21 Ιουν 2015

«Ροζέτα» και «Φιλέ» και πάλι μαζί!

«Ροζέτα» και «Φιλέ» και πάλι μαζί!

Καθώς ο κομήτης Τσουριούμοφ - Γκερασιμένκο πλησιάζει στο περιήλιο, η διαστημοσυσκευή, που είχε προσεδαφιστεί ανώμαλα στην επιφάνειά του, «αναστήθηκε» δίνοντας σημεία ζωής στο μητρικό σκάφος



Μια από τις εντυπωσιακές κοντινές φωτογραφίες της επιφάνειας του κομήτη, που τράβηξε η «Ροζέτα» στις 19 Οκτώβρη 2014 και δόθηκαν πριν λίγες μέρες στη δημοσιότητα
Μια από τις εντυπωσιακές κοντινές φωτογραφίες της επιφάνειας του κομήτη, που τράβηξε η «Ροζέτα» στις 19 Οκτώβρη 2014 και δόθηκαν πριν λίγες μέρες στη δημοσιότητα
Αυτό που ήλπιζαν οι επιστήμονες της αποστολής «Ροζέτα» πραγματοποιήθηκε. Μετά από 211 μέρες χειμερίας νάρκης, στην οποία έπεσε λόγω έλλειψης Ενέργειας, η διαστημοσυσκευή «Φιλέ», που είχε προσεδαφιστεί ανώμαλα στον κομήτη Τσουριούμοφ - Γκερασιμένκο, έστειλε στις 13 Ιούνη σήματα προς το μητρικό σκάφος που βρίσκεται σε τροχιά, ότι είναι «ζωντανή» και σε καλή κατάσταση. Λόγω πολλαπλών προβλημάτων στα συστήματα ομαλής προσεδάφισης, η «Φιλέ» είχε κάνει τρεις αναπηδήσεις, μέχρι να καταλήξει τυχαία σε μια θέση, όπου φωτίζεται μικρό μέρος από τα φωτοβολταϊκά της στοιχεία, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να παραχθεί αρκετή ηλεκτρική ενέργεια και να αδειάσουν ύστερα από 60 ώρες οι μπαταρίες της. Καθώς ο κομήτης πλησιάζει στο κοντινότερο προς τον Ηλιο σημείο της τροχιάς του (περιήλιο), στο οποίο προβλέπεται να φτάσει στις 13 Αυγούστου, η φωτεινή ακτινοβολία έγινε σταδιακά επαρκής για να ξαναλειτουργήσουν τα συστήματα επικοινωνίας με τη «Ροζέτα».
Το πρώτο σήμα που έστειλε η «Φιλέ» ήταν ασθενές αλλά σταθερό. Στα 85 δευτερόλεπτα που διήρκεσε έστειλε 663 κιλομπίτ πληροφοριών (κυρίως τηλεμετρικά δεδομένα), τα οποία η «Ροζέτα» τηλεμετάδωσε στο σταθμό ελέγχου στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας. Από τη μέρα της πρώτης επικοινωνίας της «Φιλέ» μετά τον αναγκαστικό λήθαργο και μέχρι σήμερα, η επιστημονική ομάδα ελέγχου της αποστολής έχει βάλει πρώτο στόχο να αναπροσαρμόσει την τροχιά και το πρόγραμμα επιστημονικών παρατηρήσεων της «Ροζέτα», ώστε το μητρικό σκάφος να περνά όσο γίνεται πιο κάθετα από την περιοχή όπου βρίσκεται η «Φιλέ» και να έχει την κεραία του στραμμένη προς την επιφάνεια του κομήτη. Επιπλέον, θα μειωθεί το ύψος της τροχιάς του από τα 200 στα 180 χιλιόμετρα. Ετσι μια φορά σε κάθε δωδεκάωρη περιφορά της «Ροζέτα» γύρω από τον κομήτη, η επικοινωνία των δύο συσκευών θα μπορεί να γίνεται για περισσότερη ώρα και να ανταλλάσσονται περισσότερα δεδομένα ανά δευτερόλεπτο.

Αυξημένη εκπομπή αερίων και σκόνης αποτυπώνεται σε αυτήν τη φωτογραφία του Τσουριούμοφ - Γκερασιμένκο που πήρε η «Ροζέτα» στις 7 Ιούνη από απόσταση 203 χλμ. Σε πρώτο πλάνο φωτισμένη η κεφαλή του μεγαλύτερου λοβού του κομήτη, ενώ πιο πίσω διαγράφεται σκοτεινός ο λαιμός και ο μικρότερος λοβός
Αυξημένη εκπομπή αερίων και σκόνης αποτυπώνεται σε αυτήν τη φωτογραφία του Τσουριούμοφ - Γκερασιμένκο που πήρε η «Ροζέτα» στις 7 Ιούνη από απόσταση 203 χλμ. Σε πρώτο πλάνο φωτισμένη η κεφαλή του μεγαλύτερου λοβού του κομήτη, ενώ πιο πίσω διαγράφεται σκοτεινός ο λαιμός και ο μικρότερος λοβός
Η φωτεινή ενέργεια που προσπίπτει στα φωτοβολταϊκά της «Φιλέ» θα αυξάνεται καθημερινά έως τις 13 Αυγούστου. Οι μηχανικοί στο κέντρο ελέγχου της «Φιλέ» προσδιόρισαν ότι ήδη εκτίθεται σε αρκετό φως, ώστε να έχει αποκτήσει αποδεκτή θερμοκρασία, για να λειτουργήσει κανονικά, ενώ παράγεται αρκετή ηλεκτρική ενέργεια για τη λειτουργία αρκετών οργάνων. Σε μια δεύτερη σύνδεση διάρκειας μερικών δευτερολέπτων στις 14 Ιούνη, η «Φιλέ» ενημέρωσε τη «Ροζέτα» ότι η θερμοκρασία στο εσωτερικό της έχει ήδη ανέβει στους -5 βαθμούς Κελσίου. Κατά τη διάρκεια της μέρας του δωδεκάωρου ημερονύκτιου στον κομήτη Τσουριούμοφ - Γκερασιμένκο, η «Φιλέ» παράγει ήδη 13 βατ αμέσως μετά την ανατολή, φτάνοντας τα 24 βατ το μεσημέρι, όταν χρειάζονται 19 βατ για τη λειτουργία του συστήματος επικοινωνίας με τη «Ροζέτα». Από την ανάλυση των δεδομένων που έστειλε η διαστημοσυσκευή, βγαίνει το συμπέρασμα ότι επί 134 λεπτά κάθε μέρα του κομήτη, τα φωτοβολταϊκά της παράγουν αρκετή Ενέργεια. Σε αυτό το χρονικό «παράθυρο» οι επιστήμονες θα προσπαθήσουν να εντάξουν καταρχήν κάποιες δραστηριότητες χαμηλής κατανάλωσης και την πραγματοποίηση μετρήσεων που δεν μπόρεσαν να γίνουν μετά την ανώμαλη προσεδάφιση.
Η επαναλειτουργία της «Φιλέ» θα επιτρέψει στην αποστολή «Ροζέτα» να κάνει και επιτόπια μελέτη των φαινομένων στην επιφάνεια του πυρήνα του κομήτη Τσουριούμοφ - Γκερασιμένκο, την πιο ενδιαφέρουσα περίοδο, όταν αυτά θα εντείνονται καθώς θα πλησιάζει στο περιήλιο. Αν η «Φιλέ» είχε προσεδαφιστεί το Νοέμβρη του 2014 στην περιοχή Αγκίλκια του κομήτη, τότε η αποστολή της πιθανόν να είχε λήξει το Μάρτη, εξαιτίας των υψηλότερων θερμοκρασιών σε εκείνη την περιοχή.

Στις 25 Απρίλη αυτή η φωτογραφία κατέγραψε πολλαπλούς πίδακες αερίων και σκόνης σε περιοχή του κομήτη που ήταν ήδη σκοτεινή. Συνήθως όταν δύει ο ήλιος οι πίδακες σταματούν για να ξαναρχίσουν με το επόμενο φως, αλλά σε αυτή την περιοχή ο πάγος νερού κάτω από την επιφάνεια είχε θερμανθεί αρκετά, ώστε να συνεχίσει να εξαχνώνεται και μετά τη δύση
Στις 25 Απρίλη αυτή η φωτογραφία κατέγραψε πολλαπλούς πίδακες αερίων και σκόνης σε περιοχή του κομήτη που ήταν ήδη σκοτεινή. Συνήθως όταν δύει ο ήλιος οι πίδακες σταματούν για να ξαναρχίσουν με το επόμενο φως, αλλά σε αυτή την περιοχή ο πάγος νερού κάτω από την επιφάνεια είχε θερμανθεί αρκετά, ώστε να συνεχίσει να εξαχνώνεται και μετά τη δύση

Η όψη του κομήτη Τσουριούμοφ - Γκερασιμένκο όπως καταγράφηκε στις 22 Μάη από επίγειο τηλεσκόπιο. Οι επιστήμονες έχουν για πρώτη φορά τη δυνατότητα να παρατηρούν την εξέλιξη ενός κομήτη ταυτόχρονα μέσω τηλεσκοπίου και μέσω σκάφους που βρίσκεται σε τροχιά γύρω του
Η όψη του κομήτη Τσουριούμοφ - Γκερασιμένκο όπως καταγράφηκε στις 22 Μάη από επίγειο τηλεσκόπιο. Οι επιστήμονες έχουν για πρώτη φορά τη δυνατότητα να παρατηρούν την εξέλιξη ενός κομήτη ταυτόχρονα μέσω τηλεσκοπίου και μέσω σκάφους που βρίσκεται σε τροχιά γύρω του

Μέσα στην έλλειψη που σημειώνεται με την κόκκινη διακεκομμένη γραμμή (ή γύρω απ' αυτή), θεωρείται ότι βρίσκεται η διαστημοσυσκευή «Φιλέ». Οι επιστήμονες έχουν επικεντρώσει σε ένα σημείο που παρουσιάζει μεγαλύτερη φωτεινότητα μετά την προσεδάφισή της σε σχέση με πριν, αλλά λόγω της δραστηριότητας του κομήτη η «Ροζέτα» δε μπορεί πια να πετάξει αρκετά κοντά για να πάρει φωτογραφίες που θα το επιβεβαιώσουν
Μέσα στην έλλειψη που σημειώνεται με την κόκκινη διακεκομμένη γραμμή (ή γύρω απ' αυτή), θεωρείται ότι βρίσκεται η διαστημοσυσκευή «Φιλέ». Οι επιστήμονες έχουν επικεντρώσει σε ένα σημείο που παρουσιάζει μεγαλύτερη φωτεινότητα μετά την προσεδάφισή της σε σχέση με πριν, αλλά λόγω της δραστηριότητας του κομήτη η «Ροζέτα» δε μπορεί πια να πετάξει αρκετά κοντά για να πάρει φωτογραφίες που θα το επιβεβαιώσουν

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: http://blogs.esa.int/rosetta/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

TOP READ