7 Δεκ 2011

Η αλήθεια για το Μελιγαλά


Η αλήθεια για το Μελιγαλά
Αντάρτισσες σε διαδήλωση. «Κάτω η τρομοκρατία του Σκόμπι» γράφει το πλακάτ
Επί δεκαετίες ακροδεξιές ομάδες, με την ανοχή επίσημων εκπροσώπων της αστικής τάξης, συναθροίζονται στοΜελιγαλά, για να «τιμήσουν» τους «ηρωικούς» όπως λένε νεκρούς, που σφαγιάστηκαν από τους «κομμουνιστοσυμμορίτες»! Φέτος, μάλιστα, επιχειρείται να διοργανωθούν διάφορες εκδηλώσεις με τη συμμετοχή και ξένων νεοφασιστικών οργανώσεων από διάφορες χώρες της ΕΕ, όπου διώκονται οι κομμουνιστές ενώ οι νεοφασίστες δρουν ελεύθερα.
Για τη μάχη του Μελιγαλά έχουν γραφτεί και γράφονται από τους αντιπάλους του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ πάρα πολλά, παραποιώντας τα γεγονότα και την ιστορική αλήθεια. Πρόκειται για μια προσπάθεια συγκάλυψης της εγκληματικής και αντιλαϊκής πολιτικής της αστικής τάξης και σε εκείνα τα χρόνια. Κανενός Ελληνα εργαζόμενου δεν μπορεί να πονάει η καρδιά του για τους ταγματασφαλίτες. Πληρώθηκαν όπως τους άξιζε.
Τα «Τάγματα Ασφαλείας», που είχαν συγκροτηθεί προς το τέλος του 1943 από την κατοχική κυβέρνηση Ι. Ράλλη για την αντιμετώπιση του «κομμουνιστικού κινδύνου» και την «προστασίαν του κοινωνικού καθεστώτος», είχαν συγκεκριμένη αποστολή κατά τη στιγμή της αποχώρησης των Γερμανών, να αποτελέσουν την οπισθοφυλακή και πλαγιοφυλακή τους, ώστε να κρατήσουν τις θέσεις τους και να απασχολήσουν και φθείρουν τον ΕΛΑΣ. Ετσι, όχι μόνο θα στερούσαν τον ΕΛΑΣ από τα ηθικά και υλικά οφέλη που θα αποκόμιζε από το χτύπημα των Γερμανών, αλλά θα του προξενούσαν και απώλειες.
Κυρίως, όμως, τα «Τάγματα Ασφαλείας», όπως προαναφέρθηκε, συγκροτήθηκαν ως ένα ένοπλο χέρι της αστικής τάξης, ενταγμένο στους σχεδιασμούς της για τη μεταπολεμική εξέλιξη της πολιτικής κατάστασης. Γι' αυτό και στη συγκρότηση των «Ταγμάτων Ασφαλείας» συμμετείχαν οι Βενιζελικοί Θ. Πάγκαλος και Στυλ. Γονατάς, καθώς και άλλοι.
Στον απελευθερωτικό αγώνα
Εγραψε σχετικά με τα «Τάγματα Ασφαλείας» ο ιδρυτής τους Ι. Ράλλης: «Κατορθώσαμεν να έχωμεν εις τη διάθεσιν της Κυβερνήσεως Εθνικής Ενότητος, δύναμιν εγγυωμένην πλήρως την ασφάλεια και την τάξιν. Κατορθώσαμεν τέλος να εύρουν οι κ.κ. Παπανδρέου, Κανελλόπουλος, κλπ. ενταύθα αποβιβαζόμενοι, ΕΛΛΑΔΑ». «Ο κίνδυνος του κομμουνισμού είναι εγγύς. Η εξουθένωσις της Ελληνικής Φυλής και ημών αυτών έσεται βέβαια αν δεν ετοιμασθώμεν και αντιδράσωμεν». («Ο Ιωάννης Δ. Ράλλης ομιλεί εκ του τάφου», Αθήναι 1947, σελ. 70 και 92).
Εξάλλου πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι Γερμανοί είχαν εγκαταλείψει την Πελοπόννησο όταν διαδραματίστηκαν τα γεγονότα στο Μελιγαλά.
Η απόφαση της κυβέρνησης της λεγόμενης «Εθνικής Ενότητας», που ενώ κατάγγειλε τα «Τάγματα Ασφαλείας» στην πράξη τα προστάτευε, δεν ήταν παρά μια καταδολίευση του ΕΑΜ. Οι μυστικές οδηγίες των Αγγλων και των παλαιοκομματικών προς τα «Τάγματα Ασφαλείας» ήταν να μην παραδοθούν και να πολεμήσουν τον ΕΛΑΣ. Ο ΕΛΑΣ δεν είχε άλλη διέξοδο από το βίαιο αφοπλισμό και τη διάλυση των «Ταγμάτων Ασφαλείας», τα οποία, όμως, προσπαθούσαν να κρατηθούν ως τον ερχομό των Αγγλων, που όπως αποδείχτηκε αργότερα, θα τα μετατρέπανε σε «συμμαχικό» στρατό.
Επομένως η βίαιη διάλυση των «Ταγμάτων Ασφαλείας», ήταν βέβαιο ότι θα προσέκρουε στις επιδιώξεις των Αγγλων και της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας». Ο Γ. Παπανδρέου άλλωστε είχε αρχίσει από παλιά (και οι Αγγλοι ιμπεριαλιστές το ίδιο), να κάνει λόγο ευθέως για τρομοκρατία του ΕΑΜ ή της «ΕΑΜικής μειοψηφίας κατά της πλειοψηφίας», και το επισημοποίησε στο Λίβανο.
Στις 8/9/1944, ο ΕΛΑΣ έδωσε τη μάχη για την απελευθέρωση της Καλαμάτας από τους ταγματασφαλίτες. Αιχμαλώτισε το μεγαλύτερο μέρος, ένα τμήμα όμως, με επικεφαλής τον κατοχικό Νομάρχη Μεσσηνίας Περωτή, διέφυγε προς Μελιγαλά. Στο δρόμο προς το χωριό Ασπρόχωμα, οι ταγματασφαλίτες έσφαξαν 30 πολίτες και 4 ΕΛΑΣίτες, οι οποίοι εκτελούσαν τηλεφωνική υπηρεσία σ' αυτό το χωριό.
Η μάχη του Μελιγαλά
Αντάρτες του ΕΛΑΣ
Οι εκκλήσεις του ΕΛΑΣ να σταματήσουν οι συγκρούσεις δε βρήκαν καμιά ανταπόκριση, εξαιτίας των ραδιουργιών των Αγγλων και της κυβέρνησης του Καΐρου, που πίστευαν ότι μ' αυτά θα μπορέσουν να καταβάλουν τις ισάριθμες σχεδόν δυνάμεις της ΙΙΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ και να κρατήσουν υπό τον έλεγχό τους την Πελοπόννησο ως την άφιξη των αγγλικών στρατευμάτων.
Για την τριήμερη σκληρή μάχη που έδωσε ο ΕΛΑΣ στοΜελιγαλά, όπου είχαν συγκεντρωθεί γύρω στους 1.000 ταγματασφαλίτες, παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το «Ματωμένο και ένδοξο χρονικό» του γιατρού Στάθη Κανναβού, Επάρχου διοικητικού αντιπροσώπου της ΠΕΕΑ, εκείνη την εποχή. Το χρονικό δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εθνική Αντίσταση» (τεύχος 21, 1979).
«11 Σεπτέμβρη. Στην οχυρωμένη μ' όλα τα μέσα της πολεμικής τέχνης από τους Γερμανούς κωμόπολη του Μελιγαλά, έχουν συγκεντρωθεί να δώσουν την αποφασιστική δολοφονική τους μάχη, οι πιο αιμασταγείς ταγματαλήτες 2 επαρχιών. Οι βάσεις Βελίκας, Καλαμάτας,Μελιγαλά, Διαβολιτσιού, Δώριου, Κοπανακιού. Αποβραδίς, οι ηρωικοί ΕΛΑΣίτες του 8ου και 9ου Συντάγματος, έχουν δέσει γύρω από το άντρο αυτό της εθνοπροδοσίας ασφυκτικό κλοιό. Εφεδροελασίτες και από τις 3 επαρχίες πλαισιώνουν κι εδώ, στις πρώτες γραμμές, τον ΕΛΑΣ, ενεργούν αναγνωρίσεις, δίνουν πληροφορίες. Και τρεις μέρες και τρεις νύχτες, από το χάραμα της 12 Σεπτέμβρη, ο μικρός κάμπος και τριγύρω τα βουνά κρατούν την ανάσα τους στο ασταμάτητο σάλαγο της φονικής σύρραξης. Για τον ΕΛΑΣ, χάρη στις Καζέρτες και στα Λίβανα, κάθε σφαίρα, είναι ακριβότερη κι από το χρυσό. Είσαι υποχρεωμένος χίλιες να σφυρίζουν στ' αυτιά σου και ν' απαντάς με μία. Μονάχα που διαθέτει κανόνι! Είναι μια σκέτη κάννη, ψαρεμένη από το ΕΛΑΝ στ' απομεινάρια κάποιου ναυαγίου. Για να ψευτοσταθεί στον τόπο της, ύστερα από κάθε βολή, φορτώνεται μ' έναν αρμακά πέτρες. Μα κι έτσι, πάλι κλοτσοπηδάει και τα φέρνει όλα γύρω της, άνω - κάτω. Και οι άντρες για σιγουριά έχουν δέσει από τη σκανδάλη της ένα καραβόσκοινο, κι αυτό τραβάνε από καμιά δεκαριά μέτρα μακριά κάθε φορά που θέλουν να πυροβολήσουν!
Νεολαίοι τηλεβοϊστες στα βουνά του αγώνα
14 Σεπτέμβρη. Μια εγγλέζικη αποστολή έρχεται καταϊδρωμένη και ζητάει να περάσει στις γραμμές της εθνοπροδοσίας. Θα έπειθε λέει, τους αλήτες να σταματήσουν την αιματοχυσία, να παραδοθούν στον ΕΛΑΣ και να περιμένουν να κριθούν από την Κυβέρνηση. Οταν το παράλλο πρωινό, αιχμάλωτοι πια του ΕΛΑΣ, οι διπλοπουλημένοι αυτοί στους ξένους επιδρομείς "εθνικόφρονες" ρωτήθηκαν γιατί έστω και την τελευταία στιγμή δε δέχτηκαν να σταματήσουν την αιματοχυσία, η απάντησή τους ήταν και πάλι αυτή του αναίσθητου, επαγγελματία προδότη.
- Οι Εγγλέζοι μας πίεσαν να συνεχίσουμε...
Για το Μεσσηνιακό λαό για μια ακόμη τώρα φορά ενισχύονταν οι ανησυχίες του για το αύριο, ενώ οι ταγματαλήτες με τις ευλογίες τώρα γερμανών, εγγλέζων, της κυβέρνησης συνέχιζαν με πιο πολλή λύσσα, και αναισθησία το αιματοκύλισμα του λαού. Ο ΕΛΑΣ έχασε όσα σε καμιά μάχη του με τους Γερμανούς, κάπου 200 διαλεχτά παλικάρια. Οι ταγματαλήτες ως την τελευταία στιγμή, έβγαλαν από το Μπεζεστένι ομήρους τους και τους εκτελούσαν.
15 Σεπτέμβρη. Λίγο μετά το ηλιβάρεμα, οι δολοφόνοι του Μελιγαλά, σηκώνουν από παντού λευκές σημαίες. Πετούν στα φυλάκια τα άτιμα όπλα τους και μπουλούκια - μπουλούκια, τρέχουν να κλειστούν στο Μπεζεστένι. Λίγες στιγμές πριν την παράδοσή τους, στις ανατολικές παρυφές της κωμόπολης είχε φτάσει χωρίς να προλάβει να πάρει μέρος στη μάχη το 11ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ μαζί με το θρυλικό καπετάνιο του Λαϊκού μας στρατού - τον Αρη Βελουχιώτη. Ο πόνος, η οργή και το αίσθημα της πιο άγριας εκδίκησης των χιλιάδων μαυροφορεμένων από τα γύρω χωριά που πλημμύρισαν την κωμόπολη ήταν ολόκληρο βουνό. Και μ' όλα αυτά, ο πατριωτισμός και η ανθρωπιά του εθνικολαϊκού μας κινήματος δεν υστέρησε. Από την πρώτη ημέρα με τη βοήθεια του ΕΛΑΣ διώχτηκαν στα χωριά τους εκατοντάδες ανοργάνωτοι, που περιφέρονταν στην πόλη, λεηλατούσαν και προκαλούσαν ανεύθυνα. Από τις πρώτες στιγμές οι κατά τόπους οργανώσεις ξεκαθάρισαν από το Μπεζεστένι πάνω ίσως κι από χίλιους Γερμανοντυμένους που υποτίθονταν ότι δε βαρύνονταν μ' εγκλήματα και τους έστειλαν στα σπίτια τους. Από την ίδια ημέρα το Λαϊκό Συμβούλιο Αυτοδιοίκησης συνέρχονταν και με εισήγηση του υποφαινόμενου αποφάσιζε την οργάνωση συσσιτίου για τις οικογένειες των ταγματαλητών!
Και μέσα σ' ένα τέτοιο αιμοσταγές περιβάλλον το ανθρώπινο πρόσωπο του Λαϊκού μας αγώνα, εύρισκε και πάλι την αντοχή του να εκδηλωθεί.
16 Σεπτέμβρη. Ενα μετά το άλλο τα 3 Συντάγματα του Λαϊκού Στρατού αποσύρονται από τοΜελιγαλά και προχωρούν από την απάνω Τριφυλία, την Ιθώμη, την Εύα, τη Βουφράδα, σ' ένα μέτωπο που πιάνει όλο το μάκρος του Νομού. Ολες οι δυνάμεις θα συγκλίνουν στους Γαργαλιάνους, τη μεγάλη αντάρτισσα πόλη του Μωρηά, με τους 600 αντάρτες της και τους χιλιάδες κυνηγημένους της. Εδώ έχει φωλιάσει ο αρχιδολοφόνος Στούπας και με τις ορδές του συνεχίζει και μετά την αποχώρηση των Γερμανών τις επιδρομές και τη σφαγή στα χωριά της Κάτω Τριφυλίας και της Πυλίας.
Στη σύρραξή του αυτή με τα τελευταία υπολείμματα της εθνοπροδοσίας, ο ΕΛΑΣ πληρώνει και πάλι μ' ακριβές απώλειες. Οι δολοφόνοι του Στούπα, ηττημένοι, σκορπίζονται στις σταφίδες και στην πορεία τους προς την Πύλο αιματοκύλησαν την περιοχή, σκοτώνοντας άνανδρα, κάθε χωριάτη που δούλευε ανύποπτος στα χτήματά του. Ο αρχιπροδότης Στούπας κλείνεται στο Κάστρο της Πύλου να γλιτώσει. Μα κάποτε αποκάνει από την αντιλαϊκή λύσσα του και αυτοκτονεί.
Ετσι, στις 20 Σεπτέμβρη η Μεσσηνία είναι λεύτερη. Ο ηρωικός καπετάνιος του Εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα Αρης Βελουχιώτης προχωρεί σ' όλο το μάκρος, από Πύλο - Μεσσήνη, Αρκαδικά σύνορα, αποχαιρετάει το λαό και με τα 3 Συντάγματα του ΕΛΑΣ τραβάει για το κέντρο του Μωρηά.
Εκεί, στα τέλη του Σεπτέμβρη, έφτανε στην Καλαμάτα και ο αντιπρόσωπος της Κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» κ. Παναγ. Κανελλόπουλος. Από την πρώτη κι όλας στιγμή φάνηκε ότι μοναδική έγνοια και αγωνία της Κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου ήταν το πώς θα περιμαζέψει, θα διατηρήσει οπλισμένους και θα μεταφέρει στην Αθήνα τους ταγματαλήτες, για τη νέα αιματοχυσία που ετοίμαζε με τους Αγγλους πάτρωνές της. Λαϊκές επιτροπές από όλα τα στρώματα ανεβοκατεβαίνουν κάθε μέρα στο ξενοδοχείο που στάθμευε ο Αντιπρόσωπος της κυβέρνησης, χωρίς να παίρνουν έστω μια αόριστη απάντηση για τα προβλήματα ζωής ή θανάτου, που τους πίεζαν. Κι ήταν πάλι και τότε η πρωτοβουλία και πίεση των λαϊκών οργανώσεων, που έδινε μια άμεση και σωστική λύση σε πολλά αδιέξοδα. Με την υπογραφή του κ. Κανελλόπουλου του Διοικητ. Αντιπροσώπου Επαρχίας Καλαμάτας και του υποφαινόμενου σαν Διοικητικού αντιπροσώπου της Επαρχίας Μεσσήνης, εκδίδονταν για το Νομό και κυκλοφορούσαν ειδικά χαρτονομίσματα, εγγυημένα από το κράτος που θα δημιουργούνταν. Μ' αυτά πληρώθηκαν χιλιάδες υπάλληλοι που ένα δυο μήνες έμειναν απλήρωτοι και νηστικοί. Μ' αυτά άνοιξε και κινήθηκε η αγορά κι ο λαός ένιωσε ξανά ότι μπορεί μόνος του να κουμαντάρει κάθε πλευρά της ζωής του».
«Προσοχή νάρκες»
Η μάχη του Μελιγαλά Δεν τελείωσε με τη νικηφόρα έκβαση που είχε η μάχη για τον ΕΛΑΣ. Δημιουργήθηκε ένα φοβερό κλίμα που μύριζε θανατικό. Ο λαός της περιοχής ζητούσε με κάθε τρόπο να εκδικηθεί, ξεπαστρεύοντας τις εγκληματικές αυτές μορφές των ταγματασφαλιτών που είχαν διαπράξει ανήκουστα κακουργήματα σε βάρος του.
Η κατάληψη της μισητής εχθρικής εστίας από τον ΕΛΑΣ και μετά μάλιστα από τέτοιο φοβερό κόστος σε αίμα, είχε εξαγριώσει τα πράγματα. Κάποιοι αντάρτες είχαν αρχίσει να καίνε σπίτια απ' τα οποία τους χτυπούσαν και χρειάστηκε να επέμβει ο καπετάνιος Φώτης Αποστολόπουλος, για να συγκρατήσει την εκδικητική τους ορμή (1).
Για την εκδικητική μανία του κόσμου, ο Αρίστος Καμαρινός λέει σχετικά: «Είχα την ευθύνη της συγκέντρωσης των αιχμαλώτων στο Μπεζεστένι. Το έργο μας ήταν πολύ δύσκολο. Επρεπε να συγκρατήσουμε ομάδες εξοργισμένων πολιτών, οι οποίοι οπλισμένοι με τσεκούρια ορμούσαν να εκδικηθούν για τα θύματά τους. Για να περιφρουρήσουμε τους αιχμαλώτους, βάλαμε ισχυρή φρουρά στο Μπεζεστένι και γράψαμε με μεγάλα γράμματα: "Προσοχή Νάρκες!"» (2).
«Τους αιχμαλώτους», διηγείται ο Βαγγέλης Μαχαίρας, «σε πρώτη φάση τους μεταφέραμε στις αρχικές μας θέσεις. Συγκεντρώθηκαν εκεί εκατοντάδες αγανακτισμένοι Μεσσήνιοι, που φώναζαν: "Δολοφόνοι, προδότες, σκοτώσατε τους δικούς μας". Και απειλούσαν λιντσαρίσματα. Με το πιστόλι στ' αριστερό μου χέρι (το δεξί το είχα στο γύψο), τους είπα: "Δεν θα επιτρέψω να θιγεί ούτε ένας αιχμάλωτος" και τους εξήγησα: "1. Δεν ξέρουμε ποιοι κάνανε εγκλήματα. Χρειάζεται ανάκριση και 2. Αν θέλατε να εκδικηθείτε ας ερχόσαστε να λάβετε μέρος στη μάχη. Τρεις μέρες κράτησε"». (3)
Συνεχίζει ο Στάθης Κανναβός: «Οπως και στη Μεσσηνία, η ιστορία στην ένδοξη για το λαό εκείνη περίοδο περπάτησε με βήματα βαριά και απαραχάρακτα. Σπιθαμή με σπιθαμή το χώμα της έχει ποτιστεί με το αίμα χιλιάδων αγνών πατριωτών και ηρώων. Στη μνήμη του Κώστα Ξυδέα, του Νικήτα Σούμπλη, του Αντώνη Δημόπουλου, του Γιώργη Ζερμπίνου, της Ελένης Πιερράκου, του Τάκη Μουντζουρέα, του Κώστα Μπασακίδη, του Κώστα Κανελλόπουλου, του Μήτσου Κανελλόπουλου, του Γιάννη Δρυνέα, του Θόδωρου Κορμά, του Τάκη Αλεβιζάτου, του Μήτσου Οικονομόπουλου, του Πούλου Πουλόπουλου, του Τάκη Κουλαμπά, του Νίκου Μητρόπουλου, του Κώστα Σταθόπουλου, του Κλέαρχου Συρράκου, του Χρίστου Αντωνόπουλου, του Κώστα Νέζη, του Αντώνη Νέζη, του Βασίλη Μπράβου, του Νίκου Ανδριανόπουλου, του Παναγιώτη Κατσώλη, του Παναγιώτη Μπάρτζιου, του γιατρού Ματζή, του Μήτσου Κούκλινου, του Θόδωρου Μπουμπού, του Κούτρη, του Παναγιωτακάκη και των άλλων δεκάδων νεκρών κι αθάνατων στελεχών του»(4).
Η μάχη του Μελιγαλά ήταν μια μάχη ταξική μεταξύ των δυνάμεων της λευτεριάς και κοινωνικής προόδου και της πιο μαύρης αντίδρασης.
Συμπεράσματα
Είναι θεμελιακής σημασίας το γενικότερο συμπέρασμα που προκύπτει, τόσο από τα γεγονότα στο Μελιγαλά όσο και από τα ανάλογα σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, που αφορούσαν σε συγκρούσεις του ΕΛΑΣ με τα «Τάγματα Ασφαλείας», με τον ΕΔΕΣ, με την ΕΚΚΑ και άλλες οργανώσεις: Εχθρός όλων των αστικών δυνάμεων (και των Γερμανόφιλων και Αγγλόφιλων) ήταν το λαϊκό κίνημα (ΕΑΜ) και φυσικά το ΚΚΕ, παρά τις οξύτατες αντιθέσεις που υπήρχαν ανάμεσα στις αστικές δυνάμεις, αντιθέσεις που τις έφεραν να μάχονται μεταξύ τους και με τα όπλα.
Ωστόσο, κι ενώ συγκρούονταν μεταξύ τους, ταυτόχρονα συνεργάζονταν για την αντιμετώπιση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ.
Το γεγονός εξηγείται: «... η αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας περιέχονταν στον αντιφασιστικό χαρακτήρα του πολέμου» (5). Και εκδηλώθηκε με ακόμη πιο ανοιχτό και οξύτατο τρόπο μετά την άνοιξη του 1943, όταν είχε επέλθει η στροφή στον πόλεμο σε βάρος της Γερμανίας και υπέρ της Σοβιετικής Ενωσης. Από τότε ακριβώς αναπροσαρμόστηκε πιο συγκροτημένα η στρατηγική των αστικών δυνάμεων (Εγγλέζων - ντόπιων) κατά του ΕΑΜ (όχι όμως και η στρατηγική του ΕΑΜικού κινήματος), με τις γνωστές εξελίξεις που ακολούθησαν.
Πηγές:
  • Κωνσταντίνος Μπρούσαλης: «Η Πελοπόννησος στο Πρώτο Αντάρτικο 1941-1945», εκδόσεις «Επικαιρότητα», σελ. 469.
  • Γρηγόρη Κριμπά: «Η Εθνική Αντίσταση στη Μεσσηνία και τους γύρω νομούς», σελ. 334.
  • Στο ίδιο, σελ. 333.
  • Περιοδικό «Εθνική Αντίσταση», τεύχος 21, 1979.
  • «Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 60 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των λαών», σελ. 12.

Tου
Χρήστου ΤΣΙΝΤΖΙΛΩΝΗ*
*Ο Χρήστος Τσιντζιλώνης είναι μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ

ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:
Ετικέτες

Η Παρισινή Κομμούνα


«Το Παρίσι των εργατών με την Κομμούνα του θα γιορτάζεται πάντα σαν δοξασμένος προάγγελος μιας νέας κοινωνίας. Τους μάρτυρές της τους έχει κλείσει μέσα στη μεγάλη της καρδιά η εργατική τάξη. Τους εξολοθρευτές της τους κάρφωσε κιόλας η ιστορία στον πάσσαλο της ατίμωσης απ' όπου δεν μπορούν να τους λυτρώσουν μήτε όλες οι προσευχές των παπάδων τους».
(Καρλ Μαρξ: «Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία»).
Στις 19 Ιούλη του 1870, ο αυτοκράτορας Ναπολέων ο ΙΙΙ, με προκήρυξη προς το γαλλικό λαό, ανακοινώνει τον πόλεμο με την Πρωσία, λέγοντας πως «είναι ο δικαιότερος των δικαίων αγώνων», από αυτούς που έχει κάνει μέχρι τώρα η Γαλλία. Οι στρατηγοί από την άλλη, διαβεβαιώνουν ότι η νίκη είναι σίγουρη.
Το αποτέλεσμα ήταν η καταστροφική ήττα της Γαλλίας. Στις 3 Σεπτέμβρη ο Ναπολέοντας, παραδίδοντας το σπαθί του στους Πρώσους, παραδίδει κι ένα στράτευμα από 80.000 άνδρες.
Στο Παρίσι υπάρχει επαναστατικός αναβρασμός. Χιλιάδες λαού ξεχύνονται στους δρόμους και κατευθύνονται προς το «Παλέ - Βουρβόν» όπου συνεδριάζει η Εθνοσυνέλευση. Τα συνθήματα που βροντοφωνάζουν είναι: «Κάτω η αυτοκρατορία», «Ζήτω η Δημοκρατία». Η επανάσταση έχει ξεκινήσει αλλά διαμορφώνονται δύο τάσεις. Από τη μια μεριά οι υπερασπιστές της «οικογένειας, της περιουσίας και της θρησκείας», κι από την άλλη - οι«κόκκινοι» που δεν ικανοποιούνται με μια απλή αλλαγή πολιτεύματος, αλλά επιθυμούν αλλαγές στην ίδια τη σύνθεση της κοινωνίας. Αντικειμενικά, υπάρχει όξυνση των αντιθέσεων ανάμεσα στην αστική και την εργατική τάξη.
Στις 4 του Σεπτέμβρη οι βουλευτές αναγκάζονται από τον εξεγερμένο λαό, να διακηρύξουν την εκθρόνιση του αυτοκράτορα και να ανακηρύξουν τη δημοκρατία. Η προσωρινή κυβέρνηση ονομάστηκε «κυβέρνηση εθνικής άμυνας», με επικεφαλής τον Θιέρσο.
Η «κυβέρνηση εθνικής άμυνας» σύντομα μετατρέπεται σε κυβέρνηση εθνικής προδοσίας, αφού φοβάται το εξοπλισμένο παρισινό προλεταριάτο, (η αστική τάξη πάνω απ' όλα έχει τα ταξικά της συμφέροντα), απ' ό,τι τους Πρώσους του Βίσμαρκ. Η κυβέρνηση Θιέρσου προετοιμάζει τη συνθηκολόγηση της Γαλλίας. Ο λαός όμως δηλώνει: «Καλύτερα να χαθούμε κάτω από τα ερείπια του Παρισιού παρά να συνθηκολογήσουμε». Στο Παρίσι στήνονται οδοφράγματα.
Την 1 Γενάρη του 1871 μια επιτροπή, αποκαλούμενη «Επιτροπή των οδοφραγμάτων»εκπροσωπούμενη από τον Ανρί Ροσφόρ, βετεράνο αγωνιστή του 1848, καλεί τους κατοίκους του Παρισιού να ετοιμάσουν σάκους με άμμο και χώμα, για να φτιάξουν οδοφράγματα, σε περίπτωση που οι Γερμανοί μπουν στο Παρίσι.
Στις αρχές του Μάρτη στο Παρίσι ο οπλισμένος λαός ιδρύει την Εθνοφρουρά.
Ο Θιέρσος γνωρίζει πολύ καλά ότι, εκτός από τη δική του εξουσία, υπάρχει και η εξουσία του εξοπλισμένου λαού με την Εθνοφρουρά. Ετσι, συνεδριάζει η κυβέρνηση στο Δημαρχείο και αποφασίζει να την καταστρέψει ή το πολύ να την αποδυναμώσει, αφού πάρει τα όπλα της που βρίσκονται στα υψώματα της Μονμάρτης, της Μπελβί και Μπιτ Σιμόν.
Γύρω στις 5 η ώρα τα ξημερώματα, στις 18 Μάρτη, κάποιος πληγωμένος πολίτης καταφεύγει στο σπίτι όπου βρίσκεται η Κεντρική Επιτροπή της Εθνοφρουράς και ανακοινώνει ότι είδε κάποια ύποπτη προώθηση του κυβερνητικού στρατεύματος. Ο έλεγχος που γίνεται επαληθεύει την πληροφορία. Με συνθηματικό συναγερμό οι άντρες της Εθνοφρουράς καταλαμβάνουν τις καθορισμένες τους θέσεις.
Η Κεντρική Επιτροπή της Εθνοφρουράς διατάζει γενική αντεπίθεση στο «Hotel de Ville». Σε πολλά σημεία του Παρισιού έχουμε συναδέλφωση του εξοπλισμένου λαού με τους στρατιώτες του Θιέρσου. Γύρω στις 11 το βράδυ η Εθνοφρουρά έχει στα χέρια της όλο το Παρίσι μαζί με το Δικαστήριο και τον Κεραμεικό. Ο Θιέρσος, πανικόβλητος, καταφεύγει στις Βερσαλλίες, ξεχνώντας ακόμα και τη γυναίκα του. Με εξαίρεση κάποια επεισόδια, αυτή ήταν η πιο αναίμακτη επανάσταση που γνώρισε ποτέ το Παρίσι.
Εκείνη τη μέρα αρχίζει μια από τις πιο τρανές εποποιίες του Παρισιού και συγχρόνως ένα από τα πιο μεγάλα δράματα, που η διάρκειά του έφτασε τις 10 εβδομάδες, συγκεκριμένα 72 μέρες. Γίνεται ένας τιτάνιος αγώνας για το δρόμο προς τον κομμουνισμό, για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση.
Η Κεντρική Επιτροπή της Εθνοφρουράς από τις 18 έως τις 26 Μάρτη εκπληρώνει καθήκοντα προσωρινής κυβέρνησης. Η πραγματική ιστορία της Κομμούνας αρχίζει στις 27 Μάρτη, όταν η Κεντρική Επιτροπή παραδίνει την εξουσία στο εκλεγμένο Συμβούλιο της Κομμούνας.
Σήμερα, 133 χρόνια μετά την πρώτη στον κόσμο απόπειρα της εργατικής τάξης να ανοίξει το δρόμο προς τον κομμουνισμό, είναι ζωντανό και επίκαιρο το έργο του Μαρξ: «Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία», ως προς την ιστορία, αφού σ' αυτό αναλύονται και επιβεβαιώνονται τα ιστορικά όρια του καπιταλισμού. Αποτελεί έναν ακόμη θεμελιώδη κρίκο στη θεωρία για την επανάσταση. Αποδεικνύει με σαφήνεια και επιστημονική τεκμηρίωση όχι μόνο το αντικειμενικά αναπόφευκτο της Κομμούνας στην εποχή της, αλλά και το γιατί και πώς η εργατική τάξη βρέθηκε στο προσκήνιο του κοινωνικοπολιτικού αγώνα ως «τάξη για τον εαυτό της», για τα δικά της γενικά συμφέροντα, αλλά και για το σύνολο των λαϊκών συμφερόντων ενάντια στην αστική τάξη. Ο Μαρξ, μαζί με την ανάλυση των ιστορικοπολιτικών στοιχείων της εποχής που συνέβαλαν στο ξέσπασμα της πρώτης προλεταριακής επανάστασης, κάνει ανάλυση των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών της εποχής, μελετώντας και αποδεικνύοντας τη συνύπαρξη των υλικών και αντικειμενικών προϋποθέσεων με τον υποκειμενικό παράγοντα στην επανάσταση. Αναφέρει τις ώριμες υλικές προϋποθέσεις για τη συγκεκριμένη εξέλιξη, αλλά και για τις ταξικές σχέσεις, το ρόλο των τάξεων, το περιεχόμενο των αντιθέσεων και την έκφρασή τους στη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή, την αφορμή, για να πάρουν οι προλετάριοι την κατάσταση στα χέρια τους, αλλά και το κοινωνικοοικονομικό περιεχόμενο της πρώτης προλεταριακής επανάστασης και την εμφάνιση της πρώτης μορφής δικτατορίας του προλεταριάτου, ως εξουσίας για την πραγματοποίησή της.
Αναδεικνύει, επίσης, την προσπάθεια της εργατικής τάξης να τραβήξει τα μικροαστικά στρώματα σε συμμαχία ενάντια στην αστική τάξη, προκειμένου να απελευθερωθεί συνολικά η κοινωνία από την εκμετάλλευση.
«Κοιτάχτε την Παρισινή Κομμούνα. Αυτή ήταν η δικτατορία του προλεταριάτου»,έγραφε ο Ενγκελς, στην εισαγωγή του στον «Εμφύλιο πόλεμο στη Γαλλία».
Στο σημερινό ιστορικό αφιέρωμα παρουσιάζουμε ένα απόσπασμα από τον «Εμφύλιο πόλεμο στη Γαλλία» του Μαρξ, στο οποίο παρουσιάζονται συνοπτικά όλα τα παραπάνω.

Λ.


Σελίδα 11

ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:

Πάταξη της τρομοκρατίας, ή πάταξη της αριστερής ιδεολογίας με πρόφαση την τρομοκρατία;

(Η αποκάλυψη του Ιωάννη)
Μέχρι σήμερα, είχαμε να κάνουμε με τους «καλά πληροφορημένους» ρεπόρτερ, με εκείνους δηλαδή, που, λόγω σχέσεων με τις ντόπιες και ξένες μυστικές υπηρεσίες, για τις οποίες φαίνεται να περηφανεύονται, διοχέτευαν αυτά που εκείνες ήθελαν να διαρρεύσουν. Και να, αστυνομικά σίριαλ, «φωτογραφίες» και «σταυρόλεξα», για δυνατούς λύτες, που όλα παρέπεμπαν σε αντιστασιακούς και αριστερούς ανά την Ελλάδα και το εξωτερικό, ζώντες, αλλά και νεκρούς, που οι υπηρεσίες αυτές επέλεγαν να εκθέσουν μέσω των πλέον «εγκρίτων» δημοσιογράφων. Κι αν τύχαινε να 'σαι ψηλός, ασπρομάλλης, πενηντατεσσάρης, καθηγητής πανεπιστημίου, να 'χεις περάσει από τα ένδοξα Παρίσια, το Ανατολικό Βερολίνο, τη Συρία, το Αλγέρι, τα Εξάρχεια, να 'χεις πάει διακοπές στην Κούβα, και, ακόμη χειρότερα, να έχεις πάρει μέρος στον αγώνα κατά της χούντας και, κυρίως, να επιμένεις αριστερά, όπως η αφεντιά μου, τότε, αν όχι εσύ ο ίδιος, οι άλλοι που σε γνωρίζουν διερωτώνται, κατά το περίφημο σύνθημα του πάλαι ποτέ ΚΟΔΗΣΟ: «λες να είναι τρομοκράτης και να μην το ξέρει ούτε ο ίδιος;».
Ακολούθησαν οι «αναλυτές» της ιστορίας των αριστερών οργανώσεων, από όπου «δίχως καμία αμφιβολία» εκπορεύεται η τρομοκρατία. Τούτοι οι κόλακες της εξουσίας θεωρούνταν τόσο πιο σοβαροί, όση λιγότερη σχέση είχαν με την πρόσφατη ιστορία της Αριστεράς. Κατόρθωσαν, λοιπόν, το ακατόρθωτο για την ίδια: Να τη συσπειρώσουν στα πλαίσια της «17 Νοέμβρη». Παλιοί κουκουέδες, τροτσκιστές, μαοϊκοί, αναρχικοί, παππούδες και εγγόνια, εμφανιζόμενοι ως σύγχρονοι ληστοσυμμορίτες σε συνεργασία με κοινούς εγκληματίες, όλοι τους, μια γροθιά, υπό τη σκεπή της τρομοκρατίας. Ενοχη η Αριστερά, μέχρι αποδείξεως του εναντίον, το «διά ταύτα» τους. Ομως, μια τόσο κλειστή τρομοκρατική οργάνωση με μια τέτοια ιδεολογική ανομοιογένεια, ούτε υπήρξε, ούτε πρόκειται ποτέ να υπάρξει, εκτός και αν δεν πρόκειται για αριστερή οργάνωση, όπως προσπαθούν να μας πείσουν, αλλά για σπείρα, της οποίας η καθοδήγηση, οι στόχοι και κυρίως τα κίνητρα πρέπει να αναζητηθούν στην αντίπερα όχθη της Αριστεράς, αν όχι στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού.

Και νάσου, που, πιο πρόσφατα, με πρόσχημα και πάλι τη «17 Νοέμβρη» και με δεδομένη την αριστερή της καταβολή, σοβαροφανείς και αντικειμενικοί για τους αφελείς αναλυτές, κάνουν ένα βήμα παραπέρα. Ρίχνουν τις μάσκες και αποκαλύπτουν τις πραγματικές τους επιδιώξεις, που δεν περιορίζονται στην εξαφάνιση της τρομοκρατίας, αλλά επεκτείνονται στην εξαφάνιση της Αριστεράς. Ενοχη πια μετ' αποδείξεων η Αριστερά.
«Η "17 Ν" σκότωνε αυτούς, που της υποδείκνυε ο ευρύτερος ιδεολογικός της περίγυρος». Ποιος είναι αυτός ο περίγυρος; «Καμιά τριανταριά δημοσιογράφοι, αρκετοί πολιτικοί, και πανεπιστημιακοί (...) οι οποίοι "πουλάνε" "αντικαπιταλισμό, αντιαμερικανισμό, αντιδιαπλοκή, αντικοινοβουλευτισμό, αντικατεστημένο" (...) Ολα τα βασικά συστατικά μιας συγκεκριμένης και διαδεδομένης ιδεολογίας (...)» «Η "17 Νοέμβρη" τελειώνει (...) Το ζήτημα, όμως, είναι να τελειώνει και το παραμύθι της», δηλαδή η αριστερήιδεολογία. Ιδού η αποκάλυψη του Ιωάννη Πρετεντέρη, σε άρθρο του της 14ης Ιουλίου στο «Βήμα της Κυριακής».
Κατ' αρχήν, μέρες που είναι, γιατί τέτοια σπουδή από πλευράς του Ιωάννη να επαναλαμβάνει τα σενάρια περί αριστερής προέλευσης της τρομοκρατίας; Απλός νεοφιλελεύθερος δογματισμός; Κι αν αποδειχτεί, όπερ και το πλέον πιθανόν, ότι ο Ξηρός και η τρομοκρατική γενιά του ουδεμία σχέση έχουν με την Αριστερά, ή, ακόμη χειρότερα, ότι πρόκειται για νέους Κρυστάλληδες, τότε πώς να μας πείσει ο Ιωάννης ότι από αφέλεια και μόνον σπεύδει να εμπλέξει την Αριστερά; Σε μια τέτοια περίπτωση, ας μην ελπίζει να του αποδοθεί το ακαταλόγιστο, διότι, ως γνωστόν, κατά Ντοστογιέφσκι, η ηλιθιότητα είναι αμάρτημα.
Ακόμη, θα πρέπει να πούμε στον Ιωάννη, κάτι που φαίνεται να αγνοεί, ότι στην Ελλάδα, τουλάχιστον, είναι μάλλον δύσκολο να εδραιωθεί η ακροδεξιά αντίληψη του Μπους, που ο ίδιος πασχίζει να αναπαράγει κάπως πιο εκλεπτυσμένα, ότι, δηλαδή, κάθε αντικαπιταλιστής, ή αντιαμερικανός κλπ. είναι, αν όχι τρομοκράτης, ιδεολογικός γεννήτορας της τρομοκρατίας.
Τέλος, θα πρέπει να του υπενθυμίσουμε ότι έγκλημα δίχως κίνητρο δεν υπάρχει. Αν, λοιπόν, κανείς διερευνήσει την υπόθεση τρομοκρατία από την οπτική γωνία του κινήτρου της, αβίαστα οδηγείται στο συμπέρασμα ότι αυτό το κίνητρο, και μάλιστα εκ του αποτελέσματος, δεν είναι άλλο από την ένταση του αυταρχισμού, τη φίμωση κάθε αιρετικής φωνής και, πιο συγκεκριμένα, την επιδίωξη «τελειώματος» της Αριστεράς, κάτι που και ο ίδιος επιδιώκει. Από αυτήν, λοιπόν, τη σκοπιά, μάλλον ο Ιωάννης και οι ομογάλακτοί του προκύπτουν ως ιδεολογικοί πάτρωνες της τρομοκρατίας και όχι οι αριστεροί.
Πέραν αυτών όμως, επειδή δεν πρόκειται για μεμονωμένη συλλογιστική ενός μόνον αφελούς, έστω, αναλυτή, αλλά, όπως όλες οι μέχρι τώρα ενδείξεις πείθουν, για προσπάθεια, μέσω της συστηματικά προβαλλόμενης τελευταία κοινωνικής απομόνωσης της τρομοκρατίας, να απομονωθούν, αν όχι να διωχθούν, όλοι όσοι επιμένουν να υποστηρίζουν θεμελιακές αρχές της Αριστεράς, αξίζει τον κόπο, αν μη τι άλλο, τώρα που αυτές οι αρχές βρίσκονται για ακόμη μια φορά υπό διωγμό, να διατυπώσουμε δίχως περιστροφές ορισμένες από αυτές, που σχετίζονται πιο άμεσα με την υπόθεση της τρομοκρατίας.
Αυτό επιβάλλεται τώρα όσο ποτέ άλλοτε, ενάντια στο κλίμα της αντιτρομοκρατικής υστερίας, δηλαδή της τρομοκρατίας που ασκούν με πρόφαση την πάλη κατά της τρομοκρατίας οι «αντιτρομοκρατικές» δυνάμεις, με πρώτες τις ΗΠΑ, και τους απανταχού ιδεολογικούς τους εκπροσώπους. Τώρα, όσο ποτέ άλλοτε, είναι αναγκαίο οι αριστεροί, αντί να αποδέχονται μοιρολατρικά την ενοχοποίησή τους αν δεν ταυτιστούν με τις συντηρητικές, νεοφιλελεύθερες δυνάμεις, να προτάξουν το δικό τους στίγμα, έστω κι αν υπάρχουν Ιωάννηδες, που θα τους κατηγορήσουν ως «ιδεολογικούς εγκεφάλους» της τρομοκρατίας.
  • Αρχή πρώτη, λοιπόν: Για τον κάθε αριστερό, η κρατική τρομοκρατία, και δη η τρομοκρατία των ΗΠΑ, αποτελεί την πλέον μαζική, την πλέον βάναυση και την πλέον απεχθή μορφή τρομοκρατίας, πόσο μάλλον που αυτή εκτρέφει όχι μόνον κοινωνικά, αλλά και στην πράξη τις άλλες μορφές τρομοκρατίας - βλέπε Μπιν Λάντεν, Σαντάμ κλπ.
  • Αρχή δεύτερη: Ο κάθε αριστερός με βάση τις αρχές του αρνείται να εγκλωβιστεί στο κίβδηλο δίλημμα ελευθερίες και δικαιώματα, από τη μια, και ασφάλεια, από την άλλη, και υπερασπίζεται σαν κόρη οφθαλμού τα ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες, αντιδρά σε κάθε προσπάθεια περιορισμού τους, κάτι που επιδιώκεται στο όνομα της πάταξης της τρομοκρατίας, αντιδρά στην κάθε προσπάθεια αναγωγής του χαφιεδισμού σε υπέρτατη αξία, στην κάθε προσπάθεια αναβίωσης των στημένων δικών που επιτρέπει ο «τρομονόμος», αντιδρά στη μετατροπή της χώρας μας σε ξέφραγο αμπέλι των μυστικών υπηρεσιών των παγκόσμιων τρομοκρατών.
  • Ακόμη, ο κάθε αριστερός, ως βαθύτατα ανθρωπιστής, απαιτεί τη διασφάλιση των δικαιωμάτων ακόμη και του ύποπτου ως του πλέον απεχθούς, κοινού εγκληματία, ακόμη κι αν αυτός αποδειχτεί συνειδητό ή ασυνείδητο πιόνι των όποιων υπηρεσιών. Απαιτεί μια δίκαιη δίκη, η οποία, βεβαίως, ούτε περιορίζεται στην ακροαματική διαδικασία, ούτε μπορεί να υπερφαλαγγιστεί στο όνομα των όποιων συμβιβασμών του ίδιου του κατηγορούμενου με τις αρχές.
  • Για τον κάθε αριστερό, είναι σαφές ότι η όποια παραβίαση γίνει ανεκτή στο όνομα της ειδικής περίπτωσης των τρομοκρατών, με δεδομένη μάλιστα την ασάφεια του προσδιορισμού τους ως τέτοιων, εύκολα μπορεί να επεκταθεί στη συνέχεια και σε άλλες κατηγορίες πολιτών.
Οι αριστεροί έχουν ιστορική μνήμη και δεν ξεχνούν ότι, για παράδειγμα, ο νόμος περί εκτοπίσεων του Βενιζέλου, ενώ υποτίθεται ότι θεσπίστηκε για την πάταξη της ζωοκλοπής, εφαρμόστηκε στην πράξη για την πάταξη των αντιφρονούντων κομμουνιστών. Κάτι παρόμοιο κάλλιστα μπορεί να συμβεί με τους «προστατευόμενους» μάρτυρες που προβλέπει ο «τρομονόμος», ή ακόμη με τα αμιγώς επαγγελματικά δικαστήρια, που αποτελούν θεσμοθέτηση της απόσπασης της Δικαιοσύνης από το λαό, και γενικότερα με όλο το νομικό πλαίσιο που αφορά στην τρομοκρατία.
Αν, λοιπόν, όλοι οι δημοκράτες και πριν απ' όλους οι αριστεροί, δεν αντιδράσουν άμεσα και αποφασιστικά σε αυτές τις παραβιάσεις, η πάταξη της «17 Νοέμβρη» κινδυνεύει να μετατραπεί σε πάταξη, όχι μόνον της όποιας επαναστατικής σκέψης και πράξης, αλλά, ακόμη μακροπρόθεσμα, της όποιας αντίστασης κατά της «νέας τάξης» και των ντόπιων και ξένων εκφραστών της, της όποιας υποστήριξης ακόμη και αυτών των αστικοδημοκρατικών αρχών.
Ακόμη, για τους αριστερούς, που επιμένουν να τιμούν αυτήν τους την ιδιότητα, είναι αναγκαίο, πέρα από την εμμονή τους στον αντιαμερικανισμό, τον αντικαπιταλισμό, την αντίθεσή τους στον αστικό κοινοβουλευτισμό, στην εκ φύσεως διαπλοκή πολιτικής εξουσίας και οικονομικών συμφερόντων, στο κατεστημένο, να διαφοροποιούνται από την κρατική, εξουσιαστική αντιμετώπιση, ως προς την αντιμετώπιση της βίας, του κράτους και των οργάνων του, της ίδιας της τρομοκρατίας. Αυτό πιο συγκεκριμένα σημαίνει:
- Να υπερασπίζονται την αλήθεια που διατύπωσε ο Ρουσσώ, ότι, δηλαδή, το υπάρχον σύστημα κυριάρχησε με τη βία, με τη βία διαιωνίζεται, οπότε και με τη βία - στην εποχή μας με την έννοια του καταναγκασμού προς τους κεφαλαιοκράτες και τούτο πέρα από την ένοπλη ή ειρηνική μορφή πάλης, η οποία και εξαρτάται από την αντίδραση των τελευταίων στη βούληση της πλειοψηφίας - θα ανατραπεί.
- Να ξεκαθαρίζουν ότι στα πλαίσια της αριστερής συλλογιστικής, τα όργανα του κρατικού μηχανισμού, κατ' εξοχήν δε τα αστυνομικά και τα δικαστικά, αποτελούν τμήμα του κατασταλτικού μηχανισμού, τμήμα δηλαδή του κατά το σύνολο της κλασικής πολιτικής φιλοσοφίας από τον Μακιαβέλι έως τον Μαρξ, περνώντας από τον Χομπς και τον Λοκ, θεμελιακού πυλώνα μαζί με την ιδεολογία, αυτού του μηχανισμού. Ως εκ τούτου, κάθε άλλο παρά ουδέτερα και αδέκαστα είναι, οπότε και θα πρέπει να αντιμετωπίζονται τουλάχιστον εξ ορισμού καχύποπτα, πόσο μάλλον όταν, ειδικά στον τόπο μας, έχουν μια τόσο αμαυρωμένη ιστορία και όταν σήμερα συνεργάζονται αναφανδόν όσο ποτέ άλλοτε με τους κύριους εκπροσώπους της παγκόσμιας βαρβαρότητας.
- Να διαχωρίζουν πολιτικά τη θέση τους και από την αριστερή τρομοκρατία, όπως εξάλλου το έπραξε ο Λένιν για τον ίδιο του τον αδελφό, αλλά ταυτόχρονα να μην απεμπολούν το δικαίωμά τους να μάχονται τον καπιταλισμό, να επιδιώκουν την ανατροπή του, να μην αποδέχονται τη νομιμοποίηση της δικής του βίας, να μην καταδικάζουν την όποια πράξη επαναστατικής βίας - μαμή της ιστορίας κατά τον Μαρξ - να μην ταυτίζονται με την εξουσία στη δίωξη αυτής της επαναστατικής βίας.
- Να αποκαλύπτουν την υποκρισία που προκύπτει από το γεγονός ότι στην περίπτωση της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας, εφαρμόζεται με τον πλέον προκλητικό τρόπο ο κανόνας «δυο μέτρα και δυο σταθμά», εφόσον δεν υπάρχει η ίδια ευαισθησία και αντιμετώπιση για όλες εκείνες τις εγκληματικές πράξεις της «σύμμετρης» κρατικής τρομοκρατίας, που έχει ως αποτέλεσμα πολλαπλάσιο αριθμό αθώων θυμάτων - βλέπε, για παράδειγμα, την Παλαιστίνη, ή το Ιράκ - οπότε εδώ έχουμε να κάνουμε με καταφανή καταπάτησή του στη θεωρία ίσου αστικού δίκαιου.
Οι θέσεις αυτές, που θα πρέπει να χαρακτηρίζουν την αριστερή στάση απέναντι στο ζήτημα της τρομοκρατίας, σε καμιά περίπτωση δεν αναιρούν το δικαίωμα της Αριστεράς να απαιτεί και να επιδιώκει να μην περιοριστεί η εξάρθρωση της «17 N» στη σύλληψη και καταδίκη ορισμένων εκτελεστικών της οργάνων, οπότε και θα συνεχιστεί το κυνήγι αριστερών μαγισσών και η απαράδεκτη υπόγεια ενοχοποίηση αθώων αριστερών πολιτών και της αριστερής ιδεολογίας, αλλά να φθάσει μέχρι τους πραγματικούς ενόχους και τα κίνητρά τους.
Και πάλι δύσκολοι καιροί για πρίγκιπες, δύσκολοι καιροί για τη μη ενσωματωμένη Αριστερά. Ομως, αν δε θέλει να ξεπουλήσει την ταυτότητά της, δεν μπορεί να ενδώσει όπως θα την καλέσουν επιτακτικά να το πράξει, στην ευκολία της αποδοχής από μέρους της του κίβδηλου διλήμματος, όποιος δεν είναι με την εξουσία είναι τρομοκράτης και να ταυτιστεί στα πλαίσια της «εθνικής ομοψυχίας» με την εξουσιαστική συλλογιστική αντιμετώπισης της τρομοκρατίας.
Είναι βέβαιο ότι ο Ιωάννης Πρετεντέρης, ως έγκριτος της εξουσίας δημοσιογράφος, δεν επέλεξε να προβεί, και μάλιστα την ημέρα της επετείου της μεγάλης Γαλλικής Επανάστασης, στη δική του και μόνον αντιδημοκρατική αποκάλυψη. Ως γνήσιος εκφραστής του κατεστημένου, εξέφραζε τις διαθέσεις της εξουσίας για ένα βήμα παραπέρα στην κατεύθυνση της αποκάλυψης των πραγματικών ορίων και του περιεχομένου της σύγχρονης αστικής δημοκρατίας. Ετσι, οι αριστεροί με την ανυποχώρητη στάση τους, πέρα των άλλων, καλούνται να συμβάλουν σε αυτήν την αποκάλυψη και στην απομυθοποίηση του πραγματικού τρομοκρατικού προσώπου, που βρίσκεται πίσω από το δημοκρατικοφανές προσωπείο της αστικής εξουσίας.

Toυ
Γιώργου ΡΟΥΣΗ


Σελίδα 19

ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:

Σταυρός ή σφυροδρέπανο


Κατά τον Φρομ το άτομο "με την πράξη της υποταγής, χάνει την ανεξαρτησία του και την ακεραιότητά του, αλλά αποκτά ένα άλλο αίσθημα, το αίσθημα ότι δέχεται προστασία από μια δύναμη που του εμπνέει δέος και της οποίας αποτελεί ένα μέρος της". Υπάρχει διαλεκτική - ψυχολογική σχέση ανάμεσα στη θρησκευτική και την κομματική ανάγκη της υποταγής και του σεβασμού προς την ανώτερη δύναμη - "σοφία" του θεϊκού και του κομματικού Πολιτικού Γραφείου του κομμουνιστικού κόμματος;
Αν λάβουμε υπ' όψιν μας τα αναμφισβήτητα ιστορικά γεγονότα, κατά τα οποία ξεχωριστά άτομα, ολόκληρες ομάδες ανθρώπων, πίστεψαν και θυσιάστηκαν στην ιδέα του χριστιανικού σταυρού, και της νίκης του κομμουνιστικού σφυροδρέπανου, τι μπορεί να συμπεράνουμε αναλύοντας τις βαθύτερες ψυχολογικές αιτίες που ενεργούσαν πίσω και στο βάθος αυτής της πίστης σε δύο τελείως διαφορετικά σύμβολα;
1. Ο σταυρός έχει καταστεί το σύμβολο μιας θρησκείας που επικράτησε σε ένα μεγάλο κομμάτι του κόσμου μας.
Πρόκειται για μια πίστη που κυριαρχείται από τη σωτηριολογία για τον άνθρωπο. Το άτομο που πιστεύει, νιώθει αξιωματικά αμαρτωλό, και περιμένει δικαίωση στην άλλη ζωή, αλλά κατέχεται από την ακράδαντη πίστη πως ο Θεός σαν ο δημιουργός των πάντων, πάντα τον σκέφτεται, τον δοκιμάζει και περιμένει απ' αυτόν ταπείνωση, ευσέβεια, πίστη, αγάπη.
Θεωρώ πως η σημαντικότερη δύναμη της χριστιανικής θρησκείας, είναι το κήρυγμά της για τον ενανθρωπισμό του Θεού ("η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστί"), και για την "ομοίωση" του ίδιου του ατόμου με τον Θεό.
Ταυτόχρονα όμως, με έναν μηχανισμό προβολής (όπως π. χ. στις νευρωτικές καταστάσεις, στον μαζοχισμό, στις αδυναμικές γενετικές καταστάσεις), προβάλλει το ίδιο το άτομο τις δικές τους διαστάσεις, τις ανθρώπινες, στη θεϊκή οντότητα (την τελειότητα, τη δύναμη, τη σοφία, τη δικαιοσύνη, την αγάπη), και έτσι απογυμνώνεται το ίδιο και τελικά προσπαθεί μέσα από την πίστη, τη λατρεία και την ηθική "να φτάσει το Θεό".
Αν θελήσει κανείς να εξηγήσει αυτή την πίστη, μπορεί να σταματήσει στις παρακάτω διαπιστώσεις:
2. Ενα κατ' εξοχήν λογικόν ον, πιστεύει σε κάτι που το τοποθετεί έξω από το ίδιο το άτομο, που αποδίδει διαστάσεις και δυνάμεις, υποτάσσεται σ' αυτό το ον, και μπορεί να υποτάξει τις δικές του ανάγκες στην πίστη - λατρεία και τελικά και να θυσιαστεί.
Επομένως, πρόκειται για καταστάσεις που αντιμάχονται την "ενστικτική" του διάσταση, αλλά ταυτόχρονα μπορούν να υπηρετήσουν τη δεύτερη - δηλαδή τη συναισθηματική - ανθρώπινη διάσταση, βάζοντάς τη στην υπηρεσία ενός σκοπού - στόχου, και στην τρίτη διάσταση - την πνευματική - πρόκειται για μια "αυταπάτη", δηλαδή, για την επιβολή του "ψυχικού - πνευματικού", πάνω στο σωματικό - υλικό, γεγονός άλλωστε που χαρακτηρίζει όλες τις θρησκείες. Αυτό άλλωστε το θεωρητικό αξίωμα, το ενστερνίζεται και ο ίδιος ο Φρομ.
3. Από την άλλη πλευρά τουλόφου - στην ανθρώπινη πίστη - διαμορφώθηκε μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, η πίστη στο κομμουνιστικό ιδανικό, που συμβολίζεται από το σφυροδρέπανο, δηλαδή στη σωτηρία των εργαζομένων - και κατ' επέκταση και όλων των ανθρώπων - με τη δημιουργία "της κομμουνιστικής κοινωνίας της εργασίας, της δικαιοσύνης, της ελευθερίας και της αλήθειας".
Αυτή όμως η πίστη στηρίχτηκε για να θεμελιωθεί και να καρποφορήσει στην επιστημονική λογική μιας θεωρίας - του μαρξισμού - που ήταν η κατάληξη της ανάπτυξης της θεωρητικής οικονομίας, της επιστημονικά θεμελιωμένης φιλοσοφίας του διαλεκτικού και ιστορικού υλισμού - και της πολιτικής επιστήμης.
Επομένως, η πίστη στο κομμουνιστικό σφυροδρέπανο στηρίχτηκε σε δυο αγκωνάρια: της λογικής και της ψυχολογίας της ίδιας της ζωής.
Και αυτή πάλι η ψυχολογία, είχε δύο παρακλάδια, τη βίωση της τραγωδίας στο παρελθόν και τη βίωση στη συνείδηση μιας προσδοκίας στο μέλλον.
Και το μεν παρελθόν είχε - και έχει - αφήσει ανεξίτηλα τα ίχνη πάνω στην ανθρώπινη συνείδηση και την ψυχολογία (σαν φτώχεια, σαν στέρηση, σαν έλλειψη χαράς, σαν ανελευθερία κλπ.), το δε μέλλον, βιώνεται από τον οπαδό του κομμουνιστικού ιδεώδους σαν "η γη της επαγγελίας για όλους" τους ανθρώπους(ισότητα, αλληλεγγύη, εργασία, δικαιοσύνη, χαρά, δημιουργία, ελευθερία κλπ.).
Ετσι λοιπόν, η χριστιανική πίστη, από τις τρεις διαστάσεις του ανθρώπου, τροφοδοτεί τον συναισθηματικό κόσμο - και καταφρονεί (στον βαθμό που το μπορεί) την ενστικτική διάσταση (σεξουαλική απόλαυση, χαρά της ζωής και του σώματος, επάρκεια), και αδιαφορεί για τη λογική και διανοητική πλευρά του ανθρώπου (σαν έρευνα, σαν επιστημονική ανακάλυψη, σαν διανοητική ανάπτυξη).Γιατί είναι φανερό πως η ανθρώπινη θεολογική πίστη αγνοεί την πανανθρώπινη ιστορία, το πώς διαμορφώθηκαν οι κοινωνίες, το τι αντιπροσωπεύει το ανθρώπινο ον σαν εξέλιξη, σαν νευροφυσιολογία, σαν ψυχισμός, και συλλαμβάνει τον άνθρωπο σαν θεϊκό δημιούργημα μια και έξω, και για πάντα το ίδιο - και αναφέρεται σε ένα εξωϊστορικό ον, χωρίς ιστορικό παρελθόν (και προϊστορία) και μέλλον.
Και αυτή η πίστη τροφοδοτείται από μια ερμηνευτική της ιστοριογραφίας του ιστορικού Ναζωραίου (άλλωστε οι μόνες πηγές είναι τα ίδια τα ευαγγέλια ανθρώπων πιστών και ταυτόχρονα και ιστορικών αφηγητών), όπως η Ανάσταση, τα θαύματα, η βασιλεία των ουρανών, η Δευτέρα Παρουσία, η πίστη στην ανάσταση των νεκρών κλπ.
Αλλωστε η πίστη δίνεται εξ αποκαλύψεως και αποκλείει αξιωματικά την ιστορική επαλήθευση, την παρέμβαση του λογικού, την επιστημονική έρευνα για την πραγμάτωση της σωτηριολογίας, της εσχατολογίας, της δαιμονολογίας.
Ετσι η πίστη, αποκλείει την πολιτική επανάσταση για την κατάκτηση του δίκιου των αδικημένων γιατί κηρύττει την άποψη πως από μόνη της αρκεί "για να γεμίσει το τραπέζι".
Από την άλλη πλευρά η πίστη στο σφυροδρέπανο, αγκαλιάζει και τις τρεις διαστάσεις της ανθρώπινης φύσης, δηλαδή την ενστικτική, τη συναισθηματική και τη διανοητική.
Γιατί ο μαρξιστής επαναστάτης είναι γνώστης της ιστορίας, της πολιτικής, της κοινωνιολογίας, της ψυχολογίας και στοχεύει στην ολοκλήρωση της ανθρώπινης προσωπικότητας σε ένα συνειδητό άτομο ιστορικά πεπερασμένο, με ένα σύνολο ενστικτικών αναγκών και επιθυμιών και με έναν πλούσιο συναισθηματισμό, που στο κέντρο του βρίσκεται ο ίδιος ο άνθρωπος.
Ταυτόχρονα, η ηθική διάσταση της θρησκείας και της κομμουνιστικής πίστης βρίσκεται σε διαμετρικά αντίθετες θέσεις. Γιατί από τη μια, η ηθική είναι το αρεστό στο Θεό (αφοσίωση, ευλάβεια, φιλευσπλαχνία, αρετή κλπ.) και από την άλλη ηθικό είναι το δίκιο και αυτό που υπηρετεί την ολοκλήρωση του ανθρώπου.
Η χριστιανική πίστη είναι μια ιστορικά τυφλή συναισθηματική σχέση με τον Θεό και μέσω αυτού προς τον πλησίον (αγάπη), ή αν θέλετε και μια αμφίδρομη σχέση από τον πλησίον προς τον Θεό, αγνοώντας την ενστικτική και τη διανοητική διάσταση του ανθρώπου ή στην καλύτερη περίπτωση, καταπολεμώντας και αυτές τις καθαρά ανθρώπινες πλευρές.
Η κομμουνιστική πίστη, είναι μια συνειδητή πράξη, όπου στο κέντρο της βρίσκεται η ανθρώπινη ζωή, ενός συγκεκριμένου ιστορικού - υπαρκτού υποκειμένου, με υλικές ανάγκες, με πλούσιο συναισθηματικό κόσμο, που πρέπει να αναπτυχθεί στο έπακρο, και με μια πνευματική διάσταση σαν μια διαρκής προβληματική απέναντι στη δημιουργία, που ταυτόχρονα νιώθει και σαν δημιουργός της.
Δρ. Γιάννης Γ. ΓΑΛΑΝΟΣ
Ψυχίατρος - συγγραφέας


Σελίδα 8

ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:

Εκμετάλλευση και κράτος


Εκμετάλλευση και κράτος
Η αντιπαράθεση μαρξισμού - λενινισμού και αναρχισμού σε θέματα ιδεολογίας και πολιτικής
Ο μαρξισμός - λενινισμός θεωρεί ότι η καπιταλιστική εκμετάλλευση είναι η βάση του σημερινού καπιταλιστικού συστήματος. Δε θα μπορούσε να υπάρχει καπιταλισμός χωρίς να στηρίζεται στην εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Και όταν λέμε εκμετάλλευση, την εννοούμε με την οικονομική και όχι την ηθική έννοια. Με τον όρο καπιταλιστική εκμετάλλευση εννοούμε ότι οι καπιταλιστές, οι ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής καρπώνονται την υπεραξία, που είναι αποτέλεσμα της απλήρωτης εργασίας.
Το κράτος για τους μαρξιστές - λενινιστές είναι όργανο εξουσίας της εκάστοτε άρχουσας τάξης, που το χρησιμοποιεί για να επιβάλει τα ταξικά της συμφέροντα. Στον καπιταλισμό το κράτος επιβάλλει και περιφρουρεί τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών. Το κράτος, λοιπόν, αποτελεί μέρος του εποικοδομήματος της κοινωνίας (μαζί με τους άλλους αστικούς θεσμούς και την κυρίαρχη ιδεολογία), το οποίο στηρίζεται και εκφράζει την οικονομική βάση της κοινωνίας, δηλαδή τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής.
Το κράτος διαμορφώνεται ιστορικά σαν μια αναγκαιότητα που προκύπτει από τον ταξικό διαχωρισμό της κοινωνίας και την εμφάνιση της εκμετάλλευσης.
Οι αναρχικοί, αντίθετα, θεωρούν ότι αιτία ύπαρξης της εκμετάλλευσης και κατά συνέπεια της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης είναι η εξουσία. Γι' αυτό και θέτουν σαν πρώτο το ζήτημα της κατάργησης του κράτους. Η αντίληψή τους περί κράτους στηρίζεται ακριβώς στη θέση τους για απόλυτη ελευθερία. Η ύπαρξη εξουσίας και κράτους - σύμφωνα με τους αναρχικούς - περιορίζει την αυτονομία και διαχωρίζει ταξικά την κοινωνία. Κάθε άτομο και κάθε κοινότητα θα πρέπει να είναι απόλυτα αυτόνομα. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχει κεντρική διοίκηση και οργάνωση της κοινωνίας. Το μοντέλο αυτό όταν προσπάθησαν να το εφαρμόσουν στην Ισπανία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, συνέβαλαν στην αποδιοργάνωση της Ισπανικής Δημοκρατίας και στην ήττα των δημοκρατικών δυνάμεων από τους φασίστες.
Οι αναρχικοί δίνουν στην εξουσία και στο κράτος μεταφυσικό χαρακτήρα. Αν η εξουσία και το κράτος σε κάθε κοινωνία δεν εκφράζουν πολιτικά αυτήν την τάξη που κυριαρχεί, σε οικονομικό πρώτα από όλα επίπεδο, αν δεν εκφράζουν την οικονομική κυριαρχία μιας τάξης, τότε τι εκφράζουν; Μήπως εκφράζουν μια θολή μεταφυσική κυριαρχία που πηγάζει από πού; Πώς εξηγούν ότι η ιστορική εμφάνιση του κράτους ακολουθεί τον ταξικό διαχωρισμό της ανθρώπινης κοινωνίας;
Το ζήτημα είναι ότι δεν μπορούμε να μιλάμε περί κράτους γενικά. Δεν υπήρξε ούτε θα υπάρξει ποτέ γενικά κράτος και γενικά εξουσία. Κάθε κράτος και εξουσία στην ανθρώπινη ιστορία είχε και έχει σαφές ταξικό περιεχόμενο, είναι μηχανισμός καταπίεσης μιας τάξης από μια άλλη. Η αταξική αντίληψη των αναρχικών για το κακό κράτος, τους οδηγεί στην άρνηση και της αναγκαιότητας της εργατικής εξουσίας, της δικτατορίας του προλεταριάτου. Οι κομμουνιστές θεωρούν ότι η αταξική, η αναπτυγμένη κομμουνιστική κοινωνία θα είναι και α-κρατική, για τον απλούστατο λόγο, ότι θα έχει εξαλειφθεί ο λόγος ύπαρξης του κράτους, που δεν είναι άλλος από την ύπαρξη των τάξεων.
Η κατάληψη της εξουσίας από την εργατική τάξη είναι όμως απαραίτητος όρος για τη μετάβαση από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό. Αυτό ήταν συμπέρασμα του Μαρξ πριν από την Παρισινή Κομμούνα και επιβεβαιώθηκε από αυτήν. Η δικτατορία του προλεταριάτου είναι η εξουσία της εργατικής τάξης που σε συμμαχία με τα υπόλοιπα φτωχά λαϊκά στρώματα έχει σαν βασικό καθήκον τη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Τα βασικά μέσα παραγωγής κοινωνικοποιούνται. Η οικονομία μπαίνει σε κεντρικό πανεθνικό σχεδιασμό. Η ταξική πάλη συνεχίζεται και μετά την επανάσταση και μετά την κατάληψη της εξουσίας. Αυτή η ταξική πάλη παίρνει διάφορες μορφές. Η προσπάθεια ιμπεριαλιστικής επέμβασης δε σταματάει, η αναγκαστική ύπαρξη σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό μικρής εμπορευματικής παραγωγής διατηρεί προϋποθέσεις καπιταλιστικής παλινόρθωσης, η ιδεολογική διαπάλη οξύνεται. Μέχρι να εξαλειφθούν τα παραπάνω και άλλες αντιθέσεις, όπως η αντίθεση πνευματικής - χειρωνακτικής εργασίας κλπ., είναι αντικειμενική και η ύπαρξη του κράτους. Η δικτατορία του προλεταριάτου είναι με μια έννοια «μισό-κράτος», γιατί στηρίζεται στη μαζική συμμετοχή και ενεργοποίηση της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, γιατί είναι όργανο καταπίεσης της μειοψηφίας από την πλειοψηφία, γιατί από τη στιγμή της συγκρότησής του έχει το σπόρο της σταδιακής απονέκρωσής του, λειτουργεί με στόχο να διαμορφώσει τις συνθήκες, τις προϋποθέσεις απονέκρωσής του. Το κράτος είναι αντικειμενικά αναγκαίο στο βαθμό που η ανάπτυξη της κοινωνίας δεν έχει φτάσει σε τέτοιο επίπεδο ώστε να ισχύει το «από καθέναν ανάλογα με τις ικανότητές του στον καθένα ανάλογα με τις ανάγκες του», δηλαδή κομμουνιστική κατανομή και άρα να έχουν διαμορφωθεί οι αντικειμενικοί όροι για την εξάλειψή του. Με αυτήν την έννοια η δικτατορία του προλεταριάτου διαφέρει ποιοτικά από το κράτος και την εξουσία των εκμεταλλευτικών συστημάτων που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα.
Οι σύγχρονοι αναρχικοί αξιοποιούν την επικράτηση της αντεπανάστασης στην Ανατολική Ευρώπη για να στηρίξουν την επιχειρηματολογία τους ότι η εξουσία ακόμα και με τις καλύτερες προθέσεις αναπαράγει την εκμετάλλευση, να επιβεβαιώσουν τη θεωρία που διατύπωνε ο Τζ. Οργουελ1 στη «Φάρμα των Ζώων». Σε όλη την πορεία τους έπαιρναν «ίσες αποστάσεις» ανάμεσα στον ιμπεριαλισμό και το σοσιαλιστικό στρατόπεδο και σήμερα φτάνουν να χειροκροτούν την ανατροπή του σοσιαλισμού.
Σε αυτήν την άποψη θα βρούμε τη ρίζα του συνθήματος: «Ούτε κομμουνισμός ούτε δημοκρατία, κάτω ο κρατισμός, ζήτω η αναρχία». Και επίσης την εξήγηση της παρακάτω ανάλυσης: «Σήμερα οι δυνάμεις που υποστηρίζουν την ανατροπή δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο τις νέες συνθήκες κυριαρχίας, το νεοφιλελευθερισμό και τη Νέα Τάξη, αλλά και τα εντός του κινήματος αριστερά, συνδικαλιστικά και μεταρρυθμιστικά υπολείμματα του "Παλαιού Κόσμου" και της "Παλαιάς Τάξης Πραγμάτων" που μάχονται με νύχια και με δόντια για τον εξωραϊσμό του υπάρχοντος κοινωνικού και πολιτικού καθεστώτος, για τη διάσωση του έθνους - κράτους και του εθνικού καπιταλισμού. Ο νεοφιλελευθερισμός και ο αντίπαλός του, ο προστατευτισμός του κράτους, είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, όπως ήταν το ίδιο και το δίπολο της καπιταλιστικής Δύσης και της γραφειοκρατικής Ανατολής, πράγμα που ταλάνισε το παλιό επαναστατικό κίνημα και ως ένα βαθμό το κατάντησε όργανο της σοβιετικής αυτοκρατορίας την εποχή της διπολικής τάξης πραγμάτων. Η κατάρρευση των καθεστώτων του αν-υπαρκτού σοσιαλισμού και της παραδοσιακής Αριστεράς άνοιξε το δρόμο για νέες ευκαιρίες στο αντικαπιταλιστικό κίνημα. Για μας όχι μόνο δεν έχει φτάσει το τέλος της Ιστορίας, αλλά μόλις τώρα αρχίζει»2.
Η αλήθεια όμως βρίσκεται στην αντίθετη κατεύθυνση. Μια σειρά παρεκκλίσεις από τον επιστημονικό κομμουνισμό οδήγησαν στις ανατροπές και όχι η εφαρμογή των κατευθύνσεών του. Τις αιτίες των ανατροπών δεν μπορούμε να τις αναζητήσουμε στην αναπαραγωγή εκμετάλλευσης η οποία δεν υπήρχε, αλλά στην ιδεολογική υποχώρηση, στον ιμπεριαλισμό, σε συνδυασμό με αδυναμίες στην αντιμετώπιση σύνθετων καθηκόντων της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
1. «Αναρχικός» Βρετανός συγγραφέας - δημοσιογράφος που, όπως αποδείχτηκε, το όνομά του υπήρχε στις λίστες της Ιντέλιτζεντ Σέρβις για τη χρηματοδότηση αντικομμουνιστικής προπαγάνδας, ενώ ο ίδιος είχε φτιάξει λίστα κομμουνιστών και αριστερών δημοσιογράφων, που είχε παραδώσει στις βρετανικές αρχές την περίοδο του «ψυχρού πολέμου».
2. Από την ιδρυτική διακήρυξη της «Αντιεξουσιαστικής Κίνησης».
  • Αναδημοσιεύεται από την ΚΟΜΕΠ, τεύχος 4/2004
(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)

Του
Κύριλλου ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ*
*Ο Κύριλλος Παπασταύρου είναι μέλος του Γραφείου του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ


Σελίδα 9

ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:
Ετικέτες

Πείραμα κάτω από την «μπότα» της κυρίαρχης ιδεολογίας


Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC), που άρχισε να λειτουργεί πριν από μερικές μέρες, είναι μια τεράστια συσκευή με την οποία οι φυσικοί ευελπιστούν ότι θα μπορέσουν να προχωρήσουν ένα επίπεδο πιο βαθιά μέσα στην πολυπλοκότητα, την πολυμορφία και την αλληλεξάρτηση της υλικής πραγματικότητας. Να ανακαλύψουν νέα υποατομικά σωματίδια και ενδεχομένως νέους φυσικούς νόμους για την ύλη και την κίνησή της. Κανείς δεν ξέρει τι γνώσεις μπορεί να προσφέρει αυτό το βαθύτερο επίπεδο κατανόησης του κόσμου, που εστιάζοντας στο μικροσκοπικό, μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο και στο μακροσκοπικό.
Το «σωματίδιο του Θεού» και η «Μεγάλη Εκρηξη»
Αλλά αν αυτό είναι το - διόλου ευκαταφρόνητο - πεδίο δράσης του ισχυρότερου επιταχυντή που έχει κατασκευαστεί στον κόσμο, δε σημαίνει ότι αυτή ήταν η εικόνα που μεταδόθηκε από τα ΜΜΕ, αλλά και ορισμένους από τους ίδιους τους επιστήμονες, που συμμετέχουν στην κατασκευή και λειτουργία του LHC. Η ουσία «εμπλουτίστηκε» όχι μόνο από εντυπωσιασμούς για τη δικαιολόγηση και εξασφάλιση συνέχισης της ογκώδους χρηματοδότησης που χρειάζεται το έργο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN), αλλά και από την ιδεολογία που κυριαρχεί μέσα στην κοινωνία και στο κομμάτι της που αποτελεί η επιστημονική κοινότητα. Ο ιδεαλισμός και ο αγνωστικισμός - που μεταξύ των επιστημόνων εμφανίζεται ως νεοθετικισμός - μετέτρεψαν τον LHC από όργανο αναζήτησης της επιστημονικής αλήθειας, σε όργανο επιβεβαίωσης των θεολογικών προλήψεων για γένεση του κόσμου εκ του μηδενός από κάποιο υπέρτατο ον και για αναζήτηση του Θεού μέσα στη φυσική πραγματικότητα.
Το υποθετικό σωματίδιο Χιγκς, που σύμφωνα με το Καθιερωμένο Μοντέλο στη φυσική αλληλεπιδρά με τα άλλα σωματίδια με τρόπο που τα τελευταία να εκδηλώνουν μάζα αδράνειας, ονομάστηκε «σωματίδιο του Θεού», γιατί τάχα είναι το πιο θεμελιώδες σωματίδιο. Κι όμως όλη η σύγχρονη φυσική δείχνει ότι όποτε κάποιο σωματίδιο θεωρήθηκε θεμελιώδες, νέες έρευνες ανακάλυψαν κάποια άλλα σωματίδια στα οποία μπορεί να διασπαστεί το ως τότε «θεμελιώδες». Ο διαλεκτικός υλισμός εδώ και πάνω από έναν αιώνα έχει επισημάνει, ότι η ύλη είναι οργανωμένη σε άπειρα επίπεδα συνθετότητας, άρρηκτα δεμένα μεταξύ τους.
Η θεωρία της Μεγάλης Εκρηξης ερμηνεύει το τμήμα του σύμπαντος που βλέπουμε σήμερα ως αποτέλεσμα μιας «σημειακής έκρηξης», χωρίς ανάλογο στο φυσικό κόσμο που παρατηρούμε. Πέρα απ' αυτό, δεν εξηγεί το σύμπαν στο «σύνολό» του, ενώ τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι φωνές αμφισβήτησής της και αυξάνονται οι εναλλακτικές θεωρίες που προτείνονται. Οι θρησκόληπτοι, εντός και εκτός επιστήμης, είδαν στη θεωρία αυτή την επιβεβαίωση της θείας δράσης για τη δημιουργία του σύμπαντος. Αφού, τώρα ο LHC θα μελετήσει ενέργειες που πλησιάζουν εκείνες που θεωρείται ότι υπήρχαν λίγο μετά τη «Μεγάλη Εκρηξη», τότε πρόκειται για το «πείραμα του Θεού», που θα ανιχνεύσει τις... λεπτομέρειες της στιγμής της Δημιουργίας!
Καταστροφολογικά σενάρια
Η ανάγκη των αστικών ΜΜΕ για εντυπωσιασμό στο πλαίσιο του μεταξύ τους ανταγωνισμού και η άγνοια - ή η υποχώρηση στις πιέσεις - κάποιων δημοσιογράφων που κλήθηκαν να γράψουν ή να μιλήσουν για τον LHC, είναι δυο από τους λόγους που έγινε τόσος θόρυβος με τα καταστροφολογικά σενάρια γύρω από τη λειτουργία του επιταχυντή, αλλά δεν είναι οι μόνοι. Στην εποχή του ιμπεριαλισμού, η επιστήμη χρησιμοποιείται όχι για την απαλλαγή της ανθρώπινης ζωής από το μόχθο, τις στερήσεις, την άγνοια, τις προλήψεις, αλλά για την αύξηση των κερδών, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη εκμετάλλευση, ανεργία, αποξένωση από το αντικείμενο εργασίας και τον κοινωνικό περίγυρο, νέες μεθόδους καταπίεσης, χειροτέρευση των όρων εργασίας και απομάκρυνση της μάζας των ανθρώπων από τη γρήγορα μεγεθυνόμενη επιστημονική γνώση, που προορίζεται μόνο για την ελίτ. Είναι φυσικό, τόσο η «κοινή γνώμη», όσο και οι διαμορφωτές της να αντιλαμβάνονται και να αντιμετωπίζουν την επιστήμη μέσα σε αυτό το πλαίσιο.
Συχνά η ανησυχία ή ακόμα και ο φόβος για το τι μπορεί να προκύψει από την επιστημονική πρόοδο, μέσα στις συνθήκες του καπιταλισμού που σαπίζει, είναι βάσιμοι και δικαιολογημένοι. Εκείνο που αποκρύπτουν οι διαμορφωτές, εκείνο που διαλανθάνει στη συνείδηση του «κοινού», είναι τα βαθύτερα αίτια αυτών των κινδύνων, που δε βρίσκονται στην τρέλα ή στις αδύναμες ηθικές αρχές κάποιων επιστημόνων, αλλά στο ίδιο το κίνητρο της επιστημονικής έρευνας. Αυτό δεν είναι άλλο από το κίνητρο ολόκληρης της καπιταλιστικής κοινωνίας: το κυνήγι του κέρδους, στη βάση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, με όποιο τίμημα και «παράπλευρη απώλεια», σε μεμονωμένους ανθρώπους, ομάδες ανθρώπων, στην ανθρωπότητα συνολικά.
Τα καταστροφολογικά σενάρια που έκαναν το γύρο του κόσμου τις μέρες πριν την έναρξη λειτουργίας του LHC, είναι επιστημονικοφανή αλλά αβάσιμα, όπως τόνισαν επανειλημμένα οι ερευνητές του CERN και η ειδική επιτροπή που συστάθηκε για τον έλεγχο της ασφάλειας του LHC, από επιστήμονες που δεν εργάζονται στο CERN.
  • Μικροσκοπικές μαύρες τρύπες: Σύμφωνα με το σενάριο, ο LHC δημιουργεί μικροσκοπικές μαύρες τρύπες, που συγκολλούνται μεταξύ τους και μεγαλώνουν καταπίνοντας τη γύρω ύλη, μέχρι που να καταπιούν ολόκληρη τη Γη και ό,τι υπάρχει πάνω σ' αυτή. Κατ' αρχήν, σύμφωνα με την πολύπλευρα επιβεβαιωμένη θεωρία της σχετικότητας, στον LHC δεν μπορούν να σχηματιστούν μικροσκοπικές μαύρες τρύπες. Αλλά και σύμφωνα με κάποιες άλλες θεωρίες που υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατό, οι τρύπες αυτές θα αποσυντεθούν ακαριαία μετά το σχηματισμό τους. Με άλλα λόγια οι υποθετικές μικροσκοπικές μαύρες τρύπες έχουν πολύ διαφορετική συμπεριφορά από τις γιγαντιαίες (αστρονομικές) μαύρες τρύπες.
  • Παραδοξόνια: Παραδοξόνια λέγονται υποθετικά συσσωματώματα «παράξενης ύλης», που περιέχουν περίπου ίσο αριθμό πάνω, κάτω και παράξενων κουάρκ (σωματίδια που σύμφωνα με το Καθιερωμένο Μοντέλο της φυσικής, θεωρούνται συστατικά των υποατομικών σωματιδίων). Κατά το σενάριο, τα παραδοξόνια θα μετασχηματίσουν όλη την ύλη της Γης, σε «παράξενη ύλη». Από το 2000 μέχρι σήμερα στον Σχετικιστικό Επιταχυντή Βαρέων Ιόντων (RHIC) στις ΗΠΑ έχουν γίνει χιλιάδες πειράματα στα οποία θα μπορούσε να είχαν εμφανιστεί παραδοξόνια, αλλά κάτι τέτοιο δεν έγινε.
  • Φυσαλίδες κενού: Σύμφωνα με το σενάριο αυτό, διαταράξεις που θα προκαλέσει η λειτουργία του LHC, είναι δυνατό να αναγκάσουν το σύμπαν (!) να μεταβεί σε κατάσταση πιο σταθερή από αυτή που βρίσκεται σήμερα, στην οποία πολλά πράγματα, μεταξύ αυτών και τα ζωντανά όντα, δεν μπορούν να υπάρχουν. Τέτοιες φυσαλίδες κενού δεν έχουν δημιουργηθεί πουθενά στο γνωστό σύμπαν.
  • Μαγνητικά μονόπολα: Τα μαγνητικά μονόπολα είναι υποθετικά σωματίδια με ένα μαγνητικό πόλο και σύμφωνα με κάποιες θεωρίες μπορούν να προκαλέσουν την αποσύνθεση των πρωτονίων. Σύμφωνα με τις ίδιες θεωρίες, τα μαγνητικά μονόπολα είναι πολύ βαριά για να μπορούν να σχηματιστούν στον LHC.
Ο LHC, όπως και άλλοι επιταχυντές πριν απ' αυτόν, δεν κάνει τίποτα άλλο από το να αναπαράγει σε ελεγχόμενο, εργαστηριακό περιβάλλον, φαινόμενα που συμβαίνουν συνεχώς στη φύση, εξαιτίας των κοσμικών ακτίνων. Οι κοσμικές ακτίνες είναι σωματίδια υψηλής ενέργειας που διαδίδονται προς κάθε κατεύθυνση μέσα στο σύμπαν, μερικά από τα οποία είναι πολύ υψηλότερης ενέργειας απ' ό,τι μπορεί να πετύχει ο LHC. Στα δισεκατομμύρια χρόνια ύπαρξης της Γης, η φύση έχει κάνει μέσω των κοσμικών ακτίνων, τουλάχιστον ένα εκατομμύριο πειράματα σαν αυτά του LHC και ο πλανήτης μας συνεχίζει να υπάρχει. Συνολικά στο ορατό σύμπαν η φύση κάνει περισσότερα από 10.000.000 πειράματα σαν του LHC κάθε δευτερόλεπτο. Το γεγονός αυτό, βεβαίως, κάνει μάλλον περιττές τις ειδικότερες εξηγήσεις για το αβάσιμο των σεναρίων με τα κάθε λογής υποθετικά σωματίδια και πομφόλυγες...
Την περίοδο της Αναγέννησης, με την αποχώρηση από το προσκήνιο της φεουδαρχίας και την άνοδο στην εξουσία της προοδευτικής τότε αστικής τάξης, η φυσική και η επιστήμη γενικότερα, απαλλάχτηκαν από την ποδηγέτηση της θεολογίας. Ομως, ιδιαίτερα μετά το πέρασμα του καπιταλισμού στην εποχή του ιμπεριαλισμού, στις αρχές του 20ού αιώνα, η φυσική, που αποτελεί τη βάση όλων των θετικών επιστημών, αναπτύσσεται και πάλι κάτω από τον ασφυκτικό ιδεολογικό ζυγό της άρχουσας τάξης. Η επιβολή θεολογικών αντιλήψεων στην κοσμολογία και οι νεοθετικιστικές ερμηνείες της σχολής της Κοπεγχάγης στην κβαντομηχανική - που κι αυτές καταλήγουν στον ιδεαλισμό και τη θεολογία - λειτουργούν ως φραγμός στη σκέψη των επιστημόνων, νέων και μεγαλύτερων, που επιζητούν να εξηγήσουν τα φαινόμενα με καθαρά φυσικό τρόπο. Οποιος διατυπώσει κάποια θεωρία πέρα από τα εσκαμμένα, κινδυνεύει να γίνει το «μαύρο πρόβατο». Ομως η διαλεκτική υλιστική αντίληψη αναβλύζει μέσα από την ίδια την επιστήμη. Ενα νέο άλμα στην κατανόηση της φύσης είναι αναπόφευκτο.

Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:
Εγγραφή σε: Αναρτήσεις (Atom)

TOP READ