1925: Πραξικόπημα και δικτατορία του Θ. Πάγκαλου

1925: Πραξικόπημα και δικτατορία του Θ. Πάγκαλου

Λίγες μέρες πριν από το πραξικόπημα, στις 18 Ιούνη του 1925, ο «Ριζοσπάστης» προειδοποιούσε για τις κινήσεις της αντίδρασης και κατήγγειλε την ασυδοσία των ξένων μονοπωλίων στην Ελλάδα

Το 1925, παρά τα μέτρα που είχε πάρει η κυβέρνηση Μιχαλακοπούλου ενάντια στο λαϊκό κίνημα, δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει πολιτική σταθερότητα για την άρχουσα τάξη, και καθώς οξύνθηκαν οι κοινωνικές αντιθέσεις και οι αντιθέσεις στο ίδιο το στρατόπεδο της άρχουσας τάξης, ορισμένες πολιτικές και στρατιωτικές ομάδες προσανατολίστηκαν στην οργάνωση στρατιωτικού πραξικοπήματος για την επιβολή δικτατορίας.

Τη νύχτα της 25ης προς την 26η Ιούνη 1925, ο στρατηγός Θ. Πάγκαλος, ανέτρεψε την κυβέρνηση Μιχαλακοπούλου και σχημάτισε δική του, στην οποία εκδήλωσαν την εμπιστοσύνη τους όλα τα αστικά πολιτικά κόμματα, μαζί και η «Δημοκρατική Ενωση» του Α. Παπαναστασίου.

Στις 30 Σεπτέμβρη του 1925 ο Θ. Πάγκαλος διέλυσε τη Βουλή και εξαπέλυσε άγρια τρομοκρατία κατά του ΚΚΕ και του εργατικού κινήματος. Απαγόρευσε την έκδοση του «Ριζοσπάστη», της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης» και της «Νεολαίας» (οργάνου της ΟΚΝΕ). Δυνάμωσε τους διωγμούς και πολλαπλασίασε τις συλλήψεις. Παρέπεμψε σε στρατοδικείο, με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας, ηγετικά στελέχη του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ (Πουλιόπουλο, Μάξιμο, Σκλάβο, Μοναστηριώτη, Νικολινάκο, Φίτσο κ.ά.). Αλλά, στις δίκες οι κατηγορούμενοι ανέτρεψαν με τα επιχειρήματά τους τις συκοφαντικές κατηγορίες και υπερασπίστηκαν σθεναρά τις αρχές και την πολιτική του ΚΚΕ.

Το Κόμμα με την επιβολή της δικτατορίας αντιμετώπισε σοβαρή δοκιμασία και πέρασε στην παρανομία. Στηριγμένο στις αποφάσεις του Εκτάκτου Συνεδρίου του και στον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των μελών και στελεχών του, κατέβαλε επίμονες προσπάθειες για να διατηρήσει και να αναδιοργανώσει τις δυνάμεις του και αποφεύγοντας, όσο ήταν δυνατό, τα πλήγματα της δικτατορίας, να αναπτύξει την αντιδικτατορική του δράση.

Η δικτατορία Πάγκαλου ακολούθησε σοβινιστική πολιτική: στις 18 Οκτώβρη του 1925, με πρόσχημα συνοριακό επεισόδιο, τμήματα του ελληνικού στρατού εισέβαλαν στη Βουλγαρία και κατέστρεψαν το Πετρίτσι. Ο τυχοδιωκτισμός αυτός στοίχισε στην Ελλάδα ακριβά. Υποχρεώθηκε να πληρώσει στη Βουλγαρία αποζημίωση (20 εκατομμύρια λέβα).

Το ΚΚΕ, δουλεύοντας σε συνθήκες παρανομίας, συνέχισε την αντιδικτατορική - αντιφασιστική του πάλη και κατέβαλε επίπονες προσπάθειες για το συντονισμό της δράσης των δημοκρατικών δυνάμεων στην πάλη για την ανατροπή της δικτατορίας.

    

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

28/11/2004

 -- Το 3ο Τακτικό Συνέδριο του ΚΚΕ

30/6/2002

 -- Η παγκαλική δικτατορία

8/8/2001

 -- 1925: Ο Πάγκαλος κλείνει το «Ριζοσπάστη»

17/6/2001

 -- Η δικτατορία του Πάγκαλου

8/8/2000

 -- 1925: Ο Πάγκαλος κλείνει το «Ριζοσπάστη»