Oι εκδόσεις Πελασγός και ο δωσίλογος Σούρλας

Το καλοκαίρι δυστυχώς τελείωσε και ήρθε η ώρα να ασχοληθούμε και με μερικά ζητήματα ιστορίας και επιχειρήσεων επανασυγγραφής της. Χωρίς να έχουμε αποφασίσει ακόμα αν ο κ. Γιαννακέας Ιωάννης και οι εκδόσεις Πελασγός ρέπουν προς τον φασισμό ή απλώς δεν ξέρουν να αντιμετωπίζουν τα ιστορικά ντοκουμέντα, θα εξετάσουμε το νέο τους βιβλίο με τίτλο: "Γρηγόρης Σούρλας - Ο καπετάνιος της Θεσσαλίας". 

Το βιβλίο αυτό ούτε λίγο ούτε πολύ επιχειρεί να ωραιοποιήσει τον σφαγέα της Θεσσαλίας και δολοφόνο του Κώστα Βιδάλη, αποδίδοντάς του "πατριωτικά" αισθήματα και επιθυμία να μην δει την πατρίδα του "υπό τον κομμουνιστικόν ζυγόν". Ο άνθρωπος, του οποίου σήμερα το όνομα αποτελεί χαρακτηρισμό κακής συμπεριφοράς στη Θεσσαλία (Σούρλης = κακός, ιδιότροπος, άγριος), απέχει φυσικά φεγγαροβήματα από αυτό που το συγκεκριμένο βιβλίο επιθυμεί να παρουσιάσει. 

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά έγγραφα του κράτους σχετικά με τον Γρηγόρη Σούρλα. Το παρακάτω παραπεμπτικό του Ειδικού Δικαστηρίου Δωσιλόγων παραπέμπει σε δίκη τον Γρηγόρη Σούρλα για τη δράση του στην δωσιλογική ΕΑΣΑΔ. Το έγγραφο, που χρονολογείται το 1947 και του οποίου η εγκυρότητα δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, εμφανίστηκε από το blog fantomarimbaud .

Πρόκειται για ένα έγγραφο που αποδεικνύει την παραπομπή του Γρηγόρη Σούρλα, όχι από τους κομμουνιστές, αλλά από το επίσημο κράτος, σε δίκη για εγκλήματα που τον βάραιναν κατά την Κατοχή και άρα έχουν να κάνουν με την συνεργασία του με τον κατακτητή. Το επιχείρημα λοιπόν του "πατριωτισμού" πάει περίπατο...

Σε δεύτερη φάση ας δούμε ποιος είναι ο Γρηγόρης Σούρλας, ως εμπνεόμενος από "αντικομμουνιστικό μίσος", κατά πόσο δηλαδή η τρομοκρατική του δράση υποκινήθηκε από τέτοια αισθήματα. Θα πείτε: Είσαστε στο μυαλό του Γρηγόρη Σούρλα; Σαφώς όχι και ούτε θα θέλαμε να πλησιάσουμε ένα τόσο σκοτεινό μέρος, όμως θα δείξουμε ότι η δράση του από το 1945 και μετά υποκινούνταν κυρίως από το προσωπικό όφελος.

Η οργάνωση του ΕΑΜ στο Βόλο παραθέτει ένα ιδιαίτερα διαφωτιστικό ντοκουμέντο, που με κόπο έφερε στο φως ο Θανάσης Βογιατζής. Το ντοκουμέντο προέρχεται από την έκδοση του ΕΑΜ με τίτλο: "Φόνοι- ομαδικές απαγωγές- συλλήψεις- βασανιστήρια" και εκδόθηκε στο Βόλο το 1945 από τις εκδόσεις Λαϊκή Διαφώτιση. Παραθέτουμε μέρη του:

"ΦΟΝΟΙ- ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΠΑΓΩΓΕΣ- ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ-ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ

... Ο Σούρλας! Κατάντησε πια στην περιφέρειά μας η έννοια του κράτους να 'ναι ταυτόσημη με αυτό το φοβερό όνομα. Στο τρίγωνο Αλμυρού- Βελεστίνου- Φαρσάλων, αλλά και μέσα στην πόλη του Βόλου και στο Πήλιο κι ακόμα ως έξω απ' τη Λάρισα και τη Λαμία το όνομά του εμπνέει φρίκη και δέος. Ο Σούρλας ληστεύει, ο Σούρλας απάγει ειρηνικούς πολίτες, βιάζει γυναίκες, σκοτώνει, δολοφονεί. Κάτω από τη μύτη των αρχών. Κάτι χειρότερο: με την ανοχή των αρχών. Κάτι τρισχειρότερο: με την ενίσχυση των αρχών! 

Μα ας δούμε ποιος είναι αυτός ο φοβερός και τρομερός πολεμόχαρος της αντίδρασης, που η διαβόητη "Δευτέρα Απελευθέρωση" δεν δίστασε να του αναθέσει την "εμπέδωση της τάξεως" στην ύπαιθρο, αυτός ο απαίσιος βραχνάς χιλιάδων ειρηνικών ανθρώπων που αποτελεί σήμερα το υπερκράτος σε μια τεράστια περιφέρεια των δύο νομών Μαγνησίας και Λάρισας.

Η ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΟΣ

Ο Γρηγόρης Σούρλας κατάγεται απ' την περιφέρεια Φαρσάλων. Νέος ακόμα έδειξε το αναμφισβήτητο ληστρικό του ταλέντο και αναδείχτηκε σε ένα λαμπρό αλογοσύρτη. Στο ίδιο τρίγωνο που είναι τώρα το κέντρο της "εθνικιστικής" του δράσης, ρήμαζε κυριολεκτικά τους αγρότες. Δεν άφησε άλογο για άλογο. Το ποινικό του μητρώο το στολίζουν κάμποσες καταδίκες "επί ζωοκλωπή" και "ληστεία". Γρήγορα ο ... λαμπρός αυτός νέος σχηματίζει ληστοσυμμορία, που έγινε φόβος και τ΄ρομος των ίδιων ανθρώπων που βασανίζει, ληστεύει και σκοτώνει σήμερα. 

Μα κάποτε ο Σούρλας απόκαμε. Κι αποφάσισε να ζήσει σαν ειρηνικός άνθρωπος. Κι ο δρόμος ήταν εύκολος. Τον είχαν ανοίξει οι ελληνικοί νόμοι. Σκοτώνει λοιπόν το σύντροφό του- δεν έχουμε υπόψη μας ακριβώς το όνομά του- και παίρνει αμνηστία. Έτσι γυρνάει καλός και διαλεγμένος στο χωριό του. Πέρασαν χρόνια... κι ο Γρηγόρης Σούρλας τα καταφέρνει να ζει ειρηνικά στην περιφέρειά του. Έλειπε φυσικά, πότε πότε κανένα άλογο, μα ο παλιός πεπειραμένος αλογοσύρτης και ληστής έκανε έτσι τη δουλειά του, ώστε ούτε γάτα ούτε ζημιά. 

Ήρθεν η Κατοχή. Και σε λίγο το πρώτο αντάρτικο κάνει την εμφάνισή του. Οι πρώτες ειδήσεις για τη δράση των ανταρτών φουσκωμένες απ' την λαϊκή φαντασία, φτάνουν στο χωριό του Σούρλα. Και ο παλιός λήσταρχος ονειρεύεται νέες δόξες και τρόπαια. Μα για τον Γρηγόρη Σούρλα εθνικός αγώνας και πλιάτσικο και ληστεία είναι αξεχώριστα. Και μια άλλη ωραία πρωία αφοπλίζεται κανονικότατα από τον ΕΛΑΣ. και παίρνει τα παπούτσια στο χέρι. Μα σε λίγο εμφανίζεται ο ΕΔΕΣ στην περιφέρεια Φαρσάλων! Ο Γρηγόρης δεν δίστασε. Ανέλαβε λοιπόν ο υπαρχηγείο Φαρσάλων. Την εποχή εκείνη- είναι Σεπτέμβρης του 1943- ο ΕΛΑΣ συνεργάζεται με τον ΕΔΕΣ. Δύο μήνες πριν έχει υπογραφεί το σύμφωνο με τον ΕΔΕΣ και το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής. Και δε χρειάζεται ίσως να πούμε πόσο πιστά ο παλιός ληστής κράτησε τη συμφωνία αυτή. Τα επεισόδια είναι καθημερινά. Ας αναφέρουμε μονάχα ένα: Την εποχή της ιταλικής συνθηκολόγησης στήνει καρτέρι στο δρόμο που περνούσαν οι φάλαγγες των παραδοθέντων στον ΕΛΑΣ Ιταλών της φρουράς Αλμυρού και κάνει σωστή μάχη με το σκοπό να αποσπάσει Ιταλούς στρατιώτες και να εμφανίσει έτσι μια "εκ του ασφαλούς" επιτυχία του καπετανάτου του. Φυσικά το σχέδιο αποτυγχάνει κι ύστερα από αλλεπάλληλες καταγγελίες των αυθαιρεσιών του και τη γενική κατακραυγή αναγκάζεται ο ίδιος ο Ζέρβας να τον αποκηρύξει. Όμως το καπετανάτο με κεντρικό "πολιτικό καθοδηγητή" τον λεγεωνάριο Αδαμόπουλο απ' τα Φάρσαλα εννοεί να συνεχίσει τη δράση του. Ληστεύουν και γλεντούν τα παλικάρια με όλες τις πόρνες-φιλενάδες των Ιταλών, που μάζεψαν κοντά τους. 

Ο ΕΛΑΣ όμως σταμάτησε αυτή την ένδοξη δράση του "Υπαρχηγείου Φαρσάλων" πριν καλά καλά αρχίσει. Ο Σούρλας κατορθώνει με 3-4 πρωτοπαλίκαρά του να διαφύγει. Κρύβεται από άλλους ομοίους του και ζει σε βάρος των βοσκών που δεν αποφασίζουν να τον καταδώσουν γιατί τρέμουν την εκδίκηση του παλαιού λήσταρχου. Παράλληλα, έρχεται σε επαφή με τον ΕΑΣΑΔ και τους Γερμανούς και αγωνίζεται να αποσπάσει από τους Γερμανούς όπλα για να ανασυγκροτήσει τη συμμορία του, πράγμα που όμως δεν κατάφερε. Έστρεψε τότε την προσοχή του προς την κυβέρνηση του αρχιπροδότη Ράλλη ζητώντας 800 όπλα να εξοπλίσει τις συμμορίες του. Δεν πρόλαβε όμως να τα πάρει γιατί στο μεταξύ ο ΕΛΑΣ δίνοντας παλικαρίσια μέσα στο θεσσαλικό κάμπο τη Μάχη της Σοδειάς ξεκαθάρισε τις συμορίες του ΕΑΣΑΔ. Ο Σούρλας κρύβεται λοιπόν και καραδοκεί. Περιμένει τη μέρα, που θα εγκαταλείψει ο ΕΛΑΣ την περιφέρεια για να αρχίσει ξανά την ένδοξη δράση του...

Ο "ΕΘΝΙΚΙΣΤΗΣ" ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΕΙ ΤΟ ΚΑΠΕΤΑΝΑΤΟ ΤΟΥ

Στις μέρες που μεσολάβησαν μετά την υπογραφή της ανακωχής ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και το Σκόμπυ και πριν ακόμα γίνει η συνάντηση και η συμφωνία της Βάρκιζας, η συμμορία του Σούρλα έκανε την εμφάνισή της σε κάμποσα χωριά του Αλμυρού, των Φαρσάλων και του Βελεστίνου. Εμφανιζόταν σαν νόμιμο "εθνικιστικό" τμήμα που δρα κάτω από τις εντολές της κυβέρνησης και των Άγγλων, έπιανε και βασάνιζε δημοκρατικούς πολίτες, έδινε διαταγή να βγάλουν οι γυναίκες τα κόκκινα φουστάνια, να σβηστούν τα εθνικοαπελευθερωτικά συνθήματα απ' τους τοίχους και να πάψουν τα χωνιά. 

Στις 2/2/45 η συμμορία μπήκε στο χωριό Φυλάκη (Κιτίκι) του Αλμυρού και συνέλαβε και έδειρε τους Θ. Ράφτη, Ζήση Ράφτη και Γιώργο Χρυσόστομο, πρόεδρο της κοινότητας. Τρομοκράτησε γενικά όλο το χωριό.

Στις 4/2/45 μπήκε στο Καρανταλί Αλμυρού. Μάζεψε τους κατοίκους και τους απείλησε πως "αν δεν ξεγραφτούν από το ΕΑΜ θα 'χουν να κάνουν με το Σούρλα". Την ίδια μέρα πήγε στο Ακέτσι που βρίσκεται καταμεσής του δρόμου Βόλου-Αλμυρού και έκαναν τα ίδια.

Στην ίδια περίοδο και στο δρόμο Φαρσάλων- Αλμυρού κατακράτησε φορτίο από 2.100 οκάδες ζάχαρη, 400 οκάδες καφέ, 160 οκάδες ρύζι, 11 οκάδες τσάι και 1.900 κουτιά σπίρτα που προοριζόταν απ' τη Διοικητική Επιτροπή Θεσσαλίας για τον πληθυσμό του Αλμυρού. Η συμμορία είναι ακόμα ολιγάριθμη. Βασικός πυρήνας είναι οι Γρηγόρης και Χρήστος Σούρλας, Παναγιώτης Μπέης, Περικλής Γκεζερίδης, Ε. Μπίσδας και οι αδελφοί Παπαπούλιου, όλοι μέλη και στελέχη του ΕΔΕΣ, των ΕΑΣΑΔ και της Λεγεώνας των Βλάχων. 

ΜΕΤΑ ΤΗ ΒΑΡΚΙΖΑ

Στις 12 Φλεβάρη υπογράφηκε η συμφωνία της Βάρκιζας, που καθόρισε τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ και την αυστηρή τιμωρία κάθε οπλοφορούντα πέρα από μια ορισμένη προθεσμία.

Η συμφωνία της Βάρκιζας που χαιρετίστηκε από τον ελληνικό λαό ως μια μετάβαση στην ομαλή πολιτική ζωή, αποτελεί ουσιαστικά και την αφετηρία για την ένταση της δράσης της συμμοριάς του Σούρλα κι όλων των ενόπλων "εθνικοφρόνων" δωσιλόγων καθαρμάτων. ΕΑΣΑΔίτες, Τριεψιλίτες, λεγεωνάριοι κοινοί εγκληματίες και δολοφόνοι πυκνώνουν τις γραμμές της συμμορίας.

Καθημερινές επιδρομές στα χωριά, συχνότατα μπλόκα, συλλήψεις, ξυλοδαρμοί και απαγωγές δημοκρατικών πολιτών. Φράσσει το δρόμο τους ΕΛΑΣίτες που γύρναγαν αφοπλισμένοι για τα σπίτια τους. Τους κακοποιεί, τους διαπομπεύει και τους ληστεύει. Στα Φάρσαλα μπροστά στα μάτια των Άγγλων συνέλαβαν και εξετέλεσαν λίγο πιο πέρα δύο ΕΛΑΣίτες. 

(...)

Δεν πέρασε μέρα σε όλο αυτό το διάστημα που να μην σημειώθηκαν συλλήψεις, ξυλοδαρμοί, βασανιστήρια, απαγωγές και φόνοι ειρηνικών πολιτών. Κάθε μέρα γίνεται θρασύτερος ο Σούρλας. Θα γεμίζαμε σελίδες ολάκερες αν αποφασίζαμε να αναφέρουμε απλώς τα ονόματα των πολιτών που δάρθηκαν και βασανίστηκαν και των γυναικών που κουρεύτηκαν και βιάστηκαν. Μπαινοβγαίνει στον Αλμυρό, στα Φάρσαλα και στη Λαμία ανενόχλητος. Με μόνιμο μπλόκο, που έχει στημένο στο Φτελιό του Αλμυρού κατάσχει συστηματικά τον αριστερό τύπο της Αθήνας, που προορίζεται για τη Θεσσαλία. Δεκάδες πολιτών βρίσκονται αιχμάλωτοι στα ληστρικά του κρησφύγετα και άλλων αγνοείται η ολότελα η τύχη. 

Προκειμένου να μην καταντούμε κουραστικοί με τα στοιχεία των εγκλημάτων του Σούρλα ας αναφέρουμε μερικά από αυτά όπως τα δίνει το έγγραφο:

Από τα μέχρι στιγμής στοιχεία που είναι γνωστά, εκτελέστηκαν από το Σούρλα, εκτός από τους 2 ΕΛΑΣίτες που αναφέραμε, 2 ΕΠΟΝίτισες στην περιοχή Φαρσάλων, ο Γ. Κολοκυθάς 65 ετών και ο Άγγελος Κολοκυθάς 45 ετών από το Αϊβαλί Φαρσάλων, ο ΕΠΟΝίτης Κιτούδης και ο Χ. Ντινούδης από το Σαρασλάρ της Λάρισας και ο Βασίλης Κυριτσόπουλος από το Κιοπεκλί. 

Δύο από τους 6 πατριώτες που πιάστηκαν στο Σαρατζί στις 18-2-45, οι Αγγελής Ματζαβίνος και Δημήτρης Μακρής πέθαναν ύστερα από αγριότατο ξυλοδαρμό που τους έφερε ακατάσχετη αιμόπτυση.

(...)

Την ώρα που τα χειρόγραφα της μπροσούρας αυτής βρίσκονται στο τυπογραφείο μαθαίνουμε την ομαδική απαγωγή 120 πολιτών, ανδρών, γυναικών και παιδιών της Αργαλαστής από συμμορία υπό το γνωστότατο εγκληματία Καλαμπαλίκη της ΕΑΣΑΔ, που αποτελεί τμήμα του Σούρλα και έγινε πραγματικός εφιάλτης του Πηλίου τις τελευταίες μέρες. 

Πάμε να δούμε όμως εάν ο Γρηγόρης Σούρλας έκανε τα όσα περιγράφονται παραπάνω από εθνικιστικό αίσθημα ή για την τσέπη του:

Μας λέει η Μαρία Χατζή, αγρότισσα εκείνη την εποχή στην Ευξεινούπολη Αλμυρού:

"Στο δρόμο Βόλου- Αλμυρού, οι Σούρληδες είχαν τακτικό μπλόκο. Έκοβαν το δρόμο και έψαχναν τα κάρα και τα φορτηγά δήθεν για κομμουνιστές κρυμμένους ή όπλα. Στην πραγματικότητα πληρώναμε τότε το τεφαρίκι του Σούρλα. Παίρνανε ότι θέλανε. Κρέατα, φρούτα, καπνά, στάρια, ζώα, αλλά και πάνω από τους ανθρώπους ότι τους γυάλιζε στο μάτι, ρολόγια, λεφτά. Ο μακαρίτης ο νουνός μου που έρχονταν στα χωράφια έλεγε "Κρύφτε λεφτά και βέρες. Έρχεται ο Σούρλας." Τα ίδια κάνανε και στα τρένα." 

Μια άλλη προσοδοφόρα "μπίζνα" του Σούρλα ήταν και η εμπλοκή του με το θρησκευτικό αίσθημα των πολιτών. Η σπανιότατη μαρτυρία της Γλυκερίας Σακελίων στο βιβλίο της "Μια ζωή σαν τόσες άλλες" αναφέρει: 

"Όταν οι Σούρληδες και οι Μπίζντηδες έσφαζαν τον κοσμάκη παρουσιάστηκε λέει η Παναγία ψηλά στους ουρανούς σ' ένα χωριουδάκι πάνω απ' την Ευξεινούπολη και μιλούσε με μια γυναίκα. Η Παναγία πάνω κι η γυναικούλα από κάτω. Κουβέντιαζαν. Κι οι Σούρληδες που στάζαν τα νύχια τους αίμα, καλούσαν τα πλήθη να δουν το θάμα. Πήραν τους δρόμους οι γυναικούλες να πάνε να δουν από κοντά. Κι έβλεπαν εκεί μια παντρεμένη με άντρα και δυο παιδιά που την έλεγαν Άννα ή Μαρία - δεν θυμούμαι καλά- να στέκει σαν αγνή κι αναμάρτητη και να λέει άρες μάρες κουκουνάρες. Γονατιστή η αμόλυντη σήκωνε τα μάτια και τα χέρια στους ουρανούς κι άνοιγε κουβεντολόι με την Παναγίτσα, που την έβλεπε αυτή μόνο και κανένας άλλος. Τώρα τι έλεγε και πως τα έλεγε δεν έχει σημασία. Η Παναγία ήξερε απ' όλες τις γλώσσες. Αλλοιά μόνο στον κοσμάκη που θόλωνε το μάτι του και δεν έβλεπε δίπλα του τους ματωμένους φονιάδες."

Αν όμως οι μαρτυρίες και τα έγγραφα για την καταλήστευση του ντόπιου πληθυσμού είναι ονειροφαντασίες βγαλμένες από το μυαλό των κομμουνιστών, τότε μάλλον κάνει λάθος και η δεξιότατη αντικομμουνιστική εφημερίδα της Αθήνας "Εμπρός", κατά την περίοδο που προφανώς ο Σούρλας ήταν πια ενοχλητικός και στην αστική τάξη της χώρας:

Μα και μετά τη δολοφονία του Κώστα Βιδάλη, όταν το περιστατικό έφθασε στον ΟΗΕ και με το δημοψήφισμα να πλησιάζει, μια βρετανική κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία από βουλευτές όλων των κομμάτων, αφού συγκέντρωσε πλήθος αποδεικτικών στοιχείων, κατέληξε στα ακόλουθα συμπεράσματα:

«Σε μερικά μέρη της Θεσσαλίας, ιδιαίτερα στο τρίγωνο Λάρισα – Βόλος- Φάρσαλα, οι ένοπλες δεξιές ομάδες λειτουργούν με άκρα τόλμη. Μια ημέρα του Αυγούστου, ένας περιβόητος δεξιός συμμορίτης, ονόματι Σούρλας, μπήκε στην ίδια πόλη της Λάρισας, την έδρα του Β’ Σώματος του Ελληνικού Στρατού και έμεινε εκεί αρκετό χρόνο χωρίς να συλληφθεί. Μια άλλη μέρα ο πολιτικός συντάκτης του «Ριζοσπάστη» Βιδάλης απήχθη από βαγόνι του σιδηροδρόμου κοντά στον Βόλο από συμμορίτες και εκτελέστηκε παρουσία, όπως λέγεται, χωροφυλάκων. Καθ’ όσον γνωρίζει η αντιπροσωπεία δεν έγιναν συλλήψεις Αυτές οι ένοπλες συμμορίες έχουν, όπως φαίνεται, την ανοχή της κυβέρνησης και δεν γίνεται καμιά προσπάθεια να παταχθούν.

Αν και ορισμένοι κύκλοι ισχυρίζονται ότι στόχος τους είναι να εμποδίσουν την εξάπλωση του κομμουνισμού, το γεγονός είναι ότι δεν συμπλέκονται με τις κομμουνιστικές συμμορίες αλλά ασχολούνται με την κατατρομοκράτηση των χωριών και εκβιάζουν πληρωμές από όποιον είναι αρκετά πλούσιος για να μπορεί να πληρώσει. Στην περιοχή νοτίως της Λαμίας μας είπαν ότι ο ηγέτης της Δεξιάς επιβάλλει φόρο 10% στη σοδειά της περιοχής. Αν και η οπλοφορία είναι παράνομη, ο σχετικός νόμος εφαρμόζεται μόνο κατά των μελών της Αριστεράς. Σε μερικές περιφέρειες της Θεσσαλίας η κυβέρνηση η ίδια προμηθεύει όπλα στους πολίτες οπαδούς της»

Πηγή: Foreign Office, Report of the British Parliamentary Delegation to Greece. August 1946 (HMSO, London 1947).

Άλλωστε για την χρήση των πρώην αλητών της Κατοχής από την αστική τάξη της εποχής μιλά ανοιχτά και ο μη-Αριστερός, αντικομμουνιστής Δ. Ζαφειρόπουλος, ο οποίος στη σελίδα 180 του βιβλίου το "Ο αντισυμοριακός αγών 1945-1949" αναφέρει:

"Με τα χρήματα αυτά θα οργανωθούν εικοσαμελείς συμμορίαι από εθνικόφρονας εντίμους πολίτας υπό αξιωματικόν με πολιτικήν περιβολήν, σκοπόν έχουσαι αφενός την εξόντωσιν ελαχίστων μεν πλην αρχηγετικών στελεχών των κομμουνιστών διά να παραλύση η όλη αναρική οργάνωσις διά του αποκεφαλισμού των αρχηγών, αφ' ετέρου δε την καταδίωξιν των αναρχικών ομάδων της περιφερείας. Κατά τας εκλογάς απεδείχθη ότι όπου υπήρχε εθνικόφρων ομάς (Σούρλας εις Δομοκόν, Καλαμπαλίκης εις Φάρσαλα, Τσαντούλας εις Μεσσηνίαν) ο κόσμος εψήφισεν αθρόως το Λαϊκόν Κόμμα. (...) Προκειμένου του Δημοψηφίσματος είναι προφανής η ανάγκη υπάρξεως ιδικών μας συμμοριών."

Εκτός όμως από τα γραφόμενα, έχουμε και φωτογραφικό υλικό που υποστηρίζει τούτη τη σχέση "ερωτικού τριγώνου" ανάμεσα στο Σουρλικό παρακράτος, την αστική τάξη και τους Βρετανούς: 

Από το αρχείο του Ριζοσπάστη, η παραπάνω φωτογραφία εικονίζει τον Γρηγόρη Σούρλα (1), τον Μπίσδα (2) και τον σύνδεσμό του Μίλερ (3) της Βρετανικής Αποστολής. 

Όμως παρά τα όποια κροκοδείλια δάκρυα έχυσε η βρετανική αποστολή για τη δολοφονία Βιδάλη, η σχέση Σούρλα - Κυβέρνησης και Βρετανών περιγράφεται καλύτερα από το ΕΑΜ στην μπροσούρα "Φόνοι- ομαδικές απαγωγές- συλλήψεις- βασανιστήρια":

"Αλλεπάλληλες επιτροπές απ' τον Αλμυρό, τα Φάρσαλα, το Βελεστίνο παρουσιάστηκαν στην Εθνοφυλακή, που δήλωσε ότι αρμόδιοι είναι οι Άγγλοι. Οι ίδιες επιτροπές πηγαίνοντας στους Άγγλους πήραν την απάντηση ότι αρμόδια είναι η... Εθνοφυλακή. Ο υπασπιστής του 101ου τάγματος Εθνοφυλακής Βόλου λοχαγός ύστερα από πίεση μιας επιτροπής του Βελεστίνου δήλωσε ότι η Εθνοφυλακή ... δεν έχει δυνάμεις."  (...)

"Ο ξάδερφος του Σούρλα όταν κατέβηκε μεταμφιεσμένος σε παπά στο Βόλο εμφανίστηκε και στους διαδρόμους της Νομαρχίας. Μια άλλη πληροφορία αναφέρει ότι ο νομάρχης Τσιμπούκης, Άγγλος αξιωματικός και εκπρόσωπος του Σούρλα- πιθανόν ο ξάδερφός του, πιθανόν όμως και ο ίδιος- έκαναν σύσκεψη και συμφώνησαν για την ένταση των προσπαθειών της συμμορίας ώστε να εξοντωθεί αποτελεσματικά το ΕΑΜκιό κίνημα". (...)

"Κλείνουμε με ένα ακόμα στοιχείο: Η συμμορία έχει εγγλέζικες στολές και όπλα. Το γεγονός αυτό καταγγέλεται από όλους τους πολίτες που πιάστηκαν κατά καιρούς από τη συμμορία και αφέθηκαν αργότερα ελεύθεροι, αλλά και από τους κατοίκους γενικά των χωριών, όπου η συμμορία μπαινοβγαίνει ανενόχλητη μέρα μεσημέρι."

Από όλα όσα περιγράφηκαν παραπάνω καταρρίπτεται παταγωδώς τόσο η επίπλαστη εικόνα του Σούρλα ως "πατριώτη" και "εθνικόφρονα", όσο και αυτή του "αγνού και παρεξηγημένου εθνικιστή καπετάνιου". Καταρρίπτεται βασικά οποιαδήποτε εικόνα του Γρηγόρη Σούρλα άλλη από αυτή του ληστή, του βασανιστή, του συμμορίτη και του δωσίλογου. 

Σε αυτό το άρθρο δεν θα μιλήσουμε για την βιβλιοπαρουσίαση που έγινε στα Φάρσαλα, ούτε για μήλα και μηλιές με αφορμή άστοχες ασκήσεις επί ιστορικών εξομοιώσεων. Θα κλείσουμε με μια φωτογραφία κόσμημα των έργων και των ημερών του "ήρωα" Γρηγόρη Σούρλα που θα κρέμεται πάντα στις μνήμες και θα ακολουθεί την όποια εικόνα επιχειρήσουν γραφιάδες και "ιστορικοί" να του ξαναγράψουν: 

Κώστας Βιδάλης. Ο κομμουνιστής διεθνής ρεπόρτερ που δολοφονήθηκε από τον Γρηγόρη Σούρλα, κάνοντας πράξη το λειτούργημα της ελεύθερης ενημέρωσης.