Η θέση του ΚΚΕ για τη διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων

Η θέση του ΚΚΕ για τη διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων

Απάντηση της Διατμηματικής Επιτροπής Περιφερειακής και Τοπικής Διοίκησης της ΚΕ του ΚΚΕ σε επιστολή του Περιφερειάρχη Αττικής

Σε επιστολή του Περιφερειάρχη Αττικής, Γ. Σγουρού, η οποία απευθυνόταν στους βουλευτές της Περιφέρειας Αττικής και στους Αρχηγούς των κομμάτων, σχετικά με τη διαχείριση των παραγόμενων αστικών στερεών αποβλήτων και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο αρμόδιος φορέας, ώστε να συμβάλουν στην επίλυσή τους, η Διατμηματική Επιτροπή Περιφερειακής και Τοπικής Διοίκησης της ΚΕ του ΚΚΕ απάντησε:
«Σε συνέχεια της επιστολής σας προς το Γενικό Γραμματέα της ΚΕ και τους βουλευτές της Περιφέρειας Αττικής του ΚΚΕ, σας γνωρίζουμε τις πιο κάτω απόψεις μας σε σχέση με τα βασικά ζητήματα που αναφέρονται σε αυτή.
1. Το ΚΚΕ δίνει ιδιαίτερο βάρος στον τομέα της διαχείρισης των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) στην Αττική και γενικότερα σε όλη τη χώρα, καθώς είναι στενά δεμένος με τους όρους διαβίωσης της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων. Το αντικείμενο ειδικότερα της μεταφόρτωσης, της επεξεργασίας και της υγειονομικής ταφής, που υπάγεται στις αποκλειστικές αρμοδιότητες του ΕΔΣΝΑ, με τον τρόπο που υλοποιείται έχει σημαντικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, στο περιβάλλον, στο σύνολο των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων του υπόψη τομέα και στο πενιχρό εισόδημα, όσο απόμεινε, της λαϊκής οικογένειας.
2. Παίρνουμε επίσης υπόψη, ότι το ευρωενωσιακό κεφάλαιο και το πολιτικό του προσωπικό δίνουν ιδιαίτερο βάρος, σε περίοδο όξυνσης της καπιταλιστικής κρίσης και έντασης του ενδομονοπωλιακού ανταγωνισμού, στη διαχείριση των αποβλήτων ως "πόρων" που προσφέρονται για την αποδοτική, για το κεφάλαιο, επένδυση μέρους των συσσωρευμένων κερδών. Τα πρόσφατα κοινοτικά έγγραφα: "Χάρτης Πορείας για μια αποδοτική, από πλευράς πόρων, Ευρώπη", "Πράσινη Βίβλος για τα πλαστικά απόβλητα", Πρόταση της Επιτροπής για το 7ο Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον, προς αυτή την κατεύθυνση προσανατολίζουν τη διαχείριση των αποβλήτων. Είναι η ίδια κατεύθυνση προς την οποία συμπίπτουν Κυβέρνηση και Περιφέρεια Αττικής, υπηρετώντας από κοινού τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων του κλάδου.
3. Στο πλαίσιο αυτό οι κομμουνιστές που εκλέγονται σε όλες τις βαθμίδες του κρατικών οργάνων (Βουλή, Περιφέρειες, Δήμοι), μαζί και στην Ευρωβουλή, καθώς και οι κομματικές μας οργανώσεις, παρακολουθούν από κοντά όλες τις εξελίξεις, διατυπώνουν την κριτική και τις θέσεις τους, παρεμβαίνουν με συγκεκριμένες δράσεις για την απόκρουση των αντιλαϊκών περιφερειακών σχεδίων διαχείρισης των ΑΣΑ, που ως βασικούς άξονες έχουν: Την καθολική, μέσω των ΣΔΙΤ, ιδιωτικοποίηση της επεξεργασίας και της υγειονομικής ταφής των ΑΣΑ, την επιλογή επικίνδυνων για το περιβάλλον και την υγεία μεθόδων με άξονα τη μεγιστοποίηση των σύμμεικτων απορριμμάτων και προοπτική την καύση τους, τη μετατόπιση του αυξημένου κόστους επεξεργασίας (χάρη και στα υπερκέρδη που θα αποκομίσουν οι 4 - 5 επιχειρηματικοί όμιλοι που μετέχουν στο μοίρασμα της πίτας) στις πλάτες της λαϊκής οικογένειας, μαζί με το "χαράτσι ταφής", που με βάση το νόμο ισχύει από 1.1.14 ανεξάρτητα από το πότε θα αρχίσει να εισπράττεται.

οι θέσεις του ΚΚΕ

4. Υπενθυμίζουμε, ότι στον αντίποδα των κατευθύνσεων αυτών το ΚΚΕ έχει επεξεργαστεί και δημοσιοποιήσει τις θέσεις του για την ορθολογική διαχείριση των ΑΣΑ στα λαϊκά στρώματα, στη Βουλή, στα Περιφερειακά Συμβούλια - μαζί και της Αττικής - στο ΔΣ του ΕΔΣΝΑ, στα όργανα της πρωτοβάθμιας Τοπικής Διοίκησης. Ο πυρήνας των θέσεων αυτών συνοψίζεται ως εξής:
α. Να διαμορφωθεί χωρίς άλλες καθυστερήσεις νέος εθνικός (κεντρικός) σχεδιασμός και με βάση αυτόν, να καταρτιστούν τα αναθεωρημένα ΠΕΣΔΑ, που θα υλοποιηθούν με κεντρικούς δημόσιους πόρους και με προτεραιότητες όπως:

• Τον αποκλεισμό της ιδιωτικοποίησης. Την απόλυτη διασφάλιση όλων των εργαζόμενων χωρίς όρους και προϋποθέσεις, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Τη μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων, την προώθηση της ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή, περιλαμβανομένης και της κομποστοποίησης του οργανικού κλάσματος, σε συνδυασμό με το δραστικό περιορισμό του ρεύματος των σύμμεικτων ΑΣΑ.Την ορθολογική μεταφορά μέσω σταθμών μεταφόρτωσης, περιλαμβανομένης και της θαλάσσιας μεταφοράς των απορριμμάτων.
• Την πλήρη αποκατάσταση των εκατοντάδων μεγάλων ανεξέλεγκτων χωματερών και όχι την απλή επιχωμάτωσή τους, όπως έχει γίνει στις περισσότερες περιπτώσεις.
• Τη δίκαιη και τεκμηριωμένη χωροθέτηση των σχετικών υποδομών με γνωστά από πριν κριτήρια, που θα παίρνουν υπόψη την ισόρροπη ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

β. Ειδικότερα για την Αττική:

• Να σταματήσει κάθε διαδικασία για την ανάθεση της κατασκευής και λειτουργίας των 4 μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων (ΜΕΑ), που στηρίζεται στον ισχύοντα Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της Αττικής.
• Να κλείσει άμεσα και οριστικά ο "ΧΥΤΑ Φυλής", να μετεγκατασταθεί σε κατάλληλη και εκτός Θριασίου θέση ο αποτεφρωτήρας των μολυσματικών, να αρχίσει άμεσα η απορρύπανση και περιβαλλοντική αποκατάσταση της ευρύτερης περιοχής. Παράλληλα, να εκπονηθεί πλήρης επιδημιολογική μελέτη που θα περιλαμβάνει τους κατοίκους και τους μόνιμους εργαζόμενους στη ζώνη επιρροής της ΟΕΔΑ Φυλής - Ανω Λιοσίων, σε συνδυασμό (εξαιτίας του φαινομένου της συνέργειας των ρύπων) και με τη λειτουργία των άλλων, υψηλής όχλησης, εγκαταστάσεων που συνωστίζονται στο βεβαρημένο Θριάσιο.
• Να απαγορευθεί κάθε νέα δραστηριότητα διαχείρισης των αποβλήτων στην περιοχή αυτή και οι νέες χωροθετήσεις (παίρνοντας υπόψη την ομολογημένη πλέον ακαταλληλότητα της θέσης στο "Οβριόκαστρο" Κερατέας και την προφανή ακαταλληλότητα στη θέση "Μαύρο Βουνό" Γραμματικού), να αναζητηθούν εκτός του Θριασίου, χωρίς τον αποκλεισμό και εκτός Αττικής περιοχών, στο πλαίσιο μιας δίκαιης διαπεριφερειακής συνεργασίας.
• Να δημοσιοποιηθούν τώρα, ενόψει και του επικείμενου υπερκορεσμού του "ΧΥΤΑ Φυλής", τα σχέδια της Κυβέρνησης και της Διοίκησης του ΕΔΣΝΑ σε σχέση με τη χωροθέτηση του μελλοντικού ΧΥΤΑ, που μέχρι σήμερα κρατούνται επτασφράγιστο μυστικό.
• Στο μεταξύ να προωθηθούν άμεσα δράσεις ήπιας ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή (περιλαμβανομένων και των οργανικών) στην Αττική και γενικότερα.

Είναι πολιτικό ζήτημα

Με βάση τις παραπάνω θέσεις μας μελετήσαμε την επιστολή σας και σας γνωρίζουμε τις παρακάτω απόψεις μας για τα ζητήματα που μας θέτετε υπόψη:
i. Εκτιμούμε ότι τα σημαντικά προβλήματα του ΕΔΣΝΑ ήταν ήδη γνωστά στη Διοίκησή σας αμέσως μόλις αυτή συγκροτήθηκε ως 7μελής Εκτελεστική Επιτροπή (ΕΕ), δεδομένου ότι σε αυτή συμμετείχαν (και συμμετέχουν) οι δύο αμέσως προηγούμενοι πρόεδροι του ΕΔΣΝΑ και μέλη της προηγούμενης ΕΕ, καθώς και ένα ακόμη μέλος της. Αλλωστε η συμφωνηθείσα επανεκλογή των πιο πάνω στελεχών στη νέα ΕΕ δε συνάδει με την εκτίμησή σας, ότι είχαν την ευθύνη της διοίκησης ενός "οργανισμού λειτουργικά διαλυμένου".
ii. Το πρόβλημα με τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης των Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) Αττικής του 2006 δεν είναι ότι "καρκινοβατούσε για χρόνια" ή ότι ήταν "βαλτωμένος" αλλά ότι έχει διαμορφωθεί με κριτήριο το ποσοστό κέρδους του κεφαλαίου και όχι την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας, όπως συμβαίνει τώρα με τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων. Σημειώνουμε σχετικά ότι με το σχεδιασμό αυτό, πέραν των όσων έχουμε ήδη αναφέρει, διαιωνίζεται η διοχέτευση του 85%-90% των απορριμμάτων της Αττικής για άλλα 30, από σήμερα, χρόνια στο βεβαρημένο Θριάσιο Πεδίο, αφού εκεί θα γίνουν οι δύο μεγαλύτερες μονάδες επεξεργασίας. Η πραγματική ανακύκλωση ρίχνεται στην πυρά, καθώς επιλέγεται ένα μείγμα πανάκριβων τεχνολογιών, μαζί και αναποτελεσματικών, με κορμό τη μεγιστοποίηση των σύμμεικτων απορριμμάτων, συνολικά 1.355.000 τόνοι το χρόνο (1.300.000 το χρόνο σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου) σε συνδυασμό με την επικίνδυνη, με τα σημερινά δεδομένα, για το περιβάλλον και την υγεία καύση, την οποία είναι ελεύθεροι να επιλέξουν οι ενδιαφερόμενοι επιχειρηματικοί όμιλοι, προκειμένου να αποκομίζουν περισσότερα κέρδη. Ταυτόχρονα ανοίγει ένας ακόμη δρόμος για την πλήρη ιδιωτικοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής Ενέργειας, η οποία στην υπόψη περίπτωση θα παράγεται από την καύση των αποβλήτων που θα επεξεργάζονται οι τέσσερις πιο πάνω ΜΕΑ. Παράλληλα, με την επιχειρούμενη ιδιωτικοποίηση του συνόλου της επεξεργασίας των απορριμμάτων της Αττικής, μπαίνουν στο δρόμο της απόλυσης εκατοντάδες εργαζόμενοι στον ΕΔΣΝΑ, χιλιάδες αργότερα σε όλη τη χώρα.
Συνεπώς, όλες οι δράσεις της σημερινής Διοίκησης του ΕΔΣΝΑ, όσο και της προκατόχου της, για την ενεργοποίηση και παραπέρα προώθηση του υπόψη σχεδιασμού, σε αγαστή συνεργασία με τις εκάστοτε κυβερνήσεις και πάντα υπό τις ευλογίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, συνιστούν σύμφωνα με όλα τα παραπάνω ενέργειες αντίθετες προς τα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων.
iii. Ο ισχυρισμός για "διασφάλιση της απρόσκοπτης και δημόσιας διαχείρισης των απορριμμάτων" της Αττικής και η επίκληση κάποιων "υποστηρικτικών εργασιών" από ιδιώτες διαψεύδεται από τα αμείλικτα στοιχεία του ίδιου του ΕΔΣΝΑ. Η λειτουργία όλων των βασικών υποδομών της ΟΕΔΑ Φυλής - Ανω Λιοσίων, έχουν εκχωρηθεί από προηγούμενες Διοικήσεις, το ίδιο και από τη σημερινή, έναντι παχυλών αμοιβών σε γνωστούς επιχειρηματικούς ομίλους. Πρόκειται για το εργοστάσιο μηχανικής ανακύκλωσης/κομποστοποίησης, ο αποτεφρωτήρας των νοσοκομειακών αποβλήτων, η μονάδα επεξεργασίας των στραγγισμάτων, η εκμετάλλευση του βιοαερίου, ακόμη και το μεγαλύτερο μέρος της διάθεσης των αποβλήτων στο "ΧΥΤΑ Φυλής". Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός, ότι το 2012 από το σύνολο των τιμολογηθέντων εξόδων του ΕΔΣΝΑ, χωρίς τα αντισταθμιστικά, ύψους 77,8 εκ. ευρώ (περιλαμβάνεται και η μισθοδοσία των 372 εργαζομένων του ΕΔΣΝΑ), τα 46,5 εκ. ευρώ (το 60%) πληρώθηκαν στις τρεις πιο πάνω εργολαβίες, ενώ η ενεργειακή εκμετάλλευση του βιοαερίου (παράγεται ΗΕ) αποφέρει σημαντικά κέρδη στον ιδιώτη στον οποίο εκχωρήθηκε με μηδαμινό έσοδο για τον ΕΔΣΝΑ.
iv. Μας είναι γνωστή η τραγική οικονομική κατάσταση του ΕΔΣΝΑ, αποτέλεσμα κατά κύριο λόγο: (α) Της γενικότερης κυβερνητικής πολιτικής για την άγρια διαχρονική περικοπή των πόρων προς την Τοπική Διοίκηση, (β) της πιο πάνω ιδιωτικοποίησης βασικών λειτουργιών του και (γ) των υψηλών χρηματικών αντισταθμιστικών τελών, κύρια υπέρ του δήμου Φυλής, που επιβαρύνουν τον ΕΔΣΝΑ. Για το τελευταίο αυτό ζήτημα επαναλαμβάνουμε, ότι είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι με τη διαχρονική πολιτική όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, των διοικήσεων του ΕΔΣΝΑ (τότε ΕΣΔΚΝΑ) και των οικείων δημοτικών Αρχών να αντιμετωπίζονται ως όμηροι οι εργαζόμενοι στο δήμο Φυλής (περιλαμβάνεται και ο πρώην δήμος Ανω Λιοσίων) για τη διαιώνιση της παραμονής της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής σε απόσταση ανάσας από τις πυκνοκατοικημένες περιοχές του Θριάσιου και της Δυτικής Αθήνας. Είναι υποχρέωση του κράτους να διασφαλίσει τη μόνιμη και σταθερή δουλειά των εργαζόμενων αυτών με πλήρη εργασιακά δικαιώματα και την απρόσκοπτη και έγκαιρη πληρωμή τους, σε συνδυασμό με αντισταθμιστικές παρεμβάσεις περιβαλλοντικού και κοινωνικού χαρακτήρα σ' αυτή την περιοχή, οι κάτοικοι της οποίας για πάνω από μισό αιώνα υφίστανται τις καταστροφικές για την υγεία τους, για την ίδια την ζωή τους και των οικογενειών τους, συνέπειες της ταξικής πολιτικής της άρχουσας τάξης.
v. Τέλος, αν και δε γίνεται λόγος στην επιστολή, δεν μπορούμε παρά να επισημάνουμε τη συνειδητή απαξίωση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΔΣΝΑ, καθώς η Διοίκηση, εκμεταλλευόμενη στο έπακρο τις δυνατότητες που της πρόσφερε η συγκυβέρνηση με σχετική νομοθετική ρύθμιση του Ν. 4071/12, το καταδίκασε σε ουσιαστική απραξία. Αποφεύγει με τον τρόπο αυτόν τον έλεγχο των πράξεών της, τουλάχιστον από όσα μέλη του ΔΣ επιθυμούν να το κάνουν και, σε κάθε περίπτωση, από τους κομμουνιστές συμβούλους της Λαϊκής Συσπείρωσης.
5. Επισημαίνουμε ύστερα από αυτά ότι η επίλυση του προβλήματος της ορθολογικής διαχείρισης των ΑΣΑ, με κριτήριο την ισόρροπη ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, δεν είναι θέμα τεχνικό αλλά βαθιά πολιτικό. Πρέπει να γίνει υπόθεση του οργανωμένου, μαζικού, ταξικού κινήματος».