15 Δεκ 2013

ΚΩΣΤΑΣ ΜΙΣΣΑΣ Οι επικίνδυνες λογικές του επαγγελματισμού

ΚΩΣΤΑΣ ΜΙΣΣΑΣ
Οι επικίνδυνες λογικές του επαγγελματισμού





Αποσπάσματα από την ομιλία του ομοσπονδιακού τεχνικού μπάσκετ και καθηγητή Φυσικής Αγωγής, στην εκδήλωση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ για τον Αθλητισμό


Στιγμιότυπο από την εκδήλωση
Στην εκδήλωση για τον
Αθλητισμό που διοργάνωσε το ΚΚΕ και η ΚΝΕ το Σάββατο 30 Νοέμβρη, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρέμβαση του ομοσπονδιακού τεχνικού μπάσκετ και καθηγητή Φυσικής Αγωγής Κώστα Μίσσα.


Με αρκετή εμπειρία από το χώρο του Αθλητισμού τόσο ως παίκτης όσο και ως προπονητής και πολύχρονη δουλειά με μικρές ηλικίες, ο Κώστας Μίσσας κατέθεσε τις απόψεις του για μια σειρά σημαντικών ζητημάτων όπως: Η ανυπαρξία σχολικού Αθλητισμού και οι επιπτώσεις στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και της προσωπικότητας των παιδιών, τα προβλήματα του λεγόμενου κεντρικού σχεδιασμού, οι επικίνδυνες λογικές του επαγγελματισμού, με τις οποίες ποτίζονται σήμερα οι νέοι, οι παγίδες του εμπορευματοποιημένου Αθλητισμού, ο ρόλος των γονιών και των μάνατζερ κ.ά.

Ο «Ρ» παρουσιάζει σήμερα εκτενή αποσπάσματα από την ομιλία του ομοσπονδιακού τεχνικού στην εκδήλωση.
Δεν υπάρχει σχολικός Αθλητισμός

«Ακούμε για πάρα πολλά χρόνια την καραμέλα ότι "κύτταρο" του Αθλητισμού είναι το σωματείο. Αυτό σημαίνει ότι δεν υφίσταται σχολικός Αθλητισμός. Και αυτό οδηγεί σε διαφορετικές καταστάσεις, οι οποίες μπορεί να έχουν κάποια θετικά, όπως για παράδειγμα η συμμετοχή σε κάποιο άθλημα, ωστόσο έχει και πολλά αρνητικά. Το σίγουρο είναι ότι μια υγιής κατάσταση θα ήταν να υπάρχει σχολικός Αθλητισμός. Η ύπαρξη σωστής δουλειάς και προγραμμάτων για τον Αθλητισμό στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση έχει σημαντικό ρόλο σε ορισμένους βασικούς τομείς. Στη μαζικότητα των παιδιών όσον αφορά τον Αθλητισμό, στη δημιουργία μελλοντικών αθλητών υπό κάποιες προϋποθέσεις, αλλά και στη διαμόρφωση ισχυρών χαρακτήρων. Για το θέμα, έχουν υπάρξει κατά καιρούς μελέτες όπως μια προ 20ετίας του πανεπιστημίου Αθηνών που μιλούσε για συγκεκριμένη ύλη, η οποία θα έπρεπε να διδάσκεται ανά δύο μήνες στα σχολεία και να περιλαμβάνει όλα τα αθλήματα, με έναρξη την 5η Δημοτικού και να έφθανε μέχρι την 3η γυμνασίου. Το αποτέλεσμα ήταν να μην πραγματοποιηθεί ποτέ κατ' ουσίαν και όπως έπρεπε.


Ο Κώστας Μίσσας
Σήμερα απ' την εμπειρία μου έχω διαπιστώσει πως όταν περνάμε στο κομμάτι του ερασιτεχνικού Αθλητισμού τόσο στη χώρα μας όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, εμείς σαν προπονητές καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε καταστάσεις και προβλήματα. Για παράδειγμα, η ανυπαρξία προγραμμάτων στο σχολείο με ανθρώπους που έχουν γνώσεις παιδαγωγικές και κοινωνιολογικές, ώστε να δημιουργήσουν τις σωστές βάσεις στα παιδιά που θα περάσουν μετέπειτα στον Αθλητισμό έχει τις δικές του συνέπειες, τις οποίες εμείς σαν προπονητές τις βιώνουμε. Μην ξεχνάμε ότι όταν μιλάμε σε αυτές τις ηλικίες για προπονητή δεν μιλάμε για προπονητή - κόουτς αλλά για προπονητή δάσκαλο.


Ωστόσο, σήμερα τα πάντα αφήνονται στην τύχη και εάν το παιδί είναι τυχερό τότε ίσως πέσει σε κάποιο σωματείο που μπορεί να υπάρχουν οι άνθρωποι που έχουν αυτές τις γνώσεις και τις δυνατότητες και θα μπορούσαν να δώσουν τις σωστές κατευθύνσεις. Σε κάποια συμβαίνει αυτό, ωστόσο δε γίνεται παντού».
Οι άξονες για σωστή δουλειά

«Εάν θέλουμε να δώσουμε κάποιες κατευθύνσεις για το θέμα του σχολικού Αθλητισμού το τι μπορεί να γίνει ή το τι πρέπει να κάνουμε, θα λέγαμε ότι υπάρχουν τρεις σημαντικές περίοδοι για το παιδί. Η πρώτη από την ηλικία των 6-10 ετών που θεωρείται η περίοδος της μύησης σε κάποιο άθλημα, χωρίς όμως να λείπει η γενικότερη άθληση, η δεύτερη 11-14 χρόνων που είναι η ηλικία της ανάπτυξης και η τρίτη των 15 ετών που περνάμε στην ηλικία της εξειδίκευσης. Σε αυτές τις τρεις περιόδους θα πρέπει να δούμε πώς θα γίνει η ένταξη ενός παιδιού, τι είναι λάθος και τι μπορεί να αλλάξει.

Πάνω σε αυτό, σπουδαίο ρόλο μπορεί να παίξει και η τοπική αυτοδιοίκηση σε συνεργασία με το σχολείο. Θα μπορούσαν κάλλιστα να δημιουργηθούν προγράμματα (π.χ. με την πρόσληψη γυμναστών) όπου στις ευαίσθητες ηλικίες της διαμόρφωσης των παιδιών να έχουν το δικαίωμα της δωρεάν εκγύμνασης και να καθοδηγηθούν ουσιαστικά και πραγματικά. Θα ήταν ιδανικό μάλιστα εάν αυτό συνεχιζόταν και στο γυμνάσιο. Από κει και πέρα, όσον αφορά το κομμάτι της εξέλιξης ενός παιδιού που θα χρειαζόταν κάποια εξειδίκευση, υπάρχουν δύο λύσεις: Η μία αυτή που υφίσταται και τώρα, δηλαδή κάποιος σύλλογος αλλά σε ένα άλλο επίπεδο όπου το σωματείο θα έχει τη δυνατότητα να κάνει σωστή δουλειά (άρα προϋποθέτει χρηματοδότηση, κρατική στήριξη κ.τ.λ.). Η δεύτερη είναι η δημιουργία αθλητικών σχολείων ανά νομό ή περιφέρεια όπου θα μπορούσαν να πάνε τα παιδιά σε κατάλληλους χώρους, κάνοντας κατάλληλα μαθήματα, αν και αυτό εγκυμονεί κίνδυνο αξιοποίησης μόνο των λεγόμενων ταλέντων.

Επίσης, ένας άλλος τομέας είναι η δουλειά με γονείς, όπου μέσω συζητήσεων με ειδικούς προπονητές ψυχολόγους θα ξέρουν τι πραγματικά χρειάζεται το παιδί σε κάθε στιγμή χωρίς να το πιέζουν π.χ. να γίνει ο νέος Ράτζα, ο πρωταγωνιστής, να διεκδικεί την πρωτιά κ.τ.λ.».

«Το σημερινό πρόβλημα υποδομών πέρα από την έλλειψη χώρων για άθληση δημιουργεί και άλλα προβλήματα. Οπως, για παράδειγμα, η ανυπαρξία ελεύθερων χώρων δημιουργεί πρόβλημα, αφού στην ουσία δεν υφίσταται η κινητική βάση στα παιδιά. Εγώ, για παράδειγμα, θυμάμαι τον εαυτό μου στα παιδικά χρόνια, πριν ασχοληθώ με το μπάσκετ, να έχω παίξει ποδόσφαιρο, μήλα, κυνηγητό. Κάτι τέτοιο σήμερα δεν μπορεί να γίνει... Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι βλέπουμε σήμερα τα ποσοστά παχυσαρκίας και ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες να αυξάνονται. Η δημιουργία χώρων θα πρέπει να είναι στόχος».

«Προβληματικός είναι και ο λεγόμενος κεντρικός σχεδιασμός, ο οποίος επηρεάζεται και από το κόψιμο των επιχορηγήσεων προς τις ομοσπονδίες. Για, παράδειγμα, στο μπάσκετ γίνονται καμπ ανεύρεσης ταλέντων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, ωστόσο αυτό δημιουργεί προβλήματα για τα παιδιά της επαρχίας. Εάν υπάρχει ένα ταλέντο στο Αργος Ορεστικό το πιο πιθανό είναι να χαθεί. Υπάρχουν γονείς που μου έχουν πει: κόουτς θέλω να φέρω το παιδί μου αλλά δεν έχω τη δυνατότητα. Και είναι λογικό, αφού για να συμβεί αυτό θα πρέπει να αφήσει τις δουλειές του να ξοδέψει χρήματα κ.τ.λ. Εμείς, στο μπάσκετ, είχαμε 2 κλιμάκια, προσπαθούμε με δυσκολία να τα κάνουμε 5».
Η παγίδα του επαγγελματισμού

«Σήμερα, πολλά παιδιά μπαίνουν στο τριπάκι του επαγγελματισμού. Παράτησαν σπουδές, δε φρόντισαν να κάνουν κάτι άλλο στη ζωή τους και μετά το τέλος του αθλητισμού βρέθηκαν ξεκρέμαστοι. Είναι λίγες οι περιπτώσεις κάποιων που μετά το τέλος του αθλητισμού είχαν βάλει τις βάσεις για το μετά, όπως π.χ. να δουλέψουν πάνω στο άθλημα. Υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων 35άρηδων αφού κάποιοι τους ...ξεζούμισαν όσο ήταν αθλητές μετά να βρίσκονται ξεκρέμαστοι, αφού κανείς δεν βρέθηκε εξ αρχής να τους βάλει σε μια σωστή ρότα. Αντίθετα, στο σημερινό Αθλητισμό εκείνο που κυριαρχεί ως άποψη είναι ότι "έρχεσαι παίζεις, τα δίνεις όλα, κερδίζω χρήματα κάποια στιγμή δε σε χρειάζομαι φεύγεις".

Θυμάμαι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα σε τουρνουά νέων στο Ισραήλ, όπου κάποιοι ατζέντηδες θα παρουσίαζαν διάφορους παίκτες για να τους πουλήσουν. Κάποιος Εβραίος μάνατζερ είχε 5 έγχρωμους νεαρούς παίκτες προκειμένου να τους πουλήσει σε κάποια ομάδα και τους συμπεριφερόταν σαν σε "ζώα", λέγοντας "εσύ δεν θα φας πρωινό γιατί δεν έπαιξες καλά", "εσύ θα φας μεσημεριανό γιατί κάτι έκανες", "εσύ θα πας σε καλύτερο δωμάτιο", τον άκουγα και μου ήρθε να τον πιάσω στα χέρια. Οι συγκεκριμένοι παίκτες ήταν απλά αντικείμενα προς πώληση και πειθήνια όργανα του μάνατζερ, αφού ήταν φανερό ότι μέσω αυτού του τρόπου προσπαθούσαν να βρουν τρόπο ζωής».
Επικίνδυνες λογικές με σοβαρές συνέπειες

«Με το τι λογικές αναπτύσσονται τα παιδιά στον Αθλητισμό σήμερα αποδεικνύεται με το παράδειγμα του κύκλου. Βάλτε στο κέντρο ένα παιδί 14-15 ετών και στη μια άκρη βάλτε τον προπονητή, στην άλλη άκρη τους γονείς και σε μια άλλη τον μάνατζερ. Η επίδραση που δέχεται το παιδί στο κέντρο του κύκλου από τον προπονητή που είναι αυτός που μπορεί να τον καθοδηγήσει έχει αποδειχθεί τα τελευταία χρόνια ότι είναι στο 5%. Στο 95% η επίδραση γίνεται από τον ατζέντη σε πρώτη φάση, ο οποίος πείθει το γονιό ότι το παιδί μπορεί να γίνει μεγάλος παίκτης, οι γονείς συμβάλλουν σε αυτό και κατ' ουσία έχουμε τη μηδενική εξέλιξη του παιδιού. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα για αυτό είναι το περίφημο δημοσίευμα της ισπανικής "El pais" με το γράμμα ενός παιδιού που έκανε παράπονα στον πατέρα του, ο οποίος τον πίεζε να παίζει καλό μπάσκετ, τον καλούσε να βγάλει λεφτά μέσω του αθλήματος, έβριζε το συμπαίκτη του με τον οποίο πήγαινε στο ίδιο σχολείο. Κατά τη γνώμη μου, για να λυθούν τέτοιου είδους προβλήματα υπάρχουν τρεις καταστάσεις όπου χρειάζεται παρέμβαση. Στην Παιδεία, στον Πολιτισμό και στον Αθλητισμό».




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

TOP READ