστυχία. Είχαμε μια κουβέρτα δέκα γυναίκες. Οταν, λοιπόν, ζήτησα λίγο παραπάνω ψωμί, μου είπαν “Αντάρτισσα είσαι; Κι εδώ μέσα είσαι αντάρτισσα”; Με παίρνουν αμέσως και με πολλές φασαρίες με κλείνουν στο πειθαρχείο».
«Μετά από καιρό περνάγαμε από μια επιτροπή και κάθε μέρα, δύο – τρεις κάθε φορά τις άφηναν ελεύθερες. Κάποια μέρα, λοιπόν, ήρθε και η δική μου σειρά. Με άφησαν ελεύθερη. Μόλις βγήκα είχα πάρει μια κουβέρτα και κάτι σχισμένα παπούτσια και βάδιζα προς την Ομόνοια. Με βλέπει ένας αξιωματικός που ήταν στη Θεμιστοκλέους και μου λέει: “Σ’ αφήσανε μωρή Βουλγάρα;” Του λέω δεν είμαι Βουλγάρα είμαι Ελληνίδα. Με πλακώνει στο ξύλο και με ξαναπάει φυλακή. Διαμαρτυρήθηκα όμως στην Επιτροπή και με άφησαν να φύγω».

Τρία...





Τις «προτεραιότητες» της κυβέρνησης για μετά το «τέλος των μνημονίων» καταγράφει η «Αυγή». Ποιες είναι αυτές; Οι «Συλλογικές Συμβάσεις», η «αύξηση του κατώτατου μισθού» και η «δικαιότερη φορολόγηση». Μιλάμε δηλαδή για «τρία στα τρία» στην απάτη! Σε ό,τι αφορά τις Συλλογικές Συμβάσεις, ακόμα και η περίφημη επεκτασιμότητα όσων κλαδικών έχουν υπογραφεί δείχνει να «κολλάει» στην υποχρέωση των εργοδοτών να καταθέσουν στοιχεία από τα μητρώα των εταιρειών τους για τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούν, ώστε να πιστοποιηθεί η «αντιπροσωπευτικότητά» τους στον κλάδο. Οι επιχειρηματικοί όμιλοι οχυρώνονται πίσω απ' αυτήν τη διάταξη της νομοθεσίας και με διάφορα προσχήματα αρνούνται να καταθέσουν στοιχεία, ακόμα και στις περιπτώσεις που η κλαδική Σύμβαση προβλέπει ελάχιστα παραπάνω από τις επιχειρησιακές ή τις ατομικές του κλάδου.

Κακόγουστη παράσταση





«


Κήρυγμα μίσους», «διάγγελμα διχασμού», «Το πάθημα δεν έγινε μάθημα», «Η Ελλάδα δεν ευτύχησε, σε αντίθεση με όλες τις άλλες χώρες που μπήκαν σε μνημόνια, να δει το πολιτικό της σύστημα να συνεννοείται σε κεφαλαιώδη». Με αυτό το στίγμα υποδέχτηκε ο αστικός Τύπος το πρωθυπουργικό διάγγελμα από την Ιθάκη και τις αντιδράσεις των υπόλοιπων αστικών κομμάτων, κάνοντας «την τρίχα τριχιά» και επιχειρώντας να παρουσιάσει ένα σκηνικό «πόλωσης» ανάμεσα στους διαχειριστές του σάπιου συστήματος.

Το «φούσκωμα» βέβαια εξηγείται, στην προσπάθειά τους να ξαναζεστάνουν τη «σούπα» του χρεοκοπημένου δικομματισμού, να χαράξουν κάλπικες διαχωριστικές γραμμές ή να υπερτονίσουν επιμέρους και δευτερεύουσες διαφορές, με στόχο τον εγκλωβισμό του λαού σε χρεοκοπημένα δίπολα, σε «προοδευτικά και αντιδεξιά» ή «αντιΣΥΡΙΖΑ» μέτωπα.

Φιλότιμη προσπάθεια, αλλά το «υλικό» είναι φτωχό, και τους εκθέτει, διότι:

Κυβέρνηση, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και άλλοι δεν αμφισβητούν το μνημονιακό πλαίσιο που από κοινού έφτιαξαν τα δέκα τελευταία χρόνια, τους εκατοντάδες αντεργατικούς νόμους που ψήφισαν διαδοχικά και από κοινού, διαμορφώνοντας την εργασιακή ζούγκλα για τη θωράκιση του κεφαλαίου και την «προσέλκυση επενδύσεων».
Συγκλίνουν απόλυτα στην εμπλοκή της χώρας στα δολοφονικά σχέδια ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ στην περιοχή και προωθούν από κοινού το στόχο της «γεωστρατηγικής αναβάθμισης» της αστικής τάξης, που για το λαό μας σημαίνει νέους μεγάλους κινδύνους.
Κανείς τους δεν αμφισβητεί τα «ιερά και όσια» της καπιταλιστικής κερδοφορίας και ανταγωνιστικότητας, τους στόχους της ανάκαμψης του κεφαλαίου, που επιβάλλουν τσάκισμα των εργατικών - λαϊκών αναγκών, τη συμμετοχή της χώρας στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις και συμμαχίες.
Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος για τον οποίο το «μαλλιοτράβηγμά» τους δεν γίνεται για το ποιος θα πρωτοκαταργήσει τους αντιασφαλιστικούς νόμους που διέλυσαν τον κοινωνικό χαρακτήρα της ασφάλισης, ή τους μόνιμους «κόφτες» σε Υγεία και Πρόνοια. Γι' αυτό δηλώνουν όλοι πίστη στα μνημόνια διαρκείας της ΕΕ, τα «Ευρωπαϊκά Εξάμηνα», το «Σύμφωνο Σταθερότητας», τους «κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας».
Γι' αυτό φορτώνουν στο λαό ένα χρέος για το οποίο ευθύνεται η πολιτική στήριξης του κεφαλαίου με όλα τα μέσα. Γι' αυτό, τέλος, ακόμα και η «κοινωνική ευαισθησία» τους δεν είναι τίποτα περισσότερο από την πολιτική πτωχοκομείου, τις Οδηγίες της ΕΕ για τους μηχανισμούς ενσωμάτωσης της «ακραίας» φτώχειας, που σημαίνουν αναδιανομή της φτώχειας, προϋποθέτουν τσάκισμα δικαιωμάτων, χρηματοδοτούν απευθείας το κεφάλαιο.

Ολοι μαζί, με μια φωνή, λένε για το πώς θα αφήσουν οριστικά πίσω τις «παθογένειες του παρελθόντος», όπως βαφτίζουν τα όσα έχασαν οι εργαζόμενοι, για τη «μεταρρυθμιστική προσπάθεια» που πρέπει να συνεχιστεί, προσθέτοντας κι άλλα βάρη στην πλάτη του λαού, για το πώς δεν θα «διακινδυνεύσουν τα όσα κατακτήθηκαν» για το κεφάλαιο τα προηγούμενα χρόνια.

Ο καβγάς είναι για το ποιος μπορεί να υπηρετήσει καλύτερα και πιο αποτελεσματικά αυτήν την πολιτική.
Κι αν οι υπογραφές όλων τους στο τρίτο μνημόνιο δεν αρκούν, υπάρχουν και οι δεσμεύσεις για την εφαρμογή του «μεταμνημονιακού» μνημονίου, της πρόσφατης συμφωνίας της κυβέρνησης με τους δανειστές, η «αισιοδοξία» του Κλ. Ρέγκλινγκ ότι «η Ελλάδα θα τα καταφέρει» επειδή τόσο ο σημερινός πρωθυπουργός όσο και ο Κυρ. Μητσοτάκης «είναι μεταρρυθμιστές και με διαβεβαίωσαν ότι υποστηρίζουν τους στόχους του προγράμματος του ESM».

Να λοιπόν ποιο είναι το κοινό «έδαφος», η στρατηγική σύμπλευση των κομμάτων της αστικής διαχείρισης, που τους υποχρεώνει να ανεβάζουν ξανά και ξανά το ίδιο «έργο» που έχουν δει οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα σε ουκ ολίγες εκδοχές στο πρόσφατο παρελθόν, έστω και με άλλους πρωταγωνιστές, από τότε που ΠΑΣΟΚ - ΝΔ τους χώριζε «χάος», διαδέχονταν ο ένας τον άλλο ως «το φως και το σκοτάδι» και μετά συγκυβέρνησαν.

Πάνω σε αυτό το κοινό έδαφος εξελίσσεται τόσο η προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να «ξεπλύνει» το φθαρμένο τμήμα της σοσιαλδημοκρατίας, ζητώντας του να ξεκόψει «από τον νεοφιλελευθερισμό και την ακροδεξιά», αξιοποιώντας το ως «τσόντα» στα επόμενα σχήματα αστικής διαχείρισης, όσο και η αντίστοιχη της ΝΔ να προσεταιριστεί δυνάμεις της «κεντροαριστεράς» ως συμπλήρωμα στα «αντιΣΥΡΙΖΑ» μέτωπα.
Αυτή η στρατηγική σύμπλευση είναι η «συγκολλητική ουσία» και της σημερινής κυβέρνησης, ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και ένα πρώην κομμάτι της ΝΔ. Αυτή η σύμπλευση κάθε άλλο παρά κάνει «επιστημονική φαντασία» και τα όσα ακούστηκαν πρόσφατα ότι «οι Βρυξέλλες ιδανικά θα ήθελαν μια συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ».
Οι εργαζόμενοι, ο λαός, έχουν πείρα που μπορούν να αξιοποιήσουν για να αχρηστεύσουν τις παγίδες που στήνονται ξανά.

Νέα βαρυχειμωνιά...




Το κλισέ της «νέας εποχής», που υποτίθεται ότι ξεκίνησε την περασμένη Δευτέρα, επαναλαμβάνουν διαρκώς τα κυβερνητικά στελέχη, αναπαράγοντας τις αυταπάτες γύρω από το «τέλος των μνημονίων».
Βεβαίως, οι εργαζόμενοι γνωρίζουν από πρώτο χέρι ότι η «νέα εποχή» είναι μια ...τσουχτερή βαρυχειμωνιά, καθώς θεμελιώνεται στα αποκαΐδια των δικαιωμάτων τους.
Οι χιλιάδες μνημονιακοί εφαρμοστικοί νόμοι, οι οποίοι παραμένουν σε ισχύ, ψηφισμένοι από ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ τα τελευταία οκτώ χρόνια, η πολιτική δηλαδή στήριξης των κερδών των επιχειρηματικών ομίλων, είναι ο πραγματικός πρωταγωνιστής και αυτής της «νέας εποχής».
Το γνωρίζουν οι εργατοϋπάλληλοι, που ζουν την ένταση της εκμετάλλευσης και βλέπουν ότι δεν μπορούν να ικανοποιήσουν στοιχειώδεις ανάγκες τους, όπως σε Υγεία και Παιδεία, την ίδια ώρα που αυξάνεται ο πλούτος που παράγουν με τη δουλειά τους. Το ξέρουν οι χιλιάδες άνεργοι, που έχουν ως «διέξοδο» κακοπληρωμένη ελαστική εργασία.
Το ζουν καθημερινά οι αυτοαπασχολούμενοι σε πόλεις και χωριά, που στραγγαλίζονται από κράτος, τράπεζες και μονοπωλιακούς ομίλους.
Το βιώνουν οι συνταξιούχοι, που δοκιμάζουν τις περικοπές από όλες τις κυβερνήσεις.
Η «νέα εποχή» είναι βασισμένη μεταξύ άλλων στο ξεχαρβαλωμένο κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα, στους εκατοντάδες νόμους που εντείνουν την εκμετάλλευση στους τόπους δουλειάς και δίνουν το «πράσινο φως» στην εργοδοσία να «ξεσαλώσει».
Θεμελιώνεται στις ομαδικές απολύσεις, στις εργασιακές σχέσεις - λάστιχο, στις διαλυμένες ΣΣΕ, στο χτύπημα του απεργιακού δικαιώματος, στην ένταση της εργοδοτικής αυθαιρεσίας και καταστολής.
Επίσης, στις εξοντωτικές συνθήκες δουλειάς, ειδικά στους «δυναμικούς κλάδους», που για την κυβέρνηση συνθέτουν το «νέο παραγωγικό μοντέλο».
Στα εκατοντάδες εργατικά «ατυχήματα» στους τόπους δουλειάς, ως αποτέλεσμα της εντατικοποίησης και της έλλειψης μέσων προστασίας.
Θεμελιώνεται ακόμα στο «μπούκωμα» των μονοπωλιακών ομίλων με φρέσκο χρήμα, που εξασφαλίζεται από το ξεζούμισμα του λαϊκού εισοδήματος, μέσω των θηριωδών πλεονασμάτων.
Η «νέα εποχή» περιλαμβάνει τη βαθύτερη εμπλοκή της Ελλάδας σε επικίνδυνους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, για να κατοχυρώνεται η ανάκαμψη της καπιταλιστικής κερδοφορίας.
Ολα αυτά τα μέτρα που τσακίζουν τα εργατικά - λαϊκά στρώματα έχουν την υπογραφή όλων των κυβερνήσεων, και αυτό είναι που φανερώνει την ουσιαστική σύγκλιση όλων των αστικών κομμάτων στη στρατηγική του κεφαλαίου.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, οι οποίοι μαζί με πολλούς ακόμα παράγοντες συνθέτουν το μνημόνιο διαρκείας για το λαό, που είναι η κερδοφορία των μονοπωλίων, κάθε αναφορά της κυβέρνησης στην «επόμενη μέρα» είναι πρόκληση για το λαό.
Για την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, τίποτα το «νέο» δεν μπορεί να δώσει αυτή η πολιτική που υλοποιείται από τον ΣΥΡΙΖΑ, σε συνέχεια των προκατόχων του.
Αλλωστε, με κάθε ευκαιρία η κυβέρνηση - όπως και ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του - σπεύδει να ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχει περίπτωση επιστροφής στις «παθογένειες» του παρελθόντος, όπως χαρακτηρίζουν τα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα που ξηλώθηκαν.
Συνεπώς, πραγματικά νέα εποχή για τα εργατικά - λαϊκά στρώματα μπορεί να υπάρξει μόνο με κατάργηση εδώ και τώρα όλων των μνημονίων και των εφαρμοστικών τους νόμων, με επιστροφή μέχρι κεραίας όλων των απωλειών που είχαν στα χρόνια της κρίσης.
Νέα εποχή σημαίνει ο λαός να ξεμπερδεύει με όλους αυτούς που του κλέβουν τον πλούτο που παράγει. Γιατί νέο σήμερα σημαίνει να μπορούν η εργατική τάξη, ο λαός και τα παιδιά τους, να ικανοποιούν ολόπλευρα όλες τις σύγχρονες ανάγκες τους. Να μπορούν να ζουν σύμφωνα με αυτά που επιτρέπει η εξέλιξη της επιστήμης και της παραγωγής.
Νέο λοιπόν για τους εργαζόμενους είναι να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, να δυναμώσει αποφασιστικά ο ταξικός αγώνας σε κάθε χώρο δουλειάς και σε κάθε κλάδο, σε σύγκρουση με την κυβέρνηση και το κεφάλαιο, για να κερδίσουν τη ζωή που τους αξίζει.

TOP READ