2 Ιαν 2020

Οι Γερμανοί οδηγοί είναι πιο προσεκτικοί, οι Ολλανδοί οι πιο ήρεμοι, οι Σουηδοί οι πιο αγχωμένοι και οι Έλληνες οι πιο επικίνδυνοι

Οι Γερμανοί και οι Γερμανίδες είναι οι περισσότερο προσεχτικοί/ές οδηγοί σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι δε Ολλανδοί και οι Ολλανδές οι περισσότερο ήρεμοι/ες. Αυτά είναι τα αποτελέσματα έρευνας του ευρωβαρομέτρου σχετικά με την οδηγική ασφάλεια που πραγματοποιήθηκε το 2019 σε συνεργασία με το ίδρυμα Fondation Vinci Autoroutes και στην οποία πήραν μέρος πολίτες (12.418 άτομα) της Γαλλίας, της Γερμανίας, του Βελγίου, της Ισπανίας, της Μ. Βρετανίας, της Ιταλίας, της Σουηδίας, της Ελλάδας, της Πολωνίας, της Ολλανδίας και της Σλοβακίας.
Ιδιαίτερα προσεχτικοί κατά τη διάρκεια της οδήγησης αποδείχθηκαν οι Γερμανοί (82%), ακολουθούμενοι από τους Έλληνες (78%) και τους Ιταλούς με το ίδιο ποσοστό, ενώ λίγο πιο κάτω βρίσκονται οι Γάλλοι με 77%.
Πιο ήρεμοι κατά τη διάρκειας της οδήγησης αποδείχθηκαν οι Ολλανδοί με 68% και ακολουθούν οι Πολωνοί και οι Σλοβάκοι με 67% και οι Ισπανοί με 66%. Οι Έλληνες βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις των κρατών της Ευρώπης με 49%. Οι ‘Αγγλοι αποδεικνύονται οι πιο ευγενικοί οδηγοί με 50% και τους ακολουθούν οι Βέλγοι με 44%. Λιγότερο ευγενικοί είναι οι Ιταλοί με 17% με τους Έλληνες να βρίσκονται περίπου στην μέση του πίνακα με 26%.
Περισσότερο ευάλωτοι σε παραβάσεις είναι οι Άγγλοι (9%) και ακολουθούν οι Ολλανδοί (8%) και οι Βέλγοι (7%) με τους Ελληνες να βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις (3%).
Αναλύοντας τα στοιχεία της έρευνας του ευρωβαρόμετρου διαπιστώνουμε ότι περισσότερο αγχωμένοι οδηγοί στην Ευρώπη είναι οι Σουηδοί (58%) και ακολουθούν οι Γερμανοί (52%) και οι Ολλανδοί (42%) με τους Ελληνες να βρίσκονται στην μέση του πίνακα με 30%.
Ένας στους δύο Έλληνες (50%), σύμφωνα με την έρευνα, αποδείχθηκε ότι οδηγάει επικίνδυνα, με τους Ιταλούς να ακολουθούν με 44% και τους Γάλλους με 40%. Λιγότερο επικίνδυνα οδηγούν οι Σουηδοί με ποσοστό 11%.
Τέλος, όσον αφορά την ανευθυνότητα κατά τη διάρκεια της οδήγησης μόνο (σε σχέση με τα υψηλότερα ποσοστά των Ευρωπαίων οδηγών) το 36% των Σουηδών οδηγών είναι ανεύθυνοι και θέτουν σε κίνδυνο την ζωή τους, με τους Πολωνούς (68%) και τους Έλληνες (58%) να φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις της ανευθυνότητας.

Να δεις τι σου ‘χω για μετά – Πολιτική ανασκόπηση της δεκαετίας του 2010-2019

 

Η δεκαετία φαίνεται από τη μια να αφήνει πολύ κόσμο συντηρητικότερο από πριν, από την άλλη κάτι μοιάζει πάλι να κινείται το τελευταίο διάστημα στους δρόμους, τους χώρους δουλειάς και τα αμφιθέατρα, το οποίο μένει να μας δείξει από το 2020 και μετά το βάθος και τη δυναμική του.

Η δεκαετία του 2010 είναι ακόμα πολύ νωπή για να την αποτιμήσουμε με την απαραίτητη απόσταση και νηφαλιότητα, το μόνο σίγουρο είναι ότι έχει ήδη περάσει στην ιστορία ως σημείο καμπής στην ελληνική μεταπολιτευτική ιστορία, τόσο που αρκετοί τη θεωρούν και το οριστικό κλείσιμο του πολυθρύλητου “κύκλου της μεταπολίτευσης”, ο οποίος βέβαια ανοιγοκλείνει από τη δεκαετία του ’80 και ανά πενταετία περίπου έκτοτε.

Η οικονομική κρίση, που έφτασε αρχικά ως καθυστερημένο απόνερο του παγκόσμιου καπιταλιστικού κραχ του 2008, έφερε αλλαγές που έμοιαζαν τεκτονικές, αν και κάποιες φορές απλώς επιβεβαίωσαν τη γνωστή ρήση από το Γατόπαρδο, πως “για να μείνουν όλα ίδια, πρέπει να αλλάξουμε τα πάντα”.

Η ελληνική κοινωνία μοιάζει να αντιμετώπισε τη βίαιη πτώση του βιοτικού της επιπέδου και το ξερίζωμα όπως το πένθος, περνώντας από τα πέντε στάδια της άρνησης, του θυμού, της διαπραγμάτευσης, της κατάθλιψης και της αποδοχής, αν και τελευταία χρόνια τα δυο στάδια μοιάζουν να συνυπάρχουν αρμονικά. Αυτό διαπιστώνεται τόσο από τα σκαμπανεβάσματα του εργατικού κινήματος και των διαδηλώσεων τα τελευταία χρόνια, όσο και από τις ανασυνθέσεις του πολιτικού σκηνικού, που έβαλε τα ρούχα του αλλιώς, προσθέτοντας για μεγάλο διάστημα και ναζιστικά αξεσουάρ, κρατώντας έτσι εγκλωβισμένο τον κόσμο στις ράγες του συστήματος.

Η δεκαετία φαίνεται από τη μια να αφήνει πολύ κόσμο συντηρητικότερο από πριν, από την άλλη κάτι μοιάζει πάλι να κινείται το τελευταίο διάστημα στους δρόμους, τους χώρους δουλειάς και τα αμφιθέατρα, το οποίο μένει να μας δείξει από το 2020 και μετά το βάθος και τη δυναμική του. Το μόνο σίγουρο είναι πως και για τα επόμενα 10 και όσα χρόνια χρειαστούν, χαμένες είναι μόνο οι μάχες που δε δόθηκαν.

Ένα πρωινό στο Καστελόριζο – Η είσοδος στα μνημόνια

Πριν γίνει διάσημο για τους λάθος λόγους με την ΑΟΖ, το Καστελόριζο έγινε ένα ωραίο Μπιρσιμικό σκηνικό για το δάνειο από το ΔΝΤ και την είσοδο στα μνημόνια. Ο ΓΑΠ θα συναντούσε αργότερα στον δρόμο φανταστικούς συνταξιούχους που χάριζαν οικειοθελώς το εισόδημά τους, για να σωθεί η χώρα. Εκείνη τη μέρα πάντως διάλεξε μια μοβ, πένθιμη γραβάτα (βασικός όρος της αστικής πολιτικής σκηνής μες στη δεκαετία) που προμήνυε το δικό του πολιτικό τέλος, μόλις έναν χρόνο μετά, αλλά αυτή ήταν η μικρότερη απώλεια, συγκριτικά με τα δικαιώματα και τους μισθούς που μπήκαν στη λαιμητόμο.

Πολύς κόσμος βυθίστηκε στην απόγνωση, κάποιοι οδηγήθηκαν στην αυτοχειρία, κι ένας εξ αυτών θέλησε να δώσει πολιτικό νόημα σε αυτήν την πράξη, δίνοντας τέλος στη ζωή του στην Πλατεία Συντάγματος, για να αφυπνιστούν οι υπόλοιποι. Πολύ περισσότεροι ήταν αυτοί που βγήκαν στους δρόμους, για να διαδηλώσουν -ένας στους τέσσερις Έλληνες, σύμφωνα με κάποιες έρευνες. Εκεί χρειάστηκαν διαφορετικές μέθοδοι εξουδετέρωσης, όπως η απελπισία που βαφτίστηκε “ελπίδα”. Αλλά αυτό είναι άλλο ιστορικό κεφάλαιο.



Ναι, αλλά για το τι έγινε πριν τη Μαρφίν δε λέτε τίποτε – Η χαμένη άνοιξη του 2010

Η γενική απεργία της 5ης Μάη ήταν πιθανότατα η μεγαλύτερη διαδήλωση των τελευταίων 30 ετών. Οι τρεις ξεχωριστές συγκεντρώσεις ουσιαστικά ενώθηκαν. Κάποια ρεπορτάζ γράφουν πως ο κόσμος έφτανε από το Πεδίο του Άρεως ως τους Στύλους του Ολυμπίου Διός, με αρκετά πυκνές γραμμές. Την ίδια μέρα περνούσε από τη Βουλή το πρώτο μνημόνιο, με τις πρώτες απώλειες για τον κυβερνητικό λόχο, το ακροδεξιό δεκανίκι του ΛΑΟΣ να το υπερψηφίζει και τη ΝΔ του Σαμαρά να παριστάνει τη λαϊκή αντιπολίτευση.

Αλλά το βαθύ παρακράτος φρόντισε να ανακόψει τη δυναμική των κινητοποιήσεων, τρέφοντας τα ΜΜΕ με αυτό που ζητούσαν. Εκείνη ήταν εξάλλου η πρώτη φορά που έσπασε μια απεργία στα κανάλια (για να καλύψουν την έκτακτη είδηση) και έτσι έκτοτε ορίζεται σε διαφορετική ημέρα για τους εργαζόμενους στα ΜΜΕ, θεωρητικά για να μπορούν να προβάλουν τις απεργιακές συγκεντρώσεις -κάτι που προφανώς δε συνέβη ποτέ.

Πολλά ακούστηκαν για πιθανή σύνδεση της ενέργειας με επιχειρηματικά συμφέροντα -που ήθελαν να βγάλουν έναν ανερχόμενο παίκτη έξω από το παιχνίδι- ενώ ακόμα και αναρχικές συλλογικότητες καταδίκασαν την ενέργεια ως αυτό ακριβώς που ήταν: προβοκατόρικη. Αυτό που αποσιωπήθηκε συστηματικά από το μαύρο μπλοκ της αντίδρασης και την ιδεολογική του ηγεμονία στα ΜΜΕ, ήταν οι εγκληματικές ευθύνες της εργοδοσίας που άφησε έγκλειστους τους υπαλλήλους της τράπεζας, αδιαφορώντας για τη ζωή τους και τη σωματική τους ακεραιότητα. Ο αναρχικός που είχε συλληφθεί ως φυσικός αυτουργός αθωώθηκε ομόφωνα το 2016, ενώ από πλευράς Marfin οι ευθύνες προσωποποιήθηκαν μόλις σε τρία στελέχη της τράπεζας, τα οποία έλαβαν ποινές ανασταλτικού κατά βάση χαρακτήρα για ανθρωποκτονία από αμέλεια.

Την επόμενη ημέρα έγινε μία ακόμα θλιβερή άμαζη σύναξη με κεράκια μπροστά από το κτίριο της καμένης τράπεζας, με καθαρά τηλεοπτικό χαρακτήρα, ως επικοινωνιακός αντιπερισπασμός στο λαϊκό ποτάμι -η ορμή του οποίου όντως κάμφθηκε το επόμενο διάστημα. Έμεινε όμως η κλασική φιλελέ εξυπνάδα “ναι αλλά για τη ΜΑΡΦΙΝ δε λέτε τίποτα”, που χρέωνε την προβοκάτσια στο λαϊκό κίνημα, επιχειρώντας τον πιο άθλιο συμψηφισμό…



Τίποτα δεν πάει χαμένο – Οι 200 μέρες απεργίας στη Χαλυβουργία

Η πιο σημαντική απεργία των τελευταίων χρόνων, που κράτησε εννιά μήνες και μπορεί να μην κυοφόρησε τη νίκη, ήταν όμως πολύτιμη παρακαταθήκη και έδωσε μια σειρά μαθήματα. Μάθημα αγώνα, αξιοπρέπειας. Μάθημα για τη βασική κι αναντικατάστατη αλληλεγγύη της τάξης μας. Πολύτιμο μάθημα ακόμα και για τους λόγους που δεν κέρδισε αυτός ο αγώνας, αφού οι εργάτες στη μονάδα του Βόλου πίστευαν πως θα τύχουν καλύτερης μεταχείρισης αν πιστέψουν τις υποσχέσεις του Μάνεση και συμμορφωθούν προς τας υποδείξεις. Γιατί οι αγώνες μας μπορούν να μας προσφέρουν πολύτιμα διδάγματα, ακόμα και μέσα από την ήττα. Και βασικά, τέτοιοι αγώνες δεν μπορούν να λογίζονται ως ήττες. Γιατί έμαθαν στους εργάτες να έχουν ψηλά το κεφάλι και να μην το σκύβουν για να βρουν ψίχουλα στο πάτωμα και να ξεγελάσουν την ντροπή τους.



Να καεί, να καεί – Οι πλατείες των αγανακτισμένων

Τι σχέση έχουν οι σφιγμένες, υψωμένες γροθιές με τις μούντζες; Τι σχέση έχει το μαζικό κίνημα ή οι απεργιακοί αγώνες με τις κυριακάτικες και τις απογευματινές βόλτες στην πλατεία Συντάγματος και αλλού; Πόση ελπίδα μπορεί να κρύβουν συνελεύσεις που αποφασίζουν πως δε θέλουν κόμματα και πολιτικές ιδιότητες; Που είχαν ομάδες να δέρνουν οργάνωση επειδή τόλμησε να εμφανιστεί με το σφυροδρέπανο; Που έβλεπαν με καχυποψία ακόμα και τα εργατικά σωματεία; Και πώς μπορούν οι πλατείες, όπου είχε απαγορευτεί η παρουσία κομμάτων, να πριμοδοτούν τελικά την εκλογική έκρηξη του ΣΥΡΙΖΑ -στην κάτω πλευρά- και της Χρυσής Αυγής -στην πάνω πλευρά με τα εθνικιστικά σύμβολα, άσχετα από την επίσημη αρνητική θέση του εκλογικά ασήμαντου εκείνη τη στιγμή κόμματος- ή των μετέπειτα ΑΝΕΛ, που ψάρευαν σε θολά νερά; Πόσο αφυπνισμένες ήταν τελικά οι συνειδήσεις που φώναζαν estamos despiertos ya και μούντζωναν τη Βουλή, με βασικό τους σύνθημα το “ΟΥΣΤ”; Και πώς θα μπορούσαν να μπολιαστούν με άλλα χαρακτηριστικά, για να βαθύνει η ανάλυση και το πολιτικό τους κριτήριο;

Για πολλούς (και) οι πλατείες δεν ήταν η απάντηση, αλλά το ερώτημα. Το ζητούμενο είναι όμως να αξιοποιείς την πείρα, για να θέτεις τα σωστά ερωτήματα και να μην αναλώνεσαι σε επιλογές κλειστού τύπου, που μένουν πάντα εντός του συστήματος και το υπηρετούν πιστά, ακόμα και αν φαίνεται να το αμφισβητούν -ή μάλλον το υπηρετούν καλύτερα, ακριβώς για αυτόν το λόγο…



Όταν η πραγματικότητα δε συμφωνεί με τις αντι – ΠΑΜΕ εμμονές μας – Η 20ή Οκτώβρη και ο θάνατος του Κοτζαρίδη

Η 19η Οκτώβρη του 2011 ήταν η πρώτη μέρα μιας 48ωρης απεργίας. Η απεργιακή συγκέντρωση μπορεί να ήταν πιο μαζική και από τις 5 Μάη της περασμένης χρονιάς, μία από τις μεγαλύτερες των πολλών τελευταίων ετών. Μπροστά απ’ τη Βουλή δεν υπήρχαν μπλοκ του ΠΑΜΕ ως δικαιολογία για όποιον ήθελε να κάνει έφοδο στη Βουλή. Αντ’ αυτού, τα μπλοκ με τους κουκουλοφόρους επιτέθηκαν σε ένα μπλοκ της ΟΛΜΕ, χωρίς προφανή λόγο.

Την επόμενη μέρα, εξαπέλυσαν επίθεση ενάντια στα μπλοκ του ΠΑΜΕ, που ήταν στο Σύνταγμα, πετώντας πέτρες και μολότοφ στο ψαχνό, και δίνοντας πάτημα στην αστυνομία να πνίξει την πλατεία με χημικά, για να διαλύσει τη μεγάλη συγκέντρωση. Ο οικοδόμος Δ. Κοτζαρίδης άφησε την τελευταία του πνοή στο Σύνταγμα. Η μυθολογία και τα διάφορα αφηγήματα που χτίστηκαν μεθοδικά στη συνέχεια, δεν μπορούν να αμφισβητήσουν τα γεγονότα, που είναι πεισματάρικα…



“Αυθεντικό ακτιβιστικό κίνημα” – Η άνοδος της Χρυσής Αυγής 2010-2013

Η πρώτη γεύση ήρθε με το ποσοστό στο Δήμο της Αθήνας το 2010, με τα κανάλια να επιδίδονται σε ρεπορτάζ ξεπλύματος της ρατσιστικής ψήφου, εμφανίζοντας σταμπαρισμένους χρυσαυγίτες ως “αγανακτισμένους κατοίκους του Αγ. Παντελεήμονα”, με πρώτη και καλύτερη την καταδικασθείσα για επίθεση με μαχαίρι μετέπειτα Θέμιδα Σκορδέλη. Το 2012 ήρθε η εκτόξευση του πανελλαδικού ποσοστού, που παρέμενε για αρκετά χρόνια ισχυρό, ακόμα και όταν κανείς δεν μπορούσε να ισχυριστεί πως δε γνώριζε τι είναι η νεοναζιστική συμμορία.

Για τον αστικό πολιτικό κόσμο και τα κυρίαρχα ΜΜΕ, βέβαια, δεν υπήρχε ποτέ αυτό το άλλοθι. Κάποιοι έστηναν ψεύτικα ρεπορτάζ για τις αγαθοεργίες των νεοναζί που περνούσαν τις γιαγιάδες απέναντι. Άλλοι ονειρεύονταν μια σοβαρή χρυσή αυγή χωρίς αίματα και τάγματα κρούσης. Άλλοι κανόνιζαν χαλαρές συνεντεύξεις με το φυρερίσκο και τα στελέχη της, για να δείξουν τάχα πως δε φοβούνται το τέρας και πως μπορούν να το αποδομήσουν, με ομοιοπαθητική μέθοδο, φτιάχνοντας το προφίλ του. Στο ενδιάμεσο κουτσομπολίστικες ιστοσελίδες και μεσημεριανές εκπομπές φρόντιζαν να μας κρατούν πάντα ενήμερους για τα ειδύλλια του Κασιδιάρη, ενώ πλειάδα σκυλοτραγουδιστών, αλλά και πιο… βυζαντινοί τροβαδούροι εξέφραζαν λιγότερο ή περισσότερο ανοιχτά τη στήριξή τους στον “τσαμπουκά” της ΧΑ.”Σοβαροί” αστοί πολιτικοί, αφού είχαν ολοκληρώσει τη διαπόμπευση οροθετικών γυναικών, εκθείαζαν το “αυθεντικό ακτιβιστικό κίνημα” των παιδιών με τα τατού σβάστικες και Ζιγκ Χάιλ.  Και όλοι μαζί έπεσαν από τα σύννεφα στη δολοφονία του Φύσσα. Εντάξει, μπορούν να ρίχνουν ένα χαστούκι στην Κανέλλη, νερό στη Δούρου, να βγάζουν από τη μέση ενοχλητικούς Πακιστανούς ποδηλάτες, να ρίχνουν δολοφονικό ξύλο με λοστούς σε μέλη του ΠΑΜΕ. Αλλά όχι και μαχαίρι ρε παιδιά. Και ας ήταν για το ποδόσφαιρο…

Η ελληνική κοινωνία είχε εκφασιστεί πολύ πριν προκύψει η άνοδος της χρυσής αυγής για να το πιστοποιήσει. Η ελληνική αστική τάξη και οι πολιτικοί-τηλεοπτικοί της εκπρόσωποι καλλιεργούσαν για χρόνια ιδέες και “αξίες” που έγιναν το έδαφος για να ευδοκιμήσει ο φασισμός. Και αν τώρα η συμμορία των νεοναζί μοιάζει να μπαίνει στο χρονοντούλαπο και τα κεφάλια της πηδάνε από το καράβι για να γλιτώσουν, μπορεί να μείνει μια χρυσή εφεδρεία ή να επιστρέψει με άλλο πρόσωπο, πατώντας πάνω στην ανεμελιά μας και σε κάποια παραγωγή με ωραία πλάνα…



“Ε όχι και μαχαίρι” – Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα και η δίκη της ΧΑ

Τα μαντρόσκυλα των εφοπλιστών χτύπησαν στο Πέραμα. Και αφού είδαν πως δεν κινείται κανείς και μπορούν να ενεργούν ασύδοτοι, πήραν το μήνυμα να συνεχίσουν, έχοντας το ακαταλόγιστο. Χτυπώντας στις περιοχές που ήταν κάποτε κόκκινες και διατηρούν ακόμα πυρήνες και εστίες αντίστασης, για να δώσουν το μήνυμα. Ο Παύλος ήταν εκεί και έγινε σύμβολο, γιατί έμεινε να αντισταθεί, γιατί δεν έσκυψε το κεφάλι. Κι αν δεν ήταν αυτός, θα ερχόταν με μαθηματική ακρίβεια κάποια άλλη δολοφονία, όσο τα φίδια ένιωθαν πως μπορούν να λειτουργούν με λυμένα χέρια. Στο ενδιάμεσο τους τα έδεσαν προσωρινά, αλλά εξίμισι χρόνια μετά το έγκλημα παραμένει ατιμώρητο, γιατί οι ρίζες του προχωράνε βαθιά, πολύ πιο πέρα από τον Ρουπακιά και τους χρυσαυγίτες.

Τελικά μπορεί να τον σκότωσαν για το ποδόσφαιρο. Τελικά μπορεί να πήρε φόρα μόνος του και να έπεσε πάνω στο μαχαίρι. Τελικά κανείς δε φταίει και κανείς δεν οργάνωσε τίποτα. Αυτό λέει η εισαγγελική πρόταση, που πιθανότατα θα ανατραπεί από την τελική απόφαση, μένει όμως για να θυμίζει πόσο βαθιές είναι οι ρίζες του φασισμού και τα χρυσαυγίτικα δεκανίκια.



Κόκκινα γαλατικά χωριά – Οι δημοτικές εκλογές του 2014, ο Κώστας Πελετίδης και η παρακαταθήκη των κομμουνιστών δημάρχων

Κάποιοι μίλησαν για το “φαινόμενο Πελετίδης”, γιατί τους είναι πάντα βολικό να μιλάνε για πρόσωπα και όχι για το πολιτικό τους στίγμα. Η Πάτρα ήταν η πιο χαρακτηριστική περίπτωση που έδειχνε τι μπορεί να κάνει μια κόκκινη δημοτική αρχή, εδώ και τώρα, σε αυτό το πλαίσιο, με τους τόσο ασφυκτικούς όρους, δείχνοντας έναν άλλο δρόμο. Χωρίς εργολάβους, χωρίς υποταγή στη λογική του κέρδους, στο πλευρό των συμβασιούχων, των εργαζόμενων, των απεργών. Με αστείρευτες πρωτοβουλίες, όπως τη μαραθώνια πορεία κατά της ανεργίας, που άφησε εποχή. Και με δημοφιλία-απήχηση που έσπειρε τον πανικό στους αντιπάλους τους, ωθώντας τους σε φαιδρές μεθόδους αντιπολίτευσης -από τους Ρότινγκ Κράιστ που τάχα λογοκρίθηκαν, τη “βίλα” Πελετίδη, μέχρι το αποτεφρωτήριο που ετοιμάζει ο Δήμος.

Η Πάτρα ήταν το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, αλλά όχι το μόνο. Υπήρχε το Χαϊδάρι, η Καισαριανή, η Πετρούπολη και η Ικαρία -ο κόκκινος βράχος. Η Πάτρα όμως είναι ο τρίτος δήμος της χώρας, που έκανε το σύστημα να αντιδρά πιο έντονα, σχεδόν σπασμωδικά, ιδίως όταν είδε πως δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να αποτρέψει την πανηγυρική επανεκλογή του Πελετίδη.



Το ΠΑΣΟΚ είναι εκεί κάπου στην εντατική – Το ΠΑΣΟΚ ποτέ δεν πεθαίνει αλλά φυτοζωεί

Ο κύκλος της Μεταπολίτευσης δε θα μπορούσε παρά να κλείσει μαζί με εμβληματικούς θεσμούς-οργανισμούς που το στιγμάτισαν. Όπως την Ελευθεροτυπία που στήριζε την Αλλαγή ελέγχοντας την εξουσία, το ΜΕΓΚΑ της ύστερης Μεταπολίτευσης του εκσυγχρονισμού και ασφαλώς το ίδιο το ΠΑΣΟΚ, που συνδέεται με όλα τα παραπάνω.

Όλο το πολιτικό σκηνικό άπλωσε και αναδιπλώθηκε σα βεντάλια, αλλά στη φάση της αναδίπλωσης υπήρξαν παράπλευρες απώλειες, με το ΠΑΣΟΚ να είναι η βασικότερη εξ αυτών. Αρχικά είχαμε ένα, δύο, χίλια, πολλά ΠΑΣΟΚ -και ΔΗΜΑΡ και Δημαρά και ΣΥΡΙΖΑ- επικράτησε όμως ο νόμος της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης των Πασόκων σε έναν πολιτικό φορέα που δεν ήταν άλλος από τον ΣΥΡΙΖΑ. Όσο για το κανονικό ΠΑΣΟΚ, αποδείχτηκε πολύ ΠΑΣΟΚ για να πεθάνει και πολύ ΠΑΣΟΚ για να συνεχίσει να ζει όπως πριν, οπότε απλώς φυτοζωεί, ενώ προσπάθησε να αλλάξει και όνομα (ΚΙΝΑΛ) χωρίς να ξεγελά κανέναν.



Η ελπίδα έρχεται και δε μας καταδέχεται – Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ και η “Πρώτη Φορά Αριστερά”

Το ΠΑΣΟΚ πέθανε, ζήτω το νέο ΠΑΣΟΚ. Τα κόκαλα των αγωνιστών της Καισαριανής τρίζουν ακόμα από το σκηνοθετημένο σόου, αμέσως μετά τις εκλογές του Γενάρη του ’15.  Το ίδιο και εκείνα στη Μακρόνησο, όπου πήγαν εκδρομή αναψυχής τα κυβερνητικά στελέχη για αριστερές σέλφι. Ακόμα ηχούν στα αυτιά, ιστορικές φράσεις όπως “και τα μισά να κάνει…” ή “έστω και ένα να έκανε…”. Τελικά έκανε πολύ περισσότερα, αλλά για την άλλη πλευρά, κερδίζοντας τα εύσημα του ΣΕΒ, κυρίως όμως την ανυπόκριτη αγάπη του Τζέφρι Πάιατ που όργωσε την Ελλάδα επιδεικνύοντάς την. Και ας κατέβαιναν κάποιοι στις “ανάσες αξιοπρέπειας” στηρίζοντας κριτικά την κυβέρνηση. Και τελικά δεν ήταν ούτε Αριστερά, ούτε πρώτη φορά -το συγκεκριμένο έργο το είχαμε ξαναδεί επί Αλλαγής, σε εποχές πολύ καλύτερων διεθνών συσχετισμών, οικονομικής συγκυρίας και με πολύ πιο ταλαντούχους πρωταγωνιστές…



Όταν λέμε όχι, εννοούμε όχι ακριβώς – Το Δημοψήφισμα του 2015

Το ΟΧΙ αποκοιμήθηκε στην αγκαλιά του ΝΑΙ. Ο ΣΥΡΙΖΑ έβαλε την αντιμνημονιακή στολή του, ενάντια στους όρους των δανειστών κι υπέρ ενός πιο ήπιου μνημονίου. Ενώ ο Τσίπρας είπε εξ αρχής πως ήθελε τη λαϊκή ετυμηγορία ως διαπραγματευτικό χαρτί, το οποίο κάηκε νωρίς, πριν καν περάσουν 17 ώρες. 
Κι όσοι έρπονταν πίσω από τον ηγέτη με την έρπη, αφρίζοντας ενάντια στην απόφαση του ΚΚΕ για ένα πραγματικό όχι στην τραγική για το λαό φαρσοκωμωδία, έβαλαν ως σύνθημα το “ΟΧΙ μέχρι τέλους”, εξαφανίστηκαν όμως από τους δρόμους, περνώντας τα διάφορα στάδια της κατάθλιψης.

Τελικά προδόθηκε ο λαός που ψήφιζε “όχι” ή κατάλαβε τι ακριβώς ψήφιζε και για αυτό εξέλεξε ξανά τον ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές, δίνοντας στα στελέχη του τον αέρα μιας απίστευτης αλαζονείας; Σε κάθε περίπτωση, το δικό του “ΟΧΙ” έγινε ξεκάθαρο “ΝΑΙ” την αμέσως επόμενη ημέρα, στο συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών -τα πρακτικά του οποίου δε βγήκαν ποτέ στη δημοσιότητα. Και μόνο ο ΓΓ του ΚΚΕ αποχώρησε, καταγγέλλοντας την κοροϊδία, την οποία είχε επισημάνει εξ αρχής το κόμμα του.



Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα – Τα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό reloaded

Μπορεί να έχουμε δώσει γη και ύδωρ στο κεφάλαιο, που λυμαίνεται τους πόρους, τα λιμάνια και τις πρώτες ύλες, αλλά “το όνομά μας είναι η ψυχή μας”. Η Νατοϊκή Αριστερά προώθησε μια συμφωνία για την ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ, ως δερβέναγα της περιοχής. Και ο εθνικιστικός κορμός βγήκε στους δρόμους, έστω και πιο άμαζα σε σχέση με τις ορίτζιναλ σκοπιανοφάγες συνάξεις του ’92, σε ένα ακροδεξιό φεστιβάλ, με διάφορα καλτ στιγμιότυπα, για γέλια και για κλάματα -από τον ξεβράκωτο διαδηλωτή έως τη μαθητική πορεία με το άλογο-Βουκεφάλα. Κυρίως το δεύτερο, αν σκεφτεί κανείς το εθνικιστικό δηλητήριο που χύθηκε εξ απαλών ονύχων στις συνειδήσεις πολλών μικρών παιδιών, με τους χρυσαυγίτες να καθοδηγούν ουσιαστικά κάποιες καταλήψεις με το έτσι θέλω -χωρίς αποφάσεις μαθητών και συνελεύσεων, αλλά και τις δυνάμεις της ΚΝΕ να τους χαλάνε τη σούπα σε πολλά σχολεία ακόμα και στη Βόρεια Ελλάδα.

Οι δεξιοί ανακάλυψαν με δέος ότι τα ΜΑΤ όντως μας ψεκάζουν και μας δέρνουν, όταν διαδηλώνουμε. Ενώ ο Μίκης Θεοδωράκης χάλασε μια και για πάντα την υστεροφημία του, με την παρουσία του στο εθνικιστικό συλλαλητήριο και το ξέπλυμα στους χρυσαυγίτες -που αγαπάνε τη χώρα με έναν τρόπο… λίγο εριστικό!



“Δεν ξέρανε καλό κολύμπι” – Η πύρινη κόλαση στο Μάτι 2018

Το μόνο πιο εξοργιστικό από την ανείπωτη τραγωδία με τους εκατό νεκρούς, ήταν η άθλια πολιτική της διαχείρισης. Ένα θέατρο σκιών, για να φανεί πως ο πρωθυπουργός δε γνώριζε ότι υπάρχουν θύματα, όταν έστηνε σόου μπροστά στις κάμερες. Και ότι ο κρατικός μηχανισμός (κυβέρνηση και Περιφέρεια) έκανε ό,τι μπορούσε. Για να ξεπλύνει τη στάχτη από τα χέρια των υπευθύνων.

Και αν αυτά έγιναν τις πρώτες στιγμές, υπό καθεστώς πίεσης και πανικού, υπήρχε και συνέχεια ως επιβεβαίωση. Η άθλια συνέντευξη τύπου Τόσκα και Τζανακόπουλου, με τις προκλητικές απαντήσεις. Και η αλήστου μνήμης υπόσχεση πως θα γκρεμιστούν όλα τα αυθαίρετα που κλείνουν τη διέξοδο προς τη θάλασσα. Οι βόλτες του Καμμένου ανάμεσα σε πυρόπληκτους, τους οποίους σχεδόν έβριζε με θράσος on camera. Οι δηλώσεις της Ελένης Αυλωνίτου ότι ίσως και να φταίνε οι μειωμένες ικανότητες κολύμβησης των κατοίκων για τις τόσες απώλειες. Η Δούρου να επιχειρεί συστηματικά να αυτοθυματοποιηθεί για να συγκαλύψει τις ευθύνες της περιφέρειας.

Ποιος έχασε όμως την ντροπή για να την βρουν στην κυβέρνηση…



Αριστεία με τσεκούρι – Η επιστροφή της ΝΔ στην εξουσία

Το καλύτερο βιογραφικό της χώρας απέδειξε ότι ιστορίες για εξωγήινους στον Υμηττό δεν αποτελούν εμπόδιο για τον πρωθυπουργικό θώκο, ούτε τα αστειάκια για το “γκαντέμη Κούλη” που συνεχίζονται αμείωτα στους πρώτους μήνες της θητείας του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η παραδοσιακή αστική παράταξη επέστρεψε αναβαπτισμένη, έχοντας απορροφήσει σχεδόν τα πάντα στα ακροδεξιά της, με υποσχέσεις για “ανόρθωση της μεσαίας τάξης”, που πρόσφατα μάθαμε ότι τοποθετείται κάπου στα 500 ευρώ το μήνα, αλλά και πατώντας στη συκοφάντηση του όρου “αριστερά” που επέφερε η διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στις συνειδήσεις πολλών ανθρώπων.

Η γαλάζια διακυβέρνηση ξεκίνησε ορεξάτη και τσεκουράτη, αποφασισμένη να αξιοποιήσει το momentum της μετεκλογικής ανοχής και της περιρρέουσας και εντέχνως καλλιεργούμενης από φίλια ΜΜΕ συντηρητικοποίησης, καταργώντας ό,τι είχε μείνει από το πανεπιστημιακό άσυλο, σχεδιάζοντας την πλήρη διάλυση του ασφαλιστικού και του δικαιώματος στην απεργία, ακόμα και στις διαδηλώσεις, μελετώντας ακόμα χειρότερα αντιμεταναστευτικά μέτρα από τους προκατόχους της και κυρίως επιδεικνύοντας γλυκιά αναγκαστικότητα με ντου της αστυνομίας σε πανεπιστήμια, ταράτσες ακόμα και φιλήσυχων νοικοκυραίων και κατά συρροήν ξεβρακώματα διαδηλωτών, αλλά και απλών περαστικών.

Από την άλλη, η ολομέτωπη επίθεση της κυβέρνησης με το καλημέρα φαίνεται πως ξυπνάει ή ενισχύει κινηματικά αντανακλαστικά, σε εργασιακούς αλλά κυρίως εκπαιδευτικούς χώρους, όπως και σε έναν κόσμο που επί 4,5 χρόνια είχε περάσει από τον ενθουσιασμό, στην απογοήτευση και την παραίτηση. Άλλος ένας λόγος που το 2020 προδιαγράφεται εξαιρετικά κρίσιμο και ενδιαφέρον και ευκαιρία για οριστική αντιστροφή του κλίματος σχετικής ή απόλυτης νηνεμίας του προηγούμενου διαστήματος.


“Άκουσα ότι θα γυριστούν ταινίες του Σειρηνάκη, σας ενδιαφέρει;” – Σεξιστικό “χιουμοράκι” του Τζιτζικώστα προς τις υπαλλήλους της Περιφέρειας


Πώς μια συνάντηση με τους υπαλλήλους του Δήμου για ανταλλαγή ευχών, μπορεί να βγάλει τον -όχι και τόσο καλά κρυμμένο- Δαπίτη από μέσα σου; Η απάντηση στο παρακάτω βίντεο (το οποίο έχει τη δική του ενδιαφέρουσα ιστορία, καθώς ανέβηκε από τοπικό μέσο, για να κατέβει στη συνέχεια, μετά από τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν, είχε όμως σωθεί και αναπαραχθεί από άλλα ΜΜΕ).
Οι εργαζόμενοι δώρισαν στον Περιφερειάρχη μανικετόκουμπα-κλακέτες, εν όψει της δημιουργίας κινηματογραφικού στούντιο στη Θέρμη. Ο εκπρόσωπός τους είπε χαριτολογώντας πως οι εργαζόμενες θέλουν να εμφανιστούν σε κάποια ταινία με “χαρούμενο ρόλο” και ο “Τζίτζι” έκανε ρελάνς στο χιούμορ, λέγοντας:
-Από τις πρώτες ταινίες θα είναι του Σειρηνάκη. Σας ενδιαφέρει;

Σας δουλεύουμε γιατί μπορούμε – Η “Αυγή” παθαίνει έκλαμψη και θυμάται τη Μόρια πρωτοχρονιάτικα


Θαύματα μεγαλύτερα κι από αυτά των Χριστουγέννων για τους πιστούς συμβαίνουν από τότε που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας η ΝΔ. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά είναι η επάνοδος της μνήμης των Συριζαίων σε μια σειρά ζητήματα, όπως η αστυνομική βία και οι συνθήκες διαβίωσης προσφύγων και μεταναστών. Προκαλεί πραγματικά συγκίνηση ως εκ τούτου, ότι η “Αυγή” ανακαλύπτει ξανά τη Μόρια, με ένα σπαραξικάρδιο πρωτοσέλιδο που διαφημίζει το οδοιπορικό της εφημερίδας στον καταυλισμό, ψέγοντας την κυβέρνηση της ΝΔ και τα ΜΜΕ που την ¨ξέχασαν”. Σε αντίθεση με το ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος δεν ξεχνούσε ποτέ να μας πει πόσο καλά τα περνούσαν οι πρόσφυγες στο στρατόπεδο όταν ήταν κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας κάποιες αδυναμίες του ως αντιπολίτευση, όπως για παράδειγμα, ότι βιάζονταν παιδιά, αλλά μόλις μία φορά στο εξάμηνο.
Για το λόγο αυτό η “Αυγή” περίπου καμαρώνει για την πρότερη κατάσταση, γράφοντας “Όταν φιλοξενούσε 3500 πρόσφυγες, ήταν ντροπή, τώρα που φιλοξενεί 19000 πρόσφυγες, έγινε αόρατη”. Καταρχάς να πούμε ότι ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Τζανακόπουλος προ λίγων μηνών υποστήριξε υπερήφανος σχεδόν ότι το κόμμα του είχε αφήσει τη Μόρια με 5000 πρόσφυγες, αλλά δε θα τα χαλάσουμε στις αριθμητικές λεπτομέρειες. Επειδή η θεραπεία της αμνησίας λειτουργεί κάπως επιλεκτικά, για να τη βοηθήσουμε θα υπενθυμίσουμε στους συντάκτες της “Αυγής” πως όταν τα διεθνή ΜΜΕ και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων μιλούσαν για “ντροπή της Ευρώπης”, αυτοκτονικό ιδεασμό παιδιών και φριχτές συνθήκες διαβίωσης, στη διακυβέρνηση ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ. Εννοείται φυσικά πως η ΝΔ όχι μόνο συνεχίζει στην ίδια ρότα, αλλά βαθαίνει την αντιμεταναστευτική πολιτική, που αποτέλεσε εξάλλου και ένα από τα βασικά σημεία της προεκλογικές της ατζέντας. Αλλά το μόνο που δε μας έχουν πει ακόμα τα επικοινωνιακά επιτελεία της Κουμουνδούρου, είναι πως μέχρι τον Ιούλη του 2019 η Μόρια ήταν “Νέος Παρθενών”.
Ο δικομματικός καβγάς για το ποιος πρόσφερε λιγότερη φρίκη σε πρόσφυγες και μετανάστες είναι από τα πιο αποκρουστικά σημεία της έτσι κι αλλιώς ανούσιας εν πολλοίς κοκορομαχίας ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ. Κι αυτό γιατί αφορά ανθρώπινες ψυχές που βασανίζονται με τον πιο σκληρό και απάνθρωπο τρόπο, χωρίς να φταίνε σε τίποτε παρά μόνο στο ότι γεννήθηκαν στη φτώχεια ή σε κάποιο θέατρο εκτόνωσης του διεθνούς ιμπεριαλισμού. Η Μόρια ήταν, είναι και θα είναι κολαστήριο και το αν έχει ροζ ή γαλάζιες αποχρώσεις δεν απασχολεί καθόλου τους αθώους που θα αλλάξουν χρονιά στοιβαγμένοι κατά χιλιάδες μέσα στο κρύο σε έναν ξένο τόπο χωρίς καμία βεβαιότητα για το μέλλον. Όσα φιλικά χτυπήματα κι αν δέχτηκαν ενδεχομένως στην πλάτη από τους απεσταλμένους της “πονόψυχης” εφημερίδας.

Τη νύχτα που το χιόνι σκέπασε την πόλη



Τη νύχτα που το χιόνι σκέπασε την Αθήνα και τον Πειραιά, αυτό το λίγο χιόνι που δεν βάσταξε περισσότερο από μια μέρα, άκουσα μια διαμαρτυρία κι ένα παράπονο από τα πιο αυθεντικά. Ακριβώς έξω από το παράθυρο του δωματίου που κοιμάμαι είναι ένα δέντρο. Ίσως πάνω στο δέντρο αυτό, ίσως κάτω από το γείσο του παραθύρου μου ή της στέγης — δε μπορούσα να καταλάβω — άκουσα με το ξημέρωμα το κελάδημα ενός πουλιού. Μια φωνή παγωμένη, που ζητούσε έλεος. Όλα ήταν σκεπασμένα και τα πουλιά, όπως και τα άγρια ζώα, δεν έχουν σπίτια, δεν έχουν οικονομίες, δεν έχουν δική τους πρόνοια.
Και σκέφτηκα όλη τη γη σκεπασμένη — όπως και πραγματικά ήταν εκείνες τις μέρες — παγωμένη, αδύναμη να προσφέρει βοήθεια σ’ εκατομμύρια τέτοια πλάσματα, που τα πήγαινε και τα ’φερνε ο αγέρας μέσα στον λευκό αυτό θάνατο. Αν μπορούσε να συγκεντρώσει κανείς τις φωνές εκείνων των ημερών, θα συγκέντρωνε έναν απέραντο θρήνο από βελάσματα προβάτων, από ουρλιάσματα λύκων, από μουγκανίσματα βοδιών. Τίποτα δε θα μπορούσε να σώσει τις συμπαθητικές νυφίτσες, τα κουνάβια, τους σκίουρους, τους ασβούς, τα κοτσύφια, τις τσίχλες, τους καλογιάννους.
Μέσα στη βαριά αχλύ της φορτωμένης ατμόσφαιρας κοπάδια πουλιών πήγαιναν κι έρχονταν, συμβολίζοντας το αδιέξοδο της ζωής που παλεύει — που πάλεψε κυρίως — να ξεπεράσει τις φοβερές δυνάμεις των στοιχείων της φύσεως. Και σκέφτηκα τότε τα πολύ παλιά χρόνια που κι ο άνθρωπος δεν είχε σπίτια κι οικονομίες, τότε πού όλη η ζωή, στο σύνολό της ήταν εκτεθειμένη στο έλεος των παγετώνων. Πώς μπόρεσε και επέζησε αυτή η  ζωή; Πρόκειται για ένα θαύμα που μας πιστοποιεί πως η ίδια η ζωή είναι ένα θαύμα. Δεν είναι θαύμα μόνο η γέννησή της κι η διαμόρφωσή της. Το ίδιο θαύμα είναι κι η επιβίωσή της, ένα θαύμα που το κάνει επίκαιρο ο φοβερός αυτός χειμώνας, που όχι μόνον εδώ στην Ελλάδα, αλλά και στην άλλη Ευρώπη περικύκλωσε εφέτος ολόκληρη τη ζωή.
Γλάροι και κύκνοι, έμειναν με τα πόδια αγκιστρωμένα στους πάγους των θαλασσών ή των λιμνών, περιμένοντας τον ήλιο να ευδοκήσει να τους λυτρώσει από το μεγάλο αυτό μαρτύριο. Αλλά κι ο άνθρωπος, ο βασιλεύς αυτός των επινοήσεων και της προνοίας, δεν έμεινε έξω από την πολιορκία. Είχα πιει νερό στο Μικρό Χωριό, που το χόρεψε η γη κι οι βράχοι με τα έλατα έπεσαν πάνω του με πάταγο και το σκέπασαν. Απειλητικές βροχές κι απειλητικά ποτάμια, χιόνια που δεν άφηναν τίποτα ακάλυπτο, ξυπνούν μέσα στο αίμα μας φοβερές μνήμες, προγονικούς θορύβους, προγονικούς φόβους και προγονικές γενναιότητες.
Και μας θυμίζουν πως η ζωή πάνω στον πλανήτη μας υπήρξε μία, που αντεπεξήλθε νικήτρια εναντίον του κοινού εχθρού κι απορεί κανείς, πώς ένα τμήμα της, το τμήμα του ανθρώπινου γένους μπόρεσε κι έκαμε μεταξύ του χιλιάδες πολέμους, ματώνοντας τη γη, τα χιόνια και τα ποτάμια, ξεσκιζόμενο κι αλληλοσπαρασσόμενο μεταξύ του, ενώ απέναντι στον κοινό εχθρό, στη φύση, δεν θα είχε να αντιπαρατάξει παρά μόνο την ειρήνη και τη φιλία μεταξύ του, αυτή τη μόνη εκ βάθους και εξ ύψους βοήθεια στην οποία θα μπορούσε να υπολογίζει για την περισσότερή του ασφάλεια και για την πληρέστερη ευτυχία του.
Έργο της Εύας Μελά
Το πουλί που άκουσα στο παράθυρό μου το πρωί που το χιόνι σκέπασε την πόλη, δεν κελαηδούσε όπως τις άλλες μέρες. Έκανε μια αίτηση αγάπης προς τα συνάδελφα πλάσματα, όπως τόσες και τόσες ανθρώπινες υπάρξεις εγκατεσπαρμένες κατά μάζες απάνω σ’ αυτή την υδρόγειο, πού έχουν ν’ αντιμετωπίσουν δυο σκληρότητες: τον άνθρωπο και τη φύση. Και που κάναν αίτηση αγάπης και προς τους δύο, απευθυνόμενοι μόνο στον πρώτο.
Κείμενο του Νικηφόρου Βρεττάκου, δημοσιευμένο στην περιοδική έκδοση «Δρόμοι της Ειρήνης», τον Φλεβάρη του 1963.

Τα ευτυχισμένα χρόνια μου στον σοσιαλισμό στην Ουγγαρία

Επιμέλεια Πάνος Αλεπλιώτης // 
Η Zsuzsanna Clark γεννήθηκε το 1968 στην Ουγγαρία και το 1999 μετακόμισε στην Αγγλία στον Άγγλο σύζυγό της. Στο βιβλίο της “Αλληλεγγύη και Γκούλας”, το εθνικό φαγητό της Ουγγαρίας, που κυκλοφόρησε πριν 10 χρόνια, όταν κάποιοι γιόρταζαν τα 20 χρόνια της πτώσης του τείχους, περιγράφει τα χρόνια της στην Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας. Παραθέτουμε ένα απόσπασμα του βιβλίου με τίτλο:
inbound3564774621202299453
-Ευτυχισμένη όπως ο σκίουρος πάνω στο δέντρο, γράφει αναφερόμενη στα παιδικά της χρόνια σαν πιονέρος η Zsuzsanna Clark. 
Όταν με ρωτάνε πως ήταν η ζωή μου πίσω από το “Σιδηρούν παραπέτασμα” τις δεκαετίες του 70 και του 80 περιμένουν οι περισσότεροι ιστορίες για την Μυστική Αστυνομία, ουρές για ψωμί και άλλες άσχημες εκφράσεις της ζωής σε ένα μονοκομματικό κράτος.

Απογοητεύονται σχεδόν όλοι όταν τους εξηγώ πως η πραγματικότητα ήταν τελείως διαφορετική και ότι η κομμουνιστική Ουγγαρία δεν ήταν καθόλου μια κόλαση στην γη αλλά αντίθετα ένα πολύ ευχάριστο μέρος για να ζει κανείς.

Οι κομμουνιστές έδιναν σε όλους εγγυημένη πρόσληψη, καλή σχολική εκπαίδευση και δωρεάν Υγεία και Πρόνοια.

Το καλύτερο όμως από όλα ήταν το αίσθημα της υπέρμετρης συντροφικότητας ένα αίσθημα που δεν υπάρχει στην καινούργια μου χώρα την Μ. Βρετανία αλλά ούτε και στην σημερινή Ουγγαρία όταν την επισκέπτομαι.

inbound6558294795217917915
 Ο κόσμος τότε εμπιστευόταν ο ένας τον άλλον και μοιραζόμασταν ότι είχαμε.

Γεννήθηκα στην πόλη Esztergom της βόρειας Ουγγαρίας το 1968. Κατάγομαι από εργατική οικογένεια, η μητέρα μου Julianna γεννήθηκε το 1939 στην ανατολική Ουγγαρία στις πιο φτωχές  περιοχές της χώρας. Πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια 

Άφησε το σχολείο στα 11 και άρχισε να δουλεύει στα χωράφια. Έπρεπε να σηκώνεται στις 4 το πρωί και να περπατά 5 μίλια για να αγοράσει ένα ψωμί. Όταν ήταν μικρό παιδί πεινούσε τόσο πολύ που περίμενε δίπλα στην κότα για να πάρει το αυγό και το έπινε ωμό. Οι συνθήκες ήταν δύσκολες τα πρώτα χρόνια του κομμουνισμού.  
Όταν ανέλαβε ο Janos Kadar, η Ουγγαρία μεταβλήθηκε “στο πιο ευτυχισμένο στρατόπεδο” της Ανατολικής Ευρώπης. Είχαμε ίσως τις περισσότερες ελευθερίες από οποιασδήποτε άλλη κομμουνιστική χώρα. Ένας ιδιότυπος “Γκούλας κομμουνισμός” επικράτησε στην χώρα. 

Μια από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις ήταν οι ευκαιρίες για ελεύθερο χρόνο και διακοπές για όλους. 
Πριν τον πόλεμο οι διακοπές ήταν προνόμιο της υψηλής και μεσαίας τάξης. Τα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο οι περισσότεροι Ούγγροι δούλευαν σκληρά για την ανοικοδόμηση της χώρας έτσι ώστε να μην υπάρχουν ευκαιρίες για διακοπές.

Την δεκαετία όμως του 60 πολλά θέματα και πλευρές της ζωής βελτιώθηκαν.

 Στα τέλη της δεκαετίας όλοι μπορούσαν να ταξιδέψουν χάριν ενός δικτύου κέντρων διακοπών που χρηματοδοτούνταν με επιδοτήσεις από τα συνδικάτα τις επιχειρήσεις και τους συνεταιρισμούς.
Οι γονείς μου εργάζονταν στην πόλη Dorog στην κρατική επιχείρηση κατασκευής δίσκων βινύλιου Hungaroton και έτσι πηγαίναμε διακοπές στις εγκαταστάσεις παραθέρισης στην λίμνη Balaton αυτή που ονομάζουμε “θάλασσα της Ουγγαρίας”. 

Οι γονείς μου στην αυλή μας είχαν ζώα και λαχανικά όπως και πολλοί Ούγγροι που ζούσαν στην επαρχία. Είχαμε 50 κοτόπουλα, γουρούνια, κουνέλια, πάπιες, περιστέρια και χήνες. Είχαν την δυνατότητα να πωλούν κρέας στους φίλους πέρα από την δική μας διατροφή. Γεμίζαμε μαξιλάρια και παπλώματα με τα φτερά και τα πούπουλα από τις χήνες.

Η κυβέρνηση αντιλαμβανόταν την αξία της εκπαίδευσης και του πολιτισμού. 

Πριν τον κομμουνισμό οι δυνατότητες για τα παιδιά των αγροτών και της εργατικής τάξης των πόλεων όπως εγώ, ήταν περιορισμένες. Όλα άλλαξαν μετά τον πόλεμο.
Το σύστημα του Λυκείου μετά τα 14 χωριζόταν και σε ειδικές και σε επαγγελματικές σχολές.
Υπήρχαν επίσης βραδινά σχολεία για παιδιά και ενήλικες. Οι γονείς μου που είχαν αφήσει το σχολείο από παιδιά πήγαιναν στα τμήματα μαθηματικών, ιστορίας, Ουγγρική λογοτεχνία και γραμματική.

Λάτρευα τα σχολικά μου χρόνια και ιδιαίτερα την συμμετοχή μου στους πιονιέρους, μια δράση που υπήρχε σε όλες τις κομμουνιστικές χώρες. 

Πολλοί άνθρωποι στην Δύση πίστευαν πως η δράση αυτή ήταν για να γίνει πλύση εγκεφάλου στους νέους στην κομμουνιστική ιδεολογία. Το να είσαι όμως πιονέρος σου έδινε απαραίτητες γνώσεις για την ζωή για το χτίσιμο σχέσεων φιλίας και μας δίδαξε την σημασία να εργάζεσαι για το καλό της κοινωνίας. “Μαζί για όλους” ήταν το σύνθημά μας και έτσι μας ενθάρρυναν να σκεφτόμαστε.
Σαν πιονέρος όταν είχες καλές επιδόσεις στα μαθήματα, στην κοινή εργασία και στους σχολικούς αγώνες έπαιρνες για βραβείο μια συμμετοχή σε κατασκήνωση. Πήγαινα κάθε χρόνο αφού συμμετείχα σε όλες τις σχολικές δραστηριότητες: αγώνες, γυμναστική, στίβο,στην χορωδία, σκοποβολή, λογοτεχνία και στην βιβλιοθήκη.
Την τελευταία βραδιά στην κατασκήνωση των πιονιέρων το καλοκαίρι ανάβαμε φωτιά και τραγουδούσαμε “Είμαστε τόσο ευτυχισμένοι όσο ένας σκίουρος πάνω στο δέντρο” χαρούμενοι που θα πάμε στα σπίτια μας και λυπημένοι που θα φεύγαμε.

inbound7510898932257922710Σήμερα ακόμη και αυτοί που δεν θεωρούν τον εαυτό τους κομμουνιστή θυμούνται τις ημέρες σαν πιονέρος με μεγάλη χαρά.
Στα σχολεία δεν υπήρχαν αυτό που αποκαλείται “προοδευτικές” εκπαιδευτικές μέθοδοι που κυριαρχούσαν στην Δύση. 
Οι εκπαιδευτικές απαιτήσεις ήταν αυστηρές, το ίδιο και η πειθαρχία.
Ο αγαπημένος μου καθηγητής μας δίδαξε πως αν δεν κατέχεις την Ουγγρική γραμματική δεν θα μπορείς να εκφράσεις την σκέψη και τα αισθήματά σου.
Για να πάρεις άριστα επιτρεπόταν μόνο ένα λάθος. 
Είχαμε προφορικές εξετάσεις σε κείμενα που μαθαίναμε να απαγγείλουμε απέξω και κατόπιν δεχόμασταν ερωτήσεις για τα κείμενα. Σε πολλές περιπτώσεις απήγγειλα στίχους σε εθνικές και άλλες σχολικές γιορτές.

Ο πολιτισμός ήταν κάτι πολύ σημαντικό για την κυβέρνηση. Όλοι θα μπορούσαν να απολαύσουν την καλύτερη μουσική, λογοτεχνία και χορό. Όχι μόνο οι λίγοι.

Αυτό σήμαινε μεγάλη χρηματοδότηση σε φορείς, ορχήστρες, όπερα, Θέατρο και κινηματογράφο. Τα εισιτήρια ήταν επιδοτούμενα από το κράτος και προσιτά.
Πολιτιστικά κέντρα υπήρχαν σε κάθε πόλη και χωριό, οι εργαζόμενοι είχαν πρόσβαση στις σκηνές με μεγάλους καλλιτέχνες.
Το πρόγραμμα της τηλεόρασης ήταν φτιαγμένο έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις προτεραιότητες της κυβέρνησης για  πολιτισμό για όλους . Δεν επέτρεπε την αποβλάκωση.
Οι περισσότερες παραγωγές ήταν εθνικές αλλά υπήρχαν προγράμματα από τις άλλες ανατολικές χώρες αλλά και από την Δύση.

inbound2248688953290847460
Ταυτόχρονα υπήρχε και πρόβλεψη ώστε να μην μετατραπούν οι τηλεθεατές σε σακιά πατάτας του καναπέ.
 Κάθε Δευτέρα έκλειναν οι σταθμοί για να ευνοήσουν ” οικογενειακές βραδιές” αλλά και βραδιές “οικογενειακού προγραμματισμού”. Σίγουρα οι στατιστικές θα μπορούσαν να αποδείξουν την αποτελεσματικότητα του μέτρου. 
Δεν υπήρχε βομβαρδισμός διαφημίσεων με προϊόντα που δεν χρειαζόμασταν. 
Στα νεανικά μου χρόνια φορούσα όπως και οι άλλοι μεταχειρισμένα ρούχα. Η σχολική μου τσάντα ήταν τσάντα του εργοστασίου που δούλευαν οι γονείς μου.
 Είναι μεγάλη η διαφορά από την σημερινή Ουγγαρία και Αγγλία που τα παιδιά σνομπάρονται όταν φοράνε αθλητικά ρούχα “λάθος” μάρκας.

Ο πατέρας μου όπως οι περισσότεροι άνθρωποι την περίοδο του κομμουνισμού δεν ήταν “τρελαμένος” με τα λεφτά.  Ήταν μηχανικός αυτοκινήτων και βοήθησε ένα Δυτικό τουρίστα που έπαθε βλάβη. Αρνήθηκε να πάρει χρήματα ούτε καν για μια μπύρα. 

Ήταν αφύσικο έλεγε να βοηθήσεις κάποιον που βρίσκεται σε ανάγκη και να πάρεις χρήματα.
Όταν έπαψε ο κομμουνισμός στην Ουγγαρία όχι μόνο ξαφνιάστηκα αλλά λυπήθηκα όπως και πολλοί άλλοι. Υπήρχαν κάποιοι που διαδήλωναν εναντίον της κυβέρνησης, εγώ δεν συμμετείχα όπως και η πλειοψηφία των συνηθισμένων ανθρώπων.
Η φωνή μας, η φωνή των ανθρώπων που η ζωή τους έγινε καλύτερη στον κομμουνισμό δεν ακούγεται. Αντίθετα ακούγεται η φωνή πλούσιων μεταναστών ή από αντικομμουνιστές παράγοντες που έχουν τις δικές τους επιδιώξεις.
Είχε και αδύνατες πλευρές ο κομμουνισμός. Όπως ο περιορισμός στα ταξίδια στην Δύση με ένα κάθε δύο χρόνια, ενώ ήταν απεριόριστα για τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες. Υπήρχε κάποια αχρείαστη γραφειοκρατία και κάποιοι περιορισμοί στην δημόσια κριτική. 

Παρόλα αυτά πιστεύω πως τα θετικά είναι πολύ περισσότερα όταν δεις την μεγάλη εικόνα.
Είκοσι χρόνια μετά όλα τα θετικά βήματα έχουν καταστραφεί.
Οι άνθρωποι δεν έχουν πια σίγουρη δουλειά. Η φτώχεια και η εγκληματικότητα αυξάνεται. Οι άνθρωποι της εργατικής τάξης δεν μπορούν πλέον να πάνε στην όπερα ή στο θέατρο. Όπως και στην Αγγλία η τηλεόραση αποβλακώνει και ο Big Brother που δεν υπήρχε στο κομμουνισμό, σήμερα υπάρχει.
Το χειρότερο από όλα είναι πως η συντροφικότητα έχει εξαφανιστεί.
Τα τελευταία είκοσι χρόνια έχουμε εμπορικά κέντρα, πολυκομματικότητα, κινητά και ίντερνετ. 

Έχουμε όμως χάσει πολλά περισσότερα.
Zsuzsanna Clark

TOP READ