Είναι καθαρό ότι εκείνοι που παρακολουθούν στενά την εξέλιξη των σχέσεων της Τουρκίας με την Ασία, ειδικά με την Κίνα, είναι οι Αμερικανοί. Οι εξελίξεις σε μια σειρά μέτωπα βεβαιώνουν ότι η σχέση ΗΠΑ – Τουρκίας δοκιμάζεται σημαντικά, όπως και μια σειρά δηλώσεις και αποφάσεις και των δύο πλευρών βεβαιώνουν ότι, τουλάχιστον προς το παρόν, και οι δύο δίνουν σημαντική αξία στη διατήρηση της συνεργασίας τους, όντας σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ.
Πάντως, η τουρκική πρωτοβουλία για «μια νέα Ασία» δείχνει αν μη τι άλλο την ετοιμότητα της Αγκυρας να οξύνει σκληρά το παζάρι για τους όρους συνέχισης αυτής της συνεργασίας. Με δεδομένη τη σημασία που οι ΗΠΑ δίνουν στη γειτονιά μας για την αναμέτρησή τους με τους βασικότερους αντιπάλους τους, τη Ρωσία και την Κίνα, όλα δείχνουν ότι θα εξαντλήσουν περιθώρια ώστε – τουλάχιστον – να μην ενισχυθεί η προσέγγιση της Τουρκίας με αυτούς.
Τον τελευταίο καιρό, η αμερικανική αστική αρθρογραφία αντανακλά σημαντικά αυτήν τη σύνθετη εξίσωση που καλούνται να λύσουν τα επιτελεία της Ουάσιγκτον.
«Ποιος έχασε την Τουρκία;» ήταν ο τίτλος μιας ανάλυσης που ανάρτησε στις 5 Αυγούστου στο προσωπικό του blog o Γκράχαμ Φιούλερ, πρώην ανώτατο στέλεχος της CIA.
Συνιστώντας ψύχραιμη σκέψη στο αμερικανικό μεγάλο κεφάλαιο, ο Φιούλερ υποστήριζε ότι οι ενέργειες της Τουρκίας (όπως η αγορά των «S-400») βγάζουν νόημα αν εξετάσει κανείς τη θέση της σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, αντιλαμβανόμενος και τη γεωγραφική της θέση. Αφού υπογράμμιζε ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχουν ευρύτερες αναδιατάξεις σε συμμαχίες που παλιότερα κάποιος θα χαρακτήριζε αιώνιες (όπως οι σχέσεις Ευρωπαίων – Αμερικανών), παρατηρούσε ότι «η Αγκυρα προσπαθεί να ανακτήσει το παλιότερο όραμά της στην εξωτερική πολιτική», θεωρώντας ότι δεν είναι τυχαία η πρόσφατη «επιστροφή» στο πολιτικό προσκήνιο του Αχμέτ Νταβούτογλου, πρώην πρωθυπουργού και ΥΠΕΞ, συνιδρυτή του ΑΚΡ μαζί με τον Ερντογάν, που όμως σήμερα ασκεί έντονη κριτική στον Τούρκο Πρόεδρο για λειψές ικανότητες.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο Φιούλερ εκτιμούσε ότι «ως αποτέλεσμα της διττής, ανατολικής και δυτικής ταυτότητάς της, η Τουρκία γνωρίζει ότι θα ήταν ανόητο να διαρρήξει όλους τους δεσμούς της με τη Δύση – ειδικά οικονομικά – όπως θα ήταν ανόητο και το να επαναοριοθετήσει τον εαυτό της αποκλειστικά στη Δύση και να στρέψει την πλάτη της στο ισχυρό αναπτυσσόμενο ευρασιατικό σχέδιο για το μέλλον…». Και συνεχίζοντας να περιγράφει τη σημασία αλλά και τη συνθετότητα που έχει η διατήρηση της συνεργασίας με την Τουρκία, πρόσθετε: «Κανείς στην Ουάσιγκτον δεν έχει “χάσει” την Τουρκία (από σύμμαχο), όλη αυτή η διαδικασία (σ.σ. που αντανακλάται στις επιλογές της Αγκυρας) είναι το προϊόν των μυριάδων νέων γεωπολιτικών δυνάμεων. Επιπλέον, οι Τούρκοι το θεωρούν καταστροφικό να τους θεωρεί η Ουάσιγκτον περιουσία της που “διατηρεί” ή “χάνει”, ή το να δεχτούν απλά την υπόθεση ότι ο χαρακτήρας που πρέπει να έχει επιλέξει εκ των προτέρων είναι ο “σύμμαχος” των Αμερικανών. Η Τουρκία κατά πάσα πιθανότητα δεν θα είναι “σύμμαχος” κανενός – κι αυτό το καταγράφει και η Ρωσία…».
Πηγή: Ριζοσπάστης / Α. Μ.