Η ανίατη ασθένεια της καπιταλιστικής οικονομίας
 Παπαγεωργίου Βασίλης |
Ας ξαναθυμηθούμε ορισμένα στοιχεία που δείχνουν ακριβώς αυτό το γεγονός.
Η κρίση στις ΗΠΑ
Οι απολύσεις στις ΗΠΑ έφτασαν στο 1.000.000 εργαζομένους μέσα στο 2001. Ετσι έχουμε τη μεγαλύτερη μείωση της απασχόλησης τουλάχιστον στα τελευταία 12 χρόνια. Οι κλάδοι με τις περισσότερες απολύσεις είναι αυτοί της πληροφορικής, των τηλεπικοινωνιών, των αερομεταφορών και του τουρισμού. Το Νοέμβρη η ανεργία έφτασε στο 5,7% έναντι του 4% του 2000.
Η «Lucent Technologies», αμερικανική εταιρία, η μεγαλύτερη στον κόσμο που κατασκευάζει εξοπλισμό για τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών και του διαδικτύου, είχε απώλειες 1,6 δισ. δολαρίων και προχώρησε στην απόλυση 16.000 εργαζομένων.
Η «Μπόινγκ», ο μεγαλύτερος όμιλος κατασκευής αεροσκαφών στον κόσμο, ανακοίνωσε το Σεπτέμβρη 30.000 απολύσεις εργαζομένων μέχρι τα τέλη του 2002.
Παρόμοια τακτική ακολούθησαν και οι δύο μεγάλες αεροπορικές εταιρίες των ΗΠΑ, η «United Airlines» και η «US Airlines». Η πρώτη ανακοίνωσε το Σεπτέμβρη την απόλυση τουλάχιστον 20.000 εργαζομένων, ή ποσοστό 20% του εργατικού της δυναμικού, ενώ η δεύτερη 11.000 εργαζομένων.
Στην ίδια κατάσταση βρίσκεται και η μεταποιητική βιομηχανία των ΗΠΑ, που συρρικνώνεται συνεχώς από το τρίτο τρίμηνο του 2000.
Η «Time Warner» απέλυσε 7.000 εργαζόμενους, ενώ η «General Motors» μείωσε το προσωπικό της κατά 10%. Επίσης, η Ford και η Chrysler προχώρησαν σε μαζικές απολύσεις χιλιάδων εργαζομένων.
Στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου
Στην Ιαπωνία, το ΑΕΠ ήταν αρνητικό τόσο στο β΄ όσο και στο γ΄ τρίμηνο του 2001. Εκτιμάται ότι η Ιαπωνία περνά τη χειρότερη κρίση μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ορισμένα χαρακτηριστικά στοιχεία δείχνουν ανάγλυφα αυτή την πραγματικότητα. Στο 5% ήταν το ποσοστό ανεργίας σ' αυτή τη χώρα το καλοκαίρι. Πρόκειται για τα μεγαλύτερα επίπεδα ανεργίας της χώρας από το 1953, τη χρονιά που ξεκίνησαν εκεί οι μετρήσεις της ανεργίας. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ιαπωνικής κυβέρνησης, οι άνεργοι τον Ιούλη ανέρχονταν σε 3,3 εκατομμύρια, με αυξητική τάση.
Το σκηνικό ήρθε να συμπληρώσει η πτώση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης στην Ιαπωνία, σύμφωνα με την έκθεση «tankan» της κεντρικής τράπεζας, ένδειξη που σημαίνει βάθεμα της κρίσης στη χώρα.
Και η ευρωπαϊκή οικονομία «σέρνεται»
Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, και κυρίως στην ευρωζώνη. Η οικονομία της ευρωζώνης παρέμεινε στάσιμη στο μεγαλύτερο μέρος του 2001.
Η βιομηχανική παραγωγή στην ευρωζώνη τον Οκτώβρη μειώθηκε με ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων τριών μηνών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η συνολική βιομηχανική παραγωγή συρρικνώθηκε κατά 1,4% σε μηνιαία βάση και 2,7% σε ετήσια. Ειδικότερα για τη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, το υπουργείο Οικονομικών στη μηνιαία έκθεσή του για το Δεκέμβρη εκτιμά μεγαλύτερη ακόμη πτώση της οικονομίας (το ΑΕΠ στο γ΄ τρίμηνο του 2001 ήταν -0,1%), γεγονός το οποίο αποδίδεται στη συνεχιζόμενη πτώση της κατανάλωσης.
Σχετικά με τα 15 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το ΔΝΤ προβλέπει ανάπτυξη κατά 1,7% το 2001 και 1,3% το 2002, ενώ για τις χώρες της ευρωζώνης προβλέπει ανάπτυξη 1,5% το 2001 και 1,2% το 2002, που θεωρείται αναιμική και πάντως τίποτα δεν προοιωνίζεται γρήγορη ανάκαμψη. Ορισμένα ακόμη χαρακτηριστικά στοιχεία από τη χρονιά που πέρασε αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.
Το παράδειγμα της «Ericsson», της τρίτης μεγαλύτερης εταιρίας κατασκευής τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού στον κόσμο, είναι χαρακτηριστικό, αφού προχώρησε σε εκποίηση της περιουσίας της και απολύσεις χιλιάδων εργαζομένων μέσα στο 2001, αφού τα προ φόρων κέρδη της για το τέταρτο τρίμηνο του 2000 είχαν πέσει κατά 46%. Προκειμένου δε να περιορίσει τις απώλειες, η εταιρία ανακοίνωσε την πώληση του τομέα της κατασκευής κινητών τηλεφώνων (με εργοστάσια σε Βραζιλία, Μαλαισία, Σουηδία, Βρετανία και ΗΠΑ) σε εταιρία αμερικανικών συμφερόντων, με ταυτόχρονη μείωση των εργαζομένων στον κλάδο, σε 7.000 από 16.800.
Στην ευρωζώνη, ο δείκτης PMI (μεταποιητικός δείκτης), έπεσε τον Σεπτέμβρη στο χαμηλότερο σημείο της τετραετούς ζωής του, δείχνοντας σημαντική πτώση στην παραγωγή, στις νέες παραγγελίες και στη συνολική δραστηριότητα. Ηταν ο έκτος συνεχής μήνας που ο μεταποιητικός τομέας σημείωνε πτώση στην ευρωζώνη. Το πλήγμα οφείλεται στην επιβράδυνση των επιχειρηματικών επενδύσεων και ιδίως στην πτώση των εξαγωγών.
Αυτή η πραγματικότητα οδήγησε και σε χρεοκοπίες επιχειρήσεων. Για παράδειγμα η γαλλική εταιρία οικιακών συσκευών «Moulinex SA» σηματοδοτεί μία ακόμα ένδειξη των δυσχερειών που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή οικονομία. Υπό το βάρος του ανταγωνισμού και των ύψους 818 εκατ. ευρώ χρεών της, η «Moulinex» έδινε μάχη επιβίωσης τους τελευταίους μήνες. Το πρόσφατο σχέδιο αναδιάρθρωσης περιλάμβανε το κλείσιμο έξι εργοστασίων της στην Ευρώπη, με απολύσεις 4.000 ατόμων, δηλαδή το 19% του εργατικού της δυναμικού.
Στην Αγγλία και στην Ουαλία, για παράδειγμα, ο αριθμός χρεοκοπιών εταιριών αυξήθηκε κατά 9,3% στο β΄ τρίμηνο του 2001, με αυξητική τάση.
Ακόμη δεν πρέπει να ξεχνάμε τη χρεοκοπία της αεροπορικής εταιρίας Swissair και κατ' επέκταση της Sabena, αλλά και της Enron, που έχει καταρρεύσει με ανυπολόγιστες ακόμη ζημιές.
Είναι γεγονός ότι η οικονομική κρίση είναι σύμφυτη του καπιταλισμού, κάνει τους κύκλους της, επανέρχεται ώσπου η έντασή της γεννήσει τις συνθήκες που η εργατική τάξη με τους συμμάχους της τον ανατρέψει. Ως τότε όμως τα δεινά της πέφτουν στις πλάτες των «κολασμένων της Γης», που τα βάσανά τους μεγαλώνουν με την πρόοδο που η κρίση συσσωρεύει τον πλούτο σε λιγότερα χέρια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου