Ξεφτισμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις

 Ξεφτισμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις

Εν αρχή ήρθε το χάλκινο μετάλλιο.

Χάλκινη η Κορακάκη, ψεύτικη η ακρογιαλιά.
Ψεύτικο και το μεγαλείο, που σου μάθαν στο σχολείο. Κι εγώ ξένος μετανάστης σου Ελλάς.
Κι ευτυχώς που δεν αξιοποιήσαμε τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις και μας έμειναν αμανάτι να σαπίζουν, για να στεγάζουν σήμερα στοιβαγμένες προσφυγικές ψυχές, της γης τους κολασμένους, που καίγονται στα καζάνια της επίγειας κόλασης και του καπιταλισμού που σαπίζει.

Κι όσο για σκοπευτήρια, έχουμε αυτό της Καισαριανής, για να τουφεκίζουμε τους απάτριδες, που υπεράσπισαν την πατρίδα, τραγουδώντας στίχους της Διεθνούς, και για να φτιάχνει τη λεζάντα του ο Τσίπρας. Δε χρειάζονται περσότερα. Οι αθλητές μπορούν να προπονούνται σε νταμάρια, όπου δεν υπάρχουν κόκαλα απάτριδων να τρίζουν, καθώς τα τιμούν Πασόκοι, για να τους ανατριχιάζουν (τους αθλητές, οι Πασόκοι, παλιοί και νέοι, είναι χοντρόπετσοι και δεν έχουν πρόβλημα).

Κι αν ισχύουν όλα αυτά με το χάλκινο, φαντάσου τώρα με το χρυσό, που ήρθε να χρυσώσει το χάπι και να ρίξει λίγη χρυσόσκονη στη μίζερη καθημερινότητά μας, για να την καλλωπίσει. Ξεφτισμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις...

Μαύρα κοράκια με νύχια γαμψά πέφτουν τώρα πάνω στην Κορακάκη και το μετάλλιό της, για να καρπωθούν μέρος από τη λάμψη του, τη δόξα και την υπεραξία που μπορεί να τους προσφέρει στην αγορά. Και μας πυροβολούν κατά ριπάς σα στόχους, από τα 10 και τα 25 μέτρα, από τηλεόραση και διαδίκτυο, για να φουσκώσουν τα στήθη μας -και προπαντός τα μυαλά μας- από εθνική περηφάνια. Φάτε μάτια-ψάρια και θεάματα χωρίς άρτο. Τσιμπήστε κι έναν αθλητικό θρίαμβο στο διάλειμμα από τα απανωτά χαστούκια που τρώμε στην πραγματική ζωή, σαν γεύση από τη ζωή που δε ζήσαμε. Και ούτε πρόκειται, όσο δε βάζουμε σαν δικό μας στόχο, τακτικό, στρατηγικό και γενικώς, να σηκώσουμε κεφάλι, τον κώλο μας από τον καναπέ και να υψωθούμε στον ουρανό για τη δική μας έφοδο.

Έλα να πρασινίσουμε...

Κατά τα άλλα, οι αγώνες του Ρίο είναι μια υπέροχη μπίζνα και μια ωραία ατμόσφαιρα, (όπως στο τένις ανδρών, όπου πλακώθηκαν Αργεντίνοι και Βραζιλιάνοι), με ειδυλλιακά, γαλαζοπράσινα νερά, όπως στην ολυμπιακή πισίνα, όπου οι αθλητές καλούνταν να βουτήξουν με το ζόρι, κι ας φοβούνταν για τη σωματική τους ακεραιότητα (έλα να πρασινίσουμε, που τραγουδούσε και ο Χάρρρυ Κλυνν), πνεύμα (ολυμπιακό, αρχαίο, αθάνατο) και ηθική. Όπως για παράδειγμα στην κολύμβηση γυναικών, όπου η Αμερικανίδα ολυμπιονίκης αρνήθηκε να δώσει το χέρι της στη Ρωσίδα, που βγήκε δεύτερη, εξασφαλίζοντας στο παρά πέντε τη συμμετοχή της στους αγώνες. Ενώ το κοινό την αποδοκίμαζε ρυθμικά, την έκανε να βάλει τα κλάματα και να δηλώσει πως δεν περίμενε να ζήσει την αθλητική εκδοχή του ψυχρού πολέμου, εικοσιπέντε χρόνια μετά το τέλος του. Αλλά είναι συνηθισμένη από τέτοιους πολέμους (παρά κι ενάντια στο συμβολισμό του επιθέτου της), γεννημένη γαρ το 94' στο Γκρόζνι της Τσετσενίας...

Πραγματικό κλαυσίγελος όσα έγιναν στο Ρίο με την Εφίμοβα

Οι "βδέλλες" στο κορμί του Φελπς όμως δε φαίνεται να ενοχλούν και να αναστατώνουν κανέναν. Στο κάτω-κάτω, δεν έχει αποδειχτεί επιστημονικά πως οι βεντούζες δίνουν πλεονέκτημα με παράτυπο τρόπο στους αθλητές. Και μην ξεχνάτε (όσοι διαβάζετε Αστερίξ) πως στην Ελλάδα επιτρέπεται να κλέβει κανείς χύτρες με μαγικό ζωμό, από καλύβες εκεί κάτω, όπου η πόρτα δεν κλείνει πολύ καλά και κανείς δεν τις φυλάει τη νύχτα.

Μην είστε καχύποπτοι. Μπορεί να είναι από εκείνη τη σκηνή στο Stand By Me

Και το ολυμπιακό δελτίο είναι γεμάτο από τέτοιες λεπτομέρειες, προσωπικές ιστορίες και διάφορες μικρές ειδήσεις, που σχεδόν δεν προλαβαίνει να τις καταγράφει κανείς.
Αθλητές που αποκλείονται λόγω μέθης.
Άλλοι που θέλουν να εξεμέσουν, όχι από το ποτό και τα μεθεόρτια της μέθης,αλλά με τους πανηγυρισμούς των νικητών.
Τενίστες, που πρέπει να παίξουν τρεις αγώνες σε μια μέρα (αλλά δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι τα βγάζουν πέρα γιατί ντοπάρονται, εκτός κι αν είναι Ρώσοι).
Αμερικανοί μπασκετμπολίστες (αυτοί κι αν είναι καθαροί, αφού δεν τους ελέγχουν ποτέ, βάση νόμου και ειδικής συμφωνίας με το ΝΒΑ) που μπερδεύουν τα σπα με τους οίκους ανοχής. Κάπως σαν κι αυτούς που πιάνονται στα πράσα και δηλώνουν παραπλανημένοι, γιατί νόμιζαν πως πήγαιναν για ένα απλό μασάζ.
Έλληνες αθλητές που έχουν κάθε δίκιο να εξοργίζονται με την υποκρισία της πολιτικής ηγεσίας που είναι θερμός υποστηρικτής των φωτογραφιών με ολυμπιονίκες. Ακόμα κι αν είναι πιο ανορθόγραφοι κι από χρυσαυγίτες (ή μάλλον το πρώτο, λόγω του δεύτερου).

Οι δύο όψεις του καπιταλιστικού Μεσαίωνα

Ένας πολιτισμένος δυτικός κόσμος, που καταφέρνει να  σοκάρεται ταυτόχρονα με το μαντίλι και το παντελόνι μιας Αιγύπτιας, αλλά και με το ανάρμοστο μίνι μιας Αγγλίδας παρουσιάστριας.
Περνιέται όμως για προοδευτικός κι απελευθερωμένος, επειδή υπάρχουν κάποια περιστατικά, όπως η πρόταση γάμου μιας Βραζιλιάνας που ήταν στους υπεύθυνους της διοργάνωσης. προς την αγαπημένη της, που συμμετείχε ως αθλήτρια στο τουρνουά ράγκμπι.

Αγάπη μόνο

Κι έτσι περνάνε σε δεύτερη μοίρα ιστορίες όπως της 41χρονης γυμνάστριας (σε ένα άθλημα όπου θεωρείσαι βετεράνος μετά τα είκοσι), που συνέχισε για το παιδί της, που έπασχε από μια σπάνια και επιθετική νόσο.
Και πτυχές της ισότητας, όπως της περιβόητης χάκα, του καθηλωτικού πολεμικού χορού των Νεοζηλανδών, που τον χορεύουν πριν από κάθε αναμέτρηση, και τους μιμήθηκαν κι οι Νεοζηλανδές αθλήτριες του ράγκμπι, άσχετα αν έχασαν στον τελικό από τις γειτόνισσές τους.

Και για επίλογος το πιο σουρεαλιστικό απ' όλα. Ένας δικαστής στο Ρίο ανέστειλε την απαγόρευση διαδηλώσεων πολιτικού χαρακτήρα στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις και απαγόρευσε την καταστολή τος από την αστυνομία, που εκδιώκει τους διαδηλωτές. Αρκεί αυτοί οι τελευταίοι να εκδηλώνονται με μπλουζάκια, πλακάτ, συνθήματα και με άλλες τέτοιες ειρηνικές μορφές.

Είδες σφε αναγνώστη τι σου είναι η αστική δημοκρατία; Δε φοβάται κανέναν και τίποτα. Ούτε καν τους Ρώσους που τη γλίτωσαν και συμμετέχουν στους αγώνες (ένα ποσοστό 70% από τα μέλη της αρχικής αποστολής).

Υγ:  κερασάκι στην τούρτα, το βραζιλιάνικο τρολάρισμα στην αμερικανίδα τερματοφύλακα, που είχε κάνει δηλώσεις για το πόσο επικίνδυνη είναι η Βραζιλία εξαιτίας του ιού. Το κοινό λοιπόν φώναζε το όνομα του ιού ρυθμικά, κάθε φορά που η μπάλα πήγαινε στα πόδια της (ή τα χέρια της).
Πατήστε το σύνδεσμο, για να δείτε το βίντεο.

   Πίσω από τη λάμψη του χρυσού

Από Σφυροδρέπανος στο Αυγ 10, 2016 Αθλητικά

Γράφει ο Βασίλης Κρίτσας //

Ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός. Κι ό,τι είναι χρυσός, δεν αρκεί για να χρυσώσει το χάπι και να κρύψει πίσω από τη λάμψη του την πραγματικότητα.
Η Άννα Κορακάκη είναι άξια συγχαρητηρίων, γιατί κατάφερε να πάρει δύο μετάλλια στη σκοποβολή, ένα χρυσό και ένα χάλκινο, μόλις στα είκοσι χρόνια της και έχει όλο το μέλλον μπροστά της. Παράλληλα, έγινε η πρώτη Ελληνίδα αθλήτρια που κατακτά δύο μετάλλια στην ίδια (Ολυμπιακή) διοργάνωση, χαρίζοντας στην Ελλάδα το πρώτο χρυσό της μετάλλιο μετά από το 2004 και τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Τότε που βρισκόμασταν στην κορύφωση της… αφήγησης (ή μάλλον του παραμυθιού) της ισχυρής Ελλάδας, του μεγάλου καλοκαιριού της και του σαξές στόρι της σε αθλητισμό κι οικονομία.
Αλλά πίσω από τη βιτρίνα και την ολυμπιακή ευφορία από το μεγάλο φαγοπότι των εταιριών, βρήκαμε το δημόσιο χρέος διογκωμένο, τις αθλητικές εγκαταστάσεις να σαπίζουν αναξιοποίητες -όταν δε στεγάζουν στοιβαγμένες ψυχές και το προσφυγικό δράμα- και την κρίση να πλησιάζει καλπάζοντας. Κι αν σήμερα ξύσουμε λίγο τη χρυσόσκονη των μεταλλίων, θα δούμε τη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού για τον ελληνικό αθλητισμό, που προσπαθούν επιμελώς να την αποκρύψουν -όταν δεν μπορούν να την επιχρυσώσουν, για να μη φαίνεται.
Η Κορακάκη δεν προπονούνταν σε κάποιο σκοπευτήριο, γιατί δεν υπάρχει καμία αντίστοιχη αθλητική εγκατάσταση στη χώρα μας (στην Ελλάδα τα σκοπευτήρια υπήρχαν για να εξουδετερώνονται οι “επικίνδυνοι απάτριδες”), αλλά σε ένα νταμάρι, με ειδικά διαμορφωμένο χώρο, που πρέπει να αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία (τουλάχιστον για την Ευρώπη). Τη μέρα που κέρδιζε το μετάλλιο, ο δήμος Δράμας έστελνε συνεργεία, για να γκρεμίσουν το συγκεκριμένο χώρο, πιθανότατα για να αποφύγει την ξεφτίλα -με τη δικαιολογία πως σχεδιάζει να κατασκευάσει έναν καινούριο, σύγχρονο χώρο.

Πώς να μην τραβάς τα μαλλιά σου με τέτοιες κωμικοτραγικές καταστάσεις

Οι Έλληνες αθλητές βλέπουν να κόβονται κάθε χρόνο τα κρατικά κονδύλια για τον αθλητισμό και ο προϋπολογισμός των ομοσπονδιών τους, που φυτοζωούν. Κι όταν τελικά πέφτουν λεφτά, δεν πάνε σε υποδομές για (αυτό που μάθαμε να λέμε, αλλά ποτέ δεν είδαμε στην πράξη) μαζικό, λαϊκό αθλητισμό, αλλά για παραγωγή πρωταθλητών, μεταλλίων και διακρίσεων, όπως κάποτε με την αμαρτωλή “ομάδα-όνειρο” της άρσης βαρών. Οι “ευγενείς χορηγοί” σπεύδουν να καλύψουν το κενό και να φτιάξουν τη λεζάντα τους, μόνο εφόσον υπάρχουν αρκετές πιθανότητες για διάκριση κι “ανταποδοτικό τέλος” στην “επένδυσή” τους. Καλή ώρα όπως με το χορηγό που έσπευσε να κλείσει συμφωνία με την Κορακάκη, και να επωφεληθεί από τη φήμη της.
Μαύρα κοράκια με νύχια γαμψά και τηλεοπτικά παπαγαλάκια πέφτουν πάνω στην Κορακάκη και το μετάλλιό της. Σπεύδουν να φουσκώσουν, τεχνητά με τρόμπες (και ακριβώς σαν τέτοιες) τα στήθη μας -και προπαντός τα μυαλά μας- με εθνική υπερηφάνεια. Ταΐζουν την τηλεοπτική (ή διαδικτυακή) κοινή γνώμη με κουτόχορτο, θριάμβους και επιτυχίες, που ανοίγουν μια χαραμάδα, ένα διάλειμμα από τα απανωτά χαστούκια της καθημερινότητας. Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει, η ελπίδα πεθαίνει τελευταία και διαρκώς έρχεται (ακόμα πιο μετά).
Ξεφτισμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις…

Βουλιμία

 Βουλιμία

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΧΟΛΕΒΑΣ • 10 Αυγουστου 2016

Βουλιμία

 Μάζευαν κι άρπαζαν, μα δε χόρταιναν ποτέ. Διαρκώς ζητούσαν κι άλλο. Στο τραπέζι χιλιάδες πιάτα με τα πιο νόστιμα φαγητά, κι όμως, μόνο που τα κοίταζες, σ’ έπιανε το στομάχι σου. Κρέατα, ψάρια, σάλτσες, ζυμαρικά, λίπη, όσπρια, λαχανικά, μπαχαρικά, παγωτά, όλα ανακατεμένα. Κάθε λίγο και λιγάκι, έκαναν τις πιο απίθανες παραγγελίες. Τελείωνε το ένα γεύμα και καλούσαν το γκαρσόνι, για να τους φέρει το επόμενο.

  

Το υπηρετικό προσωπικό, κάθε βράδυ, έβαζε τ’ αποφάγια και τα κόκαλα σε μαύρες σακούλες σκουπιδιών. Το πρωί τις άδειαζαν και μοίραζαν τα «προϊόντα» σε ειδικές συσκευασίες, με διαφορετικές ετικέτες. Ηταν έτοιμα να πουληθούν. Είχαν στήσει, μάλιστα, κι έναν ολόκληρο μηχανισμό διαφήμισης για τ’ αποφάγια τους!

  

Ενίοτε, διοργάνωναν φανταχτερές εκδηλώσεις, με την κατάλληλη μουσική υπόκρουση και τα απαραίτητα χαμόγελα. Οι κυρίες των κυρίων «χάριζαν» μικρές ποσότητες στους πολύ ταλαιπωρημένους. «Δάκρυζαν» για τον άδικο τούτο κόσμο. Αργότερα, γυρνούσαν στο τραπέζι, αφιέρωναν (για… ποικιλία) λίγα λεπτά στις «περιπέτειες των δυστυχισμένων» κι άρχιζαν το επόμενο φαγοπότι.

  

Οι συμμετέχοντες στο τραπέζι δεν είχαν σταθερό αριθμό. Τρωγοπίναν, αντάλλασσαν φιλοφρονήσεις και μαχαιριές, το ίδιο μαχαίρι για το φαγητό, το ίδιο για τις μαχαιριές. Δεν είχαν κανένα, απολύτως, πρόβλημα να το χρησιμοποιούν και για τις δυο «δουλειές». Τα τραύματα, για ορισμένους, ήταν ανεπανόρθωτα κι έχαναν τη θέση τους.

  

Έναν ξεχωριστό ρόλο, σ’ αυτή την ιστορία, είχαν τα «χρυσά γκαρσόνια». Η διαδρομή απ’ την κουζίνα μέχρι το τραπέζι ήταν πολύ προσοδοφόρα. Μια μικρή «κλεψιά» δεν άφηνε κανένα σημάδι. Τα πιο «ξύπνια», δε, έκαναν και συμφωνίες με τους συμμετέχοντες του τραπεζιού. Έτσι, πού και πού, έδιναν και καμιά μαχαιριά, φυσικά με την απαραίτητη αμοιβή.

 Η πείνα των μελών του μεγάλου τραπεζιού ήταν ανεξέλεγκτη. Ορισμένες φορές αδυνατούσαν να δουν ο ένας τον άλλον! Τα ψυγεία γεμάτα, οι αποθήκες γεμάτες και το τραπέζι έμοιαζε μ’ ένα βουνό από πιάτα και φαγητά! Ήθελε προσπάθεια για να διακρίνεις ανθρώπινο πρόσωπο ή σώμα. Οι μαχαιριές – ανάμεσα στ’ αποφάγια, τις καρέκλες και τις κοιλιές τους – πολλαπλασιάζονταν. Οι συμμετέχοντες λιγόστευαν. Οι χαμένοι κατηγορούσαν τα «χρυσά γκαρσόνια» για την …απληστία τους!

  Τότε, η αγορά με τ’ αποφάγια περνούσε κρίση. Οι κερδισμένοι τρώγανε όλο και πιο πολύ, συνεπώς τ’ αποφάγια και τα κόκαλα ήταν περισσότερα. Έλα, όμως, που ελάχιστοι, πια, μπορούσαν να τ’ αγοράσουν! Είχαν αρπάξει από παντού! Δεν ήταν, όμως, διατεθειμένοι να χάσουν. Σ’ αυτές τις συνθήκες οι διορισμένοι «ρυθμιστές» αναλάμβαναν δράση. Αγόραζαν, σε πολύ υψηλή τιμή, τις αποθήκες που είχαν κηρύξει πτώχευση. Πού έβρισκαν τα χρήματα; Μα, «φυσικά» απ’ τους φόρους των πολλών!

 Έκαναν τα απαραίτητα μερεμέτια και τις πουλούσαν, μετά από λίγο διάστημα, στην ελάχιστη τιμή, στους συμμετέχοντες στο μεγάλο τραπέζι. Οι «ρυθμιστές» έταζαν, στους πολλούς, καλύτερης ποιότητας αποφάγια και μερικά κόκαλα δωρεάν. Τελικά, ούτε το ένα δέκατο δεν έφτανε στα χέρια τους. Η «ρύθμιση» είχε έναν και μοναδικό σκοπό: Να εξασφαλιστεί η καλή λειτουργία του τραπεζιού.

 Χρόνια και χρόνια, η ίδια ιστορία έκανε «κύκλους». Τίποτα, όμως, δε μπορούσε να σταματήσει την αθεράπευτη βουλιμία τους. Η δικαιολογία με τα …άπληστα «χρυσά γκαρσόνια», με τον καιρό, μόνο ως ανέκδοτο μπορούσε να εκληφθεί. Οι μάσκες των «ρυθμιστών» όλο και ξεθώριαζαν. Πολλοί άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι η ευθύνη βρίσκεται στο …τραπέζι. Η «κοινωνική συνοχή» διαταράχθηκε. Τότε να δεις τι πάθανε…

Ριζοσπάστης

«Η ΛΕΓΟΜΕΝΗ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ»

   «Η ΛΕΓΟΜΕΝΗ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ»

• 
  

του Καρλ Μαρξ

1. ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΗΣ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗΣ

Είδαμε πώς το χρήμα μετατρέπεται σε κεφάλαιο, πώς από το κεφάλαιο παράγεται υπεραξία και πώς από την υπεραξία παράγεται περισσότερο κεφάλαιο. Ωστόσο η συσσώρευση του κεφαλαίου προϋποθέτει την υπεραξία, η υπεραξία την κεφαλαιοκρατική παραγωγή, και αυτή πάλι την ύπαρξη σχετικά μεγάλων μαζών κεφαλαίου και εργατικής δύναμης στα χέρια εμπορευματοπαραγωγών. Ετσι όλη αυτή η κίνηση φαίνεται να περιστρέφεται σ’ ένα φαύλο κύκλο, από τον οποίο βγαίνουμε μόνο αν υποθέσουμε μια «πρωταρχική» συσσώρευση («previous accumulation» τη λέει ο Ανταμ Σμιθ), που προηγείται από την κεφαλαιοκρατική συσσώρευση, μια συσσώρευση που δεν είναι το αποτέλεσμα του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής, αλλά η αφετηρία του.

Η πρωταρχική αυτή συσσώρευση παίζει στην πολιτική οικονομία τον ίδιο περίπου ρόλο που παίζει το προπατορικό αμάρτημα στη θεολογία. Ο Αδάμ δάγκασε το μήλο κι έτσι έπεσε το κρίμα πάνω σ’ όλο το ανθρώπινο γένος. Για να εξηγήσουν την προέλευση της πρωταρχικής συσσώρευσης, τη διηγούνται σαν ανέκδοτο του παρελθόντος. Σε μια πολύ παλιά εποχή υπήρχαν, από τη μια μεριά, μια επίλεχτη μερίδα ανθρώπων εργατικών, έξυπνων και προπάντων οικονόμων και, από την άλλη, τεμπέλικα χαμένα κορμιά που σπαταλούσαν σε γλέντια όλα όσα είχαν κι ακόμα παραπάνω. Είναι αλήθεια ότι ο μύθος του θεολογικού προπατορικού αμαρτήματος μας διηγιέται πώς ο άνθρωπος καταδικάστηκε να τρώει το ψωμί του με τον ιδρώτα του προσώπου του. Αντίθετα η ιστορία του οικονομικού προπατορικού αμαρτήματος μας αποκαλύπτει πώς γίνεται και υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν καθόλου ανάγκη να το κάνουν αυτό. Εξάλλου το ίδιο κάνει. Ετσι συνέβηκε, ώστε οι πρώτοι να συσσωρεύσουν πλούτο και οι δεύτεροι τελικά να μην έχουν τίποτα άλλο να πουλήσουν εκτός από το τομάρι τους. Κι από το προπατορικό αυτό αμάρτημα χρονολογείται η φτώχεια της μεγάλης μάζας, που παρ’ όλη την εργασία της εξακολουθεί να μην έχει τίποτα άλλο να πουλήσει εκτός από τον ίδιο τον εαυτό της, και ο πλούτος των λίγων, που διαρκώς αυξάνει, παρ’ όλο που από πολύ-πολύν καιρό έχουν παύσει να εργάζονται. Τέτια άνοστα παραμύθια σερβίρει ακόμα λχ. ο κ. Θιέρσος με επίσημη σοβαρότητα για την υπεράσπιση της propriete (ιδιοχτησίας) στους κάποτε τόσο πνευματώδεις γάλλους. Μόλις όμως διακυβεύεται η υπόθεση της ιδιοχτησίας, γίνεται ιερή υποχρέωση να υποστηριχθεί η άποψη του παιδικού αλφαβηταρίου, σαν η μόνη που ανταποκρίνεται σ’ όλες τις ηλικίες και βαθμίδες ανάπτυξης. Οπως είναι γνωστό, στην πραγματική ιστορία τον πρώτο ρόλο τον παίζουν η κατάχτηση, η υποδούλωση, ο φόνος μετά ληστείας, με δυό λόγια η βία. Στην ήπια όμως πολιτική οικονομία επικρατεί από ανέκαθεν το ειδύλλιο. Το δίκαιο και η «εργασία» ήταν από ανέκαθεν τα μοναδικά μέσα πλουτισμού, εξαιρώντας φυσικά κάθε φορά το «φετεινό χρόνο». Στην πραγματικότητα οι μέθοδες της πρωταρχικής συσσώρευσης κάθε άλλο παρά ειδυλλιακές ήταν.

Οπως τα μέσα παραγωγής και τα μέσα συντήρησης, έτσι και το χρήμα και το εμπόρευμα δεν είναι καθόλου από μιας εξαρχής κεφάλαιο. Χρειάζεται να μετατραπούν σε κεφάλαιο. Η μετατροπή όμως αυτή μπορεί να συντελεστεί μονάχα κάτω από ορισμένους όρους, που συνοψίζονται στα παρακάτω: πρέπει ν’ αντικρυστούν και νάρθουν σ’ επαφή δυό λογιών, πολύ διαφορετικοί ο ένας από τον άλλο, κάτοχοι εμπορευμάτων: από τη μια μεριά, κάτοχοι χρήματος, μέσων παραγωγής και μέσων συντήρησης, που σκοπός τους είναι ν’ αξιοποιήσουν το ποσό αξίας που κατέχουν, αγοράζοντας ξένη εργατική δύναμη. Από την άλλη, ελεύθεροι εργάτες, πουλητές της δικής τους εργατικής δύναμης κι επομένως πουλητές εργασίας. Ελεύθεροι εργάτες με τη διπλή έννοια, με την έννοια πώς ούτε αυτοί οι ίδιοι ανήκουν άμεσα στα μέσα παραγωγής, όπως οι δούλοι, οι δουλοπάροικοι κλπ., και με την έννοια πώς ούτε σ’ αυτούς ανήκουν τα μέσα παραγωγής, όπως γίνεται λχ. στους αγρότες που διαχειρίζονται μόνοι το νοικοκυριό τους κλπ., απεναντίας είναι ελεύθεροι, απαλλαγμένοι απ’ αυτά, τα στερούνται. Με την πόλωση αυτή της αγοράς εμπορευμάτων δημιουργούνται οι βασικοί όροι της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής. Η σχέση του κεφαλαίου προϋποθέτει το χωρισμό των εργατών από την ιδιοχτησία των όρων πραγματοποίησης της εργασίας. Από τη στιγμή που η κεφαλαιοκρατική παραγωγή στέκει πια στα δικά της πόδια, δε διατηρεί μόνο αυτό το χωρισμό, μα και τον αναπαράγει σε ολοένα αυξανόμενη κλίμακα. Επομένως, το προτσές που δημιουργεί τη σχέση του κεφαλαίου δεν μπορεί να είναι άλλο από το προτσές χωρισμού του εργάτη από την ιδιοχτησία στους όρους της εργασίας του, ένα προτσές που, από τη μια μεριά, μετατρέπει σε κεφάλαιο τα μέσα συντήρησης και παραγωγής της κοινωνίας, και, από την άλλη, τους άμεσους παραγωγούς σε μισθωτούς εργάτες. Επομένως, η λεγόμενη πρωταρχική συσσώρευση δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά το ιστορικό προτσές χωρισμού του παραγωγού από τα μέσα παραγωγής. Εμφανίζεται σαν «πρωταρχικό», γιατί αποτελεί την προϊστορία του κεφαλαίου και του αντίστοιχού του τρόπου παραγωγής.

Η οικονομική διάρθρωση της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας πρόκυψε από την οικονομική διάρθρωση της φεουδαρχικής κοινωνίας. Η διάλυση της δεύτερης έχει απελευθερώσει τα στοιχεία της πρώτης.

Ο άμεσος παραγωγός, ο εργάτης, απόχτησε τη δυνατότητα να διαθέτει το άτομό του μονάχα αφού είχε παύσει νάναι δεμένος με τη γη και να είναι δουλοπάροικος ή υποτελής σ’ ένα άλλο πρόσωπο. Για να γίνει ελεύθερος πουλητής εργατικής δύναμης που μεταφέρει το εμπόρευμά του παντού όπου βρίσκει αγοραστές, έπρεπε ακόμα νάχει ξεφύγει από την κυριαρχία των συντεχνιών, των κανονισμών τους σχετικά με τους μαθητευόμενους και τους καλφάδες και από τις άλλες περιοριστικές διατάξεις σχετικά με την εργασία. Ετσι η ιστορική κίνηση που μετατρέπει τους παραγωγούς σε μισθωτούς εργάτες εμφανίζεται από τη μια σαν απελευθέρωσή τους από τις φεουδαρχικές υποχρεώσεις και από το συντεχνιακό εξαναγκασμό. Και για τους αστούς ιστοριογράφους μας υπάρχει μονάχα αυτή η πλευρά. Από την άλλη όμως αυτοί οι νεοαπελευθερωμένοι γίνονται πουλητές του ίδιου του εαυτού τους μόνον αφού τους έχουν πρώτα ληστέψει όλα τα μέσα τους παραγωγής και τους έχουν αποστερήσει όλες τις εγγυήσεις για την ύπαρξή τους, που τους παραχωρούσαν οι παλιοί φεουδαρχικοί θεσμοί. Και η ιστορία αυτής της απαλλοτρίωσής τους είναι γραμμένη στα χρονικά της ανθρωπότητας με γράμματα από αίμα και φωτιά.

Οι βιομήχανοι κεφαλαιοκράτες, αυτοί οι νέοι κυρίαρχοι, ήταν με τη σειρά τους υποχρεωμένοι να εκτοπίσουν όχι μόνο τους συντεχνιακούς χειροτέχνες μαστόρους, μα και τους φεουδάρχες άρχοντες που κατείχαν τις πηγές του πλούτου. Από την πλευρά αυτή η άνοδός τους παρουσιάζεται σαν καρπός ενός νικηφόρου αγώνα ενάντια στη φεουδαρχική εξουσία και στα εξοργιστικά προνόμιά της, καθώς κι ενάντια στις συντεχνίες και στα δεσμά που είχαν βάλει οι συντεχνίες στην ελεύθερη ανάπτυξη της παραγωγής και στην ελεύθερη εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον άνθρωπο. Οι ιππότες όμως της βιομηχανίας κατάφεραν να εκτοπίσουν τους ιππότες του ξίφους μόνο γιατί εκμεταλλεύτηκαν γεγονότα, για τα οποία ήταν τελείως αθώοι. Ανέβηκαν με μέσα εξίσου πρόστυχα με τα μέσα που ο ρωμαίος απελεύθερος είχε κάποτε μετατραπεί σε αφέντη του patronus (κυρίου) του.

Η αφετηρία της εξέλιξης που παράγει και το μισθωτό εργάτη και τον κεφαλαιοκράτη ήταν η υποδούλωση του εργάτη. Η εξέλιξη συνίστατο σε μια αλλαγή στη μορφή αυτής της υποδούλωσης, στη μετατροπή της φεουδαρχικής εκμετάλλευσης σε κεφαλαιοκρατική. Για να κατανοήσουμε την πορεία της δε χρειάζεται ν’ ανατρέξουμε τόσο πίσω. Μόλο που τις πρώτες αρχές της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής τις βρίσκουμε κιόλας σποραδικά στο 14ο και 15ο αιώνα σε μερικές πόλεις της Μεσογείου, η κεφαλαιοκρατική εποχή χρονολογείται μόλις από το 16ο αιώνα και δω. Εκεί που κάνει την εμφάνισή της έχει συντελεστεί από καιρό η κατάργηση της δουλοπαροικίας κι από αρκετό καιρό έχει αρχίσει να σβήνει το πιο λαμπρό πούχει δόσει ο μεσαίωνας, η ύπαρξη κυρίαρχων πόλεων.

Στην ιστορία της πρωταρχικής συσσώρευσης εκείνο που άφησε εποχή είναι όλες οι ανατροπές που χρησίμευσαν σαν μοχλοί για τη σχηματιζόμενη τάξη των κεφαλαιοκρατών, ιδίως όμως οι στιγμές όπου ξαφνικά και με τη βία μεγάλες μάζες ανθρώπων αποσπούνται από τα μέσα ύπαρξής τους και πετιούνται στην αγορά εργασίας σαν προγραμμένοι προλετάριοι. Τη βάση του όλου προτσές την αποτελεί η απαλλοτρίωση του παραγωγού της υπαίθρου, του χωρικού, από τη γη του. Η ιστορία αυτής της απαλλοτρίωσης παίρνει διαφορετικές αποχρώσεις στις διάφορες χώρες και διατρέχει τις διάφορες φάσεις σε διαφορετική διαδοχική σειρά και σε διάφορες ιστορικές εποχές. Μόνο στην Αγγλία πήρε την κλασική της μορφή και γι αυτό την παίρνουμε σαν παράδειγμα[1] (189).

[…]

3. ΑΙΜΑΤΗΡΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΥΣ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΜΕΝΟΥΣ ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 15ου ΑΙΩΝΑ. ΝΟΜΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΤΟΥ ΜΙΣΘΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Οσοι διώχθηκαν με τη διάλυση των φεουδαρχικών ακολουθιών και με την απότομη, βίαιη απαλλοτρίωση της γης τους, το προγραμμένο αυτό προλεταριάτο σε καμμιά περίπτωση δεν μπορούσε ν’ αποροφηθεί από τη γεννώμενη μανουφακτούρα τόσο γρήγορα, όσο γρήγορα δημιουργήθηκε. Από την άλλη μεριά, οι απότομα εκσφενδονισμένοι από τη συνηθισμένη τροχιά της ζωής τους άνθρωποι δεν μπορούσαν να προσαρμοστούν εξίσου απότομα στην πειθαρχία της νέας κατάστασής τους. Μετατράπηκαν μαζικά σε διακονιάρηδες, ληστές, αλήτες, εν μέρει από κλίση και στις περισσότερες περιπτώσεις από την ανάγκη των πραγμάτων. Γι΄ αυτό, στα τέλη του 15ου και στη διάρκεια όλου του 16ου αιώνα σ’ όλες τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης εκδίδονται αιματηροί νόμοι ενάντια στην αλητεία. Οι πατέρες της σημερινής εργατικής τάξης ήταν οι πρώτοι που τιμωρήθηκαν, γιατί τους μετάτρεψαν με τη βία σε αλήτες και πάουπερ. Η νομοθεσία τους μεταχειριζόταν σαν «εθελοντές» εγκληματίες, ξεκινώντας από την προϋπόθεση πως εξαρτιόταν από την καλή τους θέληση να εξακολουθούν να ζουν στις παλιές συνθήκες που δεν υπήρχαν πια.

Η νομοθεσία αυτή άρχισε στην Αγγλία επί Ερρίκου Ζ΄.

Ερρίκος Η΄ 1530: Στους γέρους και ανίκανους για εργασία ζητιάνους δίνεται άδεια επαιτείας. Αντίθετα, οι σωματικά γεροί αλήτες μαστιγώνονται και φυλακίζονται. Σύμφωνα με το νόμο τους δένουν πίσω απ’ ένα κάρο και τους μαστιγώνουν ως που να τρέξει αίμα από το κορμί τους, έπειτα τους βάζουν και ορκίζονται πως θα επιστρέψουν στον τόπο που γεννήθηκαν, ή εκεί όπου κατοικούσαν τα τελευταία τρία χρόνια, για να «δουλέψουν» (to put himself to labour). Τι φρικτή ειρωνεία! Με το νόμο 27 του Ερρίκου Η΄ επαναλαβαίνεται αυτός ο νόμος, μόνο που γίνεται αυστηρότερος με συμπληρωματικές διατάξεις. Οταν συλληφθεί κανείς για δεύτερη φορά ν’ αλητεύει, το μαστίγωμα επαναλαβαίνεται και του κόβουν το μισό αφτί. Σε περίπτωση όμως νέας υποτροπής χαρακτηρίζεται μεγάλος εγκληματίας και εχθρός της κοινωνίας και εκτελείται.

Εδουάρδος Στ΄: Ενας νόμος του πρώτου έτους της βασιλείας του, 1547, ορίζει πως, αν κάποιος αρνιέται να εργαστεί, πρέπει να δίνεται σκλάβος στο πρόσωπο που τον κατάγγειλε σαν αργόσχολο. Ο αφέντης πρέπει να τρέφει το σκλάβο του με ψωμί και νερό, με αδύνατα ποτά και με ό,τι απορίμματα κρεάτων κρίνει αυτός κατάλληλα. Εχει το δικαίωμα να τον βάζει να κάνει οποιαδήποτε εργασία, όσο αηδιαστική κι αν είναι, μαστιγώνοντας κι αλυσοδένοντάς τον. Αν ο σκλάβος λείψει 15 μέρες, πρέπει να καταδικαστεί σε ισόβια σκλαβιά και με πυρακτωμένο σίδερο να χαραχθεί στο μέτωπο ή στο μάγουλό του το γράμμα «S»* , αν φύγει για τρίτη φορά, εκτελείται σαν ένοχος εσχάτης προδοσίας. Ο αφέντης του μπορεί να τον πουλήσει, να τον κληροδοτήσει και να τον εκμισθώσει σαν δούλο, απαράλλαχτα όπως και κάθε άλλο κινητό αγαθό ή ζώο. Οι σκλάβοι εκτελούνται επίσης, αν επιχειρήσουν κάτι ενάντια στον αφέντη τους. Οι ειρηνοδίκες έχουν υποχρέωση, μόλις πληροφορηθούν ότι δραπέτευσαν σκλάβοι, να ψάχνουν να τους βρουν. Αν αποδειχθεί πως ένας τους αλήτεψε τρεις μέρες, πρέπει να μεταφερθεί στον τόπο που γεννήθηκε, να του χαράξουν με καυτό σίδερο το σημάδι «V» στο στήθος και να χρησιμοποιείται αλυσοδεμένος σε δουλειές του δρόμου ή και σε άλλες εργασίες. Αν ο αλήτης δηλώσει ψεύτικο τόπο γέννησης, για τιμωρία του γίνεται ισόβιος σκλάβος του τόπου αυτού, των κατοίκων ή της συντεχνίας του και στιγματίζεται με το γράμμα «S». Ο καθένας έχει το δικαίωμα να παίρνει τα παιδιά των αλητών και να τα χρησιμοποιεί σαν μαθητευόμενους, τους νέους ως 24 χρονών και τα κορίτσια ως 20. Αν δραπετεύσουν, υποχρεώνονται ως αυτή την ηλικία να είναι σκλάβοι των μαστόρων τους που έχουν το δικαίωμα να τους αλυσοδένουν, να τους μαστιγώνουν κλπ. κατά βούληση. Κάθε μάστορας έχει το δικαίωμα να περνάει ένα σιδερένιο χαλκά στο λαιμό, στα χέρια ή στα πόδια του σκλάβου του, για να μπορεί να τον γνωρίζει πιο εύκολα και για να τον κρατάει πιο σίγουρα. Το τελευταίο μέρος τούτου του νόμου προβλέπει πως ορισμένοι φτωχοί πρέπει να χρησιμοποιούνται από τον τόπο ή από πρόσωπα που τους ταΐζουν, τους ποτίζουν και τους βρίσκουν δουλιά. Τέτιου είδους σκλάβοι των ενοριών διατηρήθηκαν στην Αγγλία ως τα μέσα του 19ου αιώνα με το όνομα roundsmen (περιφερόμενοι).

Νόμος της Ελισάβετ, 1572: Οι ζητιάνοι που δεν έχουν άδεια επαιτείας και είναι πάνω από 14 χρονών μαστιγώνονται σκληρά και καυτηριάζονται στο αριστερό αφτί, αν δεν υπάρχει κανένας που να θέλει να τους πάρει στην υπηρεσία του για δύο χρόνια. Σε περίπτωση υποτροπής, κι αν είναι πάνω από 18 χρονών, εκτελούνται, αν δεν υπάρχει κανένας που να θέλει να τους πάρει στην υπηρεσία του για δυό χρόνια. Σε περίπτωση όμως νέας υποτροπής, εκτελούνται χωρίς οίκτο σαν ένοχοι προδοσίας. Παρόμοιες διατάξεις περιέχει ο νόμος 18, κεφ. 13, της Ελισάβετ και ο νόμος του 1597.

Ιάκωβος Α΄: Ενας άνθρωπος που περιπλανιέται και ζητιανεύει θεωρείται αλήτης και μπαγαπόντης. Οι ειρηνοδίκες των Petty Sessions (τοπικών δικαστηρίων) είναι εξουσιοδοτημένοι να διατάζουν τη δημόσια μαστίγωσή του και να τον κλείνουν 6 μήνες στη φυλακή στην πρώτη επαυτοφώρω σύλληψή του και δυό χρόνια στη δεύτερη σύλληψή του. Στη διάρκεια της φυλάκισής του πρέπει να μαστιγώνεται όσες φορές και όσο κρίνουν οι ειρηνοδίκες... Τους αδιόρθωτους και επικίνδυνους αλήτες πρέπει να τους χαράζουν με καυτό σίδερο το γράμμα R* στον αριστερό ώμο και να τους στέλνουν σε καταναγκαστικά έργα, κι αν τους ξαναπιάσουν επαυτοφώρω να ζητιανεύουν να τους εκτελούν χωρίς οίκτο. Οι διατάξεις αυτές των νόμων ίσχυαν ως τις αρχές του 18ου αιώνα και ακυρώθηκαν μόνο με το νόμο 12 της Αννας, κεφ. 23.

Παρόμοιοι νόμοι υπήρχαν και στη Γαλλία, όπου στα μέσα του 17ου αιώνα είχε ιδρυθεί στο Παρίσι ένα βασίλειο αλητών (royaune des truands). Στις αρχές ακόμα της βασιλείας του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ (ordonnance = διάταγμα) της 13 του Ιούλη 1777) κάθε σωματικά υγιής άνθρωπος από 16 ως 60 χρονών στέλνονταν στα κάτεργα, αν δεν είχε μέσα συντήρησης και δεν ασκούσε κανένα επάγγελμα. Τα ίδια θέσπιζε για τις Κάτω Χώρες ο νόμος του Καρόλου Ε΄ που εκδόθηκε τον Οχτώβρη του 1537, το πρώτο διάταγμα των κρατών και των πόλεων της Ολλανδίας της 19 του Μάρτη 1614, το Placat (Διακήρυξη) των Ενωμένων Επαρχιών της 25 του Ιούνη 1649 κλπ.

Ετσι ο αγροτικός πληθυσμός, που με τη βία τον απαλλοτρίωσαν, τον κυνήγησαν και τον μετάτρεψαν σε αλήτες, υποτάχθηκε με τερατώδικους τρομοκρατικούς νόμους, με μαστιγώσεις, με στιγματισμούς και με βασανιστήρια σε μια πειθαρχία τέτια που απαιτεί το σύστημα της μισθωτής εργασίας.

Δε φτάνει που οι όροι της εργασίας εμφανίζονται στον ένα πόλο σαν κεφάλαιο, ενώ στον αντίθετο πόλο υπάρχουν μόνο άνθρωποι που δεν έχουν τίποτα να πουλήσουν εκτός από την εργατική τους δύναμη. Δε φτάνει επίσης που εξαναγκάζονται άνθρωποι να πουλούν θεληματικά τον εαυτό τους. Στην παραπέρα πορεία της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής αναπτύσσεται μια εργατική τάξη, που από αγωγή, παράδοση και συνήθεια αναγνωρίζει σαν αυτονόητους φυσικούς νόμους τις απαιτήσεις του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής. Η οργάνωση του διαμορφωμένου κεφαλαιοκρατικού προτσές παραγωγής σπάει κάθε αντίσταση, η διαρκής δημιουργία ενός σχετικού υπερπληθυσμού κρατάει σε μια τροχιά, που ανταποκρίνεται στις ανάγκες αξιοποίησης του κεφαλαίου, το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης εργασίας, επομένως και το μισθό εργασίας, ο βουβός εξαναγκασμός των οικονομικών σχέσεων επισφραγίζει την κυριαρχία του κεφαλαιοκράτη πάνω στον εργάτη. Είναι αλήθεια πως εξακολουθεί να χρησιμοποιείται εξωοικονομική, άμεση βία, μόνο όμως σαν εξαίρεση. Για τη συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων ο εργάτης μπορεί ν’ αφεθεί στην επενέργεια των «φυσικών νόμων της παραγωγής», δηλ. στην εξάρτησή του από το κεφάλαιο, εξάρτηση που ξεπηδάει από τους ίδιους τους όρους της παραγωγής που την εγγυούνται και τη διαιωνίζουν. Διαφορετικά έχει το ζήτημα τον καιρό της ιστορικής γένεσης της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής. Η κεφαλαιοκρατία που γεννιόταν χρειάζεται και χρησιμοποιεί την κρατική εξουσία για να «ρυθμίζει» το μισθό της εργασίας, δηλ. για να τον στριμώχνει μέσα στα όρια που ευνοούν την παραγωγή κέρδους, για να παρατείνει την εργάσιμη ημέρα, και για να κρατάει τον ίδιο τον εργάτη σε κανονικό βαθμό εξάρτησης. Αυτό είναι ένα ουσιαστικό στοιχείο της λεγόμενης πρωταρχικής συσσώρευσης.

Η τάξη των μισθωτών εργατών που γεννήθηκε στο δεύτερο μισό του 14ου αιώνα αποτελούσε και στον επόμενο αιώνα μονάχα ένα πολύ μικρό κομμάτι του λαού, που η θέση του προστατευόταν πολύ από το αυτοτελές αγροτικό νοικοκυριό στο χωριό και από τη συντεχνιακή οργάνωση της πόλης. Και στο χωριό και στην πόλη το αφεντικό και ο εργάτης βρίσκονταν από κοινωνική άποψη ο ένας κοντά στον άλλο. Η υποταγή της εργασίας στο κεφάλαιο ήταν μονάχα τυπική, δηλ. ο ίδιος ο τρόπος παραγωγής δεν είχε ακόμα ειδικά κεφαλαιοκρατικό χαρακτήρα. Το μεταβλητό στοιχείο του κεφαλαίου ξεπερνούσε πολύ το σταθερό μέρος του κεφαλαίου. Γιαυτό και η ζήτηση μισθωτής εργασίας αύξανε γρήγορα κάθε φορά που αύξανε η συσσώρευση, ενώ η προσφορά μισθωτής εργασίας ακολουθούσε μόνον αργά. Μεγάλο μέρος του εθνικού προϊόντος που αργότερα μετατράπηκε σε κοντύλι συσσώρευσης του κεφαλαίου, πήγαινε ακόμα τότε στο κοντύλι κατανάλωσης του εργάτη.

Η νομοθεσία, η σχετική με τη μισθωτή εργασία, που μιας εξαρχής απόβλεπε στην εκμετάλλευση του εργάτη και που στην παραπέρα εξέλιξή της είναι πάντα εξίσου εχθρική απέναντί του, εγκαινιάζεται στην Αγγλία το 1349 με το Stature of Labourers (Καταστατικό για τους εργάτες) του Εδουάρδου Γ΄. Στη Γαλλία, στο Καταστατικό αυτό αντιστοιχεί η ordonnance (διάταγμα) του 1350 που εκδόθηκε εξ ονόματος του βασιληά Ιωάννη. Η αγγλική και γαλλική νομοθεσία βαδίζουν παράλληλα και είναι ταυτόσημες στο περιεχόμενο. Εφόσον τα Καταστατικά για τους εργάτες επιδιώκουν να επιβάλουν την παράταση της εργάσιμης ημέρας, δεν επανέρχομαι σ’ αυτά, επειδή το σημείο αυτό το εξέτασα προηγούμενα (στο 8ο κεφάλαιο, 5).

Το Stature of Labourers (Καταστατικό για τους εργάτες) είχε εκδοθεί ύστερα από επίμονη αίτηση της Βουλής των Κοινοτήτων. «Παλιότερα - λέει με αφέλεια ένας τόρυ - οι φτωχοί ζητούσαν τόσο μεγάλο μεροκάματο, που έβαζαν σε κίνδυνο τη βιομηχανία και τον πλούτο. Τώρα ο μισθός τους είναι τόσο χαμηλός, που απειλεί επίσης τη βιομηχανία και τον πλούτο, όμως αλλιώτικα και ίσως πιο επικίνδυνα από τότε. Είχε καθοριστεί με νόμο ένα μισθολόγιο για την πόλη και το χωριό, για τη δουλιά με το κομμάτι και τη δουλιά με την ημέρα. Οι εργάτες των χωριών καθορίζεται να μισθώνονται για ολόκληρο το χρόνο, και οι εργάτες της πόλης «στην ανοικτή αγορά». Απαγορεύεται με ποινές φυλάκισης να πληρώνεται μεγαλύτερος μισθός από το μισθό που προβλέπει το Καταστατικό, όμως τιμωρείται πιο βαριά το πρόσωπο που εισπράττει μεγαλύτερο μισθό παρά το πρόσωπο που τον πληρώνει. Ετσι, ακόμα και με τα άρθρα 18 και 19 του Καταστατικού της Ελισάβετ για τους μαθητευόμενους επιβάλλεται δέκα μέρες φυλάκιση σε κείνον που πληρώνει μεγαλύτερο μεροκάματο, ενώ επιβάλλεται εικοσιμία μέρες φυλάκιση σε κείνον που το εισπράττει. Ενα Καταστατικό του 1360 καθόριζε ακόμα πιο αυστηρές ποινές και εξουσιοδοτούσε μάλιστα το αφεντικό να υποχρεώνει τους εργάτες με φυσικό εξαναγκασμό να δουλεύουν με βάση το επίσημο μισθολόγιο. Ολες οι ενώσεις, τα συμβόλαια, οι όρκοι κλπ. που συνέδεαν αμοιβαία τους χτίστες και τους μαραγκούς οικοδομών ακυρώνονταν. Από το 14ο αιώνα ως το 1825, το χρόνο που καταργήθηκαν οι νόμοι ενάντια στο δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι, τιμωρούνταν σαν βαρύ έγκλημα η οργάνωση εργατών. Το πνεύμα του Καταστατικού του 1349 για τους εργάτες καθώς και το πνεύμα όλων των νόμων που ακολούθησαν φαίνεται πεντακάθαρα στο ζήτημα ότι, ναι μεν το κράτος υπαγορεύει ένα ανώτατο όριο μισθού, δεν καθορίζει όμως καθόλου ένα κατώτατο όριό του.

Οπως είναι γνωστό, το 16ο αιώνα είχε χειροτερέψει πολύ η κατάσταση των εργατών. Το μεροκάματο σε χρήμα ανέβαινε, όχι όμως στην ίδια αναλογία που υποτιμιόταν το χρήμα και όχι αντίστοιχα με την ύψωση των τιμών των εμπορευμάτων. Στην πραγματικότητα λοιπόν έπεφτε το μεροκάματο. Και όμως εξακολουθούσαν να ισχύουν οι νόμοι που απέβλεπαν στην ελάττωσή του και ταυτόχρονα συνεχίζονταν τα κοψίματα των αφτιών και ο στιγματισμός με καυτό σίδερο εκείνων «που κανένας δεν ήθελε να τους πάρει στη δούλεψή του». Με το Καταστατικό 5, κεφ. 3, της Ελισάβετ για τους μαθητευόμενους εξουσιοδοτήθηκαν οι ειρηνοδίκες να καθορίζουν ορισμένους μισθούς και να τους τροποποιούν ανάλογα με τις εποχές του έτους και τις τιμές των εμπορευμάτων. Ο Ιάκωβος Α΄ επέκτεινε αυτή τη ρύθμιση της εργασίας και στους υφαντές, τους κλώστες και σ’ όλες τις άλλες κατηγορίες εργατών, και ο Γεώργιος Β΄ επέκτεινε σ’ όλες τις μανουφακτούρες τους νόμους που απαγόρευαν την οργάνωση των εργατών.

Στην καθαυτό περίοδο της μανουφακτούρας ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής είχε δυναμώσει αρκετά ώστε να κάνει και ακατόρθωτη και περιττή τη ρύθμιση με νόμο του μισθού εργασίας, όμως για κάθε ενδεχόμενο δε θέλαν να στερηθούν τα όπλα του παλιού οπλοστασίου. Και ο νόμος 8 ακόμα του Γεωργίου Β΄ απαγόρευε στους καλφάδες ραφτάδες του Λονδίνου και των περιχώρων του να παίρνουν περισσότερα από 2 σελίνια και 7 1/2 πένες μεροκάματο, εκτός από τις περιπτώσεις γενικού πένθους. Και ο νόμος 13 ακόμα του Γεωργίου Γ΄, κεφ. 68, ανάθετε στους ειρηνοδίκες τη ρύθμιση των μεροκάματων των μεταξοϋφαντουργών. Και το 1796 ακόμα χρειάστηκαν δυό αποφάσεις ανώτατων δικαστηρίων για ν’ αποφασίσουν αν οι αποφάσεις των ειρηνοδικών σχετικά με τα μεροκάματα ισχύουν και για τους μη γεωργικούς εργάτες. Και το 1799 ακόμα ένας νόμος της βουλής καθόριζε πως ο μισθός των ανθρακορύχων της Σκωτίας ρυθμίζεται από ένα Καταστατικό της Ελισάβετ και από δύο σκωτικούς νόμους του 1661 και 1671. Πόσο πολύ είχαν αλλάξει στο μεταξύ τα πράγματα, το αποδείχνει ένα γεγονός πρωτάκουστο για την αγγλική Κάτω Βουλή. Στη Βουλή αυτή, όπου εδώ και πάνω από 400 χρόνια φτιάχναν νόμους σχετικά με το ανώτατο όριο που οπωσδήποτε δεν πρέπει να το ξεπερνά ο μισθός της εργασίας, ο Ουάϊτμπρεντ πρότεινε το 1796 να καθοριστεί με νόμο ένα κατώτατο όριο μισθού για τους μεροκαματιάρηδες της γεωργίας. Ο Πητ αντιτάχθηκε, παραδέχθηκε όμως πως «η κατάσταση των φτωχών είναι φρικτή (cruel)».

Τέλος, το 1813 καταργήθηκαν οι νόμοι που ρύθμιζαν τους μισθούς. Οι νόμοι αυτοί αποτελούσαν μια γελοία ανωμαλία από τότε που ο κεφαλαιοκράτης ρύθμιζε με την ατομική του νομοθεσία τη δουλιά στο εργοστάσιο και κανόνιζε να συμπληρώνεται από το φόρο για τους φτωχούς ο μισθός του εργάτη γης, ώστε να φτάνει το απαραίτητο κατώτατο όριο. Οι διατάξεις των Καταστατικών εργασίας σχετικά με τα συμβόλαια ανάμεσα σ’ αφεντικά και μισθωτούς εργάτες, σχετικά με τους όρους καταγγελίας των συμβολαίων αυτών κλπ. διατάξεις που επιτρέπουν μόνο μήνυση στα πολιτικά δικαστήρια ενάντια στον παραβάτη του συμβολαίου, όταν ο παραβάτης αυτός είναι αφεντικό, ενώ προβλέπουν παραπομπή στα ποινικά δικαστήρια όταν ο παραβάτης είναι εργάτης, οι διατάξεις αυτές ισχύουν μέχρι στιγμής απόλυτα.

Οι απάνθρωποι νόμοι ενάντια στο δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι έπεσαν το 1825 μπρος στην απειλητική στάση που πήρε το προλεταριάτο. Και όμως έπεσαν μόνο εν μέρει. Μόλις το 1859 εξαφανίστηκαν μερικά ωραία υπολείμματα των παλιών Καταστατικών. Τέλος, ο νόμος που ψήφισε η Βουλή στις 29 του Ιούνη 1871 εξαφάνιζε στα λόγια και το τελευταίο ίχνος αυτής της ταξικής νομοθεσίας, δίνοντας νομική αναγνώριση στα τρέιντγιουνιον (εργατικά συνδικάτα). Ομως ένας νόμος της βουλής της ίδιας ημερομηνίας [an act to amend the criminal law relating to violence, threats and molestation (ένας νόμος για τη συμπλήρωση της ποινικής νομοθεσίας σχετικά με τη χρησιμοποίηση βίας, απειλών και ενόχλησης)] στην ουσία αποκατάσταινε την παλιά κατάσταση πραγμάτων με καινούργια μορφή. Με την κοινοβουλευτική αυτή ταχυδακτυλουργία όλα τα μέσα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι εργάτες σε περίπτωση απεργίας ή λοκάουτ (απεργία των συνασπισμένων εργοστασιαρχών με ταυτόχρονο κλείσιμο των εργοστασίων τους) αφαιρέθηκαν από το κοινό δίκαιο και υπάχθηκαν σε μια έκτακτη νομοθεσία που η ερμηνεία της πέρασε στους ίδιους τους εργοστασιάρχες με την ιδιότητά τους σαν ειρηνοδίκες. Δυό χρόνια πρωτήτερα στην ίδια Κάτω Βουλή ο ίδιος κύριος Γλάδστον πρότεινε με το γνωστό έντιμο τρόπο ένα νομοσχέδιο για την κατάργηση όλων των έκτακτων ποινικών νόμων που στρέφονταν ενάντια στην εργατική τάξη. Το νομοσχέδιο όμως αυτό δεν μπόρεσε να προχωρήσει πέρα από τη δεύτερη ανάγνωση κι έτσι τράβηξαν την υπόθεση σε μάκρος ώσπου τελικά το «μεγάλο φιλελεύθερο κόμμα», συμμαχώντας με τους τόρυ, απόκτησε το σθένος να ταχθεί κατηγορηματικά ενάντια στο ίδιο εκείνο προλεταριάτο που είχε ανεβάσει το κόμμα αυτό στην εξουσία. Κι επειδή δεν ικανοποιήθηκε μ’ αυτήν την προδοσία, το «μεγάλο φιλελεύθερο κόμμα» επέτρεψε στους άγγλους δικαστές, που πάντα εξυπηρετούσαν δουλικά τις κυρίαρχες τάξεις, να ξεθάψουν τους παλιωμένους νόμους σχετικά με τη «συνωμοσία» και να τους εφαρμόσουν ενάντια στα εργατικά σωματεία. Ετσι βλέπουμε πως μόνο δυστροπώντας και κάτω από την πίεση των μαζών η αγγλική βουλή παραιτήθηκε από τους νόμους ενάντια στις απεργίες και τα τρέιντγιουνιον, αφού προηγούμενα η ίδια βουλή επί πέντε αιώνες συνέχεια με ξετσίπωτο κυνισμό έπαιζε το ρόλο ενός μόνιμου τρέιντγιουνιον των κεφαλαιοκρατών ενάντια στους εργάτες.

Αμέσως από την αρχή κιόλας της επαναστατικής θύελλας η γαλλική αστική τάξη τόλμησε να ξαναφαιρέσει από τους εργάτες το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι που μόλις το είχαν κατακτήσει. Με το διάταγμα της 14 του Ιούνη 1791 χαρακτήρισε όλες τις εργατικές ενώσεις σαν «επιβουλή ενάντια στην ελευθερία και τη διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου», επιβουλή που τιμωρούνταν με 500 λίβρες (φράγκα) πρόστιμο και ένα χρόνο στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων του ενεργού πολίτη. Ο νόμος αυτός, που την πάλη του ανταγωνισμού ανάμεσα στο κεφάλαιο και στην εργασία τη στριμώχνει με κρατικά αστυνομικά μέτρα μέσα στα όρια που βολεύουν το κεφάλαιο, επέζησε των επαναστάσεων και των δυναστικών αλλαγών. Ακόμα και η κυβέρνηση της τρομοκρατίας τον άφησε άθιχτο. Μόλις τελευταία αφαιρέθηκε από τον Code Pinal (Ποινικό Κώδικα). Δεν υπάρχει τίποτα πιο χαρακτηριστικό από την πρόφαση που χρησιμοποιήθηκε γι’ αυτό το αστικό πραξικόπημα. «Αν και θάπρεπε - λέει ο εισηγητής του νόμου Λε Σαπελιέ - ο μισθός εργασίας νάναι λίγο ανώτερος απ’ ό,τι είναι σήμερα, ώστε αυτός που τον παίρνει ν’ απαλλαχτεί απ’ εκείνη την απόλυτη εξάρτηση που δημιουργεί η στέρηση των αναγκαίων μέσων συντήρησης και που είναι σχεδόν ίδια με την εξάρτηση της δουλείας», ωστόσο δεν επιτρέπεται στους εργάτες να συνεννοούνται μεταξύ τους για τα συμφέροντά τους, να δρουν από κοινού και να μετριάζουν έτσι την «απόλυτή τους εξάρτηση που είναι σχεδόν δουλεία», γιατί έτσι παραβιάζουν «την ελευθερία των ci-devant maitres (πρώην μαστόρων) τους και σημερινών επιχειρηματιών» (την ελευθερία να κρατούν εργάτες στη δουλεία!) και γιατί μια ένωση ενάντια στη δεσποτεία των πρώην μαστόρων των συντεχνιών αποτελεί - μαντέψτε το! - ξανασύσταση των συντεχνιών που τις έχει καταργήσει το γαλλικό Σύνταγμα!

---

Καρλ Μαρξ: «Το Κεφάλαιο», τόμος 1ος, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 738-741 και 758-767, Αθήνα 1978.

[1] Στην Ιταλία, όπου η κεφαλαιοκρατική παραγωγή αναπτύχθηκε νωρίτερα από αλλού, συντελέστηκε νωρίτερα και η διάλυση των σχέσεων δουλοπαροικίας. Στη χώρα αυτή ο δουλοπάροικος χειραφετήθηκε προτού εξασφαλίσει κάποιο δικαίωμα χρησικτησίας στη γη. Γι αυτό η χειραφέτησή του τον μετάτρεψε αμέσως σε προγραμμένο προλετάριο, που επιπλέον βρήκε έτοιμα τα καινούργια αφεντικά στις πόλεις που στο μεγαλύτερό τους μέρος κληρονομήθηκαν από τη ρωμαϊκή εποχή. Οταν η επανάσταση της παγκόσμιας αγοράς από το 15ο αιώνα και δω κατάστρεψε την εμπορική υπεροχή της Βόρειας Ιταλίας, άρχισε μια κίνηση προς την αντίθεση κατεύθυνση. Οι εργάτες των πόλεων διώχθηκαν κατά μάζες στην ύπαιθρο κι έβαλαν εκεί τις βάσεις μιας πρωτόφαντης ανόδου της μικροκαλλιέργειας που διεξάγεται με το σύστημα της κηπουρικής. (Υποσημείωση πρωτότυπου αρ. 189).

* S = είναι το αρχικό γράμμα της αγγλικής λέξης Slave, που σημαίνει σκλάβος (σ.μ.).

* R =το αρχικό γράμμα της λέξης rogue που σημαίνει κλέφτης, κατεργάρης, αλήτης (σ.μ.).

Έγγραφο - Μισθοδοτούμενος πράκτορας της ΚΥΠ ο Μιχαλολιάκος της ΧΑ;

 Έγγραφο - Μισθοδοτούμενος πράκτορας της ΚΥΠ ο Μιχαλολιάκος της ΧΑ;

Έγγραφο απ’ τη σελίδα των Wikileaks, που δεν διαψεύστηκε ποτέ από τις ελληνικές μυστικές υπηρεσίες, τον εμφανίζει ως συνεργάτη, με χρυσό μισθό

"Χτυπούν" το σύστημα... συνεργαζόμενοι μαζί του, με υψηλό μισθό! Ένα έγγραφο που παρουσιάζουν τα Wikileaks, τον εμφανίζει πράκτορα της ΚΥΠ με τον κωδικό «ΑΣΤΥΑΝΑΞ». Στο παρελθόν ο ίδιος διατείνεται ότι καταδίκασε την «Αυριανή» ότι είναι πλαστό το έγγραφο, όχι όμως και πλαστή η πληροφορία ότι είναι πράκτορας! Ποιοί άλλοι χουντικοί εμφανίζονται ως πράκτορες

Τελικά ο αρχηγός...

των νεοναζιστικής οργάνωσης «Χρυσή Αυγή», Νίκος Μιχαλολιάκος, ήταν ή είναι πράκτορας της ΚΥΠ, της ελληνικής μυστικής υπηρεσίας, της ΕΥΠ όπως σήμερα ονομάζεται; Η υπόθεση και το ερώτημα δεν προκύπτουν σήμερα. Πολλά χρόνια πριν κυκλοφορούσε η φήμη, ακόμη και ανάμεσα στα στελέχη του ακροδεξιού χώρου, ότι ο «φύρερ» των χρυσαυγιτών ήταν απλά ένας συνεργάτης των μυστικών υπηρεσιών, που είχε «δώσει» συνεργάτες του για να «καθαρίσει» με ελαφρές καταδίκες από την εμπλοκή του σε υποθέσεις βομβιστικές επιθέσεις τη δεκαετία του 1970.

Το 1984 η «Αυριανή» δημοσίευσε ένα έγγραφο της ΚΥΠ, με ημερομηνία 29 Δεκεμβρίου 1981, σύμφωνα με το οποίο ο Μιχαλολιάκος και άλλοι γνωστοί του ναζιστικού ή ακροδεξιού χώρου, μισθοδοτούνταν, και μάλιστα με υψηλότατες αμοιβές, που έφταναν το 1.000% του μισθού του δημοσίου υπαλλήλου της εποχής, από την ΚΥΠ.

Ο Μιχαλολιάκος διατείνεται ότι μήνυσε την «Αυριανή» και την καταδίκασε, υποστηρίζοντας ότι το έγγραφο είναι πλαστό, επειδή δεν έφερε υπογραφή του αξιωματικού το όνομα του οποίου αναφέρεται να υπογράφει. Κι έτσι πάντως να είναι, η δικαστική απόφαση, την οποία επικαλείται ο Μιχαλολιάκος αλλά δεν έχει δει το φως της δημοσιότητας, δεν θεωρούσε πλαστή την πληροφορία για την έμμισθη σχέση του με την ΚΥΠ, παρά μόνο το έγγραφο, λόγω της έλλειψης της υπογραφής. Δεν υπήρξε δηλαδή έρευνα για να αποδειχτεί ότι ο Μιχαλολιάκος δεν ήταν ΚΥΠατζής, ούτε ο ίδιος το υποστήριξε ποτέ.

Η υπόθεση όμως έχει και συνέχεια. Στην ιστοσελίδα των Wikileaks, που είναι γνωστό ότι επί χρόνια κατάφερνε να «κλέβει» έγγραφα μυστικών υπηρεσιών από διάφορα κράτη έχοντας προκαλέσει πολλά προβλήματα σε κυβερνήσεις με τη διαρροή τους, υπάρχει το έγγραφο στο οποίο αναφέρεται η μισθοδοσία Μιχαλολιάκου! Μπορεί να το αναζητήσει κάποιος στη σελίδα «Greek KYP intelligence payroll including politicians, 1981», με το link: http://wikileaks.org/wiki/Greek_KYP_intelligence_payroll_including_politicians,_1981

Δείτε το έγγραφο

Παρά το γεγονός ότι η ανάρτηση αυτού του εγγράφου έγινε πριν 5 χρόνια, στις 13 Οκτωβρίου του 2008, ουδέποτε καταγγέλθηκε ως πλαστό! Ούτε από την ΕΥΠ, ούτε από τον ίδιο τον Μιχαλολιάκο, που υποτίθεται ότι έχει στα χέρια του σχετική δικαστική απόφαση.

Στο έγγραφο που παρουσιάζει η σελίδα των Wikileaks, εμφανίζεται η μισθοδοσία 10 έκτακτων συνεργατών – πρακτόρων της ΚΥΠ, το 1981. Οι μισθοί που εμφανίζονται να παίρνουν είναι «τρελοί» για τα δεδομένα της εποχής. Ο Μιχαλολιάκος, δίπλα στο όνομα του οποίου αναγράφεται το «Κωδικόν Χαρακτηριστικόν», δηλαδή η πρακτορική ονομασία του, «ΑΣΤΥΑΝΑΞ», εμφανίζεται να εισπράττει… 120.000 δραχμές, όταν εκείνη την εποχή ο μισθός του δημοσίου υπαλλήλου ήταν περίπου 12.000 δρχ!

Δεν είναι όμως μόνο ο Μιχαλολιάκος που παρουσιάζεται ως πράκτορας της ΚΥΠ, αν και υποτίθεται ότι «χτυπά το σύστημα» – τουλάχιστο έτσι εμφανίζονται η ΧΑ και ο «φύρερ» της…- και δεν συνεργάζεται, εμμίσθως μάλιστα, μαζί του για να του δίνει πληροφορίες.

Στο ίδιο έγγραφο ο Κώστας Πλεύρης, γνωστός υμνητής των ναζιστών και της χούντας του Παπαδόπουλου, φέρεται να μισθοδοτείται, ως πράκτορας «Αναστάσιος», με 200.000 δραχμές. Είναι ο πατέρας του άλλοτε βουλευτή του ΛΑΟΣ, Αθανάσιου Πλεύρη, που πλέον είναι στέλεχος της ΝΔ και από χθες αντιπρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.). Επίσης ο τότε εκδότης της χουντικής «Ελεύθερης Ώρας», Γρηγόρης Μιχαλόπουλος, που έχει το πρακτορικό όνομα «Αννίβας» και μισθό 180.000 δραχμές, ο Πολύδωρος Δάκογλου, με μισθό 90.000 και κωδική ονομασία «36 Β 81» κ.α.

Προφανώς γνωρίζουμε ότι οι νεοναζιστές, οι χουντικοί και όλοι οι άλλοι του ακροδεξιού χώρου κάθε άλλο παρά «αντίπαλοι» του συστήματος είναι. Εδώ όμως φέρονται να είναι και έμμισθοι συνεργάτες του, χωρίς οι ίδιοι ποτέ να το διαψεύσουν ή να το διαψεύσει το ίδιο το… σύστημα. Ακόμη και αν ο Μιχαλολιάκος έκανε πριν χρόνια τον ισχυρισμό για πλαστότητα του εγγράφου, δεν διέψευσε ότι ήταν ή είναι πράκτορας της ΚΥΠ…

Γιορτή εξωραϊσμού της καπιταλιστικής βαρβαρότητας

Γιορτή εξωραϊσμού της καπιταλιστικής βαρβαρότητας

Με μια τελετή έναρξης επικεντρωμένη στο δίπολο που αφορούσε την Ιστορία της χώρας και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, η οποία διεξήχθη στο ποδοσφαιρικό στάδιο «Μαρακανά», άνοιξε την περασμένη Παρασκευή η αυλαία των Ολυμπιακών Αγώνων της Βραζιλίας. Ωστόσο, εκείνο που χρήζει ιδιαίτερης αναφοράς ήταν η προσπάθεια των διοργανωτών και γενικότερα της αστικής τάξης της χώρας που περιμένει να επωφεληθεί και να αυγατίσει τα κέρδη της, να εξωραΐσουν τα πάντα. Από τους Πορτογάλους αποικιοκράτες που παρουσιάστηκαν ως οι φορείς του πολιτισμού στη χώρα μέχρι την παρουσίαση των «φαβέλων» και των «παραγκουπούλεων» ως χώρων όπου κυριαρχεί ο χορός, το τραγούδι, η τελετή προσπάθησε να περάσει τα μηνύματα μέσω των Αγώνων ότι «θα πρέπει να γιορταστούν οι διαφορές» (σύμφωνα και με το σχετικό τραγούδι που ακούστηκε). Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν και οι ομιλίες των επισήμων, όπως του Προέδρου της Βραζιλίας, Μισέλ Τεμέρ, του προέδρου της ΔΟΕ, Τόμας Μπαχ, και άλλων παραγόντων της διοργάνωσης. Μάλιστα, οι επίσημοι εκτός των άλλων εστίασαν και στην ομάδα προσφύγων που συμμετέχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες, των ανθρώπων δηλαδή που πληρώνουν τους οξύτατους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και τους πολέμους για τα συμφέροντα του κεφαλαίου με την προσφυγιά.

***

Τα όσα συνέβησαν λίγη ώρα πριν από την έναρξη της τελετής έξω από το «Μαρακανά», με τους χιλιάδες διαδηλωτές που διαμαρτύρονταν ενάντια στην αντιλαϊκή κυβέρνηση της Βραζιλίας και στο τεράστιο κόστος των Αγώνων που πληρώνουν και έχει ανέλθει στα 4,6 δισ. δολάρια, αυξημένο κατά 51% σε σχέση με τους αρχικούς προϋπολογισμούς και που θα έχει νέες τεράστιες αρνητικές συνέπειες στην ήδη υποβαθμισμένη ζωή τους, δείχνουν ότι οι ταξικές διαφορές δεν μπορούν να γιορταστούν. Πώς θα μπορούσε άλλωστε όταν την ώρα που τόσο η αστική τάξη της Βραζιλίας όσο και οι πολυεθνικές που σχετίζονται με τη διοργάνωση μετρώντας ήδη κέρδη προσδοκούν ακόμη μεγαλύτερα; Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο θεωρούνται οι εμπορικότεροι αφού τα έσοδα για τις πολυεθνικές και τους χορηγούς αναμένεται να αγγίξουν τα 9,3 δισ. δολάρια. Από την άλλη, οι εργαζόμενοι της χώρας και τα φτωχά λαϊκά στρώματα πληρώνουν ήδη το λογαριασμό της εδώ και μια διετία καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Αυξήσεις σε όλα τα είδη πρώτης ανάγκης των λαϊκών νοικοκυριών, περικοπές σε Υγεία, Παιδεία, Πρόνοια, αύξηση της ανεργίας και φτώχειας είναι μόνο μερικές από τις συνέπειες που βιώνει σήμερα ο βραζιλιάνικος λαός. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί και η... πληρωμή από το λαό των οικονομικών συνεπειών που υπήρξαν απ' το κόστος του Μουντιάλ του 2014.
«Αγώνες έχουμε, νοσοκομεία και περίθαλψη δεν έχουμε», ήταν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πανό που κρέμασαν απλήρωτοι δημόσιοι υπάλληλοι στην Υγεία πριν από ένα μήνα στο αεροδρόμιο του Ρίο για να υποδεχθεί τους τουρίστες. Μάλιστα, ενώ η κρίση τσακίζει τα λαϊκά στρώματα, η κυβέρνηση Τεμέρ βρήκε περίπου 800 εκατ. δολάρια για να ενισχύσει οικονομικά την τοπική κυβέρνηση του Ρίο προκειμένου να πληρωθούν οι μεγαλοεργολάβοι και πολυεθνικές για τα Ολυμπιακά έργα. Οσον αφορά τα τελευταία, οι μεγαλοστομίες για περιουσία που θα παραμείνει για αξιοποίηση από τον βραζιλιάνικο λαό απέχουν πολύ απ' την πραγματικότητα, όπως δείχνουν άλλωστε αντίστοιχα παραδείγματα του παρελθόντος σε άλλες χώρες (π.χ. Ελλάδα) αλλά και αυτό των υποδομών του Μουντιάλ στην ίδια τη Βραζιλία.

***

Οσο και εάν αυτές τις μέρες για επικοινωνιακούς λόγους η αστική τάξη της Βραζιλίας και οι πολυεθνικές καταβάλλουν προσπάθεια εξωραϊσμού της πραγματικότητας προβάλλοντας ως «εθνικό στόχο» τη διοργάνωση, η πραγματικότητα δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από την όποια «λάμψη» των Αγώνων. Σε δημοσκόπηση που έγινε πριν από ένα μήνα, το 60% των Βραζιλιάνων έχει τη γνώμη ότι όχι μόνο οι Αγώνες δεν θα τους ωφελήσουν αλλά θα είναι και ζημιά. Με βάση λοιπόν το τι συμβαίνει είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι η επικοινωνιακή προπαγάνδα των αρμοδίων δεν μπορεί να συγκαλύψει την άθλια για το λαό ζωή. Ο δρόμος για τον βραζιλιάνικο λαό δεν είναι η συμμετοχή στις γιορτές κερδών του εγχώριου και διεθνούς κεφαλαίου. Μονόδρομος είναι ο αγώνας διεκδίκησης της ικανοποίησης των αναγκών του. Που σημαίνει πρώτα και κύρια σύγκρουση με την εξουσία των μονοπωλίων έως την ανατροπή της και την εργατική εξουσία, για να γίνει κυρίαρχος του τεράστιου πλούτου που παράγει.

Αποπροσανατολιστική προπαγάνδα

Αποπροσανατολιστική προπαγάνδα

«Καμιά ανοχή στη φοροδιαφυγή», είναι το τελευταίο κυβερνητικό σλόγκαν, που συνοδεύεται από τους πανηγυρισμούς της «επιτυχίας» στην εξάρθρωση του κυκλώματος με τα POS, τα μηχανάκια πληρωμής με τραπεζικές κάρτες, που έστελναν τις εισπράξεις επιχειρήσεων στον τομέα υπηρεσιών και λιανεμπορίου κατευθείαν στο εξωτερικό, άρα δεν πλήρωναν ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος. Πρωτοσέλιδο στην «Αυγή», κύριο άρθρο στην ίδια εφημερίδα, και μάλιστα με βαρύγδουπες εκφράσεις, όπως, «αποδεικνύεται ότι υπάρχει ένα ισχυρό κομμάτι επιχειρηματιών (στη συγκεκριμένη περίπτωση κυρίως στον χώρο του τουρισμού) που θέλει να κερδοσκοπεί αδιαφορώντας για τις συνέπειες που θα έχει στο σύνολο της κοινωνίας (...) Κάποιοι επιχειρηματίες δρουν εις βάρος του κοινωνικού συνόλου (...) Δεν μπορείς να είσαι και με τον φοροφυγά και με την κοινωνία (...) Να λες ότι θέλεις την ευημερία της κοινωνίας (...) Τα χρήματα από τη φοροδιαφυγή είναι χρήματα που έχουν βγει από το κοινωνικό σύνολο και πρέπει να ξαναγυρίσουν στην κοινωνία μέσα από ένα σχέδιο αναδιανομής». Αυτή η προπαγανδιστική τακτική της κυβέρνησης δεν είναι ούτε καινούργια ούτε αθώα. Πασχίζει να αποπροσανατολίσει τους εργαζόμενους, τα φτωχά λαϊκά στρώματα, που στενάζουν χρόνια τώρα από την πολιτική που έχει αναγάγει την πολύμορφη φοροληστεία τους σε έναν από τους βασικούς μοχλούς ενίσχυσης των κρατικών ταμείων για την πριμοδότηση του κεφαλαίου.
Πράγματι, από την αρχή της εκδήλωσης της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης η πολιτική διαχείρισης όλων των κυβερνήσεων για την έξοδο απ' αυτήν σε όφελος του κεφαλαίου έβαζε ανάμεσα στα άλλα αντεργατικά - αντιλαϊκά μέτρα των μνημονίων ως ένα από τα πρώτα το πώς θα γεμίσουν χρήματα τα κρατικά ταμεία. Με διπλό σκοπό: Ο ένας είναι η αποπληρωμή του κρατικού χρέους που δημιούργησαν κυβερνήσεις και κεφάλαιο μέσω της ασύστολης ενίσχυσης με κρατικό χρήμα των μονοπωλιακών ομίλων για να επενδύουν, ή μέσω των δημόσιων επενδύσεων πάλι σε όφελος των επιχειρηματικών ομίλων. Αφετέρου επειδή τα κρατικά ταμεία χρειάζεται να δώσουν χρήμα για νέες καπιταλιστικές επενδύσεις ως τον βασικό μοχλό εξόδου από την κρίση και καπιταλιστικής ανάπτυξης.
Ετσι, προχώρησαν στη φορολογική αφαίμαξη του λαού με τη δραστική μείωση του αφορολόγητου, με την αφαίρεση των όποιων μικρών φοροαπαλλαγών είχαν τα λαϊκά στρώματα, με την τεράστια αύξηση του ΦΠΑ σε είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, με την αύξηση άλλων έμμεσων φόρων, όπως στα καύσιμα θέρμανσης, με την αύξηση της φορολογίας σε αυτοαπασχολούμενους και μικρομεσαίους αγρότες, με τη φορολόγησή τους από το πρώτο ευρώ, με τον ΕΝΦΙΑ κ.λπ. Και βεβαίως, αν οι εργαζόμενοι, οι άνεργοι δεν έχουν να πληρώσουν την εφορία, έρχονται τα πρόστιμα και οι κατασχέσεις.
Την ίδια ώρα, μόνο ο «αναπτυξιακός νόμος» δίνει νέες γενναίες φοροαπαλλαγές στο κεφάλαιο, που προστίθενται στις προηγούμενες, και ετοιμάζεται και για πρόσθετες, ως απαίτηση του ΣΕΒ. Οι δε εφοπλιστές πληρώνουν έως 10 ευρώ τη μέρα φόρο ανά βαπόρι.
Ερχεται, λοιπόν, μετά απ' όλ' αυτά η κυβέρνηση να μιλήσει για κοινωνική δικαιοσύνη, ότι «τα χρήματα από τη φοροδιαφυγή πρέπει να ξαναγυρίσουν στην κοινωνία μέσα από ένα σχέδιο αναδιανομής», επειδή έπιασε κάποιους φοροφυγάδες και καλώς έκαμε. Αλλά να το κάνει σημαία φορολογικής δικαιοσύνης όταν εφαρμόζει ένα ταξικό αντιλαϊκό και υπέρ του κεφαλαίου φορολογικό σύστημα, που αναδιανέμει ολοένα και περισσότερο τον παραγόμενο από τους εργαζόμενους πλούτο στο κεφάλαιο, ξεπερνά τα όρια της κοροϊδίας. Αλλωστε, τι θα κερδίσουν οι εργαζόμενοι απ' αυτό; Τίποτα. Το ομολογούν όταν λένε: «Η φοροδιαφυγή δεν είναι η μεγαλύτερη στρέβλωση του ανταγωνισμού; Τα χρήματα από τη φοροδιαφυγή πρέπει να ξαναγυρίσουν στην κοινωνία μέσα από ένα σχέδιο αναδιανομής». Λένε, δηλαδή, ότι κυνηγούν τη φοροδιαφυγή για να υπάρχει «υγιής» ανταγωνιστικότητα για το κεφάλαιο.
Ο λαός που στενάζει από τη βαριά φοροληστεία του να μην «τσιμπάει» σ' αυτήν την προπαγάνδα. Αλλά να διεκδικήσει κάλυψη των απωλειών του, κατάργηση των αντεργατικών, αντιλαϊκών νόμων, ικανοποίηση όλων των σύγχρονων αναγκών του σε αντιμονοπωλιακή, αντικαπιταλιστική κατεύθυνση.