15 Νοε 2015

«Βαρυχειμωνιά» αναμένουν στην οικονομία οι διεθνείς διακρατικοί οργανισμοί

«Βαρυχειμωνιά» αναμένουν στην οικονομία οι διεθνείς διακρατικοί οργανισμοί

Σ. Αμπε - Μπ. Ομπάμα
Σ. Αμπε - Μπ. Ομπάμα
Ο ΟΟΣΑ στην τελευταία έκθεσή του, 9/11/2015, εκτιμά ότι η μεγέθυνση του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2015 θα διαμορφωθεί σε 2,9%, από 3% που εκτιμούσε το Σεπτέμβρη. Για το 2016 αναμένεται στο 3,3% από 3,6% προηγουμένως. Εκτιμά επίσης ότι οι ροές του παγκόσμιου εμπορίου έχουν μειωθεί επικίνδυνα, κοντά σε επίπεδα που συνήθως συνδέονται με την εμφάνιση παγκόσμιας ύφεσης.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, επίσης, στην έκθεσή του για την Παγκόσμια Οικονομική Προοπτική, αναθεώρησε τις εκτιμήσεις του για την ανάπτυξη το 2015 στο 3,1%, κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από την πρόβλεψη που είχε κάνει τον Ιούλη. Για το 2016 προβλέπει ανάπτυξη στο 3,6%. Ωστόσο, σημειώνει ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε ένα περιβάλλον χαμηλότερων προοπτικών ανάπτυξης, ως συνέπεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Ως τέτοια οι διεθνείς διακρατικοί καπιταλιστικοί οργανισμοί θεωρούν την επιβράδυνση της Κίνας, των άλλων αναδυόμενων οικονομιών, την κρίση στη Ρωσία κ.λπ. Ας δούμε όμως πιο συγκεκριμένα τα στοιχεία σε Κίνα και αναδυόμενες, αλλά και σε ΗΠΑ, Γερμανία, Ιαπωνία.
Στέλεχος της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας δήλωνε πρόσφατα πως η Κίνα θα μπορέσει να διατηρήσει ρυθμούς ανάπτυξης από 6% έως 7% μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Ο δε Κινέζος πρωθυπουργός δήλωσε ότι η οικονομία της χώρας χρειάζεται τώρα ένα ρυθμό ανάπτυξης τουλάχιστον 6,53% (ο ΟΟΣΑ δίνει 6,8% για το 2015). Τα στοιχεία της κινεζικής οικονομίας έδειξαν το τρίτο τρίμηνο ανάπτυξη κατά 6,9%. Βεβαίως, κάποτε η Κίνα είχε διψήφια ποσοστά στην ανάπτυξη. Επίσης, σύμφωνα με το ΔΝΤ, ο ρυθμός ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής της Ασίας θα είναι μεν ελαφρώς χαμηλότερος από την προηγούμενη εκτίμησή του αλλά και πάλι θα φτάσει στο 5,4% τόσο φέτος όσο και το επόμενο έτος. Ας δούμε τώρα και τις άλλες καπιταλιστικές οικονομίες.
Ζόρια περνά η οικονομία της Γερμανίας
Τη μεγαλύτερη μείωση εδώ και ένα χρόνο κατέγραψε η βιομηχανική παραγωγή στη Γερμανία τον Αύγουστο του 2015, κατά 1,2%, και ακολούθησε τη μείωση των βιομηχανικών παραγγελιών κατά 1,8% για τον ίδιο μήνα. Ασχημα τα μαντάτα, λοιπόν, για τη γερμανική οικονομία. Ετσι, σε πρόσφατη δήλωσή του ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Β. Σόιμπλε, είπε ότι αναμένουν στο 1,8% του ΑΕΠ την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας και το 2015 και το 2016.
Το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας είναι λίγο πιο απαισιόδοξο για το 2015. Ετσι, αναθεώρησε στο 1,7% την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη του ΑΕΠ το 2015, από 1,8%. Διατήρησε ωστόσο την πρόβλεψή του για ανάπτυξη 1,8% το 2016. Σύμφωνα με το «Ρόιτερς», το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας προβλέπει αύξηση κατά 5,4% στις εξαγωγές το 2015, ενώ τον Απρίλη είχε εκτιμήσει αύξηση 4,7%. Ταυτόχρονα προβλέπει αύξηση 4,2% στις εξαγωγές το 2016. Αν και κατά την προηγούμενη πρόβλεψή του είχε εκτιμήσει άνοδο 2% στην εγχώρια ζήτηση, το υπουργείο Οικονομίας αναθεώρησε αυτή την εκτίμηση στο 1,7% για το 2015.
Το Γερμανικό Εμπορικό Επιμελητήριο (DIHK), όμως, εκτιμά για το 2015 την ανάπτυξη στο 1,7% από 1,8% προηγουμένως, ενώ για το 2016 την εκτιμά στο 1,3%, πιο κάτω από την κυβέρνηση. Οι προοπτικές για τις γερμανικές εξαγωγές έχουν επιδεινωθεί. Η όποια ανάπτυξη σε ΗΠΑ και Ευρώπη συμβάλλει στις γερμανικές εξαγωγές, αλλά δεν μπορεί να καλύψει όλη τη μείωση των εξαγωγών σε άλλες οικονομίες και ιδιαίτερα στις αναδυόμενες. Εκτιμά ότι οι εξαγωγές θα αυξηθούν 5,0% το 2015 μετά από άνοδο 4,0% το 2014, αλλά θα πέσουν το 2016 στο 3,5%.
Ποιος είπε ότι η λεγόμενη και ατμομηχανή της Ευρωζώνης και της ΕΕ ξεπέρασε τους φόβους μιας νέας ύφεσης; Να θυμίσουμε επίσης ότι στη Γερμανία υπάρχουν μισθοί των 400 ευρώ, οι ευέλικτες εργασιακές σχέσεις θερίζουν, ενώ δεν τους λείπουν και οι άστεγοι. Γι' αυτό και εκτιμούν μείωση της εσωτερικής ζήτησης, δηλαδή τα λαϊκά στρώματα δεν μπορούν να καλύψουν στοιχειώδεις ανάγκες τους.
Η Ιαπωνία ρετάρει
Η βιομηχανική παραγωγή της Ιαπωνίας τον Αύγουστο του 2015 εμφάνισε πτώση 1,2%, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας. Τον Ιούλη, η παραγωγή είχε μειωθεί κατά 0,8%. Το Σεπτέμβρη σε ετήσια βάση, η βιομηχανική παραγωγή μειώθηκε κατά 0,9% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014.
Σε άρθρο του «Ρόιτερς» με τίτλο «Φθάνει στα όριά της η πολιτική της Τράπεζας της Ιαπωνίας» αναφερόταν: «Το πρόβλημα για την Τράπεζα της Ιαπωνίας είναι πως δεν μπορεί να αγοράσει άλλα ομόλογα. Εχει ήδη στην κατοχή της περίπου το μισό όλων των ιαπωνικών ομολόγων που λήγουν το 2018. Και αν οι αγορές ομολόγων αποδεικνύονται ατελέσφορες, γιατί να επιτύχουν τόνωση του πληθωρισμού οι αγορές άλλων τίτλων, μετοχών για παράδειγμα; Υπάρχει, όμως, ο κίνδυνος μιας περαιτέρω επιβράδυνσης των αναδυόμενων αγορών, που θα συμπαρασύρει την Ιαπωνία σε ύφεση».
Η αγορά ομολόγων γίνεται για να τονωθεί η ρευστότητα, δηλαδή να μπορούν να δίνονται δάνεια τραπεζικά για επενδύσεις. Αλλά επενδύσεις δε γίνονται, αφού υπάρχει ήδη επιβράδυνση της οικονομίας, με μείωση των εξαγωγών και της εσωτερικής ζήτησης, ενώ ο σχεδόν μηδενικός πληθωρισμός δείχνει πτώση των τιμών των εμπορευμάτων, άρα αδυναμία κερδοφορίας.
Πράγματι, η κυβέρνηση στη μηνιαία έκθεσή της για τον Οκτώβρη εκτιμά ότι έχει καθυστερήσει η ανάκαμψη στην κατανάλωση και στις επενδύσεις, αλλά και στην παραγωγή.
Επίσης, σύμφωνα με τη «Wall Street Journal» (WSJ), τη μεγαλύτερη πτώση σε διάστημα έξι ετών είχαν το Σεπτέμβρη οι τιμές παραγωγού στην Ιαπωνία. Οι τιμές υποχώρησαν κατά 3,9% το Σεπτέμβρη σε ετήσια βάση, εμφανίζοντας τη μεγαλύτερη πτώση από το Νοέμβρη του 2009, όταν είχαν σημειώσει πτώση 5,0%, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας. Τον Αύγουστο οι τιμές είχαν υποχωρήσει 3,6%. Η πτώση των τιμών παραγωγού δεν οφείλεται μόνο στην πτώση των τιμών στη λιανική, αλλά και στην αδυναμία της εγχώριας ζήτησης, σύμφωνα με τον οικονομολόγο της Goldman Sachs, Yuriko Tanaka, που μίλησε στη WSJ.
Φόβοι επιβράδυνσης στις ΗΠΑ
Σύμφωνα με ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου, το διάστημα Ιούλη - Σεπτέμβρη 2015 ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας των ΗΠΑ επιβραδύνθηκε στο 1,5% σε ετήσια βάση, από 3,9% που ήταν το δεύτερο τρίμηνο του χρόνου. Η επιβράδυνση δικαιολογείται με την πολιτική μείωσης των αποθεμάτων των επιχειρηματικών ομίλων, προωθώντας εμπορεύματα που είχαν στις αποθήκες τους.
Υπάρχει επίσης μια εξέλιξη που προκαλεί ανησυχίες για την ανάπτυξη της οικονομίας των ΗΠΑ. Αυτό είναι η μείωση του ρυθμού αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης, που ήταν 3,2% το τρίτο τρίμηνο του 2015, ενώ στο δεύτερο τρίμηνο ήταν 3,6%. Αυτή η μείωση έγινε παρά την πτώση των τιμών του πετρελαίου, που δημιουργεί μεγαλύτερες δυνατότητες αύξησης των καταναλωτικών δαπανών. Οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 0,1% το Σεπτέμβρη συγκριτικά με τον Αύγουστο, οπότε υπήρξε στασιμότητα. Επίσης, ο δείκτης τιμών παραγωγού μειώθηκε κατά 0,5%, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη πτώση από το 2007.
Την ίδια ώρα, μειώνεται η ζήτηση αμερικανικών εμπορευμάτων από άλλα κράτη, και λόγω επιβράδυνσης άλλων καπιταλιστικών οικονομιών, ιδιαίτερα των ισχυρών, αλλά και λόγω του ακριβού δολαρίου, άρα χτυπιούνται οι εξαγωγές και η μεταποίηση των ΗΠΑ. Πιο συγκεκριμένα, η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε κατά 0,2% το Σεπτέμβρη σε σχέση με τον Αύγουστο, σύμφωνα με τη Fed (Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ). Ηταν ο δεύτερος συνεχόμενος μήνας υποχώρησης. Η βιομηχανική παραγωγή είχε μειωθεί 0,1% τον Αύγουστο. Αλλο ένα στοιχείο επίσης που προκαλεί ανησυχίες στα αστικά επιτελεία των ΗΠΑ είναι ο βαθμός χρησιμοποίησης της παραγωγικής ικανότητας, που υποχώρησε στο 77,5% το Σεπτέμβρη από 77,8% τον Αύγουστο. Βεβαίως, σε χρονιάτικη βάση η βιομηχανική παραγωγή σημείωσε άνοδο 0,4%, σύμφωνα με τα κυβερνητικά στοιχεία, αλλά είναι μηδαμινή και προκαλεί επίσης ανησυχίες. Οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου επίσης υπονομεύουν την ανάπτυξη του τομέα Ενέργειας των ΗΠΑ και συνολικά τη δυναμική της οικονομίας τους.
Η κατάσταση των εργαζομένων
Οι ασθενικές προοπτικές κερδοφορίας από τις εξαγωγές και τη μεταποίηση στις ΗΠΑ δεν συμβάλουν στην αύξηση προσλήψεων εργατικού δυναμικού. Ετσι, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν από τις αρμόδιες υπηρεσίες των ΗΠΑ, το Σεπτέμβρη του 2015 δημιουργήθηκαν αρκετά λιγότερες θέσεις εργασίας απ' ό,τι αναμενόταν. Αντί των 203.000 νέων θέσεων εργασίας που είχαν προβλεφθεί, το υπουργείο Εργασίας επιβεβαίωσε πως πραγματοποιήθηκαν μόνο 143.000 προσλήψεις. Εκτός του απογοητευτικού αριθμού των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν το Σεπτέμβρη, η αύξηση των μισθών ήταν ανύπαρκτη, ενώ ο δείκτης ανεργίας παρέμεινε αμετάβλητος στο 5,1%, δηλαδή δε μειώθηκε.
Από τα παραπάνω και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η Fed δεν αυξάνει τα επιτόκια, επειδή «τα στοιχεία ήταν αδύναμα, αν αυτό είναι σύμπτωμα της ευρύτερης αδυναμίας της οικονομίας, τότε πρέπει να περιμένουμε», όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Fed Βοστόνης και μέλος του ΔΣ της Fed, προκύπτει ότι η οικονομία των ΗΠΑ δεν παρουσιάζει δυναμική ανάπτυξης, αντίθετα εμφανίζονται στοιχεία και ταυτόχρονα φόβοι επιβράδυνσης.
Η κατάσταση των εργαζομένων, έστω και αν περνά στα «ψιλά» των επίσημων στοιχείων και των ρεπορτάζ, δείχνει ότι δε βελτιώνεται, παρά την όποια καπιταλιστική ανάκαμψη στις ΗΠΑ (πάνω από 2,5%) τα προηγούμενα χρόνια και παρότι ελπίζουν στη λαϊκή κατανάλωση για την αντιμετώπιση της όποιας επιβράδυνσης.
Υπάρχει, επίσης, ένας ακόμη δείκτης που φανερώνει την κακή κατάσταση της ζωής των εργαζομένων στις ΗΠΑ. Ας τον δούμε.
Σε δημοσίευμα της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας «Business Insider» αναφέρεται ότι «παρά την ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας, οι κατασχέσεις κατοικιών αυξήθηκαν κατά 66% το τρίτο τρίμηνο του 2015 συγκριτικά με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών RealtyTrac. Η αμερικανική αγορά κατοικίας εξακολουθεί να βρίσκεται σε ύφεση που ξεκίνησε προ οκταετίας και έτσι δεν αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της αμερικανικής ανάκαμψης. Η προαναφερόμενη άνοδος της τάξεως του 66% αφορά την εκτέλεση των κατασχέσεων σε 123.040 κατοικίες, οι οποίες γύρισαν στην κυριότητα των τραπεζών. Ανοδο παρουσίασαν, επίσης, οι νομικές διαδικασίες κατάσχεσης κατοικίας σε 33 πολιτείες». Νομίζουμε ότι, σε σχέση με τα λαϊκά νοικοκυριά, δε χρειάζονται σχόλια. Ταυτόχρονα, το ρεπορτάζ δείχνει ότι ο κλάδος των κατασκευών βρίσκεται σε ύφεση, υπονομεύοντας και αυτός επίσης την καπιταλιστική ανάπτυξη των ΗΠΑ.
  • Στοιχεία αντλήθηκαν από: Ηλεκτρονικό «Βήμα» 29/10/2015, «Καθημερινή» 17/10/2015, ιστοσελίδα «capital.gr» 16/10/2015.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

TOP READ