ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ

Κατά την επίσκεψή του ο πρωθυπουργός  Α. Τσίπρας στο εργοστάσιο  της βιομηχανίας «Παπαστράτος ΑΒΕΣ» στον Ασπρόπυργο Αττικής, σε ομιλία του εκτίμησε ότι "Η ανεργία μειώνεται συνεχώς και υπάρχει η προοπτική να πέσει κάτω από το φράγμα του 20% μέσα στο 2018". Και για να γίνει πειστικός  πως η κυβέρνηση επιδιώκει και θα πετύχει ένα …υγιές περιβάλλον εργασιακών σχέσεων και επιχειρηματικότητας με την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή, διάνθισε το λόγο του με ρητορικά τεχνάσματα που αναδεικνύουν τα δέον, το οποίο φυσικά εφαρμόζει η κυβέρνησή του.

               Εν τω μεταξύ  στην ετήσια έκθεσή του (Μάρτιος του 2017) το  Ινστιτούτο εργασίας Γ.Σ.Ε.Ε « Ελληνική οικονομία και η απασχόληση» έχει ποσοστό ανεργίας το τρίτο τρίμηνο του 2016 22,6%, ενώ το ποσοστό των μακροχρόνια ανέργων, άνω του ενός έτους, στο σύνολο των ανέργων υπερβαίνει το 70%. Το 2009 οι προσλήψεις με ευέλικτες μορφές εργασίας αντιστοιχούσαν στο 21% του συνόλου των προσλήψεων, το 2016 αντιστοιχούν στο 54,7%. Το ποσοστό μεταβολής των μετατροπών των ατομικών συμβάσεων από πλήρους εργασίας σε μερικής και εκ περιτροπής εργασίας μεταξύ 2009-2016 παρουσιάζει συνολική αύξηση της τάξης του 201,95%,  ενώ  η ποσοστιαία αύξηση κατά 790,69% των αναγκαστικών μετατροπών των ατομικών συμβάσεων εργασίας σε εκ περιτροπής εργασία μονομερώς από τον εργοδότη. Σχετικά με τις συνθήκες ασφαλείας στους εργασιακούς χώρους, σύμφωνα με τον Σύλλογο Τεχνικών και Υγειονομικών Επιθεωρητών Εργασίας, ενώ το 2010 τα εργατικά ατυχήματα που δηλώθηκαν στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας ήταν 5.721, το 2016 ο αριθμός αυξήθηκε στις 6.500. Ειδικά από το 2013 και μετά, παρατηρείται μια σταθερή αύξηση των εργατικών ατυχημάτων για κάθε έτος γύρω στο 10%.

Σταθεροποιείται και μονιμοποιείται πια  μια εξέλιξη στο εργασιακό πεδίο που ταυτίζεται με την ολική σχεδόν αφαίρεση των κεκτημένων δικαιωμάτων των εργαζομένων,  ενώ μειώνονται και οι δαπάνες για λήψη μέτρων ασφαλείας στους εργασιακούς χώρους.

 Όλο και περισσότερο ο μισθός  καθορίζεται ύστερα από ατομική διαπραγμάτευση και  ο ρόλος των συνδικάτων να διαπραγματεύονται συλλογικά τους μισθούς και τους όρους εργασίας εκπροσωπώντας  συνολικά τους εργαζόμενους όχι μόνο έχει συρρικνωθεί, αλλά και τα ίδια τα συνδικάτα σε πολλούς εργασιακούς χώρους εκφυλισμένα και εξασθενημένα παραμένουν κάτω από τον έλεγχο της εργοδοσίας.  Στην αγορά εργασίας παρουσιάζονται νέες κατηγορίες εργαζομένων που το πιο σπουδαίο χαρακτηριστικό τους είναι πως στην πραγματικότητα τους αφαιρείται η εργατική ιδιότητα. Τείνουν να γίνουν πλειοψηφία οι υποαπασχολούμενοι μερικής απασχόλησης, οι άνεργοι που περνούν από τη μια προσωρινή δουλειά στην άλλη, αυτοί που δουλεύουν περιστασιακά όλο το χρόνο και κάθε  δουλειά καταλήγει να θεωρείται σαν ένα τυχαίο και πρόσκαιρο μέσο επιβίωσης. Πώς μπορεί να ταυτιστεί λοιπόν κάποιος με τις δουλειές που εκτελεί, πώς να τοποθετηθεί σε μια θέση επακριβώς καθορισμένη μέσα στην κοινωνική διαδικασία της παραγωγής; Η μάζα των ευέλικτων εργαζομένων, προϊόν της εξάρθρωσης των εργασιακών δικαιωμάτων και των δομών οργάνωσης της εργασίας, είναι στερημένη από τα πάντα, αόρατη χωρίς θέση στην καπιταλιστική κοινωνία, χωρίς οργάνωση, χωρίς εκπροσώπηση, στην τελική με ελάχιστα δικαιώματα. Και η εξασφάλιση ενός εισοδήματος, τις περισσότερες φορές μάλιστα μηδαμινού, εμφανίζεται  σαν ελεημοσύνη και όχι σαν δικαίωμα  σ’ όσους δεν μπορεί να απορροφήσει η αγορά εργασίας αποσυνδέοντάς το με τρόπο υποτιμητικό  από την εκπλήρωση μιας συγκεκριμένης εργασίας, με διάφορα μέτρα ή φιλανθρωπίες που επτά χρόνια τώρα διατείνονται ότι είναι εξαιρετικά και προσωρινά εν αναμονή της πλήρους απασχόλησης που ποτέ δεν έρχεται.

Οι υποσχέσεις, διαβεβαιώσεις  και εκτιμήσεις  λοιπόν του πρωθυπουργού δεν έχουν άλλο στόχο παρά να κάνουν κοινωνικά πιο ανεκτές την διατήρηση της ανεργίας σε υψηλά επίπεδα  και την εξάπλωση της φτώχειας, που θεωρούνται οι αναπόφευκτες συνέπειες του σεβασμού των νόμων της αγοράς. Η απώλεια εργασίας δεν τοποθετείται στο επίπεδο των κοινωνικών δομών και των ταξικών αντιθέσεων, ώστε διασπασμένοι και φοβισμένοι να αδυνατούμε να το διαχειριστούμε συλλογικά. Κι έτσι συνεχίζεται η προσπάθεια από την  κατ’ ευφημισμό αριστερά κυβέρνησή ενός κόμματος που ντύθηκε  το μανδύα του σοσιαλισμού να χρησιμοποιήσει μια εργατική τάξη εξαντλημένη από τη μακροχρόνια προσπάθεια χωρίς απτά αποτελέσματα, για την αναδιάρθρωση που χρειάζεται και επιβάλλει το κυρίαρχο σύστημα. Συνεχίζονται οι υποσχέσεις και όπως είχαν βρεθεί, βρίσκονται και  ένα πλήθος επιχειρήματα από τους κυβερνώντες για να γίνουν αποδεκτές οι ιδιωτικοποιήσεις, να παγιωθούν αρχαϊκά συστήματα εκμετάλλευσης, όπως η μαύρη εργασία, η ανασφάλιστη, η μερική, η επισφαλής κλπ. για να αυξηθούν τα κέρδη επιχειρήσεων, να εγκαθιδρυθούν πιο αποτελεσματικοί έλεγχοι για αύξηση της εκμετάλλευσης του εργατικού δυναμικού  και γενικά να περιφρουρηθούν τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης.

          Και παρ’ όλα αυτά, πέρα από τον κομμουνιστικό λόγο κανείς δεν αμφισβητεί την καπιταλιστική οργάνωση της κοινωνίας και θεωρείται σχεδόν φυσικό φαινόμενο η ελεύθερη αγορά. Διανοούμενοι κάθε κοπής και επιστήμονες ταυτίζουν ελεύθερη αγορά και δημοκρατικά δικαιώματα έτσι που στο τέλος να πειστούμε πως κάθε παρέμβαση στην ελεύθερη αγορά οδηγεί στην παραβίαση δημοκρατικών δικαιωμάτων. Και για του λόγου το αληθές προσάπτουν χίλια μύρια κακά στα καθεστώτα του υπαρκτού σοσιαλισμού, ώστε τελικά να αποδεχτούμε πως αν θέλουμε δικαιώματα δεν μπορούμε να αρνηθούμε την ελεύθερη καπιταλιστική αγορά.

Κατά συνέπεια, μια μεγάλη πλειοψηφία έχει  πιστέψει πως  έχοντας φτάσει στο υψηλότερο δυνατό σημείο πολιτικής και οικονομικής οργάνωσης, την αστική δημοκρατία της καπιταλιστικής οργάνωσης της παραγωγής δεν υπάρχει άλλο. Κι αν κάποιοι πιστεύουν τον κομμουνισμό για ένα ανώτερο στάδιο οικονομικής και πολιτικής οργάνωσης, ο κυρίαρχος λόγος ισχυρίζεται πως  η πραγματικότητα έδειξε το αντίθετο. Και προς επίρρωσιν,  ο κυρίαρχος λόγος κραδαίνει τα κυμαινόμενα –κατά βούληση της προπαγάνδας- εκατομμύρια των νεκρών που χρεώνονται στον Στάλιν να αποστομώσουν τους αντιρρησίες. Κι έτσι να πειστούμε πως εναλλακτική δεν υπάρχει,  πως ακόμα και η  φτώχεια και εξαθλίωση μας είναι προτιμότερη, εξάλλου είναι προσωρινή κι ας διαρκεί μια ολόκληρη ζωή. Η πίστη πως δεν υπάρχει εναλλακτική, η διαβόητη ΤΙΝΑ (there is no alternative), θα παραμένει ακλόνητη όσο δεν στρέφουμε την προσοχή μας στο σύνολο των καπιταλιστικών  δομών στις οποίες εδράζεται και εκτός των οποίων παύει αυτόματα να ισχύει.

Είναι επίπονη και μακρά η διαδρομή αφύπνισής μας και σταδιακής ανάκτησης της αγωνιστικότητάς μας και αξιοπρέπειας.  Η συνειδητοποίηση πως είμαστε καταδικασμένοι από την ίδια την καπιταλιστική οργάνωση της παραγωγής στην επισφάλεια και σε ολοένα πιο υποβαθμισμένες συνθήκες ένταξης στον κόσμο της εργασίας είναι το πρώτο βήμα για να πυροδοτηθούν δράσεις για βαθιές κοινωνικές τομές.