H μάχη της Δεσκάτης (1946)

 H μάχη της Δεσκάτης (1946)

Στις 21 Σεπτεμβρίου 1946, μετά από μια λεπτομερειακή αναγνώριση και σύμφωνα με το επεξεργασμένο σχέδιο, οι δυνάμεις των ανταρτών χτύπησαν τις κυβερνητικές δυνάμεις στη Δεσκάτη. Στη μάχη αυτή συντέλεσε η πετυχημένη ενέδρα των ανταρτών στις 17 Σεπτεμβρίου στη θέση Παλιούρι σε μια φάλαγγα αυτοκινήτων. Μας έδωσε αρκετά λάφυρα τα οποία βοήθησαν στην επίθεση της Δεσκάτης (6 καινούρια εγγλέζικα οπλοπολυβόλα, 13.000 σφαίρες, 150 οκάδες εκρηκτικό υλικό, έναν εγγλέζικο ολμίσκο με 150 βλήματα, 13 αιχμάλωτοι που έδωσαν πληροφορίες για τη φρουρά της Δεσκάτης με ακριβή εικόνα της διάταξης και των μέτρων ασφαλείας).

Ο εχθρός ήταν καλά οχυρωμένος στο ύψωμα Τέρτιμος (1.093 μ. υψόμετρο) με δύναμη διλοχίας περίπου 200 άντρες, 60 χωροφύλακες και 40 εξοπλισμένους από το κράτος πολίτες.

Ως οχύρωση είχαν χαρακώματα, συρματοπλέγματα, πολυβολεία και γενικά το ύψωμα ήταν καλά οχυρωμένο γιατί η θέση του ήταν δεσπόζουσα και δύσκολα πλησιάζεται χωρίς πυροβολικό ή άλλα βαριά όπλα.

Στην κατεύθυνση του κύριου χτυπήματος έπαιρναν μέρος 3 συγκροτήματα από τα Χάσια, Αντιχάσια και Βόιο: Τη μάχη της Δεσκάτης την προκαθόρισε η κατάσταση που είχε δημιουργηθεί σε ολόκληρη την περιοχή Αντιχασίων, γιατί όλη η περιοχή ήταν λεύτερη πλην της Δεσκάτης.

Με ορμητική επίθεση και καταιγιστικά πυρά, οι αντάρτες αιφνιδίασαν τη νύχτα το στρατό. Το Αρχηγείο Στρατού αναφέρει για τη μάχη αυτή: "Ακολούθως προωθηθέντες προς το ύψωμα Τέρτιμος, επετέθησαν κατά των οργανωμένων θέσεων του λόχου. Επηκολούθησε σκληρός αγών και εντός ολίγου η μάχη εγενικεύθη... Δύο αξιωματικοί και 17 οπλίται έπεσαν μαχόμενοι επί του πεδίου της μάχης. Η υπόλοιπος δύναμη ηδυνήθη να αφιχθή εις Γρεβενά".

Για τη μάχη στη Δεσκάτη γράφει ο Ζιανός Θανάσης, αυτόπτης μάρτυρας της επιχείρησης: "Για πρώτη φορά θα κάναμε επίθεση σε τόσο γερά οχυρωμένη τοποθεσία και σε αντίπαλο που διέθετε και βαριά όπλα... Η μάχη άρχισε νύχτα αλλά κράτησε πολλές ώρες, ώσπου μας πήρε η χαραυγή. Από την πλευρά που μαχόμασταν εμείς το έδαφος ήταν γυμνό, με λίγους θάμνους και πολλές πέτρες. Βρήκαμε ισχυρή αντίσταση. Από ένα πολυβολείο μας βάζαν ασταμάτητα. Οι σφαίρες σφύριζαν συνεχώς πάνω από τα κεφάλια μας, αλλά το μέρος ήταν κάπως απότομο και μας προφύλαγε. Προχωρούσαμε με άλματα... Κοντεύαμε να βγούμε στην κορυφή από τη μια πλευρά του υψώματος. Τα πυρά όλο και αραίωναν. Από τη νότια πλευρά του υψώματος ο Ηλίας Αλευράς με το Συγκρότημά του το είχε καταλάβει κιόλας και είχε βγει στην κορυφή του... Οι αντίπαλοι, παρά το ότι ήταν γερά οχυρωμένοι, δεν άντεξαν μπροστά στην αποφασιστικότητά μας και στην ορμητικότητά μας και για να γλυτώσουν έτρεξαν προς τα Γρεβενά και άλλοι προς την Ελασσόνα, παρατώντας οπλισμό, αποθηκευμένα τρόφιμα και ρουχισμό. Τα λάφυρα που πήραμε ήταν πάρα πολλά. Μεταξύ των άλλων και ένας όλμος.

Αλλα τμήματά μας μπήκαν στη Δεσκάτη και την κατέλαβαν... Η μάχη της Δεσκάτης ήταν μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες των ανταρτών το 1946".