Το διδακτικό παράδειγμα του Ελληνικού...

Παρά την κάλπικη αντιπαράθεση ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ γύρω από την επένδυση, οι εργαζόμενοι θα είναι οι χαμένοι από την «αξιοποίηση»

Eurokinissi

Το μεγαλύτερο αδόμητο πάρκο της Ευρώπης αποτελεί «φιλέτο» για μονοπωλιακούς ομίλους

Για μια ακόμα φορά, με αφορμή την επένδυση στο Ελληνικό, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ «διασταυρώνουν τα ξίφη τους» για το ποιος είναι ικανότερος στην «προσέλκυση επενδύσεων».
Ο ΣΥΡΙΖΑ, με δηλώσεις του τύπου «δεν θέλουμε αλλά είμαστε υποχρεωμένοι» απ' τη μία, και απ' την άλλη με την «ομόφωνη απόφαση του Πολιτικού Συμβουλίου» για την προώθηση της επένδυσης, προσπαθεί να «χαϊδέψει τα αυτιά» του εσωτερικού του ακροατηρίου, προωθώντας παράλληλα την αστική πολιτική. Η ΝΔ απ' τη μεριά της κατηγορεί το ΣΥΡΙΖΑ για το «αντιεπενδυτικό κλίμα» που καλλιεργεί.
Η ΝΔ εμφανίζεται ως ο «ιππότης των επενδύσεων», που θέτει ως απόλυτη προτεραιότητα την προώθησή τους. Απ' την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται ως η δύναμη που «ζυγίζει» επενδύσεις και επιπτώσεις, υπερασπίζεται τη «νομιμότητα» και το «κοινό καλό». Το παιχνίδι αυτό το είδαμε πολλές φορές τις τελευταίες βδομάδες, κατά τις οποίες κυριάρχησε η αντιπαράθεση ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ για την επένδυση της «Eldorado Gold» στη Χαλκιδική. Η αντιπαράθεση κλιμακώνεται αυτές τις μέρες, με αφορμή τη επένδυση στο Ελληνικό.
Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται επιφυλακτικός με την επένδυση στο Ελληνικό. Αρχικά, η Δασική Υπηρεσία χαρακτήρισε ως δάσος ένα κομμάτι του χώρου, ενώ τελευταία ήρθε το «σίριαλ» με το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Οι αρχαιολογικές υπηρεσίες διαμήνυαν πως θα χαρακτήριζαν τη μισή σχεδόν έκταση του αεροδρομίου ως χώρο αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, για να καταλήξουν, μετά από μια περιπετειώδη συζήτηση, σε μόλις 300 στρέμματα από τα 6.000. Ο ΣΥΡΙΖΑ αξιοποίησε τις εξελίξεις αυτές, για να τονίσει την στάση του για προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως αυτά περιγράφονται από τη «νομιμότητα». Απ' την άλλη, η ΝΔ επιτέθηκε στον ΣΥΡΙΖΑ, ζητώντας ακόμα και την «καρατόμηση» στελεχών της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, που έβαζαν τάχα προσκόμματα στην επένδυση.
Με την κάλπικη αντιπαράθεσή τους, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ μάς καλούν να διαλέξουμε ποια ανάγκη μας πρέπει να θυσιάσουμε για να αυξηθεί και να στηριχτεί η κερδοφορία του κεφαλαίου.

Χαρακτηριστικά της επένδυσης

Το Ελληνικό είναι το μεγαλύτερο αδόμητο αστικό οικόπεδο - «φιλέτο» της Ευρώπης, έκτασης 6.200 στρεμμάτων και 3,5 χλμ. ακτογραμμής. Σ' αυτή την έκταση, η «Lamda Developments» θέλει να οικοδομήσει πολυτελείς κατοικίες, εκτεταμένες «Ζώνες Ανάπτυξης» για κατασκευή ξενοδοχείων, εμπορικών κέντρων και καζίνο, ενώ ό,τι περισσέψει το βαφτίζει «Μητροπολιτικό Πάρκο» (περίπου 2.000 στρ.), μέσα στα οποία, όμως, συμπεριλαμβάνονται ελεύθεροι χώροι, δρόμοι και διάφορες εγκαταστάσεις. Ουσιαστικά ως «πάρκο» βαφτίζεται η «πίσω αυλή» των πολυτελών εγκαταστάσεων.
Από τα 3 χλμ. παράκτιου μετώπου, θα παραμείνει αδόμητο μέτωπο στην παραλία λιγότερο από 1 χλμ., ενώ προβλέπεται, εκτός των άλλων, και η ανέγερση έξι ουρανοξυστών, και συγκεκριμένα: (1) Το «Κτίριο Μητροπολιτικού Πάρκου», με ύψος 200 μ. (2) Ενα παραθαλάσσιο κτίριο κατοικιών, 48 ορόφων. (3) Κτίριο μεικτών χρήσεων 50 ορόφων στην είσοδο από τη θάλασσα. (4),(5) Κτίρια γραφείων και ξενοδοχείου επί της Λεωφ. Βουλιαγμένης και (6) έναν ουρανοξύστη 45 ορόφων με ξενοδοχείο, καζίνο και συνεδριακό κέντρο, κοντά στο γκολφ του Ελληνικού. Αξίζει να επισημανθεί πως ο «Πύργος των Αθηνών», το ψηλότερο μέχρι σήμερα κτίριο στην Ελλάδα, έχει ύψος 103 μ. και 28 ορόφους, και το Μνημείο της Ακρόπολης των Αθηνών βρίσκεται σε ύψος 156 μ. Και μόλις 70 μέτρα πάνω απ' την πόλη...
Η επένδυση στο Ελληνικό εντάσσεται στον γενικότερο αναπτυξιακό σχεδιασμό, όπως περιγράφεται στο Ρυθμιστικό Σχέδιο για την Αττική (ΡΣΑ 2014). Αποτελεί τη ναυαρχίδα του «μοντέλου ανάπτυξης» που σχεδιάζεται για το σύνολο του παραλιακού μετώπου του Σαρωνικού (Πειραιάς έως Σούνιο), που πατάει πάνω στην «αξιοποίηση» του παράκτιου μετώπου από τους ομίλους, εξασφαλίζοντάς τους απόλυτη ελευθερία αναφορικά με το είδος των χρήσεων γης που θα επιλέξουν να αναπτύξουν, καθώς και μεγάλης έκτασης επεμβάσεις στην ακτογραμμή και στον αιγιαλό, με επιχωματώσεις και κατασκευές μέσα στη θάλασσα.
Πού λοιπόν διαφοροποιούνται ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ;

Η φιλοεπενδυτική «μανία» της ΝΔ...

Η ΝΔ εκφράζει με σχεδόν χυδαίο τρόπο τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου: Απόλυτη προστασία και προώθηση κάθε επένδυσης. Ο Κυρ. Μητσοτάκης, από τη ΔΕΘ, αναφέρθηκε στην ανάγκη «προώθησης εμβληματικών επενδύσεων, όπως το Ελληνικό και οι Σκουριές». Υποσχέθηκε την παράκαμψη ακόμα και των όποιων αδειοδοτικών μηχανισμών με την παραπομπή των αδειοδοτήσεων σε ένα υφυπουργείο που θα «αδειοδοτεί χωρίς καθυστερήσεις».
Η ΝΔ προκρίνει ένα αδειοδοτικό σχήμα στο οποίο κάθε επένδυση θα θεωρείται αυτομάτως ότι συμμορφώνεται με τις διατάξεις για το περιβάλλον, την προστασία της υγείας των κατοίκων κ.ά. Ουσιαστικά στο σχήμα αυτό η «συμμόρφωση» του επενδυτή με τις διατάξεις θα θεωρείται δεδομένη, εκτός αν σε σύντομο χρονικό διάστημα η κρατική διοίκηση, που αντικειμενικά υπηρετεί το κεφάλαιο (και με δεδομένη την ανεπάρκεια στελέχωσής της), καταφέρει να αποδείξει το αντίθετο...
Η ΝΔ, αξιοποιώντας την «ξεδοντιασμένη» απόφαση του ΚΑΣ για το Ελληνικό, κατηγορεί την κυβέρνηση για «υπονόμευση της επένδυσης» μέσα από «επιλογές στη σύνθεση του ΚΑΣ».
Οι προτάσεις της ΝΔ δεν περιορίζονται στο αδειοδοτικό περιβάλλον. Το σύνολο των προτάσεών της εκφράζει, χωρίς περιστροφές, τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Πλειοδοτεί σε προτάσεις μείωσης της φορολογίας των επιχειρήσεων, πίεσης για φτηνότερη εργατική δύναμη, ενώ τονίζει την ανάγκη για ακόμα περισσότερες «μεταρρυθμίσεις» σε σχέση με τις προωθούμενες από τον ΣΥΡΙΖΑ.

...και η σκόπιμη διγλωσσία του ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ, απ' την άλλη, εμφανίζεται ως η μετριοπαθής δύναμη, που μπορεί τάχα να εγγυηθεί μια ανάπτυξη «δίκαιη», απαλλαγμένη από τις «ακρότητες» της ΝΔ, προς όφελος του συνόλου της κοινωνίας. Ισχυρίζεται ότι η υλοποίηση τέτοιων επενδύσεων από τη δική του κυβέρνηση μπορεί να διασφαλίσει ταυτόχρονα το συμφέρον του επενδυτή και τα κοινωνικά συμφέροντα, καθώς μόνο αυτός είναι σε θέση να εφαρμόσει αυστηρά τη νομιμότητα για το περιβάλλον.
Ομως, «όσο και να προσπαθεί να κρυφτεί, η χαρά δεν τον αφήνει». Η μέχρι τώρα στάση του αποδεικνύει πως οι αντιθέσεις του για τις επενδύσεις είναι αποκλειστικά «για τα μάτια του κόσμου».
Παρά τις τάχα απόλυτες προεκλογικές τοποθετήσεις του, πως θα έφτανε να διακόψει την επένδυση τόσο στη Χαλκιδική, όσο και στο Ελληνικό, ο ΣΥΡΙΖΑ, ως κυβέρνηση, κινείται αποφασιστικά στην κατεύθυνση απρόσκοπτης υλοποίησής τους.
Οι αδειοδοτήσεις για τις Σκουριές προχώρησαν, με ταχύτητα που ούτε η ΝΔ θα μπορούσε να επιτύχει, ενώ το Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ, με ομόφωνη απόφασή του, διακήρυξε την ανάγκη για αποφασιστική προώθηση της επένδυσης στο Ελληνικό. Χαρακτηριστική της υποκρισίας του ΣΥΡΙΖΑ είναι η μεθόδευση του αποχαρακτηρισμού της περιοχής του Ελληνικού από δάσος. Η πλειοψηφία στη σχετική επιτροπή διαχείρισης δασικών διαφορών έγινε με τη διπλή ψήφο του προέδρου της σχετικής επιτροπής, με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να έχει τοποθετήσει στη θέση του προέδρου συνδικαλιστή της ΔΑΚΕ δασολόγων...
Η πολιτική συνταγή διπροσωπίας του ΣΥΡΙΖΑ είναι φανερή. Σε λαϊκές δυνάμεις που δεν έχουν ακόμα συνειδητοποιήσει την πολιτική αποστολή του, εμφανίζεται ως να «εξαναγκάζεται» να προχωρήσει στο Ελληνικό, στις Σκουριές, στις ιδιωτικοποιήσεις κ.λπ. Παράλληλα, ως κόμμα της αστικής διαχείρισης, προωθεί το σύνολο της πολιτικής που έχουν ανάγκη οι μονοπωλιακοί όμιλοι. Ο ΣΥΡΙΖΑ στη πραγματικότητα αποτελεί ικανό διαχειριστή της αστικής εξουσίας. Προωθεί την αστική πολιτική, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα ελαχιστοποίηση των λαϊκών αντιδράσεων, γιατί τη ντύνει με «αριστερό» προσωπείο, τη ντύνει με την «περηφάνια της διαπραγμάτευσης».

Διαπάλη συμφερόντων για το παράκτιο μέτωπο

Η επένδυση στο Ελληνικό έχει δυνητικά τεράστιο οικονομικό ενδιαφέρον. Με συντηρητικούς υπολογισμούς, τα ετήσια έσοδα κατά την πλήρη ανάπτυξη της επένδυσης αγγίζουν τα 2 - 3 δισ. ευρώ ετησίως. Παράλληλα, έχει καθοριστική σημασία για την τύχη ολόκληρου του παραλιακού μετώπου της Αττικής, λόγω θέσης και μεγέθους. Η ανάπτυξη σε ένα σημείο ακυρώνει τη δυνατότητα άλλων αναπτυξιακών πόλων σε άλλες, γειτονικές περιοχές του Λεκανοπεδίου. Καθώς η τουριστική ανάπτυξη της Αττικής, με κεντρικό πυλώνα το παράκτιο μέτωπο, είναι ένα από τα βασικά συστατικά του αστικού σχεδίου για την Αττική, «για τα μάτια της, σφάζονται παλικάρια». Μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι συγκρούονται για τα μερίδια αγοράς, για το ποιος θα αναλάβει και θα ελέγχει τα «φιλέτα», το Ελληνικό, τον «Αστέρα», το Φαληρικό Δέλτα. Η σύγκρουση, όπως γίνεται συχνότατα στη διαπάλη μεταξύ μονοπωλίων, δεν αποσκοπεί μόνο στο άμεσο κέρδος, αλλά και στο να χάσει το οικονομικό έδαφος ο αντίπαλος.
Ετσι, ένα κομμάτι της φασαρίας γύρω απ' την προώθηση της επένδυσης πρέπει να αποδοθεί και σε τέτοια αντιτιθέμενα συμφέροντα. Παράλληλα, μια ενδεχόμενη απόπειρα της εταιρείας να απομακρυνθεί από την επένδυση, ή να αλλάξει τους όρους, λόγω έλλειψης επαρκούς επενδυτικού ενδιαφέροντος, δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Ανάπτυξη για ποιον...

Το παράδειγμα του Ελληνικού φωτίζει ποιος είναι ο κερδισμένος και ποιος ο χαμένος απ' την καπιταλιστική ανάπτυξη γενικότερα.
Οι εκτάσεις που προορίζονται για πολυτελείς κατοικίες, πολυτελή ξενοδοχεία, καζίνο και λοιπές δραστηριότητες «για υψηλά βαλάντια», δεν θα διασφαλίσουν ταυτόχρονα αναβάθμιση της ζωής των κατοίκων της περιοχής. Η μετατροπή της Αττικής σε πόλο Τουρισμού υψηλού επιπέδου σημαίνει υποδομές πανάκριβες και απλησίαστες για τα λαϊκά στρώματα που κατοικούν στο Λεκανοπέδιο.
Τις καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας που υπόσχονται οι «αριστεροί» υπηρέτες της καπιταλιστικής ανάπτυξης, τις έχουν ζήσει οι εργαζόμενοι στον Τουρισμό, οι οικοδόμοι που δούλεψαν στο Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος με 23 ευρώ μεροκάματο ή οι νέοι μηχανικοί, που στο ίδιο έργο αμείβονταν με 500 ευρώ μεικτά (μαζί με την ασφάλιση) σε εξαντλητικά ωράρια, οι αυτοαπασχολούμενοι στο εμπόριο, που συμπιέζονται από τον ανταγωνισμό με τα Mall, κ.λπ.
Ολοι επίσης γνωρίζουν τι σηματοδοτεί για τη νυχτερινή ζωή μιας περιοχής η λειτουργία ενός μεγάλου καζίνο και των σχετικών «υπηρεσιών» που το συνοδεύουν.
Η αντιπαράθεση ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ είναι πέρα για πέρα ψευδεπίγραφη. Η επίκληση του ΣΥΡΙΖΑ για μια τάχα φιλολαϊκή καπιταλιστική ανάπτυξη αποτελεί το «μανδύα» πίσω απ' τον οποίο κρύβεται ο αντιδραστικός χαρακτήρας του καπιταλισμού. Γιατί η καπιταλιστική ανάπτυξη, ό,τι χρώμα και να τις δώσει κανείς, απαιτεί κέρδη για το κεφάλαιο. Και τα κέρδη προϋποθέτουν φτηνή εργατική δύναμη, «μεταρρυθμίσεις», ιδιωτικοποιήσεις, χρήσεις γης με άξονα τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, δόμηση σε δάση, παραλίες και ρέματα, προκειμένου να οικοδομηθούν τουριστικές μονάδες, καζίνο και βιομηχανίες. Η πολιτική των μνημονίων είναι η πολιτική που έχει ανάγκη το κεφάλαιο για να εξασφαλίζει τα κέρδη του. Γι' αυτό και δεν θα αλλάξει, μέχρι να ανατρέψουμε την εξουσία του κεφαλαίου, ανεξάρτητα απ' το χρώμα του διαχειριστή.
Γι' αυτό και η πάλη για τη συνδυασμένη ικανοποίηση του συνόλου των σύγχρονων λαϊκών αναγκών για ασφαλείς, ποιοτικές και υψηλού επιπέδου κατασκευές λαϊκών κατοικιών, σχολείων, νοσοκομείων, συγκοινωνιών, η ανάγκη για δημιουργία χώρων πρασίνου και αναψυχής, για δομές πολιτικής προστασίας, μέτρα και έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης - αντισεισμικής προστασίας, για ελεύθερο χρόνο για τους εργαζόμενους κ.λπ., είναι άρρηκτα δεμένη με την πάλη για την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στη γη και τη χρήση της. Σ' αυτή την πάλη, ενάντια στον πραγματικό αντίπαλο, το μονοπωλιακό κεφάλαιο, μπαίνουμε μπροστά, τολμηρά, τα μέλη και οι φίλοι του ΚΚΕ.

Αφροδίτη Αυγερινού
Μέλος της Ομάδας Περιβάλλοντος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ