Επικίνδυνο τοπίο για τα λαϊκά δικαιώματα και τις ελευθερίες

Δίπλα στην αναβίωση του «ιδιώνυμου» για τη δίωξη όσων αντιδρούν στους πλειστηριασμούς λαϊκών κατοικιών, στο νόμο που προσφέρει πρόσθετα όπλα στην εργοδοσία και στην αστική Δικαιοσύνη για να χτυπήσουν το δικαίωμα στην απεργία, στην καταστολή απεργών (π.χ. «Καρυπίδης»), συνταξιούχων, φοιτητών, εκπαιδευτικών και των εργαζομένων που χαλούν τις «αναπτυξιακές φιέστες» για το κεφάλαιο, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ διαρκώς προσθέτει μέτρα που περνάνε σχεδόν «στα μουλωχτά» από τη Βουλή, για την ένταση της καταστολής και την ποινικοποίηση της οργανωμένης συλλογικής δράσης. Κάτω από τον γενικό τίτλο «καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της εγκληματικότητας», διαμορφώνεται ένα αυστηρό πλαίσιο νόμων, θεσμών και διατάξεων για κάθε χρήση. Πρόκειται για νόμους που εκπορεύονται από τη στρατηγική της ΕΕ για τη συγκρότηση ενός «Ενιαίου Χώρου Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης (ΧΕΑΔ)», όπου προβλέπονται εκτεταμένοι μηχανισμοί παρακολούθησης, φακελώματος και καταστολής (βλέπε Συνθήκη Σένγκεν, ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης, Europol κ.λπ.). Η κυβέρνηση, με την ψήφο της ΝΔ και των άλλων αστικών κομμάτων, εμπλουτίζει κάθε τόσο και με διάφορα προσχήματα το ήδη αντιδραστικό θεσμικό πλαίσιο που παρέλαβε και διαμορφώνει ένα επικίνδυνο τοπίο για τα λαϊκά δικαιώματα και τις ελευθερίες.

***

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία (τον Ιούνη του 2016) της απόφασης του Συμβουλίου της Ευρώπης και της κοινοτικής Οδηγίας 2013/40/ΕΕ, που αφορούν στο «έγκλημα στον κυβερνοχώρο», την «ποινικοποίηση πράξεων ρατσιστικής και ξενοφοβικής φύσης, που διαπράττονται μέσω συστημάτων υπολογιστών» και «τις επιθέσεις κατά συστημάτων πληροφοριών». Οι διατάξεις του - ανεξάρτητα από τα προσχήματα που θα αξιοποιούνται κάθε φορά - προβλέπουν ακόμα και την προληπτική δράση των διωκτικών αρχών, με σειρά μέτρων όπως η προληπτική άρση απορρήτου των επικοινωνιών, η προληπτική έρευνα, συλλογή και κατάσχεση στοιχείων από υπολογιστές ή δίκτυα υπολογιστών κ.ο.κ. Προβλέπεται, για παράδειγμα, η δυνατότητα των διωκτικών αρχών να μπορούν να παρακολουθούν τα στοιχεία και τα δεδομένα του υπολογιστή του «υπόπτου», να εκδίδουν διαταγή έκθεσης εις βάρος οποιουδήποτε, ακόμη και αν αυτός δεν έχει καταστεί κατηγορούμενος, ενώ μπορούν να προβαίνουν σε έρευνα και κατάσχεση του υπολογιστή, όπως και σε ευρεία άρση απορρήτων. Οπως είχε σχολιαστεί σχετικά από τη Δημοκρατική Συσπείρωση για τις Λαϊκές Ελευθερίες και την Αλληλεγγύη, όλα αυτά «μπορούν να οδηγήσουν σε συγκρότηση ενός ανεξέλεγκτου συστήματος παρακολούθησης και ενοχοποίησης της δραστηριότητας οποιουδήποτε ατόμου στο διαδίκτυο, κάτι που μπορεί να αξιοποιηθεί άμεσα για την καταστολή εις βάρος των λαϊκών αγώνων και των αγωνιστών».

***

Τον περασμένο Ιούνη νομοθετήθηκαν επίσης η ενσωμάτωση στο ελληνικό Δίκαιο της Συνθήκης της Βαρσοβίας του 2005, δύο σχετικές αποφάσεις - πλαίσιο και μια Οδηγία της ΕΕ «Για την καταστολή του διεθνούς εγκλήματος και της τρομοκρατίας», ενισχύοντας σε ακόμη πιο αντιδραστική κατεύθυνση την «αντιτρομοκρατική» νομοθεσία. Ανάμεσα σε άλλα, προβλέπεται ότι κατά τον καθορισμό της ποινής από τα ελληνικά δικαστήρια λαμβάνονται υπόψη και «οι αμετάκλητες καταδικαστικές αποφάσεις δικαστηρίων άλλων κρατών - μελών της Σύμβασης», δηλαδή κρατών με διαφορετικές αντιλήψεις, προσεγγίσεις, διαφορετικό ποινικό σύστημα ως προς το ζήτημα της λεγόμενης «τρομοκρατίας» και με πολύ λιγότερες εγγυήσεις προστασίας των δικαιωμάτων των κατηγορουμένων. Επίσης δίνεται μεγάλη βαρύτητα στο αδίκημα της «χρηματοδότησης» της λεγόμενης «τρομοκρατίας», όρος που στα έγγραφα της ΕΕ μπορεί να συμπεριλάβει τελικά οποιαδήποτε έκφραση, γνώμη ή άποψη, ακόμα και την ίδια την ιδεολογική αντίληψη που αμφισβητεί το καπιταλιστικό σύστημα.

***

Παράλληλα, τον περασμένο Σεπτέμβρη έγινε νόμος η «Ευρωπαϊκή εντολή έρευνας στις ποινικές υποθέσεις - Εναρμόνιση της νομοθεσίας με την Οδηγία 2014/41/ΕΕ», η οποία δίνει εκτεταμένες εξουσίες και αρμοδιότητες στις κατασταλτικές αρχές, συρρικνώνει τα δικαιώματα του κατηγορούμενου - εξεταζόμενου, με τη θέσπιση εξέτασης μέσω τηλεδιάσκεψης, την ευρεία άρση απορρήτων και τις μυστικές έρευνες στη διεξαγωγή ποινικής διαδικασίας με συγκαλυμμένα στοιχεία ταυτότητας κ.λπ. Η εφαρμογή της συγκεκριμένης Οδηγίας προβλέπει, ακόμα και για πράξεις που δεν συνιστούν ποινικό αδίκημα στο κράτος εκτέλεσης, τη δυνατότητα μεταγωγής κρατουμένων στο πλαίσιο των ανακριτικών αναγκών μεταξύ των χωρών της ΕΕ, ανοίγοντας το δρόμο για περαιτέρω αντιδραστικές εξελίξεις κ.ά. Τέλος, πρόσφατα (30 Μάρτη) μαζί με το νομοσχέδιο για τη βία κατά των γυναικών, ψηφίστηκε η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του αντιδραστικού θεσμού της Ευρωπαϊκής Μονάδας Δικαστικής Συνεργασίας, σε τέτοιο βαθμό ώστε να έχει πρόσβαση και στα αρχεία συλληφθέντων στα κράτη που είναι μέλη του (όπως η Ελλάδα) ακόμα και σε DNA. Στο ίδιο νομοσχέδιο το ΚΚΕ είχε καταθέσει δύο τροπολογίες, οι οποίες αφορούσαν η μία στο δραστικό περιορισμό της αξιοποίησης του DNA αποκλειστικά σε ειδικές περιπτώσεις που θα υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για τέλεση κακουργήματος ή εγκλήματος που στρέφεται κατά της γενετήσιας ελευθερίας και η δεύτερη στην κατάργηση του «τρομονόμου». Οι τροπολογίες δεν τέθηκαν καν σε συζήτηση από την κυβέρνηση.

***

Και, βέβαια, έπεται συνέχεια, αφού είναι επιβεβαιωμένο ότι η ενίσχυση της αντιλαϊκής πολιτικής πηγαίνει χέρι - χέρι με την ενίσχυση της καταστολής και συνολικά την προσπάθεια - και νομοθετικής - «θωράκισης» του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος, απέναντι στο εργατικό - λαϊκό κίνημα. Αυτό είναι το συμπέρασμα που πρέπει να βγάλει ο λαός και να σταθεί άφοβα απέναντι στην προσπάθεια του κεφαλαίου, των κομμάτων του και των ιμπεριαλιστικών ενώσεων για ένταση της καταστολής. Να συνδέσει τον αγώνα για τα λαϊκά δικαιώματα και τις ελευθερίες με την πάλη για τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες, που συνθλίβονται στο πλαίσιο του σάπιου καπιταλισμού και μπορούν να κατοχυρωθούν και να ικανοποιηθούν μόνο στο πλαίσιο μιας άλλης οργάνωσης της οικονομίας και της κοινωνίας, με εργατική εξουσία.