Από την απόφαση στις 22 Μάρτη 1891 στον ηλεκτροφωτισμό της Κέρκυρας το 1931

 

Από την απόφαση στις 22 Μάρτη 1891 στον ηλεκτροφωτισμό της Κέρκυρας το 1931

Ο καθηγητής Μαθηματικών – Λυκειάρχης και ιστορικός Γ. Ζούμπος μας θυμίζει στο «σαν σήμερα» enimerosi.com 22 Μαρτίου 1891 το δημοτικό συμβούλιο Κερκυραίων αποφασίζει τον ηλεκτροφωτισμό της πόλης, ο οποίος θα καθυστερήσει σαράντα  χρόνια.

Η Λιμενική Εταιρία Κέρκυρας συνδέεται άμεσα με τον εξηλεκτρισμό της Κέρκυρας.  Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθό θα θυμηθούμε ότι ριν τα τέλη του 18ου αιώνα, οι μοναδικές πηγές φωτός, ήταν τα φανάρια, οι λάμπες λαδιού, και τα κεριά. Η πρώτη μεγάλη επανάσταση στο φωτισμό έγινε στα τέλη του 18ου αιώνα, όταν οι πηγές αυτές άρχισαν να δίνουν γοργά τη θέση τους στο φωταέριο(αλλιώς γκάζι ή αεριόφως), ένα εύφλεκτο αέριο που παράγεται από απόσταξη λιθάνθρακα. Πρώτη πόλη που φωταγωγήθηκε, ήταν το Λονδίνο, το 1815.

Η Κέρκυρα, είχε το δικό της εργοστάσιο παραγωγής φωταερίου. Το έλεγαν «το γκαζ». Βρισκόταν στο Μαντούκι, στη δυτική πλευρά του λόφου Αβράμη. Την εκμετάλλευση είχε αγγλική εταιρεία. Αργότερα, το φωταέριο έδωσε την σκυτάλη στον ηλεκτρισμό.

Ιονική Τράπεζα: Το πρώτο κτίριο στην Ελλάδα με ηλεκτρικό φως

Το πρώτο κτίριο στην Κέρκυρα και τον ελλαδικό χώρο που ηλεκτροφωτίσθηκε, ήταν το ιστορικό κτίριο της Ιονικής τράπεζας, στην πλακάδα του Αγίου. Αργότερα, ηλεκτροφωτίσθηκε και το ξενοδοχείο Bella Venezia. Και τα 2 αυτά κτίρια, είχαν δική τους τοπική γεννήτρια ηλεκτροπαραγωγής.

Ο Δήμος Κερκυραίων, έγκαιρα αντιλήφθηκε τα πλεονεκτήματα του ηλεκτροφωτισμού. Έτσι, τις 22.3.1891 με απόφασή του το δημοτικό συμβούλιο προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό, για να αποκτήσει ο Δήμος γενική ηλεκτροφωταψία. Δυστυχώς, ο διαγωνισμός απορρίφτηκε από το Νομάρχη, για κομματικούς λόγους. Ήταν Δεληγιαννικός, ενώ ο Δήμαρχος Τρικουπικός!

Η Κέρκυρα, χρειάστηκε να περιμένει έως το 1931 για να αποκτήσει ηλεκτροφωτισμό, από το εργοστάσιο της Λιμενικής Εταιρείας Κέρκυρας- Λ.Ε.Κ. Το εργοστάσιο τροφοδοτούσε την πόλη της Κέρκυρας, το Μαντούκι, την Γαρίτσα, τα Κανάλια, την Χρυσηίδα, την Αλεπού,την Άφρα, και τον Ποταμό.

Βρισκόταν στην Κόντρα Φόσσα, στην πλευρά του Φρουρίου. Η ιπποδύναμή του ήταν 12500 HP. Ως εκ τούτου, ήταν αρκετά θορυβώδες. Κάποιες φορές, ακουγόταν ως την Πίνια, αν ο καιρός και η ώρα της ημέρας ευνοούσαν! Καύσιμο ήταν το πετρέλαιο. Το μετέφεραν σε βαρέλια οι σκούνες, και τα ξεφόρτωναν στην Κόντρα Φόσσα.

Πριν το 1940, η Λ.Ε.Κ. έφερε δύο καινούργιες γεννήτριες, σε αντικατάσταση παλιότερων, που προωθήθηκαν στη Λευκίμμη και την Άνω Κορακιάνα. Από τη γεννήτρια της Άνω Κορακιάνας, έπαιρναν ρεύμα και οι περιοχές Τζάβρου, Δασιάς, και Ύψου. Οι υπόλοιπες περιοχές του νησιού, ζούσαν ακόμη με τις λαδοφωτιές, τα κεριά, και τις λάμπες πετρελαίου. Για τις ιδιωτικές εταιρείες, όπως η Λ.Ε.Κ., ο ηλεκτροφωτισμός μικρών χωριών και απομακρυσμένων οικισμών, ήταν οικονομικά ασύμφορος. Η τάση του ρεύματος που παρείχε η Λ.Ε.Κ. στα σπίτια, ήταν 125 V, και η χρήση του, ήταν σχεδόν αποκλειστικά για φωτισμό. Οι ηλεκτρικές συσκευές ήταν λιγοστές, συνήθως ένα ηλεκτρικό σίδερο! Οι πιο εύποροι, είχαν λίγες επιπλέον συσκευές: ραδιόφωνο, ανεμιστήρα, ψυγείο!

Πολλές ηλεκτρικές συσκευές με τον ερχομό των 220 volt της ΔΕΗ αχρηστεύτηκαν.  To 1950 υπήρχαν στη Ελλάδα 400 περίπου εταιρίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η πρώτη ύλη που χρησιμοποιούσαν ήταν το πετρέλαιο και ο γαιάνθρακας που φυσικά εισάγονταν από το εξωτερικό. Η κατάτμηση αυτή της παραγωγής, σε συνδυασμό με τα εισαγόμενα καύσιμα, εξωθούσε την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στα ύψη (έως και πενταπλάσιες τιμές απ’ αυτές που ίσχυαν στις Ευρωπαϊκές χώρες). Για το λόγο αυτό, στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, το ηλεκτρικό ρεύμα στη χώρα μας, θεωρούνταν είδος πολυτελείας, εξ΄ αιτίας της ακριβής τιμής της κιλοβατώρας. Υπήρχαν σπίτια στην Κέρκυρα που δεν είχαν ρεύμα, παρ΄ ότι τα καλώδια της Λ.Ε.Κ. περνούσαν δίπλα τους. Πολλές οικογένειες, φωτίζονταν τα βράδια με τη λάμπα πετρελαίου!

Τον Αύγουστο του 1950, ιδρύθηκε η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού. ΔΕΗ με σκοπό να κάνει το ηλεκτρικό ρεύμα κτήμα και δικαίωμα του κάθε Έλληνα πολίτη, στη φθηνότερη δυνατή τιμή. Το 1956 αποφασίσθηκε η σταδιακή εξαγορά από την ΔΕΗ, όλων των ιδιωτικών επιχειρήσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Το προσωπικό τους, εντάχθηκε στη ΔΕΗ. Έτσι, ήρθε ή ώρα για την εξαγορά της ΛΕΚ, και αργότερα, η ώρα για τη διασύνδεση της Κέρκυρας με το ηλεκτρικό σύστημα της ηπειρωτικής χώρας. Ποντίσθηκε υποβρύχιο καλώδιο μεταφοράς 35 MW με τάση 66 KV, από τις ακτές της Ηγουμενίτσας, ως τις ακτές των Αλυκών Λευκίμμης που εξακολουθεί να λειτουργεί ως σήμερα.

Ένα μεγάλο έργο ξεκίνησε, και το ηλεκτρικό ρεύμα έφθασε σε κάθε γωνιά της Κέρκυρας, καταργώντας τα δίκτυα της ΛΕΚ. Και επειδή οι ανάγκες ηλεκτροδότησης του νησιού σιγά- σιγά αυξάνονταν, αρκετά αργότερα, ποντίσθηκαν σταδιακά, ακόμη δύο υποβρύχια καλώδια. Το τοπικό εργοστάσιο της ΔΕΗ (πρώην ΛΕΚ), έπαψε να λειτουργεί το 1972, και κατεδαφίσθηκε το 1991. Σε όλες όμως τις περιοχές που τροφοδοτούσε η ΛΕΚ, έχουν μείνει ανεξίτηλα τα ίχνη του δικτύου της, σε πείσμα του χρόνου και των όποιων κατεδαφίσεων και αποξηλώσεων.