Μπίζνες εκατομμυρίων με το λαθρεμπόριο

Από την αρχή της δράση του το «Ισλαμικό Κράτος» έδειξε τον ...επαγγελματισμό του. Διέθετε αξιόμαχους πρώην στρατιωτικούς, ξένους μισθοφόρους που έμπαιναν σωρηδόν από την Τουρκία, τεχνοκράτες και επιστήμονες. Στηρίχτηκε σε τμήματα της αστικής τάξης της Συρίας και του Ιράκ, αλλά και από ιμπεριαλιστικά κέντρα και μονοπωλιακούς ομίλους. Ετσι, οι τζιχαντιστές κατάφεραν να ελέγξουν ένα σημαντικό κομμάτι των πετρελαιοπηγών της Συρίας και του Ιράκ. Καταφέρνουν να διακινούν το πετρέλαιο, με τη συνεργασία ενός τεράστιου δικτύου οδηγών, μεσαζόντων, λαθρεμπόρων, μεταφορέων, αξιωματούχων, οργανώσεων του οργανωμένου εγκλήματος σε χώρες της ευρύτερης περιοχής, πολυεθνικών πετρελαϊκών και μεταφορικών εταιρειών και τις «ευλογίες» δυτικών, αραβικών και άλλων κυβερνήσεων. Ετσι εξηγείται πως μια σχετικά ολιγάριθμη ομάδα ενόπλων με μεγάλη ευκολία αναπτυσσόταν, διέθετε οχήματα, όπλα, συστήματα επικοινωνιών. Σύμφωνα με περιοδικά και έρευνες χωρών της Δύσης είχε φτάσει να έχει μηνιαία κέρδη έως και 50 εκατομμύρια δολάρια.
Τα στελέχη του «Ισλαμικού Κράτους» ελέγχουν πετρελαιοπηγές, αγωγούς, διαδρόμους που αποτελούσαν και αποτελούν το «μήλον της Εριδος» ανάμεσα σε αντικρουόμενα μονοπωλιακά και ιμπεριαλιστικά κέντρα τόσο της περιοχής όσο και διεθνώς.
Είναι έτσι φανερό ότι τα συμφέροντα που διακυβεύονται στα εδάφη της Συρίας, του Ιράκ και της ευρύτερης περιοχής είναι τεράστια, συνδέονται άμεσα με κόντρες μονοπωλίων που επιδιώκουν «νέους χάρτες» και «αγορές». Γι' αυτό και το ενδιαφέρον ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που αξιοποιούν κατάλληλα το πρόσχημα της «τρομοκρατίας». Η συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων από δεκάδες χώρες της Ευρώπης, των ΗΠΑ, των συμμάχων τους στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής δημιουργεί ένα εκρηκτικό τοπίο που δεν απέχει πολύ από τη στιγμή μιας γενικευμένης ανάφλεξη. Η ιστορική εμπειρία των δύο παγκόσμιων ιμπεριαλιστικών πολέμων διδάσκει πολλά. Και δίνει το πιο σημαντικό δίδαγμα ότι οι εργάτες και τα λαϊκά εκμεταλλευόμενα στρώματα δεν πρέπει να «τσιμπάνε» στα διάφορα προσχήματα και διλήμματα που στήνουν οι εκμεταλλευτές του. Δεν πρέπει να χάνουν τον δικό τους δρόμο για αυτοτελή πάλη για οριστική κατάργηση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και εξουσίας.

Ειρήνη και πόλεμος στην εποχή του ιμπεριαλισμού

Εκτενή αποσπάσματα από την τοποθέτηση του ΚΚΕ στο Σεμινάριο που διοργάνωσε το ΚΚ Βοημίας - Μοραβίας (Τσεχία)

Σκίτσο για τη νίκη του Κόκκινου Στρατού στη μάχη του Στάλινγκραντ

Στις 31 Μάη και 1 Ιούνη 2017, το Κομμουνιστικό Κόμμα Βοημίας - Μοραβίας φιλοξένησε στην Πράγα Διεθνές Σεμινάριο προς τιμήν των 100 χρόνων της Οκτωβριανής Επανάστασης, με θέμα «100 χρόνια από το "Διάταγμα για την Ειρήνη" - Η συμβολή της ΕΣΣΔ στη διατήρηση της Ειρήνης». Στο Σεμινάριο πήραν μέρος 11 αντιπροσωπείες Κομμουνιστικών Κομμάτων από την Ευρώπη, δόθηκε η ευκαιρία να αναδειχθεί ο ρόλος της ΕΣΣΔ και των κομμουνιστών στην πάλη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.
Ταυτόχρονα, αναπτύχθηκε έντονη διαπάλη σε πλευρές γύρω από το χαρακτήρα του πολέμου και τη στάση των κομμουνιστών σε αυτόν, τις οξυμένες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και τις δυνατότητες που υπάρχουν σήμερα να προασπιστεί η ειρήνη και να αποφευχθεί ο πόλεμος μέσω διάφορων μορφών διακρατικής συνεργασίας, Οργανισμών του Διεθνούς Δικαίου κ.ά.
Δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη η αντιπαράθεση που αναπτύσσεται μεταξύ Κομμουνιστικών Κομμάτων στο ζήτημα του ιμπεριαλιστικού πολέμου, εάν αναλογιστούμε ότι ο Α' Παγκόσμιος Ιμπεριαλιστικός Πόλεμος οδήγησε το εργατικό κίνημα της περιόδου του στην πρώτη μεγάλη του διάσπαση, όπου ξεκαθάρισε η επαναστατική γραμμή από την οπορτουνιστική σοσιαλσοβινιστική.
Ακόμη, πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα βρίσκεται σε βαθιά ιδεολογική - πολιτική - οργανωτική κρίση και δεν είναι δεδομένη η στάση πολλών Κομμουνιστικών Κομμάτων απέναντι στην ιμπεριαλιστική ΕΕ, ακόμη και στο ΝΑΤΟ. Ετσι υπάρχουν ΚΚ, όπως το Γαλλικό ΚΚ, που στήριξαν τα ιμπεριαλιστικά προσχήματα και πολέμους του ΝΑΤΟ, τόσο παλαιότερα στη Γιουγκοσλαβία, όσο και πρόσφατα στον πόλεμο του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, ή της ΕΕ και ειδικότερα της Γαλλίας στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Πολύ περισσότερες είναι και οι συγχύσεις γύρω από το ρόλο της Ρωσίας, της Κίνας, συνολικότερα των BRICS, αφού πολλά κόμματα περιορίζουν λαθεμένα την έννοια του ιμπεριαλισμού αποκλειστικά στις ΗΠΑ, αγνοώντας τη λενινιστική προσέγγιση του ιμπεριαλισμού, κάτι που οδηγεί στην επιλογή ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου.

Από διαδήλωση του ΚΚΕ ενάντια στην ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Συρία

Το ΚΚΕ, συμμετέχοντας στην εκδήλωση της Πράγας, έθεσε βασικές θέσεις του γύρω από τα ζητήματα της ειρήνης και του πολέμου στις συνθήκες του ιμπεριαλισμού. Παρακάτω, παρουσιάζουμε εκτενή αποσπάσματα της παρέμβασης του ΚΚΕ, που εκπροσώπησε ο Λευτέρης Νικολάου, μέλος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ.

Η επικαιρότητα του δρόμου που χάραξε ο Οκτώβρης του 1917 για τη στάση των κομμουνιστών στα ζητήματα του πολέμου και της ειρήνης

Αρχικά στην παρέμβαση του ΚΚΕ τονίστηκε η προσφορά της Οκτωβριανής Επανάστασης και της ΕΣΣΔ, του πρώτου εργατικού κράτους στην υπόθεση της χειραφέτησης της εργατικής τάξης, της κοινωνικής προόδου, ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Ταυτόχρονα, σημειώθηκε πως το κομμουνιστικό κίνημα πρέπει να αντλήσει και τα διδάγματα από το πώς λαθεμένα ακολουθήθηκε η «γραμμή της ειρηνικής συνύπαρξης», η εκτίμηση πως η βαρβαρότητα και η επιθετικότητα δεν είναι χαρακτηριστικά του ιμπεριαλισμού, αλλά μόνον ορισμένων τμημάτων του κεφαλαίου ή κάποιων καπιταλιστικών δυνάμεων. Εκτίμηση, που επέτρεψε την καλλιέργεια ουτοπικών αντιλήψεων ότι είναι δυνατόν ο ιμπεριαλισμός να αποδεχτεί μακροχρόνια τη συμβίωση με δυνάμεις που έσπασαν την παγκόσμια κυριαρχία του.
Στη συνέχεια, η τοποθέτηση του ΚΚΕ αναφέρθηκε στα ζητήματα της Ειρήνης και του Πολέμου στη σημερινή εποχή, όπου σημειώθηκε:

Οκτώβρης 2015, πανό του ΚΚΕ στην Ακρόπολη

«Γίνεται φανερό από τα παραπάνω ότι από το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου μέχρι και τις αντεπαναστατικές ανατροπές στην ΕΣΣΔ και τις υπόλοιπες σοσιαλιστικές χώρες της Ευρώπης, το σοσιαλιστικό σύστημα στον 20ό αιώνα απέδειξε την ανωτερότητά του έναντι του καπιταλισμού, τα τεράστια πλεονεκτήματα που παρέχει για την εργασία και τη ζωή των εργαζομένων.
Εχει αξία να σταθούμε στον τρόπο με τον οποίο χαιρέτισαν τις ανατροπές οι αστικές δυνάμεις, σύσσωμοι οι φιλελεύθεροι, οι σοσιαλδημοκράτες, αλλά και οι νεοαριστεροί και οι οπορτουνιστές. Ολοι αυτοί ζητωκραύγασαν για τις "λεωφόρους ειρήνης και ευημερίας των λαών" που θα άνοιγαν όταν διαλύθηκε η ΕΣΣΔ. Γρήγορα φάνηκε ότι λεωφόροι άνοιξαν, όμως επρόκειτο για τις λεωφόρους του καπιταλιστικού κέρδους, του ελέγχου των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των δρόμων μεταφοράς της Ενέργειας και των εμπορευμάτων. Δρόμοι που από την πρώτη στιγμή δημιουργήθηκαν τσαλαπατώντας δεκάδες χιλιάδες ανθρώπινες ζωές: πόλεμος του Κόλπου, βομβαρδισμός της Γιουγκοσλαβίας, εισβολή και κατοχή του Αφγανιστάν, του Ιράκ, Λιβύη, Συρία, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Ουκρανία κ.ά.
Προβάλλεται ορισμένες φορές το ερώτημα γιατί συνέχισε και συνεχίζει τη δράση του ο φονικός μηχανισμός του ΝΑΤΟ, αφού ο σοσιαλισμός ανατράπηκε και διαλύθηκε το Σύμφωνο της Βαρσοβίας. Αυτή η ερώτηση δεν παίρνει υπόψη:
-- Τον επιθετικό χαρακτήρα του ιμπεριαλιστικού συστήματος, τις αντιθέσεις και τους ανταγωνισμούς που εκδηλώνονται ανάμεσα στα μονοπώλια (πυρήνας του συστήματος στο ιμπεριαλιστικό στάδιο), παρά τη διεθνική τους εμβέλεια, καθώς και στα κράτη που εκφράζουν τα συμφέροντά τους.
-- Τον αδυσώπητο πόλεμο για τον έλεγχο των αγορών, τις συμμαχίες που διαμορφώνονται ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη, για να καρπωθούν το μεγαλύτερο μερίδιο του πλούτου για λογαριασμό των μονοπωλίων, να διεκδικήσουν την καλύτερη δυνατή θέση στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.
-- Την αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας, την ταξική πάλη, την αντίδραση του καπιταλισμού που σαπίζει και προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποσοβήσει επαναστατικές ανατροπές για να διατηρήσει την εξουσία του.
Το ΝΑΤΟ μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές ενισχύθηκε και διεύρυνε το πεδίο της δράσης του, προσάρμοσε τη στρατηγική του στις σύγχρονες ανάγκες των ιμπεριαλιστικών σχεδίων, πολύ περισσότερο που στις μέρες μας διαμορφώθηκε το έδαφος για την όξυνση νέων ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων ανάμεσα στις ΗΠΑ και άλλες ισχυρές χώρες του ΝΑΤΟ, με τη Ρωσία, την Κίνα, τους BRICS, σε περιβάλλον αναδιατάξεων στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.
Σε αυτές τις συνθήκες, το ΝΑΤΟ εμπλούτισε τη στρατηγική του. Στη θέση του "εχθρού σοσιαλισμού" τοποθέτησε την "καταπολέμηση της τρομοκρατίας", τις κάθε λογής "ασύμμετρες απειλές", συνεχίζοντας να στοχεύει τον "εχθρό λαό", το επαναστατικό κίνημα.
Στις νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν, η καπιταλιστική Ρωσία, που "κληρονόμησε" τη θέση της ΕΣΣΔ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και η Κίνα δεν μπορούν αντικειμενικά, από ταξική σκοπιά, να παίξουν το ρόλο που έπαιζαν η ΕΣΣΔ και οι σοσιαλιστικές χώρες. Η καπιταλιστική Ρωσία αξιοποίησε τα τεράστια φυσικά αποθέματα, το πυρηνικό οπλοστάσιο, τις υποδομές και το ανθρώπινο δυναμικό που της άφησε η ΕΣΣΔ για να αναβαθμίσει τη θέση της στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, φτάνοντας να είναι η δεύτερη σε στρατιωτική ισχύ ιμπεριαλιστική δύναμη. Η Κίνα, που ήδη από τη δεκαετία του 1980 ακολούθησε πολιτική ενίσχυσης και κυριαρχίας των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, είναι πλήρως ενταγμένη στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και δεύτερη οικονομική δύναμη παγκοσμίως, πρωταγωνιστώντας στους ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς.
Ιδιαίτερα μετά το ξεκίνημα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης το '08-'09, οι αντιθέσεις και ανταγωνισμοί στις οποίες συμμετέχουν "παραδοσιακές" και "ανερχόμενες" ιμπεριαλιστικές δυνάμεις έχουν οξυνθεί, με κριτήριο το κυνήγι του μέγιστου κέρδους.
Με αυτήν την έννοια, τα κάθε λογής επιχειρήματα που κατά καιρούς εμφανίζονται, σχετικά με την ανάγκη "νέας αρχιτεκτονικής των διεθνών σχέσεων", "του πολυπολικού κόσμου σε αντίθεση με την αυτοκρατορία - παντοδυναμία των ΗΠΑ", που συχνά καταλήγουν σε νέα σχήματα διακρατικών δομών - συμμαχιών, τα διάφορα "πανευρωπαϊκά συστήματα ασφάλειας", που μπορούν δήθεν να εγγυηθούν την "ειρήνη" και την "ασφάλεια", είναι αβάσιμα και επικίνδυνα. Αβάσιμα γιατί παραγνωρίζουν την ταξική ουσία των καπιταλιστικών κρατών που συμμετέχουν σε αυτές τις συμμαχίες και επικίνδυνα γιατί σε συνθήκες όξυνσης των ανταγωνισμών, που οδηγούν ακόμη και σε παρατεταμένες στρατιωτικές συγκρούσεις λειτουργούν σαν εργαλείο για το διαχωρισμό και τη στήριξη από μεριάς των εργαζομένων του ενός ή του άλλου ιμπεριαλιστικού πόλου.
Ετσι, παραδείγματος χάρη, στην πράξη αποδεικνύεται πόσο ανυπόστατες είναι οι οπορτουνιστικές προσεγγίσεις (π.χ. του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα) που επιχειρούν να βρουν ποιοτικές διαφορές ανάμεσα στο ιμπεριαλιστικό περιεχόμενο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, καλλιεργώντας συγχύσεις ότι η ΕΕ μπορεί να υπηρετήσει τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων, τη στιγμή που 22 μέλη της ΕΕ είναι ενταγμένα στο ΝΑΤΟ και άλλα 4 συνεργάζονται με το ΝΑΤΟ σε διάφορες άλλες δομές, τη στιγμή που η ΕΕ σαν καπιταλιστική διακρατική ένωση δεν μπορεί ποτέ να αποκτήσει φιλολαϊκό περιεχόμενο.

Η πάλη για την ειρήνη και τα καθήκοντα των κομμουνιστών

Η περιοχή μας μυρίζει μπαρούτι. Παραμένει το πρόβλημα της τουρκικής κατοχής του 40% της Κύπρου και διαιωνίζεται. Συνεχίζεται η ισραηλινή κατοχή στην Παλαιστίνη. Η συνέχιση του πολέμου σε Συρία και Ιράκ μπορεί να τινάξει στον αέρα την μπαρουταποθήκη της Μέσης Ανατολής. Οι ευρωατλαντικές δυνάμεις αξιοποιούν τους τζιχαντιστές, επεμβαίνουν, βομβαρδίζουν, εμμένουν στο στόχο της ανατροπής της συριακής κυβέρνησης και προσβλέπουν σε μία λύση που θα βασίζεται στους "μετριοπαθείς" αντικαθεστωτικούς, που στηρίζονται από Τουρκία, Σαουδική Αραβία και Κατάρ. Η παρέμβαση της Ρωσίας άλλαξε τους συσχετισμούς, όμως πρέπει να είναι καθαρό ότι δεν παρεμβαίνει για να "σώσει το λαό της Συρίας". Οξύνεται ξανά η αντιπαράθεση ΗΠΑ και ΕΕ με το Ιράν με πρόφαση το πυρηνικό πρόγραμμά του, αλλά έχοντας στόχο τον περιορισμό των σχέσεών του με τη "Χεζμπολάχ" στο Λίβανο και με τη "Χαμάς" στην Παλαιστίνη. Στη Λιβύη η κατάσταση είναι διαλυτική, συνεχίζεται η ένοπλη σύγκρουση.
Οι αιτίες που οδήγησαν στην ουκρανική κρίση παραμένουν. Η επέμβαση των ΗΠΑ και της ΕΕ, με τη στήριξη και φασιστικών/φιλοφασιστικών δυνάμεων για την προώθηση των συμφερόντων δικών τους μονοπωλίων έναντι αυτών της Ρωσίας, διαμόρφωσε μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση, που γίνεται πιο σύνθετη με την έξαρση των εθνοτικών διαφορών κυρίως στην Ανατολική Ουκρανία.
Στα Βαλκάνια παραμένουν ανοιχτά μέτωπα Ελλάδας - ΠΓΔΜ, Ελλάδας - Αλβανίας για την οριοθέτηση της ΑΟΖ, Σερβίας - Αλβανίας, ενισχύεται η εθνικιστική στάση της αστικής τάξης της Αλβανίας που εγείρει διεκδικήσεις σε βάρος της Σερβίας, της ΠΓΔΜ, της Ελλάδας.
Η Ανατολική Μεσόγειος και το Αιγαίο Πέλαγος αποκτούν όλο και περισσότερο ΝΑΤΟικά χαρακτηριστικά. Στις 11 Φλεβάρη 2016 τα επιτελεία του ΝΑΤΟ, με τη συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης, αποφάσισαν την αποστολή πολεμικών πλοίων στο όνομα του "ελέγχου των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών". Η ουσία είναι ότι η κινητοποίηση των ΝΑΤΟικών δυνάμεων είναι μέρος της γενικότερης στρατιωτικής κινητοποίησης του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στην αντιπαράθεση με τη Ρωσία στο φόντο των πολεμικών επιχειρήσεων στη Συρία, στο Ιράκ και στη Λιβύη, στο πλαίσιο των ιμπεριαλιστικών στοχεύσεων στην περιοχή. Είναι κίνηση που ενισχύθηκε με τις αποφάσεις της Συνόδου του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία το 2016 για αυξημένη παρουσία του ΝΑΤΟ σε Ανατολική Μεσόγειο, Μαύρη Θάλασσα, τη Βαλτική αλλά και στα χερσαία σύνορα με τη Ρωσία στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, όπου ήδη έχουν συγκροτηθεί και αναπτυχθεί χερσαίες στρατιωτικές δυνάμεις σε Πολωνία, Βαλτικές χώρες, με στρατιωτικά γυμνάσια στη Ρουμανία κ.α.
Οι κυβερνητικοί ισχυρισμοί που συνδέουν τη "σταθερότητα και ασφάλεια" της χώρας μας για παράδειγμα με την συμμετοχή και την παρουσία του ΝΑΤΟ στην περιοχή δεν "πατάνε στη γη", αφού η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ όπως και οι προηγούμενες, είναι κι αυτή βουτηγμένη μέχρι το λαιμό στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς σε μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από την κόλαση των πολέμων. Αρκεί να πούμε ότι τα πλοία των ΗΠΑ που βομβάρδισαν την Αεροπορική Βάση αλ Σαϊράτ στη Συρία λίγες μέρες πριν είχαν ελλιμενιστεί στη Ναυτική Βάση των ΗΠΑ στη Σούδα της Κρήτης.
O φόβος που καλλιεργείται σε συνθήκες έντασης των ανταγωνισμών και πολέμων δεν πρέπει να εγκλωβίσει τους εργαζομένους σε αναμονή και ψεύτικες ελπίδες ή να τους ρίξει στην παγίδα της αστικής τάξης και των κομμάτων της περί "εθνικής ενότητας".
Η "εθνική ενότητα" χρησιμοποιείται σαν εργαλείο στα χέρια των καπιταλιστών για να θωρακίζουν το εκμεταλλευτικό τους σύστημα και να αφοπλίζουν την εργατική τάξη. Ποτέ και πουθενά δεν ταυτίστηκαν και δεν ταυτίζονται τα συμφέροντα των εκμεταλλευτών και των εκμεταλλευομένων, των καταπιεστών και των καταπιεζομένων. Η απόρριψη αυτού του αστικού εφευρήματος θα δώσει δύναμη στην ταξική πάλη.
Το ΚΚΕ πρωταγωνιστεί στον αγώνα ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και επεμβάσεις και συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της λαϊκής πάλης με στόχο:
-- Να κλείσουν η βάση της Σούδας και οι άλλες ΝΑΤΟικές/ξένες βάσεις
-- Να φύγουν τα ΝΑΤΟικά στρατεύματα από το Αιγαίο, τη Μεσόγειο θάλασσα, τα Βαλκάνια και την ευρύτερη περιοχή.
-- Να επιστρέψουν οι στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις που υπηρετούν σε αποστολές των ΝΑΤΟ/ΕΕ.
-- Την αποδέσμευση από ΝΑΤΟ/ΕΕ με την εξουσία στα χέρια της εργατικής τάξης, των λαϊκών δυνάμεων.
Το ΝΑΤΟ θέτει σε εφαρμογή νέα, πολύ επικίνδυνα ιμπεριαλιστικά σχέδια. Ο ανταγωνισμός με την Κίνα, τη Ρωσία εντείνεται. Δεν αρκεί η ανησυχία, καθήκον των κομμουνιστών είναι η ενίσχυση της πάλης ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, η χειραφέτηση της εργατικής τάξης από τις αστικές τάξεις σε κάθε χώρα και η προετοιμασία των λαών με κατεύθυνση τη συγκέντρωση δυνάμεων για την εξάλειψη των αιτιών που προκαλούν τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και τις επεμβάσεις.
Ο πόλεμος είναι η συνέχεια της αντιλαϊκής πολιτικής με άλλα μέσα, σημαδεύεται από τα συμφέροντα και τους στόχους των αστικών τάξεων, ο χαρακτήρας του πολέμου στην εποχή μας είναι ιμπεριαλιστικός και από τις δύο μεριές, ανεξάρτητα με το ποιος επιτίθεται και ποιος αμύνεται. Δίκαιος μπορεί να είναι μόνο ο πόλεμος για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Η πάλη για την υπεράσπιση των συνόρων, της εδαφικής ακεραιότητας, από τη σκοπιά της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων είναι μέρος της πάλης για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, του καπιταλισμού, που γεννάει πολέμους, κρίσεις, φτώχεια, ανεργία, προσφυγιά.
Στις συνθήκες των εντεινόμενων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και του κινδύνου για γενικευμένο ιμπεριαλιστικό πόλεμο, έχει ιδιαίτερη σημασία η ενίσχυση της κοινής πάλης των Κομμουνιστικών Κομμάτων και η ανάπτυξη της προλεταριακής αλληλεγγύης.
Το ΚΚΕ δίνει μεγάλο βάρος στην ενδυνάμωση των δεσμών με τα ΚΚ της περιοχής και αναλαμβάνει την ευθύνη πραγματοποίησης σχετικών συναντήσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα. Αυτό όμως δεν αρκεί, αφού οι συνθήκες απαιτούν να κατακτηθεί σαφής θέση ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, να υπάρχει ενιαία στρατηγική κατεύθυνση ενάντια στις αστικές τάξεις, στην αστική τάξη σε κάθε χώρα, και αταλάντευτη στάση κατά των ιμπεριαλιστικών ενώσεων, ώστε οι κομμουνιστές να ηγούνται στην πράξη στον αγώνα όχι μόνο να μην μπούνε ο λαοί της περιοχής κάτω από τη "σημαία" των εκμεταλλευτών, αλλά να δυναμώσει ο αγώνας για την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας που γεννάει πολέμους, κρίσεις, φτώχεια, ανεργία, προσφυγιά.
Για να έχει αντίκρισμα η πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό οι κομμουνιστές πρέπει να δυναμώσουμε την πάλη και με τις δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας, του οπορτουνισμού, που καλλιεργούν τον πασιφισμό.
Η πάλη της εργατικής τάξης, των άλλων λαϊκών στρωμάτων τόσο ενάντια στην αντιλαϊκές πολιτικές που εφαρμόζονται στο εσωτερικό της χώρας προς όφελος του κεφαλαίου, όσο και ενάντια στις ιμπεριαλιστικές στρατιωτικές επεμβάσεις και πολέμους στο εξωτερικό, που γίνονται για τους ίδιους λόγους, θα πρέπει να χαράσσει κατεύθυνση σύγκρουσης με τα μονοπώλια και τον καπιταλισμό. Γιατί εξακολουθεί να είναι επίκαιρος ο δρόμος που χάραξε ο Οκτώβρης του 1917 για τη στάση των κομμουνιστών στα ζητήματα του πολέμου και της ειρήνης, οι θέσεις του Λένιν, που σημείωνε πως "τα συνθήματα του πασιφισμού, του διεθνούς αφοπλισμού στις συνθήκες του καπιταλισμού, των δικαστηρίων διαιτησίας κ.τ.λ. δεν είναι μόνο αντιδραστική ουτοπία, αλλά και αποτελούν ανοιχτή εξαπάτηση των εργαζομένων, που αποσκοπεί στον αφοπλισμό του προλεταριάτου και στην απόσπασή του από το καθήκον του αφοπλισμού των εκμεταλλευτών. Μόνο η προλεταριακή, η κομμουνιστική επανάσταση μπορεί να βγάλει την ανθρωπότητα από το αδιέξοδο που δημιούργησε ο ιμπεριαλισμός και οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι. Οποιες κι αν είναι οι δυσκολίες της επανάστασης και οι πιθανές προσωρινές αποτυχίες της, ή τα κύματα της αντεπανάστασης, η τελική νίκη του προλεταριάτου είναι αναπόφευκτη».<sup>1

Παραπομπή:</sup>
1. Β. Ι. Λένιν: «Πρόγραμμα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρωσίας (μπ)», «Απαντα», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», τ. 38, σελ. 421.

Οι αλεπούδες μπορούν να γίνουν σκυλάκια...

Πείραμα που ξεκίνησε πριν από έξι δεκαετίες στη Σοβιετική Ενωση αποκαλύπτει σε «γρήγορη κίνηση» πώς στο πέρασμα χιλιετηρίδων κάποιοι λύκοι εξελίχθηκαν σε σκύλους, χάρη στη διαρκή επιλογή για αναπαραγωγή των πιο ήμερων και φιλικών ζώων κάθε γενιάς από τον άνθρωπο

Κουτάβι εξημερωμένης αλεπούς χαίρεται την ανθρώπινη επαφή. Το στρογγυλεμένο ρύγχος του και η διάστικτη γούνα του διαφέρουν σημαντικά σε σχέση με τους προγόνους του

Το 1958, ο Σοβιετικός βιολόγος Ντμίτρι Μπελιάεφ πήγε στο Νοβοσιμπίρσκ της Σιβηρίας, στο νεοϊδρυμένο Ινστιτούτο Κυτταρολογίας και Γενετικής της ΕΣΣΔ, για να ξεκινήσει ένα πείραμα εξημέρωσης, από εκείνα που διαρκούν μια ζωή. Σύντομα πήγε να τον βοηθήσει η 83χρονη σήμερα καθηγήτρια εξελικτικής βιολογίας, Λιουντμίλα Τρουτ. Ο Μπελιάεφ ήθελε να μελετήσει τη διαδικασία της εξημέρωσης σαν ταινία που παίζεται σε γρήγορη ταχύτητα. Ηθελε να φτιάξει έναν σκύλο από μια αλεπού! Γι' αυτό, σε κάθε γενιά ζώων επέλεγε για αναπαραγωγή τις αλεπούδες, που είχαν την πιο θετική αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους.

Η ιδέα του Μπελιάεφ ήταν ταυτόχρονα απλή και ριζοσπαστική. Θεωρούσε ότι το καθοριστικό χαρακτηριστικό όλων των εξημερωμένων ζώων είναι η ημερότητά τους. Αν ήταν έτσι, τότε η διαδικασία της εξημέρωσης καθοδηγήθηκε από τους προγόνους μας, που προτιμούσαν τα ζώα που ήταν λιγότερο επιθετικά και φοβούνταν λιγότερο τους ανθρώπους. Η ημερότητα ήταν το κλειδί για να δουλέψουν με ζώα, ώστε να προσπαθήσουν να εμφανίσουν τα άλλα χαρακτηριστικά που ήθελαν. Οι σκύλοι, οι αγελάδες, τα άλογα, οι κατσίκες, τα πρόβατα, οι χοίροι και οι γάτες έπρεπε οπωσδήποτε να είναι υπάκουα, είτε ζητούσαμε απ' αυτά προστασία, γάλα, κρέας, παρέα ή άλλα αγαθά.

Image protected by copyright.

Παραπέρα, ο Μπελιάεφ θεωρούσε ότι τα περισσότερα, αν όχι όλα τα άλλα χαρακτηριστικά των εξημερωμένων ζώων, αυτά που αποκαλούμε το σύνδρομο εξημέρωσης (καμπυλωτές ουρές, δισκοειδή αυτιά, διάστικτες γούνες, νεανικά χαρακτηριστικά στο πρόσωπο και μετά την εφηβεία, μικρότερη εξάρτηση από αυστηρά χρονικά όρια για το ζευγάρωμα) ήταν υποπροϊόντα της επιλογής για τα πιο ήμερα ζώα. Ετσι, Μπελιάεφ και Τρουτ, φορώντας χοντρά γάντια για να μην πληγώνονται από τα νύχια και τα δόντια των ζώων, άρχισαν να δουλεύουν με αλεπούδες απ' όλες τις φάρμες αναπαραγωγής τους στη Σοβιετική Ενωση. Τα πρώτα χρόνια, τα περισσότερα ζώα ήταν πολύ επιθετικά, ενώ άλλα έδειχναν μεγάλο φόβο και αποστροφή για τον άνθρωπο. Ηδη, όμως, από την έκτη γενιά τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν και να εμφανίζονται αλεπουδάκια που επιζητούσαν την ανθρώπινη παρουσία και έγλειφαν τους ανθρώπους όπως τα σκυλιά. Τα πιο ήμερα ζώα αποτελούσαν τότε το 2% του πληθυσμού του πειράματος. Το ποσοστό αυτό σήμερα είναι 70%.

Αποκαλυπτικό ανακάτεμα

Κάθε πείραμα εξημέρωσης είναι και μια έρευνα στην εξελικτική γενετική. Ο Μπελιάεφ και η Τρουτ χρειαζόταν να βεβαιωθούν ότι οι αλλαγές που παρατήρησαν στις εξημερωμένες αλεπούδες είχαν γενετική βάση. Γι' αυτό έκαναν ένα πιο εξειδικευμένο πείραμα με μια ομάδα εξημερωμένων αλεπούδων και μια ομάδα από τα πιο άγρια και εχθρικά ζώα του ευρύτερου πειράματος. Πήραν έμβρυα μιας βδομάδας από τις εξημερωμένες αλεπούδες και τα εισήγαγαν στις άγριες, ως παρένθετες μητέρες και αντίστροφα. Αν τα νεογέννητα αλεπουδάκια συμπεριφέρονταν όπως οι βιολογικοί γονείς τους και όχι όπως οι παρένθετες μητέρες τους, τότε θα ήταν βέβαιο ότι η ημερότητα και η αγριότητα είχαν γενετική βάση.

Εξημερωμένες αλεπούδες, με διαφορετικά εξωτερικά χαρακτηριστικά, ποζάρουν μαζί με τους ερευνητές στις εγκαταστάσεις του πειράματος στη Σιβηρία

Οταν τα κουτάβια γεννήθηκαν μετά από εφτά βδομάδες εγκυμοσύνης, υπήρχε βέβαια το πρόβλημα ποια από τα μικρά ήταν αποτέλεσμα παρένθετης κύησης και ποια όχι. Την απάντηση έδωσε το χρώμα της γούνας καθώς τα μικρά της παρένθετης κύησης έφεραν τα χρώματα των γονιών τους και τα υπόλοιπα της αλεπούς που τα γέννησε και ήταν και γενετικά η μητέρα τους. Οι ερευνητές δεν άργησαν να διαπιστώσουν ότι τα μικρά από παρένθετη κύηση, που προέρχονταν από ήμερους γονείς, ήταν κι αυτά ήμερα και φιλικά προς τον άνθρωπο, παρότι τα αδελφάκια τους από την άγρια αλεπού που τα γέννησε ήταν άγρια. Η άγρια μητέρα μάλιστα «μάλωνε» τα ήμερα, τους γρύλιζε και τα έπιανε από το σβέρκο για να τα απομακρύνει από τους ανθρώπους που είχαν πλησιάσει στο κλουβί.

Τέως πονηρή αλεπού...

Το 1974 είχε πια γεννηθεί η 15η γενιά αλεπούδων του πειράματος. Πολλές από τις ήμερες αλεπούδες είχαν αρχίσει να εμφανίζουν χαρακτηριστικά που συναντά κανείς σε άλλα εξημερωμένα είδη, όπως ακριβώς είχε προβλέψει ο Μπελιάεφ. Το πρόσωπό τους είχε πάρει πιο μαλακά, πιο νεανικά χαρακτηριστικά, οι ουρές τους ήταν πιο πλούσιες, τα επίπεδα ορμονών του στρες ήταν σε αυτές πιο χαμηλά και οι αναπαραγωγικοί κύκλοι τους είχαν μεγαλύτερη διάρκεια. Κάποια ζώα είχαν αποκτήσει μέχρι και δισκοειδή αυτιά, αντί για τα μυτερά όρθια, που περιμένει κανείς να έχουν οι αλεπούδες!

Ο Μπελιάεφ με μερικές από τις πρώτες εξημερωμένες ασημί αλεπούδες του

Τα περισσότερα εξημερωμένα ζώα δεν κάνουν στενούς δεσμούς με ανθρώπους, αλλά τα σκυλιά διαφέρουν. Οι ερευνητές αναρωτήθηκαν αν είναι και αυτό ένα χαρακτηριστικό που μπορούσε να εμφανιστεί το ίδιο γρήγορα όπως εμφανίστηκαν και τα άλλα χαρακτηριστικά εξημέρωσης στις αλεπούδες του πειράματος. Η Τρουτ πρότεινε στον Μπελιάεφ να πάρει μαζί της στο σπίτι που διέμενε μέσα στη φάρμα, μια από τις πιο ήμερες και φιλικές αλεπούδες, την Πούσινκα (σημαίνει «μικροσκοπική χνουδωτή μπάλα» στα ρώσικα). Τις πρώτες μέρες, η προσαρμογή του ζώου στον νέο χώρο διαμονής του ήταν δύσκολη. Τριγυρνούσε ανήσυχη και δεν έτρωγε αν δεν την τάιζε η Τρουτ με το δικό της φαγητό. Κάποια μέρα, όμως, όταν η Τρουτ επέστρεψε στο σπίτι, βρήκε την Πούσινκα να την περιμένει στην πόρτα σαν σκυλί. Τελικά, μια βδομάδα μετά την είσοδό της στο σπίτι των ανθρώπων, η εξημερωμένη αλεπού είχε προσαρμοστεί τελείως. Καθόταν δίπλα στα πόδια της Τρουτ, όσο εκείνη δούλευε στο γραφείο της, της άρεσε να βγαίνει βόλτες μαζί της, να παίζει παιχνίδια αναζήτησης, ενώ άρχισε να κυλιέται στο χώμα με εκτεθειμένη την κοιλιά για να της τη χαϊδέψει.
Οταν η Πούσινκα γέννησε 6 κουτάβια, επέμενε να φέρνει πάλι και πάλι στην Τρουτ το ένα από αυτά, παρότι εκείνη το επέστρεφε και το έβαζε μαζί με τ' άλλα, μέχρι που η Τρουτ εγκατέλειψε την προσπάθεια. Τα κουτάβια μόλις μπόρεσαν να πατήσουν γερά στα πόδια τους, άρχισαν να τρέχουν για να υποδεχτούν την κυρία τους κάθε φορά που εκείνη έμπαινε στο δωμάτιο, όπου είχαν τη «φωλιά» τους. Τα μικρά πάντα κοιμούνταν χωρίς ανησυχία και φόβο.

...νυν φύλακας σκύλος

Ο δεσμός με την Πούσινκα μεγάλωνε καθώς περνούσε ο καιρός και το ζώο συμπεριφερόταν όλο και περισσότερο σαν σκύλος, κουνώντας χαρούμενα την ουρά του στο αφεντικό του, παρακολουθώντας την Τρουτ από το παράθυρο καθώς απομακρυνόταν κ.ο.κ. Μερικούς μήνες αργότερα, ήρθε η αδιαμφισβήτητη απόδειξη. Καθώς ένα βράδυ η Τρουτ διάβαζε ένα βιβλίο, η Πούσινκα άκουσε βήματα να πλησιάζουν. Αντί να κρυφτεί ή να αναζητήσει την προστασία της κυρίας της, η αλεπού κατευθύνθηκε προς τον κίνδυνο και δείχνοντας για πρώτη φορά απειλητική συμπεριφορά, άρχισε να γαβγίζει στον νυχτοφύλακα που είχε πλησιάσει, με γάβγισμα ακριβώς σαν ενός σκύλου - φύλακα. Οταν αντιλήφθηκε ότι ο νυχτοφύλακας δεν ήταν απειλή, σταμάτησε να γαβγίζει. Μόνο τρεισήμισι μήνες συμβίωσης χρειάστηκαν για να εμφανιστεί η σκυλίσια νομιμοφροσύνη προς τον άνθρωπο, σε αλεπούδες που ήταν προϊόν γενετικής επιλογής μόλις μιας δεκαπενταετίας!
Σαράντα τρεις γενιές έχουν περάσει μετά την Πούσινκα και οι σημερινές αλεπούδες του πειράματος του Μπελιάεφ είναι ακόμη πιο ήμερες και φιλικές. Οι επιστήμονες, αξιοποιώντας τα σύγχρονα τεχνικά μέσα, εντόπισαν ότι όλες οι γενετικές αλλαγές που διαφοροποιούν τις ήμερες αλεπούδες τους από τις άγριες, εντοπίζονται στο χρωμόσωμα 12 των αλεπούδων, σε σημεία ποσοτικού ελέγχου χαρακτηριστικών (QTL, Quantitative Trait Loci). Παραπέρα διερεύνηση έδειξε ότι οι μεταβολές στο DNA των QTL των αλεπούδων ήταν παρόμοιες με εκείνες των ήμερων σκυλιών. Μέσα από την επιλεκτική αναπαραγωγή μερικών δεκάδων γενεών, οι επιστήμονες πέτυχαν να μετατρέψουν στο γενετικό επίπεδο έναν άγριο κυνίδα σε σκυλάκι του καναπέ.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»

ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ Το αδυσώπητο κυνήγι του κέρδους και οι τραγικές συνέπειες

Παρά τις «φωνές» για την πληθώρα των υποχρεώσεων και την κόπωση των παικτών, η αύξηση των αγώνων είναι πρώτο μέλημα για τη FIFA

Eν μέσω δημοσιευμάτων που κατακλύζουν τα ευρωπαϊκά και παγκόσμια αθλητικά ΜΜΕ αυτή την περίοδο και στο επίκεντρο έχουν τα μεταγραφικά θέματα, και κυρίως τους πακτωλούς χρημάτων που τα συνοδεύουν, τη βδομάδα που πέρασε υπήρξαν δύο σοβαρές ειδήσεις, για διαφορετικά περιστατικά αλλά με κοινό παρονομαστή: Την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην «πίσω όψη» της απατηλής βιτρίνας του οικοδομήματος του εμπορευματοποιημένου ποδοσφαίρου. Μια όψη που, πίσω από τη λάμψη με την οποία αυτοί που προσδοκούν σε κέρδη από την πώληση του προϊόντος προσπαθούν να κρύψουν την πραγματικότητα, εγκυμονεί αρκετούς κινδύνους ακόμα και για την ίδια τη ζωή των ποδοσφαιριστών.

Η μία από τις δύο ειδήσεις αφορά τις δηλώσεις του Αργεντινού άσσου της δεκαετίας του '90 Ντανιέλ Μπατιστούτα, για τις συνέπειες στην υγεία του από την πίεση που είχε για διάκριση τα χρόνια που έπαιζε ποδόσφαιρο. Η άλλη, ακόμα πιο τραγική, αφορά την περίπτωση του νεαρού 20χρονου ποδοσφαιριστή του Αγιαξ, που κατέρρευσε στη διάρκεια φιλικού με τη Βέρντερ Βρέμης μετά από ανακοπή καρδιάς.

Μερική αναπηρία λόγω πίεσης

Ηταν πριν από μερικά χρόνια, το 2014, όταν η αποκάλυψη του προβλήματος υγείας που αντιμετώπιζε ο Αργεντινός βετεράνος επιθετικός, με σπουδαία καριέρα στην Ιταλία και ειδικότερα στη Φιορεντίνα, Γκαμπριέλ Μπατιστούτα, είχε προκαλέσει αίσθηση. Ο επονομαζόμενος και «Μπατιγκόλ», εξαιτίας της έφεσής του στο σκοράρισμα, είχε αποκαλύψει τότε ότι από το 2005 που σταμάτησε το ποδόσφαιρο υποφέρει από αφόρητους πόνους στα πόδια, που δεν τον αφήνουν να πάει ούτε από το δωμάτιό του στην τουαλέτα. Ακόμα μεγαλύτερη αίσθηση είχε κάνει η δήλωσή του πως είχε ζητήσει από τον προσωπικό του γιατρό να τον ακρωτηριάσει προκειμένου να ανακουφιστεί, κάτι που αρνήθηκε να κάνει ο γιατρός του. Μάλιστα, ο Μπατιστούτα είχε δηλώσει τότε πως δεν του αρέσει το ποδόσφαιρο και το βλέπει επαγγελματικά.

Eurokinissi

Η κατάθλιψη και τα ναρκωτικά αποτέλεσαν τη συνέχεια της ζωής του Βραζιάνου Αντριάνο, μετά την αποχώρηση από την ενεργό δράση

Τρία χρόνια μετά την τότε δήλωσή του και 12 χρόνια πλέον μετά την απόσυρση από την ενεργό δράση, το πρόβλημα παραμένει για τον Μπατιστούτα, αφού μιλώντας πρόσφατα στο επίσημο περιοδικό της FIFA εξήγησε πως περπατάει με δυσκολία και γενικότερα έχει τεράστιο πρόβλημα στις μετακινήσεις. Αυτή τη φορά όμως εμβάθυνε περισσότερο στις αιτίες που τον οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση: Τις απέδωσε στην πίεση που προέκυπτε από τα όσα απαιτούσε το ίδιο το ποδόσφαιρο, όπως είναι σήμερα διαμορφωμένο. Μια πίεση που όπως είπε ασκούσε και ο ίδιος στον εαυτό του, επηρεασμένος και αυτός απ' αυτή την πραγματικότητα, προκειμένου να «δίνει» όλο και περισσότερα.
«Παρόλο που μικρός δεν είχα μεγάλο ενδιαφέρον για το άθλημα, όταν μεγάλωσα το ποδόσφαιρο έγινε το απόλυτο πάθος μου, ζούσα και ανέπνεα γι' αυτό. Ομως τώρα η μεγάλη αλήθεια είναι πως για το λόγο ότι έδωσα πολλά περισσότερα από ό,τι το σώμα μου μπορούσε να δώσει, έχω φτάσει σε σημείο να δυσκολεύομαι να περπατήσω», έχει πει μεταξύ άλλων ο Μπατιστούτα. Οπως εξήγησε, κατά τη διάρκεια της καριέρας του στην Ιταλία, όπου φόρεσε τις φανέλες των Φιορεντίνα, Ρόμα, Ιντερ, και σε μια περίοδο που το ιταλικό ποδόσφαιρο ήταν στο «φόρτε» του, οι προπονήσεις ήταν υπερβολικά σκληρές, με αποτέλεσμα αυτό να τον επηρεάζει στη ζωή του και στη συμπεριφορά του. «Επαιζα στην Ιταλία όταν το ποδόσφαιρο της χώρας ήταν "στα πάνω του". Υπήρχε πίεση απ' όλους και από μένα τον ίδιο προς τον εαυτό μου. Ολοι μου μιλούσαν για το ποδόσφαιρο τόσο που έφτασα σε σημείο να το θεωρήσω βαρετό. Τώρα πλέον υπάρχουν οι συνέπειες που βιώνει το σώμα», τόνισε ο άλλοτε επιθετικός της Εθνικής Αργεντινής.

Σοκ από μια ακόμα κατάρρευση παίκτη

Λίγες μέρες μετά τις νέες δηλώσεις του Γκαμπριέλ Μπατιστούτα για το πρόβλημα υγείας του, από την Ολλανδία ένα περιστατικό που αφορούσε μία ακόμη κατάρρευση εν ώρα αγώνα ήρθε να προκαλέσει σοκ. Στη φιλική αναμέτρηση μεταξύ Αγιαξ και Βέρντερ Βρέμης, ο νεαρός παίκτης του πρώτου, Αμπντελάκ Νούρι, στο 72' της αναμέτρησης αισθάνθηκε έντονη αδιαθεσία και αφού κάθισε αρχικά στο έδαφος, σε δευτερόλεπτα κατέρρευσε χάνοντας τις αισθήσεις του. Οπως αποδείχθηκε λίγο αργότερα, είχε υποστεί ανακοπή καρδιάς και μπήκε στην εντατική. Οπως έγινε γνωστό λίγο αργότερα, από το περιστατικό υπήρξαν σοβαρές συνέπειες για τον παίκτη, αφού οι γιατροί διαπίστωσαν ότι έχει υποστεί μόνιμη και σοβαρή εγκεφαλική βλάβη. Η κατάστασή του παραμένει κρίσιμη για τις συνέπειες που θα έχει το συμβάν στη ζωή του ποδοσφαιριστή. Το συγκεκριμένο έρχεται να προστεθεί σε μια αλυσίδα παρόμοιων γεγονότων, με ακόμα και θανατηφόρα εξέλιξη, αλυσίδα που δυστυχώς τα τελευταία χρόνια αυξάνει τους κρίκους της στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο αλλά και γενικότερα στον παγκόσμιο αθλητισμό. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, ως αίτια έχουν αποδειχτεί προβλήματα υγείας τα οποία είτε δεν είχαν ανιχνευτεί, κάτι που δημιουργεί αρκετά ερωτήματα, είτε είχαν αποκρυφθεί εξαιτίας των συμφερόντων που παίζονταν από μια πιθανή μεταγραφή ή γενικά την καριέρα ενός παίκτη.

Αμείλικτες οι λογικές του κέρδους

Η πίεση για την επιτυχία προς τον ίδιο του τον εαυτό επέφεραν τα προβλήματα υγείας για τον Γκαμπριέλ Μπατιστούτα

Πέρα από τις διαφορές ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις και τους όποιους ειδικούς παράγοντες που τις οδήγησαν προς το χειρότερο (π.χ. η νοοτροπία του Μπατιστούτα και παθολογικές αιτίες στην περίπτωση Νούρι), καμία από τις δύο δεν μπορεί να ειδωθεί ξεκομμένα από τις λογικές του κέρδους που επικρατούν σήμερα στο εμπορευματοποιημένο ποδόσφαιρο. Αλλωστε, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο ότι συνεχώς πληθαίνουν οι φωνές διαμαρτυρίας από τους ίδιους τους παίκτες, τους προπονητές, τους αθλίατρους, για τις συνέπειες της κόπωσης στην ψυχολογική και σωματική υγεία των παικτών ως αποτέλεσμα της κατάστασης που επικρατεί.
Πίεση και άγχος για την επιτυχία, απαιτήσεις για το αποτέλεσμα από τους επιχειρηματίες και τις πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στο χώρο, υπερβολική κόπωση από τις συνεχιζόμενες υποχρεώσεις και φυσικά οι τρόποι για να νικηθούν τα παραπάνω (π.χ. αναβολικά), είναι μερικά από τα κομμάτια που συνθέτουν το «παζλ» ενός ποδοσφαίρου - προϊόντος προς εκμετάλλευση και απόκτηση κέρδους. Ενός προϊόντος του οποίου οι κυρίαρχες λογικές, του κέρδους, της επιτυχίας, της δόξας, «μπολιάζουν» ακόμα και τις μικρές ηλικίες. Και εδώ, οι αποκαλύψεις για τον τρόπο δουλειάς και την πίεση που ασκείται στα παιδιά στις ποδοσφαιρικές ακαδημίες συγκεκριμένων πρωτοκλασάτων συλλόγων δείχνουν ξεκάθαρα τι κατάσταση επικρατεί.
Σε ένα ποδόσφαιρο που δεν έχει καμία σχέση με τον πραγματικό αθλητισμό δεν χωρούν ευαισθησίες και προβληματισμοί για τα όσα συμβαίνουν. Τα παχυλά συμβόλαια (ιδιαίτερα στους πρωτοκλασάτους παίκτες) αποτελούν το «νήμα» ώστε οι ίδιοι οι παίκτες να δεθούν με αυτές τις λογικές, που είναι αμείλικτες, όπως και το ίδιο το κυνήγι του κέρδους. Δεν είναι τυχαίο ότι την ώρα που οι διαμαρτυρίες για τις πολλές και χωρίς διακοπή αγωνιστικές υποχρεώσεις των παικτών πληθαίνουν, η ίδια η Παγκόσμια Συνομοσπονδία Ποδοσφαίρου (FIFA), ενόψει του Μουντιάλ 2026 και της προοπτικής να διεξαχθεί αυτό σε τρεις χώρες, ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικό, με ιδιαίτερα προσοδοφόρες για τα σχέδια της αγορές, εξήγγειλε σχέδιο «αναβάθμισης», με αύξηση των ομάδων σε 48, που σημαίνει και περισσότερους αγώνες...

ΕΠΙΣΚΟΠΙΑΝΑ-κλήρωση της λαχειοφόρου αγοράς

Στη σημερινή εκδήλωση του συλλόγου Επισκοπιανών <<Ιωάννης Καποδίστριας>>, έγινε η κλήρωση της λαχειοφόρου αγοράς. Οι αριθμοί που κερδίζουν είναι οι εξής. 1ος λαχνός,νούμερο 0872 κερδίζει μία δωροεπιταγή, 2ος λαχνός,νούμερο 2472, κερδίζει ένα κινητό. 3ος λαχνός, νούμερο 0735 κερδίζει ένα tablet. Και τελευταίος λαχνός, νούμερο 0545, κερδίζει ένα Laptop.

Η καπιταλιστική Ελλάδα και η αστική προπαγάνδα περί «τελευταίας Σοβιετίας»

Γράφει ο Νίκος Μόττας*απο το ΑΤΕΧΝΩΣ

Ένα επιχείρημα που τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης αναπαράγεται συχνά από κύκλους της αστικής τάξης (κόμματα, μέσα ενημέρωσης, ακαδημαϊκούς κλπ.) είναι αυτό που χαρακτηρίζει την Ελλάδα ως «τελευταία Σοβιετία της Ευρώπης». Ένα πρόσφατο κρούσμα αυτής της προπαγάνδας ήταν ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο protagon από τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Αρ. Χατζή υπό τον τίτλο «Η τελευταία κομμουνιστική χώρα της Ευρώπης» (6/7/2017). Ασχέτως αν το εν λόγω άρθρο είχε σκωπτικό ή μη χαρακτήρα, το βέβαιο είναι ότι εντάσσεται σε μια προσπάθεια να ενδυθεί με το μανδύα της δήθεν ακαδημαϊκής-επιστημονικοφανούς εγκυρότητας ένα κολοσσιαίο ψέμα.

Έτσι χτίζεται, άλλωστε, ο ιδεολογικός λόγος της αστικής τάξης: πάνω σε επιστημονικοφανείς σοφιστείες που, όπως στις περιπτώσεις των εκπροσώπων του «νέου κύματος» στην ιστοριογραφία κ.κ. Μαραντζίδη-Καλύβα, έτσι και στην περίπτωση του καθ. Χατζή, επιχειρούν να δικαιώσουν το εκμεταλλευτικό καπιταλιστικό σύστημα.

Στο πλαίσιο αυτό, το ιδεολόγημα περί «τελευταίας Σοβιετίας» εκφράζει την πρεμούρα της κυρίαρχης αστικής τάξης αφενός να αποπροσανατολίσει την λαϊκή γνώμη περί του πραγματικού χαρακτήρα της οικονομικής κρίσης ως συστημικής κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος (κρίση υπερσυσσώρευσης) και αφετέρου να συκοφαντήσει στις συνειδήσεις πλατιών λαϊκών μαζών- και ιδιαίτερα της νεολαίας- τις έννοιες του «σοσιαλισμού-κομμουνισμού». Για να το πετύχουν αυτό, οι πάσης φύσης απολογητές της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, προβαίνουν συνειδητά σε λαθροχειρίες και διαστρεβλώσεις.

ΤΟ… «ΚΡΑΤΟΣ-ΣΟΒΙΕΤ»

Κυρίαρχο ρόλο στην επιχειρηματολογία των πραιτωριανών του καπιταλισμού έχει η έννοια του «κράτους». Αφιερώνουν τόνους μελάνι γράφοντας για το «υπερτροφικό δημόσιο», το υποτιθέμενο «κράτος-Σοβιέτ», ταυτίζοντας ξεδιάντροπα το κράτος με τον… σοσιαλισμό! Βέβαια, αποσιωπούν σκόπιμα την ουσία: τον ταξικό χαρακτήρα του κράτους. Αποσιωπούν ότι το ελληνικό κράτος, από την σύσταση του μέχρι σήμερα, είναι το κράτος της αστικής τάξης, έχει ταξικό πρόσημο και αποτελεί όργανο ταξικής κυριαρχίας.

«Το κράτος», έγραφε ο Ένγκελς, «γεννήθηκε από την ανάγκη χαλιναγώγησης των ταξικών αντιθέσεων και επειδή ταυτόχρονα γεννήθηκε μέσα στη σύγκρουση των τάξεων αυτών, είναι κατά γενικό κανόνα κράτος της πιο ισχυρής, οικονομικά κυρίαρχης τάξεως, που με τη βοήθεια του κράτος γίνεται και πολιτικά κυρίαρχη και αποκτά έτσι νέα μέσα για την καθυπόταξη και την εκμετάλλευση της καταπιεζόμενης τάξης»(Φ.Ένγκελς, «Η καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κράτους», Σύγχρονη Εποχή, 2013). Δε μιλάμε, επομένως, αφηρημένα και αόριστα για ένα ταξικά «ουδέτερο» κράτος, αλλά για «το κράτος τους», που διαθέτει όλους εκείνους του μηχανισμούς που διασφαλίζουν την κυριαρχία της αστικής τάξης.

Την πραγματικότητα αυτή εξηγούσε ο Λένιν πριν από 99 χρόνια γράφοντας: «Δεν υπάρχει κανένα κράτος», έγραφε ο Λένιν, «έστω και το πιο δημοκρατικό, που να μην έχει στο σύνταγμα του παραθυράκια και επιφυλάξεις, που εξασφαλίζουν στην αστική τάξη τη δυνατότητα να κινητοποιεί στρατεύματα ενάντια στους εργάτες, να κυρήσσει στρατιωτικό νόμο κλπ. σε περίπτωση “διατάραξης της τάξης”, στην πραγματικότητα σε περίπτωση που η εκμεταλλευόμενη τάξη “παραβιάζει” το καθεστώς της σκλαβιάς της και κάνει προσπάθειες να φέρεται όχι δουλικά» (Β.Ι. Λένιν, «Η προλεταριακή επανάσταση κι ο αποστάτης Κάουτσκι», Σύγχρονη Εποχή, 2005).

Το αντεπιστημονικό επιχείρημα, λοιπόν, ότι υπάρχει ένα «κράτος-Σοβιέτ» που εμποδίζει- δήθεν- την «ιδιωτική πρωτοβουλία», την «επιχειρηματικότητα», τις «επενδύσεις» κλπ, είναι απάτη πρώτου μεγέθους. Ο καθηγ. Χατζής και οι ιδεολογικά ομογάλακτοι του, στην προσπάθεια τους να δικαιώσουν το καπιταλιστικό σύστημα, αποσιωπούν:

1. Ότι εδώ και περισσότερα από 100 χρόνια, δημόσιος και ιδιωτικός τομέας λειτουργούν ουσιαστικά ως ενιαίος μηχανισμός στο πλαίσιο ενός κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού. Στον κρατικομονοπωλιακό καπιταλισμό, λόγω της σύμφυσης κράτους – μονοπωλίων, τα όρια, ανάμεσα στο τμήμα της αστικής τάξης που ασχολείται με την πολιτική και στους ιδιοκτήτες, μάνατζερ, άλλα ανώτερα διευθυντικά στελέχη των μονοπωλίων, γίνονται όλο και πιο δυσδιάκριτα. Οι όποιοι κραδασμοί στο πεδίο των ιδιωτικών επιχειρήσεων απορροφώνται από το αστικο- καπιταλιστικό κράτος.
   Το κράτος των καπιταλιστών χρησιμοποιείται επομένως συμπληρωματικά για τη διόγκωση των μονοπωλίων, υπογράφει συμβάσεις με μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, τους τρέφει με προγράμματα κρατικών προμηθειών, κοινοτικά κονδύλια κλπ.
2. Ότι πίσω απ’ το επιχείρημα περί «λιγότερου κράτους», κρύβεται η πρεμούρα τμημάτων της αστικής τάξης για την ιδιωτικοποίηση όσων κοινωνικών παροχών έχουν παραμείνει δημόσιες. Με λίγα λόγια, το ολοκληρωτικό ξεπούλημα στο μεγάλο κεφάλαιο ακόμα και των στοιχειωδών κοινωνικών παροχών. Εάν, όπως λένε, η Ελλάδα ήταν πράγματι «σοβιετικού/κομμουνιστικού τύπου κράτος» τότε οι παροχές Υγείας και Παιδείας, η Κοινωνική Ασφάλιση, θα έπρεπε να είναι προσβάσιμες και δωρεάν για το σύνολο του πληθυσμού. Συμβαίνει όμως το ακριβώς αντίθετο.
   Εάν, όπως λένε, η Ελλάδα ήταν πράγματι… «κομμουνιστική χώρα» τότε η Κοινωνική Ασφάλιση θα κάλυπτε το σύνολο των εργαζόμενων και τις οικογένειες τους, όπως συνέβαινε στην ΕΣΣΔ. Επειδή όμως η Ελλάδα είναι το αντίθετο, είναι μια καπιταλιστική χώρα ενταγμένη επί τριακονταετία στην ΕΟΚ-ΕΕ, μεγάλο ποσοστό των εργαζομένων είναι ανασφάλιστοι (από το 29,7% λίγο πριν το 2010, στο 40,5% στα τέλη του 2013 και 25% στα τέλη του 2014 μέχρι σήμερα, Στοιχεία: ΙΝΕ-ΓΣΕΕ).
3. Ότι σε περιόδους καπιταλιστικής ύφεσης οι ίδιες οι αστικές κυβερνήσεις κρατικοποιούν χρεωκοπημένες επιχειρήσεις τις οποίες, αφού «εξυγιάνουν», παραδίδουν και πάλι στα χέρια των μονοπωλίων και του ιδιωτικού τομέα. Να θυμηθούμε, για παράδειγμα, τον «Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων» των αρχών της δεκαετίας του ’80; Να θυμηθούμε τις κρατικές επενδύσεις σε δημόσιες εταιρείες (ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΕΛΠΕ κλπ.) που στην συνέχεια ξεπουλήθηκαν σε ιδιωτικά κεφάλαια; Να θυμηθούμε, μήπως, τη μετατροπή των επιδομάτων ανεργίας σε επιδόματα απασχόλησης ώστε να έχουν φθηνό εργατικό δυναμικό οι επιχειρηματίες με χρήματα του κοινωνικού προϋπολογισμού (ΟΑΕΔ);
   

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Αφού είδαμε, λοιπόν, σε ποιόν ανήκει «το κράτος τους», ας δούμε και σε ποιόν ανήκει η οικονομία της χώρας. Αν δεχθούμε το «αφήγημα» του κ.Χατζή και των ιδεολογικών του συνοδοιπόρων, τότε τα μέσα παραγωγής στην Ελλάδα βρίσκονται, λογικά, υπό… εργατικό-λαϊκό έλεγχο! Έτσι συμβαίνει στις «σοβιετίες»: τα κλειδιά της οικονομίας τα έχουν οι παραγωγοί του πλούτου και όχι η παρασιτική τάξη των κεφαλαιοκρατών. Ας αφήσουμε, λοιπόν, τους ίδιους τους αριθμούς να «μιλήσουν» για την πραγματικότητα στην… «τελευταία κομμουνιστική χώρα της Ευρώπης», όπου:

1. 565 έλληνες κατέχουν περιουσία ύψους 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων, την στιγμή που 6.3 εκατομμύρια συμπατριώτες τους ζουν στο όριο της φτώχειας ή κάτω απ’ αυτό (Στοιχεία UBS, Γραφ. Προϋπολογισμού της Βουλής).
2. Την περίοδο 1980-1997 τα ποσοστά κέρδους του κεφαλαίου στον επιχειρηματικό τομέα της ελληνικής οικονομίας διατηρήθηκαν με αυξανόμενη τάση πάνω από το 23%. Την ίδια περίοδο στην ίδια την ΕΟΚ/ΕΕ το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπέρασε το 14,6%. (Στοιχεία: ΟΟΣΑ, 1997,1999).
3. Σε περίοδο 17 χρόνων (1990-2007) τα κέρδη των ιδιωτικών επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 28 φορές. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 έφταναν τα 575 εκατ. Ευρώ και το 2007 είχαν αγγίξει τα 16 δις ευρώ (Στοιχεία ICAP).
4. Κατά την ίδια περίοδο (1990-2007), την ώρα που τα κέρδη των μονοπωλίων αυξάνονταν με γεωμετρική πρόοδο, οι εργαζόμενοι είδαν αύξηση των κατώτατου μισθού κατά μολις …1%. Δηλαδή στα επίπεδα της δεκαετίας του 1980. Σε μια δεκαπενταετία (1984-1997, κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και πάλι ΠΑΣΟΚ) η μείωση των πραγματικών αποδοχών του των εργαζομένων άγγιξε το 17,3%, παρά τις σύντομες περιόδους ονομαστικών αυξήσεων της αγοραστικής δύναμης των μισθών.
5. Κατά την περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης, την ίδια στιγμή που μισθοί, συντάξεις και εργασιακά δικαιώματα κυριολεκτικά τσακίζονταν, οι 500 πιο κερδοφόρες ελληνικές επιχειρήσεις έβλεπαν αύξηση κερδών κατά 18,2% (2011), δηλαδή 25 δις ευρώ περισσότερα κέρδη σε σχέση με το 2010 (Στοιχεία ICAP, 2012).
6. Μονοπωλιακοί και τραπεζικοί όμιλοι κατέχουν συσσωρευμένο πλούτο που στο σύνολο του φτάνει τα 1.1 τρισεκατομμύρια ευρώ (700 δις οι τραπεζικοί όμιλοι και 400 δις μονοπώλια και πολυεθνικές). Την ίδια ακριβώς στιγμή που το ζάμπλουτο ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο απολαμβάνει περί τις 60 φοροαπαλλαγές (Νόμος 27/1975) και ο κατώτατος μισθός βυθίζεται σε κάτω από 500 ευρώ για τον εργαζόμενο πολίτη.

Με βάση τα παραπάνω, ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι δε μιλάμε- γενικά και αόριστα- για μια οποιαδήποτε οικονομία, αλλά για «την οικονομία τους», την οικονομία που βρίσκεται στα χέρια του κεφαλαίου, την οικονομία των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και των ιδιωτικοποιήσεων, της μείωσης του λεγόμενου «μη μισθολογικού κόστους», της «ευελιξίας» στην αγορά εργασίας, της φθηνής εργατικής δύναμης, των ομαδικών απολύσεων.

Αυτήν την οικονομία υπηρετούν διαχρονικά οι αστικές ελληνικές κυβερνήσεις, είτε φιλελεύθερης-νεοφιλελεύθερης (Νέα Δημοκρατία), είτε σοσιαλδημοκρατικής (ΣΥΡΙΖΑ) διαχείρισης. Είναι η ίδια ακριβώς οικονομία που «Γεωργιάδηδες» και «Πολάκηδες», «Μητσοτάκηδες» και «Τσίπρες», υπηρετούν, από διαφορετικά πολιτικά μετερίζια μεν, για τα συμφέροντα της ίδιας όμως κυρίαρχης τάξης: Της αστικής τάξης.

Η Ελλάδα που περιγράψαμε παραπάνω, η Ελλάδα που σήμερα βιώνει τα μνημόνια της εξαθλίωσης, είναι η Ελλάδα:

της ΕΟΚ/ΕΕ, της Συνθήκης του Μάαστριχτ των τεσσάρων ελευθεριών (ελευθερία κίνησης κεφαλαίων, εμπορευμάτων, υπηρεσιών, εργατικού δυναμικού), της Συνθήκης της Λισαβόνας, είναι η Ελλάδα της ελεύθερης αγοράς. Είναι η Ελλάδα των μεγαλοβιομηχάνων, του ΣΕΒκαι των εφοπλιστών, των μονοπωλιακών ομίλων και του μεγάλου κεφαλαίου.

Η ίδια Ελλάδα του κράτους των καπιταλιστών, του κράτους-«αιμοδότη» του κεφαλαίου, που κάνει μπιζνες με ντόπια και ξένα μονοπώλια (βλέπε Siemens, Deutsche Telecom, Cosco, Fraport κλπ.), την ίδια ακριβώς στιγμή που σαρώνει εργασιακά δικαιώματα, πετσοκόβει μισθούς, συντάξεις και προνοιακά επιδόματα, βάζει λουκέτο σε σχολεία και νοσοκομεία και εντείνει τη φορομπηχτική πολιτική ενάντια στα λαϊκά στρώματα. Πρόκειται για την ίδια Ελλάδα-μέλος της ΝΑΤΟϊκής ιμπεριαλιστικής συμμαχίας, για στρατιωτικές δαπάνες της οποίας δίνει το 2,32% του ΑΕΠ ετησίως.

Αυτή είναι «η Ελλάδα τους». Ενα πράγμα όμως είναι σίγουρο: Ότι ζούμε τα κοιλοπονήματα της Ιστορίας και πως ο 21ος αιώνας θα είναι αιώνας νέων σοσιαλιστικών επαναστάσεων. Και τότε, σαν η εργατική τάξη ξυπνήσει μονομιάς, θα ρθει ανάποδα ο ντουνιάς.

* υποψήφιος Διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών και Ιστορίας.