17 Απρ 2018

Το τέλος του Δ. Ψαρρού, το Σύνταγμα Ευζώνων 5/42 και ο ΕΛΑΣ

Σήμερα είναι η επέτειος της διάλυσης από τον ΕΛΑΣ του Συντάγματος 5/42 του Συνταγματάρχη Ψαρρού, το τέλος του οποίου αξιοποιείται πολλές φορές από αστούς ιστοριογράφους και φασίστες, για να αποδείξουν τάχα πως ο ΕΛΑΣ ήθελε το μονοπώλιο της Αντίστασης και δεν ανεχόταν τη δράση άλλων αντιστασιακών οργανώσεων. Με την αφορμή της επετείου, αναδημοσιεύουμε ένα μεστό κι ενδιαφέρον άρθρο του 1976 από το Ριζοσπάστη, που απαντά σε σχετικό άρθρο της ακροδεξιάς Εφηερίδας Ακρόπολη. Το άρθρο του Ριζοσπάστη είχε τίτλο «Η περίπτωση του Ψαρρού δεν προσφέρεται για εκμετάλλευση» και το αλιεύσαμε από το ιστολόγιο “Παρέκκλιση“.
Πρωινή αθηναϊκή εφημερίδα της Δεξιάς, που στα χρόνια της κατοχής κυκλοφορούσε νόμιμα και πρόβαλλε από τις στήλες της τα διαγγέλματα και προπαγάνδιζε τις θέσεις και τα ανακοινωθέντα των γερμανικών αρχών κατοχής και της κυβέρνησης των Κουΐσλιγκς της Αθήνας, ανέλαβε να γράψει μια «αμερόληπτη» έρευνα με νέα στοιχεία για την Εθνική Αντίσταση. Ύποπτο πράγμα. Γιατί τόση ευαισθησία και συγκίνηση της ακροδεξιάς εφημερίδας από τη δήθεν διαστρέβλωση της αντίστασης; Έχει, φαίνεται, το σκοπό της. Φόρεσε τη λεοντή του ερευνητή της ιστορίας, για να επαναλάβει τις ύβρεις και τις συκοφαντίες, που 30 ολόκληρα χρόνια εκτοξεύει η αντίδραση, ντόπια και ξένη, κατά του ΕΑΜ με σκοπό να συντηρήσει το κλίμα της μισαλλοδοξίας, να δημιουργήσει αντιπερισπασμό στην προσπάθεια για αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης που καταχτά διαρκώς και νέο έδαφος μέσα στις πλατιές λαϊκές μάζες, τα πολιτικά κόμματα, τους πολιτικούς, στρατιωτικούς και κοινωνικούς παράγοντες της χώρας.
Ανάλογα με το σκοπό της είναι και τα μέσα που χρησιμοποιεί. Συκοφαντίες, πτωματολογία, παραποίηση και αποσιώπηση, όταν δε συμφέρει, πραγματικών γεγονότων, ώστε όλα να οδηγούν στο συμπέρασμα: για όλα ευθύνεται το ΕΑΜ και κυρίως το ΚΚΕ. Οι αντίπαλοί του ήταν τα αθώα θύματα. Όσο για τους Άγγλους που οργάνωναν τις προκλήσεις και συντόνιζαν τις επιθέσεις κατά του ΕΛΑΣ δεν πρέπει να γίνεται λόγος γιατί… «η Ελλάς ανήκει στη Δύση» και πρέπει η πολιτική των ιμπεριαλιστών απέναντι στη χώρα μας να εξωραΐζεται. Αυτό συμφέρει τα μονοπώλια. Τη Δεξιά.
Μα εκεί που η διαστρέβλωση ξεπερνά κάθε ανεχτό όριο είναι η σύγκρουση ΕΛΑΣ – ΕΚΚΑ και η διάλυση του 5/42 τον Απρίλη του 1944. Οι απόψεις που υποστηρίζει η «Ακρόπολις» παλιά και τώρα αμετακίνητα σχετικά με το πρόβλημα αυτό αποδίνονται ολοκληρωμένα σε σχόλιό της που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της της 21 Απρίλη 1976 με τίτλο «το τέλος του Ψαρρού». Στο σχόλιο αυτό ανάμεσα στ’ άλλα αναφέρεται:
«Το 5/42 ήταν εθνική οργάνωση αντίστασης. Είχε αρχίσει να συγκροτείται από μόνιμους και έφεδρους αξιωματικούς από το Νοέμβρη 1941, με μοναδικό σκοπό να αγωνιστεί κατά του στρατού κατοχής. Και από τότε ως την ημέρα που δέχτηκε τη δολοφονική επίθεση του ΕΛΑΣ, έδωσε πολλές μάχες κατά των Γερμανοϊταλών και τους προκάλεσε μεγάλη φθορά. Αλλά το κομμουνιστικό κόμμα δεν ήθελε να υπάρχουν άλλες οργανώσεις αντιστάσεως εκτός από τις δικές του. Τις έβλεπε σαν εμπόδια για τους μελλοντικούς του σκοπούς, που αποκαλύφθηκαν πλήρως μετά την απελευθέρωση. Γι’ αυτό και άρχισε εξοντωτικό αγώνα εναντίον τους μετατρέποντας την αντίσταση σε αλληλοσφαγή. Ένας από τους σημαντικότερους στόχους του ήταν το μαχητικότατο 5/42. Και για να εξασφαλίσει τη διάλυσή του συγκέντρωσε από πολλές περιοχές 6000 αντάρτες υπό τον Άρη Βελουχιώτη. Τα περισσότερα τμήματα του 5/42 κατάφεραν να διασπάσουν τον κλοιό του ΕΛΑΣ και να διαφύγουν. Ο Ψαρρός δε θέλησε να τους ακολουθήσει… έμεινε εκεί και τον εξόντωσαν. Την ίδια τύχη επιφύλαξαν και στους άλλους υπερδιακόσιους αιχμαλώτους. Αυτή είναι δυστυχώς η ιστορία», καταλήγει το σχόλιο.
Από το παραπάνω σχόλιο εύλογα γεννιούνται ορισμένα ερωτήματα όπως: Είχε πραγματικά το 5/42 του Ψαρρού μοναδικό σκοπό να αγωνιστεί κατά του στρατού κατοχής; Έδωσε πολλές μάχες κατά των Γερμανοϊταλών; Που και πότε; Τα τμήματα του 5/42 που διέσπασαν τον κλοιό του ΕΛΑΣ και διέφυγαν την αιχμαλωσία που πήγαν; Μήπως μπήκαν στα πλοιάρια που κρατούσαν επιταγμένα στην παραλία και κατέφυγαν στην Πάτρα όπου εντάχθηκαν στα Τάγματα Ασφαλείας; Και, τέλος, το πιο ουσιώδες, ποιος άρχισε πρώτος τα επεισόδια και ποιον εν πάση περιπτώσει βαρύνει η ευθύνη των συγκρούσεων; Αλλά και ποια στάση τήρησαν οι Άγγλοι; Γιατί αδράνησαν; Μήπως βρίσκονται αυτοί πίσω από τα αιματηρά αυτά γεγονότα; Να μερικές ουσιώδεις πλευρές που πρέπει να ερευνηθούν.
Το υπ’ αριθμόν 40 ανακοινωθέν του ΓΣ του ΕΛΑΣ που εκδόθηκε αμέσως μετά τη διάλυση του 5/42 αναφέρει: «Από διμήνου το 5/42 εκδήλωσε φανερά εχθρική στάση κατά του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Από τις 6 Μάρτη (σσ. η διάλυση έγινε στις 17/4/44) προέβη σε διάλυση της οργάνωσης του ΕΑΜ Δωρίδας, Φωκίδας και τον αφοπλισμό του εφεδρικού ΕΛΑΣ. Συνέλαβε και τουφέκισε στελέχη του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, διήρπασε αποθήκες του ΕΛΑΣ. Ταυτόχρονα διαπιστώθηκε αποδεδειγμένα συνεργασία αξιωματικών του 56/42 με γερμανοράλληδες και συνεννοήσεις με Γερμανούς από την Πάτρα για κοινή συνδυασμένη ενέργεια κατά του ΕΛΑΣ.»
Εξάλλου, δυο μέρες πριν εκδοθεί το παραπάνω ανακοινωθέν η Πέμπτη ταξιαρχία του ΕΛΑΣ, στην οποία είχε ανατεθεί η ευθύνη των επιχειρήσεων κατά του 5/42, με έκθεσή της στο ΓΣ του ΕΛΑΣ γνωστοποίησε ότι: «Έγινε συνεννόηση την 10 Απριλίου στο Μοναστηράκι του Καπετζώνη με Γερμανό αξιωματικό στην οποία ο Καπετζώνης, ταγματάρχης του Ψαρρού, απαίτησε όπως δύναμη γερμανοράλληδων επιτεθεί κατά του ΕΛΑΣ απ’ τη Ναύπακτο. Επίσης Γερμανός αξιωματικός έφτασε στο Μοναστηράκι με γερμανική βενζινάκατο που μετέφερε 150 όπλα και τρόφιμα. Στις 14/4/44 ο λοχαγός του Ψαρρού Δεδούσης έκανε ταξίδι στο Γαλαξείδι θαλασσίως και συνεννοήθηκε με Γερμανούς που ήταν εγκατεστημένοι στην Ιτέα, για να ενεργήσουν αντιπερισπασμό στις 16 Απρίλη από Γκιώνα – Καλοσκοπή. Στην περιοχή Μοναστηράκι – Τριζόνια διατάχθηκε επίταξη πολλών πλοιαρίων και βενζινοπλοίων».
Οι καταγγελίες του ΕΛΑΣ επιβεβαιώνονται και από πηγές που κάθε άλλο παρά φιλοεαμικές μπορούν να χαρακτηριστούν. Ο Κ. Πυρομάγλου στο βιβλίο του «Ο Γ.Καρτάλης και η εποχή 1933-44» γράφει: «Ο λοχαγός του 5/42 Ε. Δεδούσης: α) Κηρύσσει την περιοχή Β. Δωρίδας εις κατάστασιν πολιορκίας, β) συλλαμβάνει μέλη της Περιφερειακής Επιτροπής του ΕΑΜ Φωκίδος εις Πενταγιούς την 6η Μαρτίου. γ) Αφοπλίζει το Αρχηγείον του εφεδρικού ΕΛΑΣ Δωρίδος και τας μαχητικάς ομάδας Πενταγιών, Κροκυλίου και άλλων γειτονικών χωριών. δ) Αποκόπτει τηλεφωνικάς γραμμάς και παραλαβών τους συλληφθέντας ομήρους, τον οπλισμόν και τους εφοδιασμούς ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, κινείται διά νυχτός προς την περιοχήν Νοτίου Μάρκου, όπου ευρίσκετο το Τάγμα Καπετζώνη. Διά τον ταγματάρχην Καπετζώνη, μεταξύ ΕΛΑΣ και 5/42 είχαν δημιουργηθεί προηγουμένως οξύταται προστριβαί, εξ’ αφορμής διαφόρων ενεργειών του και αλεπάλληλων καταγγελιών εκ μέρους του ΕΛΑΣ ότι εισήρχετο εις την Ναύπακτον και προέβαινεν εις συνεννοήσεις με τους Γερμανούς».
Αντάρτες του Δεδούση σκοτώνουν τον Ελασίτη Βάρσο
Αλλά και ο αντισυνταγματάρχης του 56/42 Γ. Καϊμάρας, επιβεβαιώνει τις καταγγελίες του ΕΛΑΣ, αν και προσπαθεί έμμεσα να δικαιολογήσει το Δεδούση. Ο Γ. Καϊμάρας γράφει: «ο λοχαγός Δεδούσης υπό την επήρειαν των γεγονότων αυτών εθεώρησε καθήκον του να λάβη έκτακτα μέτρα αμύνης και διά λόγους ασφαλείας προέβη εις τας κάτωθι ενέργειας, όλως αυτοβούλως, χωρίς να επικοινωνήσει τηλεφωνικώς με τον συνταγματάρχην Ψαρρόν, ούτε να συμμορφωθεί προς τας συστάσεις του ταγματάρχου Μπαιζάνου, ο οποίος ευρίσκετο εις Πενταγιούς» και συνεχίζει: «Κατά κακήν μοίραν αντάρται του Δεδούση, προσπαθούντες να αφοπλίσουν την μαχητική ομάδα Κροκυλίου, εφόνευσαν τον υπεύθυνο του ΕΛΑΣ του χωριού τούτου, ονόματι Βάρσον, καθ’ ην στιγμήν αυτός αρνούμενος να παραδοθεί επεχείρησε να δραπετεύσει (σσ. συνηθισμένο ψέμα). Ο φόνος αυτός άναψε τα μίση και τα πάθη μεταξύ των δύο Οργανώσεων και εβάρυνε σημαντικώς εις την τραγικήν ζωήν του 5/42. Οι οπαδοί του 5/42 φοβούμενοι τότε αντίποινα ακολούθησαν τον Δεδούση. Ο ταγματάρχης Μπαϊζάνος, μετά τα γεγονότα ταύτα, έσπευσεν εις Άνω Παλιοξάρι, ένθα ευρίσκετο ο Ψαρρός, όστις ηγνόη τελείως τα διαδραματισθέντα εις Β. Δωρίδου».
Ποιος, λοιπόν, προκάλεσε τη σύγκρουση; Το ΚΚΕ, που κατά το σχόλιο δεν ήθελε να υπάρχουν άλλες οργανώσεις εκτός από τις δικές του ή το 5/42 με το βασιλόφρονα ταγματασφαλίτη Δεδούση, που άρπαζε τις περιουσίες του ΕΑΜ, συνελάμβανε και δολοφονούσε τους ΕΛΑΣίτες; Η ευθύνη βαρύνει αποκλειστικά το 5/42 κι όχι τον ΕΛΑΣ και την ΠΕΕΑ, που όπως θα δούμε έκαναν ό,τι ήταν δυνατό να την αποφύγουν. Ας γυρίσουμε όμως λίγο πιο πίσω.

Τον Ιούλη 1943 στο Περτούλι Θεσσαλίας υπογράφτηκε συμφωνητικό για την ίδρυση Κοινού Γενικού Στρατηγείου, στην αρχή από τις αντιπροσωπείες ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ και αργότερα από την αντιπροσωπεία της ΕΚΚΑ.
Ο συνταγματάρχης Δ. Ψαρρός πριν υπογράψει το συμφωνητικό ασφαλώς με υπόδειξη του Κρις, πρόβαλε την αξίωση να επιτραπεί ο εφοδιασμός της ΕΚΚΑ από τους Άγγλους με 1000 όπλα, «για να μη μπορεί, όπως είπε, ο ΕΛΑΣ να τον διαλύσει». Στην αξίωση αυτή η αντιπροσωπεία του ΕΛΑΣ διχάστηκε. Οι Άρης και Σαμαρινιώτης, όπως αναφέρει ο Σαράφης, υποστήριξαν πως έπρεπε να γίνει δεκτή η αξίωση του Ψαρρού, γιατί πίστευαν πως υπήρχε έδαφος συνεργασίας μαζί του.
Ο Σαράφης ήταν αντίθετος. Αναπτύσσοντας ιδιαίτερα την άποψή του στους δύο άλλους ο τελευταίος είπε: «Με τον Ψαρρό ήμαστε μαζί από το 1916 στο στρατό Εθνικής Άμυνας στη μεραρχία της Κρήτης και κατόπιν συνεργαστήκαμε στενά στους αγώνες για το χτύπημα του κινήματος βασιλοφρόνων 1923 και για τη δημοκρατία από το 1922 – 35. Ο Ψαρρός του 1935 έχει χάσει πολύ από τον Ψαρρό του 1916. Επιπλέον ο σύνδεσμός του με τους Άγγλους τον Τσιγάντε, τον Καρτάλη κι άλλους παράγοντες με έκαναν να σχηματίσω τη γνώμη, πως παρά τις προηγούμενες δημοκρατικές αριστερές ιδέες του, σιγά – σιγά γινόταν συντηρητικότερος και θα κατέληγε στο τέλος ασφαλώς να γίνει όργανο των αντιδραστικών Άγγλων». Τελικά οι Άρης και Σαμαρινιώτης επέμειναν και το απόγευμα που ξανασυναντήθηκαν έγινε δεκτή από όλους η αξίωση του Ψαρρού και έτσι το συμφωνητικό υπογράφτηκε και από την ΕΚΚΑ και το Κοινό Γενικό Στρατηγείο συμπληρώθηκε.
Το γεγονός και μόνο αυτό δείχνει πόσο συκοφαντικός είναι ο ισχυρισμός ότι το ΕΑΜ ήθελε δήθεν μόνο δικές του ομάδες και δεν επέτρεπε τη δημιουργία άλλων, αλλά και πόσο αναληθές είναι ότι ο Άρης δεν ήθελε δήθεν την ενότητα των αντάρτικων οργανώσεων.
Το 5/42 αποκηρύσσει την ΕΚΚΑ και γίνεται στρατός των Άγγλων
Ένα μήνα, όμως, αργότερα, τον Αύγουστο του 1943 ο Δ. Ψαρρός έκανε δεκτούς στο 5/42 τον Ε. Δεδούση και άλλους 68 βασιλόφρονες αξιωματικούς που καθοδηγούνταν από την οργάνωση «Βασιλική Ιεραρχία». Τη στιγμή μάλιστα της ορκωμοσίας τους οι 68 αυτοί αξιωματικοί υπόγραψαν πρωτόκολλο στο οποίο διακήρυτταν ανοιχτά τους αντιδημοκρατικούς τους σκοπούς. Στο πρωτόκολλο αναφέρονταν:
«Οι αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και αντάρτες του 5/42 συντάγματος Ευζώνων διακηρύσσουν προς όλα τα σημεία ότι δεν εννοούν να γίνουν όργανα οιασδήποτε, οθενδήποτε προερχόμενης πολιτικής εκμεταλλεύσεως και συνεπώς αποκηρύσσουν κάθε οργάνωσιν που εμφανίζεται κηδεμονεύουσα το 5/42 αλλά αντιλαμβάνονται το Σύνταγμα 5/42 και συνεπώς και εαυτούς ως όργανα μόνον των στρατιωτικών απελευθερωτικών συμφερόντων, ως αυτά θα τα καθορίσει το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, ο Βασιλεύς και η κυβέρνησίς του, ζητούν δε, αναφερόμενοι εις το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής εις τον Βασιλέα και την κυβέρνησίν του, όπως τεθεί αμέσως το Σύνταγμα 5/42 εις άμεσον εξάρτησιν εκ του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής.
Τέλος, αποκηρύσσουν την λεγόμενην οργάνωσιν ΕΚΚΑ, προς την οποίαν και τους σκοπούς της ουδέν συνδέει τους αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και αντάρτας, αφοσιωμένους στρατιωτικώς μόνον και μόνον εις το Στρατηγείον Μέσης Ανατολής, τον Βασιλέα και την κυβέρνησίν του».
Το κείμενο αυτό είναι όντως περίεργο. Το 5/42 σηκώνει δικό του μπαϊράκι. Το συμφωνητικό για το Κοινό Γενικό Στρατηγείο που υπέγραψε ο Ψαρρός το αγνοεί. Αποκηρύσσει ακόμα και την ΕΚΚΑ. Αποχωρεί από το ΚΓΣ και προσχωρεί στο ΣΜΑ, το Βασιλιά και την κυβέρνηση του Καΐρου. Διοικείται πλέον από τη Μ. Ανατολή. Γίνεται άμεσο όργανο της αγγλικής πολιτικής. Και γεννιέται το ερώτημα. Τι έκανε ο Ψαρρός που είχε με την υπογραφή του δεσμευτεί απέναντι στο ΚΓΣ; Γιατί ανέχτηκε την ανταρσία των βασιλοφρόνων αξιωματικών; Τι μέτρα πήρε όταν αυτοί αποκήρυσσαν την ΕΚΚΑ και την Κεντρική της Επιτροπή; Τι έκανε ο Ψαρρός όταν οι βασιλόφρονες τραγουδούσαν προκλητικά τραγούδια κατά του ΕΑΜ, αλλά και εναντίον της ΕΚΚΑ; Απολύτως τίποτε. Ανέχτηκε τα πάντα. Δεν αντέδρασε.
Η Μικτή Επιτροπή δικαίωσε τον ΕΛΑΣ
Από την επόμενη της ορκωμοσίας άρχισαν κιόλας οι προκλήσεις κατά του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ. Το ΓΣ του ΕΛΑΣ απευθύνθηκε στον Ψαρρό και ζήτησε να πάρει μέτρα. Ο Ψαρρός απάντησε πως ό,τι γίνεται είναι έξω από την πολιτική του γραμμή, γίνεται εν αγνοία του και θα λάβει τα κατάλληλα μέτρα. Μάλιστα, λίγο αργότερα ειδοποίησε πως διέταξε την αντικατάσταση του ταγματάρχη Καπετζώνη, η οποία όμως ποτέ δεν έγινε. Η κατάσταση συνεχώς και χειροτέρευε.
Με επιμονή του ΕΛΑΣ που ήθελε να διευθετηθούν οι διαφορές συγκροτήθηκε επιτροπή από τους Δ. Ψαρρό, Θύμιο Ζούλα (διοικητή του 36ου συντάγματος του ΕΛΑΣ) και τον Άγγλο ταγματάρχη Τζεφ, που ήταν κοντά στο 5/42. Η μικτή αυτή επιτροπή σε συνεδρίασή της αναγνώρισε απόλυτα το δίκιο των καταγγελιών του ΕΛΑΣ και αποφάσισε να επιστραφούν τα εφόδια που άρπαξε από τις αποθήκες του ΕΛΑΣ το 5/42 και να απολυθούν τα μέλη και στελέχη του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ που είχε συλλάβει και κρατούσε το 5/42. Σ’ ένα μόνο ζήτημα δεν επιτεύχθηκε συμφωνία. Δηλαδή στα μέτρα που έπρεπε να παρθούν κατά του Ε. Δεδούση. Ο ΕΛΑΣ ζητούσε να παραπεμφθεί σε μικτό στρατοδικείο για το φόνο του ΕΛΑΣίτη Βάρσου, υπεύθυνου του ΕΛΑΣ Κροκυλίου. Ο Ψαρρός δεν δέχονταν την παραπομπή του Δεδούση στο στρατοδικείο αλλά μόνο την αντικατάστασή του. Για να ρυθμιστεί και αυτό το ζήτημα ο Σαράφης κάλεσε τον Ψαρρό να πάει στο Καρπενήσι να συζητήσουν. Ο Ψαρρός απάντησε στην πρόσκληση του Σαράφη πως δεν μπορεί να πάει.
Στο μεταξύ οι προκλήσεις από μέρους του 5/42 συνεχίζονταν. Ο Δεδούσης όχι μόνο δεν αντικαταστάθηκε, έστω, όπως είχε υποσχεθεί ο Δ. Ψαρρός, αλλά συνέχιζε τις διώξεις και μάλιστα στο Γαλαξείδι συνέλαβε και εφόνευσε δύο ΕΑΜίτες. Εξάλλου, το τμήμα του 11/34 Τάγματος του ΕΛΑΣ, που πήγε να παραλάβει τα επιστρεφόμενα, σύμφωνα με την απόφαση της μικτής επιτροπής, υλικά του ΕΛΑΣ χτυπήθηκε κοντά στο Ευπάλιο από τμήμα της ΕΚΚΑ και εκτός από τα θύματα που είχε, 29 ΕΛΑΣίτες πιάστηκαν αιχμάλωτοι, αφοπλίστηκαν και κρατούνταν. Η κατάσταση συνεχώς οξύνονταν. Το ένα επεισόδιο διαδέχονταν το άλλο. Το 5/42 δεν λογάριαζε ούτε τον ίδιο τον Ψαρρό. Βλέποντας αυτή την κατάσταση ο Κ. Λαγγουράνης, αντισυνταγματάρχης πυροβολικού, υποδιοικητής του Δ. Ψαρρού και μέλος της ΚΕ της ΕΚΚΑ αποχώρησε από το 5/42. Τον ακολούθησαν κι άλλοι αξιωματικοί και πολιτικά στελέχη της ΕΚΚΑ. Μάλιστα ο Κ. Λαγγουράνης με γράμμα του στο στρατηγό Ευρ. Μπακιρτζή, αντιπρόεδρο της ΠΕΕΑ, δήλωσε πως δεν μπορεί να παραμείνει στην ΕΚΚΑ γιατί ξέφυγε από τον αρχικό σκοπό της και γνωστοποιούσε την πρόθεσή του να προσχωρήσει  στον ΕΛΑΣ και την ΠΕΕΑ. Προσχώρηση στον ΕΛΑΣ δήλωσαν κι άλλα στελέχη της ΕΚΚΑ. Οι ακρότητες του Δεδούση κατά του ΕΛΑΣ οδήγησαν την ΕΚΚΑ σε διάσπαση.
Η ΠΕΕΑ, που παρακολουθούσε από κοντά την κατάσταση, δεν μπορούσε πλέον ν’ ανεχτεί το Δεδούση και διέταξε το ΓΣ του ΕΛΑΣ να στείλει στον Δ. Ψαρρό τελεσίγραφο και να ζητήσει την άμεση εκτέλεση όσων είχαν συμφωνηθεί από τη μικτή επιτροπή. Αν η ΕΚΚΑ δε δέχονταν τους όρους αυτούς, διατάσσονταν η διάλυση του 5/42.
Ο Δ. Ψαρρός και πάλι δεν αντιλήφθηκε τη σοβαρότητα της κατάστασης και υπαναχώρησε κι από αυτές τις αποφάσεις της μικτής επιτροπής. Απαντώντας στο τελεσίγραφο του ΕΛΑΣ κάλυψε το Δεδούση για τις παραβιάσεις του και ευθυγραμμίστηκε απόλυτα με τους βασιλόφρονες αξιωματικούς. Έτσι φτάσαμε στη σύγκρουση και τη διάλυση του 5/42. Στη σύγκρουση αυτή υπήρχαν θύματα και από τις δύο πλευρές. Στην αρχή γράφτηκε ότι εκεί σκοτώθηκε και ο Δ. Ψαρρός. Αργότερα ειπώθηκε ότι πιάστηκε αιχμάλωτος και εκτελέστηκε στο δρόμο που μεταφέρονταν. Αν είναι έτσι, τότε πρόκειται για ανεπίτρεπτη αυτοδικία. Η αυτοδικία γενικά είναι πράξη απαράδεκτη, ωστόσο σε κάθε επανάσταση παρατηρείται. Άλλωστε μήπως ο φόνος του ΕΛΑΣίτη Βάρσου δεν είναι αυτοδικία του Δεδούση; Και πόσες παρόμοιες πράξεις σε άλλες περιπτώσεις δεν έχουμε εκ μέρους της ΕΚΚΑ και του ΕΔΕΣ σε βάρος στελεχών και οπαδών του ΕΑΜ;
Ο στρατηγός Στ. Σαράφης στο βιβλίο του «Ο ΕΛΑΣ» γράφει: Ο φόνος του Ψαρρού λύπησε και εμένα και τον Ευρ. Μπακιρτζή αλλά και τους Σβώλο και Σιάντο

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

TOP READ