Οι αλήθειες, τα ψέματα και οι «7 μεγάλες πληγές του Φαραώ»

Ανάλογα με τις πολιτικές σκοπιμότητες οι κυβερνώντες εμφανίζουν την ελληνική οικονομία να ευημερεί (συνήθως σε προεκλογικές περιόδους) ή να έχει προβλήματα (κάθε φορά που παίρνουν νέα αντιλαϊκά μέτρα).

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Γιάννος Παπαντωνίου - αλλά και συνολικά το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, με επικεφαλής τον ίδιο τον πρωθυπουργό και πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Κ. Σημίτη - έχουν γίνει «ξεφτέρια» στο «παιχνίδι με τους αριθμούς». Ανάλογα με την περίσταση και τις σκοπιμότητες, εμφανίζουν την οικονομία να «ανθεί» (αυτό γίνεται συνήθως στις προεκλογικές περιόδους ή όταν το κίνημα των εργαζομένων είναι σε άνοδο), ή να παρακμάζει (μέθοδος που χρησιμοποιείται για να δικαιολογηθεί η λήψη νέων αντιλαϊκών μέτρων). Του λόγου το αληθές, βεβαιώνουν, όσα διαδραματίστηκαν στο τελευταίο δίμηνο.

Για όσους έχουν ασθενή μνήμη, θυμίζουμε τα εξής:

Πρώτον, τη δημοσιοποίηση του «Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης 2001- 2004), με το οποίο η κυβέρνηση γνωστοποίησε και την απόφασή της (αποτελούσε δέσμευση απέναντι στο Διευθυντήριο των Βρυξελλών και το μεγάλο κεφάλαιο στην Ελλάδα) να «εξοικονομήσει» -με περικοπές δαπανών κοινωνικού χαρακτήρα, εξοπλιστικών προγραμμάτων (που προκάλεσαν την αντίδραση του υπουργού Αμυνας Ακη Τσοχατζόπουλου), ιδιωτικοποιήσεις και άλλα μέτρα- το ποσό των 4 τρισεκατομμυρίων δραχμών. Τα μέτρα αυτά, εμφανίστηκαν από την κυβέρνηση σαν αναγκαία, για την αντιμετώπιση διαφόρων προβλημάτων της οικονομίας, όπως η χρηματοδότηση των έργων για την Ολυμπιάδα του 2004, προγράμματα βελτίωσης της «ανταγωνιστικότητας» των επιχειρήσεων, τη μείωση του δημόσιου χρέους κλπ.

Δεύτερον, την εξαγγελία της δέσμης αντιλαϊκών μέτρων (αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, μείωση συντάξεων κλπ) που αποφάσισαν ομόφωνα, από κοινού, τα μέλη της Κυβερνητικής Επιτροπής και του ΕΓ του ΠΑΣΟΚ, τα οποία θα οδηγούσαν στη «σωτηρία» του απειλούμενου με κατάρρευση κοινωνικο-ασφαλιστικού συστήματος. Κάτω από τη σφοδρή και πρωτόγνωρη για τα δεδομένα των τελευταίων ετών, μαζική αγωνιστική αντίδραση των εργαζομένων, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να πάρει (προς το παρόν) πίσω το πακέτο των προαναγγελθέντων μέτρων. Και εκεί που ο επί των Οικονομικών υπουργός της, Γ. Παπαντωνίου, δήλωνε «δε δίνω δεκάρα τσακιστή για τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος», εμφανίζοντας τα κρατικά ταμεία να μην αντέχουν, τώρα οι κυβερνώντες δηλώνουν (με μισόλογα) ότι το κράτος «κάτι θα τσοντάρει» για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του Ασφαλιστικού.

Τρίτον, επιχειρώντας να αντιστρέψουν το δυσμενές για την κυβέρνηση κλίμα, που προκλήθηκε από τα παραπάνω εξαγγελθέντα μέτρα (για την εξοικονόμηση των 4 τρισ. που προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας και τη «σωτηρία» του Ασφαλιστικού), ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Παπαντωνίου το γύρισε και δημόσια στον... καλαματιανό. Εδωσε στη δημοσιότητα ένα 20σέλιδο προπαγανδιστικό φυλλάδιο, με τον τίτλο «Αλήθειες και ψέματα για την οικονομία», με το οποίο εμφανίζει ρόδινη την κατάσταση και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Τόσα χρόνια επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, ο Γ. Παπαντωνίου, έχει γίνει «ξεφτέρι» στο παιχνίδι με τους αριθμούς, για να μπορεί - αξιοποιώντας δεόντως τους αριθμούς - να δηλώνει άλλοτε πως «ηοικονομία πάει καλά» και άλλοτε πως «η οικονομία έχει προβλήματα». Εχει τόσο καλές επιδόσεις στις αλχημείες με τους αριθμούς και τα διάφορα μεγέθη της οικονομίας, ώστε να εμφανίζει - με αρκετά πειστικό τρόπο, όπως οι μάγοι και οι ταχυδακτυλουργοί - το μαύρο σαν άσπρο και την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης σαν φιλολαϊκή!

Μισές αλήθειες

Επιχειρώντας, λοιπόν, να εξωραΐσει την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Γ. Παπαντωνίου, έδωσε την περασμένη βδομάδα στη δημοσιότητα το προπαγανδιστικό 20σέλιδο φυλλάδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας. Ανεξαρτήτως, αν στο συγκεκριμένο φυλλάδιο προβάλλονται οι «μισές αλήθειες» και αποσιωπούνται οι άλλες μισές. Χωρίς να θέλουμε να αμφισβητήσουμε τη βελτίωση που σημειώθηκε σε ορισμένα εθνικολογιστικά μεγέθη την τελευταία δεκαετία (ο υπουργός δε λέει βέβαια τίποτε σχετικά με την αλήθεια, ότι το κόστος της βελτίωσης αυτών των μεγεθών φορτώθηκε από την κυβέρνηση αποκλειστικά και μόνο στις πλάτες των εργαζομένων και των πλατιών λαϊκών στρωμάτων), θέλουμε να ρωτήσουμε τον Γ. Παπαντωνίου και όλα τα μέλη και στελέχη της κυβέρνησης, τα εξής:

• τι έχουν σκοπό να κάνουν πώς με όσα ο επικεφαλής του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ) Δ. Μπατζελής (που επιλέχθηκε και διορίστηκε σ' αυτό το πόστο από τον ίδιο τον Γ. Παπαντωνίου), αποκάλυψε σχετικά με το γεγονός οτι «οι απώλειες από την είσπραξη ΦΠΑ ανέρχονται σε 40%»;
• πώς θα αντιμετωπίσουν οι κυβερνώντες του ΠΑΣΟΚ και οι κάθε είδους υποστηρικτές τους, το δημόσιο χρέος όταν - παρά τις αντιλαϊκές «γαλαζοπράσινες» πολιτικές μονόπλευρης λιτότητας σε βάρος των εργαζομένων και των πλατιών λαϊκών στρωμάτων- εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει το 2001 πάνω από το 100% του ΑΕΠ (δηλαδή περίπου 44 τρισ. δραχμές) που αντιστοιχεί με μισθούς και συντάξεις του δημοσίου περίπου 6 ετών;
• είναι δυνατό, η οικονομία να πηγαίνει καλά για τους εργαζόμενους, και η ανεργία στην Ελλάδα να κινείται - επίσημα - γύρω από το 12%, κατέχοντας την 1η θέση στην ΕΕ με το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας;
• πώς είναι δυνατό, να πηγαίνει καλά η οικονομία, όταν το εμπορικό έλλειμμα της χώρας έχει ξεπεράσει τα 22 δισ. δολάρια και (αγγίζει το 20% του ΑΕΠ) και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών - δηλαδή το συνολικό έλλειμμα από τις κάθε είδους συναλλαγές της Ελλάδας με τον υπόλοιπο κόσμο - τα 9 δισ. δολάρια (ξεπερνά το 8% του ΑΕΠ);
• για ποιόν πηγαίνει καλά η οικονομία, όταν η κυβέρνηση συνεχίζει την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας χρησιμοποιώντας το ξεπούλημα για να κλείσει τις μαύρες τρύπες των ελλειμμάτων; Με την πολιτική ιδιωτικοποιήσεων, κινείται ή όχι στον αστερισμό της λογικής τού «πουλάω το χαλί για να πληρώσω την υπηρέτρια»; Αν είναι μια φορά παράλογο το ενδεχόμενο, ένας νοικοκύρης που δεν αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα να προχωρά στο ξεπούλημα των περιουσιακών του στοιχείων; σίγουρα αποτελεί εθνικό έγκλημα η πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων που εφαρμόζει η κυβέρνηση, καθώς ξεπουλά τη δημόσια περιουσία που δημιουργήθηκε με τον ιδρώτα των εργαζομένων.
• αφού πηγαίνει καλά η οικονομία γιατί οι κυβερνώντες να επιμένουν - για πολλοστή χρονιά και μάλιστα μετά την εκπλήρωση του «εθνικού στόχου» για την ένταξη στην ΟΝΕ - να εφαρμόζουν εισοδηματικές πολιτικές που περιορίζουν τις ονομαστικές αυξήσεις των μισθών και συντάξεων σε ποσοστά που κινούνται κάτω (στην καλύτερη περίπτωση γύρω) από τον πληθωρισμό;
• για ποιόν πηγαίνει καλά η οικονομία όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση και τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ -εκσυγχρονιστές και μη - όταν, οι 4 στους 10 Ελληνες ζουν κάτω από το επίσημο όριο φτώχειας;

Κακά τα ψέματα. Αν κάτι πάει καλά στην ελληνική οικονομία, αυτό είναι η κερδοφορία των μεγάλων επιχειρήσεων, που- χάρη στην αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης- βλέπουν χρόνο με το χρόνο τα κέρδη τους να διαμορφώνονται σε όλο και πιο υψηλά επίπεδα. Τα ποσοστά αύξησης των κερδών των τραπεζών, των μεγάλων εμποροβιομηχανικών επιχειρήσεων και των μεγάλων επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών, κινούνται σε όλη τη δεκαετία του '90, αλλά και στη διετία 2000 και 2001 με διψήφιο, τριψήφιο ή και τετραψήφιο αριθμό και πάντως με ρυθμούς πολλαπλάσιους του πληθωρισμού. Τα επίσημα στοιχεία του κράτους και των ίδιων των επιχειρήσεων (ισολογισμοί), που καταγράφουν τη -για πολλοστή χρονιά- προκλητική αύξηση των κερδών των μεγάλων επιχειρήσεων, βεβαιώνουν πως αυτό που πάει καλά στην Ελλάδα είναι τα εισοδήματα των μεγαλοεχόντων, των μεγαλοκατεχόντων και των καρεκλοκένταυρων της εξουσίας.

Οι επτά χρόνιες πληγές

Οσο εφαρμόζεται αυτή η πολιτική προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου και δεν αντιμετωπίζονται ορισμένα μεγάλα προβλήματα, θα ισχύει η γνωστή ρήση του Γεωργίου Παπανδρέου, ότι «στην Ελλάδα ευημερούν οι αριθμοί και υποφέρουν οι άνθρωποι». Και αυτά τα μεγάλα προβλήματα, είναι τα εξής:

Πρώτον, η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, της εισφοροδιαφυγής, για το μεγάλο κεφάλαιο, η μαύρη εργασία κλπ, που σύμφωνα με τη μελέτη του ΚΕΠΕ αντιπροσωπεύει το 40% ή περίπου 16 τρισεκατομμύρια δραχμές. Οσο κι αν φαντάζει υπερβολικό το ποσό, δεν είναι αν παρθούν υπόψη τα στοιχεία που βλέπουν κατά καιρούς το φως της δημοσιότητας για τις απώλειες του δημόσιου από τη φοροδιαφυγή -φοροκλοπή- (εκτιμάται σε πάνω από 4 τρισεκατομμύρια δραχμές), την εισφοροδιαφυγή και εισφοροκλοπή (από τους ανασφάλιστους Ελληνες και λαθρομετανάστες) που ξεπερνά τα 2 τρισεκατομμύρια δραχμές, τις μίζες κλπ.

Δεύτερον, τις καταπατήσεις δημόσιων εκτάσεων από ιδιώτες, με τους κυβερνώντες να κάνουν τα «τραβά μάτια» και συχνά «να τα κάνουν πλακάκια» με τους γνωστούς - άγνωστους μεγαλοκαταπατητές.

Τρίτον, οι χορηγήσεις αδειών - με την ανοχή της εκάστοτε κυβέρνησης και των ελεγχόμενων απ' αυτήν φορέων (ΟΤΑ, πολεοδομικών, δασικών και άλλων αρμόδιων αρχών) - για την ανέγερση οικοδομών και άλλων κτισμάτων σε δασικές εκτάσεις, σε πρώην δασικές εκτάσεις που κάηκαν ή πυρπολήθηκαν και σε εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης.

Τέταρτον, οι νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων οικιών και άλλων κτισμάτων, που ξεφύτρωσαν και συνεχίζουν να ξεφυτρώνουν -παράνομα- σε καταπατημένες, δασικές και εκτός σχεδίου πόλεως εκτάσεις.

Πέμπτον, οι ρουσφετολογικές προσλήψεις ημετέρων σε υπουργεία και ελεγχόμενους από το κράτος - άρα από την εκάστοτε κυβέρνηση - φορείς και επιχειρήσεις του δημόσιου, με μικροκομματικά (ψηφοθηρικά) κριτήρια.

Εκτον, οι κατά διαστήματα ρυθμίσεις χρεών, «θαλασσοδανείων» σε κρατικές τράπεζες καθώς και των κάθε είδους οφειλών (από φόρους, εισφορές, πρόστιμα κλπ) στο δημόσιο και φορείς του δημοσίου, που φορτώνονται στον κρατικό προϋπολογισμό και άρα στις πλάτες των εργαζομένων.

Εβδομον, η πολιτική της «κοινωνικοποίησης των χρεών» και της ιδιωτικοποίησης των κερδών (άρχισε να εφαρμόζεται από τα τέλη της δεκαετίας του '80 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα με την εκποίηση των κερδοφόρων και βιώσιμων μεγάλων δημόσιων επιχειρήσεων στο μεγάλο ιδιωτικό κεφάλαιο). Την πολιτική «κοινωνικοποίησης των χρεών και ζημιών (στις κρατικές τράπεζες και το δημόσιο) που τη ζήσαμε στις δεκαετίες του '70 και του '80 με τις «κρατικοποιήσεις» ή «μετοχοποιήσεις» προβληματικών επιχειρήσεων (Ολυμπιακή Αεροπορία, Ναυπηγεία Ελευσίνας, Εμπορική Τράπεζα, Λιπάσματα Δραπετσώνας, Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, Πειραϊκή - Πατραϊκή, Σόφτεξ κλπ), με αποφάσεις των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ που όχι μόνο απάλλαξαν τα «παλιά τζάκια» από τα φέσια που είχαν βάλει στις επιχειρήσεις, αλλά τους πλήρωσαν κι από πάνω καταβάλλοντας «αποζημίωση για την εξαγορά καταχρεωμένων επιχειρήσεων. Από τα τέλη της δεκαετίας του '80 μέχρι σήμερα, ζούμε τις πολιτικές ιδιωτικοποίησης των κερδών, που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ με το ξεπούλημα -αντί πινακίου φακής- στο ιδιωτικό κεφάλαιο - των κερδοφόρων και στρατηγικής σημασίας δημόσιων επιχειρήσεων (ΟΤΕ, ΑΓΕΤ, ΕΥΔΑΠ, ΕΛΔΑ κλπ).

Συμπερασματικά, θα λέγαμε, οι κυβερνώντες, δεν έχουν την ελάχιστη πολιτική βούληση να κλείσουν τις παραπάνω «7 πληγές του Φαραώ», χωρίς να σημαίνει οτι αυτό θα αρκούσε για να γίνει καλύτερη η κατάσταση για τους εργαζόμενους. Καθώς όμως, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ- που εναλλάσσονται στην κυβερνητική εξουσία- δεν έχουν την παραμικρή πρόθεση για ρήξεις με το μεγάλο κεφάλαιο, επειδή θεωρούν «ιερά και όσια» τα κεκτημένα της μεγάλης ιδιωτικής πρωτοβουλίας, ερίζουν μεταξύ τους για το ποιος μπορεί να εφαρμόσει καλύτερα τις αποφάσεις και υποδείξεις του μεγάλου κεφαλαίου, είτε αυτές φέρουν τη σφραγίδα του ξένου (Διευθυντήριο της ΕΕ, του ΔΝΤ, του ΟΟΣΑ) ή ντόπιου κεφαλαίου (ΣΕΒ, τραπεζίτες κλπ).

Σ' αυτό το ιερό μέτωπο κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης με το μεγάλο κεφάλαιο, οι εργαζόμενοι μπορούν και πρέπει να αναπτύξουν το δικό τους μέτωπο, διεκδικώντας βελτίωση του βιοτικού τους επιπέδου.

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ