ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ
«Μήλον της έριδος» ο ενεργειακός της πλούτος
Το σχέδιο της αστικής κυβέρνησης να απαλλοτριώσει το 51% της ισπανικής πολυεθνικής Repsol - YPF Sa μπερδεύει ακόμη περισσότερο το κουβάρι των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στην περιοχή
 |
Το νομοσχέδιο που κατέθεσε η πρόεδρος της Αργεντινής Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρσνερ προς ψήφιση στο Κογκρέσο για την «εθνικοποίηση» της μεγαλύτερης πετρελαϊκής εταιρείας της χώραςYacimientos Petroliferos Fiscales -YPF Sa, θυγατρικής του ισπανικού ενεργειακού κολοσσού Repsol, έχει προκαλέσει «σεισμό» και αλυσιδωτές αντιδράσεις παγκοσμίως. Οι αναταράξεις στην παγκόσμια ενεργειακή «σκακιέρα» είναι μεγάλες καθώς πρόκειται για προσπάθεια αλλαγής του συσχετισμού δυνάμεων και ανακατανομής εντός της ιμπεριαλιστικής πυραμίδας από την αστική τάξη της Αργεντινής, με τον πλούτο της χώρας να μετατρέπεται σε «μήλον της έριδος» για πολλούς μνηστήρες. Σύμφωνα με το σχέδιο, το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών (51%) περνάει στο κράτος, σε βάρος της ισπανικής πολυεθνικής Repsol, που ως σήμερα κατέχει το 57,4%.
Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε σε αστραπιαίο χρόνο από την αρμόδια επιτροπή της Γερουσίας και κατόπιν από τη Γερουσία με τη στήριξη και της αντιπολίτευσης - ακόμη και ο πρώην πρόεδρος και γερουσιαστής Κάρλος Μένεμ που είχε ιδιωτικοποιήσει την εταιρεία ψήφισε υπέρ! - παρά τις επιμέρους ενστάσεις σε κάποια εκ των 17 άρθρων του νομοσχεδίου. Προβλέπεται ότι στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα περάσει το 26,01% των μετοχών και στις τοπικές κυβερνήσεις των πετρελαιοπαραγωγών επαρχιών το 26,99%. Δίδεται δε προθεσμία ενός μήνα για διαβουλεύσεις όσον αφορά την εκχώρηση των μετοχών, που σήμερα ανήκουν στην Repsol, το 25,46% στην οικογένεια Ασκενάζι μέσω του Petersen Group, η οποία ασκεί και την προεδρία και το 17,09% των μετοχών τίθεται σε δημόσια διαβούλευση στα χρηματιστήρια της Νέας Υόρκης και του Μπουένος Αϊρες.
Η απόφαση για την «επανεθνικοποίηση» της εταιρείας YPF - ιδρύθηκε το 1922 με διάταγμα του προέδρου Ιπολίτο Ιρογκιγέν και ιδιωτικοποιήθηκε σταδιακά μεταξύ 1993-99 - μία απόφαση που κατ' αρχήν αλλάζει συλλήβδην το ενεργειακό σενάριο στην ίδια την Αργεντινή, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία.
Προς όφελος του κεφαλαίου
 |
Η Repsol YPF κατηγορήθηκε για την πολιτική που ακολουθεί στην Αργεντινή η οποία διέπεται από την υπερεξόρυξη των πετρελαϊκών αποθεμάτων, που κατευθύνει αποκλειστικά για εξαγωγές, για «παντελή έλλειψη επενδύσεων για έρευνα και ανάπτυξη» και ότι προτιμά «να επενδύει στην Αλάσκα, στον Κόλπο του Μεξικού, στην Καραϊβική και την Βόρεια Αφρική» ενώ την ίδια στιγμή διαμοιράζει το 90% των κερδών στους μετόχους της και εξωθεί την Αργεντινή στο να αναγκάζεται να εισάγει ενέργεια. «Εάν αυτή η πολιτική συνεχιστεί η χώρα δεν θα έχει μέλλον, όχι γιατί δεν έχει πλουτοπαραγωγικές πηγές αλλά εξαιτίας της επιχειρηματικής πολιτικής» τόνισε η Φερνάντες κατά τη διάρκεια της ομιλίας της στο Κογκρέσο τονίζοντας ωστόσο «ότι δεν πρόκειται για εθνικοποίηση αλλά για ανάκτηση της κυριαρχίας στις πλουτοπαραγωγικές της πηγές». Ανάκτηση όχι φυσικά προς όφελος του αργεντίνικου λαού, καθώς η «επανεθνικοποιημένη» YPF θα λειτουργεί με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, στηρίζοντας το εγχώριο κεφάλαιο.
Την ίδια στιγμή, τα σχέδια επανεθνικοποίησης της YPF προκαλούν πολλά ερωτηματικά για το μέλλον της εταιρείας και κατά πόσο θα έχει τη δυνατότητα η κυβέρνηση της Αργεντινής να αντιμετωπίσει τις «προκλήσεις της χρηματοδότησης της επανεθνικοποίησης» καθώς και της εκμετάλλευσης ή τις μελλοντικές επενδύσεις για την εξόρυξη πετρελαίου και πάνω από όλα την εκμετάλλευση του ενός από τα μεγαλύτερα σχιστολιθικά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που εκτιμάται ότι ενδεχομένως αντιστοιχεί στο 12% των παγκόσμιων αποθεμάτων φυσικού αερίου. Το κοίτασμα που βρίσκεται στην περιοχή Vaca Muerta - μεταξύ των επαρχιών Νεουκέν, Ρίο Νέγκρο και Μεντόσα, στην αργεντίνικη Παταγωνία - και εκτείνεται στο υπέδαφος σε έκταση 30.000 χιλιομέτρων, θεωρείται ότι χρειάζεται επενδύσεις πολλαπλάσιες από το ποσό «που θα κρίνουν τα ομοσπονδιακά δικαστήρια ως αποζημίωση στη Respol» σύμφωνα με την πρόεδρο Φερνάντες και τεχνογνωσία που η Αργεντινή δεν κατέχει... Ωστόσο οι μονοπωλιακοί όμιλοι είναι προ των θυρών. Δεδομένων και των αξιώσεων της Αργεντινής για την ανάκτηση της κυριαρχίας των νησιών Μαλβίνας/Φόκλαντς (κατά της Βρετανίας που τα κατέχει) που συνδέεται άμεσα με τα πετρέλαια που βρέθηκαν εκεί αλλά και την Ανταρκτική, είναι σίγουρο ότι η κίνηση αυτή της Αργεντινής δεν «είναι ανοησία» όπως υποστηρίζουν αναλυτές της αγοράς αλλά έχει βάθος και στοχεύει στην αναβάθμισή της στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.
«Τσουνάμι» αντιδράσεων και ...ενδιαφέροντος
Το «τσουνάμι» των αντιδράσεων εκδηλώθηκε πρώτα στην ΕΕ. Απολύτως αναμενόμενο αφού η Repsol-YPF Sa αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο των αποθεμάτων του ισπανικού κολοσσού, άρα και ένα σημαντικό προμηθευτή για την ΕΕ, κατά κύριο λόγο σε ισχύ και χρήμα, ειδικά υπό το πρίσμα της κορύφωσης της καπιταλιστικής κρίσης και του εμπάργκο του ιρανικού πετρελαίου. Εκτός αυτών η Repsol-YPF ήταν η αιχμή του δόρατος της πολιτικής και οικονομικής επέκτασης της Ισπανίας και κατά προέκταση της ΕΕ, στις αγορές της Λατινικής Αμερικής. Από την πρώτη στιγμή οι αντιδράσεις της ισπανικής κυβέρνησης ήταν οργισμένες και απειλητικές, όσον αφορά τη λήψη «σκληρών μέτρων ως αντίποινα». Καθόλη τη διάρκεια της εβδομάδας ο «πόλεμος» κλιμακωνόταν. Την Παρασκευή το Ευρωκοινοβούλιουιοθέτησε, με πλειοψηφία, καταδικαστική μη-δεσμευτική απόφαση εναντίον της Αργεντινής, χαρακτηρίζοντας την κίνηση «μονομερή και εχθρική, που δεν προωθεί το διάλογο», ενώ αναφέρει ότι θα εξετάσει «μια πιθανή μερική ακύρωση των μονομερών δασμολογικών προτιμήσεων», ως μέσον για την τιμωρία όποιας χώρας αποπειραθεί να απαλλοτριώσει την περιουσία ευρωπαϊκής εταιρείας. Η Ισπανία έχει ζητήσει από την ΕΕ να καταθέσει προσφυγή κατά της Αργεντινής στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και οι ΥΠΕΞ των χωρών της ΕΕ θα εξετάσουν πώς θα χειριστούν την αντιπαράθεση Αργεντινής - Ισπανίας στη σύνοδό τους, αύριο.
Ωστόσο, αναλυτές τονίζουν ότι όλες οι κινήσεις της Ισπανίας και της ΕΕ δεν πρόκειται να φέρουν αποτελέσματα, αφού «η Αργεντινή έχει τεθεί εκτός των παγκόσμιων αγορών και έχει αψηφήσει διεθνή πρόστιμα σε προηγούμενες διαμάχες».
Κολομβία και Μεξικό είναι οι δύο χώρες της Λατινικής Αμερικής που βγήκαν επίσης με δυναμικό τρόπο να «καταδικάσουν» την κίνηση αυτή... Η σύμπραξή τους στο «στρατόπεδο των οργισμένων» έχει την εξήγησή της. Αφ' ενός το μεξικανικό μονοπώλιο, η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία Pemex, πλήττεται άμεσα, καθώς ελέγχει περίπου το 10% της Repsol, ενώ από την πλευρά της η Κολομβία και ειδικά ο αντιδραστικός πρόεδρος Χουάν Μανουέλ Σάντος, βλέπει ένα ακόμη «ανταγωνιστή» μετά τη Βραζιλία να αναδύεται σε μια στιγμή που οι μετοχές του «είχαν αναβαθμιστεί».
Αξίζει να σημειωθεί ότι ουκ ολίγοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η Λατινική Αμερική θα είναι η «επόμενη Μέση Ανατολή» ή η νέα «ενεργειακή Μέκκα» αν οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα της Αργεντινής επιβεβαιωθούν, τα τεράστια κοιτάσματα της Βραζιλίας αρχίζουν και μπαίνουν στις αγορές και δεδομένου ότι η Βενεζουέλα εδώ και καιρό είναι η χώρα με τα μεγαλύτερα πετρελαϊκά αποδεδειγμένα αποθέματα στον πλανήτη, ενώ η Βολιβία έχει από τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου. Ολες οι χώρες της περιοχής ανεξαιρέτως, και η Καραϊβική, είναι πλούσιες ενεργειακά.
Οι προοπτικές αυτές αλλάζουν τα ενεργειακά δεδομένα και είναι βέβαιο ότι θα κλιμακωθούν οι ανταγωνισμοί και η διαπάλη των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για τη «λεία» της «νέας Μέσης Ανατολής».
Ακοίγουν το «παιχνίδι» και οι διαγκωνισμοί
Υπό αυτό το πρίσμα θα πρέπει να εκτιμηθούν οι σχεδόν «ήπιες» αντιδράσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, που κυριολεκτικά «διψούν» για ενέργεια. Οι ΗΠΑ, αρχικά, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, καταδίκασαν «την αρνητική εξέλιξη» και κάλεσαν την Αργεντινή να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με την Ισπανία, την ΕΕ και τη διεθνή κοινότητα ενώ η «σχέση διακριτικής απόστασης» συνεχίστηκε παρά τις ευρωπαϊκές πιέσεις, για να εξελιχθεί ότι «στηρίζουν πλήρως» μέχρις στιγμής το αίτημα «η Αργεντινή να καταθέσει τα πλήρη οικονομικά στοιχεία για να αξιολογηθούν από το ΔΝΤ» και στηρίζει όλες τις ενέργειες ώστε να πραγματοποιηθεί αυτός ο στόχος.
«Ως λάθος κίνηση» χαρακτήρισε την ενέργεια της κυβέρνησης της Αργεντινής ο απερχόμενος πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ρόμπερτ Ζέλικ, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Αλέν Ζιπέ στήριξε τις ενέργειες της ΕΕ, εξέφρασε την αλληλεγγύη του στην Ισπανία και τόνισε «ότι δεν μπορεί να υπάρχει απαλλοτρίωση χωρίς τη σωστή αποζημίωση». Ωστόσο, ο γαλλικός κολοσσός «Total», έσπευσε να έρθει σε επαφή με τη μεταβατική ομάδα για την YPF - έως ότου ψηφιστεί η σχετική νομοθετική διάταξη - επικεφαλής της οποίας είναι ο υπουργός Σχεδιασμού Χούλιο ντε Βίδο και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Αξελ Κισιλόφ.
Εσπευσε και επιβραβεύτηκε ήδη καθώς σύμφωνα με το Ρόιτερς, ήδη υπάρχει προκαταρκτική συμφωνία που επιτεύχθηκε αργά το βράδυ της Πέμπτης, μεταξύ του Χούλιο ντε Βίδο και του αντιπροέδρου της «Total» στην αμερικανική ήπειρο Λαντισλάς Πάσκεβιτς, «για την έναρξη συνομιλιών για τη επέκταση της παραγωγής φυσικού αερίου κατά 2 εκατομμύρια κυβικά μέτρα την ημέρα στους δύο τομείς στους οποίους συνδέονται οι εταιρείες» δηλαδή στην επαρχία Νεουκέν. Αξίζει να σημειωθεί ότι η θυγατρική της «Total», είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου στην Αργεντινή.
Το θέμα απασχόλησε και τη Σύνοδο της G-20 και την εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει ότι στο περιθώριο της συνάντησης της G-20, οι χώρες της BRICS (Βραζιλία, Κίνα, Ρωσία, Ινδία και Νότιος Αφρική) σύμφωνα με το ειδησεογραφικό δίκτυο Russia Today εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους να επενδύσουν στην οικονομία της Αργεντινής, και ειδικότερα στην YPF όπως δήλωσε ο γραμματέας της αργεντίνικης προεδρίας, Γουστάβο Λόπες. Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και χθες ο Αργεντίνος υπουργός Χούλιο ντε Βίδο μετέβη στη Βραζιλία «για να παρουσιάσει το σχέδιο επανεθνικοποίησης της εταιρείας» ενώ στη συνέντευξη Τύπου στην Μπραζίλια έχοντας στο πλευρό του τον Βραζιλιάνο Υπουργό Ενέργειας Εντσον Λομπάο και αφού είχε προηγηθεί η κοινή τους συνάντηση με την πρόεδρο της Petrobras, Μαρία ντας Γκράσας Φόστερ, ο ντε Βίδο κάλεσε επισήμως την Petrobras να αυξήσει το μερίδιό της στον πετρελαϊκό τομέα: «Δεν ζητoύμε από την Petrobras να αντικαταστήσει την Repsol, αλλά θέλουμε να αυξήσει τη συμμετοχή της» στις περιοχές που της έχουν κατακυρωθεί...
Προφανώς, οι «πρώτοι πελάτες» βρέθηκαν και μεταξύ αυτών δεσπόζουν οι χώρες της BRICS και φυσικά η Κίνα.
Η Κίνα που φερόταν ως χαμένη, αφού οι πληροφορίες που συνόδευσαν την είδηση της επανεθνικοποίησης έφεραν ότι η ισπανική εταιρεία Repsol είχε ήδη καταλήξει σε μη δεσμευτική προκαταρκτική συμφωνία με τη δεύτερη σε μέγεθος κρατική κινεζική εταιρεία «Petrochemical Corp.» («Sinopec») για την πώληση του 57% έναντι 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων, φυσικά χωρίς να ενημερώσει την αργεντίνικη πλευρά. Προφανώς αυτή είναι η «κρυφή ατζέντα» για την οποία κατηγορούσε τη Repsol η κυβέρνηση της Αργεντινής και η αστραπιαία της αντίδραση. Χωρίς να μπορεί να επιβεβαιωθεί, είναι αρκετά πιθανό ότι η κυβέρνηση της Αργεντινής θέλει άμεσα να διαπραγματευτεί με την κινεζική εταιρεία. Πάντως ο εκπρόσωπος της Sinopec, Χουάνγκ Ουεσένγκ, δεν θέλησε να σχολιάσει το φερόμενο ως ναυάγιο της εξαγοράς. Εξάλλου η Sinopec είναι η αιχμή του δόρατος της διείσδυσης της Κίνας στη Λατινική Αμερική. Η Αργεντινή δεν αποτελεί εξαίρεση. H Sinοpec έχει ήδη εξαγοράσει την αργεντίνικη θυγατρική της Occidental Petroleum, από κοινού με τη αργεντίνικη Bridas εξαγόρασαν από την ΒΡ την Pan American Energy, το δεύτερο μεγαλύτερo προμηθευτή πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Ολα αυτά αποδεικνύουν ότι η αστική τάξη της Αργεντινής θέλει να διαπραγματευτεί σκληρά την θέση της στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Οι κινήσεις της είναι ενταγμένες στον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό και δεν αμφισβητούν την εξουσία των μονοπωλίων ίσα - ίσα την στηρίζουν και δεν μπορούν να είναι υπέρ του λαού. Βέβαια και στην χώρα μας οπορτουνιστές όπως ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ έσπευσαν να πανηγυρίσουν για την δήθεν μεγάλη πρωτοβουλία των «αριστερών προοδευτικών δυνάμεων». Μόνο που και το παράδειγμα της Αργεντινής αποδεικνύει ότι χωρίς να έχει ο λαός στα χέρια του τα κλειδιά της οικονομίας, καμιά φιλολαϊκή λύση δεν μπορεί να υπάρξει. Μόνο αν περάσουν όλα τα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής και ο ενεργειακός πλούτος στα χέρια των λαϊκών δυνάμεων με πανεθνικό σχεδιασμό και εργατική λαϊκή εξουσία, μπορούν να αξιοποιηθούν για την ικανοποίηση των δικών τους αναγκών.
Χρ. ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
22/4/2012
-- Σύγκρουση Αργεντινής - Ισπανίας
21/4/2012
-- Κλιμακώνονται οι αντιπαραθέσεις για την «YPF - Repsol»
21/4/2012
-- Κλιμακώνονται οι αντιπαραθέσεις για την «YPF - Repsol»
20/4/2012
-- Διαπάλη στην ενεργειακή «σκακιέρα»
7/5/2010
-- Νίκη των εργαζομένων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου