1η ΓΕΝΑΡΗ 1959
Η νίκη της Κουβανέζικης Επανάστασης
Associated Press
|
Με τούτα τα λόγια έκλεισε την ιστορική του απολογία, στις 6 του Οκτώβρη του 1953 στο δικαστήριο του Σαντιάγκο της Κούβας, ο Φιντέλ Κάστρο, κατηγορούμενος για την επίθεση στη Μονκάδα, στις 26 του Ιούλη του ιδίου έτους, που σκοπό είχε να ξεσηκώσει το λαό του νησιού εναντίον της δικτατορίας του Μπατίστα. Κι όμως, τότε, κανείς δεν πίστευε πως η δικαίωση βρισκόταν πολύ κοντά. Το δικαστήριο τον καταδίκασε σε 15 χρόνια φυλάκιση στο σωφρονιστήριο του Λος Πίνος αλλά δύο χρόνια αργότερα το δικτατορικό καθεστώς έδωσε αμνηστία στους πολιτικούς κρατούμενους.
Στις 15 του Μάη ο Κάστρο αποφυλακίστηκε και στις αρχές Ιούλη αναχώρησε για το Μεξικό. Εκεί οργάνωσε και εκπαίδευσε στρατιωτικά μια ομάδα επαναστατών, από τις τάξεις της οποίας βγήκαν όλοι οι μεγάλοι ηγέτες της Κουβανέζικης Επανάστασης.
Γκράνμα: Η οδύσσεια της επανάστασης
Ηταν 2 του Δεκέμβρη του 1956 όταν η Επανάσταση άρχισε την περιπέτειά της στην Κούβα. Το μικρό πλοίο «Γκράνμα», που έχει ξεκινήσει από το Μεξικό, έπειτα από ένα δραματικό ταξίδι, έφτασε στην παραλία του Νίκβερο, ενός μικρού χωριού στην πλαγιά της Σιέρα Μαέστρα, έχοντας στόχο να αποβιβαστούν με ασφάλεια οι 82 επαναστάτες που μετέφερε.
«Για να φτάσουμε στην Κούβα - γράφει ο Τσε Γκεβάρα2 - χρειαστήκαμε επτά μέρες διασχίζοντας τον κόλπο του Μεξικού και την Καραϊβική Θάλασσα με ένα σκάφος σε κακή κατάσταση, χωρίς τρόφιμα, ενώ όλοι υποφέραμε από ναυτία. Δεν ξέραμε τίποτα από ναυσιπλοΐα και, επιπλέον, όταν φεύγαμε από το λιμάνι του Τουξπάν, φυσούσε τόσο δυνατός βοριάς ώστε όλοι οι πλόες είχαν απαγορευτεί. Ολα αυτά φυσικά είχαν αφήσει τα σημάδια τους στην ομάδα μας, την οποία αποτελούσαν άνδρες που δεν είχαν πολεμήσει ποτέ».
Για την επιτυχία της απόβασης είχε σχεδιαστεί δυο μέρες πριν, στις 30 του Νοέμβρη, να εκδηλωθεί στο Σαντιάγκο εξέγερση για αντιπερισπασμό. Ομως, η εξέγερση απέτυχε και το καθεστώς του δικτάτορα Μπατίστα βρισκόταν σε επιφυλακή. Ετσι, όταν επιχειρήθηκε η απόβαση των επαναστατών, ο εχθρός ήταν εκεί. Δόθηκαν μάχες. Η αεροπορία και τα στρατεύματα του καθεστώτος θέριζαν ό,τι έβρισκαν στο δρόμο τους3 και τελικά μόνο 22 από τους 82 επαναστάτες που αποβιβάστηκαν βρέθηκαν ζωντανοί. Απ' αυτούς, μάλιστα, οι 10 πιάστηκαν αιχμάλωτοι και μόνο μια ομάδα από 12 άτομα κατάφερε να διαφύγει και να ανέβει στα βουνά της Σιέρα Μαέστρα, απ' όπου και οργάνωσε μία από τις κορυφαίες επαναστάσεις του 20ού αιώνα μέσα στην αυλή των Ηνωμένων Πολιτειών. Αρχηγός της ομάδας ήταν ο Φιντέλ Κάστρο κι ανάμεσα στα μέλη της ο αδελφός του Ραούλ, ο Καμίλο Σιενφουέγκος και ορισμένοι άλλοι, όπως ο Αργεντινός γιατρός που τον έλεγαν Ερνέστο Τσε Γκουεβάρα και που αργότερα έμελλε να γίνει όνομα-θρύλος, συνώνυμο της κοινωνικής επανάστασης στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.
Από το ναυάγιο στη νίκη
Στις 31 του Δεκέμβρη του 1958 ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του κουβανέζικου στρατού ενημέρωσε τον δικτάτορα Μπατίστα ότι δεν υπάρχει καμία ελπίδα να εμποδιστεί η προέλαση των επαναστατών προς την Αβάνα. Η πληροφόρηση ήταν απολύτως ακριβής. Φάλαγγες ανταρτών με επικεφαλής τον Φιντέλ Κάστρο τις τελευταίες μέρες του Δεκέμβρη κύκλωναν το Σαντιάγκο. Ανταρτικές δυνάμεις υπό τον Ραούλ Κάστρο ελέγχανε την επαρχία του Οριέντε ενώ οι δυνάμεις του Τσε Γκουεβάρα και του Καμίλο Σιενφουέγκος πολεμούσαν στα περίχωρα της Σάντα Κλάρα, λίγες εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από την κουβανική πρωτεύουσα. Επιπλέον, σε όλο το νησί γίνονταν σαμποτάζ κατά του καθεστώτος, επιθέσεις σε στρατιωτικούς στόχους και κάθε λογής άλλες ενέργειες, με τις οποίες ο λαός εξέφραζε την ταύτισή του με την επανάσταση4.
Ο δικτάτορας ήταν αρκετά ευφυής για να καταλάβει πως τα λόγια του στρατηγού του δεν μπορούσαν να σημαίνουν τίποτε άλλο από το ότι είχε έρθει το τέλος. Ετσι έδωσε διαταγή να ετοιμαστούν οι βαλίτσες του. Χρήματα δε θα μετέφερε σ' αυτές γιατί τα είχε στείλει εδώ και καιρό στην Ελβετία. Πήρε μόνον κάτι ψιλοπράγματα, όπως το τηλέφωνο που είχε από καθαρό χρυσάφι και το ασημένιο ουροδοχείο του - δώρα Αμερικανών επιχειρηματιών που στις μέρες του είχαν κάνει χρυσές δουλιές στο νησί ληστεύοντας τον κουβανέζικο λαό. Μαζί με τον Μπατίστα αποφάσισαν να φύγουν και τα τσιράκια του: Στρατηγοί, υπάλληλοι των μυστικών υπηρεσιών, υπουργοί, συνολικά 124 άτομα5.
Την 1η του Γενάρη του 1959 η επανάσταση είχε ουσιαστικά νικήσει. Ο Μπατίστα είχε εγκαταλείψει τη χώρα φεύγοντας κρυφά για τον Αγιο Δομίνικο και η Σάντα Κλάρα όπου - όπως πολύ σωστά γράφει ο R. Rojo6- δόθηκε η αποφασιστική μάχη έπεσε στα χέρια των επαναστατών. Την επομένη, με ηγέτη τον Τσε, οι αντάρτες μπήκαν θριαμβευτικά στην Αβάνα, καταλαμβάνοντας το κάστρο Καμπάνια και σε λίγες μέρες έφτασε στην πρωτεύουσα ο ηγέτης της επανάστασης, Φιντέλ Κάστρο, όπου και ανέλαβε πρωθυπουργός της πρώτης επαναστατικής κυβέρνησης.
«Η πολιτική κυριαρχία, που είναι το πρώτο βήμα - έγραφε αργότερα ο Τσε Γκεβάρα7 - κατακτήθηκε τη μέρα που η λαϊκή δύναμη θριάμβευσε, τη μέρα που η επανάσταση νίκησε, την 1η του Γενάρη του 1959... Αυτή η 1η του Γενάρη που τόσα στοίχισε στο λαό της Κούβας, συνοψίζει τους αγώνες πολλών κουβανέζικων γενεών, μετά τη διαμόρφωση του Εθνους, για την κυριαρχία, την πατρίδα, την ελευθερία και την καθολική, οικονομική και πολιτική ανεξαρτησία της Κούβας. Δεν πρέπει πλέον να περιορίζουμε τη σημασία αυτής της ημερομηνίας σε ένα αιματηρό επεισόδιο, θεαματικό, ούτε καν αποφασιστικό, αλλά σε μια μόνη στιγμή στην ιστορία της Κούβας, γιατί η 1η του Γενάρη είναι η μέρα του θανάτου του δεσποτικού καθεστώτος του Φουλγκένσιο Μπατίστα καθώς επίσης και η ημερομηνία που γεννήθηκε η πραγματική ελευθερία, πολιτικά ελεύθερη και κυρίαρχη και που υιοθετεί ως ανώτατο νόμο της την ανθρώπινη αξιοπρέπεια».
Αντί επιλόγου
Η Κουβανέζικη Επανάσταση δεν είχε εύκολο δρόμο μετά την επικράτησή της. Επρεπε να απαλλάξει τη χώρα από τα δεσμά της εξάρτησης στο βορειοαμερικανικό ιμπεριαλισμό και ταυτόχρονα να προωθήσει βαθύτατους κοινωνικοπολιτικούς μετασχηματισμούς, οι οποίοι θα εξασφάλιζαν την εθνική ανεξαρτησία και την κοινωνική απελευθέρωση. Επομένως, από τα ίδια τα πράγματα, η επανάσταση οδηγήθηκε στο μόνο δρόμο που της εξασφάλιζε την υλοποίηση των στόχων της, δηλαδή στο δρόμο του σοσιαλισμού. Ετσι την Πρωτομαγιά του 1961 ο Κάστρο ανήγγειλε ότι η επανάσταση θα προχωρήσει στη σοσιαλιστική οικοδόμηση.
Οι ΗΠΑ αντιλήφθηκαν πολύ γρήγορα ότι η επανάσταση στην Κούβα ήταν ένα ευρείας έκτασης κοινωνικοπολιτικό κίνημα, που οι στοχεύσεις του έβγαιναν πολύ έξω από τα όρια του καπιταλιστικού συστήματος. Γι' αυτό, από την πρώτη στιγμή, επιχείρησαν να πνίξουν το νεογέννητο επαναστατικό κράτος και να στραγγαλίσουν τον κουβανικό λαό, εκπαιδεύοντας κι εξοπλίζοντας Κουβανούς αντεπαναστάτες, οργανώνοντας στρατιωτικές επεμβάσεις κι ένα στραγγαλιστικό οικονομικοστρατιωτικό αποκλεισμό του νησιού που διαρκεί ως τα σήμερα.
Τα πραγματικά αίτια αυτής της συμπεριφοράς αναλύονται με ακρίβεια στη «Δεύτερη Διακήρυξη της Αβάνας» όπου διαβάζουμε8: «Τι κρύβεται πίσω από το μίσος των Γιάνκηδων προς την Κουβανική Επανάσταση;... Ο φόβος είναι η αιτία... Ο φόβος τους ότι οι εργάτες, αγρότες, φοιτητές, διανοούμενοι και τα προοδευτικά τμήματα των μεσαίων στρωμάτων της κοινωνίας με επαναστατικά μέσα θα πάρουν την εξουσία στις καταπιεσμένες και πεινασμένες χώρες, τις οποίες εκμεταλλεύονται τα μονοπώλια των Γιάνκηδων και η αντιδραστική ολιγαρχία της αμερικανικής ηπείρου. Ο φόβος ότι οι καταληστευμένοι λαοί της ηπείρου θ' αρπάξουν τα όπλα των καταπιεστών τους και, όπως η Κούβα, θα διακηρύξουν ότι είναι ελεύθεροι λαοί της αμερικανικής ηπείρου».
Η Κούβα με την αμέριστη υποστήριξη και βοήθεια των σοσιαλιστικών χωρών και της ΕΣΣΔ άντεξε όλες τις δυσκολίες. Αντέχει όμως και σήμερα, που δεν υπάρχει σοσιαλιστικό στρατόπεδο. Αντέχει γιατί έχει τη συμπάθεια και την υποστήριξη των λαών. Γιατί οι λαοί γνωρίζουν πως «αυτό που η Κούβα μπορεί να προσφέρει στους λαούς, και το έχει προσφέρει, είναι το παράδειγμά της», που διδάσκει «ότι η επανάσταση είναι εφικτή, ότι ο λαός μπορεί να την πραγματοποιήσει, ότι στο σημερινό κόσμο δεν υπάρχουν δυνάμεις ικανές να σταματήσουν το απελευθερωτικό κίνημα των λαών»9.-
1 Φιντέλ Κάστρο: «Η επανάσταση της Κούβας», εκδόσεις ΓΝΩΣΕΙΣ, σελ. 100
2 Τσε Γκεβάρα: «Το ημερολόγιο του επαναστατικού πολέμου 1956-1959», εκδόσεις «Ποντίκι» (20)
3 Για την απόβαση των επαναστατών του «Γκράνμα» βλέπε: Τσε Γκεβάρα: «Το ημερολόγιο του επαναστατικού πολέμου 1956-1959», εκδόσεις «Ποντίκι» (17-18)
4 Φιντέλ Κάστρο: «Η επανάσταση της Κούβας», εκδόσεις ΓΝΩΣΕΙΣ, σελ. 140
5 Ι. Λαβρέτσκι: «Ερνέστο Τσε Γκουεβάρα», εκδόσεις ΑΚΑΔΗΜΟΣ, 1979, σελ. 171
6 R. Rojo: «Τσε Γκουεβάρα - Η ζωή και ο θάνατος ενός φίλου», εκδόσεις ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ, σελ. 74
7 Ερνέστο Τσε Γκουεβάρα: «Πολιτικά Κείμενα», εκδόσεις «Καρανάση», τόμος 1ος, σελ. 26-27
8 «Η Δεύτερη Διακήρυξη της Αβάνας», εκδόσεις «Διεθνές Βήμα», σελ. 13-14
9 «Η Δεύτερη Διακήρυξη της Αβάνας», εκδόσεις «Διεθνές Βήμα», σελ. 36
Γιώργος ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
-- Σαράντα χρόνια από τη δολοφονία του
18/4/2004
-- Η εισβολή των Αμερικάνων στον Κόλπο των Χοίρων
1/1/2003
-- Η νίκη της Κουβανέζικης Επανάστασης
6/1/2002
-- Η νικηφόρα Επανάσταση στην Κούβα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου