«ΦΟΡΟΥΜ» ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ Ή ΑΝΤΙΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ;

«ΦΟΡΟΥΜ» ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ Ή ΑΝΤΙΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ;
του Θανάση Παφίλη*

Περιγράφοντας το χαρακτήρα των διεθνών εξελίξεων, το 16ο Συνέδριο του ΚΚΕ στην Πολιτική του Απόφαση σημείωνε:
«Στο κατώφλι του 21ου αιώνα οι διεθνείς εξελίξεις σημαδεύονται από τη βάρβαρη και απάνθρωπη επιχείρηση του ιμπεριαλισμού να επιβάλει τη «νέα τάξη» πραγμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο. Η ανθρωπότητα ζει ζοφερές στιγμές εξαιτίας της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας, που εκδηλώνεται σε έκταση και βάθος στην οικονομία, τις εργασιακές σχέσεις, την κοινωνική πολιτική, στο πολιτικό σύστημα, τον ιδεολογικό, πολιτιστικό τομέα, τις διεθνείς σχέσεις, το περιβάλλον» .
Οι εξελίξεις που ακολούθησαν με αφορμή το χτύπημα των δίδυμων πύργων και του Πενταγώνου στις 11 Σεπτέμβρη του 2001, πήραν το χαρακτήρα μιας γενικευμένης και ξέφρενης επίθεσης του ιμπεριαλισμού που εκδηλώνεται με μεγάλη αγριότητα σε όλους τους τομείς. Ο πόλεμος κατά του Αφγανιστάν και ιδιαίτερα κατά του Ιράκ αποτέλεσαν την αφορμή για το ξέσπασμα ενός πρωτοφανούς σε μέγεθος αντιπολεμικού κινήματος που αγκάλιασε σχεδόν ολόκληρο τον πλανήτη.
Είναι γεγονός ότι για πρώτη φορά, και μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, από την προσωρινή ιμπεριαλιστική κυριαρχία και τη νίκη της αντεπανάστασης, εκφράστηκε μια γενικευμένη αμφισβήτηση της ιμπεριαλιστικής πολιτικής από τα λαϊκά κινήματα. Βέβαια, το βάθος αυτής της αμφισβήτησης είναι διαφορετικό από χώρα σε χώρα και εξαρτάται κυρίως από τις δυνάμεις που παίζουν ηγετικό ρόλο στη διαμόρφωση και καθοδήγηση αυτού του κινήματος.
Είναι φυσικό και ιστορικά επιβεβαιωμένο πως στις περιόδους ανόδου του κινήματος οξύνεται και η ιδεολογική πάλη στις γραμμές του. Αυτό σχετίζεται με το γεγονός ότι συμμετέχουν ευρύτερες μάζες που δεν έχουν πολιτική εμπειρία, δεν μπορούν ακόμη να αντιληφθούν σε βάθος τις πολιτικές εξελίξεις και κινούνται με έναν αυθόρμητο πολιτικό προβληματισμό. Κυρίως, όμως, σχετίζεται με την προσπάθεια της άρχουσας τάξης μέσα από την ιδεολογική πίεση και άλλες παρεμβάσεις να απονευρώσει το κίνημα από την αντιιμπεριαλιστική του κατεύθυνση, από τη διαμόρφωση ανατρεπτικής προοπτικής.
Η προσπάθεια αυτή εκδηλώνεται με ανοιχτό τρόπο, με τη χρησιμοποίηση της τρομοκρατίας, του χτυπήματος των κινημάτων, με την προβολή της θεωρίας του ονομαζόμενου ρεαλισμού, της αναποτελεσματικότητας και της ματαιότητας της πάλης, με το σκεπτικό ότι ο συσχετισμός των δυνάμεων είναι αναλλοίωτος και ότι ο καπιταλισμός αποτελεί το μοναδικό εφαρμόσιμο κοινωνικό σύστημα. Σε αυτά τα πλαίσια είναι ανεκτό από την άρχουσα τάξη ένα κίνημα με «αφηρημένα» χαρακτηριστικά που μπορεί να λειτουργεί και ως βαλβίδα εκτόνωσης της λαϊκής οργής. Είναι απαγορευτικό και επικίνδυνο όταν το αντιιμπεριαλιστικό αντιπολεμικό κίνημα αγγίζει το θέμα της εξουσίας της άρχουσας τάξης, όταν σημαδεύει την ανατροπή του ιμπεριαλισμού.
Η πίεση και η επίδραση της αστικής ιδεολογίας εκφράζεται μέσα στο κίνημα, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, από τα διάφορα οπορτουνιστικά ρεύματα τα οποία ανεξάρτητα από την πολυχρωμία τους συγκλίνουν αντικειμενικά σε ένα στόχο: Στην αφαίρεση της επαναστατικής προοπτικής της πάλης της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, στον εγκλωβισμό της λαϊκής δυναμικής στην αυταπάτη ενός ανθρώπινου ιμπεριαλισμού, ενός «δίκαιου» καπιταλισμού.
Ανεξάρτητα από τις ιδιομορφίες σε κάθε χώρα, σε γενικές γραμμές, μορφοποιείται ένα μπλοκ της ενσωμάτωσης που περιλαμβάνει δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας, «ανανήψαντες» κομμουνιστές, διάφορα θολά «αριστερά» σχήματα, τροτσκιστικές ομάδες, «ανεξάρτητους» -ονομαζόμενους ακτιβιστές- που δρουν στα πλαίσια των ονομαζόμενων μη κυβερνητικών οργανώσεων, «νέων» κινημάτων κλπ. Αυτοί παίζουν και τον καθοδηγητικό ρόλο στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ (ΠΚΦ) και στα διάφορα κοινωνικά φόρουμ που συγκροτούνται σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ και τα άλλα φόρουμ επιχειρείται να παρουσιαστούν ως το απόλυτο και μοναδικό οργανωτικό σχήμα ανάπτυξης και συντονισμού του κινήματος. Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις συμμετέχουν στις δραστηριότητές τους και κομμουνιστικές δυνάμεις με επαναστατικό προσανατολισμό, στην προσπάθεια να επιδράσουν σε αδιαμόρφωτες ριζοσπαστικές δυνάμεις που παίρνουν μέρος σε αυτές.
Γενικεύοντας την πείρα από τη μέχρι τώρα πορεία, έχει μια ιδιαίτερη σημασία να αναφέρουμε τα βασικά σημεία της πολιτικής γραμμής και συμφωνίας που εκφράζεται από αυτή τη σύγχρονη οπορτουνιστική Συμμαχία.

ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ Ή ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΣ;


Η έκκληση των κοινωνικών κινημάτων και μαζικών οργανώσεων στη Βομβάη το Γενάρη του 2004 αναφέρει «Επαναλαμβάνουμε την αντίθεσή μας στο νεοφιλελεύθερο σύστημα, το οποίο γεννά οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές κρίσεις και παράγει πολέμους» και τάσσεται -όπως αναφέρεται σε άλλο σημείο- κατά της «νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης».
Είναι φανερό πως πρόκειται για θεωρητικά λαθεμένη προσέγγιση και αποπροσανατολισμό από τη βασική αιτία του πολέμου και των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, που είναι η ίδια η φύση του ιμπεριαλισμού ως ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού. Η βασική αυτή αιτία αντικαθιστάται από το νεοφιλελευθερισμό που αποτελεί μορφή διαχείρισης του καπιταλισμού, αναγκαία για τα καπιταλιστικά κέρδη στη φάση που διανύουμε, γι’ αυτό εξάλλου και προωθείται από τις καπιταλιστικές εξουσίες, άσχετα αν τη διακυβέρνηση ασκούν νεοφιλελεύθεροι ή σοσιαλδημοκράτες. Η θεώρηση αυτή, με άλλα λόγια, αντιστρέφει αιτία και αποτέλεσμα. Την αιτία -καπιταλιστικές αντιθέσεις- τη θεωρεί αποτέλεσμα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής και το αποτέλεσμα -νεοφιλελεύθερη πολιτική- το θεωρεί αιτία των καπιταλιστικών αντιθέσεων.
«Ο πόλεμος είναι συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα. Κάθε πόλεμος συνδέεται αδιάρρηκτα με εκείνο το πολιτικό καθεστώς από το οποίο πηγάζει. Την ίδια πολιτική που ένα ορισμένο κράτος, μια ορισμένη τάξη στα πλαίσια αυτού του κράτους εφαρμόζει σε μια μακρόχρονη περίοδο πριν από τον πόλεμο, η ίδια αυτή τάξη τη συνεχίζει αναπόφευκτα και στη διάρκεια του πολέμου, αλλάζοντας μόνο μορφή δράσης» . Η λενινιστική αυτή θέση έχει τεράστια επιστημονική και μεθοδολογική σημασία, επιβεβαιώνεται και σήμερα σε μια εποχή μάλιστα που έχει κοινά χαρακτηριστικά με την περίοδο που αναφέρεται ο Λένιν.
Ετσι, η εκτίμηση της οπορτουνιστικής θέσης -πόλεμος συνέπεια, γέννημα του νεοφιλελευθερισμού- οδηγεί στον αγώνα κατά του νεοφιλελευθερισμού ως μορφή διαχείρισης του καπιταλισμού. Οπως όμως δείχνει η εμπειρία αυτή η γραμμή πάλης δεν μπορεί να προβάλλει καμιά ουσιαστική αντίσταση στο νεοφιλελευθερισμό (καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις), να βάλει κάπου φρένο ή να αποσπάσει επιμέρους κατακτήσεις, παρά τις περί του αντιθέτου αυταπάτες με το περιτύλιγμα του ρεαλιστικού, εφικτού και ενωτικού. Ενώ η θέση πόλεμος-γέννημα του ιμπεριαλισμού- οδηγεί στον αντιιμπεριαλιστικό αγώνα, που κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να οδηγήσει στην ανατροπή της αστικής τάξης από την εξουσία, στην εξουσία της εργατικής τάξης και των συμμάχων της. Αυτή η γραμμή πάλης μπορεί να αποσπά και επί μέρους κατακτήσεις στο έδαφος του καπιταλισμού.
Κατά συνέπεια οι διάφορες αντικαπιταλιστικές κορώνες που κατά καιρούς ακούγονται από αυτές τις ομάδες έχουν δημαγωγικό χαρακτήρα, διότι η διατύπωση αυτής της θέσης (ΠΚΦ) καθορίζει και το συνολικό πολιτικό περιεχόμενο της ανάπτυξης της πάλης σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο, αλλά φυσιολογικό παρεπόμενο, το γεγονός ότι σε όλα σχεδόν τα κείμενα του ΠΚΦ και άλλων περιφερειακών και εθνικών φόρουμ δε γίνεται αναφορά σε συνολική ρήξη με την κυρίαρχη πολιτική, αλλά σε επιμέρους εκφράσεις της. Δεν είναι τυχαία η γενική αναφορά σε έναν άλλο απροσδιόριστο εφικτό κόσμο. Αλλωστε το κυρίαρχο σύνθημα των «Φόρουμ», «ο άνθρωπος πάνω από τα κέρδη», στερείται επιστημονικής βάσης γιατί «αγνοεί» το βασικό νόμο του καπιταλισμού, το νόμο του κέρδους, της υπεραξίας. 
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ, το οποίο καλεί τους λαούς της Ευρώπης «να κινητοποιηθούν ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό και τον πόλεμο» , και αναφέρει πως «αγωνιζόμαστε για μια άλλη Ευρώπη», χωρίς να την προσδιορίζει.
Συμπερασματικά και με γνώμονα την αντίθεση στο νεοφιλελευθερισμό, το οπορτουνιστικό μπλοκ αγνοεί το θέμα της πολιτικής εξουσίας που έχει πάντα ταξικό περιεχόμενο και στην πράξη καλεί σε αγώνα για μια άλλη μορφή καπιταλιστικής διαχείρισης - που δε θα είναι νεοφιλελεύθερη.
Εάν ο Πατριάρχης του οπορτουνισμού Μπερνστάιν ήταν ζωντανός, θα ένοιωθε ικανοποίηση, γιατί και το 2004 μέσα από αυτές τις δυνάμεις παραμένει ζωντανή η θεωρία του «το κίνημα είναι το παν, ο τελικός σκοπός τίποτε!».

ΠΟΙΕΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ;

Η μετατόπιση της αιτίας των κοινωνικών αντιθέσεων στη μορφή διαχείρισης του καπιταλισμού καθορίζει και τη στρατηγική των συμμαχιών που προωθούν οι οπορτουνιστικές δυνάμεις και η οποία παρουσιάζεται με διαφορετικά ονόματα σε κάθε χώρα. Σε παγκόσμιο επίπεδο π.χ. σαν κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης, στην Ευρώπη σαν κεντροαριστερό αντινεοφιλελεύθερο μέτωπο, στην Ελλάδα σαν «ενότητα της Αριστεράς» κλπ.
Είναι αξιοσημείωτο όμως πως στη μορφοποίηση και συγκρότηση του ΠΚΦ πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξαν οι δυνάμεις και κυβερνήσεις της σοσιαλδημοκρατίας. Είναι επίσης γεγονός ότι στηρίχτηκε και στηρίζεται, μεταξύ άλλων, από τη γαλλική αστική εφημερίδα «Le Monde Diplomatique» και από τον ιδιοκτήτη της Microsoft Γκέητς, το δε τελευταίο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ από τη γαλλική κυβέρνηση.
Θα πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι απέχει πολύ από την πραγματικότητα ότι η ηγεσία του ΠΚΦ και των άλλων Φόρουμ δεν έχει πολιτική ταυτότητα. Η πραγματικότητα είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία της «ηγεσίας» των Φόρουμ είναι στελέχη, και μάλιστα κορυφαία, πολιτικών κομμάτων και κινήσεων. Είναι επίσης γεγονός ότι τα διάφορα όργανα δεν εκλέχτηκαν από κανέναν και αποφασίζουν χωρίς κανένα έλεγχο και λογοδοσία.
Σε ό,τι λοιπόν αφορά το θέμα των κοινωνικών συμμαχιών ακολουθείται μια τακτική που θεωρητικά περιλαμβάνει τους πάντες, χωρίς να ξεκαθαρίζεται ποια είναι ή πρέπει να είναι η πρωτοπόρα δύναμη. Ετσι η εργατική τάξη, οι εργατικοί αγώνες φτάνουν στο σημείο να εξομοιώνονται, να μπαίνουν στην ίδια μοίρα π.χ. με τα κινήματα κατά των «σεξουαλικών διακρίσεων - συμπεριλαμβανομένων και εκείνων του σεξουαλικού προσανατολισμού και της ταυτότητας φύλου».
Σε πολιτικό επίπεδο η «αντινεοφιλελεύθερη» θεωρητική βάση έχει ως αποτέλεσμα τη συνεργασία και συμμαχία των διάφορων «αριστερών» σχημάτων με τη σοσιαλδημοκρατία, είτε αυτή βρίσκεται στην κυβέρνηση είτε στην αντιπολίτευση. Είναι τουλάχιστον προκλητικό το γεγονός ότι σοσιαλδημοκρατικά κόμματα που έπαιξαν και παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη στήριξη της ιμπεριαλιστικής πολιτικής, στην εφαρμογή των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, θεωρούνται ως πολιτικές δυνάμεις που αγωνίζονται για έναν άλλο κόσμο. Πόση και ποια αξία έχει η εμφανιζόμενη αντίσταση στη «νέα τάξη» από τα κόμματα π.χ. του Σολάνα, ΓΓ του ΝΑΤΟ ή του Ντ’ Αλέμα ή του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, οι οποίοι ήταν οι αρχιτέκτονες του πολέμου κατά της Γιουγκοσλαβίας και της στήριξης των ανατροπών των εργατικών κατακτήσεων; Ποια αξιοπιστία μπορεί να έχουν οι συμμαχίες των διαφόρων Φόρουμ όταν π.χ. συμπεριλαμβάνουν στην Ελλάδα κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ που είτε μέσα από τη ΓΣΕΕ είτε από άλλες θέσεις υπηρέτησαν με πάθος τη βάρβαρη αντιλαϊκή πολιτική των κυβερνήσεων; Τι είδους συμμαχία είναι αυτή που συμπεριλαμβάνει δυνάμεις που αρνούνται την ταξική πάλη και υπηρετούν την ταξική συνεργασία προδίδοντας τα συμφέροντα της εργατικής τάξης;
Ο αντίλογος που χρησιμοποιείται όταν μπαίνουν τέτοια ζητήματα είναι πως μια τέτοια συνεργασία βοηθά, ώστε να συμμετέχουν στο κίνημα λαϊκές δυνάμεις που είναι εγκλωβισμένες στη σοσιαλδημοκρατία. Πρόκειται για προφάσεις εν αμαρτίαις. Η συνεργασία με την ηγεσία της σοσιαλδημοκρατίας όχι μόνο δεν απεγκλωβίζει δυνάμεις, αλλά λειτουργεί και ως άλλοθι που μ’ έναν χαρακτηριστικό τρόπο εκφράζεται στη γνωστή ρήση: «Αλλο το κόμμα, άλλο η κυβέρνηση». Η όποια ανάπτυξη του κινήματος χρησιμοποιείται από τη σοσιαλδημοκρατία για να υπηρετηθεί η εναλλαγή των κυβερνήσεων μεταξύ των συντηρητικών και σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων, που ωστόσο ακολουθούν την ίδια αντιλαϊκή πολιτική (π.χ. Ισπανία).
Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι στη συγκρότησή τους τα διάφορα Φόρουμ αποκήρυξαν μετά βδελυγμίας τη συμμετοχή κομμάτων σε αυτά και προφανώς εννοούσαν τα κομμουνιστικά. Πρόκειται εκτός των άλλων για έναν απύθμενο στρουθοκαμηλισμό, γιατί εκείνοι που έπαιρναν αυτή την απόφαση, οι ίδιοι ακριβώς είναι στελέχη άλλων κομμάτων. Ανεξάρτητα από το αν έπρεπε ή όχι να συμμετέχουν τα ΚΚ στη συγκρότηση αυτών των Φόρουμ, η θέση «Εξω τα κόμματα» κυρίως ήταν αποτέλεσμα της θεωρίας που προβάλανε όλα τα οπορτουνιστικά ρεύματα μετά το ’90-’91, για μια νέα εποχή, για ένα νέο ξεκίνημα. Αυτή η θεωρία δεν είναι καθόλου αθώα, αλλά συνδεόταν και συνδέεται με τις προσπάθειες διάλυσης των παραδοσιακών δομών του αντιιμπεριαλιστικού και λαϊκού κινήματος και σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο. Αφού επιχειρήθηκε η διάλυση ή ο αποπροσανατολισμός όποιων παγκόσμιων μορφών συντονισμού του κινήματος, προωθήθηκε νέα υποτίθεται μορφή οργάνωσης, ώστε να διαχέεται μέσα στα θολά σχήματα το εργατικό κίνημα, το αντιιμπεριαλιστικό φιλειρηνικό κίνημα, τα κινήματα αλληλεγγύης, γυναικών, νεολαίας, δημοκρατικών δικαιωμάτων κλπ.
Ο σχεδιασμός αυτός βήμα το βήμα άρχισε να προωθείται και σε εθνικό επίπεδο, με μια προσπάθεια να δημιουργηθούν κοινωνικά φόρουμ καρμπόν, ώστε να χειραγωγηθεί πολιτικά το κίνημα και να εγκλωβιστεί στα πλαίσια της πάλης για εξανθρωπισμό του καπιταλιστικού συστήματος.

ΕΘΝΙΚΟ - ΔΙΕΘΝΙΚΟ

Ενας ακόμη σημαντικός τομέας που βρίσκεται στο επίκεντρο της ιδεολογικής πάλης είναι η σχέση εθνικού-διεθνικού. Μετά το 1990-‘91 με πιο έντονο τρόπο τέθηκαν σε συζήτηση και επανήλθαν προβλήματα που είχαν απασχολήσει το κομμουνιστικό και εργατικό κίνημα στις αρχές του 20ού αιώνα. Το μπλοκ των οπορτουνιστικών δυνάμεων παίρνοντας σαν αφετηρία το δήθεν νέο στοιχείο, την παγκοσμιοποίηση, στην πραγματικότητα θέτει το θέμα πως η επανάσταση, η αλλαγή σε μια χώρα είναι αδύνατη στις σύγχρονες συνθήκες. Βέβαια η παγκοσμιοποίηση έχει ολοκληρωθεί από τότε που ανακαλύφθηκε η Αμερική. Οσοι προβάλλουν την παγκοσμιοποίηση σαν κάτι νέο είναι γιατί θέλουν να κρύψουν την ουσία της που είναι η κυριαρχία του ιμπεριαλισμού, γιατί εδώ και δύο αιώνες περίπου ο καπιταλισμός διεθνοποιείται όλο και περισσότερο. Από αυτή την άποψη, η παγκοσμιοποίηση δεν είναι ουδέτερη, είναι ταξική και σήμερα καπιταλιστική.
Το σύνθημα που προβάλλεται από το ΠΚΦ, «Παγκοσμιοποιείστε τους αγώνες - Παγκοσμιοποιείστε την ελπίδα» σε συνδυασμό με το αφηρημένο «Ενας άλλος κόσμος είναι εφικτός» ακούγεται μεν καλά, αλλά εξαφανίζει έντεχνα την ανάγκη ανάπτυξης ανατρεπτικού κινήματος σε εθνικό επίπεδο. Την ανάγκη επαναστατικών ανατροπών. Ο περιφερειακός και διεθνής συντονισμός είναι ασφαλώς αναγκαίος, αλλά χωρίς την πάλη σε εθνικό επίπεδο είναι όχι μόνο αναποτελεσματικός αλλά και αδιέξοδος, γιατί σε τελευταία ανάλυση δεν μπορεί ούτε καν να απειλήσει το ιμπεριαλιστικό σύστημα. Είναι αδιανόητη η ανάπτυξη κινήματος σε διεθνές ή περιφερειακό επίπεδο, χωρίς να πατάει γερά σε «εθνικά πόδια». Η εργατική τάξη κάθε χώρας έχει απέναντί της μια κυβέρνηση η οποία διαχειρίζεται την εξουσία του κεφαλαίου και την οποία πρέπει να ανατρέψει. Αυτό το πρωταρχικό πολιτικό δεδομένο η καπιταλιστική διεθνοποίηση δεν το ’χει αναιρέσει ούτε και μπορεί, λόγω της φύσης της, να το αναιρέσει.
Θα ήταν παράλειψη να μη σημειωθεί ότι το σύστημα ανέχεται να υπάρχει μια κάποια αμφισβήτηση, να εκδηλώνονται κάποιες -ακόμη και παγκόσμιες- διαμαρτυρίες, εφόσον κινούνται σε όρια που μπορεί να ενσωματώνει, να εκτονώνει τη διαμαρτυρία. Είναι όμως απαγορευτική η πολιτική που ζητά την ανατροπή των καπιταλιστικών κυβερνήσεων και μια τέτοια συναντά τη λυσσαλέα αντίδραση του ιμπεριαλισμού.
Πιο έντονα αυτά τα προβλήματα εκφράζονται στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ, το οποίο θεωρεί ότι ο αγώνας των λαών της Ευρώπης έχει αποτέλεσμα και νόημα μόνο μέσα από την ΕΕ. Προβάλλει τον ευρωμονόδρομο της πλουτοκρατίας σαν αναγκαστικό για τους λαούς, φτάνοντας στο σημείο να αποδέχεται την ύπαρξη ευρωσυντάγματος και να αγωνίζεται για μεταρρύθμιση στο προτεινόμενο. «Προτείνεται ένα νέο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα που αγνοεί την κοινωνία των πολιτών... καθαγιάζει το νεοφιλελευθερισμό καθιστώντας τον επίσημο δόγμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ανάγει τον ανταγωνισμό σε βάση του Ευρωπαϊκού Κοινοτικού Δικαίου και κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας» . Τι υποκρισία!!! Το νέο, Ευρωπαϊκό Σύνταγμα δεν αγνοεί την κοινωνία των πολιτών. Το αντίθετο. Θεμελιώνει και κατοχυρώνει τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, της ευρωπαϊκής αστικής τάξης. Είναι φυσιολογικό αποτέλεσμα της Συνθήκης του Μάαστριχτ που έχτισε τα θεμέλια της ιμπεριαλιστικής Ευρωπαϊκής Ενωσης. Προς τι λοιπόν η έκπληξη για το Ευρωσύνταγμα; Αυτές οι εκτιμήσεις με σαφή τρόπο παραπέμπουν στην αυταπάτη ότι μπορεί με θεμέλια καπιταλιστικά να οικοδομηθεί μια άλλη Ευρώπη!
Η θεώρηση των καθοδηγητών των διαφόρων Φόρουμ για τη σχέση εθνικού - διεθνικού αντικειμενικά βοηθά στη διαιώνιση των καπιταλιστικών κυβερνήσεων σε κάθε χώρα και βολεύει κυριολεκτικά τη σοσιαλδημοκρατία σε εθνικό επίπεδο να εφαρμόζει την κυρίαρχη πολιτική και σε ευρωπαϊκό ή και παγκόσμιο να εμφανίζεται σαν αγωνιστική για έναν άλλο κόσμο. Με αυτόν τον τρόπο παγιδεύονται και οι λαϊκές μάζες σε νέες αυταπάτες για το ρόλο των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων στην κυριαρχία του καπιταλισμού.

Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΑΛΗ

«Η καπιταλιστική βαρβαρότητα και επιθετικότητα δεν είναι μόνο απόδειξη δύναμης. Είναι και ένδειξη αδυναμίας να αντιμετωπίσει την απότομη όξυνση του συνόλου των αντιθέσεων, των αντιφάσεων που είναι σύμφυτες με την εξέλιξη του ιμπεριαλιστικού συστήματος», τονίζεται στην Απόφαση του 16ου Συνεδρίου του ΚΚΕ, και συνεχίζει: «Το ενδεχόμενο να ζήσει η ανθρωπότητα μια παγκόσμια κρίση είναι υπαρκτό» .
Η εκτίμηση αυτή του κόμματος επιβεβαιώνεται από την ένταση της επιθετικότητας του ιμπεριαλισμού, η οποία θα γεννήσει αντικειμενικά νέες και μεγαλύτερες αντιστάσεις. Απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη της λαϊκής πάλης, ώστε να οδηγήσει στην κατεύθυνση σύγκρουσης και ανατροπής είναι να ηττηθεί ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά ο οπορτουνισμός που μπορεί να αποδειχθεί η «χρυσή εφεδρεία» της άρχουσας τάξης.
Σε μια διαφορετική μεν, αλλά με κοινά χαρακτηριστικά, περίοδο ο Λένιν σημείωνε: «Η πάλη κατά του ιμπεριαλισμού αν δεν συνδέεται με την πάλη κατά του οπορτουνισμού είναι κάλπικη κενολογία». Μελετώντας την πείρα του επαναστατικού κινήματος, ιδιαίτερα την περίοδο της κρίσης και διάλυσης της Β΄ Διεθνούς, μπορεί να βγουν τα αναγκαία συμπεράσματα προσαρμοσμένα στη σημερινή εποχή. Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι ένας από τους παράγοντες που συνέβαλαν στην πραγματοποίηση της Οκτωβριανής Επανάστασης, στο σπάσιμο της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας, ήταν η ιδεολογική σύγκρουση, ο διαχωρισμός και η διαμόρφωση του μπολσεβίκικου επαναστατικού ρεύματος. Σημειώνουμε ότι ένα από τα κεντρικά σημεία αυτής της εξέλιξης ήταν ο πόλεμος και η στάση των διάφορων ιδεολογικών ρευμάτων απέναντι σε αυτόν.
Από όσα αναφέραμε στις προηγούμενες σελίδες σχετικά με την ιδεολογική διαπάλη στους κόλπους του κινήματος γίνεται φανερό ότι δεν μπορεί να οικοδομηθεί το αντίπαλο δέος στον ιμπεριαλισμό με τη συνεργασία, την ενότητα, τη συμμαχία των αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων με αυτές που περιορίζονται να τον «εξανθρωπίσουν». «Ανθρώπινος» καπιταλισμός δεν υπάρχει, γιατί στηρίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Δεν μπορεί να υπάρχει αποτελεσματικός αγώνας σε διεθνές επίπεδο αν δε στηρίζεται σε ισχυρά αντιιμπεριαλιστικά αντικαπιταλιστικά κινήματα σε κάθε χώρα, που θα συγκρούονται με την αντιλαϊκή πολιτική, τις καπιταλιστικές εξουσίες και τους ιμπεριαλιστικούς συνασπισμούς της «νέας τάξης», για βαθιές αλλαγές στο επίπεδο της εξουσίας.
Οπως τονίζεται και στην Απόφαση του 16ου Συνεδρίου «προέχει να συναντηθούν, να συντονιστούν και να συσπειρωθούν οι αγωνιστικές ριζοσπαστικές δυνάμεις στο συνδικαλιστικό και γενικότερα το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα, ώστε να ενισχυθεί ο διεθνής πόλος των δυνάμεων που θέλουν να ορθώσουν ανάστημα στον ιμπεριαλισμό» .
Η συνάντηση και ο συντονισμός αυτών των δυνάμεων γίνεται πιο επιτακτικός, ώστε να διαμορφωθεί σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο ένας διακριτός αντιιμπεριαλιστικός πόλος συσπείρωσης που δε θα διαχέεται μέσα στα διάφορα Φόρουμ που αποτελούν και τη νέα παγίδα για τα λαϊκά κινήματα.