Brexit και προοπτική της ΕΕ

Brexit και προοπτική της ΕΕ

Το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος για την έξοδο από την ΕΕ έχει βγάλει στην επιφάνεια αντιθέσεις ανάμεσα σε διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα σχετικά με το μέλλον και την προοπτική της ΕΕ. Οι παρεμβάσεις των τελευταίων ημερών από δυνάμεις εντός και εκτός ΕΕ το επιβεβαιώνουν. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, μίλησε για ανάγκη να μην υπάρξει υστερία, γιατί υπάρχει το ΝΑΤΟ και η διατλαντική Συμμαχία δεν έχει διαλυθεί. Την ίδια ώρα, ιδιαίτερη σημασία έχει η κριτική που ασκεί στην ίδια τη διαδικασία της λεγόμενης πολιτικής και οικονομικής εμβάθυνσης της ΕΕ. Σημειώνει με νόημα για να εξηγήσει τι συνέβη: «Πατήθηκε το κουμπί της παύσης, όσον αφορά το σχέδιο της πλήρους ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» και επίσης ότι «ο τρόπος με τον οποίον ψήφισαν οι Βρετανοί εξηγείται από το γεγονός ότι πιθανότατα η ΕΕ προχωρούσε πιο γρήγορα από ό,τι έπρεπε». Εξέφρασε με σαφήνεια τη διαφωνία των αμερικανικών μονοπωλίων σχετικά με τον τρόπο που προωθείται από την πλευρά της Γερμανίας η περίφημη εμβάθυνση της ΕΕ. Διαφωνίες που βεβαίως συναντιούνται με αντίστοιχες που εκφράζονται και στο εσωτερικό της ΕΕ για λογαριασμό των αστικών τάξεων της Γαλλίας, της Ιταλίας κ.ά. Αυτούς, δηλαδή, που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ εμφανίζει ως «σύμμαχους» του ελληνικού λαού, την ίδια στιγμή που τσακίζουν τα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα στις χώρες τους.
Από την άλλη, η παρέμβαση του Σόιμπλε, του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, έχει το δικό της «βάρος» στις εξελίξεις, που δείχνει τις επιδιώξεις του ισχυρότερου τμήματος του γερμανικού κεφαλαίου. Αυτός προειδοποίησε ότι υπάρχει κίνδυνος, η απόφαση της Βρετανίας να προκαλέσει φαινόμενο «ντόμινο» στην Ευρώπη και απείλησε ότι η Βρετανία δεν έχει στη διάθεσή της απεριόριστο χρόνο, για να αποφασίσει το πότε θα υποβάλει το αίτημά της για αποχώρηση. Ταυτόχρονα, όμως, το στέλεχος της γερμανικής κυβέρνησης άσκησε κριτική στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι δεν επιβάλλει κυρώσεις σε χώρες που έχουν ελλείμματα, όπως προβλέπει η Συνθήκη του Μάαστριχτ και δεν είναι θεματοφύλακας της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Ουσιαστικά, ο Σόιμπλε προετοιμάζει την επόμενη φάση και τα σενάρια μιλάνε για σχεδιασμό ΕΕ πολλών ταχυτήτων και ανάθεση των ελεγκτικών μηχανισμών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε ανεξάρτητη αρχή, που βέβαια θα είναι πιο συνδεδεμένη με το σκληρό πυρήνα που ελέγχει η Γερμανία. Προοπτική που προκαλεί βεβαίως σφοδρές αντιδράσεις στο εσωτερικό της ΕΕ από μια σειρά κρατών, που επιδιώκουν, αντίθετα, χαλάρωση των στόχων.
Αυτές οι παρεμβάσεις, για λογαριασμό των αστικών τάξεων και ιδιαίτερων τμημάτων του κεφαλαίου, αποδεικνύουν ότι ο ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός, παρά την επιδίωξη προσωρινών συμβιβασμών και τα νέα παζάρια που γίνονται, θα κλιμακωθεί. Ιδιαίτερα το μυστικό παζάρι, που γίνεται για τη λεγόμενη Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ, είναι άλλο ένα στοιχείο του ανταγωνισμού των καπιταλιστών, με δεδομένη βεβαίως και την από κοινού επίθεση στα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα, ώστε να αυξάνεται η εκμετάλλευση των εργαζομένων και η κερδοφορία των μονοπωλίων. Είναι γι' αυτό κρίσιμο οι εργαζόμενοι στην ΕΕ να απεγκλωβιστούν από τα αστικά συμφέροντα, να μην μπουν κάτω από ξένες γι' αυτούς σημαίες και να οργανώσουν την πάλη τους για τα δικαιώματά τους σήμερα, σε αντικαπιταλιστική - αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση, ανοίγοντας και το δρόμο για την οριστική ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, την αποδέσμευση από την ΕΕ με εργατική - λαϊκή εξουσία.