ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ Ανθρακες ο ... θησαυρός του υποτιθέμενου ελέγχου της τρόικας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

Ανθρακες ο ... θησαυρός του υποτιθέμενου ελέγχου της τρόικας

Οι ενδοαστικές αντιθέσεις αποτυπώνονται όλο και πιο ανάγλυφα στις συζητήσεις για τα πεπραγμένα και το ρόλο της τρόικας

Eurokinissi

Ο ένας μετά τον άλλον, οι αξιωματούχοι της ΕΕ υπεραμύνονται των αποφάσεων που πάρθηκαν για τη διαχείριση της κρίσης, κατά την ακρόασή τους απ' την επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου, που ελέγχει τα πεπραγμένα της τρόικας στις χώρες που βρίσκονται σε πρόγραμμα «διάσωσης». Οι ακροάσεις ολοκληρώθηκαν χτες και το πόρισμα της επιτροπής θα παραπεμφθεί για συζήτηση στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου την άνοιξη.

Για ένα ευρωπαϊκό ΔΝΤ...

Σειρά είχε το βράδυ της Τετάρτης ο διευθύνων σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ, που χαρακτήρισε αναγκαίες τις παρεμβάσεις της τρόικας, ενώ, απ' τη σκοπιά πάντα των αναγκών της καπιταλιστικής οικονομίας, έκανε λόγο για την ύπαρξη, στο μέλλον, ενός συστήματος εποπτείας δίχως τη συμμετοχή του ΔΝΤ.
Να θυμίσουμε εδώ πως η ίδια η επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου έχει προτείνει τη σύσταση ενός ευρωπαϊκού ... ΔΝΤ. Ο επικεφαλής της Ο. Κάρας παρουσίασε, σε δηλώσεις του, τρεις εκδοχές για το διάδοχο μοντέλο της τρόικας, την οποία χαρακτήρισε «λύση ανάγκης», υπεραμυνόμενος ενός εργαλείου, το οποίο θα αναλαμβάνει δράση, όταν ένα κράτος βρίσκεται ντε φάκτο προ χρεοκοπίας. Οπως είπε, είτε θα πρέπει να αναλάβει το έργο της τρόικας το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μόνο του, είτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόνη της, είτε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας να εξελιχθεί σε ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. Στο πλαίσιο των ενδοαστικών αντιθέσεων που καλά κρατούν, πρόσθεσε πως το ΔΝΤ έχει συνεισφέρει μόνον το 10% από το σύνολο της βοήθειας και μπορεί μεν κάθε μέλος του να έχει δικαίωμα να ζητήσει βοήθεια, ωστόσο απαιτείται ένα ευρωπαϊκό εργαλείο στη βάση του Κοινοτικού Δικαίου.
Ο Κ. Ρέγκλινγκ, πάντως, υπερασπίστηκε το ρόλο της τρόικας στην Ελλάδα, λέγοντας πως «η τρόικα δεν επιβάλλει, αλλά προτείνει μέτρα, αφήνοντας στη διακριτική ευχέρεια των κυβερνήσεων να επιλέξουν» και έφερε ως παράδειγμα την Πορτογαλία, όπου το Συνταγματικό Δικαστήριο απέρριψε μειώσεις συντάξεων και πρότεινε ισοδύναμα μέτρα, τα οποία και εγκρίθηκαν.
Σε ό,τι αφορά τη βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας σχολίασε πως πρόκειται για «μια ειδική και περίπλοκη περίπτωση, γιατί διαφέρει από προηγούμενες εμπειρίες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου» και προέβλεψε ότι «οι ιδιώτες επενδυτές που σκέφτονται να επενδύσουν στη χώρα δε θα το κάνουν προς το παρόν για πάνω από δέκα χρόνια... για αυτούς είναι σημαντικό να μην υπάρχει επιβάρυνση από την εξυπηρέτηση χρέους τα επόμενα δέκα χρόνια». Με άλλα λόγια, λέει αυτό για το οποίο διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους δυνάμεις της διαχείρισης στην Ελλάδα, ότι δηλαδή για όσον καιρό δε δημιουργούνται συνθήκες ρευστότητας μέσω του κράτους και των τραπεζώνν οι καπιταλιστές θα δυσκολεύονται να επενδύσουν στην Ελλάδα, γι' αυτό αρκετοί από αυτούς ξιφουλκούν ενάντια στη λιτότητα!

Με τρόικα ή χωρίς, δεδομένη η επιτήρηση

Διαφορετική γνώμη φαίνεται να έχει η γερμανική κυβέρνηση, καθώς χτες ο Μ. Μάιστερ, υφυπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, υπερασπίστηκε την τρόικα και, απαντώντας στα σχόλια περί διάδοχου σχήματος, δήλωσε ότι «η τρόικα έχει αποδειχθεί αποτελεσματική, δεν χρειάζεται αλλαγές». Υποστήριξε ακόμα πως «η στρατηγική επίλυσης της κρίσης λειτουργεί, όπως αποδεικνύουν τα παραδείγματα της Ιρλανδίας και της Ισπανίας», απορρίπτοντας το ενδεχόμενο διάλυσης της τρόικας.
Να σημειώσουμε εδώ ότι και η γερμανική εφημερίδα «Suddeutsche Zeitung» εκτιμά πως είναι «μετρημένες οι μέρες της τρόικας». Οπως γράφει: «Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κυκλοφόρησε ένα μήνυμα που θα χαροποιήσει τους πολίτες στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία και την Κύπρο. Οι μέρες της αμφιλεγόμενης τρόικας (...) είναι μετρημένες».
Το δημοσίευμα συνδέει ευθέως τη διαδικασία από την επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων στο Ευρωκοινοβούλιο με τις διεργασίες για δημιουργία διάδοχου σχήματος, όταν γράφει «στο Στρασβούργο έχει ξεκινήσει, στο πλαίσιο ειδικής επιτροπής, η αξιολόγηση της νομιμοποιητικής βάσης και του ρόλου της τρόικας με τη μετάβαση ενδεχομένως σε ένα διάδοχο μοντέλο». Μάλιστα, παραπέμπει στο φθινόπωρο τις σχετικές αποφάσεις, όταν δηλαδή η ΕΚΤ αναλάβει την εποπτεία των τραπεζών της Ευρωζώνης.
Στα βασικά συμπεράσματα της επιτροπής γίνεται αντιληπτή η ανάγκη, οι διαδικασίες ελέγχου των κρατών - μελών να εξασφαλίζουν την όσο δυνατόν μεγαλύτερη συναίνεση και τη νομιμοποίηση από αιρετά όργανα όπως το Ευρωκοινοβούλιο. Ετσι ώστε να επιτυγχάνονται οι απαραίτητοι συμβιβασμοί, αλλά ταυτόχρονα να διαμορφώνεται επίχρισμα δημοκρατικότητας σε αντιλαϊκές αποφάσεις.
Ετσι, εκτιμάται πως «ο ευρωπαϊκός μηχανισμός καταπολέμησης της κρίσης χρειάζεται υψηλά πρότυπα δημοκρατικής λογοδοσίας, σαφείς διαύλους αναζήτησης ευθυνών, καλύτερη αξιολόγηση των κοινωνικών επιπτώσεων και τη δυνατότητα διόρθωσης των πολιτικών συστάσεων, όταν αυτές αποδεικνύονται ανεπαρκείς».
Ο επικεφαλής της επιτροπής, δηλώνοντας ότι «πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η ΕΕ δεν ήταν έτοιμη, όταν ξέσπασε η κρίση, υστερούσε τόσο σε οικονομικά μέσα όσο και σε εμπειρογνωμοσύνη, επομένως ίσως να μην υπήρχε άλλη λύση εκτός από την τρόικα», υπεραμύνθηκε των ελέγχων στους εθνικούς προϋπολογισμούς, λέγοντας πως σήμερα «έχουμε τους πόρους και τα συστήματα για να ελέγξουμε τους εθνικούς προϋπολογισμούς, οπότε θα πρέπει να κάνουμε χρήση αυτών στο πλαίσιο της συνήθους διαδικασίας της ΕΕ»!

Συστάσεις στο πλαίσιο της ίδιας στρατηγικής

Αλλο μέλος της Επιτροπής, ο Hoang Ngoc υπερασπίστηκε την ενίσχυση του ρόλου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και πρόσθεσε πως το Ευρωκοινοβούλιο θα πρέπει να αναβαθμιστεί, ώστε να έχει μεγαλύτερο λόγο στη λήψη αποφάσεων, ιδίως όσον αφορά τους όρους υπό τους οποίους χορηγείται η εκάστοτε χρηματοδοτική συνδρομή. Παίρνοντας θέση στην αντιπαράθεση ΕΕ, κυρίως Γερμανίας, και ΔΝΤ, δήλωσε «η αντιπαράθεση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΔΝΤ σχετικά με τη χρήση της δημοσιονομικής εξυγίανσης ή της υποτίμησης οδήγησε στην εφαρμογή και των δύο, προκαλώντας τεράστια ζημιά».
Μάλιστα, ο Philippe Lamberts πρόσθεσε ότι στο πλαίσιο ενός μελλοντικού συστήματος «πυρόσβεσης», το Κοινοβούλιο θα πρέπει να είναι σε θέση να δίνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ευρεία εντολή για δράση! Για το θεαθήναι πρόσθεσε και ότι θα πρέπει «να έχει το δικαίωμα να ζητεί από αυτή να προβεί σε αλλαγές ή ακόμη και τον πλήρη επανασχεδιασμό συγκεκριμένου χάρτη πορείας για τις μεταρρυθμίσεις».
Τέλος καλό, λοιπόν, όλα καλά, με τα μέλη της επιτροπής να εκφράζουν τη λύπη τους για τη δυσκολία να καταλογιστεί οποιουδήποτε είδους ευθύνη σε κάποιο συγκεκριμένο παράγοντα ή θεσμικό όργανο. Η εξέλιξη είναι αναμενόμενη, οι όποιες διαφωνίες εκφράζονται και στο ζήτημα της σύστασης επιτροπής ελέγχου της τρόικας, οι όποιες κριτικές για το ρόλο της τρόικας είναι αδύνατο να ξεφεύγουν από το στρατηγικό αντιλαϊκό πλαίσιο, μέσα στο οποίο κινείται η ΕΕ, πολύ πριν από την εκδήλωση της κρίσης και της θεσμοποίησης του «μηχανισμού διάσωσης». Το πρόβλημα είναι ότι τέτοιες διαδικασίες που είτε γίνονται εξαιτίας αντιθέσεων είτε με στόχο τη χειραγώγηση εργατικών - λαϊκών μαζών ο ευρωοπορτουνισμός, το ΚΕΑ και ο ΣΥΡΙΖΑ τις παρουσιάζουν ως δυνατότητες φιλολαϊκής μεταλλαγής της ΕΕ και των θεσμών της.
Σημειώνουμε, πάντως, ότι μέλη της επιτροπής, προερχόμενα από κόμματα που μετέχουν στο ΚΕΑ, όπως η Μ. Ματίας, δηλώνουν ότι «το εναλλακτικό μοντέλο δεν θα πρέπει να βασίζεται μόνο στη λιτότητα» και υποδεικνύει στην τρόικα να συνυπολογίζει την επόμενη φορά τις «κοινωνικές πτυχές περισσότερο»...