23 Ιαν 2014

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» «Αρχιτεκτονική» που γκρεμίζει λαϊκά δικαιώματα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»
«Αρχιτεκτονική» που γκρεμίζει λαϊκά δικαιώματα

Παπαγεωργίου Βασίλης
Το κυβερνητικό σχέδιο «Καλλικράτης» για τη νέα διοικητική δομή της χώρας χαρακτηρίστηκε από την κυβέρνηση ως η «νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης». Μια αρχιτεκτονική με στόχο «ένα επιτελικό κράτος με αποκεντρωμένα όργανα εξοπλισμένα με αποφασιστικές αρμοδιότητες». Σε αυτό το πλαίσιο οι δύο βαθμοί Αυτοδιοίκησης θα είναι οι δήμοι και οι περιφέρειες με νέες αρμοδιότητες, τη δυνατότητα επιβολής φόρων για να ασκηθούν αυτές οι αρμοδιότητες.

Από όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας μέχρι σήμερα με βάση το κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης, οι νομαρχίες θα καταργηθούν και θα υπάρχουν μόνο ως διοικητική υποδιαίρεση των περιφερειών. Ο αριθμός των περιφερειών ενδέχεται να παραμείνει ως έχει (13) ή να αυξηθεί ελαφρώς. Δεν αποκλείεται, όμως, να ακολουθήσουν τη διαίρεση του ΕΣΠΑ (Επιχειρησιακό Σχέδιο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και ο αριθμός των περιφερειών να περιοριστεί στις 6. Ο αριθμός των νέων δήμων θα είναι περίπου στο 1/3 των σημερινών (περί τους 350 νέους δήμους από 1.034).
Ετσι η κυβέρνηση στοχεύει, με τη διοικητική μεταρρύθμιση, στην προσαρμογή του αστικού κράτους, έτσι ώστε μέσα στις συγκεκριμένες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες να εξυπηρετεί πιο αποτελεσματικά την κερδοφορία, τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση, τη διευρυμένη αναπαραγωγή του κεφαλαίου. Πράγματι, πρόκειται για μια νέα αρχιτεκτονική, μόνο που θα κατεδαφίσει ακόμα περισσότερες κατακτήσεις και δικαιώματα των εργαζομένων, σε σημαντικούς τομείς όπως η Υγεία, η Πρόνοια και η Παιδεία και θα ανοίξει νέους «δρόμους» και πεδία για την κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου.
Η προτεινόμενη μείωση του αριθμού των πΠεριφερειών και των ΟΤΑ, η διεύρυνση του χώρου ευθύνης τους, δε γίνεται για την απλή μεταφορά αρμοδιοτήτων («αποκέντρωση»), αλλά για την ισχυρότερη κρατική παρέμβαση ώστε να δημιουργηθούν ευνοϊκότεροι όροι για επενδύσεις επιχειρηματικών ομίλων στα νέα, λιγότερα σε αριθμό σχήματα, αλλά με μεγαλύτερη εδαφική και πληθυσμιακή συγκέντρωση, που ευνοεί την ανάπτυξη καπιταλιστικής δράσης σε διάφορους τομείς της οικονομίας. Για παράδειγμα, η πολιτική του ΠΑΣΟΚ για την «πράσινη οικονομία», με τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας, τα προγράμματα του αργοτουρισμού κλπ. διευκολύνεται με τη δομή και τη μορφή του «Καλλικράτη».
Ενιαίος ο διοικητικός μηχανισμός του αστικού κράτους
Με τον «Καλλικράτη» το κράτος γίνεται πιο ισχυρό στον έλεγχο και τη διαμόρφωση των προϋποθέσεων ώστε η κρατική παρέμβαση να διευκολύνει πιο άμεσα και γρήγορα την κερδοφορία των μονοπωλίων. Αυτού του τύπου οι μεταρρυθμίσεις δε συνιστούν «λιγότερο κράτος», όπως ισχυρίζονται ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Ετσι κι αλλιώς, το αστικό κράτος είναι το σύνολο των μηχανισμών διοίκησης, διεύθυνσης, καταστολής για λογαριασμό της τάξης τα συμφέροντα της οποίας εξασφαλίζει. Η Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση καθώς και οι Περιφέρειες είναι διοικητικές μονάδες - κρίκοι του ενιαίου διοικητικού μηχανισμού της αστικής τάξης. Η θέση που ισχυρίζεται ότι από τη μια μεριά είναι η κεντρική κυβέρνηση και από την άλλη είναι η Αυτοδιοίκηση και δρουν αυτοτελώς, άρα η Αυτοδιοίκηση μπορεί να λύνει λαϊκά προβλήματα, είναι συνειδητά παραπλανητική σε σχέση με την πραγματικότητα.
Μερικά παραδείγματα
Αυτό που κατά κύριο λόγο διαπερνά τη φιλοσοφία του «Καλλικράτη» είναι η μεταφορά αρμοδιοτήτων στην Αυτοδιοίκηση.
Ας δούμε τι σημαίνει πρακτικά αυτό στον τομέα της Παιδείας.
Η μεταφορά αρμοδιοτήτων στους δήμους, στις νομαρχίες και βεβαίως στις περιφέρειες, συνδέεται με τη λεγόμενη «λειτουργική και οικονομική αυτοδυναμία», δηλαδή το δραστικό περιορισμό των επιδοτήσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό, με την ανασυγκρότηση των διευθύνσεων της εκπαίδευσης σε περιφερειακό επίπεδο και στελέχωσής τους στη συνέχεια με τεχνοκράτες, με αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς, με επέκταση των «ευέλικτων» εργασιακών σχέσεων (ωρομίσθιο, συμβάσεις ορισμένου χρόνου κλπ.). Ενας εκσυγχρονισμός που ενισχύει τα ταξικά χαρακτηριστικά στη σύνθεση των δήμων, τη διαφοροποιημένη κάλυψη των κοινωνικών αναγκών στο ζήτημα της εκπαίδευσης, την ανεμπόδιστη είσοδο των επιχειρήσεων στους στόχους και τις δομές της εκπαίδευσης, στο όνομα των διαφορετικών αναγκών και δυνατοτήτων των κατοίκων της κάθε περιοχής.
Επικαλούνται την «αυτοτέλεια», την «αυτοδιοίκηση», την «αυτονομία» ή την «αποκέντρωση» των εκπαιδευτικών μονάδων (ΑΕΙ-ΤΕΙ και σχολείων). Αυτού του είδους η «αυτονομία» θα αυξάνει την «ευαισθησία» των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στις απαιτήσεις των «πελατών», αφού η συντήρηση ή η ανάπτυξή τους στην πορεία θα εξαρτώνται άμεσα από τη «ζήτηση» των εκπαιδευτικών ή ερευνητικών «προϊόντων» τους. Το σχολείο καλείται δηλαδή ως «αποκεντρωμένη και αυτόνομη μονάδα» να παραμερίζει τη γενική μόρφωση σε όφελος ενός ελάχιστου ορίου δεξιοτήτων που ζητά η αγορά, για να γίνονται πιο προσφιλή στις επιχειρήσεις εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη χρηματοδότηση.
Ας δούμε επίσης τι σημαίνει και για τον τομέα της Υγείας.
Η «αποκέντρωση» στην Υγεία δεν προωθείται όπως υποστηρίζεται για να αντιμετωπιστεί η απουσία δημόσιων υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας. Αποτελεί τη μέθοδο για τη συνολική μεταφορά της ευθύνης για ΠΦΥ και Πρόνοια από το κράτος σε διάφορους άλλους φορείς (ιδιώτες, δήμους, ΜΚΟ, την εταιρική κοινωνική ευθύνη) που δημιουργούν και λειτουργούν υποκατάστατα υπηρεσιών που βαφτίζονται δίκτυα ΠΦΥ και αλληλεγγύης. Σε αυτό το πλαίσιο ήδη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση προωθούνται προγραμματικές συμφωνίες (επιχειρηματικές συμπράξεις) των συλλόγων αναπήρων με τον ιδιωτικό τομέα και τους δήμους. Αυτό ονομάζεται «αλληλεγγύη» και παράδειγμα δράσης της «ενεργής κοινωνίας των πολιτών», όταν στην πραγματικότητα πρόκειται για εμπορευματοποίηση της Πρόνοιας, παραπέρα αντικατάσταση του εξειδικευμένου προσωπικού από ανειδίκευτο, δραστική μείωση μισθολογικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων. Ολα τα παραπάνω οδηγούν σε επικίνδυνες συνθήκες παροχής υπηρεσιών που μπορούν να έχουν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα της φροντίδας Υγείας και των υπηρεσιών Πρόνοιας.
Υπάρχει εμπειρία
Οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα έχουν ήδη σχετική εμπειρία τι σημαίνει να αναλαμβάνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση κρατικές υποχρεώσεις και αρμοδιότητες στην Υγεία - Πρόνοια. Για παράδειγμα, στα προνοιακά προγράμματα και τις υπηρεσίες που έχει ως σήμερα αναλάβει η Τοπική Αυτοδιοίκηση (βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, ΚΑΠΗ, βοήθεια στο σπίτι, κλπ.) υπάρχει:
  • Επιβάρυνση των λαϊκών οικογενειών, ακατάλληλα κτίρια, ελλιπές, απλήρωτο και με ελαστικές σχέσεις εργασίας επιστημονικό και λοιπό προσωπικό.
  • Ημερομηνία λήξης στα προγράμματα.
  • Περιορισμένος αριθμός ανθρώπων που ωφελούνται από αυτά.
  • Αποσπασματικότητα και υποβάθμιση των υπηρεσιών, κατακερματισμός και διαφοροποίηση ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες κάθε δήμου ή ομάδα δήμων, ανάλογα με τις χορηγίες που καταφέρνουν να αποσπάσουν από εταιρείες.
Επιπλέον, ο ρόλος των νομαρχιών σε ό,τι αφορά τον έλεγχο για σοβαρά ζητήματα παραβιάσεων σχετικά με τη δημόσια Υγεία (νερό, περιβάλλον, ηχορύπανση κλπ.) είναι τυπικός και αποσπασματικός.
Περισσότεροι φόροι
Οι δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΝ στην ΚΕΔΚΕ, στην ΤΕΔΚΝΑ και την ΕΝΑΕ, αλλά και ο ΛΑΟΣ υποστηρίζουν αποπροσανατολιστικά ότι όλα τα παραπάνω προβλήματα μπορούν να λυθούν αν δοθούν στους δήμους και τις περιφέρειες οι απαραίτητοι πόροι και το εξειδικευμένο προσωπικό. Χρησιμοποιούν στην πραγματικότητα ως πρόσχημα την «έλλειψη πόρων» για να περάσει χωρίς αντιδράσεις η πολιτική της ανταποδοτικότητας στην Υγεία - Πρόνοια και τα άλλα κυβερνητικά μέτρα. Αλλωστε, γνωρίζουν πολύ καλά ότι στα πλαίσια της οικονομικής πολιτικής που ασκείται και των πολιτικών της ΕΕ που στηρίζουν, αποτελεί κεντρική κατεύθυνση η λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης «αυτοτελώς», με δικούς της πόρους. Το ίδιο το κείμενο διαβούλευσης της κυβέρνησης για τον «Καλλικράτη» αναφέρει:
«Η ελληνική τοπική αυτοδιοίκηση κατατάσσεται στις τελευταίες σειρές των ευρωπαϊκών ΤΑ, από άποψη ποσοστού συμμετοχής των ιδίων εσόδων στα συνολικά τους έσοδα. Η ενίσχυση της αποδοτικότητας των τοπικών εσόδων αναμένεται να δημιουργήσει αφ' ενός μεν περισσότερα έσοδα στους ΟΤΑ, αφ' ετέρου δε, μεγαλύτερη ευελιξία και σταθερότητα στα αντίστοιχα μακροοικονομικά μεγέθη».
Και σε άλλο σημείο:
«...επιδιώκεται ο εμπλουτισμός των πόρων της αυτοδιοίκησης και η σύνδεσή τους με τον ΦΠΑ... καθώς και με τον φόρο ακίνητης περιουσίας...».
Με απλά λόγια, οι δήμοι και οι περιφέρειες καλούνται να αυξήσουν τα έσοδά τους από την αύξηση της φορολογίας που επιβάλλουν στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα, για να λειτουργούν χωρίς να εξαρτώνται οικονομικά από το κράτος.
Η θέση του ΚΚΕ
Το ΚΚΕ απορρίπτει το σχέδιο «Καλλικράτης». Δεν υπερασπίζεται τη διατήρηση μιας παλαιότερης διοικητικής δομής, αλλά πολεμά τους αντεργατικούς και αντιλαϊκούς στόχους που εξυπηρετεί η νέα Διοικητική Μεταρρύθμιση. Οι διοικητικές αναδιαρθρώσεις που έγιναν στο παρελθόν, όπως με τον «Καποδίστρια 1», δεν έφεραν θετικά αποτελέσματα για ανάπτυξη προς όφελος του λαού, δεν αναίρεσαν τις οικονομικές περιφερειακές ανισομετρίες και πολύ περισσότερο τη συγκέντρωση του πλούτου σε λίγα χέρια, σε βάρος της πλειοψηφίας του λαού.
Η αντίληψη του ΚΚΕ για τις δομές διοίκησης και διεύθυνσης σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο έχει θεμέλιό της την κοινωνική ιδιοκτησία στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, τον κεντρικό σχεδιασμό της παραγωγής με κίνητρο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Στηρίζεται στην εργατική συμμετοχή και τον λαϊκό έλεγχο από τα κάτω προς τα πάνω, που διαρθρώνεται πρώτα από όλα σε επίπεδο παραγωγικής μονάδας και κοινωνικής υπηρεσίας. Πάνω σε αυτή τη βάση διαμορφώνεται και ένα ενιαίο δημόσιο δωρεάν σύστημα Υγείας, Παιδείας, Πρόνοιας, εξασφαλίζεται ο σχεδιασμός ανάπτυξης ανά τομέα και κλάδο, αξιοποιώντας το φυσικό και παραγωγικό πλούτο της χώρας.
Καμιά διοικητική δομή, τέτοια ή άλλη, δε συμφέρει τους μισθωτούς, τους αυτοαπασχολούμενους στην πόλη και την ύπαιθρο, τους μικρούς επαγγελματίες, τους συνταξιούχους, καμιά διοικητική αναδιάρθρωση δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις αιτίες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και τις αντιλαϊκές συνέπειές της, εφόσον υπάρχει η εξουσία των μονοπωλίων, η στρατηγική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων. Σε αυτή την εξουσία οφείλεται η ανισόμετρη ανάπτυξη των περιφερειών, η συρρίκνωση της αγροτικής παραγωγής με ταυτόχρονη αύξηση εισαγόμενων ομοειδών αγροτικών προϊόντων ως αποτέλεσμα της 30χρονης ένταξης στην ΕΟΚ - ΕΕ. Καμιά ανάπτυξη για το λαό δεν μπορεί να εξασφαλιστεί με τη μία ή άλλη επιλογή της Ενωσης Δήμων.

Κ.Πασ.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

TOP READ