Λειτουργικός αναλφαβητισμός*

 Λειτουργικός αναλφαβητισμός*

 του Γιώργου Μωραϊτη

Τα μεγάλα προβλήματα δεν καλύπτονται από μια ετικέτα. Και πολύ περισσότερο, όταν η ετικέτα δεν καλύπτει την ουσία του θέματος, όπως στην περίπτωση του φαινομένου που ονομάστηκε «λειτουργικός αναλφαβητισμός». Ποιοτικά δεν είναι ίδιας κατηγορίας το φαινόμενο αναλφαβητισμός και ο λειτουργικός αναλφαβητισμός.

Ο αναλφαβητισμός, όπως το λέει και η λέξη, δηλώνει την παντελή άγνοια της γραφής και της ανάγνωσης, όσο μπορεί να συμβαίνει αυτό στην εποχή μας, ενώ ο λειτουργικός αναλφαβητισμός δηλώνει έλλειψη μεγάλης ή μικρής ικανότητας να χρησιμοποιεί το άτομο τις γνώσεις που παρέχει η κοινωνική ζωή και να τις μεταχειρίζεται, να αξιοποιεί δηλαδή τις γνώσεις που αποκτάει μέσω της γραπτής και της προφορικής αποτύπωσης του λόγου και μέσω αυτού των πληροφοριών που κατέχει. Και απ' αυτή την πλευρά, είναι ποιοτικά διάφορα γεγονότα. Ο πρώτος, δηλαδή ο γενικός αναλφαβητισμός, είτε πρωτογενής είτε δευτερογενής, σηματοδοτεί μια έλλειψη (αντιφατική για την εποχή μας) και είναι ενδεικτικός της πολιτισμικής πολιτικής που ασκείται από το αντίστοιχο κράτος, να ανέχεται με χίλιους τρόπους να μένουν αγράμματοι οι πολίτες του. Αυτό, όμως, που ονομάσαμε «λειτουργικό αναλφαβητισμό», είναι απόρροια της κακής λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος, αποτελεί την έκφραση μιας όχι φυσιολογικής γλωσσικής (και κατά βάθος ψυχολογικής και κοινωνικής προέλευσης) κατάστασης. Είναι μια συνθήκη, κατά την οποία το άτομο δεν έχει τη δυνατότητα να επικοινωνεί άνετα με το περιβάλλον του, χρησιμοποιώντας τη δυναμική της προσωπικότητάς του.

Συνεπώς, ο λειτουργικός αναλφαβητισμός είναι μια πολύ σύνθετη πραγματικότητα, που καλύπτει το σύνολο της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Ο ένοχος

Από τους μελετητές του θέματος δίνεται ιδιαίτερη σημασία της γλώσσας της μητρικής ή του περιβάλλοντος, που η άγνοιά της εμποδίζει τον άνθρωπο να λειτουργήσει μέσα στην κοινωνική ομάδα, κάτι που είναι σωστό, σε ό,τι αφορά μετανάστες ή παλιννοστούντα άτομα.

Ο ένοχος, όμως, αυτής της αυτόχρημα μειονεκτικής κατάστασης δεν είναι μόνο η άγνοια της γλώσσας, αλλά κυρίως η δόμηση του περιεχομένου της συνείδησης και της ποιότητας των πληροφοριών, με τις οποίες έχει αυτή οικοδομηθεί.

Αν θελήσουμε να σκιαγραφήσουμε την εικόνα του λειτουργικά αναλφάβητου, θα πρέπει να πούμε ότι είναι άνθρωπος που ανεξάρτητα από τη μετασχολική ηλικία του:

1) Δεν επαρκεί για την αυτοεξυπηρέτησή του και απλά ακόμη, από αδυναμία να προσεγγίσει το ζητούμενο του προβλήματός του, να το αναλύσει και να κάμει τις πράξεις που χρειάζονται, αλλά έχει ανάγκη ενός μεσολαβητή για να φέρει σε πέρας το έργο του. 2) Δεν μπορεί να αρθρώσει συνεχή λόγο, προκειμένου να παρουσιάσει, στο μέτρο που το κατέχει, κάποιο πρόβλημα. `Η, προκειμένου να επικοινωνήσει με τους άλλους, να χρειάζεται η ερωταπόκριση, η ανακριτική μέθοδος σαν μέσο επικοινωνίας και συνεννόησης. 3) Δεν έχει την ικανότητα να ελέγξει και να λογικοποιήσει τις σκέψεις του, που είναι γεμάτες χάσματα και αντιφάσεις. Δεν μπορεί να δικαιολογήσει σωστά τη συλλογιστική του και να την αντιστοιχίσει με την αντικειμενική πραγματικότητα.

Και τρεις υποθέσεις

Τρεις υποθέσεις, σχετικά με τους ενόχους του λειτουργικού αναλφαβητισμού μπορούμε να επισημάνουμε. Η πρώτη υπόθεση είναι ότι είναι προϊόν της αναμφισβήτητα στρεβλής σχολικής διαδικασίας. Δεύτερη υπόθεση είναι η διγλωσσία της κοινωνικής μας ζωής, ανάμεσα σε καθιερωμένες ηθικές αξίες και εγκαθιδρυμένες συμπεριφορές, που συντελεί στη γέννηση του λειτουργικού αναλφαβητισμού. Τέλος, το stress πρέπει να θεωρείται ένας από τους παράγοντες, γιατί δοκιμάζει συνέχεια τον άνθρωπο, στην προσπάθειά του να αφομοιώσει τον κατακλυσμό των γνώσεων, είτε αυτές προέρχονται από το σχολείο, είτε από τα άλλα κανάλια των πληροφοριών και προπαντός να εκφραστεί περιχαρακωμένος από τους κινδύνους της κοινωνικής απαξίωσης. Και για τους τρεις αυτούς παράγοντες υπάρχει η συνευθύνη.

Είναι αναμφισβήτητο ότι η στρεβλή κατάσταση που υπάρχει στην εκπαίδευση έχει την ευθύνη της για το λειτουργικό αναλφαβητισμό. Ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία είναι εκείνα που καθορίζουν την ευθύνη του σχολείου. Και πρώτ' απ' όλα το βασικό χαρακτηριστικό του σχολείου, το σχολείο των γνώσεων. Το οποίο έφτασε σε αδιέξοδο. Η έκρηξη των γνώσεων και η ανάγκη της αφομοίωσής τους, αλλά και η έλλειψη, παράλληλα, αναπροσαρμογής του γνωστικού πεδίου του σχολείου, οδηγεί αφ' ενός μεν στην κυριαρχία απαρχαιωμένων γνώσεων, ενώ η αυξητική προσθήκη νέων γνώσεων σκοντάφτει στην ανελαστικότητα του χρόνου σχολικής εργασίας, οπότε καταλήγουμε στην αποσπασματικότητα και τα κενά, στην αυτονομία των γνώσεων σε καθαρά θεωρητική βάση, πράγμα που στερεί τη γνώση του σχολείου από τη λειτουργικότητά της και χωρίς τη δοκιμασία της γνώσης, που είναι η πράξη. Και, παράλληλα, επικαλύψεις και επαναλήψεις δημιουργούν απίθανη κατάσταση λογικής. Δεν είμαστε εναντίον των γνώσεων. Αυτές είναι η δημιουργική αντανάκλαση της πραγματικότητας στη συνείδηση του ανθρώπου. Δίχως αυτές, δεν υπάρχει διάνοια, δεν υπάρχει πνευματική λειτουργία, όχι μόνο γνωστική, αλλά ούτε και συναισθηματική και βουλητική. Το σχολείο των γνώσεων είναι μονοδιάστατο και μονομερές.

Το επακόλουθο συμπέρασμα αυτής της συλλογιστικής είναι ότι από το σχολείο «το γε νυν έχον» βγαίνουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία, άτομα που διαθέτουν περιορισμένο αριθμό αποσπασματικών γνώσεων, που δεν έχουν οργανική σύνδεση μεταξύ τους, αλλά είναι χασματικές και χαοτικές.

Ηθικές αξίες και συμπεριφορές

Η δεύτερη υπόθεση που κάνουμε είναι ότι υπάρχουν κοινωνικά αίτια και επισημαίνουμε την κοινωνική μας διγλωσσία, τη διάσταση, δηλαδή, ανάμεσα στις καθιερωμένες ηθικές αξίες και τις εγκαθιδρυμένες συμπεριφορές. Δε θα ήταν υπερβολή, αν λέγαμε ότι η διγλωσσία είναι καθιερωμένο καθεστώς κοινωνικής έκφρασης, η οποία συγχύζει τις συνειδήσεις των ανθρώπων, αφού κατασκευάζει ψευδείς εικόνες και δεν επιτρέπει στον άνθρωπο να διακρίνει το πραγματικό από το πλασματικό και να σταθμίζει την αξία και το ρόλο του καθενός. Απάνω σ' αυτή την κατάσταση στηρίζεται και η πλύση του εγκεφάλου, που ασκείται σε ευρύτατη κλίμακα και η «ξύλινη γλώσσα» των ΜΜΕ, τα οποία, κρατικά ή όχι, καλλιεργούν στερεότυπα και με μονομέρεια του πλουραλισμού τους εγκαθιδρύουν μια κατάσταση χάους, μέσα στην οποία δύσκολα μπορεί ο άνθρωπος να διακρίνει την αλήθεια από τη λογική κατασκευή. Ετσι, δεν μπορεί κανείς εύκολα να κρίνει τι είναι ανθρωπισμός και τι βαρβαρότητα, Ανθρωπισμός μπορούν να είναι οι πόλεμοι που καταστρέφουν τον ανθρώπινο μόχθο και εξολοθρεύουν το δημιουργό του, είναι το δράμα των Κούρδων, η διχοτόμηση της Κύπρου, η γενοκτονία στο Ιράκ ή η εξαθλίωση των λαών της πρώην ΕΣΣΔ και άλλα πολλά, για να μην αναφερθούμε στους λαούς της Αφρικής και της ΝΑ Ασίας. Και πίσω απ' όλο αυτό το απάνθρωπο παιχνίδι τι κρύβεται; Με νεολογισμούς και αμφισημίες προσπαθούν να συγκαλύψουν μια πραγματικότητα αυτόχρημα κτηνώδη. Ετσι, εμποδίζουν το καταστάλαγμα της συνείδησης σε σαφή και σταθερά σχήματα, που να είναι ισοδύναμα με την πραγματικότητα. Ετσι, ο άνθρωπος δεν μπορεί να κατασκευάσει ούτε κοσμοθεωρία, ούτε βιοθεωρία, ανίκανος να κυριαρχήσει στη σκέψη του και στο περιβάλλον. Πρέπει εδώ να προσθέσουμε και τον αυταρχισμό, που είναι απόρροια της στερεοτυπικής αντίληψης και την προσχηματικά σκεπασμένη ή απροκάλυπτη τρομοκρατία, που επιβάλλει το σύστημα, καλλιεργείται μια απαξίωση επώδυνη και με συνέπειες για τη ζωή των ανθρώπων μέσα στο σύστημα, έτσι που η συνείδηση πέφτει σε νάρκη και η κριτική ικανότητα των ανθρώπων αμβλύνεται. Ετσι, ο λειτουργικός αναλφαβητισμός διαμορφώνεται και επεκτείνεται επικίνδυνα και οδηγεί σε παράλυση τα αντανακλαστικά ατόμων και κοινωνιών. Βέβαια, είναι και εκείνοι, που, πηγαίνοντας πέρα από τις στερεοτυπικές κατασκευές του συστήματος και οπλισμένοι με την ιστορικο-υλιστική μεθοδολογία και ιδεολογία, μπορούν και βλέπουν την πραγματικότητα, σχηματίζουν ισορροπημένη εικόνα του κόσμου και ισοδύναμη με την πραγματικότητα. Αυτοί δεν πάσχουν από λειτουργικό αναλφαβητισμό. Ακριβώς απάνω σ' αυτή τη λειτουργία, στηρίζονται και οι αμπελοφιλοσοφίες για την ξύλινη γλώσσα. Τι είναι για το σύστημα ξύλινη γλώσσα; Να πεις τα πράγματα με το όνομά τους. Να πεις τον κρατικομονοπωλιακό καπιταλισμό κρατικομονοπωλιακό καπιταλισμό, τον ιμπεριαλισμό (για να μείνουμε σε μερικά χοντρικά παραδείγματα) να τον πεις με τ' όνομά του. Γιατί οι λέξεις έχουν μια συναισθηματική φόρτιση, που καθορίζεται από το ρόλο που παίζει το κατονομαζόμενο γεγονός ή πρόσωπο. Είναι η περίπτωση της πόρνης, που σαν πόρνη μπορείς να τη χρησιμοποιήσεις, αλλά αποτελεί ποινικό αδίκημα να την αποκαλέσεις με την ιδιότητά της. Και δεν είναι ξύλινη γλώσσα, π.χ., οι τίτλοι «Πατέρας του έθνους» ή «...της δημοκρατίας». «Θρύλος», «γίγαντας» (προκειμένου για ομάδες ποδοσφαίρου ή μπάσκετ), «Ολυμπιακό ιδεώδες» (το κενό πίσω από τη χρυσή μάσκα, θα 'λεγε ο ποιητής) κι όσα άλλα. Οι άνθρωποι μέσα στο σύστημα βρίσκονται σε μια περιδίνηση και δεν μπορούν ή δεν προλαβαίνουν να λειτουργήσουν κοινωνικά.

Επομένως, κατά την άποψή μας, η κοινωνική διγλωσσία, που την ενισχύει η ξύλινη γλώσσα των ΜΜΕ, στην προσπάθεια να μονοπωλήσουν τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης ή να επιβάλουν κάποιες idees dominantes που προβάλλει το σύστημα, μαζί με τον αυταρχισμό της κοινωνικής ζωής, είναι ένας άλλος παράγοντας του λειτουργικού αναλφαβητισμού.

Το στρες

Ο τρίτος ένοχος του λειτουργικού αναλφαβητισμού υποθέτουμε ότι είναι το stress, που διακατέχει το μέσο άνθρωπο της εποχής μας. Η έννοια του stress χρησιμοποιείται και στην Ιατρική και στην Κοινωνιολογία. Στην πρώτη, δηλώνει τη διαταραχή των λειτουργιών του ανθρώπινου οργανισμού και την ψυχική ένταση, η οποία προέρχεται από μεγάλη στενοχώρια, δυνατή χαρά ή υπερκόπωση και στην Ψυχολογία υπονοούμε την ψυχική ένταση, το άγχος, την αγωνία, που διακατέχει τον άνθρωπο μπροστά σε δύσκολες ή καταλυτικές καταστάσεις, τις οποίες αντιμετωπίζει στην καθημερινή ζωή. Εκείνο που θεωρούμε απαραίτητο να επισημάνουμε είναι ότι το stress έχει καταλυτική επίδραση στη συμπεριφορά του ανθρώπου. Εχει γίνει μόνιμο και σταθερό (χωρίς ίχνος υπερβολής) φαινόμενο της ζωής μας. Οταν εμφανίζεται, η διαταραχή του οργανισμού μας και η ψυχική ένταση κυριαρχεί, τότε και η συμπεριφορά του ανθρώπου τροποποιείται αντίστοιχα προς τη διαταραχή του οργανισμού. Η διαταραχή και η ένταση εκφράζεται και στο λόγο, που είναι μια από τις μορφές συμπεριφοράς και καθρέφτης των ψυχικών καταστάσεων του ανθρώπου. Απ' αυτή εμείς διαπιστώνουμε ποια είναι η ψυχική κατάσταση και γιατί εκφράζεται ο άνθρωπος μ' αυτόν τον τρόπο και, σε τελευταία ανάλυση, πληροφορούμαστε πως ο άνθρωπος βρίσκεται σε μια κατάσταση που τον συντρίβει. Κι αυτό είναι η αιτία, για την οποία και η λειτουργία της συνείδησης του ανθρώπου δεν είναι «φυσιολογική» και η επικοινωνιακή του πράξη λειψή, ασταθής και ατελής.

Από την πιο πάνω συνοπτική παρουσίαση, είμαστε υποχρεωμένοι να δεχτούμε την ενοχή και των τριών παραγόντων, στην εμφάνιση και την καλλιέργεια του λειτουργικού αναλφαβητισμού.

Κοινωνικές οι αιτίες

Κατά τη γνώμη μας, το βασικό αίτιο του λειτουργικού αναλφαβητισμού πρέπει να αναζητηθεί σε κοινωνικούς παράγοντες. Καθρεφτίζει τη σύγχυση της συνείδησης του κοινωνικού ανθρώπου, μπροστά στα αδιέξοδα που δημιουργεί η κρίση του συστήματος. Μέσα από τις αντιφάσεις και την ένταση των αντιθέσεων του σημερινού κόσμου, η συνείδηση του ανθρώπου δεν μπορεί να κατασκευάσει ενιαίο, οργανικά συγκροτημένο σύστημα ιδεών, που να ανταποκρίνεται στις κοινωνικές και τις υπαρξιακές του ανάγκες, αδυνατεί να συλλάβει την ενότητα του κόσμου μέσα από την ενότητα της φυσικής και κοινωνικής ζωής. Ο ρόλος του σχολείου τώρα, στο σημείο αυτό, είναι διπλός και αρνητικός. Από τη μια μεριά, ως θεσμός του συστήματος, το υπηρετεί σκόπιμα και συνειδητά. Από την άλλη, καλλιεργώντας όσα στοιχεία είναι αναγκαία για τη διαμόρφωση του ανθρώπου σε αυτόνομη προσωπικότητα, τα προσαρμόζει στα μέτρα του συστήματος, περνώντας του μόνο όσα στοιχεία θεωρούνται αναγκαία γι' αυτό το σκοπό. Ετσι, δημιουργεί τις προϋποθέσεις και τις συνθήκες ανάπτυξης και διατήρησης του λειτουργικού αναλφαβητισμού. Οσον αφορά, τέλος, το stress, που δεχόμαστε ότι είναι παράγωγο της κοινωνικής διγλωσσίας, αυτό παίζει το ρόλο γέφυρας, ανάμεσα στις παράγωγες αιτίες και τη συγκεκριμένη συμπεριφορά του ατόμου, αντιπροσωπεύει και μπλοκάρει τους διαύλους της επικοινωνίας και εκτόνωσης.

Ετσι μπορούμε να πούμε πως στο λειτουργικό αναλφαβητισμό εκφράζεται η γνώση που δεν αφομοιώνεται, η προσωπικότητα που συμπιέζεται και η έκφραση που δεν μπορεί να ορθοποδήσει.

* Ανεβάζοντας  το  άρθρο: 

 "EAAK: Ένα σώμα-μια ψυχή με τον ΣΥΡΙΖΑ στην ενσωμάτωση και διαχείριση"  

 και αναρτώντας το και στο facebook διαπίστωσα ότι ορισμένοι έχουν σοβαρή δυσκολία να κατανοήσουν ένα κείμενο και να αντιπαρατεθούν με πολιτικά επιχειρήματα.  Για να τους βοηθήσω να κατανοήσουν το πρόβλημά τους, ανεβάζω αυτό το άρθρο από εναν κορυφαίο  μαρξιστή φιλόλογο , πιστό στα ιδανικά του ΚΚΕ ώς την τελευταία στιγμή της ζωής του. Ελπίζω να μην τους ενοχλεί αυτό.

Ο άνω ποταμών σχηματισμός

 Ο άνω ποταμών σχηματισμός

1. Το θέαμα αποφάσισε να αποθεώσει τον πιστό του δούλο Σταύρο Θεοδωράκη και να αφοσιωθεί στη διάδοση της πολιτικής του κίνησης. Ολον αυτό τον καιρό το δημοσιογραφικό κατεστημένο σπρώχνει τον Θεοδωράκη να κάνει τη συστημική παρέμβασή του στην πολιτική σκηνή. Χωρίς να μπορεί να αρθρώσει τον παραμικρό λόγο για την ύπαρξη του Ποταμού, επιδόθηκε στον προσηλυτισμό των νέων ψηφοφόρων διαλέγοντας τη νεότητα ως σημείο εκκίνησης.

2. Οι σκέψεις του Σταύρου Θεοδωράκη και της αποκριάτικης συνοδείας του ήταν εφάμιλλες του ψυχρού κράτους στο οποίο κατέθεσαν τα διαπιστευτήριά τους. Εκλογές κάθε τέσσερα χρόνια και προτίμηση στο γερμανικό μοντέλο διακυβέρνησης. Δυσκολεύομαι να πιστέψω πως τα πρόσωπα του Ποταμού, γνωστά από τη συνήθειά τους να στρογγυλοκάθονται ως φιλοσοφικά απολειφάδια και να μπερδεύουν την ύπαρξή τους, πέρασαν ξαφνικά σε μια ενεργητικότητα, η οποία όλοι οι γνωστοί δημοσιογράφοι ορκίζονται ότι είναι αθώα.

3. Αν εξαιρέσουμε τις αμφίβολες επιδόσεις του στη δημοσιογραφία, ο Θεοδωράκης ως πολιτικός που θέλει να κυβερνήσει δεν εμφανίζει κάποιο δυνατό χαρτί. Κατάλαβε πως, για να αναρριχηθεί χρειάζεται μια γενναία δόση συντηρητισμού και μια τουριστική ματιά σε αντισυμβατικές ζωές που θα γίνουν συστατικά της συμβατικής ζωής. Οπως όλοι οι ημιμαθείς, έτσι και ο ίδιος, δεν είχε δασκάλους, αλλά ένα άνευ προηγουμένου θράσος, όχι ως προϊόν κάποιου τραυματικού βιώματος αλλά μιας φτηνής ματαιοδοξίας.

4. Ο Θεοδωράκης διαφημίζει, μέσα σ' αυτήν την αθλιότητα, τη νεότητα ως το καλύτερο εμπόρευμα. Και το διαλέγει με το πρόσχημα της υγείας. Σπεύδει, λοιπόν, να τη χωθεί στον κύκλο της νεότητας, ελπίζοντας να εισακουστεί, και η νεότης να γίνει η καλύτερη πελατεία του.

5. Προστατευμένος στην αγκαλιά των συναδέλφων του, ο Θεοδωράκης αποφάσισε να στήσει ένα πολιτικό σχήμα με τα χαρακτηριστικά της επίσημης γιορτής. Ο ίδιος εμφανίστηκε με το προσωπείο του καλοσυνάτου νέου, και όλοι περίμεναν την έκπληξη. Ωστόσο, η νευρωτική εξάρτησή του από τους γνωστούς εξουσιαστικούς κύκλους τον εμπόδισε να μας δώσει έστω και λίγες πληροφορίες για το εγχείρημα.

6. Η συνήθεια των συμπολιτών μας να παραβλέπουν τα προβλήματά τους και, αναζητώντας κάθε φορά τον σωτήρα, να ανακαλύπτουν νέες πηγές βλακείας τούς οδήγησε στο Ποτάμι. Μέσα σ' αυτό, αρκετοί αποφάσισαν να πετάξουν τις αναμνήσεις τους, που σίγουρα θα τους πρόσφεραν πολύτιμες αφορμές για σκέψη γύρω από τη ζωή. Τους καταλαβαίνω χωρίς να συμφωνώ. Η πραγματικότητα τούς υπερβαίνει και αυτό δε σηκώνει καμία γιατρειά αν δεν το επιθυμείς.

7. Δεν αιφνιδίασε κανέναν ο Θεοδωράκης, κι ας επιμένουν οι κολλητοί δημοσιογράφοι. Είναι τραγικά προβλέψιμος. Ολο αυτό τον καιρό έπλαθε μια εικόνα για τον εαυτό του, γνωρίζοντας πως αυτοί που θα τον υποστήριζαν κινούνταν σ' ένα συγκεκριμένο κέντρο εξουσίας. Παθιασμένος για εξουσία και χωρίς να περάσει από εξετάσεις επάρκειας, προχώρησε στην κατώτερη βαθμίδα πολιτικής σχολής. Οπως όλοι οι σοβαροί ηγέτες του διαμετρήματός του, θα αρχίσει να μετράει ώρες, μέρες, χρόνια μέχρι να βάλει το στέμμα. Αυτήν την ύψιστη ικανοποίηση επιθυμεί να βιώσει και, όταν τα σύμβολα ισχύος τον σκεπάσουν, εμείς οι καλοί χριστιανοί με μια φωνή θα ευχηθούμε να είναι ελαφριά αυτά τα σύμβολα που τον σκέπασαν.

Γιώργος  ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ

Χαρούμενη Κυριακή: Γέλιο και διασκέδαση με την "Εφημερίδα των Συντακτών"

 Χαρούμενη Κυριακή: Γέλιο και διασκέδαση με την "Εφημερίδα των Συντακτών"

Νομίζω πως αυτό που πραγματικά ανησυχεί το ΚΚΕ δεν είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ «θα τα γυρίσει», «θα τα βρει με τον ΣΕΒ» (!) ή «θα υποταχτεί ολοκληρωτικά στον ευρωμονόδρομο». Η μεγάλη του ανησυχία είναι μήπως και τα καταφέρει ν’ αλλάξει τα πράγματα. Μήπως σπάσει ο διάολος το ποδάρι του, ευνοήσουν εσωτερικοί και εξωτερικοί συσχετισμοί και αρχίσει το σχέδιο της ριζοσπαστικής Αριστεράς κι αποδίδει. Μήπως και αποδειχθεί πως είναι δυνατό να «πληρώσουν την κρίση οι πλούσιοι», όπως πάντοτε επιδίωκε η ταξική στρατηγική.

Αυτή την πιθανότητα να αν-ισορροπήσουν κι άλλο τα πράγματα αδυνατεί να αντιμετωπίσει το ΚΚΕ. Από αυτή την άποψη, βλέπει την επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ ως τη μέγιστη ανισορροπία. Ξεβολεύτηκε ήδη με τις απαρχές της κρίσης και δυσκολεύεται συνεχώς και περισσότερο όσο κάποια «ομαλότητα» δεν αποκαθίσταται, όσο η κοινωνική καταστροφή εκτυλίσσεται με μεγαλύτερη ορμή. Και, σε πείσμα της ρητορικής του, η ιστορία έχει δείξει πως αυτό που κατ’ εξοχήν δεν αντέχει στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ο ριζοσπαστισμός του τελευταίου.

Χρήστος Λάσκος, Εφσυν, 23 Μαρτίου 2014

Η Ρένα και το Αγιον Ορος…

Του Γιάννη Παντελάκη

Προχθές, διάβασα με έκπληξη πως η Ρένα Δούρου έδωσε συνέντευξη στο «Αγιορείτικο Βήμα». Σκέφτηκα πιο ψύχραιμα. Ενδεχομένως, είπα, να πρυτάνευσε η λογική πως ένα κόμμα πρέπει να εκμεταλλεύεται κάθε βήμα που έχει στη διάθεσή του για να προωθεί τις θέσεις του. Εστω και αν αυτό το βήμα είναι το «Αγιορείτικο Βήμα». Η περιέργειά μου με οδήγησε να διαβάσω τη συνέντευξη. Και μάλλον με αποζημίωσε αυτή η περιέργεια. Η Ρένα Δούρου λέει πολλά και ενδιαφέροντα για το πώς βλέπει την Εκκλησία, το Αγιον Ορος, τον ρόλο του τελευταίου. Και αν τα λέει η Ρένα Δούρου, μάλλον τα λέει και η ηγεσία του κόμματος, στενός συνεργάτης της οποίας είναι η υποψήφια περιφερειάρχης.

Αυτό που συγκράτησα από τη συνέντευξη ήταν ενός είδους «ρεαλισμός» σε σχέση με την Εκκλησία. Δεν διέκρινα αυτή την κατηγορηματική και αδιαπραγμάτευτη θέση της Αριστεράς για πλήρη διαχωρισμό της Εκκλησίας από το κράτος. «Δεν πρόκειται να προβούμε σε καμία μονομερή ενέργεια, αλλά με διάλογο να επιδιώξουμε τη συνεννόηση προς όφελος της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού» είπε σε ό,τι αφορά τον χωρισμό. Μάλιστα, είπα μέσα μου. Μάλλον πρέπει να ξεχάσουμε ότι με μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα πάψει αυτή η διαπλοκή του κράτους με τους ιεράρχες.

Ωστόσο εκεί που αναφώνησα δύο φορές «μάλιστα» ήταν όταν διάβασα τον τρόπο με τον οποίο το σημαντικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ βλέπει τον ρόλο του Αγίου Ορους. Το μεταφέρω όπως το διάβασα: «Εκείνο που είναι σημαντικό για τον ΣΥΡΙΖΑ, και θα επιχειρήσει να διασφαλίσει, είναι να υπάρχει το περιβάλλον που θα επιτρέπει στο Αγιον Ορος να συνεχίσει να παίζει τον ρόλο του, με ηρεμία και προσήλωση στα της ψυχής, στα του πνεύματος, στα του ανθρώπου. Χωρίς πρόθεση πρόκλησης τολμώ να προσθέσω στα τελευταία: στα της εξωτερικής πολιτικής της πατρίδας μας».

Οι διαθέσεις του ΣΥΡΙΖΑ σε ό,τι αφορά τον ρόλο που πρέπει να παίζει το Αγιον Ορος «στα της ψυχής, στα του πνεύματος και στα του ανθρώπου» μάλλον δεν με αφορούν. Εκείνο το τελευταίο όμως «στα της εξωτερικής πολιτικής της πατρίδας μας» μάλλον με ξένισε λίγο. Και αναρωτήθηκα: Ενα κόμμα της Αριστεράς, το οποίο διεκδικεί την εξουσία, δίνει διαβεβαιώσεις σ’ ένα σύμπλεγμα μοναστηριών ότι θα τα βοηθήσει να παίζουν ρόλο στην εξωτερική πολιτική της χώρας; Δηλαδή, παραχωρεί (για την ακρίβεια, θα εξακολουθήσει να παραχωρεί) ένα κομμάτι της εξωτερικής πολιτικής της χώρας στους μοναχούς;

Αν αυτό εννοούσε η φίλτατη Ρένα Δούρου και αν αυτό που εννοούσε εκφράζει την ηγεσία του κόμματός της, νομίζω ότι υπάρχει ένα πρόβλημα. Εκτός και αν και αυτό το κόμμα, όπως αρκετά άλλα, δεν είχαν αντίρρηση, τα προηγούμενα χρόνια περισσότερο και τώρα λιγότερο, όταν αρχιερείς και άλλοι, ως μη όφειλαν, έπαιζαν ανάλογο ρόλο. Συνδιαμόρφωναν κομμάτια της εξωτερικής μας πολιτικής. Το όνομα Χριστόδουλος το θυμόμαστε όλοι. Οπως και τα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό που οργάνωνε η ιεραρχία τα θυμόμαστε όλοι.

Προφανώς είναι θεμιτό για τα ελληνικά δεδομένα, ένα κόμμα εξουσίας να λειαίνει τις θέσεις του, προκειμένου να προσελκύσει όσο το δυνατόν περισσότερους ψηφοφόρους. Ετσι συμβαίνει πάντα. Αυτό που δεν έχει συμβεί ωστόσο είναι αυτή η «λείανση» να προέρχεται από ένα κόμμα με αριστερό πρόσημο. Και η αλήθεια είναι πως δεν πρόκειται για το μοναδικό σχετικό… κρούσμα. Υπάρχουν πολλά ακόμα που δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βλέπει τώρα πια με διαφορετικό μάτι την Εκκλησία. Πιο φιλικό να το πω;

Κορυφαίο παράδειγμα είναι η εκκωφαντική σιωπή του απέναντι στην εξαίρεση των ιερέων από τα κύματα απολύσεων και διαθεσιμοτήτων δημόσιων υπαλλήλων. Οι περίπου 10.000 αμειβόμενοι από το Δημόσιο ιερείς έχουν εξαιρεθεί και από τις απολύσεις και από τις διαθεσιμότητες. Φρόντισε γι’ αυτό ο πρωθυπουργός, ο οποίος ωστόσο ποτέ δεν έκρυψε τις σχετικές του διαθέσεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο δεν θυμάμαι να έκανε μια μικρή ή μεγαλύτερη φασαρία για το θέμα. Θεωρεί κι αυτός πως η χώρα έχει μεγαλύτερη ανάγκη από ιερείς απ’ ό,τι καθηγητές, γιατρούς και καθαρίστριες που απολύονται ή μπαίνουν σε διαθεσιμότητα;

Εφσυν, 23 Μαρτίου 2014

Κριτήρια ψήφου σ' ένα προς ένα τα μέτωπα

Κριτήρια ψήφου σ' ένα προς ένα τα μέτωπα

Με τύμπανα πολέμου στην Ουκρανία ξεκίνησε η βδομάδα που πέρασε, με νέα επίθεση στα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα έκλεισε. Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ αποφάσισε για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μια σειρά μέτρα εξειδίκευσης και ταχείας εφαρμογής της αντιλαϊκής πολιτικής σε όλα τα κράτη - μέλη, με βάση τη χαραγμένη εδώ και χρόνια στρατηγική της για την ενίσχυση των μονοπωλίων. Οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν την εκτίμηση του ΚΚΕ ότι η καπιταλιστική ανάκαμψη θα πατήσει πάνω σε ισοπεδωμένα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα. Επιβεβαιώνεται ότι το ζήτημα για το λαό, τους εργαζόμενους είναι εάν θα ψάχνουν μάταια λύσεις μέσα στο δοκιμασμένο και αντιλαϊκό καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης, δρόμο του κεφαλαίου ή θα διαλέξουν άλλο δρόμο χωρίς τις δεσμεύσεις του κεφαλαίου, των μονοπωλίων και της ΕΕ. Με αυτό το κριτήριο θα πρέπει να σταθούν μπροστά στις κάλπες του Μάη.

Το κλάμα για την Ουκρανία

Κριτήρια ψήφου παρέχουν στο σύνολό τους οι εξελίξεις της βδομάδας που πέρασε. Ας αρχίσουμε από την Ουκρανία. Περίσσεψαν οι κραυγές και οι διακηρύξεις ηγετών και αξιωματούχων της ΕΕ, των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και άλλων «δυτικών» καπιταλιστικών κρατών ότι η ενσωμάτωση της Κριμαίας στη Ρωσία είναι κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς Δικαίου. Μάλιστα, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, είπε - άκουσον, άκουσον - ότι «δεν είναι δυνατό στον 21ο αιώνα οι όποιες διαφορές να λύνονται με τα όπλα». Αραγε, δεν του έχει πει κανείς τίποτα για το Ιράκ, το Αφγανιστάν, τη Λιβύη, πόσο μάλλον για την Γιουγκοσλαβία; Αλλωστε, ΗΠΑ και ΕΕ δε στήριξαν ποικιλοτρόπως το συνονθύλευμα της ουκρανικής αντιπολίτευσης που αποτελείται από εθνικιστές μέχρι νεοναζί παραστρατιωτικούς ενάντια στην κυβέρνηση Γιανουκόβιτς, επεμβαίνοντας ανοιχτά στις εσωτερικές υποθέσεις της Ουκρανίας; Οταν η καπιταλιστική Ρωσία αξιοποίησε τα φιλορωσικά αισθήματα του ντόπιου πληθυσμού, το φόβο από τη δράση φασιστικών οργανώσεων, για να βάλει εμπόδια στους σχεδιασμούς τους, να κατοχυρώσει τα δικά της συμφέροντα σε μια περιοχή που θεωρεί «αυλή της», ΗΠΑ και ΝΑΤΟ έσχισαν τα ρούχα τους. Το ΚΚΕ με σαφήνεια τοποθετήθηκε ότι λύση για το λαό της Κριμαίας δεν μπορεί να αποτελέσει η καπιταλιστική Ρωσία που προέκυψε από την αντεπανάσταση, την ανατροπή του σοσιαλισμού και αποτελεί ανερχόμενη καπιταλιστική δύναμη. Πρέπει, όμως, να επισημάνουμε ότι χρειάζεται ο ελληνικός λαός, η ελληνική εργατική τάξη να ανησυχήσουν για το ρόλο που επιδιώκει να παίξει η ελληνική αστική τάξη στο πλευρό του «ευρωατλαντισμού» στην ευρύτερη περιοχή, επιδιώκοντας «γεωπολιτική αναβάθμιση» και μπλέκοντας το λαό μας στα γεωπολιτικά παιχνίδια. Εχει, λοιπόν, και από αυτήν τη σκοπιά σημασία η καταδίκη της ΕΕ και των κομμάτων του κεφαλαίου και του ευρωμονόδρομου η ενίσχυση του ΚΚΕ.

Το νέο αστέρι στην Ιταλία

Να περάσουμε λίγο από την Ιταλία, όπου η αστική τάξη ανακάλυψε το νέο αστέρι της στο πρόσωπο του Ρέντσι, ο οποίος, όπως κάθε διαχειριστής της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, επιδιώκει να δώσει ορισμένα «ψιχία» από τα «νόμιμα κλεμμένα» των προηγούμενων χρόνων, για να χτίσει νέες συμμαχίες με μικροαστικά κυρίως στρώματα, κοιμίζοντας ταυτόχρονα τους εργαζόμενους. Ανακοίνωσε μείωση φόρων για επιχειρήσεις (κύρια μικρομεσαίες), αλλά και φορολογική ελάφρυνση κατά 1.000 ευρώ όσων έχουν ετήσιο εισόδημα μέχρι 25.000 ευρώ. Σε όλες τις «πτώσεις κλίνει» ότι στόχος του είναι η ενίσχυση της «ανταγωνιστικότητας» των ιταλικών μονοπωλίων. Ταυτόχρονα, ετοιμάζεται να επεκτείνει τη μερική απασχόληση διαλύοντας ό,τι έχει μείνει από σταθερή δουλειά με δικαιώματα στο όνομα της αντιμετώπισης της ανεργίας. Αποδεικνύεται κι εκεί ότι όλα αυτά που εμφανίζονται ως «φιλολαϊκά» «πατάνε» στα ερείπια που αφήνει η καπιταλιστική κρίση και τα οποία θα παραμείνουν ως παρακαταθήκη και στην όποια ανάκαμψη. Το λεγόμενο «φαινόμενο Ρέντσι» - όπως πριν «ο άνεμος αλλαγής που θα έφερνε ο Ολάντ στη Γαλλία», ή «η αλλαγή που έφερε ο πρώτος μαύρος Πρόεδρος στις ΗΠΑ, Μπ. Ομπάμα» - είναι προπαγανδιστική τακτική που χρησιμοποιείται για την αναμόρφωση του αστικού πολιτικού σκηνικού, εξασφαλίζοντας σταθερές κυβερνήσεις που θα ενισχύσουν το ιταλικό κεφάλαιο και ταυτόχρονα θα εμπεδώσουν στους εργαζόμενους την κοινωνική συναίνεση και την ταξική συνεργασία. Ενας παραλληλισμός με όσα συμβαίνουν στη χώρα μας παρέχει ένα ακόμα ασφαλές κριτήριο στο λαό μπροστά στις εκλογές.

Τα διαρθρωτικά μέτρα

Η νέα συμφωνία κυβέρνησης - τρόικας φέρνει στην επιφάνεια μια σειρά από τα λεγόμενα «διαρθρωτικά μέτρα». Πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα πακέτο αναδιαρθρώσεων που έχουν ως στόχο τη διαμόρφωση νέων πεδίων καπιταλιστικής κερδοφορίας και ταυτόχρονα τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, τις βαθιές και μακροχρόνια αντιδραστικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις. Ο «Ριζοσπάστης» σήμερα φιλοξενεί αφιέρωμα στις σελίδες του που αναδεικνύει ανάγλυφα το πώς αυτοί οι στόχοι που περιλαμβάνονται στη συμφωνία αποτελούν πάγιους στόχους του κεφαλαίου από την αρχή της δεκαετίας του 1990 αποτυπωμένοι σε όλες τις συνθήκες της ΕΕ. Αποδεικνύεται περίτρανα ότι δεν είναι απλώς τα μνημόνια, οι δανειακές συμβάσεις, τα μοντέλα διαχείρισης της κρίσης που ευθύνονται για τα δεινά του λαού, αλλά ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης και η ΕΕ που τον στηρίζει. Κριτήριο ψήφου η απόδειξη ότι η ΕΕ και ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης είναι γκιλοτίνα για τα δικαιώματα της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Σ' αυτό πρέπει να δοθεί απάντηση και να είναι ακαριαία. Να το πληρώσουν και στην κάλπη τα κόμματα που στηρίζουν την ΕΕ, που παρουσιάζουν σαν μονόδρομο την Ευρωένωση των μονοπωλίων, ή καλλιεργούν αυταπάτες ότι η λυκοσυμμαχία μπορεί να γίνει φιλολαϊκή. Με ισχυρό ΚΚΕ στις κάλπες του Μάη.

...η έξοδος από το μνημόνιο...

Κριτήριο ψήφου και οι υποσχέσεις της κυβέρνησης για έξοδο από το μνημόνιο που θα ανακουφίσει το λαό. Ψεύτικες υποσχέσεις, σε μια περίοδο μάλιστα που έχουν διαμορφωθεί τέτοιοι μηχανισμοί σε επίπεδο ΕΕ, με επιτήρηση χωρών και επιβολή αντιλαϊκών μέτρων, που μπορούν να κάνουν τη δουλειά που έκανε μέχρι σήμερα η τρόικα. Ως εκ τούτου, το δίλημμα που βάζει ο ΣΥΡΙΖΑ ότι στις ευρωεκλογές κρίνεται το «ή Μνημόνια ή Ευρώπη των λαών» όχι μόνο δε στέκει, αλλά είναι και παραπλανητικό, ιδιαίτερα όταν προέρχεται από δυνάμεις που είναι υπέρ της ΕΕ. Η ΕΕ σημαίνει μνημόνια διαρκείας, δεν μπορεί να γίνει Ευρώπη των λαών. Ακόμη και αν αυτά τα μνημόνια δεν ονομάζονται έτσι, αλλά αποκτήσουν στην πορεία άλλο όνομα.

...και το μνημόνιο διαρκείας

Στο μεταξύ, πυκνώνουν τα μαύρα σύννεφα πάνω από τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα που έχουν απομείνει. Κυβέρνηση και τρόικα συμφώνησαν ή δρομολογούν ανατροπές, όπως: Παραπέρα μείωση των εργοδοτικών εισφορών που θα διευρύνει την τρύπα στα έσοδα των Ταμείων και ήδη έχει ξεκινήσει η συζήτηση για τα επόμενα αντιασφαλιστικά μέτρα, στο όνομα της «βιωσιμότητας» του ασφαλιστικού συστήματος. Μείωση των τριετιών και μάλιστα με την επίκληση της προστασίας των μακροχρόνια ανέργων. Απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων. Στο τραπέζι παραμένει η αυστηροποίηση του πλαισίου για την κήρυξη απεργίας από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, αλλά και η νομοθέτηση του «λοκ άουτ» για λογαριασμό της εργοδοσίας.

Οι μάχες μπροστά

Το πώς αυτή η κατάσταση μπορεί να αντιστραφεί προς όφελος της εργατικής τάξης και του λαού, πρέπει να απασχολήσει σοβαρά τους εργαζόμενους, μπροστά και στην 24ωρη πανελλαδική απεργία στον ιδιωτικό τομέα, που κηρύχτηκε για τις 9 Απρίλη. Οι δυνάμεις που συγκροτούν τη συνδικαλιστική πλειοψηφία στη ΓΣΕΕ πέρα από την ευθύνη τους διαχρονικά για την επίθεση σε βάρος των εργαζομένων ετοιμάζονται να υπογράψουν με τις εργοδοτικές Ενώσεις Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, που νομιμοποιεί τους μισθούς πείνας των 586 ευρώ μεικτά και παραπέμπει στη δευτέρα παρουσία οποιαδήποτε συζήτηση για αυξήσεις στους μισθούς. Το ίδιο κάνουν και οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, που παρουσιάζουν τα μέτρα ως αποτέλεσμα του μνημονίου. Αναπαράγουν στο κίνημα τη λογική της ανάθεσης, αφού όλα θα τα λύσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ!!! ... καλλιεργώντας αυταπάτες ότι μια άλλη διαχείριση, χωρίς σύγκρουση με το κεφάλαιο και την εξουσία του, μπορεί να ανακόψει την επίθεση, να φέρει πίσω κατακτήσεις. Μπροστά στην απεργία πρέπει να σημάνει συναγερμός. Με ευθύνη του κάθε σωματείου, να αξιοποιηθεί η οργάνωση της απεργίας στους κλάδους στην κατεύθυνση της ανασύνταξης του κινήματος.

ΗΠΑ - ΕΕ - ΡΩΣΙΑ Περιπλέκεται το «κουβάρι» των αντιθέσεων

ΗΠΑ - ΕΕ - ΡΩΣΙΑ

Περιπλέκεται το «κουβάρι» των αντιθέσεων

...Εντονες αμφιβολίες εκφράζονται αν κυρίως η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι σε θέση να προχωρήσει σε οικονομικά αντίποινα δίχως να υπονομεύσει και τη δική της, ασταθή ακόμη λόγω οικονομικής κρίσης και αναιμικής ανάκαμψης, οικονομία

Eurokinissi

Η ενσωμάτωση της Κριμαίας στη Ρωσία ως γεγονός ωθεί ΗΠΑ και ΕΕ να προχωρήσουν στη σταδιακή λήψη κυρώσεων, ωστόσο διεθνείς αναλυτές και μεγάλα δυτικά ειδησεογραφικά δίκτυα εκφράζουν έντονες αμφιβολίες για το κατά πόσο κυρίως η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι σε θέση να προχωρήσει σε οικονομικά αντίποινα δίχως να υπονομεύσει και τη δική της, ασταθή ακόμη λόγω οικονομικής κρίσης και αναιμικής ανάκαμψης, οικονομία.
Χαρακτηριστικό είναι δημοσίευμα της ιστοσελίδας του αμερικανικού «CNN», στο οποίο υπογραμμίζεται ότι οι ισχυροί οικονομικοί και επιχειρηματικοί δεσμοί που έχουν αναπτύξει τα τελευταία χρόνια η Ρωσία και η ΕΕ περιορίζουν τα περιθώρια αντιδράσεων της Δύσης έναντι των ρωσικών κινήσεων στην Ουκρανία. Χαρακτηρίζει «απρόθυμη» την ΕΕ να ακολουθήσει τις ΗΠΑ στην επιβολή πραγματικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας καθώς όπως αναφέρει «με δεδομένο ότι η Ευρωζώνη δεν έχει εξέλθει ακόμη με βεβαιότητα από την κρίση, (η ΕΕ) δεν θα ήθελε να υπονομεύσει την ανάκαμψή της, στην παρούσα φάση τουλάχιστον».
Επισημαίνει ότι οι εμπορικές συναλλαγές αγαθών μεταξύ Ρωσίας και ΕΕ έφτασαν τα 336 δισ. ευρώ το 2012 (σ.σ. αν υπολογιστεί και η αξία του τομέα των υπηρεσιών, το ποσό εκτινάσσεται στα 520 δισ. ευρώ), ωστόσο οι σχέσεις των δύο επεκτείνονται πολύ πέραν του ενεργειακού τομέα, καθώς η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στη Ρωσία, με τις ευρωπαϊκές επενδύσεις (άμεσες και έμμεσες) να αντιπροσωπεύουν το 75% του συνόλου των ξένων επενδύσεων στη χώρα.

Ορισμένα βασικά οικονομικά μεγέθη

Οπως καταγράφουν τα στοιχεία της CIA (The World Factbook 2013), η συνολική αξία των ρωσικών εξαγωγών το 2012 έφτασε στα 515 δισ. δολάρια, με βασικά εξαγώγιμα προϊόντα πετρέλαιο και πετρελαϊκά προϊόντα, φυσικό αέριο, μέταλλα, χημικά, ξυλεία κ.ά. και κύριους εξαγωγικούς προορισμούς την Ολλανδία (14,6%), την Κίνα (6,8%), τη Γερμανία (6,8%), την Ιταλία (6,2%), την Τουρκία (5,2%), την Ουκρανία (5,2%) και τη Λευκορωσία (4,7%). Σύμφωνα με την παραπάνω πηγή, η Ρωσία εισήγαγε την ίδια χρονιά αγαθά συνολικής αξίας 341 δισ. δολαρίων, κυρίως μηχανήματα - οχήματα, φάρμακα, ημιτελή μεταλλικά προϊόντα, πλαστικά και τρόφιμα. Οι εισαγωγές προέρχονται κυρίως από Κίνα (16,6%), Γερμανία (12,2%) Ουκρανία (5,7%) Ιαπωνία (5%), ΗΠΑ (4,9%) Γαλλία (4,4%) και Ιταλία (4,3%). Οι άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα το Δεκέμβρη του 2013 έφτασαν τα 552,8 δισ. δολάρια από 497,8 δισ. δολάρια που έφταναν ένα χρόνο πριν, ενώ οι ρωσικές άμεσες ξένες επενδύσεις στο εξωτερικό υπολογίζονται στα 439,2 δισ. δολάρια το Δεκέμβρη του 2013, όταν ένα χρόνο πριν έφταναν τα 387 δισ. δολάρια.
Πάντως, αν και ο όγκος των ξένων κεφαλαίων που έχουν τοποθετηθεί στη ρωσική οικονομία δείχνει ιδιαίτερα μεγάλος και με αυξητική τάση, έχει ιδιαίτερη σημασία να εξετάσει κάποιος τις χώρες προέλευσής τους. Ετσι, σε στοιχεία που παραθέτει η επίσημη στατιστική υπηρεσία της Ρωσίας (Rostat) και η Επιτροπή Εμπορίου και Ανάπτυξης του ΟΗΕ (UNCTAD - World Investment Report 2013), κυριότεροι ξένοι επενδυτές στη χώρα είναι η Κύπρος, η Ολλανδία και οι Βρετανικές Παρθένες Νήσοι, χώρες που ταυτόχρονα αποτελούν και τους μεγαλύτερους υποδοχείς ρωσικών επενδύσεων. Η έκθεση του ΟΗΕ επισημαίνει ότι μεγάλος όγκος ρωσικών κεφαλαίων με τη λεγόμενη μέθοδο του «round trip» τοποθετούνται σε υπεράκτιες εταιρείες στις παραπάνω χώρες και στη συνέχεια επιστρέφουν στη Ρωσία. Χαρακτηριστικότερα παραδείγματα αποτελούν η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ατσαλιού, η «Evraz», η οποία ανήκει σε κυπριακή υπεράκτια εταιρεία ρωσικών συμφερόντων, και η τέταρτη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ατσαλιού, η «NLMK», που επίσης ανήκει κατά 85,5% στην κυπριακή υπεράκτια «Fletcher Group Holding», επίσης ρωσικών συμφερόντων.
Στην έκθεση καταγράφονται οι επενδυτικές ροές ρωσικών κεφαλαίων προς άλλες δυτικές χώρες, με βασικούς προορισμούς την Ελβετία (13 δισ. δολάρια), το Λουξεμβούργο (12 δισ.), το Η. Βασίλειο (11 δισ.), τη Γερμανία (7 δισ.), αλλά και τις ΗΠΑ (10 δισ.) Ως επενδύσεις που άπτονται άμεσα των βρετανικών συμφερόντων πρέπει να υπολογιστούν και οι τοποθετήσεις στο Γιβραλτάρ που φθάνουν τα 6 δισ. δολάρια. Αντίστοιχα, μεγάλα κεφάλαια έχουν τοποθετήσει στη Ρωσία, η Γερμανία (19 δισ.), η Σουηδία (16 δισ.) η Γαλλία (15 δισ.) και η Ιρλανδία (9 δισ.).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της UNCTAD, η Ρωσία βρίσκεται στην 9η θέση μεταξύ των 20 κρατών που προσέλκυσαν το 2012 το μεγαλύτερο όγκο ξένων επενδύσεων (51 δισ.), με πρώτη τις ΗΠΑ (168 δισ.), δεύτερη την Κίνα (121 δισ.) και τρίτο το Χονγκ Κονγκ (75 δισ.), ενώ κατατάσσεται 8η όσον αφορά τις εξαγωγές κεφαλαίων, ύψους επίσης 51 δισ. δολάρια. Στην κορυφή της λίστας εξαγωγής επενδυτικών κεφαλαίων ήταν οι ΗΠΑ με 329 δισ. και ακολουθούνται από την Ιαπωνία (123 δισ.), την Κίνα (84 δισ.), το Χονγκ Κονγκ (84 δισ.), το Η. Βασίλειο (71 δισ.), τη Γερμανία (67 δισ.), τον Καναδά (54 δισ.). Ειδικά για τις τοποθετήσεις γερμανικών κεφαλαίων στη Ρωσία, από το συνδυασμό των παραπάνω στοιχείων, προκύπτει ότι για κάθε 3,5 δολάρια που επένδυσε στο εξωτερικό η Γερμανία το 2013 το ένα κατευθυνόταν στη Ρωσία. Σημειώνεται ότι τα παραπάνω ποσά αφορούν μόνο τις άμεσες επενδύσεις που επίσημα καταγράφονται και όχι τις επενδύσεις χαρτοφυλακίου (ομόλογα κ.ά.) ή ...άλλου τύπου συναλλαγές.

Επεκτείνονται και οι επενδύσεις των ΗΠΑ

Μέχρι σήμερα η αξία των άμεσων αμερικανικών επενδύσεων στη Ρωσία είναι σχετικά μικρή, περί τα 15 δισ. δολάρια υπολογίζεται, ωστόσο μεγάλες αμερικανικές εταιρείες ετοιμάζουν το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα να αυξήσουν τα μερίδιά τους στην οικονομία της χώρας. Φαίνεται ότι δεν λαμβάνουν ιδιαίτερα υπόψη την πρόσφατη δήλωση του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζον Κέρι, ο οποίος κάλεσε τις αμερικανικές εταιρείες να σκεφτούν ιδιαίτερα εάν θέλουν να κάνουν «μπίζνες» με μία χώρα που συμπεριφέρεται με τέτοιον τρόπο, αμέσως μετά τα γεγονότα της Κριμαίας. Με εξαίρεση τα 33 δισ. δολάρια εμπορικών συναλλαγών που κατέγραψαν οι ΗΠΑ και η Ρωσία το 2013, τέσσερα μεγάλα αμερικανικά μονοπώλια έχουν μπει για τα καλά στη ρώσικη οικονομία και ετοιμάζουν περαιτέρω επέκταση. Συγκεκριμένα:
Η «Ford» πούλησε 105.000 οχήματα το 2013, έχοντας συνολικό μερίδιο στην εγχώρια αγορά αυτοκινήτου - τη δεύτερη στην Ευρώπη από άποψη πωλήσεων - 3,8%, όπου πέρυσι πουλήθηκαν συνολικά 2,8 εκατ. οχήματα. Η «Ford» έχει συστήσει κοινοπραξία με τη ρωσική «Sollers» και ήδη λειτουργεί μαζί της τρία εργοστάσια, ενώ ετοιμάζει ακόμη ένα, την ώρα που μειώνει την παραγωγή στη Μ. Βρετανία και το Βέλγιο και τη μεταφέρει στη Ρωσία. Η «General Motors» πούλησε πέρσι 258.000 οχήματα, με μερίδιο αγοράς 9,1%, το εργοστάσιό της στην Αγία Πετρούπολη παράγει ετησίως 98.000 οχήματα, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη σχέδια επέκτασης, με σκοπό την ετήσια κατασκευή 230.000 οχημάτων μέχρι το 2015. Η «Exxon Mobil» συνεργάζεται με την κρατική «Rosneft» για έρευνες υδρογονανθράκων στην αρκτική ζώνη της Ρωσίας στη Δ. Σιβηρία, αλλά και στη Μαύρη Θάλασσα σε κοιτάσματα κοντά στην Κριμαία. Σε αντάλλαγμα του επενδυτικού της προγράμματος, η «Exxon» έχει λάβει 15ετή εξαίρεση καταβολής φόρων για τις ποσότητες πετρελαίου που θα εξάγει μετά την ανεύρεση των κοιτασμάτων και την άντληση των αποθεμάτων. Ακόμη, η «Citigroup» (χρηματοπιστωτικό ίδρυμα) έχει σύνολο ενεργητικού στη χώρα 10,3 δισ. δολάρια, ενώ η έκθεση της «J.P. Morgan» στη ρωσική αγορά αποτιμάται στα 4,7 δισ. δολάρια.

«Απρόθυμη» Ευρώπη...

Σε άρθρο του ο Lee Wolosky (έχει διατελέσει σύμβουλος του Μπιλ Κλίντον και του Τζ. Μπους) στο αμερικανικό περιοδικό «Foreign Affairs» αμφιβάλλει για το κατά πόσο μπορούν να επιβληθούν οικονομικές κυρώσεις «τύπου Ιράν». Οπως αναφέρει, ενεργειακές κυρώσεις θα μπορούσαν να πλήξουν μία οικονομία οι ετήσιες εξαγωγές της οποίας στηρίζονται κατά 70% στα ενεργειακά προϊόντα, όμως οι Ευρωπαίοι προμηθεύονται ένα μεγάλο μέρος του πετρελαίου και του φυσικού αερίου της Ρωσίας. Επιπλέον τέτοιου τύπου μέτρα «ίσως να προκαλέσουν ένα σοκ στις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου, που θα μπορούσε να υπονομεύσει την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη. Σε γενικές γραμμές, οι κυρώσεις λειτουργούν καλύτερα όταν υπάρχει ασυμμετρία, όχι αλληλεξάρτηση».
Επιπλέον ενώ χαρακτηρίζει τις τραπεζικές κυρώσεις ως «"πυρηνική" επιλογή που θα πρέπει να προορίζεται για μια πιο σκανδαλώδη ρωσική συμπεριφορά από όσο η προσάρτηση της Κριμαίας», θεωρεί αμφίβολη την επιτυχία τους, καθώς και πάλι δύσκολα η ΕΕ θα ακολουθούσε. Καταλήγει την ανάλυσή του σημειώνοντας ότι στην περίπτωση που η Ρωσία δεν σταματήσει στα σύνορα της Κριμαίας, τότε «...το διεθνές κλίμα, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, θα αλλάξει γρήγορα. Ο Πούτιν θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι οι κανόνες του παιχνιδιού θα αλλάξουν επίσης - και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να αφήσουν λυτά όλα τα σκυλιά του οικονομικού πολέμου».
Από όλα τα παραπάνω στοιχεία φαίνεται ότι ισχυρές μερίδες κεφαλαίου σε ΗΠΑ και ΕΕ δε βλέπουν με καλό μάτι τις κυρώσεις στη Ρωσία λόγω Ουκρανίας, αναδεικνύοντας όντως ένα ισχυρό πλέγμα ανταγωνισμών που περιπλέκεται με τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς σε διάφορα σημαία του πλανήτη. Πώς θα διαμορφώνονται οι εξελίξεις μένει να το δούμε. Πάντως ό,τι και αν γίνει, τη νύφη την πληρώνουν οι λαοί. Με δεδομένο ότι η ιμπεριαλιστική ειρήνη και ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.

Επιταχύνεται η επέμβαση ΗΠΑ και ΕΕ στην Ουκρανία

Επιταχύνεται η επέμβαση ΗΠΑ και ΕΕ στην Ουκρανία

Προετοιμάζεται το έδαφος για ίδιο «μοντέλο» σε Γεωργία και Μολδαβία

Οι υπογραφές των εκπροσώπων των αστών Ουκρανίας και ΕΕ βάζουν και άλλες αλυσίδες στον ουκρανικό λαό

Eurokinissi

Η ανοιχτή επέμβαση των ιμπεριαλιστών των ΗΠΑ και της ΕΕ, που στήριξαν με κάθε τρόπο το συνονθύλευμα της ουκρανικής αντιπολίτευσης εθνικιστών και νεοναζί παραστρατιωτικών για την πραξικοπηματική ανατροπή του Προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, με την εξέλιξη της βδομάδας και την υπογραφή από τον πρωθυπουργό της πραξικοπηματικής κυβέρνησης, Αρσένι Γιάτσενιουκ, της συμφωνίας σύνδεσης της Ουκρανίας με την ΕΕ, επιχειρείται να θεωρηθεί δεδομένη από όλες τις αστικές κυβερνήσεις της λυκοσυμμαχίας. Επιχειρούν να ξεχαστεί ότι η νέα αστική εξουσία καταπάτησε το συμβιβασμό της πρώην κυβέρνησης με την τότε αντιπολίτευση, στις 21 Φλεβάρη, και μάλιστα παρουσία των ΥΠΕΞ της Γερμανίας και της Πολωνίας. Πλέον, η προσοχή έχει στραφεί στην απάντηση που ήρθε από την καπιταλιστική Ρωσία, που αξιοποιώντας τα φιλορωσικά αισθήματα του ντόπιου πληθυσμού, το φόβο από τη δράση φασιστικών οργανώσεων, οδήγησε τη χερσόνησο της Κριμαίας στη δική της αγκαλιά (η περιοχή ως αυτόνομη είχε περάσει διοικητικά τη δεκαετία του '50 στο πλαίσιο της ΕΣΣΔ στην Ουκρανία και παρέμεινε μετά την ανατροπή). Τώρα οι ...ευαίσθητοι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ και της ΕΕ μιλούν για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και αμφισβητούν το δημοψήφισμα στην Κριμαία, τη διάθεση της πλειοψηφίας για ένωση με τη Ρωσία.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι η γεωστρατηγική διαπάλη με τα δύο δεδομένα της ενσωμάτωσης της Κριμαίας στη Ρωσία από τη μια και της όλο και μεγαλύτερης πρόσδεσης της Ουκρανίας στους ευρωατλαντικούς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς ΕΕ και ΝΑΤΟ, από την άλλη, αλλά και την ίδια προοπτική άλλων χωρών που προέκυψαν μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ (με πρώτες τις Γεωργία και Μολδαβία) θα κλιμακωθεί. Η αντιπαράθεση των μονοπωλιακών ομίλων και των δύο ιμπεριαλιστικών κέντρων αφορά τις σφαίρες επιρροής, τον έλεγχο ενεργειακών πόρων και δρόμων μεταφοράς τους και αυτά τα στοιχεία ακόμα και αν βρεθεί μια νέα ισορροπία είναι ο βασικός κίνδυνος για το μέλλον των λαών της περιοχής και ευρύτερα του κόσμου. Ο ιμπεριαλισμός, δηλαδή ο μονοπωλιακός καπιταλισμός, είναι ο κόσμος των ανταγωνισμών και των αντιθέσεων, που είτε φτάνουν σε κάποιο νέο συμβιβασμό είτε φτάνουν στα άκρα, την ιμπεριαλιστική ειρήνη διαδέχεται ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος για να γίνει καινούργια μοιρασιά.

Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ

Ας δούμε, όμως, τις νέες «ψηφίδες» στη σύνθετη κατάσταση που διαμορφώνεται με αφορμή τις εξελίξεις στην Ουκρανία.
Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ των «28», που ολοκληρώθηκε την Παρασκευή, επικύρωσε το πρώτο τμήμα της πολιτικής συμφωνίας με τη νέα αστική κυβέρνηση της Ουκρανίας, και άφησε για τη συνέχεια την προώθηση της οικονομικής και εμπορικής συμφωνίας, για μετά τις 25 Μάη οπότε έχει οριστεί να γίνουν οι λεγόμενες προεδρικές εκλογές.
Στις αποφάσεις των «28» προβλέπεται να υπάρξει συνεργασία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, για να προχωρήσουν παραπέρα οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, δηλαδή μέτρα υπέρ του κεφαλαίου σε όλους τους τομείς (αυτό που ονομάζουν και στην Ουκρανία και στη χώρα μας και σε όλη την ΕΕ ως «διαρθρωτικές αλλαγές», που ντύνονται με δήθεν πάλη «ενάντια στη διαφθορά» και «δημοσιονομικές προσαρμογές»). Η συνέχεια για τον ουκρανικό λαό θα είναι οδυνηρή με σειρά αντιλαϊκών μέτρων. Επίσης, γίνεται υποκριτικά λόγος για σεβασμό των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, όπως και γενικόλογα για την «καταπολέμηση του εξτρεμισμού».
Ταυτόχρονα, το «μοντέλο» της «βοήθειας» στην Ουκρανία από την ΕΕ οι «28» αναφέρουν κατηγορηματικά ότι πρέπει να προωθηθεί και στην περίπτωση των άλλων πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών της Γεωργίας και της Μολδαβίας, με ανάλογες συμφωνίες σύνδεσης, που θέλουν να προχωρήσουν έως το φετινό Ιούνη. Αν και δεν υπήρξε αντίδραση από την κυβέρνηση της Ρωσίας το σίγουρο είναι ότι με το παραπέρα στρίμωγμα της αστικής τάξης της Ρωσίας γύρω από τα σύνορα πρέπει να αναμένεται η αντίδρασή της, όπως και στην περίπτωση όταν από τον περασμένο Νοέμβρη άρχισε το πρεσάρισμα στον Γιανουκόβιτς, που ήθελε να έχει σχέσεις και με τα δύο κέντρα, και παζάρευε και με την ΕΕ και με τη Ρωσία.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων δεν λείπει και υποκριτική αναφορά από τους ιμπεριαλιστές ότι στον «21ο αιώνα δεν υπάρχει χώρος για αλλαγή των συνόρων μέσω της δύναμης της πυγμής και της επιβολής». Λες και τα σύνορα στα Βαλκάνια άλλαξαν με ...προσφορά λουλουδιών.

Νέες κυρώσεις

Στη σύνοδο της ΕΕ, όπως αναμενόταν, δόθηκε συνέχεια και στις κυρώσεις προς τη Ρωσία «για την προσάρτηση της Κριμαίας» και σε συνολικά 33 αξιωματούχους επιβλήθηκε απαγόρευση έκδοσης βίζας και «πάγωμα» περιουσιακών στοιχείων. Σε αυτούς που υπόκεινται σε κυρώσεις περιλαμβάνονται και υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι από το στενό περιβάλλον του Πούτιν, όπως ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης, Ντμίτρι Ρογκόζιν. Ομως, και από αστούς αναλυτές ομολογείται ότι έως τώρα οι κυρώσεις είναι ...χαλαρές παρά τις φραστικές εξάρσεις. Και ο λόγος είναι ότι οι αστικές κυβερνήσεις, που εκπροσωπούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου σε κάθε χώρα, «ζυγίζουν» καλά τις αμφίπλευρες συνέπειες από ενδεχόμενα οικονομικά μέτρα κατά της Ρωσίας. Η επιφυλακτικότητα υπάρχει και στις αντιδράσεις των ΗΠΑ, που έχουν σχετικά λιγότερες εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία, από ό,τι η ΕΕ. Ιδιαίτερα το ζήτημα της ενεργειακής εξάρτησης της ΕΕ, ιδιαίτερα της Γερμανίας (κατά 35%), από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, είναι αυτό που μετράει περισσότερο. Γι' αυτό και οι «28» εξετάζουν τρόπους για το επόμενο διάστημα που διευρύνουν τους προμηθευτές Ενέργειας.
Στα πολιτικά μέτρα που πάρθηκαν, βέβαια, περιλαμβάνεται η ακύρωση της προγραμματισμένης για τις 3 Ιούνη συνόδου κορυφής με τη Ρωσία. Ενώ και η συμμετοχή της Ρωσίας στη λεγόμενη ομάδα G8 (των 8 πιο αναπτυγμένων καπιταλιστικών κρατών) τίθεται υπό εξέταση.
Επίσης, η ΕΕ ζήτησε ταχεία ανάπτυξη της αποστολής του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), δηλαδή και στρατιωτικών παρατηρητών, αλλιώς απείλησε ότι θα ξεκινήσει δική της αποστολή στην Ουκρανία. Την Παρασκευή το βράδυ, ο Οργανισμός αποφάσισε την ανάπτυξη αρχικά 100 παρατηρητών με προοπτική να φτάσουν τους 400, με δυνατότητα να πάνε σε όλη τη χώρα. Την απόφαση αυτή δέχτηκε και η Ρωσία, ωστόσο δεν έχει διευκρινιστεί αν θα αναπτυχθούν παρατηρητές και στη Χερσόνησο της Κριμαίας, που πλέον ανήκει στην ίδια. Αμέσως ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ, είδε την εξέλιξη ως «ένα βήμα που μπορεί να οδηγήσει σε αποκλιμάκωση της έντασης».

Οι εξελίξεις στη χώρα

Μέσα στην ίδια την Κριμαία πιο εύκολα στις ναυτικές δυνάμεις πιο δύσκολα στις άλλες βάσεις συνεχίζεται η παράδοση στις ρωσικές δυνάμεις. Ωστόσο, την Τετάρτη η ουκρανική Βουλή ενέκρινε ψήφισμα όπου δηλώνει ότι «θα συνεχίσει όσο χρόνο και να χρειαστεί την προσπάθεια απελευθέρωσης της Κριμαίας», ενώ καλεί και τους στρατιωτικούς να μην παραδώσουν εξοπλισμό και υποδομές και να παραμείνουν στη θέση τους, κάτι που πρακτικά δεν μπορεί να γίνει. Επίσης, ο πρωθυπουργός της πραξικοπηματικής κυβέρνησης μίλησε για απώλειες δισεκατομμυρίων αν χαθούν οι υποδομές στην Κριμαία. Ταυτόχρονα, η νέα αστική εξουσία προσπαθεί να ελέγξει τον κρατικό μηχανισμό και ιδιαίτερα το διπλωματικό σώμα, που προέρχεται από την προηγούμενη κυβέρνηση. Χαρακτηριστική η περίπτωση, την Παρασκευή το βράδυ, του Ουκρανού πρέσβη στην Αρμενία που ανακλήθηκε για διαβουλεύσεις μετά τις δηλώσεις του Αρμένιου Προέδρου ο οποίος επικοινωνώντας με τον Ρώσο Πρόεδρο του είπε ότι η περίπτωση της Κριμαίας είναι ένα «χαρακτηριστικό παράδειγμα της αυτοδιάθεσης των λαών». Βεβαίως στην περιοχή είναι ανοιχτό το ζήτημα του Ναγκόρνο Καραμπάχ (αυτόνομη περιοχή την περίοδο της ΕΣΣΔ), που αποτελεί μετά την ανατροπή σημείο τριβής ανάμεσα σε Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν και οδήγησε σε πόλεμο ανάμεσά τους έως το 1994.
Ενταση επίσης επικρατεί σε πολλές πόλεις της Ανατολικής Ουκρανίας, όπου ρωσόφωνοι σηκώνουν ζήτημα για δημοψηφίσματα αντίστοιχα με της Κριμαίας, με τη Ρωσία να λέει για την ώρα ότι θα υπερασπιστεί τα δικαιώματά τους με διπλωματικά και πολιτικά μέσα. Από την άλλη, πυκνώνουν οι προετοιμασίες για ΝΑΤΟικά γυμνάσια, το επόμενο διάστημα, πολλών χωρών που συνορεύουν με την Ουκρανία, με πρώτες την Πολωνία και τις Βαλτικές χώρες, όπου συσσωρεύονται στρατεύματα.
Στην ουκρανική Βουλή οι αντιδραστικές δυνάμεις προχωρούν σχεδιασμούς για την απαγόρευση του ΚΚ Ουκρανίας, όπως το σχετικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε την περασμένη Δευτέρα, ενώ συνεχίζονται επιθέσεις και τραμπουκισμοί των φασιστών σε κομμουνιστές και σε όποιον άλλο δεν τους αρέσει.

Αντίποινα της Ρωσίας

Και τυπικά επικυρώθηκε η ενσωμάτωση της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας και της αυτόνομης πόλης της Σεβαστούπολης στη Ρωσική Ομοσπονδία την Πέμπτη και την Παρασκευή, από τα δύο Σώματα της Βουλής, και υπογράφτηκε από τον Πρόεδρο Βλ. Πούτιν. Η ρωσική κυβέρνηση απάντησε κυρίως στις κυρώσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ που αφορούν αξιωματούχους με απαγορεύσεις έκδοσης βίζας και πάγωμα λογαριασμών με αντίστοιχες κυρώσεις που αφορούν εννέα αξιωματούχους των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων ο ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Τζον Μακέιν και ο πρόεδρος της Βουλής, επίσης ρεπουμπλικάνος Τζον Μπένερ.
Κυρίως όμως η ρωσική κυβέρνηση απειλεί οικονομικά τη νέα ηγεσία του Κιέβου θυμίζοντάς της ότι οι ευνοϊκές τιμές στο φυσικό αέριο ίσχυαν για την Ουκρανία πριν και τώρα πρέπει να πληρώσει το τίμημα να επιστρέψει τα χρωστούμενα για τις παραδόσεις ύψους 16 δισ. δολαρίων και άλλα δάνεια που επίσης δίνονταν με αντάλλαγμα την για 25 χρόνια ενοικίαση της βάσης της Σεβαστούπολης, όπου είναι ο ναύσταθμος της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα και ουσιαστικά η διέξοδός της στη Μεσόγειο.

Διέξοδος για τους λαούς υπάρχει

Από κάθε πλευρά στο παράδειγμα της Ουκρανίας, που βρέθηκε να είναι το «μήλον της Εριδος», αποδεικνύεται ότι ο λαός της βρίσκεται αντιμέτωπος με την καπιταλιστική βαρβαρότητα που κυριαρχεί τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Ρωσία, ως αποτέλεσμα της ανατροπής του σοσιαλισμού.
Χαμένοι θα βγαίνουν οι εργαζόμενοι, οι παραγωγοί του πλούτου και κερδισμένοι οι εκμεταλλευτές τους και αυτό θα συμβαίνει όσο οι πρώτοι, ανεξάρτητα από γλωσσικές ή ενθοτικές διαφορές, δεν συνειδητοποιούν ότι η λύση βρίσκεται όχι στην επιλογή ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου αλλά στην ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων, στην οικοδόμηση της εργατικής - λαϊκής εξουσίας, το μόνο δρόμο για να ζήσουν αρμονικά οι λαοί όπως έδειξε και η εμπειρία της πρώτης απόπειρας σοσιαλιστικής οικοδόμησης.

Ο καπιταλισμός δεν εξανθρωπίζεται

Ο καπιταλισμός δεν εξανθρωπίζεται

Άρθρο του Χούλιο Ντίας, στελέχους του ΚΚ των Λαών της Ισπανίας

Από τη δράση του ΚΚ των Λαών της Ισπανίας

Αναδημοσιεύουμε από την εφημερίδα του ΚΚ των Λαών της Ισπανίας «Ενότητα και Πάλη» («Unidad y Lucha») το άρθρο του Χούλιο Ντίας, μέλους της ΚΕ, με τίτλο «Οι πορείες για την αξιοπρέπεια ή όταν τίποτα δεν είναι αυτό που μοιάζει», σχετικά με το λεγόμενο κίνημα των αγανακτισμένων, που με τη συμβολή των οπορτουνιστών εξελίσσεται τώρα στην Ισπανία στην ίδια διαχειριστική κατεύθυνση και μετονομάζεται σε «κίνημα αξιοπρέπειας». Μάλιστα το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς το στηρίζει και χτες 22 Μάρτη είχε προγραμματιστεί συγκέντρωση στη Μαδρίτη.
Το άρθρο έχει ως εξής:
«Σε δύο μήνες είναι η τρίτη επέτειος από τους "Αγανακτισμένους" και έχουμε ήδη μια επαρκή εικόνα, ώστε, με βάση την εμπειρία, να μπορούμε να αξιολογήσουμε τις συνέπειες αυτού του κοινωνικού και πολιτικού κινήματος. Αυτό που, κατά την κρίση των κομμουνιστών, είναι μια ξεκάθαρη απόπειρα του συστήματος να θέσει στο επίκεντρο τους μικροαστούς, κάνοντας καθολικά τα συνθήματά τους και τις οργανωτικές τους προτάσεις, ώστε να ξεπερνούν τα ιδεολογικά και προγραμματικά πλαίσια μιας κοινωνίας που διαιρείται σε τάξεις, έχει διπλό αποτέλεσμα, καθώς από τη μία μεριά απέτυχε στο σκοπό για τον οποίο φτιάχτηκε, αλλά από την άλλη μεριά, κάτι διόλου ασήμαντο, έχει σημαντικές, αρνητικές συνέπειες για την επαναστατική πάλη.

Ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι

Οι "Αγανακτισμένοι" ή το "Κίνημα των Πλατειών" (σ.σ. μορφοποιήθηκε στις 15 Μάη του 2011, με την κατάληψη της πλατείας Σολ της Μαδρίτης) δεν μπόρεσε σε αυτή την περίοδο να δημιουργήσει δομές που να διαπερνούν στις πρωτοβουλίες τους τα πλαίσια ήδη οργανωμένων τομέων, που βρίσκονταν ήδη σε κινητοποιήσεις (Παιδεία, Υγεία, κατά βάση). Οι πολυπληθείς συγκεντρώσεις των πρώτων μηνών, όπου, αδιαμφισβήτητα, ενεπλάκησαν ευρύτερες μάζες του πληθυσμού, που ήθελαν να δείξουν την αγανάκτησή τους με την κατάσταση που επικρατούσε, δεν είχαν συνέχεια η οποία να τις συνδέσει σημαντικά και σταθερά με τη συνειδητή και δραστήρια συμμετοχή σε ένα νέο κίνημα που μπορούσαν να θεωρούν δικό τους. Οι αρχικές μεγάλες συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις, που όλες τους είχαν τεράστια υποστήριξη όσον αφορά στη διάδοση και την κάλυψη από τα ΜΜΕ της σοσιαλδημοκρατίας (PRISA, Publico, RNE/RTVE μέχρι την εκλογική νίκη του Λαϊκού Κόμματος - PP την ίδια χρονιά), έπαψαν να γίνονται και αυτοί που τις προωθούσαν, έπρεπε να αποδεχτούν το γεγονός ότι η ικανότητά τους να συγκαλούν κινητοποιήσεις εδώ και τόσο καιρό είχε περιοριστεί, προσπαθώντας πολλές φορές να επαναλάβουν τις αρχικές επιτυχίες.
Εκτός από την Πλατφόρμα όσων Πλήττονται από τις Υποθήκες (ΡΑΗ), που ως κίνημα που αναφέρεται σε ένα συγκεκριμένο τομέα έχει συσπειρώσει άτομα που πλήττονται άμεσα από τις εξώσεις και έχει διατηρήσει ένα σημαντικό επίπεδο κοινωνικής κινητοποίησης που περιλαμβάνει και ακτιβιστές που προηγούμενα δεν ήταν οργανωμένοι, οι "Αγανακτισμένοι" και οι πολιτικοί παράγοντες που προέκυψαν από αυτούς σήμερα είναι μια ξεπερασμένη και αποτυχημένη κατάσταση, στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν μια νέα οργανωτική και πολιτική πραγματικότητα με ικανότητα να οργανώνουν και να κινητοποιούν τις μάζες στα όρια των υπαρχόντων δομών. Ποιος θυμάται πια την "Πραγματική Δημοκρατία Τώρα"; Πού είναι το Κίνημα των Πλατειών ή η λεγόμενη Νεολαία Χωρίς Μέλλον; Δεν ξέρουμε τίποτα γι' αυτούς, δεν παρεμβαίνουν πουθενά.
Οι "Αγανακτισμένοι" σήμερα είναι καταφύγιο και σκακιέρα για την πολιτική δουλειά μελών πολύ διαφορετικών πολιτικών, κοινωνικών, πολιτικών δομών, που, κρύβοντας τις οργανωτικές τους ιδιότητες, προσποιούνται πως διαμορφώνουν ένα πολυδιάστατο πολιτικό πεδίο στο οποίο μπορούν να καταλήξουν όλοι οι αγώνες. Τόσο για εργατικά ζητήματα, όπως και για ζητήματα ενάντια στην καταστολή, για την πάλη στις γειτονιές, ζητήματα αλληλεγγύης, τα απομεινάρια των "Αγανακτισμένων" προσπαθούν να είναι πρωταγωνιστές στη λαϊκή απάντηση και να την περιορίσουν στα ιδεολογικά και οργανωτικά τους πλαίσια. Μια απόλυτη διαστρέβλωση των φυσικών δομών και ηγεσιών που ιστορικά δημιούργησε το εργατικό λαϊκό κίνημα και που, στη βάση της αποδοχής των νέων μορφών και περιεχομένων που πρότειναν οι "Αγανακτισμένοι" (οριζόντιος χαρακτήρας, συμμετοχή των πολιτών), βασικά προσπαθεί να φανεί, όχι ως κάτι που γεννά κάτι καινούριο, αλλά ως κάτι που εντάσσει στο "καινούριο" το ήδη υπάρχον, παραιτούμενο στην πράξη από όλη την πολιτική και ιδεολογική του κληρονομιά.

Το «καινούριο» δεν είναι και τόσο καινούριο

Θα έμοιαζε μια διαδικασία φυσιολογική και θετική το "παλιό" να εντασσόταν στο "καινούριο" και να προέκυπταν νέες εμπειρίες. Καμία ένσταση για την εξέλιξη των πραγμάτων, αλλά το πρόβλημα προκύπτει όταν το "καινούριο" δεν είναι τόσο καινούριο και αυτό που περιέχει είναι αποκλειστικά οι ιδεολογικές και οργανωτικές προτάσεις των μικροαστών. Οταν οι ιστορικές οργανώσεις του εργατικού κινήματος (κόμματα και συνδικάτα) αναλαμβάνουν και κάνουν δικά τους τα αιτήματα μιας τάξης που δεν είναι η εργατική και γίνονται υποτελείς στα σχέδια της αστικής τάξης, χωρίς αμφιβολία έχουμε ένα μεγάλο πρόβλημα.
Το γεγονός ότι μερικοί νέοι αστοί που έχουν απελπιστεί από το μονοπωλιακό καπιταλισμό διεκδικούν το δικαίωμά τους να ζουν το ίδιο ή και καλύτερα από τους γονείς τους, προσπαθώντας να σπρώξουν πίσω τον τροχό της Ιστορίας και να ανατρέψουν την πορεία ταχείας προλεταριοποίησης που υφίσταται η τάξη τους, είναι λάθος, αλλά νομιμοποιείται. Δεν υπάρχει ένσταση, πέρα από το να τους δείξουμε ότι έχουν στρεβλή ανάλυση και ότι η μόνη συνεπής υπεράσπιση των συμφερόντων τους για να εξασφαλίσουν ένα προσοδοφόρο μέλλον είναι να αγκαλιάσουν την υπόθεση της εργατικής τάξης και να παλέψουν κι αυτοί για το Σοσιαλισμό. Μια ξεκάθαρη ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση στα παγκόσμια πλαίσια μιας ταξικής πάλης μέσα στην οποία βρισκόμαστε όλοι και στην οποία η πρακτική πείρα και η πραγματικότητα πρέπει να μετατραπούν στο τελευταίο κριτήριο που θα αξιολογήσει το σωστό ή το λάθος του καθενός. Αν προωθηθούν τα αιτήματα των αστών, υποχωρεί το επαναστατικό πεδίο. Αν υποχωρήσουν εκείνοι, τα επαναστατικά αιτήματα προχωρούν.

Ας αξιολογήσουμε πού μας πάνε οι Πορείες για την Αξιοπρέπεια: Μπροστά ή πίσω;

Αφού απέτυχαν οι "Αγανακτισμένοι", για πολλούς η απάντηση δεν είναι να γυρίσουν σελίδα. Το σύστημα ξέρει ότι το κίνημα των πλατειών μπορεί να δώσει σημαντικό προβάδισμα και να μην υποχωρήσει πριν γίνει προσπάθεια να αναζωογονηθεί όσες φορές γίνεται και όσες φορές βρει συμμάχους για να δημιουργήσει εμπόδια για την οργανωμένη πάλη των εργαζομένων. Στο προσκήνιο μπαίνει η 22α Μάρτη, που οι "Πορείες για την Αξιοπρέπεια" θα καταλήξουν στη Μαδρίτη.
Σύγχυση του πολιτικού υποκειμένου και των σκοπών εκείνων που παραιτούνται από το να θέσουν την ταξική αντιπαράθεση στο κέντρο της πολιτικής μάχης, αυτό που καθιστά τη θέση του καθενός στην παραγωγή το καθοριστικό στοιχείο της πάλης, βάζουν στο επίκεντρο την πάλη για τα "ανθρώπινα δικαιώματα και την κοινωνική δικαιοσύνη". Προγραμματικός διαταξικός χαρακτήρας στον οποίο καλούμαστε να παρέμβουμε ως πολίτες για "να δημιουργήσουμε μια συντακτική διαδικασία που πραγματικά να εγγυάται τις δημοκρατικές ελευθερίες, το δικαίωμα στην απόφαση και τα βασικά δικαιώματα των ατόμων", στην οποία συντασσόμαστε σε μια νέα, ενωτική δομή, που ξεπερνά τις υπάρχουσες και στην οποία, για να μπορεί να συμπέσει η άποψή μας και να μαζέψουμε όσα περισσότερα ονόματα και θελήσεις γίνεται, ρίχνουμε τον πήχη της πολιτικής πρότασης σε επίπεδα που μπορούν να αφομοιώσουν οι ρεφορμιστικές οργανώσεις. "Να φύγει η κυβέρνηση ΡΡ και όλες οι κυβερνήσεις που περικόπτουν βασικά κοινωνικά δικαιώματα, όλες οι κυβερνήσεις που συνεργάζονται με τις πολιτικές της τρόικας", είναι η μέγιστη προγραμματική δήλωση μιας κινητοποίησης η οποία όχι απλά δε μιλά για Σοσιαλισμό και εργατική - λαϊκή εξουσία, αλλά, πολύ συνειδητά, δεν αναφέρει την ΕΕ και δεν παίρνει θέση αναφορικά με την ΕΕ, το ευρώ, το ΝΑΤΟ.
Και πάλι μας δίνεται ως εναλλακτική ένα σύνολο παλιών ρεφορμιστικών μορφών, που στόχο έχουν να εξανθρωπίσουν τον καπιταλισμό, που, με τη ριζοσπαστική φρασεολογία ορισμένων ηγετών και προσωπικοτήτων, συσπειρώνουν και πάλι πρόσωπα που σκοπό έχουν να ταχθούν με εκείνους που δεν έχουν αντιφάσεις στα καλέσματά τους για αγώνα και για στήριξη και/ή συμμετοχή σε κυβερνήσεις όπως της Ανδαλουσίας. Ολα χρησιμεύουν για τα εκλογικά τους συμφέροντα.
Και πάλι γίνεται μια κινητοποίηση για να τραβήξει σε ιδεαλιστικά και αδύνατα συνθήματα, στη σημερινή φάση ανάπτυξης του καπιταλισμού, τα βλέμματα εκείνων που τα αντικειμενικά συμφέροντα και ανάγκες τους θα έπρεπε ήδη να σκάβουν τον τάφο του καπιταλισμού. "Είναι ώρα να μοιραστεί η δουλειά και ο πλούτος", μας προτείνουν και ξεχνούν να μιλήσουν για την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και ανταλλαγής και προσπαθούν να πείσουν τους εργαζόμενους για το γεγονός ότι αν η αστική τάξη κάνει ό,τι κάνει και αυξάνει απεριόριστα την εκμετάλλευση των εργαζομένων, το κάνει γιατί είναι ο μόνος της τρόπος να επιβιώσει στην κρίση υπερπαραγωγής και την τάση πτώσης του ποσοστού κέρδους. Ξεχωρίζουν το αίτημα για δουλειά ή επ' αόριστον παροχή επιδόματος ανεργίας και διεκδικούν το "βασικό εισόδημα" ως δικαίωμα των πολιτών, καλώντας το κράτος να πάρει μια μορφή κοινωνικού διαμεσολαβητή για να συμφιλιώσει τα διάφορα συμφέροντα των ασυμφιλίωτων κοινωνικών τάξεων, εξαιτίας του ολοένα και περισσότερο κοινωνικού χαρακτήρα της παραγωγής και της συγκέντρωσης της ιδιοκτησίας σε ολοένα και λιγότερα χέρια.
Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο, ο καπιταλισμός δεν εξανθρωπίζεται. Το πεδίο μάχης είναι αυτό της ταξικής πάλης. Η αντιπαράθεση γίνεται ανάμεσα σε εκείνους που τα έχουν όλα και σε εκείνους που τα παράγουν όλα. Πρέπει να σπρώξουμε μπροστά τον τροχό της Ιστορίας και να περάσει πάνω από τα ερείπια του κράτους που υπερασπίζεται τα συμφέροντά τους με τα δικά μας δικαιώματα. Ολα όσα κερδίσαμε, τα κερδίσαμε αγωνιζόμενοι οργανωμένα, ως τάξη, στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές μας και στα χωριά μας και έτσι πρέπει να συνεχίσουμε. Πρέπει να δομήσουμε την ευρύτερη ενότητα λαϊκών συμφερόντων γύρω από την υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας ως εργαζόμενοι και να μετατρέψουμε κάθε διεκδίκηση και κάθε σύγκρουση σε πολιτικό πρόβλημα. Πρέπει να αποκαλύψουμε ότι το κράτος και όλοι οι θεσμοί του εκπροσωπούν τα συμφέροντα της μονοπωλιακής ολιγαρχίας. Αυτός είναι ο δρόμος, δεν είναι εύκολος, αλλά πρέπει να τον περάσουμε και δεν έχει από πού να κόψουμε δρόμο. Η εργατική λαϊκή ενότητα ενάντια στον καπιταλισμό, για το σοσιαλισμό, είναι ο οδηγός και το φως που θα δείξει το δρόμο που θα μας φέρει στη νίκη και θα μας βγάλει από το στείρο τούνελ της διαχείρισης του συστήματος, που μερικοί δεν σταματούν να προσπαθούν.
ΠΑΛΕΥΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΝΙΚΗΣΟΥΜΕ!».

ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ «Στο σύννεφο» ή «στο λουρί» των μονοπωλίων;

ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

«Στο σύννεφο» ή «στο λουρί» των μονοπωλίων;

Πριν από μερικά χρόνια η φράση «στο σύννεφο» («in the cloud») σήμαινε κάτι πιο συγκεκριμένο, ιδίως όταν αναφερόταν στην αποθήκευση δεδομένων μέσω του διαδικτύου σε συστήματα που διέθεταν τρίτοι. Σήμερα, έχει γίνει όρος του μάρκετινγκ, συνώνυμος της φράσης «στο ίντερνετ». «Τα αρχεία σας αποθηκεύονται με ασφάλεια στο σύννεφο!», «Μπορείτε να στείλετε βιντεομηνύματα μέσω του σύννεφου!» «Μπορείτε να παραγγείλετε βιβλία από το σύννεφο!».
Διαδικτυακές υπηρεσίες όπως αυτές έχουν γίνει στοιχεία εκ των ων ουκ άνευ για τα «οικοσυστήματα» της «Apple», της «Google», της «Microsoft». Εχετε iPhone (λέμε τώρα...); Τότε έχετε ένα ισχυρό κίνητρο να αποκτήσετε προσωπικό υπολογιστή και τάμπλετ της ίδιας εταιρείας, γιατί το iCloud της «Apple» θα εξασφαλίσει ότι το προσωπικό σας ημερολόγιο, το βιβλίο διευθύνσεων, τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, η λίστα με τις δουλειές που πρέπει να κάνετε, οι σημειώσεις σας και οι κωδικοί ασφαλείας θα συγχρονίζονται με «μαγικό» τρόπο μεταξύ όλων των συσκευών της εταιρείας, που διαθέτετε.
Εχετε τηλέφωνο Android; Τότε θα θέλετε να χρησιμοποιείτε το πρόγραμμα πλοήγησης στο διαδίκτυο της «Google», τις ταμπλέτες και τα λάπτοπ με λειτουργικό της ίδιας εταιρείας. Και η «Microsoft» διαθέτει αυτόματο συγχρονισμό ανάμεσα στους προσωπικούς υπολογιστές με Windows, τα τηλέφωνα με το ίδιο λειτουργικό και το διαδίκτυο.

Προκλητικό δόλωμα

Αν δαγκώσετε το δόλωμα και «παντρευτείτε» ένα από αυτά τα μονοπώλια θα διευκολυνθείτε καθώς οι προσωπικές σας πληροφορίες θα αντιγράφονται «δωρεάν» από τη μια συσκευή στην άλλη και από τη μια διαδικτυακή υπηρεσία της ίδιας εταιρείας στην άλλη. Κι αν πάλι θελήσετε να βγείτε από αυτό το «λούκι» και να κρατήσετε τα δεδομένα μόνο στη δική σας συσκευή ή τον προσωπικό σας υπολογιστή, τότε μπορείτε να το κάνετε. Τουλάχιστον μπορούσατε μέχρι πριν από λίγο καιρό. Γιατί σταδιακά και σιωπηλά τα μονοπώλια του χώρου της πληροφορικής αφαιρούν τη δυνατότητα να κρατήσετε τα προσωπικά σας δεδομένα μόνο για τον εαυτό σας.
Ηδη οι κάτοχοι σύγχρονων τηλεφώνων ή ταμπλετών της «Apple» δεν μπορούν να συγχρονίσουν το ημερολόγιο και το βιβλίο διευθύνσεων με εκείνο του υπολογιστή τους, μέσω καλωδίου. Αρχίζοντας από τις φετινές εκδόσεις των υπολογιστών Mac, ο συγχρονισμός μπορεί να γίνει μόνο ασύρματα και μόνο μέσω ενός λογαριασμού iCloud. Μόνο δηλαδή εφόσον καταχωρηθούν στους κεντρικούς υπολογιστές της «Apple» (στις ΗΠΑ) όλες οι πληροφορίες που θέλετε να συγχρονίσετε.
Κάτι ανάλογο γίνεται και με τη «Microsoft». Στα Windows 8 και 8.1, μπορείτε να συνδεθείτε στον υπολογιστή σας είτε μέσω τοπικού λογαριασμού (όνομα χρήστη και κωδικός που αποθηκεύονται στον προσωπικό υπολογιστή), είτε μέσω λογαριασμού της «Microsoft» (που διατίθεται «στο σύννεφο», όπως συμβαίνει και με το iCloud). Ενας λογαριασμός της «Microsoft» συγχρονίζει αυτόματα τις προσωπικές σας ρυθμίσεις, τα διαπιστευτήρια για διάφορους διαδικτυακούς λογαριασμούς, τις αγαπημένες τοποθεσίες που επισκέπτεστε κ.τ.λ. με τον υπολογιστή Windows 8 που χρησιμοποιείτε. Ομως, η «Microsoft» κάνει ό,τι μπορεί για να αποτρέψει τη χρήση του τοπικού λογαριασμού. «Δεν συνιστάται», γράφει για τον τοπικό λογαριασμό η οθόνη επιλογής του τρόπου σύνδεσης στον υπολογιστή. Επιπλέον, πολλές δυνατότητες δεν είναι διαθέσιμες ή είναι μεν, αλλά με άβολο τρόπο, αν δεν χρησιμοποιηθεί ένας λογαριασμός Microsoft.
Οι διαδικτυακοί λογαριασμοί είναι εύχρηστοι, αλλά δεν είναι και τέλειοι. Παλιότερα μοντέλα συσκευών δεν μπορούν να συνδεθούν σ' αυτούς και φυσικά όταν η συσκευή για οποιονδήποτε λόγο δεν μπορεί να συνδεθεί στο διαδίκτυο δεν πραγματοποιείται κανένας συγχρονισμός. Αν και υποτίθεται ότι ένα επιπλέον όφελος είναι η εξασφάλιση (backup) των δεδομένων, δεν είναι σπάνιο μεγάλα συστήματα, όπως του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου Gmail και διαδικτυακές υπηρεσίες εταιρειών του μεγέθους της «Amazon», να βγαίνουν εκτός λειτουργίας για ώρες. Τότε δεν υπάρχει τρόπος να ανακτηθούν τα δεδομένα που έχουν αποθηκευτεί «στο σύννεφο». Εννοείται ότι ο συγχρονισμός επιβαρύνει τις συνδέσεις των φορητών συσκευών με μεγάλη κυκλοφορία δεδομένων, με το ανάλογο κόστος, που πληρώνει ο κάτοχος των συσκευών και καρπώνεται το μονοπώλιο παροχέας των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών.

«Τι έχω να φοβηθώ;»

Ομως, το σημαντικότερο απ' όλα είναι ότι παύει κανείς να έχει την κυριότητα των προσωπικών του δεδομένων. Τα κάνει διαθέσιμα στην «Apple», στην «Google», στη «Microsoft», στην Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (NSA) των ΗΠΑ. `Η σε κάποιον χάκερ. Αρκεί ακόμα και ένας μη ειδικός να μαντέψει τον κωδικό του λογαριασμού σας Hotmail και να τον αλλάξει, με αποτέλεσμα να κλειδωθείτε έξω από τον προσωπικό σας υπολογιστή!
Τα μονοπώλια της πληροφορικής σιωπηλά και μεθοδικά ωθούν τους ανθρώπους να τους εμπιστευτούν την προσωπική τους ζωή. Να ξέρουν για μας πράγματα που μπορεί να μην τα ξέρει ούτε κάποιο μέλος της οικογένειάς μας, ούτε κάποιος από τους φίλους μας (από τους πραγματικούς, αυτούς που δεν φοράνε την «κουκούλα» της διαδικτυακής ανωνυμίας). Να μας πουλάνε και να μας αγοράζουν με τις πληροφορίες αυτές. Να τις δίνουν στους διώκτες αγωνιστών όταν κινδυνεύει η εξουσία του κεφαλαίου, ή για να μην κινδυνέψει.
Στην πραγματικότητα η φράση «στο σύννεφο» δεν είναι ο καλύτερος όρος για την περιγραφή των υπηρεσιών που προσφέρουν οι εταιρείες αυτές. Αυτό που θέλουν πραγματικά είναι να μας έχουν «στο λουρί» τους, για να μας άγουν και να μας φέρουν. Σε λίγο καιρό ίσως δεν θα υπάρχουν ηλεκτρονικές συσκευές που δεν θα έχουν GPS, για να καταγράφεται ο τόπος και ο χρόνος χρήσης, που δεν θα είναι δυνατή η μετακίνηση - ενδεχομένως ούτε η δημιουργία τοπικών αντιγράφων ασφαλείας - των δεδομένων, παρά μόνο μέσω των κεντρικών υπολογιστών των μονοπωλίων. Τουλάχιστον μην τους διευκολύνουμε να μας τραβάνε από «το λουρί», τάχα για λόγους δικής μας «εξυπηρέτησης». Μπορούμε να ζήσουμε (και στο διαδίκτυο) χωρίς αυτή την «εξυπηρέτηση».

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»