Για μια αστυνόμευση στον καιρό της κοινωνικής αναταραχής

Για μια αστυνόμευση στον καιρό της κοινωνικής αναταραχής

Την αναβάθμιση του αυταρχισμού και της καταστολής θα φέρει το σχέδιο νόμου για την αναδιάρθρωση των υπηρεσιών Ασφαλείας της χώρας, που έχει καταθέσει στη Βουλή η συγκυβέρνηση. Με πρόσχημα την ενίσχυση του λεγόμενου αισθήματος ασφάλειας του πολίτη, ανασυγκροτούνται οι υπηρεσίες της δημόσιας τάξης, επιβάλλεται στην ΕΛ.ΑΣ. ένα πιο συγκεντρωτικό και στρατιωτικοποιημένο μοντέλο λειτουργίας, επιχειρείται η διάχυση της τήρησης της τάξης στις τοπικές κοινωνίες και «αστυνομικοποιείται» η διαχείριση του μεταναστευτικού. Ιδρύεται δε για την αντιμετώπιση «κρίσιμων περιστατικών εσωτερικής ασφάλειας» φορέας που θα εποπτεύεται από τον εκάστοτε πρωθυπουργό.
Είναι χαρακτηριστικό πως κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του σχεδίου νόμου, ο υπουργός Δημόσιας Τάξης, Ν. Δένδιας, δήλωσε πως για την επεξεργασία του πήρε ...αόριστα υπόψη την ανταπόκριση των υπηρεσιών σε προκλήσεις τρομοκρατίας. Η τελευταία χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την ενίσχυση της αστυνόμευσης που πολλές φορές μετατρέπεται σε καταστολή (σ.σ. άλλωστε, τα όρια είναι ασαφή και τα καθορίζουν πάντα αυτοί που έχουν το μαχαίρι). Στην αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου ακόμα και η μικροεγκληματικότητα έχει αναχθεί «σε μείζονα απειλή για κάθε σύγχρονο κράτος» αθροιζόμενη με τη βαριά εγκληματικότητα και τη λεγόμενη τρομοκρατία. Το «μίξερ» έχει ετοιμάσει τον εσωτερικό εχθρό.
Αφού, λοιπόν, η κοινωνία απειλείται, χρειάζεται η «κινητοποίησή» της από τη βάση της. Γι' αυτό θεσπίζεται η λειτουργία Επιτροπής Περιφερειακής Συνεργασίας και Ασφάλειας (ΕΠΣΑ), ώστε να υπάρχει «ομπρέλα» διασύνδεσης της Αστυνομίας με την κοινωνία σε επίπεδο περιφέρειας. Χαρακτηριστική είναι και η σύνθεσή της. Η ΕΠΣΑ αποτελείται από τον περιφερειάρχη ως πρόεδρο, έναν περιφερειακό σύμβουλο από κάθε περιφερειακή ενότητα που ορίζεται από τον πρόεδρο, έναν εκπρόσωπο της περιφερειακής ένωσης δήμων που υποδείχνεται από τα μέλη του ΔΣ, τον περιφερειακό αστυνομικό διευθυντή και τον περιφερειακό διευθυντή ασφάλειας.
Κατά το άρθρο 12, η ΕΠΣΑ συνδράμει... «στο κοινωνικό έργο της ΕΛ.ΑΣ.», όπως και στην «ενίσχυση της συμμετοχικής δράσης και ευαισθητοποίησης των τοπικών κοινωνιών στην αποτελεσματικότερη πρόληψη της εγκληματικότητας». Επίσης, η αποστολή της συνίσταται στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση προγραμμάτων (σ.σ. σε συνεργασία με τα τοπικά συμβούλια πρόληψης παραβατικότητας) με σκοπό την προληπτική αντιμετώπιση της παραβατικής συμπεριφοράς σε τομείς όπως η σχολική και εξωσχολική βία, η ρατσιστική βία, η οδική ασφάλεια, η χρήση ναρκωτικών. Ετσι, «αστυνομικοποιείται» η αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων. Αντί για κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, κοινωνιολόγους, τώρα ο χειρισμός των θεμάτων αυτών δίνεται σε θεσμούς που «μυρίζουν» καταστολή. Παράλληλα, θα επιλαμβάνονται και σε ζητήματα ένταξης σε αντικοινωνικές ή εγκληματικές ομάδες, όρος αόριστος που μπορεί να χωρέσει ό,τι θέλουν οι αρχές, αλλά και σε καταστροφές ή φθορές σε δημόσια κτίρια, εγκαταστάσεις και άλλους χώρους. Εδώ, δεν πρέπει να ξεχνιέται ότι παλιότερα πολλοί μαθητές οδηγήθηκαν σε δίκες, με πρόσχημα καταστροφές «εξωσχολικών» σε σχολεία. Θα παρέχει και συμβουλευτική υποστήριξη ή προτάσεις στις αρχές σε θέματα προληπτικής αστυνόμευσης ή αναβάθμισης της αστυνόμευσης.

Κινητή ΕΛ.ΑΣ. με συγκεντρωτική δομή

Ενεργοποιείται το κεντρικό συμβούλιο πρόληψης της εγκληματικότητας. Πρώτιστο μέλημα της ΕΛ.ΑΣ. θα είναι η συνεργασία με την Τοπική Διοίκηση, η θέσπιση γραφείων εξυπηρέτησης πολιτών, για την οικοδόμηση ισχυρών «δεσμών εμπιστοσύνης» με την τοπική κοινωνία. Ετσι, η ΕΛ.ΑΣ. θα συνεργάζεται με τοπικούς φορείς σε θέματα γενικής αστυνόμευσης και θα μπορεί να συνάπτει σχετικά μνημόνια συνεργασίας με τους ΟΤΑ για διαχείριση θεμάτων κοινής αρμοδιότητας. Επεκτείνεται, λοιπόν, το «χέρι» της τήρησης της δημόσιας τάξης περισσότερο στις τοπικές κοινωνίες. Υπάλληλοι των δημοτικών αστυνομιών θα ενταχθούν στην ΕΛ.ΑΣ., αφού θεσπίζεται διεύθυνση εξυπηρέτησης πολιτών και δημοτικής αστυνόμευσης που θα ανήκει στον κλάδο τάξης του αρχηγείου. Ηδη, έχει σταλεί στο αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. ο πίνακας με 2.613 δημοτικούς αστυνομικούς που θα είναι υποψήφιοι για ένταξη στις γραμμές της.
Επιπλέον, αναμένεται να μειωθούν οι περιφερειακές υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ., ενώ τα αστυνομικά τμήματα θα μειωθούν και θα αυξηθεί η δύναμή τους στο πλαίσιο του δόγματος της «κινητής» ΕΛ.ΑΣ. Στόχος είναι ...«η εκπομπή δύναμης και ασφάλειας από το αστυνομικό τμήμα».
Οσον αφορά τους μετανάστες, στο εξής η ΕΛ.ΑΣ., σύμφωνα και με τα άρθρα 11 και 18, με τη συγκρότηση του κλάδου αλλοδαπών και προστασίας των συνόρων, θα «δραστηριοποιείται» στην «πρόληψη, αποτροπή και καταστολή της παράνομης εισόδου, εξόδου αλλοδαπών στη χώρα, στον εντοπισμό και τη σύλληψη των αλλοδαπών που εισέρχονται, εξέρχονται, διαμένουν ή εργάζονται παράνομα στη χώρα και την παραπομπή τους στη Δικαιοσύνη ή τον επαναπατρισμό τους στον έλεγχο της τήρησης των διατάξεων που αφορούν στην είσοδο προσώπων στο ελληνικό έδαφος και την έξοδο από αυτό, καθώς και την παραμονή και εργασία των αλλοδαπών στη χώρα, στη μέριμνα για την ασφαλή προσωρινή κράτηση και φύλαξη σε ειδικές εγκαταστάσεις». Αυτό σημαίνει στην πράξη μεγαλύτερο και πιο οργανωμένο κυνηγητό για τους εξαθλιωμένους των ιμπεριαλιστικών πολέμων και της παγκοσμιοποίησης, απελάσεις, θανάτους στο Αιγαίο από ναυάγια και περισσότερους κρατούμενους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ετσι, θα ενισχυθεί η εφαρμογή της αντιμεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ και της κυβέρνησης («φράχτης» στον Εβρο, επιχειρήσεις «Ασπίδα» και «Ξένιος Ζεύς»). Χαρακτηριστικά, ο Ν. Δένδιας παρουσιάζοντας τις σχετικές διατάξεις δήλωσε ότι «είμαστε πρωταθλητές στις επαναπροωθήσεις». Ετσι, χαρακτηρίζεται επίσημα ο διωγμός των μεταναστών και των προσφύγων που καταφεύγουν στις χώρες της ΕΕ. Το 2012 ήταν 22.500, το 2013 ήταν 26.000 και το 2014 αναμένονται να είναι 30.000. Εξάλλου, θεσπίζεται εθνικό συντονιστικό κέντρο ελέγχου των συνόρων, της μετανάστευσης και του ασύλου.

Εγκλημα τα πάντα

Η ΕΛ.ΑΣ., κατά το σχέδιο νόμου, συγκροτείται περισσότερο κάθετα και συγκεντρωτικά με την ίδρυση «υπερασφάλειας» και κεντρικών βάσεων πληροφοριών. Στην ουσία, επιβάλλεται η λειτουργία τριών «παράλληλων» Αστυνομιών, στην τάξη, στην ασφάλεια και τη διαχείριση των συνόρων, που μέσω των γενικών επιθεωρητών η κάθε μία χωριστά, θα διοικείται από τον αρχηγό (σ.σ. θα επικουρείται από επιτελικό γραφείο), αφού καταργείται το επιτελείο με τα καθήκοντα που είχε. Ο κλάδος Ασφάλειας, του αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ., με το άρθρο 17, θα έχει επικεφαλής αντιστράτηγο (γενικός επιθεωρητής). Στον έλεγχό του. θα υπάγεται η υπηρεσία της δίωξης οργανωμένου εγκλήματος, η «αντιτρομοκρατική», το ηλεκτρονικό έγκλημα και η εγκληματολογική υπηρεσία. Ετσι, υλοποιείται η ταύτιση της λεγόμενης τρομοκρατίας με το οργανωμένο έγκλημα και στο επίπεδο του χειρισμού του από τις διωκτικές αρχές. Η διεύθυνση αντιμετώπισης ειδικών εγκλημάτων βίας (σ.σ. γνωστή ως «αντιτρομοκρατική») «εδρεύει στην Αττική, η τοπική της αρμοδιότητα επεκτείνεται σε ολόκληρη την επικράτεια και έχει ως αποστολή την αντιμετώπιση των ειδικών εγκλημάτων βίας και ιδίως την πρόληψη και καταστολή τρομοκρατικών και εξτρεμιστικών ενεργειών που στρέφονται γενικά κατά της ασφάλειας του κράτους και του δημοκρατικού πολιτεύματος, καθώς και κατά προσώπων ή πραγμάτων της χώρας μας ή άλλης χώρας». Αξίζει να σημειωθεί. πως ο όρος εξτρεμισμός χρησιμοποιείται από τις ΗΠΑ, για να περιγράψει πράξεις όπως η κατάληψη ενός δημόσιου κτιρίου, μια μαχητική διαδήλωση, τις λαϊκές κινητοποιήσεις.
Τα τελευταία χρόνια το συμβολικό χτίσιμο μιας πόρτας ενός φορέα ή μια αγωνιστική παράσταση διαμαρτυρίας σε κάποιο υπουργικό γραφείο, περιγράφονται ως ακραία συμπεριφορά με ποινικές προεκτάσεις. Η διεύθυνση εγκληματολογικών ερευνών θα θεωρείται (άρθρο 27) εθνική εγκληματολογική υπηρεσία, και μεταξύ των άλλων, θα έχει ως αποστολή «την τήρηση των εθνικών αρχείων γενετικών τύπων και δακτυλικών αποτυπωμάτων». Με την ψηφιοποίησή τους, θα υπάρξει μόνο μια πύλη εισόδου για την άντληση της σχετικής πληροφορίας από τις διωκτικές αρχές.

Εκσυγχρονισμένο φακέλωμα και εσωτερικός εχθρός

Με το άρθρο 22, συγκροτείται η διεύθυνση διαχείρισης και ανάλυσης πληροφοριών. Θα έχει ως αποστολή «τη συγκέντρωση, ιδίως μέσω των περιφερειακών υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας, την αξιολόγηση, ταξινόμηση, ανάλυση και διάθεση επεξεργασμένων ή μη πληροφοριών, προς το σκοπό αντιμετώπισης κάθε μορφής εγκληματικότητας και ιδίως της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και την τήρηση, ενημέρωση και διασφάλιση των ειδικών βάσεων δεδομένων, στις οποίες καταχωρείται και αποθηκεύεται πληροφοριακό υλικό, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία». Τα παραπάνω «μυρίζουν» φακέλωμα, απαραίτητο, όταν αποφασιστεί και εκτιμηθεί, για να χρησιμοποιηθεί κατά «εξτρεμιστών» και άλλων «κοινωνικά και πολιτικά ατακτούντων».
Καταληκτικά, με το άρθρο 62 συστήνεται «Εθνική Συντονιστική Υπηρεσία Κρίσεων Εσωτερικής Ασφάλειας» (ΕΣΥΚΕΑ), η οποία συνιστά την εθνική αρχή της χώρας μας σε θέματα συντονισμού και αντιμετώπισης σοβαρών τρομοκρατικών ενεργειών ή απειλών και κάθε είδους κρίσιμων περιστατικών εσωτερικής ασφάλειας». Το τελευταίο δεν προσδιορίζεται παραμένοντας ένας όρος που μπορεί να χωρά τα πάντα. Από μια ομηρεία, μέχρι την αντιμετώπιση σοβαρών επεισοδίων ή καταστάσεων ...διασάλευσης της δημόσιας τάξης από μαζικές απεργίες και διαδηλώσεις.
Το άρθρο αναφέρει πως «η νέα υπηρεσία ιδρύεται ως αυτοτελής υπηρεσία του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, λειτουργεί υπό την εν γένει εποπτεία του πρωθυπουργού και διοικείται από τον οικείο Διοικητή. Κατά την επιχειρησιακή της δράση η ΣΥΔΚΕΑ συντονίζεται, εποπτεύεται και ελέγχεται, κατά περίπτωση, από τους υπουργούς Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και Ναυτιλίας και Αιγαίου, ανάλογα με το αν το προς διαχείριση περιστατικό εσωτερικής ασφάλειας υπάγεται στο χώρο αρμοδιότητας της Ελληνικής Αστυνομίας ή του Λιμενικού Σώματος, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Σκοπός της σύστασης της ως άνω Υπηρεσίας είναι η κάλυψη υφιστάμενου κενού στον τομέα του αποτελεσματικού συντονισμού όλων των φορέων που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση σοβαρών τρομοκρατικών ενεργειών ή απειλών και κάθε είδους κρίσιμων περιστατικών εσωτερικής ασφάλειας και η συνακόλουθη ενίσχυση της συνεργασίας και της επιχειρησιακής τους αποτελεσματικότητας».