Ιδιωτική τηλεόραση: 27 χρόνια φαγούρα (12)
Στις 10 Ιουνίου 2013, η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου εκδίδει Πράξη
Νομοθετικού Περιεχομένου, μόνο και μόνο για να τροποποιήσει ένα εδάφιο
μιας παραγράφου ενός άρθρου κάποιου νόμου. Ακούγεται θεοπάλαβο να
εκδοθεί ΠΝΠ για τέτοιο πράγμα αλλά οι βυσσοδόμοι ήξεραν πολύ καλά τι
έκαναν. Για να υλοποιήσουν το σχέδιο που είχαν κατά νου, έπρεπε να
κάνουν μια τροποποιησούλα σε μια διάταξη η οποία ρύθμιζε ζητήματα που
προκύπτουν από κατάργηση ή συγχώνευση φορέων του δημοσίου. Η ΠΝΠ
δημοσιεύεται την επόμενη μέρα στο ΦΕΚ Α' 139/11-6-2013. Το ίδιο απόγευμα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σίμος Κεδίκογλου, με μια δήλωση πρωτοφανούς προστυχιάς και θρασύτητας, εξαπολύει την βόμβα: "Η
κυβέρνηση αποφάσισε να κλείσει την ΕΡΤ. Με το ισχύον νομικό πλαίσιο και
με κοινή υπουργική απόφαση σταματούν οι μεταδόσεις της ΕΡΤ μετά την
ολοκλήρωση του προγράμματος σήμερα το βράδυ".
Σύμφωνα με τον Κεδίκογλου, η ΕΡΤ έπρεπε να κλείσει επειδή αποτελούσε "χαρακτηριστική περίπτωση μοναδικής αδιαφάνειας και απίστευτης σπατάλης". Φυσικά, κανείς δεν τον πίστεψε. Ο πραγματικός λόγος για τον οποίο έκλεισε η ΕΡΤ αποκαλύφθηκε λίγους μήνες αργότερα, όταν η ίδια κυβέρνηση προκήρυξε διαγωνισμό για την παραχώρηση των συχνοτήτων ψηφιακής τηλεόρασης, έναν διαγωνισμό ο οποίος, κατά την προσωπική μου άποψη, συνιστά το μεγαλύτερο σκάνδαλο της μεταχουντικής περιόδου, μπροστά στο οποίο ωχριά εκείνο του Κοσκωτά. Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, αναλύοντας τα σημεία στα οποία βασίζω την άποψη που μόλις διατύπωσα.
(α) Στις 18 Δεκεμβρίου 2013, μόλις δέκα μέρες πριν προκηρυχθεί ο διαγωνισμός, η κυβέρνηση αλλάζει την διοίκηση της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ). Πρόεδρος αναλαμβάνει ο Κωνσταντίνος Λουρόπουλος, τον οποίο ο Γιάννης Στουρνάρας είχε διορίσει τον Ιούλιο του 2012 πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΠΑΠ, προκειμένου να μεθοδεύσει την πώληση του οργανισμού σε ιδιώτες. Ο Νικόλαος Παπαουλάκης προβιβάζεται στην θέση του αντιπροέδρου από απλό μέλος. Κι όλα αυτά επειδή ο μέχρι τότε πρόεδρος Λεωνίδας Κανέλλος με τον αντιπρόεδρό του Κωνσταντίνο Δεληκωστόπουλο αρνούνταν να προκηρύξουν τον διαγωνισμό-παρωδία. Αξίζει να σημειωθεί ότι ως τότε η διοίκηση της ΕΕΤΤ οριζόταν από την βουλή αλλά με νόμο εκχωρήθηκε αυτό το δικαίωμα στην κυβέρνηση.
(β) Λέγαμε χτες ότι ο νόμος Ρουσόπουλου έκανε λόγο για δυνατότητα παροχής δικτύου από "φορέα που θα συσταθεί από τους τηλεοπτικούς σταθμούς που μεταδίδονται ψηφιακά". Όμως, στο μεταξύ εκδόθηκε ο Ν.4070/2012 "Ρυθμίσεις ηλεκτρονικών επικοινωνιών κλπ" (ενσωματώνοντας σχετικές οδηγίες τής Ευρωπαϊκής Ένωσης). ο οποίος ορίζει ρητά στο άρθρο 80: "Ο πάροχος δικτύου και ο πάροχος περιεχομένου απαιτείται να είναι διαφορετικά νομικά πρόσωπα, με την επιφύλαξη του καθεστώτος που διέπει τη λειτουργία της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε.". Με απλά λόγια, ο νόμος δεν επιτρέπει σε κανέναν να μεταδίδει τον εαυτό του. Κατά συνέπεια, η Digea θα έπρεπε ab initio να αποκλειστεί από την συμμετοχή στον διαγωνισμό, εφ' όσον τα μέλη της ήσαν πάροχοι περιεχομένου. Όμως, η ΕΕΤΤ δέχτηκε την συμμετοχή τής Digea με το επιχείρημα ότι ο πάροχος δικτύου ήταν διαφορετικό νομικό πρόσωπο από τους παρόχους περιεχομένου! Δηλαδή, το γνωστό "τί Γιάννης, τι Γιαννάκης" έγινε από την ΕΕΤΤ "άλλο Γιάννης, άλλο Γιαννάκης".
(γ) Ο μη αποκλεισμός τής Digea κατά τα ως άνω, οδήγησε σε απόσυρση από τον διαγωνισμό όλων των άλλων υποψήφιων παρόχων δικτύου (Nova/Forthnet, OTE κλπ). Τί άλλο θα μπορούσαν να κάνουν από την στιγμή που οι μεγαλύτεροι δυνητικοί πελάτες τους είχαν φτιάξει δική τους εταιρεία; Τα μόνα κανάλια εθνικής εμβελείας που δεν συμμετείχαν στην Digea ήσαν το E Channel και το ΑΡΤ του Γιώργου Καρατζαφέρη (*). Με αυτά θα δούλευαν;
(δ) Αν λάβουμε υπ' όψη τα όσα διαδραματίστηκαν με τον διαγωνισμό, εξηγούνται απολύτως και δυο γεγονότα, τα οποία δείχνουν άσχετα με την πρώτη ματιά. Πρώτα-πρώτα, εξηγείται το κλείσιμο της ΕΡΤ, με το οποίο η κυβέρνηση έβγαλε από το παιχνίδι τον βασικώτερο ανταγωνιστή τής Digea. Και, δεύτερον, εξηγείται η πρεμούρα τής κυβέρνησης να νομιμοποιήσει όλα τα κανάλια που εξέπεμπαν στις 31/8/2013 (Ν.4208/2013), στην οποία αναφερθήκαμε αναλυτικά τις προάλλες. Πράγματι, είναι άξια θαυμασμού η συνέπεια με την οποία η κυβερνητική μηχανή επεξεργάζεται σε βάθος χρόνου όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες για να ολοκληρωθεί η δουλειά.
(ε) Στο παράρτημα Ε της προκήρυξης του διαγωνισμού περιλαμβάνεται όρος, ο οποίος φωτογραφίζει την Digea (αφού λείπει πλέον η ΕΡΤ), καθώς ορίζει ότι "ο Κάτοχος των Δικαιωμάτων Χρήσης Ραδιοσυχνοτήτων οφείλει εντός ενενήντα μία (91) ημερών από τη χορήγηση των δικαιωμάτων κατά τα οριζόμενα στην παρούσα να έχει αναπτύξει δίκτυο, στα κέντρα εκπομπής... (αναφέρονται 10 κέντρα σε όλη την χώρα)". Η Digea είχε ήδη έτοιμα αυτά τα κέντρα εκπομπής, τα οποία έστηνε επί τέσσερα συναπτά έτη. Οποιοσδήποτε άλλος τύχαινε να κερδίσει τον διαγωνισμό, θα έπρεπε μέσα σε 91 ημέρες να ολοκληρώσει μια δουλειά για την οποία η Digea χρειάστηκε τέσσερα χρόνια. Το ερώτημα είναι πώς το 2010 η Digea αποφάσισε να ξοδέψει έναν σκασμό λεφτά για να φτιάξει κέντρα εκπομπής, δίχως να έχει καμμιά δουλειά κλεισμένη. Τόσο σίγουρη ήταν ότι θα την έκλεινε τελικά;
(στ) Από το παραπάνω ερώτημα προκύπτει άλλο ένα. Ως γνωστόν, οι εφτά συνεταίροι τής Digea (έξι, αν βγάλουμε το Alter που ψυχορραγούσε) είχαν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, άλλος μικρότερα κι άλλος μεγαλύτερα. Συνεπώς, δεν διέθεταν τα απαραίτητα ίδια κεφάλαια για να χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις τής Digea. Κι όμως, στις 31/12/2013 είχαν καταθέσει ως κεφάλαιο 6,1 εκατ. ευρώ και είχαν προγραμματίσει να καταθέσουν άλλα 4,5 εκατομμύρια (**). Προφανώς, πρόκειται για χρήμα που προέρχεται κατά βάση από τραπεζικό δανεισμό. Το ερώτημα εδώ είναι με ποια εχέγγυα οι τράπεζες χρηματοδοτούν (έστω και έμμεσα) μια εταιρεία, η οποία ακόμη δεν έχει καμμιά δουλειά κλεισμένη. Μήπως είχαν κι αυτές την ίδια σιγουριά ότι η δουλειά θα έκλεινε τελικά;
(ζ) Οι κανονισμοί προμηθειών τού ελληνικού δημοσίου (σε απόλυτη συμμόρφωση προς τις σχετικές οδηγίες τής Ευρωπαϊκής Ένωσης περί προμηθειών) ορίζουν ότι ακυρώνεται κάθε διαγωνισμός στον οποίο εμφανίζεται μόνον ένας υποψήφιος και επαναλαμβάνεται με τροποποίηση των προδιαγραφών, ώστε να εξασφαλιστεί η συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσοτέρων υποψηφίων, μεγιστοποιώντας έτσι την ωφέλεια του δημοσίου. Όμως, στην προκήρυξη τού συγκεκριμένου διαγωνισμού προβλέφθηκε όχι απλώς η μη ακύρωσή του σε περίπτωση εμφάνισης ενός μόνο πλειοδότη αλλά και η κατακύρωση υπέρ του με την τιμή εκκίνησης. Η ΕΕΤΤ δικαιολόγησε αυτή την διάταξη με τον ισχυρισμό ότι δεν υπήρχε χρόνος για να επαναληφθεί ο διαγωνισμός, επειδή στις 30/6/2014 οι αναλογικές εκπομπές θα έπρεπε να τελειώσουν οριστικά, βάσει οδηγίας τής Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(η) Δεν μπορώ να μη προσθέσω σ' αυτή την λίστα όσα είπαμε χτες περί τροποποίησης του ψηφιακού χάρτη της χώρας κατά πώς βόλευε τους υποψήφιους παρόχους, δηλαδή τον εξής ένα υποψήφιο, την Digea. Ειδικά η επιλογή των μειωμένων κέντρων εκπομπής σε συνδυασμό με gap filler ήταν λαμπρή ιδέα. Όπως υπολογίζεται, οι gap filler κόστισαν στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πάνω από είκοσι εκατομμύρια ευρώ.
Μιλάμε τόση ώρα για το τεράστιο σκάνδαλο της Digea αλλά ακόμη δεν έχουμε
πει κουβέντα για το οικονομικό. Για να μη ξημερωθούμε, θα συνεχίσουμε
στο επόμενο, ολοκληρώνοντας την σειρά. Όχι πως δεν έχουμε τι άλλο να
πούμε αλλά βαρέθηκα να σκαλίζω και να με πνίγει η μπόχα...
--------------------------------------
(*) Ο Γιώργος Καρατζαφέρης μεταβίβασε το κανάλι του στο κόμμα του, τον ΛαΟΣ. Έτσι, η άδεια του καναλιού μετατράπηκε αυτοδικαίως από τοπικής σε εθνικής εμβέλειας.
(**) Digea - Ισολογισμός 31/12/2013
Σύμφωνα με τον Κεδίκογλου, η ΕΡΤ έπρεπε να κλείσει επειδή αποτελούσε "χαρακτηριστική περίπτωση μοναδικής αδιαφάνειας και απίστευτης σπατάλης". Φυσικά, κανείς δεν τον πίστεψε. Ο πραγματικός λόγος για τον οποίο έκλεισε η ΕΡΤ αποκαλύφθηκε λίγους μήνες αργότερα, όταν η ίδια κυβέρνηση προκήρυξε διαγωνισμό για την παραχώρηση των συχνοτήτων ψηφιακής τηλεόρασης, έναν διαγωνισμό ο οποίος, κατά την προσωπική μου άποψη, συνιστά το μεγαλύτερο σκάνδαλο της μεταχουντικής περιόδου, μπροστά στο οποίο ωχριά εκείνο του Κοσκωτά. Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, αναλύοντας τα σημεία στα οποία βασίζω την άποψη που μόλις διατύπωσα.
(α) Στις 18 Δεκεμβρίου 2013, μόλις δέκα μέρες πριν προκηρυχθεί ο διαγωνισμός, η κυβέρνηση αλλάζει την διοίκηση της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ). Πρόεδρος αναλαμβάνει ο Κωνσταντίνος Λουρόπουλος, τον οποίο ο Γιάννης Στουρνάρας είχε διορίσει τον Ιούλιο του 2012 πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΠΑΠ, προκειμένου να μεθοδεύσει την πώληση του οργανισμού σε ιδιώτες. Ο Νικόλαος Παπαουλάκης προβιβάζεται στην θέση του αντιπροέδρου από απλό μέλος. Κι όλα αυτά επειδή ο μέχρι τότε πρόεδρος Λεωνίδας Κανέλλος με τον αντιπρόεδρό του Κωνσταντίνο Δεληκωστόπουλο αρνούνταν να προκηρύξουν τον διαγωνισμό-παρωδία. Αξίζει να σημειωθεί ότι ως τότε η διοίκηση της ΕΕΤΤ οριζόταν από την βουλή αλλά με νόμο εκχωρήθηκε αυτό το δικαίωμα στην κυβέρνηση.
(β) Λέγαμε χτες ότι ο νόμος Ρουσόπουλου έκανε λόγο για δυνατότητα παροχής δικτύου από "φορέα που θα συσταθεί από τους τηλεοπτικούς σταθμούς που μεταδίδονται ψηφιακά". Όμως, στο μεταξύ εκδόθηκε ο Ν.4070/2012 "Ρυθμίσεις ηλεκτρονικών επικοινωνιών κλπ" (ενσωματώνοντας σχετικές οδηγίες τής Ευρωπαϊκής Ένωσης). ο οποίος ορίζει ρητά στο άρθρο 80: "Ο πάροχος δικτύου και ο πάροχος περιεχομένου απαιτείται να είναι διαφορετικά νομικά πρόσωπα, με την επιφύλαξη του καθεστώτος που διέπει τη λειτουργία της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε.". Με απλά λόγια, ο νόμος δεν επιτρέπει σε κανέναν να μεταδίδει τον εαυτό του. Κατά συνέπεια, η Digea θα έπρεπε ab initio να αποκλειστεί από την συμμετοχή στον διαγωνισμό, εφ' όσον τα μέλη της ήσαν πάροχοι περιεχομένου. Όμως, η ΕΕΤΤ δέχτηκε την συμμετοχή τής Digea με το επιχείρημα ότι ο πάροχος δικτύου ήταν διαφορετικό νομικό πρόσωπο από τους παρόχους περιεχομένου! Δηλαδή, το γνωστό "τί Γιάννης, τι Γιαννάκης" έγινε από την ΕΕΤΤ "άλλο Γιάννης, άλλο Γιαννάκης".
(γ) Ο μη αποκλεισμός τής Digea κατά τα ως άνω, οδήγησε σε απόσυρση από τον διαγωνισμό όλων των άλλων υποψήφιων παρόχων δικτύου (Nova/Forthnet, OTE κλπ). Τί άλλο θα μπορούσαν να κάνουν από την στιγμή που οι μεγαλύτεροι δυνητικοί πελάτες τους είχαν φτιάξει δική τους εταιρεία; Τα μόνα κανάλια εθνικής εμβελείας που δεν συμμετείχαν στην Digea ήσαν το E Channel και το ΑΡΤ του Γιώργου Καρατζαφέρη (*). Με αυτά θα δούλευαν;
(δ) Αν λάβουμε υπ' όψη τα όσα διαδραματίστηκαν με τον διαγωνισμό, εξηγούνται απολύτως και δυο γεγονότα, τα οποία δείχνουν άσχετα με την πρώτη ματιά. Πρώτα-πρώτα, εξηγείται το κλείσιμο της ΕΡΤ, με το οποίο η κυβέρνηση έβγαλε από το παιχνίδι τον βασικώτερο ανταγωνιστή τής Digea. Και, δεύτερον, εξηγείται η πρεμούρα τής κυβέρνησης να νομιμοποιήσει όλα τα κανάλια που εξέπεμπαν στις 31/8/2013 (Ν.4208/2013), στην οποία αναφερθήκαμε αναλυτικά τις προάλλες. Πράγματι, είναι άξια θαυμασμού η συνέπεια με την οποία η κυβερνητική μηχανή επεξεργάζεται σε βάθος χρόνου όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες για να ολοκληρωθεί η δουλειά.
(ε) Στο παράρτημα Ε της προκήρυξης του διαγωνισμού περιλαμβάνεται όρος, ο οποίος φωτογραφίζει την Digea (αφού λείπει πλέον η ΕΡΤ), καθώς ορίζει ότι "ο Κάτοχος των Δικαιωμάτων Χρήσης Ραδιοσυχνοτήτων οφείλει εντός ενενήντα μία (91) ημερών από τη χορήγηση των δικαιωμάτων κατά τα οριζόμενα στην παρούσα να έχει αναπτύξει δίκτυο, στα κέντρα εκπομπής... (αναφέρονται 10 κέντρα σε όλη την χώρα)". Η Digea είχε ήδη έτοιμα αυτά τα κέντρα εκπομπής, τα οποία έστηνε επί τέσσερα συναπτά έτη. Οποιοσδήποτε άλλος τύχαινε να κερδίσει τον διαγωνισμό, θα έπρεπε μέσα σε 91 ημέρες να ολοκληρώσει μια δουλειά για την οποία η Digea χρειάστηκε τέσσερα χρόνια. Το ερώτημα είναι πώς το 2010 η Digea αποφάσισε να ξοδέψει έναν σκασμό λεφτά για να φτιάξει κέντρα εκπομπής, δίχως να έχει καμμιά δουλειά κλεισμένη. Τόσο σίγουρη ήταν ότι θα την έκλεινε τελικά;
(στ) Από το παραπάνω ερώτημα προκύπτει άλλο ένα. Ως γνωστόν, οι εφτά συνεταίροι τής Digea (έξι, αν βγάλουμε το Alter που ψυχορραγούσε) είχαν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, άλλος μικρότερα κι άλλος μεγαλύτερα. Συνεπώς, δεν διέθεταν τα απαραίτητα ίδια κεφάλαια για να χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις τής Digea. Κι όμως, στις 31/12/2013 είχαν καταθέσει ως κεφάλαιο 6,1 εκατ. ευρώ και είχαν προγραμματίσει να καταθέσουν άλλα 4,5 εκατομμύρια (**). Προφανώς, πρόκειται για χρήμα που προέρχεται κατά βάση από τραπεζικό δανεισμό. Το ερώτημα εδώ είναι με ποια εχέγγυα οι τράπεζες χρηματοδοτούν (έστω και έμμεσα) μια εταιρεία, η οποία ακόμη δεν έχει καμμιά δουλειά κλεισμένη. Μήπως είχαν κι αυτές την ίδια σιγουριά ότι η δουλειά θα έκλεινε τελικά;
(ζ) Οι κανονισμοί προμηθειών τού ελληνικού δημοσίου (σε απόλυτη συμμόρφωση προς τις σχετικές οδηγίες τής Ευρωπαϊκής Ένωσης περί προμηθειών) ορίζουν ότι ακυρώνεται κάθε διαγωνισμός στον οποίο εμφανίζεται μόνον ένας υποψήφιος και επαναλαμβάνεται με τροποποίηση των προδιαγραφών, ώστε να εξασφαλιστεί η συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσοτέρων υποψηφίων, μεγιστοποιώντας έτσι την ωφέλεια του δημοσίου. Όμως, στην προκήρυξη τού συγκεκριμένου διαγωνισμού προβλέφθηκε όχι απλώς η μη ακύρωσή του σε περίπτωση εμφάνισης ενός μόνο πλειοδότη αλλά και η κατακύρωση υπέρ του με την τιμή εκκίνησης. Η ΕΕΤΤ δικαιολόγησε αυτή την διάταξη με τον ισχυρισμό ότι δεν υπήρχε χρόνος για να επαναληφθεί ο διαγωνισμός, επειδή στις 30/6/2014 οι αναλογικές εκπομπές θα έπρεπε να τελειώσουν οριστικά, βάσει οδηγίας τής Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(η) Δεν μπορώ να μη προσθέσω σ' αυτή την λίστα όσα είπαμε χτες περί τροποποίησης του ψηφιακού χάρτη της χώρας κατά πώς βόλευε τους υποψήφιους παρόχους, δηλαδή τον εξής ένα υποψήφιο, την Digea. Ειδικά η επιλογή των μειωμένων κέντρων εκπομπής σε συνδυασμό με gap filler ήταν λαμπρή ιδέα. Όπως υπολογίζεται, οι gap filler κόστισαν στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πάνω από είκοσι εκατομμύρια ευρώ.
 |
| Κτήριο ΕΡΤ, 13/6/2013. Η λαϊκή αντίδραση στην κυβερνητική αυθαιρεσία εκφράζεται επί σειρά ημερών με τρόπο που ξεπερνά κάθε κυβερνητικό υπολογισμό. |
--------------------------------------
(*) Ο Γιώργος Καρατζαφέρης μεταβίβασε το κανάλι του στο κόμμα του, τον ΛαΟΣ. Έτσι, η άδεια του καναλιού μετατράπηκε αυτοδικαίως από τοπικής σε εθνικής εμβέλειας.
(**) Digea - Ισολογισμός 31/12/2013
