ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΣΜΕΝΕΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ

Η αναζήτηση της ταυτότητας των οικονομικών προβλημάτων καταποντίστηκε εν μέσω έμφυλων και εθνικών ταυτοτήτων.  

Εισάγεται στη Βουλή προς ψήφιση νομοσχέδιο για τη «νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου- Εθνικός Μηχανισμός Παρακολούθησης και Αξιολόγησης του σχεδίου δράσης για τα δικαιώματα του παιδιού», σε τροπολογία η κυβέρνηση κάνει προσπάθεια να ρυθμίσει το ζήτημα της   ονομασίας  (τούρκικη) συλλόγου της μουσουλμανικής μειονότητας Ξάνθης που ο Άρειος Πάγος έκρινε ότι έπρεπε να καταργηθεί, στην Καταλωνία το  δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της από την Ισπανία ενεργοποίησε τον κατασταλτικό μηχανισμό της Μαδρίτης που φέρνει σε ευθεία αντιπαράθεση τους Καταλανούς με την κεντρική κυβέρνηση.

               Και όλοι οι υπόλοιποι, οι αδαείς πνιγμένοι στην καθημερινότητα, προσπαθούν να ερμηνεύσουν καταστάσεις, να εκλογικεύσουν την πραγματικότητα. Και εκεί είναι που τσαλαβουτάμε σε ορισμούς εννοιών, περιγραφές χαρακτηριστικών και χανόμαστε μέσα σε ερωτήματα που καταλήγουν υπαρξιακά. Ταυτότητα εαυτού, ομαδική ταυτότητα, κοινωνική ταυτότητα ορίζουν αυτό που είμαι, την ταύτισή μου με ένα σύνολο ομοίων, τον προσδιορισμό μου από το κοινωνικό σύνολο. Είμαστε αυτό που δηλώνουμε, είμαστε ό,τι αισθανόμαστε, είμαστε αυτά που μας διαμορφώνουν, αυτό που είμαστε βασίζεται στον αυτοπροσδιορισμό ή τον ετεροπροσδιορισμό; Και τελικά τι είμαστε; 

Ο προβληματισμός περί ταυτοτήτων, και η «έμφυλη» ταυτότητα είναι ένα κομμάτι του, είναι σημαντικός  γιατί ανοίγονται οπτικές μέσα από τις οποίες  μπορούμε να εξετάσουμε τα σημεία στα οποία τέμνονται οι διαφορετικές εκφράσεις εξουσίας και καταπίεσης που σχηματίζουν το κοινωνικό μας πλαίσιο. Αν και η  έμφαση δίνεται για τον τρόπο που το άτομο τοποθετεί τον εαυτό του απέναντι σε κοινωνικές κατηγορίες ή ομάδες επιμένοντας στις πολλές ταυτότητές του και παραγνωρίζεται το πώς αυτές διαμορφώνονται και αναδιαμορφώνονται ιστορικά μέσα από τις κοινωνικές σχέσεις, γιατί ο τρόπος που κατανοούμε τον εαυτό μας και μιλάμε γι’ αυτόν καθορίζεται ιστορικά.

Η επικράτηση του φορντισμού στην παραγωγή, που δεν εξαρτάται από την αυτενέργεια και δεξιότητες εργατών, αλλά από την πιστή και πειθαρχημένη εφαρμογή της νόρμας και την ολοκλήρωση των καθηκόντων της θέσης του κάθε εργάτη στην παραγωγή, δεν ευνοεί ανάδειξη του διαφορετικού αλλά την επικράτηση μιας κυρίαρχης κανονικότητας, μιας ομοιογένειας και αφομοίωσης κάθε παρέκκλισης. Στα χρόνια μας όμως, εποχή της πληροφορίας, η ρευστοποίηση των όρων εργασίας, που γίνεται ευέλικτη, μερική, εργολαβική κλπ., ο βίος μας που δεν οργανώνεται με άξονα την επαγγελματική διαδρομή απαιτεί από τα υποκείμενα διαφορετικές σημασιοδοτήσεις για να κατανοήσουν την ασυνέχεια στην εργασιακή τους πορεία, που απειλεί και αλλάζει την ταυτότητα των ανθρώπων. Οι νέες εργασιακές συνθήκες  δεν επιτρέπουν την κατανόηση της διαδρομής της ζωής τους ως μια διαδικασία που συνδιαμορφώνουν ή έχουν αυτή τη δυνατότητα και οι ίδιοι. Η έμφαση στο εφήμερο, στο φευγαλέο, η δυνατότητα να ενεργεί κανείς με ευελιξία, η δυσκολία δέσμευσης μακροπρόθεσμων στόχων μεταβάλλει αξίες και πρότυπα και  η αξία της προσαρμοστικότητας γίνεται  ύψιστη αρετή. Επόμενο λοιπόν είναι η ανάδειξη διαφορών, ποικιλίας, υπέρβασης ορίων.  Έμφαση δίνεται στην πολλαπλότητα των οπτικών όπου ακυρώνεται κάθε θεώρηση για την ύπαρξη ενός προνομιακού σημείου, από όπου η θέαση των πραγμάτων μπορεί να στοιχειοθετήσει τη δυνατότητα κριτικής και την αφετηρία της δράσης. Κι επειδή  σήμερα  δεν υπάρχει τίποτε πέραν του κοινωνικού που να θεμελιώνει το κοινωνικό, δεν υπάρχει δηλ. κάτι έξω από την κοινωνία, ακόμα και οι βιολογικές βάσεις της ύπαρξής μας, όπως και η φύση ως περιβάλλον της ανθρώπινης ζωής, γίνονται διακύβευμα κοινωνικών αποφάσεων και πρακτικών. Τα πεδία που έδιναν σταθερότητα στα κοινωνικά άτομα, (τάξη, φύλο, εθνότητα, εργασία) κατακερματίζονται και μαζί τους υπονομεύεται η αίσθηση του εαυτού μας ως ολοκληρωμένου υποκειμένου, απειλείται η συνοχή και συνέχειά του. 

Η απουσία ενός υπερκείμενου πλαισίου που να έχει ισχύ αν όχι για όλους τουλάχιστον για ένα μεγάλο σύνολο αφήνει χώρο για την πολλαπλότητα και τον ανταγωνισμό των διαφόρων εκδοχών. Η κάθε φορά προτίμηση μιας απ’ αυτές  αφήνοντας ανοιχτές τις απαντήσεις στο πώς διαχειριζόμαστε την πολλαπλότητα, πού βρίσκεται το κέντρο της αντίθεσης, δεν οδηγεί στη σύνθεση των διαφορών αλλά μόνο στην αναγνώριση του ατομικού και ιδιαίτερου. Η απώλεια όμως συνεκτικών συστημάτων αναφοράς που θα είναι δεσμευτικά για όλους, είτε γίνονται αποδεκτά είτε απορρίπτονται, μας απομονώνουν σε δραστηριότητες και πεδία που συγκροτούνται ως διαφορετικοί και πολλές φορές αντιφατικοί κόσμοι που δεν ενώνουν αλλά διαχωρίζουν. Κι εδώ εντοπίζεται η ελευθερία που η σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία υπόσχεται με τον πολλαπλασιασμό των δυνατοτήτων της βίωσης και της δράσης.  Και κάπως έτσι αποσυνδέονται πλήρως  βιώματα υποτέλειας  από την ταξικότητα, παρόλο που η ταξική δομή παραμένει, αλλά δεν αναγνωρίζεται,  και επιδρά ως μηχανισμός στην παραγωγή ανισοτήτων.

Η εικόνα του εαυτού μας, που διαμορφώνεται κατά τη διαδικασία κοινωνικοποίησης και μέσα από τη διαρκή αλληλεπίδραση με άλλα άτομα, στην εποχή μας αντανακλά την αβεβαιότητα που έχουν προκαλέσει οι δραματικές αλλαγές, δηλ. μεταμορφώσεις στην εργασία, ανακατατάξεις στην οικογένεια, γεωγραφική αλλά και κοινωνική κινητικότητα, εξελίξεις στη βιοϊατρική, εκ νέου χάραξη πολιτικών συνόρων κλπ. Οι σταθερές και ενιαίες ταυτότητες που αποδίδονταν ως πρόσφατα στα άτομα θεωρούνται ότι κατακερματίζονται. Προβάλλεται η σύνθεση από ανολοκλήρωτες και αντιφατικές ταυτότητες του ατόμου και με την  ανάδυση διαφορετικών αντιφατικών ταυτοτήτων  που μας τραβούν προς διαφορετικές κατευθύνσεις οι ταυτίσεις μας αλλάζουν συνεχώς, π.χ οικολόγοι, ομοφυλόφιλοι, πολίτες κλπ Τα κοινωνικά πεδία στα οποία αντιστοιχούσαν  οι ταυτότητές μας (τάξη, έθνος, εργασία κλπ) και που διασφάλιζαν την υποκειμενική μας συμμόρφωση με τις αντικειμενικές ανάγκες της κοινωνίας  φαίνονται συνεχώς μεταβαλλόμενα, ενώ μένει αμετάβλητη η υλική βάση του τρόπου οργάνωσης της παραγωγής,  με αποτέλεσμα η  διαδικασία της ταύτισης του εαυτού μας στις κοινωνικές  μας ταυτότητες να καθίσταται ασαφής. Η ταυτότητα γίνεται μεθοδολογικό εργαλείο ανάλυσης των κοινωνικών ανισοτήτων και η αναζήτηση ταυτότητας ταυτίζεται με την αναζήτηση της ευτυχίας.

 Μόνο που στο τέλος χωρίς τίποτε σταθερό και συνεκτικό  και η δράση μας και η αντίληψή μας για τον κόσμο ρευστοποιείται.

Νεκρή μετά από 159 ώρες υπερωριών – Μοντέρνοι καιροί…

   

Από herko

Η 31χρονη δημοσιογράφος Μιγουά Σάντο είναι ήταν ένα από τα θύματα του συνδρόμου karoshi, που θερίζει τους εργαζομένους στην Ιαπωνία.
Πρόκειται για χιλιάδες θανάτους ετησίως που προκαλούνται σε ανθρώπους χωρίς ιατρικά προβλήματα λόγω της υπερβολικής εργασίας. Θάνατοι από αιφνίδια καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό, από εξάντληση λόγω υπερκόπωσης και από αυτοκτονίες λόγω εργασιακής κατάθλιψης ή εργασιακού στρες.
Η Σάντο κάλυπτε το πολιτικό ρεπορτάζ για τη δημόσια τηλεόραση ΝΗΚ στο Τόκιο, βρέθηκε νεκρή στο κρεβάτι της τον Ιούλη του 2013. Ένα χρόνο αργότερα οι Αρχές απεφάνθησαν ότι ο θάνατός της οφειλόταν στον υπερβολικό αριθμό ωρών που εργαζόταν. Η νεαρή γυναίκα δεν είχε ξεκουραστεί παρά μόνο δύο ημέρες τον τελευταίο μήνα της ζωής της, κατά τον οποίο έκανε 159 ώρες υπερωρίες, σύμφωνα με τους επιθεωρητές εργασίας. Η υπόθεση ωστόσο ήρθε μόλις τώρα στο φως από το δίκτυο ΝΗΚ έπειτα από την πίεση των γονιών της που αξίωσαν να ληφθούν μέτρα για να αποτραπούν νέα κρούσματα.
Μπορεί η χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου με τους εκατοντάδες νεκρούς από το σύνδρομο karoshi να φαντάζει μακρινή, ο θάνατος της δημοσιογράφου αποτέλεσμα μιας τοπικής ιδιομορφίας, μιας αντίληψης. Όμως αυτός είναι ο καπιταλισμός που επιβάλλει την εντατικοποίηση της εργασίας – παντού – την οποία μπορεί να ντύσει με διάφορες ιδιαιτερότητητες, αναγκαιότητες κλπ, και η οιποια συχνά συνοδεύεται με αύξηση των υπερωριών.
Και σήμερα η τάση – και στη χώρα μας – είναι να γίνονται περισσότερες και φθηνότερες οι υπερωρίες. Με τον ίδιο προσανατολισμό αξιοποιούνται και οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, η διευθέτηση εργασίας κλπ.
Το ωράριο, ο χρόνος εργασίας αποτελεί σημαντικό παράγοντα, που επηρεάζει την κοινωνική ευεξία και ισορροπία. Η συνεχόμενη εργασία, οι εναλλασσόμενες βάρδιες, το μη σταθερό ωράριο, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, ο περιορισμένος ελεύθερος χρόνος, δυσχεραίνουν την ομαλή κοινωνική και οικογενειακή ζωή του εργαζόμενου. Παράλληλα, συνδέονται με αυξημένους δείκτες εργατικών ατυχημάτων.
Τέλος, μελέτες έχουν αναδείξει αύξηση της θνησιμότητας στους εργαζόμενους που εργάζονταν υπερωριακά πάνω από 5 ώρες τη βδομάδα, τους εργαζόμενους με μερική απασχόληση και τους εργαζόμενους με επιπρόσθετη εργασία.
Αυτά στην εποχή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας… Μοντέρνοι καιροί…

Επιδόρπιο: διαδηλωτές χτυπητοί με κόκκινη σάλτσα

Κατιούσα

Ο πρωθυπουργός έφτασε με ολιγόλεπτη καθυστέρηση στο Βελλίδειο, για να εκφωνήσει το λόγο του στο 2ο Thessaloniki Summit 2017. Εκεί τον υποδέχτηκε ο πρόερος του ΣΒΒΕ (Βιομηχάνων Βορείου Ελλάδας), Αθανάσιος Σαββάκης, ενώ στο τραπέζι του είχε εκλεκτή παρέα: στελέχη της κυβέρνησης, τον πρέσβη των ΗΠΑ, το δήμαρχο και τον περιφερειάρχη, τον πρόεδρο της ΔΕΘ και τον οικοδεσπότη βιομήχανο.
Όπως μας πληροφόρησαν τα έγκυρα ΜΜΕ, το μενού στο δείπνο περιελάμβανε.
Πρώτο πιάτο: Σεβίτσε με μυλοκόπι, σάλτσα γιούζου, παπαρουνόσπορο και γαλάκτωμα μανταρίνι
Κυρίως Πιάτο: Χοιρινό φιλέτο με μους καπνιστής λευκής μελιτζάνας, σπαράγγια, ντοματίνια και σάλτσα τσάινει σύκου
Επιδόρπιο: Ντακουάζ σοκολάτας με σάλτσα καραμέλας.

Λιτά κι απέριττα. Αλλά οι αποκλειστικές πληροφορίες της Κατιούσα αναφέρουν πως το επιδόρπιο έκλεισε με ένα σπέσιαλ πιάτο-έκπληξη, για τους ευεργέτες της χώρας.

Χοιρινό κρέας (με κατασταλτικές ιδιότητες) και διαδηλωτές χτυπητοί με κόκκινη σως-ταρτάρ, που συνοδεύονται υπέροχα με ψωμί. Και αν δεν έχετε ή αν σας φαίνεται μπανάλ, ας πάρετε παντεσπάνι, τέλος πάντων. Με λίγο ξύλο και αθλητική δραστηριότητα παράλληλα με το γεύμα, το φαγητό κυλάει ευχάριστα στον ουρανίσκο και συνδυάζει την κλασική συμβουλή: άρτος και θεάματα…

Και μην ξεχνάτε: η “αριστερή κυβέρνηση” θα καταργήσει τα ΜΑΤ…

Διαπραγματεύσεις

«Η μάχη για την ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων συνεχίζεται», είπε χτες μέσω «Τουίτερ» ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Αφορμή για το σχόλιο στάθηκαν τα αποτελέσματα του συστήματος «Εργάνη» για τις νέες θέσεις εργασίας. Μετά από όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας για το ρόλο των συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ στο εργατικό κίνημα, με τη στήριξη στελεχών της εργοδοσίας σε αρχαιρεσίες, μάλλον η κυβέρνηση θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτική. Εδώ και δύο βδομάδες πλήθος σωματείων καταγγέλλουν τις ωμές παρεμβάσεις της εργοδοσίας στις αρχαιρεσίες του «Σωματείου» Σούπερ Μάρκετ Αττικής. Ενός πραγματικού εργοδοτικού μηχανισμού, όπου το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ κοσμείται από στελέχη επιχειρήσεων και διευθυντές, που επιβάλλουν την εκλογή αντιπροσώπων της εργοδοσίας, ελέγχοντας έτσι και τους συσχετισμούς στην Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων. Κάθε μέρα, εργαζόμενοι στο ΚΥΒΕ Περιστερίου, όπου γίνονται οι εκλογές, γίνονται μάρτυρες εκβιασμών και πιέσεων για να ψηφίσουν τους διευθυντές τους ως «εκπροσώπους» τους και όλα αυτά μπροστά στα συνδικαλιστικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Μόλις χτες ο «Ριζοσπάστης» αποκάλυψε τις εργοδοτικές «οδηγίες» που διακινούνται σε εργαζόμενους μεγάλου σούπερ μάρκετ της Αθήνας για να μην ψηφίσουν τη ΔΑΣ, αλλά το ψηφοδέλτιο των εργοδοτικών αντιπροσώπων. Κάπως έτσι εννοεί ο ΣΥΡΙΖΑ την ενίσχυση της «διαπραγματευτικής δύναμης»: Με εργοδότες που θα διαπραγματεύονται με τον εαυτό τους, μέσω «σωματείων» - μηχανισμών, για να στύβουν ανενόχλητοι τους εργαζόμενους.

Αντιλαϊκή ... σκυταλοδρομία

Σε ένα συνεχές... πινγκ - πονγκ στο ίδιο αντιλαϊκό τραπέζι, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ τσακώνονται για το ποιος είναι ο πιο «αυθεντικός» εκφραστής της αντεργατικής στρατηγικής του κεφαλαίου, αλλά και για το ποιος μπορεί ταυτόχρονα να πουλάει καλύτερα «φιλολαϊκό» προφίλ.
Την ώρα που η ΝΔ παλεύει να λανσάρει ένα τέτοιο προφίλ, με εκδηλώσεις σε λαϊκές συνοικίες, στημένες δραστηριότητες στην ύπαιθρο κ.ά., προσπαθεί ταυτόχρονα να προσπεράσει τον ΣΥΡΙΖΑ στην κούρσα για το «χρίσμα» του κεφαλαίου: Τάζει συνεχώς νέα προνόμια στα μονοπώλια και ταυτόχρονα επιχειρεί να τα «ντύσει» ιδεολογικά, όπως έκανε και με το περιβόητο ερωτηματολόγιο που καλούσε τους ερωτώμενους να «επιλέξουν» τον... καλύτερο τρόπο για την ενίσχυση των μεγαλοεπιχειρηματιών, καθώς και αν «προτιμούν» να συμβιβαστούν με τις μειώσεις μισθών στο όνομα της «σταθερότητας» ή με την εργασιακή περιπλάνηση και την εντατικοποίηση στο όνομα της δυνατότητας για «βελτίωση αποδοχών»...
Παίρνοντας την πάσα, η κυβέρνηση έσπευσε να χαρακτηρίσει τη ΝΔ «κόμμα των εργοδοτών», επειδή έταξε στα μονοπώλια... τα ίδια ακριβώς προνόμια που τους είχε τάξει ο πρωθυπουργός πριν λίγες μέρες (!), ενώ χαρακτήρισε «βασικό στοιχείο της ιδεολογίας της ΝΔ» την εργασιακή ζούγκλα, την ίδια ώρα που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ παγιώνει και βαθαίνει όλο το αντεργατικό οπλοστάσιο που θεσμοθέτησαν οι προκάτοχοί της!
Πίσω από τους αποπροσανατολιστικούς καβγάδες και τα διάφορα «αφηγήματα», οι εργαζόμενοι και ο λαός έχουν συσσωρευμένη πείρα για να δουν ότι ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ και όλα τα άλλα αστικά κόμματα που τους πλαισιώνουν, παίρνουν ο ένας την αντιλαϊκή σκυτάλη από τον άλλο.
Κλιμακώνουν την επίθεση στο εισόδημα και τα δικαιώματα των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, «μπουκώνουν» συνεχώς το κεφάλαιο με κάθε είδους προνόμια, ακριβώς γιατί υπηρετούν την ίδια στρατηγική: Την πολιτική στήριξης της καπιταλιστικής ανάκαμψης, της ανάκαμψης των κερδών των μονοπωλίων, η οποία όχι μόνο δεν πρόκειται να φέρει ανάκτηση των τεράστιων απωλειών των εργαζομένων και του λαού, αλλά προϋποθέτει την παγίωση και την παραπέρα κλιμάκωση της επίθεσης σε βάρος τους.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ σήμερα, οι κυβερνήσεις ΝΔ - ΠΑΣΟΚ τα προηγούμενα χρόνια, έχουν δώσει και δίνουν συνεχώς στους μεγαλοεργοδότες όλα τα όπλα για να απογειώσουν την εκμετάλλευση των εργαζομένων, για να επιβάλουν την εργασιακή ζούγκλα που είναι εδώ και βαθαίνει.
Μια ματιά στα ρεπορτάζ του σημερινού «Ριζοσπάστη» είναι χαρακτηριστική:
Πίσω από τα πανηγύρια της κυβέρνησης για το «θετικό ισοζύγιο στις ροές απασχόλησης» στα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», που δημοσιοποιήθηκαν χτες, κρύβεται η διαρκής γενίκευση της δουλειάς - λάστιχο, το γεγονός ότι με τα άπειρα νομοθετικά εργαλεία που έχουν διασφαλίσει οι αστικές κυβερνήσεις στο κεφάλαιο το 60% των νέων προσλήψεων αφορούν μερική και εκ περιτροπής απασχόληση...
Πίσω από τους απολυμένους εποχικούς εργάτες της «Froneri - Nestle», που μετά από χρόνια δουλειάς στο εργοστάσιο μένουν στο δρόμο χωρίς καν τα ψίχουλα του επιδόματος ανεργίας, βρίσκονται τα... πλεονάσματα του ΟΑΕΔ, για τα οποία επίσης πανηγυρίζει η κυβέρνηση, την ώρα που μόλις ένας στους δέκα εγγεγραμμένους ανέργους παίρνει επίδομα ανεργίας!
Πίσω από τις αστυνομικές δυνάμεις της... «δίκαιης ανάπτυξης» που «υποδέχθηκαν» τους ίδιους αυτούς εργάτες όταν πήγαν να διαμαρτυρηθούν στα κεντρικά γραφεία του ομίλου, βρίσκεται η αποφασιστικότητα της «φιλολαϊκής» κυβέρνησης να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των μονοπωλίων.
Και υπάρχει βέβαια και το «προσεχώς»: Το νέο χτύπημα που ετοιμάζουν κυβέρνηση - κουαρτέτο - κεφάλαιο ενάντια στο δικαίωμα της απεργίας και τη συλλογική δράση των εργαζομένων, για το οποίο έχει ήδη αυτοδεσμευτεί δημόσια ότι θα το ψηφίσει και η ΝΔ!
«Κόμμα των εργοδοτών» είναι όλες οι αστικές πολιτικές δυνάμεις μαζί, όλες οι δυνάμεις που καλούν το λαό να υπομείνει θυσίες δίχως τέλος για την ανάκαμψη των κερδών των μονοπωλίων. Οι εργαζόμενοι και ο λαός έχουν τον δικό τους δρόμο: Την ενίσχυση του ΚΚΕ, τη συνολική αναμέτρηση με τη στρατηγική του κεφαλαίου και τις δυνάμεις που την υπηρετούν!

Περί δικαιωμάτων...

Το «δικαίωμα» είναι η λέξη που κλίνουν σε όλες τις πτώσεις υπουργοί και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, με αφορμή τη συζήτηση του νομοσχεδίου για τη «νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου». Στη συζήτηση στην Επιτροπή της Βουλής, η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Αν. Καββαδία, χαρακτήρισε τα δικαιώματα και την υπεράσπισή τους ως «"πολυεργαλείο" του κοινωνικού μετασχηματισμού». Στο φόντο αυτό, το δικαίωμα παρουσιάστηκε ως ένα «εργαλείο» που μπορεί να αλλάξει «βαθμιαία το κοινωνικό περιβάλλον», να συμβάλει «στην οικοδόμηση μιας συνολικότερα δίκαιης κοινωνίας», να αποτελέσει «τον καταλύτη ευρύτερων απελευθερωτικών διεργασιών». Η σκυτάλη πέρασε στην «Αυγή», που έγραψε πως «σε όλες τις ανεπτυγμένες και πολιτισμένες χώρες, αυτό που είναι στην πρώτη γραμμή των δικαιωμάτων είναι η ατζέντα των θεμάτων και των προβλημάτων που αφορούν την κοινότητα LGBTQI». Μάλιστα, η «Αυγή» παρουσίασε τα δικαιώματα της LGBTQI κοινότητας σε συνέχεια και κατ' αναλογία με τα δικαιώματα των γυναικών. «Πριν από χρόνια οι εργαζόμενοι δεν είχαν καθόλου δικαιώματα και οι γυναίκες δεν είχαν το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι», ανέφερε και πρόσθεσε πως τα δικαιώματα αυτά «έγιναν πραγματικότητα γιατί κάποιες μικρές ομάδες πολιτών διεκδίκησαν το δικαίωμα με τους αγώνες τους, την αυτοθυσία τους και τη δύναμη να πείσουν μεγαλύτερα κομμάτια της κοινωνίας». Ομως, με την αναφορά στο ζήτημα της γυναικείας ανισοτιμίας, η προσπάθεια αυτή έπεσε σε σκόπελο, για τον απλούστατο λόγο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ακούμπησε ένα βαθιά κοινωνικό πρόβλημα, που η επίλυσή του, όπως έχει αποδειχτεί ιστορικά, δεν αφορά την αναγνώριση κάποιων μεμονωμένων ατομικών δικαιωμάτων, αλλά προϋποθέτει μια βαθιά κοινωνική αλλαγή, δηλαδή αλλαγή του κοινωνικού πλαισίου μέσα στο οποίο διαμορφώνονται και τα ατομικά δικαιώματα. Ετσι, λοιπόν, δεν «χώρεσε» στις σελίδες του συγκεκριμένου άρθρου οποιαδήποτε αναφορά στο κοινωνικό, πολιτικό περιεχόμενο των συγκεκριμένων κινητοποιήσεων.

***

Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να συγκρίνει ανόμοια πράγματα. Να συγκρίνει το ζήτημα του «δικαιώματος ατομικού αυτοπροσδιορισμού του φύλου» με το γυναικείο ζήτημα, που διαμορφώθηκε μέσα στους αιώνες της ταξικής κοινωνίας. Δηλαδή, με το γεγονός ότι οι γυναίκες για αιώνες ήταν αποκλεισμένες από την κοινωνική παραγωγή και συνεπώς από κάθε κοινωνική δράση στο πλαίσιο της ταξικής κοινωνίας, καθώς η εργασία της πλειοψηφίας των γυναικών δεν είχε καμία σημασία για την οικονομία. Γι' αυτό και οι προσπάθειες ορισμένων μεμονωμένων γυναικών να διεκδικήσουν μια αναβαθμισμένη θέση στην κοινωνία πριν τη βιομηχανική επανάσταση, δεν απέφεραν καρπούς. Αργότερα η μαζική ένταξη των γυναικών στην καπιταλιστική παραγωγή, ως μισθωτές εργάτριες, αντικειμενικά ήρθε σε αντίφαση με τον αποκλεισμό τους από την κοινωνική και πολιτική δράση. Αυτή η αντίφαση γέννησε το γυναικείο κίνημα, που από την αρχή διαχωρίστηκε σε δύο ρεύματα: Από τη μία ήταν το αστικό φεμινιστικό κίνημα, που διεκδικούσε ισότητα δικαιωμάτων ανδρών και γυναικών, στοχοποιώντας ως αιτία των κραυγαλέων διακρίσεων σε βάρος της γυναίκας τη συμπεριφορά των ανδρών, περιορίζοντας τον αγώνα για τα δικαιώματα της γυναίκας στην επέκταση των αστικών δικαιωμάτων και ελευθεριών και στις γυναίκες. Και από την άλλη, ήταν το κίνημα των εργατριών, που επίσης στερούνταν κατακτήσεις, όπως και οι άνδρες της τάξης τους. Πάλευε όχι μόνο ως προς τις οικονομικές και συνδικαλιστικές διεκδικήσεις, τις διεκδικήσεις για την προστασία του γυναικείου οργανισμού, της μητρότητας, αλλά και ως προς την ταξική ρίζα της γυναικείας ανισοτιμίας, δηλαδή ενάντια στον ταξικό διαχωρισμό της κοινωνίας. Πάλευε για την ενότητα της εργατικής τάξης, ανδρών και γυναικών. Με την παρέμβαση, βέβαια, των γυναικών της τότε επαναστατικής σοσιαλδημοκρατίας, στη συνέχεια των κομμουνιστριών.

***

Επομένως, η πορεία του γυναικείου κινήματος έχει τη δική της ιστορία, προσλαμβάνοντας διαφορετικά χαρακτηριστικά σε κάθε φάση. Πάντα, όμως, οι αγώνες για τα δικαιώματα των γυναικών είχαν πολιτικό, ταξικό περιεχόμενο, που ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί σκόπιμα να αποκρύψει, προσπαθώντας να τα χωρέσει όλα στις προπαγανδιστικές ανάγκες ενός νομοσχεδίου. Αντίστοιχα, «θάβει» το γεγονός ότι ο καπιταλισμός προχώρησε - αν και με καθυστέρηση - σε μια σειρά απαραίτητους πλέον αστικούς εκσυγχρονισμούς, με κριτήριο όμως τις δικές του ανάγκες, που δεν αναιρούν την ανισοτιμία. Μεταξύ αυτών, η αναγνώριση του δικαιώματος εκλέγειν και εκλέγεσθαι, η ισότητα απέναντι στο νόμο για γυναίκες και άνδρες, το ξεπέρασμα ορισμένων κραυγαλέων ανισοτήτων. Αλλωστε, και στον καπιταλισμό από κράτος σε κράτος διαφέρει ο βαθμός υλοποίησης τέτοιων εκσυγχρονισμών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο πολιτικός γάμος, που ο ΣΥΡΙΖΑ μεν επικαλείται ως στοιχείο «προοδευτικότητας», η κυβέρνησή του όμως δεν έχει προχωρήσει σε κανένα μέτρο για να τον καταστήσει υποχρεωτικό. Η τυπική αναγνώριση ορισμένων αστικών δικαιωμάτων της γυναίκας στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία δεν την απαλλάσσει στην πραγματικότητα από την ανισοτιμία και τη ζωή - λάστιχο. Ο καπιταλισμός αναπαράγει την ανισοτιμία, έχει άλλωστε συμφέρον από τη διαιώνισή της, καθώς αποτελεί πηγή πρόσθετου κέρδους, αύξησης του βαθμού εκμετάλλευσης, αλλά αξιοποιείται και στη χειραγώγηση. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα για το πώς αντιμετωπίζεται το ζήτημα της εγκυμοσύνης μέσα στο καθεστώς των εργασιακών σχέσεων - λάστιχο. Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν ότι οι διακρίσεις και ανισοτιμίες που βιώνουν οι γυναίκες της εργατικής τάξης, του λαού, δεν μπορούν να ρυθμιστούν με μια απλή τυπική εφαρμογή της ισότητας δικαιωμάτων και για τα δύο φύλα, αλλά είναι ένα πιο εκτεταμένο και πολύπλοκο ιστορικό, κοινωνικό φαινόμενο. Αλλά για τον ΣΥΡΙΖΑ, σύνθετα κοινωνικά ζητήματα αποτελούν μια τυπική νομοθετική ρύθμιση.

***

Επίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει πως δεν ξέρει πού και με ποιους όρους άνοιξε ο δρόμος για την άρση αυτής της ανισοτιμίας - ανεξάρτητα αν αυτή η προοπτική αναχαιτήστηκε από την αντεπανάσταση - δηλαδή τότε που το πρώτο εργατικό κράτος κατάργησε όλους εκείνους τους νόμους που διατηρούσαν και ενίσχυαν την ανισότητα των δύο φύλων και άρχιζε να χτίζεται μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Πριν 100 χρόνια, η Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση στη Ρωσία έβγαλε τις γυναίκες στο προσκήνιο της Ιστορίας και της κοινωνικής, πολιτικής δράσης. Το νεαρό σοβιετικό κράτος δημιούργησε τις προϋποθέσεις ώστε οι γυναίκες να συμμετέχουν ισότιμα με τους άνδρες στην οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας, στην κοινωνική και οικονομική δραστηριότητα. Αξίζει να αναφέρουμε την Πάσα Αγγελίνα, Ελληνίδα ποντιακής καταγωγής, που εκλέχτηκε για πρώτη φορά βουλευτής του Ανώτατου Σοβιέτ το 1937, λίγο πριν συμπληρώσει τα 25 της χρόνια. Τότε στην Ελλάδα οι γυναίκες δεν είχαν καν δικαίωμα ψήφου. Αλλά θυμούνται τη σοσιαλιστική οικοδόμηση μόνο για να την «λερώσουν» με διαστρεβλωμένες εικόνες και σπέρνουν την απογοήτευση, την ηττοπάθεια και το συμβιβασμό με την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Μόνο τυχοδιωκτικοί μπορούν να χαρακτηριστούν οι παραλληλισμοί των κυβερνητικών σχεδιασμών με ηρωικές σελίδες του εργατικού - λαϊκού κινήματος που βάφτηκαν με αίμα, σε σύγκρουση με την καπιταλιστική εργοδοσία και το κράτος της. Η βάρβαρη πραγματικότητα δεν διορθώνεται με βαθμιαίους αστικούς εκσυγχρονισμούς, δεν μετασχηματίζεται, όπως ισχυρίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Μόνο ανατρέπεται.