Οι σημαντικές διεργασίες που παρατηρούνται
το τελευταίο διάστημα συνολικά στα Βαλκάνια, επιβεβαιώνουν ότι η
περιοχή αποτελεί πεδίο οξύτατων ανταγωνισμών ανάμεσα σε ισχυρά
μονοπωλιακά συμφέροντα, ιμπεριαλιστικούς στρατιωτικο-πολιτικούς
συνασπισμούς, τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τη Γερμανία και άλλα κράτη της ΕΕ, με
ενεργό συμμετοχή των αστικών τάξεων των βαλκανικών κρατών, που
επιδιώκουν η καθεμιά την αναβάθμιση της θέσης της. Βασικό στοιχείο αυτών
των σχεδιασμών είναι και η ένταξη όλων των βαλκανικών χωρών στις δομές
ΕΕ και ΝΑΤΟ. Στην ΕΕ δεν είναι ακόμα η Αλβανία, η ΠΓΔΜ, το Μαυροβούνιο, η
Βοσνία - Ερζεγοβίνη και η Σερβία. Εκτός ΕΕ είναι και η Τουρκία, που
παίζει σημαντικό ρόλο στην περιοχή της Βαλκανικής, αξιοποιώντας το
έντονο μουσουλμανικό στοιχείο. Στο ΝΑΤΟ δεν έχουν ενταχθεί η Βοσνία -
Ερζεγοβίνη, η ΠΓΔΜ και η Σερβία. Ανοιχτό είναι το ζήτημα του
Κοσσυφοπεδίου, που δεν αναγνωρίζει η Σερβία. Στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ στα
Βαλκάνια αντιδρά η Ρωσία, που διαθέτει δικούς της θύλακες επιρροής σε
πολλές χώρες. Η ελληνική κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και η ελληνική αστική
τάξη πρωτοστατούν σε αυτούς τους σχεδιασμούς, ως η παλιότερη χώρα -
μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στην περιοχή και με σημαντικά οικονομικά
συμφέροντα των ελληνικών μονοπωλίων στα βαλκανικά κράτη.
***
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η κινητικότητα
που αναπτύσσει η κυβέρνηση στο πλαίσιο της «πολυδιάστατης εξωτερικής
πολιτικής», την οποία διαφημίζει. Για παράδειγμα, αύριο και μεθαύριο
διοργανώνεται στη Θεσσαλονίκη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας,
ΠΓΔΜ, Βουλγαρίας, Αλβανίας, ενώ την προηγούμενη βδομάδα, στη Νέα Υόρκη,
έγινε αντίστοιχη συνάντηση των ΥΠΕΞ Ελλάδας, Βουλγαρίας, Κροατίας,
Ρουμανίας. Η ελληνική αστική τάξη προσδοκά την αναβάθμισή της με τη
μετατροπή της χώρας σε ενεργειακό και εμπορικό κόμβο, σχεδιασμός που
επεκτείνεται στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής, απ' όπου θα
διέρχονται σημαντικοί αγωγοί και δίκτυα μεταφορών προς την Κεντρική
Ευρώπη. Για παράδειγμα, στον Διαδριατικό Αγωγό Φυσικού Αερίου (ΤΑP) και
στο διασυνδετήριο ΙGB προς τη Βουλγαρία, που θα μεταφέρουν μέσω Τουρκίας
φυσικό αέριο από Αζερμπαϊτζάν, έρχονται να προστεθούν η κατασκευή
μεγάλων δεξαμενών στην περιοχή για την αποθήκευση υγροποιημένου φυσικού
αερίου (LNG), αλλά και μεγάλα οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα, που θα
ενώνουν τις πύλες εισόδου στην Ελλάδα με την ευρωπαϊκή αγορά, διαμέσου
της Βαλκανικής. Τα σχέδια αυτά «κουμπώνουν» με τα γενικότερα οικονομικά
και γεωπολιτικά συμφέροντα των ΗΠΑ και της ΕΕ στην περιοχή και αυτό
είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσει η κυβέρνηση την κατά τ' άλλα
«πολυδιάστατη» εξωτερική της πολιτική.
***
Βέβαια, οι σχεδιασμοί αυτοί δεν προχωρούν
σε «κενό αέρος», αλλά μέσα σε περιβάλλον οξυμένων ανταγωνισμών και
αντιθέσεων, με άλλα ιμπεριαλιστικά κράτη και κέντρα. Για παράδειγμα, η
Ρωσία έχει ισχυρά ερείσματα και μεγάλα οικονομικά συμφέροντα στην
περιοχή, τα οποία δεν είναι βέβαια διατεθειμένη να εγκαταλείψει. Επίσης,
η Κίνα, με τους σύγχρονους εμπορικούς «δρόμους του μεταξιού», βλέπει τα
Βαλκάνια σαν προθάλαμο για τη μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης. Γι' αυτό
έχει ιδιαίτερες βλέψεις στον τομέα των υποδομών για τη διευκόλυνση των
μεταφορών εμπορευμάτων (λιμάνια, σιδηρόδρομους, οδικούς άξονες).
Απαρατήρητη δεν περνάει και η κινητικότητα που αναπτύσσει η τουρκική
αστική τάξη, με τελευταίο παράδειγμα τις δηλώσεις του πρώην
πρωθυπουργού, Αχμετ Νταβούτογλου, περί Τούρκων και Αλβανών που είναι
«αδέλφια και ένα». Οπως και η «ενοποιητική πλατφόρμα» που ανακοίνωσαν οι
κυβερνήσεις Αλβανίας - Κοσσυφοπεδίου, στο πλαίσιο των σχεδιασμών για
μελλοντικό ενιαίο κράτος. Πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι ούτε στο
εσωτερικό της ΕΕ υπάρχουν ίδια συμφέροντα ανάμεσα στα κράτη - μέλη σε
ό,τι αφορά τις σχέσεις τους με τη Ρωσία, γεγονός που οξύνει κι άλλο τις
αντιθέσεις. Για παράδειγμα, ισχυρά τμήματα της αστικής τάξης σε χώρες
όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, θέλουν διατήρηση και διεύρυνση των
σχέσεων με τη Ρωσία, με δεδομένη τη μεγάλη αλληλεξάρτηση των οικονομιών
τους.
***
Ολα αυτά είναι μέρος του συνολικού παζλ,
που δείχνει ότι η «τράπουλα» ανακατεύεται ξανά στην περιοχή, σίγουρα
όχι προς όφελος των λαών. Μέσα απ' αυτό το πρίσμα πρέπει να ιδωθεί και η
κινητικότητα που υπάρχει στο θέμα του ονόματος της ΠΓΔΜ και των σχέσεων
Ελλάδας - Αλβανίας. Στόχος είναι να προετοιμαστεί καλύτερα το έδαφος
για τη δράση των επιχειρηματικών ομίλων και την ενίσχυση του ρόλου των
λυκοσυμμαχιών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στον ανταγωνισμό με τη Ρωσία και την
Κίνα. Η αναμόχλευση των εθνικισμών και η αναζωπύρωση των
ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών χτυπούν «καμπανάκι» για επικίνδυνες
εξελίξεις σε βάρος των λαών. Οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα όχι μόνο
δεν πρέπει να πιστέψουν τα παραμύθια περί «επωφελούς ανάπτυξης», αλλά να
δυναμώσουν την αλληλεγγύη και την πάλη τους, τόσο για να μην περάσουν
οι ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί, όσο και για να ενισχύεται το μέτωπο των
εργατών ενάντια στους εκμεταλλευτές τους σε κάθε χώρα. Η ανατροπή της
καπιταλιστικής εξουσίας και ιδιοκτησίας είναι ο μόνος σίγουρος δρόμος
για την ειρηνική συνύπαρξη στην περιοχή, ώστε και οι φυσικοί πόροι και η
αμοιβαία συνεργασία να συμβάλλουν στην ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών
αναγκών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου