Οι … μεταγραφές στον ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζονται !

Οι … μεταγραφές στον ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζονται !

Διαβάζω .. (δεν το υιοθετώ, δεν το ξέρω), ότι η … θυγατέρα του Κώστα Σημίτη (ναι, αυτού με τις πολλές … ελιές, που μας έκανε τη ζωή μαρτύριο για πολλά χρόνια, πριν πάρουν την … σκυτάλη οι επόμενοι), είναι ΚΑΙ αυτή … ΣΥΡΙΖΑ !!!
Πέρα από την φαιδρότητα του θέματος (λες δηλαδή κι είχαμε καμιά … σκασίλα, άσε που μακρυά από μας, ότι τα “παιδιά” ντε και καλά ακολουθούν τους πατεράδες τους), η όλη ιστορία, παρουσιάζει ένα άλλο, διαφορετικό ενδιαφέρων !
Μήπως τελικά μετά την λεγόμενη οικογενειοκρατία (σόϊ Καραμανλή, Παπανδρέου κλπ.) σε ένα κόμμα, άρχισε η … εποχή, της … δικομματικής οικογενειοκρατίας ;
Έγινε μια προσπάθεια να γίνει κάτι τέτοιο με το σόϊ του Μητσοτάκη (όρα νέα παράταξη έστω και προσωρινά της Ντόρας) που δεν … τελεσφόρησε !
Λέτε να έχουμε μια πιο πετυχημένη … κόπια με το σόϊ του Κώστα Σημίτη ;
Ίδωμεν …

Διαφθορά, ο χρήσιμος αποδιοπομπαίος τράγος

Διαφθορά, ο χρήσιμος αποδιοπομπαίος τράγος

Δεν πρωτοτύπησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας...

«Τροχοπέδη σε κάθε προσπάθεια ανάπτυξης και προόδου» χαρακτηρίζει τη διαφθορά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, σε μήνυμά του εν όψει της παγκόσμιας ημέρας κατά της διαφθοράς. «Από τη διαπλοκή των ελίτ μέχρι το φακελάκι στο γιατρό, από το πολιτικό μαύρο χρήμα μέχρι το γρηγορόσημο, από την ανοχή στη φοροδιαφυγή μέχρι τους πελατειακούς διορισμούς, τα πολλά και διαφορετικά επίπεδα εκδήλωσης του φαινομένου δείχνουν ότι πρόκειται για συστημική διαφθορά και αυτό κάνει εξαιρετικά δύσκολη αλλά και επιτακτικά αναγκαία την καταπολέμησή της», συμπληρώνει.

Δεν πρωτοτυπεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας: ούτε ως προς την περιγραφή ενός υπαρκτού φαινομένου, ξεκόβοντας το απ' τη μήτρα που το γεννάει, ούτε όταν το ενοχοποιεί για την καπιταλιστική κρίση ξεκόβοντας την και αυτήν από την πραγματική της αιτία, ούτε και ως προς τη λύση που προτείνει για την αντιμετώπισή του: «Μόνο ένα πολύ αυστηρό πλαίσιο μπορεί να έχει αποφασιστική επίδραση προς την κατεύθυνση που επιθυμούμε».

Στο ίδιο πλαίσιο κινούνται οι προσεγγίσεις όλων των κομμάτων της αστικής διαχείρισης, σύσσωμου του αστικού πολιτικού συστήματος, που στην προσπάθειά τους να αφήσουν στο απυρόβλητο την πραγματική αιτία και της κρίσης και όλων των βασάνων που βιώνει η εργατική λαϊκή οικογένεια, τα χρεώνουν στη διαφθορά και υποδεικνύουν σαν λύση την πάταξη της.

Τι κρύβουν απ' το λαό; Ότι η διαφθορά είναι φαινόμενο σύμφυτο με τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής. Προκύπτει αντικειμενικά, αφού το αστικό πολιτικό σύστημα και οι κρατικοί μηχανισμοί είναι ταξικά ταγμένοι στην υπεράσπιση μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων. Η διαφθορά δεν μπορεί συνεπώς να καταπολεμηθεί στο έδαφος του καπιταλισμού, αφού είναι το ιδανικό για την καλλιέργειά της. Αποπροσανατολίζουν όσοι αποδίδουν την ασκούμενη πολιτική στους «διεφθαρμένους πολιτικούς», σύνθημα - σημαία των κάθε λογής «αντιμνημονιακών». Συσκοτίζουν τον ταξικό χαρακτήρα του πολιτικού συστήματος, συγκαλύπτουν ότι τα μέτρα που φορτώνουν βάρη στις λαϊκές πλάτες απορρέουν από μια ενιαία, καλά επεξεργασμένη στρατηγική υπέρ του κεφαλαίου, της ανταγωνιστικότητας και κερδοφορίας του. Ότι θα παίρνονταν ακόμα κι αν δεν υπήρχε ίχνος διαφθοράς, ακόμα και στην υποθετική περίπτωση μιας υποδειγματικά «χρηστής διαχείρισης».

Το ερώτημα για το λαό πρέπει να τεθεί με όρους ταξικούς: όχι ποιος είναι «διαπλεκόμενος» και ποιος όχι, αλλά ποιος υπηρετεί ποιας τάξης τα συμφέροντα; Μόνο τότε μπορεί να δοθεί σωστή απάντηση απ' τη σκοπιά των εργατικών λαϊκών συμφερόντων. Μόνο τότε θα συνειδητοποιηθεί η ανάγκη για οργάνωση και ένταση της αντικαπιταλιστικής αντιμονοπωλιακής πάλης, για τη λαϊκή εξουσία, την εξουσία δηλαδή όπου ο κυρίαρχος λαός θα παραμερίσει οριστικά και τους «νόμιμους» εκμεταλλευτές και σφετεριστές του πλούτου που παράγει ο ίδιος και όλα τα «μπουμπούκια» της εξουσίας τους.

Για τη συζήτηση σχετικά με τις ομαδικές απολύσεις

Για τη συζήτηση σχετικά με τις ομαδικές απολύσεις

Τις τελευταίες μέρες, η συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να εμφανίσει το ζήτημα των ομαδικών απολύσεων ως ένα σημείο «σκληρής διαπραγμάτευσης» με την τρόικα. Ως ένα «αγκάθι», δήθεν, που πρέπει να απαλειφθεί, για να υπάρξει συμφωνία, στο πλαίσιο των συζητήσεων για την εκταμίευση της επόμενης δόσης. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για άλλη μια προσπάθεια εξαπάτησης και αποπροσανατολισμού των εργαζομένων, αφού οι αποφάσεις και γι' αυτό το ζήτημα έχουν ήδη ληφθεί και η πλήρης απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα έχει δρομολογηθεί εδώ και καιρό.


Αυτό που τώρα εμφανίζεται ως «αγκάθι», είναι μόνο ο τρόπος που θα πλασάρουν στους εργαζόμενους και αυτήν την αντεργατική ανατροπή. Αυτό απασχολεί την κυβέρνηση, αυτό είναι και το μοναδικό ζήτημα που «λύνει» στις διαβουλεύσεις με την τρόικα. Σε αυτή μάλιστα την προσπάθεια, έχει την αμέριστη στήριξη του αστικού Τύπου. Από κοινού επιχειρούν να πείσουν τους εργαζόμενους ότι το παραμικρό εμπόδιο στην πλήρη απελευθέρωση των απολύσεων είναι «αναχρονισμός» και πολύ περισσότερο είναι η αιτία για το κλείσιμο των επιχειρήσεων και την αύξηση της ανεργίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η εφημερίδα «Καθημερινή» (3/12/2013) έφτασε στο σημείο να γράψει: «Η απαγόρευση των απολύσεων δεν καθυστερεί απλώς τον εκσυγχρονισμό του ιδιωτικού τομέα. Μεταθέτει και το βάρος της προστασίας από το κράτος στην επιχείρηση...» και «αντί να προστατεύονται οι άνθρωποι, προστατεύονται βραχυχρονίως απαξιωμένες θέσεις εργασίας μέχρι την τελική απαξίωση των ίδιων των επιχειρήσεων».




Εδώ αξίζει να σταθούμε, μιας και η εφημερίδα αναπτύσσει έναν εξόχως «πρωτότυπο» συλλογισμό, ότι δηλαδή για το κλείσιμο των επιχειρήσεων φταίνε οι ίδιοι οι εργαζόμενοι και η «προστασία» που τάχα τους παρέχεται. Πριν σχολιάσουμε το συλλογισμό αυτό, πρέπει να πούμε ότι αυτός στηρίζεται σε ένα απροκάλυπτο ψέμα. Και το ψέμα είναι ότι στη χώρα μας υπάρχει «απαγόρευση απολύσεων»! Το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει.


Στην Ελλάδα, οι απολύσεις είναι ελεύθερες. Ειδικά για τις επιχειρήσεις που απασχολούν μέχρι 20 εργαζόμενους, δηλαδή για τις 9 στις 10 επιχειρήσεις, δεν υπάρχει κανένας περιορισμός. Οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν να απολύουν όσους εργάτες θέλουν. Και επειδή είμαστε μια χώρα με μεγάλο αριθμό «μικρών» -όσον αφορά στον αριθμό των εργαζομένων- επιχειρήσεων, αυτό σημαίνει ότι στο συντριπτικό κομμάτι του ιδιωτικού τομέα υπάρχει πλήρης απελευθέρωση απολύσεων.

Μόνο στις επιχειρήσεις άνω των 20 εργαζομένων υπάρχουν ορισμένοι περιορισμοί, χωρίς όμως και εδώ να υπάρχει κάποια απαγόρευση, όπως ψευδώς ισχυρίζεται η εφημερίδα.

Συγκεκριμένα, οι καπιταλιστές μπορούν να απολύουν κάθε μήνα:
Μέχρι 6 εργαζόμενους, προκειμένου για επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που στην αρχή του μήνα απασχολούν από 20 έως 150 εργαζόμενους.
Ποσοστό 5% του προσωπικού και μέχρι 30 εργαζόμενους, για τις επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν περισσότερους από 150 εργαζόμενους.
Για απολύσεις κάθε μήνα, πάνω απ' αυτά τα όρια, απαιτείται έγκριση από το υπουργείο Εργασίας. Μια έγκριση που έτσι και αλλιώς μπορεί να δώσει το υπουργείο.
Τι θέλουν να κρύψουν;

Γιατί, όμως, η εφημερίδα ανασύρει ένα τόσο χοντροκομμένο ψέμα, για να στηρίξει την επιχειρηματολογία της; Τι της χρειαζόταν; Ο λόγος είναι προφανής. Το ψέμα χρειάζεται για να ενοχοποιηθούν οι εργάτες. Να ενοχοποιηθεί και το παραμικρό, ελάχιστο, εργασιακό δικαίωμα.

Η εφημερίδα, αλλά κυρίως οι κυβερνώντες που εκτοξεύουν τα ίδια ακριβώς επιχειρήματα, θέλουν να κρύψουν ότι τις επιχειρήσεις δεν τις κλείνουν οι εργάτες, αλλά οι ίδιοι οι καπιταλιστές. Τις κλείνει το κυνήγι του καπιταλιστικού κέρδους, η αναρχία στην καπιταλιστική παραγωγή, ο σκληρός και αδυσώπητος ανταγωνισμός - τον οποίο οι ίδιοι εκθειάζουν. Τις κλείνει η καπιταλιστική κρίση, που είναι το φυσικό και αναπόφευκτο περιοδικό αποτέλεσμα όλων των παραπάνω.

Κυρίως, θέλουν να κρύψουν ότι την κρίση, τις απολύσεις, το κλείσιμο επιχειρήσεων, τα προκαλεί η καπιταλιστική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της κοινωνικής παραγωγής, της οποίας αποκλειστικοί δημιουργοί και συντελεστές είναι οι εργαζόμενοι. Τα χοντροκομμένα ψέματα τούς είναι αναγκαία για να βγάλουν λάδι τον καπιταλισμό που υπηρετούν και για να φορτώσουν όλα τα δεινά που προκαλεί η λειτουργία αυτού του απάνθρωπου συστήματος στις πλάτες των εργατών και των λαϊκών στρωμάτων.

Αυτός ο στόχος, η προστασία δηλαδή των καπιταλιστικών συμφερόντων, είναι και η επιδίωξη της νέας νομοθετικής παρέμβασης που ετοιμάζεται από την κυβέρνηση και την τρόικα. Η αύξηση του ποσοστού των απολύσεων πάνω από τα σημερινά ισχύοντα όρια, αλλά και ο παραμερισμός των όποιων τυπικών προϋποθέσεων ισχύουν ακόμα, είναι αναγκαία στους καπιταλιστές και ιδίως στις μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις και ομίλους, πολύ περισσότερο στην παρούσα φάση.

Στόχος είναι να κλείνουν, να εξαγοράζουν και να συγχωνεύουν επιχειρήσεις χωρίς το παραμικρό εμπόδιο. Να ξεφορτώνονται το εργατικό δυναμικό ελεύθερα και με το ελάχιστο κόστος, να το αντικαθιστούν με άλλο, ευέλικτο και πιο φτηνό, για να γίνονται πιο ανταγωνιστικές και πιο κερδοφόρες. Και όλα αυτά στο όνομα της «αναδιάρθρωσης» μιας επιχείρησης.

Πρόκειται για ένα ακόμα «δώρο» στις μεγάλες επιχειρήσεις, που διευκολύνει αντικειμενικά συγχωνεύσεις και εξαγορές -όπως τώρα στην περίπτωση των τραπεζών και όχι μόνο- βάζοντας έτσι τις βάσεις για τη νέα φάση της καπιταλιστικής ανάπτυξης σε βάρος των εργαζομένων, αλλά και των μικρών επιχειρήσεων, που θα πνιγούν κάτω από το βάρος του ανελέητου ανταγωνισμού των ισχυρών σε κάθε κλάδο.
Σάρκα από τη σάρκα της ΕΕ

Αυτό επιβεβαίωνε πριν από μερικές βδομάδες στη Βουλή ο ίδιος ο υφυπουργός Εργασίας, Β. Κεγκέρογλου, όταν δήλωνε για το ίδιο θέμα: «Εχουμε δεσμευτεί να μελετήσουμε τη διαδικασία που έχει να κάνει με το αίτημα για ομαδικές απολύσεις και κυρίως την επίκληση που πολλές φορές έχουν κάνει οι εργοδότες, οι επιχειρηματίες και οι μεγάλες επιχειρήσεις για την οικονομική βιωσιμότητα της επιχείρησης».

Αποκαλύπτοντας τις θέσεις της κυβέρνησης, συμπλήρωνε: «Δυστυχώς η πραγματικότητα έχει ξεπεράσει το θεσμικό πλαίσιο (...), η προστασία που προβλέπει ο νόμος ισχύει όταν υπάρχει κανονική λειτουργία της οικονομίας, των επιχειρήσεων (...) οι έκτακτες συνθήκες που υπάρχουν χρειάζονται πραγματικά και διαφορετική αντιμετώπιση».

Ομολογούσε, δηλαδή, αυτό που η κυβέρνηση είχε συνομολογήσει με την τρόικα από καιρό για τις ομαδικές απολύσεις. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον Ευρωπαίο Επίτροπο, Ολι Ρεν, η «ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε να προβεί στην αναθεώρηση της ισχύουσας εργασιακής νομοθεσίας (...) Το εν λόγω εγχείρημα αναμένεται να συμπεριλάβει τη συγκριτική αναθεώρηση ρυθμιστικών θεμάτων που αφορούν την αναδιάρθρωση εταιρειών και τις ομαδικές απολύσεις»...

Ιδού, λοιπόν, το «μυστικό» για το κεφάλαιο. «Αναδιαρθρώσεις»! Αυτή είναι η κομψή λέξη, που πίσω της ακολουθούν οι οδοστρωτήρες των εργασιακών δικαιωμάτων. Κατεύθυνση και στρατηγική που έχει χαραχτεί προ πολλού στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Μάλιστα, στην αρχή του έτους ευλογήθηκαν και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το ρόλο του οποίου τόσο εκθειάζουν και οι πάσης φύσης ντόπιοι ευρωλάγνοι.

Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε στις 14 Γενάρη 2013 έκθεση της «Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων» της ΕΕ («Εκθεση Σέρκας»), με την οποία καλεί τις κυβερνήσεις των κρατών - μελών, τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους να επιταχύνουν τις αναδιαρθρώσεις στη βάση των όσων προβλέπουν οι γενικές κατευθύνσεις της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», στο όνομα της κρίσης και των συνεπειών που έχει στην ανταγωνιστικότητα των μονοπωλιακών ομίλων.

Στο κείμενο της Εκθεσης αναφέρεται: «Οι αναδιαρθρώσεις δεν αποτελούν νέο φαινόμενο, αλλά μια πρακτική που ακολουθείται όλο και πιο συχνά, λόγω των οικονομικών προκλήσεων (...) Η παγκόσμια οικονομική κρίση που άρχισε το 2008 επιβάλλει στις εταιρείες και στους εργαζομένους τους να προβούν στις αναγκαίες αλλαγές, προκειμένου να προστατευτούν η ανταγωνιστικότητα και οι θέσεις εργασίας».

Πράγματι, δεν πρόκειται για κάτι νέο. Είναι η γνωστή παλιά συνταγή του καπιταλισμού και αυτών που τον υπηρετούν. Και είναι πάντα σε βάρος των εργαζομένων, σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ.

Γ. ΖΑΧ.


Τι κρύβει η συζήτηση για το φρέσκο γάλα;



Μεγάλη συζήτηση προκάλεσε τις τελευταίες μέρες η παρουσίαση της μελέτης του ΟΟΣΑ με τις 555 στρεβλώσεις της ελληνικής οικονομίας, με ιδιαίτερο βάρος να πέφτει στην περίπτωση του «φρέσκου» παστεριωμένου γάλακτος.


Το γεγονός ότι στην Ελλάδα το «φρέσκο» παστεριωμένο γάλα κυκλοφορεί με διάρκεια ζωής 5 ημερών αποτελεί «μια αυστηρή απόκλιση από τις συνήθεις πρακτικές της ΕΕ που προκύπτουν από τη σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η απόκλιση αυτή ενδεχομένως να βλάπτει τον ανταγωνισμό στη σχετική αγορά σε σημαντικό βαθμό». Σημειώνει μάλιστα όλο νόημα η μελέτη ότι με βάση τον ευρωπαϊκό κανονισμό 852/2004 «εναπόκειται στον κατασκευαστή του προϊόντος να προσδιορίζει τη διάρκεια ζωής του».

Αρα, σύμφωνα με τη μελέτη, το γεγονός ότι η Ελλάδα προσδιορίζει με νόμο στις 5 μέρες τη διάρκεια ζωής του «φρέσκου» παστεριωμένου γάλακτος αποτελεί μια ελληνική ιδιαιτερότητα η οποία πρέπει να αρθεί, γιατί ουσιαστικά παραβιάζει το ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο.

Η πίεση για άρση αυτού του περιορισμού και για συμμόρφωση με την κοινοτική νομοθεσία δεν είναι κάτι το καινούριο. Αυτή η πίεση σήμερα λόγω κρίσης πολλαπλασιάζεται. Γιατί; Γιατί πολύ απλά σήμερα, εν μέσω της καπιταλιστικής κρίσης, οι αστικές κυβερνήσεις και οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί λαμβάνουν μια σειρά από μέτρα με στόχο την αντιστάθμιση της τάσης πτώσης του μέσου ποσοστού κέρδους, η οποία με την κρίση βγαίνει με έντονο τρόπο στην επιφάνεια. Μέτρα που βασικό στόχο έχουν να ρίξουν την τιμή της εργατικής δύναμης, η οποία είναι η βασική παραγωγική δύναμη. Αυτό εξυπηρετεί η εφαρμοζόμενη πολιτική διεθνώς.



Ο καπιταλιστής, βέβαια, εκτός από φτηνή εργατική δύναμη χρειάζεται και φτηνές πρώτες ύλες. Στην περίπτωσή μας λοιπόν ο γαλακτοβιομήχανος χρειάζεται φτηνό γάλα και η ανάγκη του αυτή, σύμφωνα με τη μελέτη του ΟΟΣΑ, θα εξυπηρετηθεί με την άρση του «εμποδίου» των 5 ημερών στη διάρκεια ζωής του «φρέσκου» παστεριωμένου γάλακτος καθώς «η κατάργηση του ορίου των πέντε ημερών θα δώσει επαρκή χρόνο στη βιομηχανία για την εισαγωγή γάλακτος από άλλες, φθηνότερες χώρες της ΕΕ, μειώνοντας έτσι το κόστος των πρώτων υλών».

Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει;

Η μελέτη, λοιπόν, θεωρεί σίγουρο ότι με αυτόν τον τρόπο θα μειωθεί το κόστος των πρώτων υλών για τη βιομηχανία, δηλαδή για το καπιταλιστικό μονοπώλιο.

Οι τιμές όμως με τις οποίες πουλάει το μονοπώλιο θα πέσουν; Σε αυτό το σημείο είναι χαρακτηριστικό ότι ο ΟΟΣΑ κρατά μικρό καλάθι: «Υπάρχει μια ένδειξη ότι μακροπρόθεσμα η συνολική επίπτωση στις τιμές θα είναι πτωτική χωρίς όμως να μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια κατά πόσο οι τιμές θα πέσουν».

Καμιά λοιπόν σχέση με την προπαγάνδα που γίνεται από την κυβέρνηση και τα αστικά ΜΜΕ, ότι, δήθεν, αν καταργηθεί η διάρκεια των 5 ημερών στο παστεριωμένο, θα πίνουμε «τζάμπα» γάλα.

Ποιος θα είναι χαμένος από την εξέλιξη αυτή; Και εδώ η μελέτη είναι αποκαλυπτική: «Η εντατικοποίηση του ανταγωνισμού θα καταστήσει πολύ δύσκολο για τα τοπικά μικρά αγροκτήματα να λειτουργήσουν σύμφωνα με το ισχύον επιχειρηματικό τους μοντέλο και θα περίμενε κανείς ότι ορισμένα από αυτά θα αγοραστούν από τις μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις...». Δηλαδή, ένταση της συγκεντροποίησης και ξεκλήρισμα των μικρομεσαίων παραγωγών.

Οσο για τους γαλακτοβιομήχανους, αυτοί δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ αρχικά η μελέτη επισημαίνει τα σημερινά πολύ υψηλά περιθώρια κέρδους στη βιομηχανία γάλακτος στην Ελλάδα, στη συνέχεια αποφεύγει να κάνει οποιαδήποτε εκτίμηση για την εξέλιξη αυτών των περιθωρίων σε περίπτωση που καταργηθεί η υποχρεωτική διάρκεια των πέντε ημερών στο παστεριωμένο γάλα. Τι να πει άλλωστε αφού «βγάζει μάτι» ότι με το φτήνεμα της πρώτης ύλης και με δεδομένη τη συμπίεση της τιμής της εργατικής δύναμης τα περιθώρια κέρδους όχι μόνο δεν πέφτουν, αλλά εκτινάσσονται...

Οι εργαζόμενοι που καταναλώνουν «φρέσκο» παστεριωμένο γάλα θα ευεργετηθούν από την άρση του περιορισμού των πέντε ημερών, όπως ισχυρίζονται εκπρόσωποι της κυβέρνησης και αστικά ΜΜΕ; Σε ό,τι αφορά στην τιμή, σύμφωνα με τη μελέτη του ΟΟΣΑ, είναι πιθανό να πέσει αλλά δεν αποκλείεται και να ανέβει. Σίγουρο όμως είναι το εξής: Μετά την κατάργηση του περιορισμού και την αύξηση ζωής του παστεριωμένου γάλακτος (μπορεί να φτάνει και τις 15 μέρες) θα καταναλώνεται γάλα το οποίο μέχρι σήμερα θεωρείται «ληγμένο».

Μπορεί το γάλα να παραμένει ασφαλές, γιατί η πρόοδος στην τεχνολογία της παστερίωσης επιτρέπει την παράταση της διάρκειας του χρόνου ζωής του, αυτή όμως η παράταση αναμφισβήτητα υποβαθμίζει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του. Πρόκειται για άλλη μια χαρακτηριστική περίπτωση πώς η εξέλιξη της τεχνολογίας αξιοποιείται από τα μονοπώλια για αύξηση της κερδοφορίας τους, την οποία πληρώνουν τα λαϊκά στρώματα.
Φουντώνει ο ανταγωνισμός

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι στον κλάδο των τροφίμων ο ανταγωνισμός είναι ανελέητος στον τομέα της συντηρησιμότητας, με τα μονοπώλια να δίνουν μάχη μεταξύ τους για το ποιο θα πάρει το προβάδισμα στις μεθόδους παράτασης της διάρκειας ζωής των προϊόντων. Στον τομέα του γάλακτος η τάση αυτή εκφράζεται και στο εξής γεγονός: 7 στους 10 κατοίκους της ΕΕ καταναλώνουν κυρίως γάλα UHT.

Ενα γάλα δηλαδή που υφίσταται υπερπαστερίωση, μια μέθοδο εξυγίανσης που χρησιμοποιεί θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες της παστερίωσης, με αποτέλεσμα να υποβαθμίζονται αρκετά θρεπτικά συστατικά.

Αυτή όμως η μέθοδος ανεβάζει τη διάρκεια ζωής του γάλακτος από 6 έως 9 μήνες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Γαλλία, στη δεύτερη σε παραγωγή αγελαδινού γάλακτος χώρα στην ΕΕ, το 95,5% της συνολικής ζήτησης καλύπτεται από γάλα UHT.

Γάλα δηλαδή του οποίου το κόστος παραγωγής είναι κατά πολύ μικρότερο σε σχέση με το παστεριωμένο λόγω της παρατεταμένης διάρκειάς του. Τις τελευταίες μέρες ακούστηκε και η άποψη ότι η άρση του «εμποδίου» των 5 ημερών θα συμβάλει, ώστε να στραφεί η βιομηχανία στην παραγωγή ποιοτικότερου γάλακτος π.χ. με τρεις μέρες διάρκειας. Γίνεται σαφές ότι αν λάβει κανείς υπόψη τις παραπάνω τάσεις, που δεν εκφράζουν τίποτε άλλο από την επιδίωξη των μονοπωλίων για μείωση του κόστους παραγωγής, ο κύριος προσανατολισμός είναι η αύξηση του χρόνου ζωής του γάλακτος.

Αλλωστε και σε αυτό το σημείο η μελέτη του ΟΟΣΑ ξεκαθαρίζει ότι με την κατάργηση της διάρκειας ζωής 5 ημερών «η διάρκεια ζωής του γάλακτος θα αυξηθεί».

Επίσης, πολλοί είναι και αυτοί που ξεσπάθωσαν ενάντια στην προώθηση του συγκεκριμένου μέτρου χύνοντας δάκρυα για την εγχώρια κτηνοτροφία, η οποία, όπως είπαμε πιο πάνω, είναι σίγουρο ότι θα δεχτεί μεγάλο πλήγμα από την εξέλιξη. Κριτήριο, ωστόσο, για το αν οι προθέσεις κάποιου είναι ειλικρινείς και τα δάκρυα αληθινά, αποτελεί η συνολική στάση του απέναντι στην πολιτική της ΕΕ στους τομείς της πρωτογενούς παραγωγής (ΚΑΠ) και των τροφίμων, η οποία με διάφορους τρόπους (ποσοστώσεις κ.λπ.) οδήγησε στο ξεκλήρισμα χιλιάδες μικρομεσαίους κτηνοτρόφους, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί αγελαδινού γάλακτος από 12.500 το 2000 σήμερα να μην ξεπερνούν τους 4.000.

Για την εφαρμογή της ευρωενωσιακής πολιτικής υπερθεματίζει άλλωστε και η μελέτη του ΟΟΣΑ, υπογραμμίζοντας ότι «αν ληφθεί υπόψη όλη η συναφής νομοθεσία της ΕΕ, πρέπει να καταργηθεί η ρύθμιση που προσδιορίζει διάρκεια ζωής 5 ημερών για το φρέσκο - παστεριωμένο γάλα».
Ορισμένες επισημάνσεις

Κλείνοντας θέλουμε να συνοψίσουμε τα εξής:

1.
Το γάλα αποτελεί αναγκαίο για την αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης τρόφιμο. Η μείωση της αξίας του (μέσω της υποβάθμισής του) συμβάλλει στη μείωση της αξίας της εργατικής δύναμης, απαραίτητη προϋπόθεση ώστε το κεφάλαιο να ξεπεράσει την κρίση του.


2.
Οι εξελίξεις με το γάλα δείχνουν με ανάγλυφο τρόπο το εξής: Η ανάπτυξη στα πλαίσια του καπιταλισμού, για την οποία όλες οι πολιτικές δυνάμεις, πλην ΚΚΕ, είναι έτοιμες να κάνουν τα πάντα, προϋποθέτει μια εργατική τάξη από όλες τις απόψεις «στυμμένη λεμονόκουπα».


3.
Οσο το πάνω χέρι θα το έχουν τα μονοπώλια κάθε τεχνολογική πρόοδος, η οποία αντικειμενικά μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση των όρων διαβίωσης των εργαζομένων, θα αξιοποιείται με μοναδικό κριτήριο την ανάπτυξη της κερδοφορίας.


Τα δεδομένα μιλούν από μόνα τους και σκιαγραφούν τη μοναδική διέξοδο προς όφελος του λαού: Αυτό που σήμερα χρειάζεται είναι το χτίσιμο της συμμαχίας όλων εκείνων των κοινωνικών δυνάμεων (εργατική τάξη, αυτοαπασχολούμενοι, φτωχοί αγρότες κ.λπ.) που θίγονται από τη σημερινή πορεία των πραγμάτων, στην κατεύθυνση της σύγκρουσης με τα μονοπώλια και τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, στην κατεύθυνση σχεδιασμένης ανάπτυξης της παραγωγής με κριτήριο την κάλυψη των ολοένα αυξανόμενων ανθρώπινων αναγκών.

(Αναδημοσίευση από το portal του «902.gr»)

Είναι πράγματι ευαίσθητοι;

Να λοιπόν που οι δήμοι εμφανίζονται θετικοί στο να συλλέξουν στοιχεία νοικοκυριών στα οποία έχει κοπεί το ρεύμα, με στόχο την επανασύνδεση. Με αφορμή το ανθρώπινο δράμα στο Κορδελιό - κάτι που αφορά χιλιάδες άλλα λαϊκά σπίτια σε όλη τη χώρα - οι εκπρόσωποι της Τοπικής Διοίκησης ανταποκρίθηκαν σε αυτή την πρόταση που έπεσε στο τραπέζι από την κυβέρνηση και που θα συζητηθεί σήμερα σε υπουργική σύσκεψη. Και επειδή αυτή η υπόθεση θα απασχολήσει κατά πώς φαίνεται την επικαιρότητα το επόμενο διάστημα, ενώ δεν αποκλείεται πάνω σε αυτήν να "επενδυθεί" το στήσιμο ενός κοινωνικού προφίλ κυβέρνησης, δήμων και ΔΕΗ, καλό είναι να αναφέρουμε ορισμένα στοιχεία. Που αποκαλύπτουν ότι η υποκρισία και ο εμπαιγμός δεν έχει όρια.
***

Ας τα πάρουμε με τη σειρά:

1. Είναι γνωστό ότι στους λογαριασμούς της ΔΕΗ που πληρώνουν τα νοικοκυριά, είναι ενσωματωμένα τα λεγόμενα ανταποδοτικά τέλη. Δηλαδή, τα τέλη και οι φόροι που επιβάλλουν οι δήμοι σε όλη τη χώρα με την αιτιολογία ότι με αυτά τα χρήματα θα κάνουν έργο στους τομείς της καθαριότητας και τον ηλεκτροφωτισμό. Η λογική της επιβολής αυτών των τελών μέσω της ΔΕΗ είναι η σίγουρη είσπραξή τους, αφού εάν κάποιος δεν πληρώσει τότε θα κοπεί το ρεύμα...

2. Τα προηγούμενα χρόνια, όταν το τιμολόγιο του ρεύματος ήταν πιο φτηνό και δεν είχε επιβληθεί το χαράτσι για τα ακίνητα, υπήρχαν καταναλωτές που δεν μπορούσαν να καταβάλλουν τα υπέρογκα τέλη και προτιμούσαν να πληρώνουν μόνο το ρεύμα, για να μην κοπεί. Πάγια πρακτική των δήμων της χώρας, απέναντι σε αυτό ήταν: να επιδιώκουν μέσω της ΔΕΗ την πίεση προς τους καταναλωτές για να πληρώσουν, πράγμα που σήμαινε ακόμα και διακοπή ρεύματος. Εάν δεν το κατάφερναν αυτό, έστελναν ειδοποιητήρια στους «ασυνεπείς» δημότες και εάν δεν τα πλήρωναν, τότε βεβαίωναν το χρέος στην εφορία και προχωρούσαν ακόμα και σε κατάσχεση...

3. Εχει ενδιαφέρον μια χτεσινή δήλωση του προέδρου της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής της ΚΕΔΕ. Λέει: «Μπορούμε να παρέμβουμε (σ.σ. για το ζήτημα της συνεργασίας ΔΕΗ - Δήμων) γιατί υπάρχει έννομο συμφέρον, δεδομένου ότι όταν κάποιος δεν πληρώνει τη ΔΕΗ, οι δήμοι δεν εισπράττουν τα ανταποδοτικά τέλη τα οποία χρεώνονται μέσω των λογαριασμών της». Τι ακριβώς εννοεί; Μήπως η δημιουργία ενός μηχανισμού μέσω των δήμων, θα έχει σαν στόχο το να εντοπιστούν και πιο εύκολα όλοι οι οφειλέτες ανταποδοτικών τελών;

4. Θυμίζουμε, την περιβόητη επιτροπή (σ.σ. συμμετείχε αστυνομικός, έφορος και διάφοροι άλλοι) που είχε θεσμοθετηθεί για να ελέγχει «ειδικές περιπτώσεις», ώστε να μην επιβάλλεται το χαράτσι ακινήτων μέσω της ΔΕΗ. Στην πραγματικότητα, αυτή η επιτροπή έπαιξε ρόλο για να αποκλείει περισσότερους από την απαλλαγή του φόρου. Εάν κάποιος πληρούσε όλα τα κριτήρια που είχαν μπει, θα ήταν σπάνιο εάν είχε σπίτι να μείνει είτε με είτε χωρίς ρεύμα...
***

Γιατί αναφέρουμε όλα τα παραπάνω; Γιατί η πείρα έχει δείξει πως για τα λαϊκά νοικοκυριά δεν μπορεί να είναι αποκούμπι, εκείνος που με το ένα χέρι κόβει το ρεύμα και με το άλλο πουλά «φιλανθρωπία». Δεν μπορεί να είναι στήριγμα εκείνος που με το ένα χέρι επιβάλλει φόρους και εκβιάζει με διακοπή ρεύματος για να εισπράξει με το άλλο τα ανταποδοτικά τέλη. Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι εργαζόμενοι από την πρώτη στιγμή που απειλούνται με κατασχέσεις κινητής και ακίνητης περιουσίας, διακοπές ρεύματος κ.ά. πρέπει να απευθύνονται στα σωματεία, στις Λαϊκές Επιτροπές. Παράδειγμα χαρακτηριστικό του μεταλλεργάτη στο Πέραμα, που για χρέος στην ΕΥΔΑΠ, επιχείρησαν να βγάλουν στο σφυρί το σπίτι του. Απευθύνθηκε αμέσως στο σωματείο του και οδήγησε ακαριαία σε οργανωμένη, συλλογική αντίδραση και παρέμβαση, με αποτέλεσμα να μην περάσει η κατάσχεση...

Το "παιχνίδι" ήταν στημένο από την αρχή.... 12

Το "παιχνίδι" ήταν στημένο από την αρχή....

Οι Αγγλοι εμμένουν στη συντριβή του ΕΑΜικού κινήματος και βρίσκουν έναν απρόσμενο ...σύμμαχο

Αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας στο υπουργείο Εξωτερικών: Διακρίνονται στην πρώτη σειρά, από αριστερά προς τα δεξιά, ο στρατηγός Στ. Σαράφης, ο Γ. Σιάντος, ο Ηλ. Τσιριμώκος, ο Ι. Σοφιανόπουλος, ο Ν. Ασκούτης και ο Μ. Παρτσαλίδης


Η λήξη των εχθροπραξιών ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τους Εγγλέζους, με την υπογραφή στρατιωτικής συμφωνίας ανακωχής, εκ των πραγμάτων, οδηγούσε στην αναζήτηση πολιτικής συμφωνίας που θα έθετε και το οριστικό τέλος στις πολεμικές σύγκρουσης. Οι σχετικές βολιδοσκοπήσεις άρχισαν αμέσως μετά την έναρξη εφαρμογής της ανακωχής. Το κράτος των Αθηνών, το "κρατίδιο της Σκομπίας", όπως εύστοχα το ονόμαζε ο λαός, από την πρώτη στιγμή, άρχισε να βομβαρδίζει το ΕΑΜικό κίνημα με προτάσεις για διαπραγματεύσεις. Ο αντιβασιλέας - αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός, με δηλώσεις του στο ραδιόφωνο, αλλά και οι Εγγλέζοι, με προκηρύξεις που έριχναν τα αεροπλάνα τους, εκδήλωναν την πρόθεση ότι ήταν έτοιμοι να δεχτούν ΕΑΜική αντιπροσωπεία για την αναζήτηση πολιτικής λύσης στο ελληνικό ζήτημα. Αλλά και το ΕΑΜικό κίνημα ανταποκρίθηκε, δηλώνοντας την επιθυμία να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις με ευρεία αντιπροσωπεία, στην οποία θα εκπροσωπούνταν όλες οι πολιτικές δυνάμεις που το απάρτιζαν.

Τα πρώτα σύννεφα

Η σύνθεση της ΕΑΜικής αντιπροσωπείας υπήρξε το πρώτο σημείο τριβής μεταξύ των δύο πλευρών πριν την έναρξη των διαπραγματεύσεων για πολιτική συμφωνία, στο οποίο έχει αξία να σταθούμε λίγο περισσότερο. Ο Δαμασκηνός - προφανώς σε συνεννόηση με τους Αγγλους - από την πρώτη στιγμή, με δημόσιες δηλώσεις του και τηλεγράφημα που έστειλε στην ΚΕ του ΕΛΑΣ, εκδήλωσε την επιθυμία η ΕΑΜική αντιπροσωπεία να αποτελείται μόνο από κομμουνιστές!!! Επρόκειτο δηλαδή για μια προσπάθεια που αποσκοπούσε να εμφανίσει το ΕΑΜ αποκλειστικά ως μια κομμουνιστική οργάνωση ή, ακόμη καλύτερα, να δημιουργηθεί η εντύπωση πως το ΚΚΕ ήταν εντελώς απομονωμένο από τους συμμάχους του. Η προσπάθεια αυτή της αντίδρασης να πλαγιοκοπήσει το ΕΑΜ δεν ήταν στον αέρα, αν αναλογιστούμε ότι η αρχική πρόθεση του ΕΑΜικού κινήματος να έχει επικεφαλής στην αντιπροσωπεία του τον καθηγητή και πρώην πρόεδρο της ΠΕΕΑ (Κυβέρνηση του Βουνού) Αλ. Σβώλο προσέκρουσε στον ίδιο. Ο Αλ. Σβώλος γνωστοποίησε στο ΕΑΜ και στο ΚΚΕ ότι δε δεχόταν να αναλάβει αυτή την αποστολή και, απ' ό,τι φαίνεται, την πρόθεσή του αυτή γνωστοποίησε και στους παράγοντες του κράτους των Αθηνών. Οι Εγγλέζοι και η ντόπια αντίδραση, που, όπως φαίνεται, γνώριζαν τι συνέβαινε, εκμεταλλεύτηκαν δεόντως τις διαφοροποιήσεις παραγόντων στο εσωτερικό του ΕΑΜ. Π.χ., στις 23/1/1945 η ΕΑΜική αντιπροσωπεία ξεκίνησε για τις διαπραγματεύσεις στην Αθήνα, αλλά όταν έφτασε στη Λιβαδειά εμποδίστηκε από τους Αγγλους να συνεχίσει το ταξίδι της. Οι εγγλέζικες δυνάμεις κατοχής ξεκαθάρισαν στους εκπροσώπους του ΕΑΜ ότι είχαν διαταγές να επιτρέψουν την πρόσβαση στην πρωτεύουσα μόνο τριμελούς αντιπροσωπείας και μάλιστα αποκλειστικά κομμουνιστικής συνθέσεως. Τα ίδια γνωστοποίησε, με τηλεγράφημά του προς την ΚΕ του ΕΛΑΣ, και ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός, προτείνοντας μάλιστα ότι στην ΕΑΜική αντιπροσωπεία έπρεπε να συμμετέχουν οι Γ. Σιάντος και Μ. Παρτσαλίδης ("Λευκή Βίβλος ΕΑΜ", σελ. 100).

Σε μια προσπάθεια εξεύρεσης λύσης, η ΚΕ του ΕΑΜ συμφώνησε με τις αξιώσεις της άλλης πλευράς, αλλά μόνο σε ό,τι αφορούσε τον αριθμό των μελών της αντιπροσωπείας. Ταυτόχρονα, απέρριψε κατηγορηματικά την αξίωση, στη σύνθεσή της να βρίσκονται αποκλειστικά κομμουνιστές. Με τηλεγράφημά της προς τον Δαμασκηνό, καθόριζε ότι την αντιπροσωπεία θα αποτελούσαν ο Γ. Σιάντος, Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, ο Μ. Παρτσαλίδης, Γραμματέας της ΚΕ του ΕΑΜ και ο Ηλ. Τσιριμώκος, μέλος της ΚΕ του ΕΑΜ. Στρατιωτικός σύμβουλος της αντιπροσωπείας ορίστηκε ο αρχηγός του ΕΛΑΣ, στρατηγός Στ. Σαράφης. Τέλος, την αντιπροσωπεία θα συνόδευαν, χωρίς δικαίωμα να παρίστανται στις συνεδριάσεις, οι Κ. Γαβριηλίδης, Γ. Γεωργαλάς και Δ. Στρατής. ("Κείμενα της Εθνικής Αντίστασης", Εκδόσεις ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ, τόμος Α`, σελ. 158).

Ο σκοτεινός ρόλος του Τσιριμώκου

Η ΕΑΜική αντιπροσωπεία ξεκίνησε για την Αθήνα στις 30 Ιανουαρίου και έφτασε στον προορισμό της αυθημερόν. Από τη στιγμή της άφιξής της και μετά, ξετυλίγεται ένα ολόκληρο κουβάρι σκοτεινών παρασκηνιακών διαβουλεύσεων, με πρωταγωνιστές τον Τσιριμώκο, τους Εγγλέζους και την ντόπια αντίδραση, η κατάληξη του οποίου υπήρξε οδυνηρή για το μέλλον του λαϊκού κινήματος. Οπως αναφέρει ο δημοσιογράφος και ερευνητής Φ. Οικονομίδης στο βιβλίο του "Ελλάδα ανάμεσα σε δύο κόσμους" (εκδόσεις ΟΡΦΕΑΣ, σελ. 28 - 34), ο Τσιριμώκος ήρθε σε επαφή με τον επικεφαλής του κλιμακίου της Ιντέλιντζενς Σέρβις στην Αθήνα Ντέιβιντ Μπάλφουρ (Ο Μπάλφουρ ήταν ο περίφημος πατήρ Δημήτριος στο παρεκκλήσι του "Ευαγγελισμού" στον καιρό της Κατοχής) και με τον στενό συνεργάτη του Δαμασκηνού καθηγητή Ιωάννη Γεωργάκη, εκδηλώνοντας την επιθυμία να συναντηθεί με τον αρχιεπίσκοπο - αντιβασιλέα. Η συνάντηση συμφωνήθηκε και για να μην δημιουργηθούν υποψίες στα υπόλοιπα μέλη της ΕΑΜικής αντιπροσωπείας, ο Τσιριμώκος ζήτησε να κατέβει από τη Βάρκιζα στην Αθήνα για να δει την άρρωστη γιαγιά του ή, όπως λέει ο καθηγητής Γεωργάκης, σε συνέντευξή του στον Π. Βενάρδο, για να δει την άρρωστη μητέρα του (Π. Βενάρδου: "Η Συμφωνία της Βάρκιζας", εκδόσεις ΠΟΝΤΙΚΙ, σελ. 103). Οι Βρετανοί, στην αρχή, έκαναν πως αντιδρούν στο ενδεχόμενο απομάκρυνσης του Τσιριμώκου από το χώρο των διαπραγματεύσεων, αλλά αυτή η αντίδρασή τους ήταν μέρος του σχεδίου να πέσει στάχτη στα μάτια των υπόλοιπων μελών της αντιπροσωπείας του ΕΑΜ. Και το σχέδιο στέφθηκε με επιτυχία.

Η συνάντηση Τσιριμώκου - Δαμασκηνού πραγματοποιήθηκε στο σπίτι του τελευταίου στο Χαλάνδρι και υπήρξε ιδιαίτερα καρποφόρα για τα σχέδια της αντίδρασης, σύμφωνα με όσα μαρτυρεί ο τότε εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης στην Αθήνα Χ. Μακμίλαν, στο βιβλίο του "War Diaries", και παραθέτει ο Φ. Οικονομίδης. Σύμφωνα με τον Μακμίλαν, στις 2/2/45 ο Δαμασκηνός ενημέρωνε τον ίδιο, τον Αγγλο πρεσβευτή Λίπερ και τον Σοφιανόπουλο για τα αποτελέσματα αυτής της συνάντησης, λέγοντας τα εξής: "Ο Τσιριμώκος ήταν ένα μεγάλο πλεονέκτημα για μας, αφού μας είχε δώσει πληροφορίες από τα πριν σχετικά με τη γραμμή που θα ακολουθούσαν (σ.σ. που θα ακολουθούσε δηλαδή η ΕΑΜική αντιπροσωπεία στις διαπραγματεύσεις) και ήταν διατεθειμένος την κατάλληλη στιγμή να τους προδώσει" (Φ. Οικονομίδη, στο ίδιο, σελ. 29). Η προδοσία του Τσιριμώκου, για την οποία γίνεται λόγος, αφορούσε το ζήτημα της χορήγησης γενικής αμνηστίας και της συμμετοχής του ΕΑΜ στην κυβέρνηση, ως προϋποθέσεις για την υπογραφή συμφωνίας.

Στις 3 Φεβρουαρίου, το Φόρεϊν Οφις ενημέρωνε τον Τσόρτσιλ στη Γιάλτα για τα διαδραματιζόμενα στην Ελλάδα: "Ο κ. Λίπερ - έλεγε το τηλεγράφημα - αναφέρει ότι συζητήσεις σχετικά με τη συμμετοχή του Τσιριμώκου ανέβαλαν την έναρξη της Διάσκεψης (σ.σ. εννοεί τις διαπραγματεύσεις στη Βάρκιζα) μέχρι το απόγευμα της 2 Φεβρουαρίου. Ο αντιβασιλιάς κάλεσε τον Τσιριμώκο, ο οποίος, όχι μόνο του είπε ότι οι συνάδελφοί του είχαν έρθει για να επιτύχουν μια συμφωνία, αλλά αποκάλυψε τους όρους που προτίθονταν να θέσουν και δεσμεύτηκε να ψηφίσει εναντίον τους στα δύο βασικά σημεία, δηλαδή τη γενική αμνηστία και την είσοδο των κομμουνιστών στην κυβέρνηση... Ο κ. Μακμίλαν, ο κ. Λίπερ και ο αντιβασιλιάς έπεισαν τον Σοφιανόπουλο και τους άλλους αντιπροσώπους της ελληνικής κυβέρνησης να συμφωνήσουν για τη συμμετοχή του Τσιριμώκου στη διάσκεψη" (Φ. Οικονομίδη, στο ίδιο, σελ. 30).

Το σκοτεινό ρόλο του Τσιριμώκου επιβεβαιώνει ουσιαστικά και ο καθηγητής Ι. Γεωργάκης, με όσα κατέθεσε σε συνέντευξή του στον Π. Βενάρδο. Στο ερώτημα "πώς ξεπεράστηκε τελικά η κρίσιμη φάση των διαπραγματεύσεων στο θέμα της αμνηστίας;", αναφέρει συγκεκριμένα: "Τελικά υποχώρησαν οι κομμουνιστές. Και υποχώρησαν, όταν ο Ηλίας Τσιριμώκος πείστηκε από μένα την κρίσιμη εκείνη νύχτα (σ.σ. εννοεί την τελευταία νύχτα των διαπραγματεύσεων στη Βάρκιζα) να έρθει "από δω"" (Π. Βενάρδου, στο ίδιο). Βεβαίως, ο Τσιριμώκος - όπως προκύπτει απ' όσα αναφέραμε - δεν πείστηκε από τον καθηγητή Γεωργάκη και φυσικά δεν πείστηκε τότε που λέει ο καθηγητής, απαλύνοντας την ουσία του θέματος. Αλλά αυτό δεν έχει και τόση σημασία. Σημασία έχει η ομολογία του γεγονότος, ότι ο Τσιριμώκος έπαιξε βρώμικο ρόλο στη Βάρκιζα.

Ο Τσιριμώκος αυτοαποκαλύπτεται

Για το ρόλο που έπαιξε στις συνομιλίες στη Βάρκιζα, έχει μιλήσει και ο ίδιος ο Τσιριμώκος, όχι βεβαίως τόσο αποκαλυπτικά, όσο μιλούν τα αγγλικά αρχεία και οι τότε εκπρόσωποι της Μ. Βρετανίας στην Ελλάδα. Η μαρτυρία όμως του Τσιριμώκου - που αποκαλύπτει και τις διαθέσεις του Σβώλου, για τις οποίες μιλήσαμε παραπάνω - είναι άκρως ενδιαφέρουσα ως στοιχείο προσέγγισης της ιστορικής αλήθειας. "Το ΚΚΕ - λέει στη μαρτυρία του ο Τσιριμώκος - είχε ζητήσει με τηλεγράφημα από τον Σβώλο να πάρει μέρος στην Αντιπροσωπεία του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, που θα διαπραγματευόταν με την κυβέρνηση Πλαστήρα, στη Βάρκιζα, τους όρους με τους οποίους θα έληγε η ένοπλη σύρραξη. Ο Σβώλος αρνήθηκε. Εκρινε ότι, αφού είχε ακολουθηθεί ένας δρόμος αντίθετος προς τη δική του γνώμη, σωστό ήταν να διαπραγματευθούν εκείνοι που είχαν διαλέξει το δρόμο αυτό. Και τέτοιοι ήταν μόνο οι αντιπρόσωποι του ΚΚΕ. Σ' αυτούς είχα προστεθεί εγώ, εκφράζοντας τα μη - κομμουνιστικά μέλη του ΕΑΜ, που είχαν αιφνιδιαστεί από τα Δεκεμβριανά, ήταν αντίθετα στην τακτική του ΚΚΕ και έβλεπαν στην παρουσία μου την εγγύηση πως οι συνομιλίες θα γίνουν - τουλάχιστον από μέρους του ΕΑΜ - με ειλικρινή πρόθεση συμφωνίας. Οταν η αντιπροσωπεία έφτασε στη Βάρκιζα, ανέβηκα στην Αθήνα, όπου ήρθα σε μια προκαταρκτική συνεννόηση με τον αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό. Συνάντησα, φυσικά, και το Σβώλο. Και μου έδωσε ένα γράμμα προς τον Σιάντο, όπου διατύπωνε μια θερμή έκκληση, να στέρξη το ΚΚΕ τις υποχωρήσεις που έπρεπε, για να επέλθει η ειρήνευση" (Η. Τσιριμώκου: "Αλ. Σβώλος - Η δική μας αλήθεια", εκδόσεις ΔΙΦΡΟΣ, 1962, σελ. 79 - 80). Χρειάζεται, άραγε, να αναφέρουμε τίποτα περισσότερο, για να αποδειχτεί, ότι το παιχνίδι στη Βάρκιζα ήταν στημένο από την αρχή, πριν καλά καλά ξεκινήσει;

Η Συμφωνία της Βάρκιζας

Με πόνο παραδίνουν τα όπλα τους...


Η Διάσκεψη της Βάρκιζας άρχισε στις 2/2/1945, ημέρα Παρασκευή και τελείωσε στις 12 του μηνός, ημέρα Δευτέρα με την υπογραφή της πιο πολυσυζητημένης και πιο ακριβοπληρωμένης από το λαό συμφωνίας στη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Τις δύο πλευρές εκπροσώπησαν τριμελείς αντιπροσωπείες. Επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ΕΑΜ ήταν ο Γ. Σιάντος και συμμετείχαν σ' αυτήν - όπως έχουμε με άλλη ευκαιρία αναφέρει - ο Μ. Παρτσαλίδης και ο Ηλ. Τσιριμώκος. Στρατιωτικός σύμβουλος της αντιπροσωπείας ήταν ο στρατηγός και αρχηγός του ΕΛΑΣ, Στ. Σαράφης. Στην αντιπροσωπεία της κυβέρνησης των Αθηνών επικεφαλής ήταν ο υπουργός Εξωτερικών Ι. Σοφιανόπουλος - που ορίστηκε και πρόεδρος της Διάσκεψης - ενώ συμμετείχαν, επίσης, ο υπουργός Εσωτερικών Περικλής Ράλλης (ανήκε στο δεξιό Λαϊκό Κόμμα) και ο υπουργός Γεωργίας Ι. Μακρόπουλος. Στρατιωτικός σύμβουλος της κυβερνητικής αντιπροσωπείας ήταν ο στρατηγός Παυσανίας Κατσώτας. Τέλος, παρατηρητής εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου - αντιβασιλιά Δαμασκηνού ήταν ο διευθυντής του Πολιτικού του Γραφείου Ι. Γεωργάκης, μετέπειτα καθηγητής της Παντείου και στενός συνεργάτης του Ωνάση.

Οι θέσεις του ΕΑΜικού κινήματος

Η ΕΑΜική αντιπροσωπεία πήγε στη Βάρκιζα με σαφείς και συγκεκριμένες θέσεις, τις οποίες ανέλυσε ο Γ. Σιάντος, στις 3/2, κατά τη δεύτερη μέρα των εργασιών της διάσκεψης. Οι θέσει αυτές είχαν καθοριστεί σε συνεδρίαση της ΚΕ του ΚΚΕ, προς το τέλος του Γενάρη και επιβεβαιώθηκαν σε σύσκεψη που ακολούθησε, παρουσία ηγετικών στελεχών του Κόμματος και του Ηλ. Τσιριμώκου. Οπως μαρτυρεί ο Β. Μπαρτζιώτας στο βιβλίο του "Εθνική Αντίσταση και Δεκέμβρης 1944" (σελ. 427) τόσο στη συνεδρίαση της ΚΕ του ΚΚΕ, όσο και στη σύσκεψη που ακολούθησε, συμφωνήθηκε να μην υπογραφεί, σε καμιά περίπτωση, συμφωνία στην οποία δε θα συμπεριλαμβανόταν ο όρος της χορήγησης Γενικής Αμνηστίας. Μάλιστα, αποφασίστηκε να αποχωρήσει η αντιπροσωπεία του ΕΑΜ από τη Διάσκεψη, αν η αντίπαλη πλευρά δε δεχόταν αυτόν τον όρο.

Οι θέσεις του ΕΑΜ για την υπογραφή συμφωνίας, όπως αναλύθηκαν από το Γ. Σιάντο στη Διάσκεψη έχουν ως εξής:

- Σε ό,τι αφορά το στρατιωτικό ζήτημα γινόταν αποδεχτή η διάλυση του ΕΛΑΣ, υπό την προϋπόθεση ότι θα συγκροτούνταν εθνικός στρατός μέσα από τακτική στρατολογία, με κριτήριο την ηλικία και χωρίς τη συμμετοχή δοσίλογων, φασιστικών στοιχείων ή δήθεν εθελοντών. Ο στρατός αυτός θα ήταν πλαισιωμένος από στελέχη που δεν ήταν ένοχα δοσιλογισμού ή φασιστικών αντιλήψεων και με τη συμμετοχή, βεβαίως, των στρατιωτικών στελεχών του ΕΛΑΣ, αλλά και των απλών μαχητών του που πληρούσαν τους ηλικιακούς όρους στράτευσης.

- Αυστηρότατη εκκαθάριση των Σωμάτων Ασφαλείας από τα δοσίλογα και φασιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τη δέσμευση του Γ. Παπανδρέου στο λόγο του στο Σύνταγμα στις 18/10/1944.

- Εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού από τους δοσίλογους και σταμάτημα των διώξεων, που άρχισαν με αφορμή τα Δεκεμβριανά, σε βάρος δημοκρατικών - αριστερών δημοσίων υπαλλήλων, με την κατηγορία ότι "ηυνόησαν το κίνημα".

- Χορήγηση Γενικής Αμνηστίας.

- Συγκρότηση αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης με τη συμμετοχή εκπροσώπων όλων των παρατάξεων.

- Ταχύτατη διενέργεια εκλογών και δημοψηφίσματος. "Κατά τη γνώμη μας - είπε γι' αυτό το θέμα ο Γ. Σιάντος - η καλύτερη λύση θα ήταν να ορίζονταν από τώρα οι σχετικές ημερομηνίες". (Η ομιλία του Γ. Σιάντου στη Διάσκεψη της Βάρκιζας είναι δημοσιευμένη στο "Ριζοσπάστη" 6/2/1945).

Οπως έχουμε ήδη αναφέρει στο μόνο ζήτημα που δε θα δεχόταν την παραμικρή συζήτηση η ΕΑΜική αντιπροσωπεία ήταν η Γενική Αμνηστία. Κι όμως δέχτηκε.

Η συνθηκολόγηση

Μετά την ομιλία του Γ. Σιάντου οι εργασίες της Διάσκεψης διακόπηκαν για δύο μέρες στο διάστημα των οποίων λειτούργησε, όπως δείχνουν τα πράγματα ένα οργιώδες παρασκήνιο, με στόχο να συρθεί η αντιπροσωπεία του ΕΑΜ στη συνθηκολόγηση. Το θέμα που φαίνεται ότι δέσποσε αφορούσε τη Γενική Αμνηστία. Οι Εγγλέζοι και η αντίδραση γνώριζαν από τον Ηλ. Τσιριμώκο, που φρόντισε να τους ξεφουρνίσει τα πάντα, ότι το ζήτημα αυτό μπορούσε να οδηγήσει σε ρήξη. Δεν είχαν, όμως, καμιά διάθεση να υποχωρήσουν και να δεχτούν τη δίκαιη απαίτηση του λαϊκού κινήματος, γιατί επιδίωκαν μια κουτσουρεμένη αμνηστία, που θα τους έλυνε τα χέρια, ώστε, μετά την υπογραφή της συμφωνίας, να βάλουν, με δήθεν νόμιμα μέσα, το ΕΑΜικό κίνημα στο στόχο και να διευκολύνουν τη συντριβή του. Ετσι διάλεξαν το μόνο δρόμο που είχαν πέραν της ρήξης. Κι αυτός ο δρόμος περνούσε μέσα από την αλλαγή της θέσης που εξέφρασε διά στόματος Σιάντου η αντιπροσωπεία του ΕΑΜ.

Στις 4/2 η κυβερνητική αντιπροσωπεία, με επιστολή της προς την αντιπροσωπεία του ΕΑΜ, γνωστοποιούσε στα μέλη της τελευταίας πως η θέση τους για Γενική Αμνηστία "κατόπιν συμφώνου γνώμης της κυβερνήσεως... είναι απολύτως απαράδεκτος". Και το επιθυμητό για την αντίδραση αποτέλεσμα επήλθε. Την επομένη οι ΕΑΜίτες αντιπρόσωποι, με απαντητική επιστολή τους, γνωστοποιούσαν στους συνομιλητές τους ότι "εφόσον η κυβέρνησις εμμένει εις την άποψη της, η αντίστοιχη επιμονή στην ορθή γνώμη μας θα οδηγούσε σε ρήξη που, ανεξάρτητα από την ευθύνη, θα οδηγήσει τον τόπο σε συμφορά. Για τον λόγον αυτόν δεχόμαστε να λυθή το ζήτημα των διώξεων, με βάση την αρχή που έθεσεν η Κυβερνητική Αντιπροσωπεία και με τη θέσπιση εγγυήσεων, ικανών να περιορίσουν τους κινδύνους που σας έχομεν εκθέσει". (Για τις επιστολές αυτές Βλέπε: Εφημερίδα "Ελεύθερη Ελλάδα", 7/2/1945 και Π. Βενάρδου: "Η Συμφωνία της Βάρκιζας", σελίδες 45 - 46). Για το πώς έγινε αυτή η μεταστροφή μια μικρή, ελάχιστη, γεύση έδωσε πολύ αργότερα ο Μ. Παρτσαλίδης: "Είναι αλήθεια - μαρτυρεί ο Παρτσαλίδης - ότι ο Τσιριμώκος ήταν αυτός που περισσότερο ήθελε να υποχωρήσουμε. Και να ζητήσουμε εγγυήσεις, για να περιοριστεί όσο ήταν δυνατόν ο κίνδυνος να επεκταθούν οι διώξεις. Προσωπικά είχα προτείνει στον Σιάντο όχι να διακοπούν οι διαπραγματεύσεις, αλλά να δηλώσουμε ότι πάνω στο θέμα αυτό, επειδή έχουμε δέσμευση από το ΕΑΜ και την ΚΕ του Κόμματος που αντιπροσωπεύαμε, πρέπει να μας δοθεί η δυνατότητα να συζητήσουμε την άρνηση της κυβέρνησης υπεύθυνα και στην ΚΕ του ΕΑΜ και στην ΚΕ του ΚΚΕ στα Τρίκαλα... Τελικά, όμως, ο Σιάντος κατέληξε στο ότι μια καθυστέρηση της υπογραφής της συμφωνίας δεν επρόκειτο να μας ωφελήσει... και συμφωνήσαμε ότι θα έπρεπε να κάνουμε την υποχώρηση, για να μην τρεναριστεί άλλο η υπόθεση. Κακώς βέβαια... ". (Π. Βενάρδου, στο ίδιο, σελίδα 98).

Η αρχή της συνθηκολόγησης είχε γίνει κι αφού οι ΕΑΜίτες αντιπρόσωποι υποχώρησαν σ' αυτό που είχαν θέσει ως αδιαπραγμάτευτη αρχή δεν είχαν πλέον κανένα πρόβλημα να πάρουν την κάτω βόλτα, υπαναχωρώντας και στις υπόλοιπες διεκδικήσεις τους. Ετσι φτάσαμε στην υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας.

Τι προέβλεπε η συμφωνία

Για το ζήτημα της αμνηστίας η συμφωνία προέβλεπε στο άρθρο 3 ότι αμνηστεύονται μόνο "τα πολιτικά αδικήματα τα τελεσθέντα από τις 3 Δεκεμβρίου 1944 μέχρι της υπογραφής του παρόντος. Εξαιρούνται της αμνηστίας τα συναφή κοινά αδικήματα, κατά της ζωής και της περιουσίας, τα οποία δεν ήσαν απαραιτήτως αναγκαία διά την επιτυχία του πολιτικού αδικήματος". Το άρθρο αυτό, με τη διατύπωση που είχε, έδωσε τη δυνατότητα στην αντίδραση να εξαπολύσει άγριο διωγμό εναντίον των αγωνιστών της εθνικής αντίστασης, χαλκεύοντας κατηγορίες για διάπραξη δήθεν κοινών αδικημάτων στην περίοδο της κατοχής.

Για τα άλλα, κύρια, ζητήματα η συμφωνία προέβλεπε:

Αποστράτευση του ΕΛΑΣ και συγκρότηση εθνικού στρατού μέσα από κανονική στρατολογία. Εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού από δοσίλογους και φασιστικά στοιχεία. Διενέργεια δημοψηφίσματος και στη συνέχεια εκλογών μέσα στο 1945. Τέλος, η συμφωνία δεν προέβλεπε συγκρότηση αντιπροσωπευτικής κυβέρνηση, αλλά ούτε και έθιγε το θέμα της παρουσίας των βρετανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα (Βλέπε ολόκληρη τη Συμφωνία στα "Επίσημα κείμενα ΚΚΕ", τόμος Ε` σελίδες 411 - 416).

Καταγραφή και κριτική ορισμένων απόψεων (Β) 11

Καταγραφή και κριτική ορισμένων απόψεων (Β)

Ακρόπολη (πάνω), Ομόνοια (κάτω). Οι Εγγλέζοι δεν σεβάστηκαν τίποτα



Στο χτεσινό μέρος του αφιερώματος τονίσαμε πως αν αποδειχτεί ότι υπήρχε και μια τρίτη, αξιοπρεπής επιλογή και λύση για το μέλλον του ελληνικού λαού, πέραν της ένοπλης πάλης ή της υποταγής στις διαθέσεις του αντιπάλου, τότε όντως τα Δεκεμβριανά θα μπορούσαν να αποφευχθούν. Οι Λ. Κύρκος και Γρ. Φαράκος, όμως, που είναι υπέρμαχοι της άποψης ότι η ένοπλη σύγκρουση μπορούσε και έπρεπε να αποφευχθεί, δεν κατάφεραν να εμφανίσουν την τρίτη αυτή αξιοπρεπή επιλογή, που υποτίθεται πως είχε, αλλά δεν ακολούθησε τότε, το κίνημα. Εκ των πραγμάτων λοιπόν, παρά τα όσα περίτεχνα σκαρφίστηκαν, στηρίζουν την άποψή τους για δυνατότητα αποφυγής των Δεκεμβριανών στη μόνη "εναλλακτική λύση", αυτή της υποταγής του ΕΑΜικού κινήματος στον αγγλικό παράγοντα και την ντόπια αντίδραση.

Η λατρεία του τύπου

Ο Λ. Κύρκος φαίνεται πως δε διδάσκεται καθόλου από την ιστορία ή δε θέλει να διδαχτεί. Υποστηρίζει πως το στρατιωτικό ζήτημα δεν ήταν το κύριο ζήτημα κι ότι κακώς το ΚΚΕ το θεώρησε κύριο και απάντησε ενόπλως στην απαίτηση των Εγγλέζων για διάλυση του ΕΛΑΣ. Επικρίνει μάλιστα την τότε ηγεσία του ΚΚΕ ότι δεν έδειξε την απαιτούμενη ευλυγισία για την εξεύρεση λύσης σ' αυτό το πρόβλημα, ώστε να μην εμποδιστεί η ομαλή πορεία προς τις εκλογές. Αποστασιοποιείται πλήρως από την πραγματικότητα εκείνης της εποχής και περιφρονεί προκλητικά τα ιστορικά γεγονότα, ξεχνώντας ότι για τους Εγγλέζους και την ντόπια αντίδραση μία ήταν η λύση στο στρατιωτικό: Η διάλυση του ΕΛΑΣ και μόνο του ΕΛΑΣ. Αλλά πέραν αυτού, το κύριο για τον Λ. Κύρκο ήταν η διεξαγωγή των εκλογών - του τύπου, όμως, και της διαδικασίας και όχι της ουσίας τους - που τάχα θα έδινε τις λύσεις σε όλα τα φλέγοντα προβλήματα. Τι λέει όμως η ιστορική πραγματικότητα;

Είναι γνωστό ότι ο Δεκέμβρης κατέληξε στην ήττα του ΕΛΑΣ και στη Συμφωνία της Βάρκιζας. Είναι επίσης γνωστό πως αυτή η συμφωνία έλυσε με συγκεκριμένο τρόπο το στρατιωτικό ζήτημα: Ο ΕΛΑΣ διαλύθηκε και το λαϊκό κίνημα αφοπλίστηκε. Ανεξαρτήτως του αν τα πράγματα θα μπορούσαν να έχουν διαφορετική εξέλιξη, ο αφοπλισμός - που ο Λ. Κύρκος θα τον ήθελε να γίνει αμαχητί - ήταν μια σοβαρή εξέλιξη, που βάρυνε στη συνέχεια των πραγμάτων. Τι είχαμε, όμως, ως εξέλιξη στο θέμα της περιβόητης προσφυγής στις κάλπες, που όλα τάχα θα τα έλυνε κατά την άποψη του Λ. Κύρκου; Αμέσως μετά τη Βάρκιζα, άρχισε ο καθοδηγημένος από τους Αγγλους και την ντόπια αντίδραση μονόπλευρος εμφύλιος πόλεμος σε βάρος του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Ενας πόλεμος, που είχε ξεκινήσει πριν τα Δεκεμβριανά και μετά την απελευθέρωση, σε μικρή όμως έκταση, επειδή ο ΕΛΑΣ ήταν παρών. Χιλιάδες οι καταδιωκόμενοι, οι εξορισμένοι, οι φυλακισμένοι, οι κυνηγημένοι, οι δολοφονημένοι της μεταβαρκιζιανής μαύρης τρομοκρατίας. Αυτή είναι η μία πλευρά. Η δεύτερη έχει να κάνει με την προετοιμασία των εκλογών. Ηταν μήπως μία προετοιμασία για γνήσιες και ανόθευτες εκλογές; Οχι, βέβαια. Το ακριβώς αντίθετο έγινε. Κι όταν πραγματοποιήθηκαν οι εκλογές, πραγματοποιήθηκαν κάτω από το καθεστώς της βίας, της νοθείας και της μοναρχοφασιστικής τρομοκρατίας ντόπιων και ξένων. Οι εκλογές του '46 ήταν παρωδία και τρανταχτή απόδειξη αυτής της παρωδίας είναι το γεγονός ότι η επιτροπή του ΟΗΕ - οι "κουκουβάγιες" όπως εύστοχα τους ονόμασε ο λαός - μέτρησε δήθεν τότε την αποχή του ΚΚΕ, του ΕΑΜ και μια σειράς κομμάτων του Κέντρου και την έβγαλε 9,3%!!!

Αυτά όμως δεν έχουν σημασία για τον Λ. Κύρκο. Γι' αυτόν οι όποιες εκλογές ήταν το παν. Χάριν των όποιων εκλογών, ο λαός έπρεπε να δεχτεί να τον δολοφονούν, να τον καταδιώκουν, να τον φυλακίζουν, να τον εξορίζουν, να καίνε το σπίτι και την περιουσία του, να σκοτώνουν τα παιδιά του, να βιάζουν τις γυναίκες του, να παραχαράζουν τη θέλησή του με εκλογικά πραξικοπήματα και νοθείες, να κάθονται με οποιοδήποτε κόστος στο σβέρκο του. Ετσι αντιμετωπίζει ο Λ. Κύρκος την επιλογή του Δεκέμβρη. Το γεγονός πως ο λαός πήρε τα όπλα. Οτι αντιστάθηκε, ότι πολέμησε και δεν υποτάχτηκε. Κι αυτή η επιλογή ήταν - κατά τη γνώμη του - θανάσιμο λάθος!!! Αν όμως ο λαός συνθηκολογούσε κάθε φορά που του ζητούσαν να υποταχτεί και να παραδοθεί, δε θα είχε γίνει ποτέ το 1821, η Εθνική Αντίσταση και τόσα άλλα. Αναμφισβήτητα, στη μάχη του Δεκέμβρη, και πολύ περισσότερο πριν απ' αυτήν, διαπράχτηκαν σοβαρότατα λάθη. Ομως δε βρίσκονται εκεί που τα αναζητάει ο Λ. Κύρκος, γιατί η άρνηση της επιλογής της συνθηκολόγησης και της υποταγής στους ντόπιους και ξένους δυνάστες του λαού ουδέποτε υπήρξε λάθος για οποιοδήποτε λαϊκό κίνημα, σ' οποιοδήποτε μέρος της Γης.

Οι συλλογισμοί του Λ. Κύρκου αποδεικνύουν και κάτι άλλο ακόμη: Την περιφρόνησή του προς τη λαϊκή θέληση, όταν αυτή η θέληση αντιτάσσεται στο ντόπιο και ξένο κατεστημένο. Για τον Λ. Κύρκο δεν έχει καμιά σημασία ότι το ΕΑΜ και το ΚΚΕ συσπείρωναν γύρω τους τη λαϊκή πλειοψηφία. Γι' αυτόν σημασία έχει ότι οι Εγγλέζοι, η ντόπια ολιγαρχία και οι πολιτικοί εκφραστές της ήταν αντίθετοι με τις προτιμήσεις του λαού. Αυτό θα πει σεβασμός στη δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας. Αυτό θα πει σύγχρονη αριστερή σκέψη, την οποία ο Λ. Κύρκος περηφανεύεται ότι διαθέτει!!!

Η λευτεριά του υποδεκάμετρου...

Ο Γρ. Φαράκος ισχυρίζεται, χαλκεύοντας συνειδητά τα ιστορικά δεδομένα, ότι η δημοκρατία που απαιτούσε η μεταπολεμική Ελλάδα υπαγόρευε να μην πραγματοποιηθεί ο Δεκέμβρης. Ποια ήταν άραγε αυτή η δημοκρατία; Ηταν η δημοκρατία που κατακτήθηκε στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης με τους λαοκρατικούς θεσμούς; Ηταν η λαοκρατία που ζητούσε ο λαός, η λαϊκή δικαιοσύνη και η λαϊκή αυτοδιοίκηση; Αν γι' αυτή τη δημοκρατία γίνεται λόγος, πώς αλλιώς θα τη στήριζε ο λαός, αν δεν πολεμούσε ενάντια στην αγγλική κατοχή και την ντόπια ολιγαρχία που την επιβουλεύονταν; Με ποιο τρόπο θα κατοχυρωνόταν αυτή η δημοκρατία και θα γινόταν σεβαστή; Προφανώς, ο Γρ. Φαράκος δε μιλάει γι' αυτή τη δημοκρατία. Στην πραγματικότητα εκείνο που προασπίζει είναι η "δημοκρατία" της αστικής τάξης και των ξένων πατρώνων της. Κι επειδή αυτή η "δημοκρατία" δεν μπορούσε να συμπορευτεί με τους λαοκρατικούς θεσμούς της Εθνικής Αντίστασης, η συνταγή που προτείνει ο Γρ.Φαράκος είναι πολύ απλή: Κάποιος έπρεπε να υποχωρήσει, να συνθηκολογήσει και να υποταχτεί. Κι αυτός ήταν η συντριπτική πλειοψηφία του λαού που ακολουθούσε το ΕΑΜ και το ΚΚΕ. Ο Γρ. Φαράκος δε διδάσκεται από την ιστορία ή δε θέλει να διδαχτεί, όπως και ο Λ. Κύρκος, παρόλο που και οι δύο έζησαν τη "δημοκρατία" των νικητών του Δεκέμβρη και του Εμφυλίου στο πετσί τους. Ο Γρ. Φαράκος αναρωτιέται επίσης ποιος ήταν ο λόγος που είχαμε τόσες θυσίες. Συγκρίνει μάλιστα αυτές τις θυσίες με τις θυσίες των Βαλκανικών Πολέμων, του Α` Παγκοσμίου Πολέμου και της Μικρασιατικής Καταστροφής και καταλήγει στο συμπέρασμα πως οι θυσίες της Κατοχής και του Εμφυλίου ήταν περισσότερες ("Δεκέμβρης του '44", σελ. 13). Ετσι στα παραπάνω επιχειρήματά του ενάντια στην επιλογή του ΚΚΕ και του ΕΑΜ να πάρουν τα όπλα στα Δεκεμβριανά και στον Εμφύλιο προσθέτει ένα ακόμη: Το βαρύ κόστος!!! "Το αληθινό μπόι του ανθρώπου - έλεγε ο Γ. Ρίτσος - μετριέται με τη λευτεριά" και δεν είναι καθόλου τυχαίος αυτός ο στίχος. Οπως δεν είναι καθόλου τυχαίες οι κρίσιμες και ηρωικές επιλογές που έκανε ο λαός μας - όπως και πολλοί άλλοι - όταν βρέθηκε μπροστά στο δίλημμα της υποταγής ή της πάλης. Αν ο λαός μετρούσε το κόστος - όπως το μετρά ο Γρ. Φαράκος - δε θα έκανε ποτέ την Επανάσταση του '21. Αν μετρούσε το κόστος, δε θα έκανε ποτέ την Εθνική Αντίσταση κατά του φασισμού. Αν οι κομμουνιστές κοστολογούσαν τη λευτεριά, υπολογίζοντας ότι έχουν απέναντί τους τη χιτλερική Γερμανία να κυριαρχεί σ' ολόκληρη την Ευρώπη, ότι έχουν στην Ελλάδα τριπλή κατοχή από Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους φασίστες, θα είχαν καταλήξει στη θέση των ταγματασφαλιτών. Θα ήταν δωσίλογοι. Είναι προσβολή στα εκατομμύρια των νεκρών Ελλήνων, που έπεσαν παλεύοντας για ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία από το 1821 ως τα σήμερα, όσα υποστηρίζει περί κόστους ο Γρ. Φαράκος. Είναι ιεροσυλία.

Ο Γρ. Φαράκος, κοστολογώντας τους αγώνες του ελληνικού λαού, υποστηρίζει ουσιαστικά πως τα πράγματα θα ήταν καλύτερα για την Ελλάδα αν το Δεκέμβρη του '44 το λαϊκό κίνημα είχε συνθηκολογήσει. Αποφεύγει όμως και να μας πει τι στοίχισε στην Ελλάδα η αγγλοκρατία, που κυριαρχούσε από το 1821 μέχρι το 1947 τουλάχιστον, και η αμερικανοκρατία που υπάρχει ως τις μέρες μας και συνεχώς ενισχύεται. Αποφεύγει να πει τι κόστισε στο λαό η κυριαρχία της ξενοκρατίας και της ντόπιας ολιγαρχίας μετά το Δεκέμβρη και τον Εμφύλιο, με τις διώξεις, τις εκτελέσεις, τις φυλακίσεις και τις εξορίες, με τη δικτατορία και τα δεινά που αυτή έφερε. Αποφεύγει να πει τι θα είχε χάσει ο ελληνικός λαός, αν υποτασσόταν στην περίοδο που ακολούθησε μετά την απελευθέρωση. Τι θα σήμαινε δηλαδή η απόλυτη κυριαρχία των ξένων και της ντόπιας ολιγαρχίας πάνω σ' ένα λαό δουλικά και συνειδητά υποταγμένο. Η σιωπή εδώ είναι χρυσός, γιατί η ντόπια ολιγαρχία και τα ξένα αφεντικά της πρέπει να βγουν λάδι για τα δεινά που έφεραν στον τόπο.

Καταγραφή και κριτική ορισμένων απόψεων (Α) 10

Καταγραφή και κριτική ορισμένων απόψεων (Α)

Μπορούσε να είχε αποφευχθεί ο Δεκέμβρης; Το ερώτημα έχει βασανίσει πολλούς, ενώ ορισμένοι το έχουν αξιοποιήσει, για να γυρίσουν την ιστορία με το κεφάλι κάτω

Οι Αγγλοι φρόντισαν με όλους τους τρόπους, ακόμη και με τη μαζική δολοφονία άοπλων διαδηλωτών, να κάνουν καθαρό, πως οι επιλογές για τον ελληνικό λαό ήταν δυό: υποταγή ή σύγκρουση


Αναμφισβήτητα τα Δεκεμβριανά υπήρξαν σταθμός στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας και - φυσικό επόμενο - αποτέλεσαν θέμα, με το οποίο ασχολήθηκαν πολλοί ιστορικοί, ερευνητές, απομνημονευματογράφοι πολιτικοί και κάθε λογής δημοσιολόγοι. Τα δημοσιεύματά τους - μικρά ή μεγάλα, δεν έχει σημασία - δεν ασχολούνται μόνο με την καταγραφή των ιστορικών γεγονότων, αλλά εμπεριέχουν συμπεράσματα και κρίσεις. Θα ήταν παράδοξο, άλλωστε, να μη συμβαίνει κάτι τέτοιο. Πρόκειται, δηλαδή, για δημοσιεύματα ιστορικά, που συνήθως συνοδεύονται από τη φιλοδοξία των συγγραφέων τους να λειτουργήσουν διαπαιδαγωγητικά στο σήμερα και το αύριο. Κι αυτό, στη γενική του κατεύθυνση, δεν είναι αθέμιτο, αφού πάντα η εξέταση ενός ιστορικού γεγονότος, εξ αντικειμένου εδράζεται στη διαλεκτική σχέση παρελθόντος - παρόντος, με την έννοια ότι το παρελθόν δεν είναι ποτέ νεκρό γράμμα, αλλά βαραίνει πάνω στις συνειδήσεις και στην υλική ζωή των σημερινών και μελλοντικών ανθρώπων. Πρόβλημα καθίσταται από τη στιγμή που αυτοί που ασχολούνται με το παρελθόν επιχειρούν να το ανατρέψουν, το διαστρεβλώνουν, το περιφρονούν και ταυτόχρονα το χρησιμοποιούν κατά το δοκούν.

Μια κριτική εξέταση των απόψεων αυτών είναι, αναντίρρητα, ένας πιεστικός πειρασμός και σ' ό,τι μάς αφορά θεωρήσαμε αδικαιολόγητη οποιαδήποτε απόπειρα αποφυγής του πειρασμού αυτού. Δεν ήταν, βεβαίως, δυνατό να καταπιαστούμε με όλες τις απόψεις που θα άξιζαν κριτικής. Σταθήκαμε σ' εκείνες τις εξόφθαλμα αντιιστορικές, που περιφρονούν την ιστορική αλήθεια και με εφαλτήριο το ιστορικό γεγονός - χωρίς κανένα σεβασμό προς αυτό - έχουν ως στόχο να διαμορφώσουν κριτήρια πολιτικής συμπεριφοράς και συνείδησης στο παρόν και στο μέλλον.

Μπορούσαν να αποφευχθούν τα Δεκεμβριανά;

Υποστηρίζουν αρκετοί πως ο Δεκέμβρης του 1944 μπορούσε να αποφευχθεί, ότι το ΚΚΕ δεν έπρεπε να πάρει τα όπλα, πως οι ευθύνες είναι μοιρασμένες ή ότι φέρνει και το ΚΚΕ ευθύνες επειδή δεν απέφυγε - ενώ μπορούσε - τη σύγκρουση. Στους υπέρμαχους αυτής της άποψης έχουν προστεθεί με βιβλία που έγραψαν τα τελευταία χρόνια και δύο πρώην κομμουνιστές: Ο Λ. Κύρκος και ο Γρ. Φαράκος. Μπορούσαν, όμως, να αποφευχθούν τα Δεκεμβριανά; Ορισμένοι ιστορικοί θεωρούν το ερώτημα αντιιστορικό και αντεπιστημονικό. Αποφεύγουμε την πρόκληση να επιχειρηματολογήσουμε για το αντίθετο. Δεν είναι η στιγμή για φιλοσοφία της ιστορίας. Αποδεχόμαστε το ερώτημα και υπογραμμίζουμε: Αν αποδειχτεί πως το ΚΚΕ και το λαϊκό κίνημα, πέραν την ένοπλης πάλης ή της υποταγής στις διαθέσεις του αντιπάλου, είχαν και μια τρίτη, αξιοπρεπή, επιλογή για το μέλλον του ελληνικού λαού την οποία δεν ακολούθησαν, τότε τα Δεκεμβιανά μπορούσαν να αποφευχθούν. Είχαν όμως;

Τι λένε οι Κύρκος - Φαράκος


"Ο Δεκέμβρης ως πολιτική επιλογή - λέει ο Λ. Κύρκος - ήταν θανάσιμο λάθος... Η ηγεσία του ΚΚΕ έπρεπε να μείνει χωρίς καμιά ταλάντευση, στην πάση θυσία εξασφάλιση της προσφυγής στις κάλπες για την ανάδειξη του πρώτου μεταπολεμικού κοινοβουλίου και στη διεξαγωγή αδιάβλητου δημοψηφίσματος για την οριστική κατάργηση της μοναρχίας". ("Ανατρεπτικά" σελ. 119 και σελ. 128). Επίσης, επικρίνει την τότε ηγεσία του ΚΚΕ, γιατί δεν έδειξε την απαιτούμενη ελαστικότητα και θεώρησε κεντρικό ζήτημα για ρήξη την απαίτηση των Εγγλέζων και των ντόπιων εκφραστών τους να διαλυθεί ο ΕΛΑΣ. "Θεώρησε - γράφει για την τότε ηγεσία του ΚΚΕ - πως κεντρικό σημείο, ακόμα και για μια ρήξη με τις άλλες δυνάμεις και με τους Εγγλέζους, ήταν η λύση του στρατιωτικού προβλήματος μετά την απελευθέρωση. Και μολονότι στην Καζέρτα είχε δεχτεί την ανάθεση της αρχηγίας των ενόπλων δυνάμεων - τακτικού στρατού και ΕΛΑΣ - στον Βρετανό στρατηγό Σκόμπι, στις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην κρίση του Δεκέμβρη του '44 δεν έδειξε την απαιτούμενη ελαστικότητα, ώστε η λύση του πράγματι σοβαρότατου προβλήματος να μην εμποδίσει την πορεία προς την ομαλή διεξαγωγή των εκλογών, που έπρεπε να είναι ο σαφέστατος και αμετακίνητος στόχος". ("Ανατρεπτικά" σελ. 128).

Ο Γρ. Φαράκος έχει κατά καιρούς παρουσιάσει διάφορες αλληλοαναιρούμενες απόψεις γύρω από το θέμα και φυσικά δεν είναι εύκολο να παρακολουθήσει κανείς τις μεταλλαγές του. Η τελευταία, δημόσια γνωστή, άποψή του γύρω από το θέμα, που πιθανόν να είναι και τωρινή, διατυπώθηκε στα τέλη του 1994 σ' ένα συμπόσιο για τα Δεκεμβριανά. Εκεί έθεσε το ερώτημα: "Ηταν αναπόφευκτη η σύγκρουση;". Να πώς απάντησε: "Κατ' αρχήν έπρεπε να αποφευχθεί... μπορούσε να αποφευχθεί. Φυσικά, θα είχαμε υποχωρήσεις, παραχωρήσεις. Μήπως λιγότερες υποχωρήσεις έγιναν αργότερα στη Βάρκιζα και κατοπινά; Και ποιος ο λόγος να υπάρχουν όλες αυτές οι θυσίες;... Αν κρίνεις πολιτικά το θέμα, ως τρόπο λειτουργίας της δημοκρατίας, δημιουργίας μιας δημοκρατικής εξουσίας, όπως απαιτούσε η μεταπολεμική Ελλάδα, τότε κατηγορηματικά θα απαντήσεις: Επρεπε να αποφευχθεί ο Δεκέμβρης και ήταν δυνατόν να αποφευχθεί. ("Δεκέμβρης του '44", εκδόσεις φιλίστωρ, σελ. 159).

Ορισμένες αξιοσημείωτες αντιφάσεις

Ενα πρώτο αξιοσημείωτο στοιχείο στις τοποθετήσεις Κύρκου - Φαράκου είναι ότι αυτές συνοδεύονται κατ' αρχήν από τραγελαφικές αντιφάσεις και κατά δεύτερο λόγο από έλλειψη στοιχειώδους σεβασμού στο ιστορικό γεγονός, αφού πρόκειται για απόψεις αποστασιοποιημένες από την πραγματικότητα, έξω από τον τόπο και το χρόνο, όπου το γεγονός έλαβε χώρα. Ας δούμε τις αντιφάσεις:

Ο Δεκέμβρης - ισχυρίζεται ο Λ. Κύρκος - μπορούσε να αποφευχθεί και ο ΕΛΑΣ έπρεπε να διαλυθεί, γιατί υπήρχε και άλλη επιλογή: Η προσφυγή στις κάλπες, για την ανάδειξη της μεταπολεμικής Βουλής και για την απαλλαγή από τη μοναρχία. Ο ίδιος, βεβαίως, στη σελίδα που λέει αυτά, λίγες γραμμές πιο κάτω, παραδέχεται πως κι αν ακόμη δε γινόταν ο Δεκέμβρης οι Εγγλέζοι "πάλι θα έκαναν το παν, για να εμποδίσουν την ομαλή πορεία προς τις εκλογές" ("Ανατρεπτικά", σελ. 128). Αλλά, αν οι Εγγλέζοι θα έκαναν το παν για να εμποδίσουν την ομαλή πορεία προς τις εκλογές, τι θα μπορούσε να περιμένει απ' αυτές ο λαός, ώστε να αξίζει τον κόπο να παραδοθεί αμαχητί στους αντιπάλους του; Με την ουσία αυτού του ερωτήματος ο Λ. Κύρκος αποφεύγει να ασχοληθεί. Ετσι εμμέσως πλην σαφώς, στο δίλημμα "αντίσταση στους Εγγλέζους και την ντόπια αντίδραση ή συνθηκολόγηση", απαντάει, προτείνοντας τη συνθηκολόγηση και ουσιαστικά την πλήρη υποταγή. Τρίτη, αξιοπρεπή, εναλλακτική λύση για το ΕΑΜικό κίνημα δεν καταφέρνει να παρουσιάσει.

Ο Γρ. Φαράκος που στα τέλη του '94 υποστήριξε όσα προαναφέραμε, ένα χρόνο πριν, στο βιβλίο του "Μαρτυρίες και στοχασμοί" (σελ. 61) - το οποίο εκδόθηκε το Μάρτη του 1993 - υποστήριζε τα ακριβώς αντίθετα. "Η χωρίς αντίσταση παράδοση - έλεγε - θα αμαύρωνε το έπος της εθνικής αντίστασης... Το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν έπρεπε να υπερασπιστούμε την τιμή και την αξιοπρέπειά μας με τα όπλα. Επρεπε, δε γινόταν αλλιώς". Αν και είναι δικαίωμα του Γρ. Φαράκου να αλλάζει θέσεις, οφείλουμε να σημειώσουμε πως οι μεταλλάξεις του είναι εντυπωσιακές όπως εντυπωσιακό είναι και το γεγονός πως όσα επί της ουσίας υποστηρίζει δεν τόλμησαν να τα υποστηρίξουν, μ' αυτό τον τρόπο, ούτε οι πιο φανατικοί αντίπαλοι του ΕΑΜικού κινήματος. Πώς π. χ. να κρίνει κανείς την άποψη του Γρ. Φαράκου ότι ο Δεκέμβρης μπορούσε και έπρεπε να αποφευχθεί, όταν ο ίδιος άνθρωπος έχει υποστηρίξει, πως κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με αμαύρωση του έπους της εθνικής αντίστασης; Γιατί, την αμαύρωση και τον εξανδραποδισμό του ΕΑΜικού κινήματος υποστηρίζει με τις νέες του απόψεις ο Γρ. Φαράκος, αν τις συγκρίνουμε με όσα έγραφε παλιότερα. Δικαίωμά του. Με τη μόνη διαφορά ότι αν ο καθένας έχει το δικαίωμα να εξανδραποδίζεται και να αμαυρώνει την προσωπική του ιστορία - όσο λυπηρό κι αν είναι αυτό για τους γύρω του - δε δικαιούται από πουθενά να ζητά τον εξανδραποδισμό και την αμαύρωση της ιστορίας ενός ολόκληρου λαϊκού κινήματος και μάλιστα, εκ των υστέρων, με τη δικαιολογία ότι εξάγει δήθεν ιστορικά συμπεράσματα.

Η τελική έκβαση και η συμφωνία ανακωχής 9

Η τελική έκβαση και η συμφωνία ανακωχής

Ομαδικές συλλήψεις πατριωτών από Βρετανούς στρατιώτες


Η διήμερη σύσκεψη, που προκάλεσε ο Τσόρτσιλ, έληξε χωρίς κανένα αποτέλεσμα, στις 27 του Δεκέμβρη. Και δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά, αφού η εγγλέζικη ηγεσία απαιτούσε ουσιαστικά την άνευ όρων παράδοση του ΕΛΑΣ και την υποταγή της χώρας και του λαού στα βρετανικά σχέδια και στόχους. Τίποτε λιγότερο. Ακόμη και οι συμφωνίες του Λιβάνου και της Καζέρτας ήταν πλέον παρελθόν και ξεπερασμένες, για τον Τσόρτσιλ και δεν τις θεωρούσε πια ικανοποιητικές. Γεγονότα, που αποδείχνουν - εκτός των άλλων - πως η πρωτοβουλία της σύσκεψης αποτελούσε έναν υποκριτικό ελιγμό των Εγγλέζων, με σκοπό να διασκεδάσουν την εσωτερική και διεθνή κατακραυγή, για την εγκληματική επιδρομή τους στην Ελλάδα.

Το βράδυ της 27 Δεκέμβρη ο Τσόρτσιλ δηλώνει στους δημοσιογράφους: "Είμεθα απολύτως αποφασισμένοι, όπως ολόκληρος η περιοχή αυτή εκκαθαρισθεί από ενόπλους, οι οποίοι δεν ευρίσκονται υπό τον έλεγχο οιασδήποτε αναγνωρισμένης κυβερνήσεως... Θα χρησιμοποιήσωμεν οσασδήποτε δυνάμεις χρειασθώσι προς τούτο διά να επιτύχωμεν τον αντικειμενικόν μας αυτόν σκοπόν" (Στρατ. Αλεξάντερ "Πολεμικά απομνημονεύματα" εφημ. "Καθημερινή" 12.3.1961).

Το απόγευμα της ίδιας μέρας και ενώ η σύσκεψη μόλις είχε λήξει, ο Τσόρτσιλ είχε συναντηθεί με τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό και του ανακοίνωσε πως θα ζητηθεί από τον τότε βασιλιά Γεώργιο Γλύξμπουργκ, να τον διορίσει αντιβασιλιά. Ο Δαμασκηνός αποδέχτηκε και υποσχέθηκε στον Τσόρτσιλ, πως θα "επιχειρήσει το σχηματισμό κυβερνήσεως χωρίς τη συμμετοχή σ' αυτήν κομμουνιστών" ("Απομνημονεύματα", τ. 6, βιβλ. Α', σελ. 280)

Ο Δαμασκηνός ορίστηκε αντιβασιλιάς στις 31 του Δεκέμβρη. Την ίδια μέρα υπέβαλε την παραίτησή του ο Γ. Παπανδρέου, αφού είχε ολοκληρώσει πλέον το εγκληματικό του έργο. Στις 3 Γενάρη του 1945 διορίστηκε πρωθυπουργός ο Νικόλαος Πλαστήρας.

Βρετανικά τεθωρακισμένα οχήματα στο κέντρο της Αθήνας


Στο μεταξύ, από τις 27 Δεκέμβρη και ενώ ο Τσόρτσιλ βρίσκεται ακόμη στην Αθήνα και "κανονίζει" τα της εξουσίας του τόπου, οι εγγλέζικες στρατιωτικές δυνάμεις εξαπολύουν γενική επίθεση ενάντια στις θέσεις του ΕΛΑΣ. Οι μάχες που επακολούθησαν ήταν σκληρές. Η στρατιωτική, όμως, υπεροπλία των Βρετανών λυγίζει το μαχητικό φρόνημα και τη γενναία αντίσταση του λαού και των μαχητών του ΕΛΑΣ. Οι απώλειες είναι σοβαρές και οι εφεδρείες ανύπαρκτες, αφού ισχυρές δυνάμεις του ΕΛΑΣ - που οδεύουν ήδη προς την Αθήνα - επρόκειτο να φθάσουν στην πρωτεύουσα στα τέλη του Γενάρη.

Στα πλαίσια των συνθηκών αυτών η ΚΕ του ΕΛΑΣ αποφάσισε τη σύμπτυξη των υπερασπιστών της Αθήνας και του Πειραιά, η οποία άρχισε το ξημέρωμα της 5ης του Γενάρη. Στην αρχή, μονάδες του Α' ΣΣ του ΕΛΑΣ επιχείρησαν να κρατηθούν σε θέσεις στον κάμπο της Αττικοβοιωτίας, αλλά τελικά υποχώρησαν - κάτω από την πίεση των υπέρτερων αντίπαλων δυνάμεων - στους γύρω ορεινούς όγκους. Οι βασικοί μηχανισμοί του ΚΚΕ και του ΕΑΜ μεταφέρθηκαν προσωρινά στα Τρίκαλα.

Η ανακωχή

Την αποχώρηση των δυνάμεων του ΕΛΑΣ ακολούθησαν χιλιάδες λαού της Αθήνας που αντιλαμβάνονταν ότι αν έμεναν στην πρωτεύουσα θα ήταν έρμαιο στα χέρια των Εγγλέζων, των δωσιλόγων και κάθε λογής φασιστικών αντικομμουνιστικών στοιχείων. Επίσης, εκτός πρωτεύουσας μεταφέρθηκαν προσωρινά και οι μηχανισμοί της ΚΕ του του ΚΚΕ και του ΕΑΜ. Η ήττα, παρά το γεγονός ότι ήταν βαριά, δεν είχε πτοήσει το ηθικό και το φρόνημα των λαϊκών δυνάμεων, και η ηγεσία του κινήματος - όπως επιβεβαιώνεται και από το ανακοινωθέν της ΚΕ του ΕΛΑΣ που προαναφέραμε - έκανε ό,τι ήταν δυνατό για να το τονώσει. Ηταν φυσικό άλλωστε. Ο κύριος όγκος του ΕΛΑΣ είχε μείνει ανέπαφος και κυριαρχούσε στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Μπορεί βεβαίως να είχε χαθεί η πρωτεύουσα αλλά κυριαρχούσε, βάσιμα, η εντύπωση πως επρόκειτο για μια πρόσκαιρη νίκη του εχθρού και πως σύντομα θα αντιστρέφονταν τα πράγματα. Μάλιστα η εντύπωση αυτή είχε γίνει και τραγούδι στα χείλη του λαού:

"- Μας πήραν την Αθήνα - τραλά, λαλά, λαλά!

- Μας πήραν την Αθήνα - τραλά, λαλά, λαλά!

- Μας πήραν την Αθήνα - Τζούμ, τραλά, λαλά

- Μονάχα για ένα μήνα - Κάπα, Κάπα, Εψιλον, Κούκου, Κούκου, Ε".

Βρετανική περίπολος προσπερνάει πτώματα κρατουμένων που είχαν προσπαθήσει να αποδράσουν από τις Φυλακές Αβέρωφ


Τα πράγματα βέβαια δεν εξελίχθηκαν όπως τα περιέγραφε ο καθ' όλα βάσιμος λαϊκός ενθουσιασμός. Στις 9 Γενάρη του 1945 άρχισαν στο αρχηγείο του Σκόμπι οι διαπραγματεύσεις για σταμάτημα των εχθροπραξιών. Την ηγεσία του ΕΛΑΣ εκπροσώπησαν ο Γ. Ζεύγος, ο Δ. Παρτσαλίδης, ο ταγματάρχης Θ. Μακρίδης και ο ταγματάρχης Α. Αθηνέλλης. Οι διαπραγματεύσεις οδήγησαν σε συμφωνία ανακωχής η οποία και υπογράφηκε στις 11/1/1945. Οφείλουμε δε να σημειώσουμε ότι τη συμφωνία υπογράφουν οι προαναφερόμενοι εκπρόσωποι του ΕΑΜικού κινήματος και ο στρατηγός Σκόμπι. Απουσιάζει η υπογραφή οποιουδήποτε εκπροσώπου του αστικού πολιτικού κόσμου της χώρας, ιδιαίτερα δε, εκπροσώπου της κυβέρνησης - μαριονέτας των Αθηνών. Ούτε τα προσχήματα δε φρόντισαν να κρατήσουν κι αυτό το γεγονός είναι η μέγιστη απόδειξη πως τα Δεκεμβριανά δεν ήταν εμφύλιος πόλεμος - όπως πολλοί ισχυρίζονται διαστρεβλώνοντας την ιστορία - αλλά πόλεμος για την ανεξαρτησία της Ελλάδας ενάντια στις βρετανικές δυνάμεις κατοχής.

Αναμφίβολα δεν μπορεί να χρεωθεί στην ηγεσία του ΕΑΜικού κινήματος ότι έκανε λάθος επιλογή επιδιώκοντας την παύση των εχθροπραξιών. Μια ανάπαυλα ήταν αναγκαία για τον ΕΛΑΣ ώστε να προετοιμαστεί κατάλληλα για τη συνέχιση του αγώνα. Ομως οι όροι της ανακωχής, όπως καταγράφηκαν στο κείμενο της συμφωνίας ήταν δυσμενέστατοι για τον ΕΛΑΣ και δεν ανταποκρίνονταν στον πραγματικό συσχετισμό δυνάμεων. Βάσει της συμφωνίας ανακωχής οι εχθροπραξίες θα σταματούσαν τα μεσάνυχτα της 14ης Ιανουαρίου 1945. Οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ υποχρεώνονταν μέχρι τις 18/1/45 να εκκενώσουν τις περιοχές της Αττικοβοιωτίας - Εύβοιας, ένα μεγάλο τμήμα του Νομού Φθιωτιδοφωκίδας και το μεγαλύτερο μέρος του Νομού Μαγνησίας. Επίσης έπρεπε να αποσυρθούν από τμήμα του Νομού Θεσσαλονίκης και την πόλη της Θεσσαλονίκης, από τα νησιά Ζάκυνθο, Κύθηρα και Σποράδες καθώς και απ' ολόκληρη τη βόρεια Πελοπόννησο ("Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ", τόμος Α', σελ. 495 - 496. Ολόκληρο το κείμενο της συμφωνίας ανακωχής: "Λευκή Βίβλος ΕΑΜ", σελ. 71 - 72). Ετσι τελείωσε και από στρατιωτικής απόψεως ο Μεγάλος Δεκέμβρης του '44. Το ΕΑΜικό κίνημα είχε αρκεστεί να διατηρήσει προς το παρόν τις ένοπλες δυνάμεις του και ως αντάλλαγμα γι' αυτό δέχτηκε να μεγιστοποιήσει την ήττα της Αθήνας, αφού με τη συμφωνία ανακωχής παραχώρησε στον εχθρό πολύ μεγαλύτερης έκτασης έδαφος απ' αυτό που ο ίδιος είχε κερδίσει με τη δύναμη των όπλων.



Ορισμένες βασικές εκτιμήσεις

Οι επιζώντες Αθηναίοι αναζητούν συγγενείς τους ανάμεσα στα πτώματα έχοντας καλυμμένες τις μύτες τους με μαντίλια


Πολλές και διάφορες είναι οι εκτιμήσεις, που έχουν γραφτεί για τη μάχη του Δεκέμβρη και την τελική της έκβαση. Αρκετές απ' αυτές αφορούν επιμέρους ζητήματα και πλευρές των εξελίξεων κι ενώ έχουν οπωσδήποτε τη δική τους αξία και σημασία, όχι μόνο δεν αλλάζουν την ουσία ορισμένων, γενικότερων συμπερασμάτων, αλλά τα επιβεβαιώνουν με τον ένα ή άλλο τρόπο.

Ως τις πλέον ολοκληρωμένες και βαθύτερες εκτιμήσεις, για τη σημαντική αυτή στιγμή της νεότερης ιστορίας της χώρας, επιλέξαμε το σχετικό απόσπασμα από το Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, το οποίο και παραθέτουμε ολόκληρο:

"Η σύγκρουση του Δεκέμβρη 1944, που κράτησε 33 μέρες, στάθηκε ένας ηρωικός αγώνας για τη λευτεριά και έγραψε μια λαμπρή σελίδα στην ιστορία της δημοκρατικής αντιιμπεριαλιστικής πάλης του ελληνικού λαού.

Οι μαχητές του ΕΛΑΣ, της Εθνικής Πολιτοφυλακής, όλος ο λαός, πρόβαλαν σθεναρή αντίσταση στους καινούριους κατακτητές. Τελικά, μπροστά στις υπέρτερες αριθμητικά δυνάμεις, η αντίσταση του ΕΛΑΣ και του λαού της Αθήνας - Πειραιά κάμφθηκε.

Στην έκβαση της μάχης του Δεκέμβρη, εκτός από την ανεπάρκεια των δυνάμεων και των πολεμικών μέσων του ΕΛΑΣ, έχουν συντελέσει και οι εξής παράγοντες: Η ηγεσία του Κόμματος αιφνιδιάστηκε από τα γεγονότα και αντέδρασε σπασμωδικά. Ανασυγκρότησε την ΚΕ του ΕΛΑΣ, χωρίς επιτελείο και μηχανισμό, που ανέλαβε τη διεύθυνση της μάχης της Αθήνας. Παραμέρισε το ΓΣ του ΕΛΑΣ, που διέθετε επιτελείο και υπηρεσίες και ανέθεσε στον Σαράφη και τον Αρη, με τις κύριες δυνάμεις του ΕΛΑΣ, δευτερεύουσα αποστολή εναντίον του ΕΔΕΣ στην Ηπειρο. Δε συγκέντρωσε έγκαιρα τις βασικές δυνάμεις του ΕΛΑΣ στην Αθήνα, που ήταν το κύριο μέτωπο και δεν οργάνωσε αποτελεσματική επίθεση από τις πρώτες μέρες. Επίσης δεν εμπόδισε τα διάσπαρτα στην ελληνική επαρχία βρετανικά στρατιωτικά τμήματα να μεταφερθούν στην Αθήνα και να πάρουν μέρος στις μάχες.

Ακόμη η ηγεσία του κινήματος δεν είχε προβλέψει ότι η κατάσταση πιθανόν να οδηγούνταν από τους Αγγλους και την αντίδραση σε ένοπλη σύγκρουση με επίκεντρο την πρωτεύουσα. Σ' αυτό οφείλεται και η μη έγκαιρη κατάρτιση σχεδίου. Το σχέδιο αντιμετώπισης της κατάστασης καταρτίστηκε εκ των υστέρων, όταν οι Αγγλοι και η αντίδραση είχαν προχωρήσει στην ένοπλη επέμβαση και μάλιστα και τότε ακόμη δε στρέφονταν εναντίον τους, αλλά εναντίον των δυνάμεων της ελληνικής αντίδρασης".



Η ανακοίνωση του ΕΛΑΣ

Παρά την ήττα στην Αθήνα, ο ΕΛΑΣ διατηρούσε στο ακέραιο το ηθικό του, καθώς ο κύριος όγκος των δυνάμεών του βρισκόταν στην επαρχία


Τη μέρα της υποχώρησης, η ΚΕ του ΕΛΑΣ απευθύνθηκε στο λαό της Αθήνας και του Πειραιά με ανακοινωθέν, στο οποίο εξηγούσε - με πνεύμα αισιοδοξίας και σαφή προσπάθεια τόνωσης του ηθικού του λαού - τις αιτίες της υποχώρησης, δίνοντας ταυτόχρονα την υπόσχεση ότι ο αγώνας θα συνεχιστεί μέχρι τέλους. Παραθέτουμε αυτό το ντοκουμέντο, όπως έχει δημοσιευτεί στη "Λευκή Βίβλο" του ΕΑΜ (σελ. 68 - 69):



"Οι υπερασπιστές της Αθήνας και του Πειραιά και ο αδούλωτος λαός τους, πολεμώντας με ασύγκριτο ηρωισμό και ιερό πάθος που μπορεί να 'χουν οι μαχητές της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας και της Ανεξαρτησίας, ξαναζωντάνεψαν και ελάμπρυναν με νέα υπέροχα κατορθώματα τις ωραιότερες σελίδες της εθνικής μας ιστορίας: το Μεσολόγγι, το Αρκάδι, το έπος της Αλβανίας και της Εθνικής Αντίστασης.

Περισσότερο από ένα μήνα κράτησαν το αθάνατο μέτωπο της Αθήνας και του Πειραιά, αντιμετωπίζοντας τα ασυγκρίτως ανώτερα μέσα του αντιπάλου. Αλλά ο εχθρός, αδυνατώντας να πλήξει τις στρατιωτικές μας δυνάμεις, εστράφη με εκδικητική μανία εναντίον των αμάχων. Ο στόλος, τα αεροπλάνα, τα κανόνια και τα τανκς του κ. Τσώρτσιλ με χιλιάδες βλήματα καθημερινά, ιδιαίτερα τις τελευταίες μέρες, σπέρνουν το θάνατο σε γυναικόπαιδα και γέροντες και ισοπεδώνουν τις λαϊκές συνοικίες. Πολλές χιλιάδες είναι τα θύματα των άνανδρων αυτών επιδρομών. Ολόκληρες συνοικίες, εργοστάσια, φτωχόσπιτα, νοσοκομεία εκονιορτοποιήθηκαν. Σκοπός του Σκόμπυ είναι να μεταβάλει την Αθήνα που σεβάστηκαν όλοι οι κατακτητές και επιδρομείς, σε σωρούς από ερείπια, σ' ένα απέραντο νεκροταφείο.

Μπροστά στη θηριώδη επιδρομική μανία του Σκόμπυ, η ΚΕ του ΕΛΑΣ για να γλιτώσει τους αμάχους από το βέβαιο θάνατο των βομβών και των μυδραλίων, για να περισώσει την Αθήνα και τον Πειραιά από οριστική καταστροφή, αποφάσισε και διέταξε τη σύμπτυξη των ηρωικών υπερασπιστών της πρωτεύουσας και του Πειραιά.

Η σύμπτυξη αυτή δεν είναι νίκη του Σκόμπυ. Είναι κάτι χειρότερο από μια Πύρρειο νίκη. Είναι ένα ανεξίτηλο στίγμα και μια αιώνια καταισχύνη, γιατί μόνο ο Σκόμπυ χρησιμοποίησε τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης σαν ασπίδα ενός εξοντωτικού πολέμου.

Πολίτες στα όπλα. Ο αγώνας συνεχίζεται. Θα διεξαχθεί με μεγαλύτερο ακόμη πάθος. Η Αθήνα και ο Πειραιάς είναι αδούλωτοι. Η Ελλάδα θα μείνει ελεύθερη. Η νίκη είναι δική μας. Ολοι και όλα για τη συντριβή του ελληνικού φασισμού. Για την Ελευθερία, για τη Δημοκρατία, για την Ανεξαρτησία της Χώρας. Για τον πολιτισμό και για το Μέλλον της Ελλάδας.

5 - 1 - 45

Η ΚΕ του ΕΛΑΣ

Ε. Μάντακας, Μ. Χατζημιχάλης, Γ. Σιάντος".



Μια κυνική ομολογία του Τσόρτσιλ

Το τέλος των εχθροπραξιών μεταξύ του ΕΛΑΣ και των Βρετανών σχολιάζει με τρόπο εντυπωσιακά κυνικό στα απομνημονεύματά του ο Ου. Τσόρτσιλ, ομολογώντας απερίφραστα τους λόγους της βρετανικής επέμβασης στην Ελλάδα. Αφού παρουσιάζει περιφραστικά τους όρους της ανακωχής, ο Βρετανός πρωθυπουργός υπογραμμίζει: "Ετσι ετελείωσε η μάχη που διήρκεσε έξι εβδομάδες και που έγινε για να καταλάβωμε την Αθήνα και, όπως θα δείξει η συνέχεια των γεγονότων, να απαλλάξωμε την Ελλάδα από τον κομμουνιστικό ζυγό. Την εποχή αυτήν που τρία εκατομμύρια άνδρες πολεμούσαν σε κάθε στρατόπεδο στο Δυτικό Μέτωπο και που τεράστιες αμερικανικές δυνάμεις ηγωνίζοντο εναντίον της Ιαπωνίας στον Ειρηνικό, οι ελληνικές αυτές παραφορές μπορούσαν να φαίνονται ότι είχαν ελάχιστη σημασία, αλλά δεν ευρίσκοντο λιγότερο στο νευρικό κέντρο της ισχύος, της τάξεως και της ελευθερίας του δυτικού κόσμου" (Ουίνστον Τσόρτσιλ: "2ος Παγκόσμιος Πόλεμος", Εκδόσεις ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ, τόμος ΣΤ' σελ. 352).

Είναι πράγματι ευαίσθητοι;

Είναι πράγματι ευαίσθητοι;

Να λοιπόν που οι δήμοι εμφανίζονται θετικοί στο να συλλέξουν στοιχεία νοικοκυριών στα οποία έχει κοπεί το ρεύμα, με στόχο την επανασύνδεση. Με αφορμή το ανθρώπινο δράμα στο Κορδελιό - κάτι που αφορά χιλιάδες άλλα λαϊκά σπίτια σε όλη τη χώρα - οι εκπρόσωποι της Τοπικής Διοίκησης ανταποκρίθηκαν σε αυτή την πρόταση που έπεσε στο τραπέζι από την κυβέρνηση και που θα συζητηθεί σήμερα σε υπουργική σύσκεψη. Και επειδή αυτή η υπόθεση θα απασχολήσει κατά πώς φαίνεται την επικαιρότητα το επόμενο διάστημα, ενώ δεν αποκλείεται πάνω σε αυτήν να "επενδυθεί" το στήσιμο ενός κοινωνικού προφίλ κυβέρνησης, δήμων και ΔΕΗ, καλό είναι να αναφέρουμε ορισμένα στοιχεία. Που αποκαλύπτουν ότι η υποκρισία και ο εμπαιγμός δεν έχει όρια.
***

Ας τα πάρουμε με τη σειρά:

1. Είναι γνωστό ότι στους λογαριασμούς της ΔΕΗ που πληρώνουν τα νοικοκυριά, είναι ενσωματωμένα τα λεγόμενα ανταποδοτικά τέλη. Δηλαδή, τα τέλη και οι φόροι που επιβάλλουν οι δήμοι σε όλη τη χώρα με την αιτιολογία ότι με αυτά τα χρήματα θα κάνουν έργο στους τομείς της καθαριότητας και τον ηλεκτροφωτισμό. Η λογική της επιβολής αυτών των τελών μέσω της ΔΕΗ είναι η σίγουρη είσπραξή τους, αφού εάν κάποιος δεν πληρώσει τότε θα κοπεί το ρεύμα...

2. Τα προηγούμενα χρόνια, όταν το τιμολόγιο του ρεύματος ήταν πιο φτηνό και δεν είχε επιβληθεί το χαράτσι για τα ακίνητα, υπήρχαν καταναλωτές που δεν μπορούσαν να καταβάλλουν τα υπέρογκα τέλη και προτιμούσαν να πληρώνουν μόνο το ρεύμα, για να μην κοπεί. Πάγια πρακτική των δήμων της χώρας, απέναντι σε αυτό ήταν: να επιδιώκουν μέσω της ΔΕΗ την πίεση προς τους καταναλωτές για να πληρώσουν, πράγμα που σήμαινε ακόμα και διακοπή ρεύματος. Εάν δεν το κατάφερναν αυτό, έστελναν ειδοποιητήρια στους «ασυνεπείς» δημότες και εάν δεν τα πλήρωναν, τότε βεβαίωναν το χρέος στην εφορία και προχωρούσαν ακόμα και σε κατάσχεση...

3. Εχει ενδιαφέρον μια χτεσινή δήλωση του προέδρου της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής της ΚΕΔΕ. Λέει: «Μπορούμε να παρέμβουμε (σ.σ. για το ζήτημα της συνεργασίας ΔΕΗ - Δήμων) γιατί υπάρχει έννομο συμφέρον, δεδομένου ότι όταν κάποιος δεν πληρώνει τη ΔΕΗ, οι δήμοι δεν εισπράττουν τα ανταποδοτικά τέλη τα οποία χρεώνονται μέσω των λογαριασμών της». Τι ακριβώς εννοεί; Μήπως η δημιουργία ενός μηχανισμού μέσω των δήμων, θα έχει σαν στόχο το να εντοπιστούν και πιο εύκολα όλοι οι οφειλέτες ανταποδοτικών τελών;

4. Θυμίζουμε, την περιβόητη επιτροπή (σ.σ. συμμετείχε αστυνομικός, έφορος και διάφοροι άλλοι) που είχε θεσμοθετηθεί για να ελέγχει «ειδικές περιπτώσεις», ώστε να μην επιβάλλεται το χαράτσι ακινήτων μέσω της ΔΕΗ. Στην πραγματικότητα, αυτή η επιτροπή έπαιξε ρόλο για να αποκλείει περισσότερους από την απαλλαγή του φόρου. Εάν κάποιος πληρούσε όλα τα κριτήρια που είχαν μπει, θα ήταν σπάνιο εάν είχε σπίτι να μείνει είτε με είτε χωρίς ρεύμα...
***

Γιατί αναφέρουμε όλα τα παραπάνω; Γιατί η πείρα έχει δείξει πως για τα λαϊκά νοικοκυριά δεν μπορεί να είναι αποκούμπι, εκείνος που με το ένα χέρι κόβει το ρεύμα και με το άλλο πουλά «φιλανθρωπία». Δεν μπορεί να είναι στήριγμα εκείνος που με το ένα χέρι επιβάλλει φόρους και εκβιάζει με διακοπή ρεύματος για να εισπράξει με το άλλο τα ανταποδοτικά τέλη. Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι εργαζόμενοι από την πρώτη στιγμή που απειλούνται με κατασχέσεις κινητής και ακίνητης περιουσίας, διακοπές ρεύματος κ.ά. πρέπει να απευθύνονται στα σωματεία, στις Λαϊκές Επιτροπές. Παράδειγμα χαρακτηριστικό του μεταλλεργάτη στο Πέραμα, που για χρέος στην ΕΥΔΑΠ, επιχείρησαν να βγάλουν στο σφυρί το σπίτι του. Απευθύνθηκε αμέσως στο σωματείο του και οδήγησε ακαριαία σε οργανωμένη, συλλογική αντίδραση και παρέμβαση, με αποτέλεσμα να μην περάσει η κατάσχεση...

Κ. Πασ.

ΣΟΥΗΔΙΑ Ο μύθος του βασιλιά που είναι όμως γυμνός

ΣΟΥΗΔΙΑ
Ο μύθος του βασιλιά που είναι όμως γυμνός

Associated Press

Από παλιότερη διαδήλωση εργαζομένων και ανέργων για την περικοπή των επιδομάτων ανεργίας
Βλέποντας την εκπομπή «Ερευνα» στο MEGA, του Π. Τσίμα, για το σύστημα Υγείας στην Ελλάδα και στη Σουηδία, στις 3 Δεκέμβρη, ακόμα κι ένας αδαής μπορεί να καταλάβει, πόσο μάλλον αν ζει κάποιος στη Σουηδία, ότι με επιφανειακές διαπιστώσεις και συγκρίσεις εμφανίζεται το σύστημα Υγείας στη Σουηδία ως επίγειος παράδεισος. Είναι όμως έτσι;


Στη Σουηδία, όταν το αστικό κράτος τις δεκαετίες '50 μέχρι και '80 ήθελε να αναπτύξει το σύστημα Υγείας ως αντίβαρο στις τότε σοσιαλιστικές χώρες, έκανε το σύστημα Υγείας να είναι καθολικό άσχετα αν κάποιος εργάζεται ή όχι, επένδυσε μεγάλα ποσά, προσέλαβε προσωπικό και ανέπτυξε την έρευνα. Ολες οι παρεχόμενες υπηρεσίες ήταν δωρεάν και αργότερα προσβάσιμες με ένα συμβολικό ποσό.

Στη συνέχεια, και ενώ εντείνονταν οι αντιθέσεις και τα προβλήματα του καπιταλιστικού συστήματος, εντάθηκε η προσαρμογή στις κατευθύνσεις της ΕΕ και ενισχύθηκαν οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις. Ετσι, σε συνθήκες ανατροπής του σοσιαλισμού, το δημόσιο σύστημα Υγείας αλλά και όλοι οι υπόλοιποι τομείς όπως η Παιδεία, η Πρόνοια, άρχισαν και στη Σουηδία να απαξιώνονται από την επίθεση του κεφαλαίου, με αποτέλεσμα μεγάλες περικοπές τις οποίες καλείται να πληρώσει ο σουηδικός λαός.

Τα αμέτρητα προβλήματα της Υγείας στην Ελλάδα υπήρχαν και υπάρχουν ως αποτέλεσμα του αντιλαϊκού χαρακτήρα του συστήματος και της πολιτικής του αστικού κράτους, ασχέτως κυβερνήσεων. Το ίδιο ισχύει για τις ελλείψεις στις υποδομές της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, αλλά και των νοσοκομείων και για να μην αναφέρουμε και τον τομέα της έρευνας.
Ιδια τάση με την Ελλάδα στη Σουηδία




Οσα παρουσιάστηκαν στην εκπομπή για την Ελλάδα κινούνται στην ίδια κατεύθυνση και στη Σουηδία, σε διαφορετικές αναλογίες, αλλά η τάση είναι ίδια. Ελλειψη νοσηλευτικού προσωπικού, χαράτσια για το κοινωνικό αγαθό της υγείας, ακριβά φάρμακα, άνεργοι αλλά και εργαζόμενοι που δεν έχουν χρήματα να επισκεφθούν ένα γιατρό, ένα νοσοκομείο ή ακόμα χειρότερα έναν οδοντογιατρό και να αγοράσουν τα πανάκριβα φάρμακα, παρότι είναι γενόσημα.


Το συμπέρασμα είναι αναμφισβήτητο. Οι υπηρεσίες Υγείας και το φάρμακο στην Ελλάδα αλλά και στη Σουηδία είναι εμπορεύματα και πουλιούνται στις λαϊκές οικογένειες. Η λειτουργία των δημόσιων μονάδων Υγείας στηρίζεται στα ιδιωτικά - επιχειρηματικά κριτήρια. Ενισχύεται ο ιδιωτικός τομέας Υγείας και οξύνεται ο ανταγωνισμός για το κέρδος. Η τάση αυτή δυναμώνει στη Σουηδία και την επόμενη περίοδο η κατάσταση θα χειροτερεύσει για την εργατική τάξη , για τα λαϊκά στρώματα.

Ενώ το ρεπορτάζ περιγράφει μια κατάσταση ονειρική για το λαό της Σουηδίας, πρόβαλε σαν λύση για το σύστημα Υγείας στην Ελλάδα, ένα ελάχιστο δίχτυ παροχών Υγείας για εξαθλιωμένους, την εθελοντική εργασία όπως και στην ...καλύτερη περίπτωση τη συμβολική αμοιβή. Ως πρόβλημα που εμφανίζει η εκπομπή για την κατάσταση είναι η αξιολόγηση του νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού. Βολική, βεβαίως, προπαγάνδα για να προχωρήσουν οι διαθεσιμότητες και οι απολύσεις, οι εργολαβίες στην Ελλάδα.

Ομως, ο λαός της Σουηδίας βλέπει την κατάσταση διαφορετικά από τους μεγαλογιατρούς, τους «οικονομολόγους υγείας» που παρέλασαν από την εκπομπή, προσπαθώντας να μας πείσουν ότι είναι πρόοδος στη Σουηδία να μην πληρώσεις μόνο κατά την εισαγωγή σου στο νοσοκομείο την 6η... φορά το χρόνο.
Τα στοιχεία μιλάνε από μόνα τους

Σε δημοσκοπήσεις της σουηδικής τηλεόρασης, SVT, τον Σεπτέμβρη του 2013, το 60% των Σουηδών λένε ότι η κατάσταση στην Υγεία έχει χειροτερέψει δραματικά τα τελευταία χρόνια. Το τηλεοπτικό κανάλι TV4 υπολογίζει τις μειώσεις στο νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό τα επόμενα 2-3 χρόνια στις 3.000 άτομα, πέρα από τις περικοπές που έχουν γίνει ήδη.

Στις αρχές του Δεκέμβρη 2013, το πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Λουντ, στη νότια Σουηδία, ανακοίνωσε ότι πρέπει να περικόψει 4 εκατομμύρια ευρώ, γιατί θα παρουσιαστεί, μέχρι το τέλος του χρόνου, έλλειμμα. Οι γιατροί διαμαρτυρήθηκαν έντονα ότι με τις περικοπές αυτές κινδυνεύει η υγεία των ασθενών. Η τοπική διοίκηση στο Vοsterbotten, στη βόρεια Σουηδία, θα περικόψει τα επόμενα δύο χρόνια 14 εκατομμύρια ευρώ από την περίθαλψη, γενικότερα από τις υπηρεσίες Υγείας, στην περιοχή. Ετσι περίπου είναι η κατάσταση σε όλη τη Σουηδία.

Σχεδόν καθημερινές είναι οι δημοσιεύσεις στα σουηδικά ΜΜΕ για την άσχημη κατάσταση στο σύστημα Υγείας. Ακόμα και στα προπύργια του συστήματος Υγείας στη Σουηδία, στο Καρολίνσκα και στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Ουψάλας, υπάρχουν τεράστιες περικοπές.

Οι περικοπές σε μερικούς κλάδους της Υγείας έχουν φτάσει το σύστημα σε οριακά επίπεδα.

Στις μαιευτικές κλινικές, εδώ και μερικά χρόνια, τα προβλήματα οξύνονται χρόνο με το χρόνο. Σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχουν κρεβάτια για να γεννήσει μια μέλλουσα μητέρα και αναγκάζεται να πάει να γεννήσει εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο κατοικίας. Μόνο στη Στοκχόλμη το 2011 είχαμε 1.580 τέτοιες περιπτώσεις, ενώ το 2012 αυξήθηκαν στις 1.780. Οι μαίες οργάνωσαν το προηγούμενο διάστημα διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες και επισήμαναν ότι η κατάσταση είναι οριακή και ότι η υγεία πολλών νέων μητέρων κινδυνεύει κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις.

Το καλοκαίρι που πέρασε, το νοσηλευτικό προσωπικό στο Καρολίνσκα και στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Ουψάλας, αλλά και στα υπόλοιπα, δούλευε ασταμάτητα με τεράστιες ελλείψεις, ενώ οι διοικήσεις των νοσοκομείων για να μην υπερβούν τον προϋπολογισμό τους αρνούνταν να προσλάβουν προσωπικό. Οι μισθοί, επίσης, είναι χαμηλοί για να μπορέσουν να ζήσουν αξιοπρεπώς και έγιναν αξιοσημείωτες κινητοποιήσεις από το νοσηλευτικό προσωπικό για αυξήσεις μισθών στους νεοδιοριζόμενους.

Την ευθύνη για τα νοσοκομεία στη Σουηδία την έχουν οι νομαρχίες και για την Πρωτοβάθμια Υγεία οι δήμοι. Η τοπική διοίκηση, λοιπόν, κάθε χρόνο στους προϋπολογισμούς μειώνει την επιχορήγηση στο σύστημα Υγείας, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τα χαράτσια για την Υγεία. Σήμερα, το εισιτήριο για να επισκεφθείς ένα γιατρό στην Πρωτοβάθμια Υγεία (Κέντρα Υγείας) κάθε φορά είναι 20 ευρώ, ενώ στα επείγοντα στα νοσοκομεία είναι 35 ευρώ. Πρέπει να φτάσεις το ποσό των 150 ευρώ που έχεις πληρώσει για να μην πληρώσεις πλέον άλλο χαράτσι, αλλά ισχύει για ένα χρόνο, μετά το χαράτσι των 150 ευρώ ανανεώνεται. Τα δε παιδιά και οι νέοι δεν πληρώνουν στα Κέντρα Υγείας, ενώ το χαράτσι στα νοσοκομεία υπάρχει και σ' αυτούς αλλά «μόνο» με το ποσό των 12 ευρώ τη φορά.

Ο ρόλος της Πρωτοβάθμιας Υγείας είναι κύρια να σταματάει τη ροή των ασθενών προς τα νοσοκομεία και όχι αναγκαστικά να δίνει ικανοποιητική περίθαλψη. Πολλές είναι οι καταγγελίες για διαγνώσεις που γίνονται αργότερα στα νοσοκομεία και οφείλονται στο φρένο που βάζουν τα Κέντρα Υγείας, έτσι ώστε να μην «υπερθερμαίνεται» το σύστημα μιας που υπάρχει μεγάλη μείωση κλινών στα νοσοκομεία μετά το κλείσιμο αρκετών νοσοκομείων τη δεκαετία του '80 και του '90.
Κερδισμένο το ιδιωτικό κεφάλαιο

Η απαξίωση αυτή έχει ωφελήσει το ιδιωτικό κεφάλαιο, που έχει μπει επιθετικά στο χώρο της Υγείας τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει ιδιωτικοποίηση μεγάλων νοσοκομειακών μονάδων, όπως το νοσοκομείο St:G'ran στη Στοκχόλμη, που ανήκει πλέον στην πολυεθνική Capio. Επίσης, έχουν ανοίξει πολλά ιδιωτικά ιατρεία που ελέγχονται από μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους, όπως Carema, Attendo, Aleris κι άλλες με δισεκατομμύρια ευρώ κέρδη κάθε χρόνο κλεμμένα από τα λαϊκά εισοδήματα. Κατά τα άλλα, σύμφωνα με την εκπομπή «δεν μπορεί κάποιος να πλουτίσει στον κλάδο της Υγείας στη Σουηδία»...

Σημαντικό στοιχείο είναι ότι ώθηση στα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων της Υγείας δίνει η ίδια η τοπική διοίκηση που τους εξασφαλίζει ζεστό χρήμα μέσω των εισιτηρίων (χαράτσια) που πληρώνει ο σουηδικός λαός, αλλά και από την επιχορήγηση από την τοπική διοίκηση για να εξασφαλίζουν δήθεν ένα καλό επίπεδο υγείας στον πληθυσμό.

Η κατάσταση είναι παρόμοια και στα επείγοντα των νοσοκομείων. Οι ασθενείς πολλές φορές, αν είναι τυχεροί, κάνουν εισαγωγή μέσα σε 2-3 ώρες, αλλά η πλειοψηφία των ασθενών περιμένει περισσότερο, 8 και 10 ώρες δεν είναι σπάνιο γεγονός. Υπάρχουν πολλές διαμαρτυρίες, επίσης, για τη μείωση των ασθενοφόρων, ιδίως στην επαρχία. Ενώ η καθυστέρηση σε εξετάσεις, όπως και στην Ελλάδα, σπρώχνει τους ασθενείς στους ιδιώτες.

Η κατάσταση, επίσης, στην Ψυχική Υγεία είναι καταστροφική εδώ και χρόνια. Στο όνομα της αποασυλοποίησης έκλεισαν όλες οι ψυχιατρικές κλινικές και νοσοκομεία και οι ασθενείς πετάχτηκαν στο δρόμο. Πολλοί ασθενείς ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας μιας και δεν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους, λόγω των συμπτωμάτων της ασθένειας που έχουν, και η τοπική διοίκηση δεν έχει καμιά υποχρέωση να τους περιθάλψει. Αντίθετα, προωθεί τον εθελοντισμό από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, εκκλησίες κ.λπ., με το αζημίωτο πάντα.

Η οδοντιατρική περίθαλψη είναι ένας τομέας που πρέπει κάποιος να ξοδέψει μια περιουσία για να μπορέσει να έχει την περίθαλψη που πρέπει. Αν και τα παιδιά και οι νέοι δεν πληρώνουν χαράτσι, όλοι πάνω από 19 χρόνων πληρώνουν αδρά τις επισκέψεις στον οδοντογιατρό και τις θεραπείες. Ενδεικτικά μια επίσκεψη κοστίζει γύρω στα 70 - 80 ευρώ.

Τα έξοδα της φαρμακευτικής περίθαλψης έχουν μετακινηθεί στις πλάτες του λαού, μιας και η συμμετοχή της τοπικής διοίκησης στα φάρμακα είναι πολύ μικρή. Πρέπει να πληρώσει ο ασθενής μόνος του τα πρώτα 250 ευρώ και μετά είναι δωρεάν τα φάρμακα που βέβαια είναι συνταγογραφημένα, για ένα χρόνο, μετά ανανεώνεται και εδώ το χαράτσι. Τα υπόλοιπα φάρμακα που δεν είναι συνταγογραφημένα τα πληρώνει ο ασθενής από το δικό του βαλάντιο.

Στην εκπομπή, εμφανίστηκε ως υγιές φαινόμενο ο γιατρός να δουλεύει άλλες μέρες στο ιδιωτικό του ιατρείο ή στην ιδιωτική κλινική κι άλλες στο δημόσιο νοσοκομείο. Δεν απασχόλησε, βέβαια, την εκπομπή ότι μπορεί να μην υπάρχει καθόλου ιδιώτης, επιχειρηματική δράση, να μην είναι η Υγεία, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη εμπόρευμα.

Οι εικόνες, λοιπόν, για τον παράδεισο της Σουηδίας στους «ιθαγενείς» στην Ελλάδα είναι εξόχως ρετουσαρισμένες. Ο λαός της Σουηδίας, παρά τις αυταπάτες που καλλιεργούν τα αστικά κόμματα, πρώτα απ' όλα η σοσιαλδημοκρατία, βλέπει ότι η κατάσταση χειροτερεύει. Στο χέρι του είναι να απεγκλωβιστεί, να πάρει τις τύχες στα χέρια του, να αλλάξει τα πράγματα. Γιατί, είναι φανερό ότι όπου υπάρχει καπιταλισμός υπάρχει εκμετάλλευση και συνεπώς και στη Σουηδία χρειάζεται συγκρότηση κοινωνικού, λαϊκού μετώπου για την ανατροπή της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, για να ανοίξει ο δρόμος ανάπτυξης που θα οδηγήσει στην ικανοποίηση των διευρυμένων λαϊκών αναγκών.

Τα πλεονεκτήματα του σοσιαλισμού, και στον τομέα της Υγείας, αναδεικνύονται όλο και πιο έντονα μέσα από την πείρα των λαών των καπιταλιστικών κρατών.

Γιάννης ΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ
Στοκχόλμη