Karoshi: πεθαίνοντας στην δουλειά

 Karoshi: πεθαίνοντας στην δουλειά

Τριγυρνώντας στο διαδίκτυο, ανακάλυψα μια καινούργια λέξη που έβαλαν στο λεξιλόγιό τους οι ιάπωνες: karoshi. Υποψιάζομαι ότι δεν πρέπει να υπάρχει άλλος λαός ο οποίος να έχει νιώσει την ανάγκη να εκφράσει μονολεκτικά κάτι που όλοι εμείς οι υπόλοιποι εκφράζουμε περιφραστικά: θάνατος από υπερεργασία.

Το θέμα μού κίνησε το ενδιαφέρον και άρχισα να ξεφυλλίζω την ηλεκτρονική The Japan Times. Σε άρθρο με τίτλο "Μία στις τέσσερις επιχειρήσεις στην Ιαπωνία λέει ότι εργαζόμενοι πραγματοποιούν πάνω από 80 ώρες υπερωριακή εργασία κάθε μήνα", διαβάζω μερικά ανατριχιαστικά πράγματα. Π.χ., στο 10,8% των επιχειρήσεων υπάρχουν εργαζόμενοι που δουλεύουν υπερωριακά από 80 έως 100 ώρες μηναίως ενώ στο 11,9% των επιχειρήσεων υπάρχουν εργαζόμενοι που ξεπερνούν τις 100 ώρες μηνιαίας υπερωριακής δουλειάς. Η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη στους εργαζόμενους στον τομέα της πληροφορικής (IT workers), αφού στο 44,4% των επιχειρήσεων υπάρχουν άνθρωποι που δουλεύουν κάθε μήνα τουλάχιστον 80 ώρες παραπάνω από το κανονικό τους ωράριο. Να θυμίσω εδώ ότι η εβδομάδα έχει 40 εργάσιμες ώρες, οπότε 80 ώρες υπερωρία σημαίνει παραπανίσια δουλειά δύο εβδομάδων.

Εκτός από την πολύωρη καθημερινή δουλειά, το karoshi τρέφεται και από την συνήθεια των ιαπώνων να μη κάνουν χρήση τού δικαιώματός τους για ετήσια άδεια. Ο νόμος προβλέπει τέτοια άδεια 20 ημερών αλλά είναι ελάχιστοι οι εργαζόμενοι που παίρνουν έστω τις μισές. Ο υπουργός υγείας και επί κεφαλής τής υπηρεσίας που μάχεται κατά του karoshi Γιασουκάζου Κούριο προσπαθεί να πείσει τους συμπατριώτες του να κάνουν χρήση τής άδειάς τους, δίνοντας το καλό παράδειγμα: πέρυσι πήρε τις 17 από τις 20 ημέρες αδείας που δικαιούται. Στόχος τού Κούριο είναι να καταφέρει τους εργαζόμενους να παίρνουν τουλάχιστον το 70% της άδειας που τους αναλογεί.

Φυσικά, αυτό το φαινόμενο της ατέλειωτης και εξαντλητικής δουλειάς δεν θα μπορούσε να μην έχει επιπτώσεις. Κανείς δεν μπορεί να δουλεύει συνεχώς από το πρωί ως το βράδυ δίχως να μουρλαθεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία τής ιαπωνικής αστυνομίας, το 2015 αυτοκτόνησαν 2.159 άνθρωποι λόγω προβλημάτων που αντιμετώπιζαν στην δουλειά τους. Βέβαια, karoshi δεν σημαίνει μόνο αυτοκτονία. Σημαίνει και εμφράγματα και εγκεφαλικά και... και... Ενδεικτικό τής κατάστασης είναι ότι τα μέλη των οικογενειών των θυμάτων τού karoshi έχουν φτιάξει σύλλογο (!), ο οποίος πιέζει προς κάθε κατεύθυνση προς εξεύρεση λύσης.

Παρένθεση. Επί κεφαλής αυτού του συλλόγου είναι η 67χρονη Εμίκο Τερανίσι, της οποίας ο σύζυγος αυτοκτόνησε προ εικοσαετίας, μη μπορώντας να αντέξει την πίεση της δουλειάς. "Δούλευε 4.000 ώρες τον χρόνο", λέει η Εμίκο, "και τον τελευταίο καιρό ένοιωθε πολύ εξαντλημένος αφού ούτε όρεξη για φαγητό είχε ούτε να κοιμηθεί μπορούσε". Κλείνει η παρένθεση.


Ίσως να μπορούσε κάποιος να εξηγήσει -κατά κάποιον τρόπο και μέχρι κάποιο σημείο- αυτή την "εργασιομανία" των ιαπώνων, αν ίσχυε το γνωστό παραμυθάκι "δουλεύουν παραπάνω, κονομάνε περισσότερα". Δυστυχώς, στην περίπτωση της Ιαπωνίας αυτό το παραμυθάκι είναι τελείως εκτός τόπου και χρόνου. Το ότι κάποιοι κονομάνε είναι σίγουρο. Όμως, εξ ίσου σίγουρο είναι ότι αυτοί δεν είναι οι εργαζόμενοι. Το παρακάτω διάγραμμα που δείχνει την εξέλιξη των μισθών στην χώρα του ανατέλλοντος ηλίου είναι λίαν εύγλωττο: οι ιαπωνικοί μισθοί έχουν κατρακυλίσει σε επίπεδα δεκαετίας 1980!

Το αποτέλεσμα των όσων είπαμε ως εδώ είναι απλό: η ζωή των ιαπώνων εργαζομένων τείνει να εκφραστεί από το ανεκδοτολογικό "σπίτι-δουλειά, δουλειά-σπίτι", αφού δεν υπάρχει ούτε χρόνος για διασκέδαση ή προσωπικές δραστηριότητες ούτε χρήμα για κατανάλωση. Το μόνο που υπάρχει είναι πρόσφορο έδαφος για την επέκταση του karoshi. Έδαφος το οποίο καλλιεργείται έντεχνα από το κεφάλαιο, το οποίο έχει καταφέρει να μεταλλάξει έναν ολόκληρο λαό (με παράδοση αιώνων στην τέχνη και την φιλοσοφία) και να τον πείσει ότι η αυτοπραγμάτωση επιτυγχάνεται μόνο μέσα από την σκληρή δουλειά. Ο σύγχρονος ιάπωνας έχει εκπαιδευθεί να δουλεύει ατελείωτα, να μη παίρνει άδεια και να μην απεργεί αν θέλει να μη ντρέπεται για τον εαυτό του. Μόνο που, αν όλα αυτά ήσαν σωστά, δεν θα υπήρχε karoshi...

Στα πλαίσια μιας πανεθνικής "αντι-karoshi" προσπάθειας, η κυβέρνηση σχεδιάζει μια καμπάνια, η οποία θα αρχίσει στις 24 Φεβρουαρίου. Τίτλος τής καμπάνιας είναι "Premium Friday" και στόχος της να πείσει τις επιχειρήσεις να αφήνουν το προσωπικό τους να φεύγει νωρίτερα (δηλαδή, να μη κάνει υπερωρίες) την τελευταία Παρασκευή κάθε μήνα. Υποτίθεται ότι μ' αυτόν τον τρόπο θα δίνεται η ευκαιρία στους εργαζόμενους να χαλαρώνουν, να διασκεδάζουν και να κάνουν τα ψώνια τους με την άνεσή τους έστω μια μέρα τον μήνα.

Ξέρω πως όλα αυτά ακούγονται από παράξενα έως και γελοία στα δικά μας αφτιά αλλά η κατάσταση είναι κάτι παραπάνω από σοβαρή. Η καπιταλιστική εκμετάλλευση της εργασίας έχει τόσο βαθειές ρίζες στην Ιαπωνία ώστε ακόμη κι αυτή η κουταμάρα που λέγεται Premium Friday είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα υλοποιηθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ η συγκεκριμένη καμπάνια στηρίζεται από πολλές επιχειρήσεις και προωθείται από το υπουργείο οικονομίας, εμπορίου και βιομηχανίας (*), ο υπουργός Χιροσίγκε Σέκο δεν έχει αποφασίσει ακόμη αν η Premium Friday θα ισχύσει και για το προσωπικό τού υπουργείου του! Πάντως, ο ίδιος καμαρώνει ότι έδωσε αυστηρή εντολή στις γραμματείς του να μη του κλείσουν κανένα ραντεβού για μετά τις 3 το μεσημέρι κατά την πρώτη Premium Friday...

----------------------------------
(*) Η καμπάνια Premium Friday σχεδιάστηκε αρχικά όχι ως αντίδοτο στο karoshi αλλά ως φάρμακο για την τόνωση της κατανάλωσης ("Government, Keidanren plan ‘Premium Friday’ campaign to boost consumption", The Japan Times, 18/10/2016).

Διαβάστε ακόμη:
- "Japan's Suicidal Salarymen Are Dying for Work", Vice, 18/12/2012
- "Japanese people 'dying from overwork' by putting in more than 60 hours a week", Independent, 1/8/2016
- "Premium Friday campaign seeks to curb Japan’s long work hours", The Japan Times, 2/1/2017

Η Μάχη του Φαρδύκαμπου (1943)

 Η Μάχη του Φαρδύκαμπου (1943)

Τον Ιανουάριο του 1943 δυνάμεις του ΕΛΑΣ εισέβαλαν στο σταθμό Χωροφυλακής της Σιάτιστας καταλύοντας την κατοχική εξουσία στην συγκεκριμένη πόλη. Αρκετοί χωροφύλακες προσχώρησαν τότε στον ΕΛΑΣ. Μια σύγκρουση ενός ιταλικού λόχου με δυνάμεις του ΕΛΑΣ το Φεβρουάριο του ίδιου έτους στα Γρεβενά υπήρξε το πρελούδιο των συγκρούσεων που θα ακολουθήσουν, μέσα στις οποίες εντάσσεται και η Μάχη του Φαρδύκαμπου.

Το Μάρτιο του 1943, το ΕΑΜ Σιάτιστας πληροφορείται πως μια μεγάλη φάλαγγα του Ιταλικού στρατού με πολεμοφόδια και τρόφιμα θα κινούνταν από την Κοζάνη με κατεύθυνση τη Σιάτιστα και τα Γρεβενά. Ο ΕΛΑΣ υπό τον Αλέκο Ρόσιο τότε προχώρησε σε μαζική κινητοποίηση των κατοίκων της Σιάτιστας, για την αντιμετώπιση των δυνάμεων των κατακτητών. Το κάλεσμα του βρήκε θετική ανταπόκριση στον ντόπιο πληθυσμό, υποβοηθούμενο και από τις τοπικές οργανώσεις του ΕΑΜ. 

Στις 4 Μαρτίου 1943, δυνάμεις του ΕΛΑΣ αποτελούμενες από 200-250 αντάρτες συνέτριψαν μια ιταλική φάλαγγα 180 ανδρών σε ενέδρα, από τους οποίους 15 σκοτώθηκαν και οι υπόλοιποι παραδόθηκαν. Μεγάλες ποσότητες τροφίμων και όπλων έπεσαν στα χέρια των ανταρτών, οι οποίοι είχαν μόνο 3 τραυματίες σε αυτή τη φάση. Παράλληλα, ο Ιταλός διοικητής της Φρουράς Γρεβενών Περόνε Πασκονέλι έστειλε ένα λόχο προς ενίσχυση των μαχόμενων τμημάτων. Εντούτοις, ο λόχος αυτός καθηλώθηκε από δυνάμεις του ΕΛΑΣ στη γέφυρα του Αλιάκμονα σε δεύτερη ενέδρα. Μετά και από αυτό το πλήγμα, ο Πασκονέλι κινητοποίησε ολόκληρο το τάγμα προκειμένου να συντρίψει τις αντάρτικες δυνάμεις και να ανακαταλάβει τη Σιάτιστα. Θα κινητοποιούσε 600 άνδρες με πλήρη εξοπλισμό, ημιόνους και αρκετά οχήματα. 

Ο ΕΛΑΣ που περίμενε μια τέτοια αντίδραση ξεκινά μια μεγάλη κινητοποίηση δυνάμεων. Κινητοποιούνται όλα τα αντάρτικα τμήματά του στις γύρω περιοχές και ειδικά τα τμήματα σε Τσοτύλι και Βογατσικό, συγκεντρώνοντας 600 άνδρες συνολικά. Αν και από πλευράς αριθμών, ο ΕΛΑΣ μπορεί να αντιμετωπίσει τους αριθμούς των Ιταλών, η υπεροπλία τους είναι σημαντική.

Η μάχη

Το πρωινό της 5ης Μαρτίου 1943, 600 Ιταλοί στρατιώτες πέρασαν τη γέφυρα του Αλιάκμονα, και το μεσημέρι επιτέθηκαν στις θέσεις των ανταρτών στα υψώματα της Σιάτιστας. 

Αρχικά, οι αντάρτες απώθησαν τους Ιταλούς, αλλά οι Ιταλοί με χρήση μυδράλιων και βολών του πυροβολικού κέρδισαν έδαφος μπαίνοντας στις πρώτες κατοικίες της Κάτω Σιάτιστας, αντιμετωπίζοντας όμως τη σκληρή ένοπλη άμυνα των κατοίκων της Σιάτιστας και της Λαϊκής Πολιτοφυλακής του ΕΑΜ. 

Για να ανακόψει την ιταλική αντεπίθεση, ο ΕΛΑΣ έπληξε τους Ιταλούς από τα δυτικά ενώ ένα άλλο τμήμα του ΕΛΑΣ υπό τον έφεδρο Ανθυπολοχαγό Μήτσο Ζυγούρα (Παλαιολόγος) κολυμπώντας τον παγωμένο Αλιάκμονα έφτασε να παρενοχλεί στο Σταθμό Διοίκησης των Ιταλών με συγκεντρωμένα πυρά. Παράλληλα, άλλα τμήματα του ΕΛΑΣ ξεκινούν να χτυπούν τις θέσεις του πυροβολικού, αναγκάζοντάς το σε σύμπτυξη. 

Στην επόμενη φάση της μάχης, ο ΕΛΑΣ Γρεβενών υπό τον Βασίλη Γκανάτσιο (Καπετάν Χείμαρρο) πραγματοποίησε νότια πλευρική επίθεση στους Ιταλούς αναγκάζοντάς τους τρεις λόχους τους να συμπτυχθούν. Το ίδιο βράδυ οι αντάρτες του τμήματος Παλαιολόγου σφίγγουν τον κλοιό γύρω από το Σταθμό Διοίκησης των Ιταλών. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ έφτασαν κοντά στη σκηνή του Ιταλού διοικητή, αλλά αναγκάστηκαν να σταματήσουν εξαιτίας της νύχτας.

Την επόμενη μέρα, το ΕΑΜ Σιάτιστας κάλεσε τον απόστρατο Ταγματάρχη και στέλεχος της ΕΚΚΑ Ιωάννη Κοντονάση να λάβει μέρος με τις περιορισμένες του δυνάμεις στη μάχη. Ο Κοντονάσης ζητά να αναλάβει τη διοίκηση της επιχείρησης μαζί με τους επιτελείς του ΕΛΑΣ και του δίνεται μια θέση στο επιτελείο.

Με τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ ενώθηκαν και ένοπλοι της ΕΚΚΑ που αποτελούνταν από περίπου 60 άνδρες. Το επιτελείο του ΕΛΑΣ/ΕΚΚΑ διέταξε την περικύκλωση και την εξόντωση των Ιταλών αλλά τεχνικές δυσκολίες που αφορούσαν κυρίως στον υπέρτερο οπλισμό των Ιταλών, οδήγησαν στην απόκρουση της πρώτης επίθεσης. 

Προς το μεσημέρι της ίδιας ημέρας δίνεται εντολή για νέα επίθεση των ανταρτών που συνεχίζεται κατά τις απογευματινές ώρες αλλά ξανά δεν πέτυχε τους στόχους της. Από το μεσημέρι και μετά τα αεροπλάνα καθιστούσαν δύσκολη τη δράση των ανταρτών, που όμως μπόρεσαν να κλέψουν πλήθος εφοδίων που προορίζονταν για τους ιταλικούς λόχους από τις ρίψεις τους. 

Η πίεση των ανταρτών και η πείνα και η κούραση που γονάτιζε συνεχώς τους Ιταλούς οδήγησε τον Πασκονέλι στην παράδοση των ανδρών του και του ιδίου τις επόμενες ημέρες. Η 7η Μάρτη χαρακτηρίστηκε από την άνευ όρων παράδοση των Ιταλών στους αντάρτες.

Σύμφωνα με τον Μήτσο Ζυγούρα, οι απώλειες των Ιταλών υπήρξαν 95 ενώ οι αιχμαλωτοί τους 644 από τους οποίους οι 79 τραυματίες. Ο Φοίβος Γρηγοριάδης υπολογίζει τους Ιταλούς παραδοθέντες σε 536 οπλίτες και 17 αξιωματικούς. Χαρακτηριστικό της αποτελεσματικότητας των ελληνικών αντάρτικων δυνάμεων είναι πως μόνο 3 νεκροί αντάρτες και 13 νεκροί Σιατιστινοί ήταν οι απώλεις από μια τετραήμερη μάχη.

Μνημείο της μάχης

Ο απερχόμενος και ο επόμενος...

Ο απερχόμενος και ο επόμενος...

«Υμνο στις αξίες της δημοκρατίας» χαρακτήρισαν τα διεθνή ΜΜΕ την τελευταία ομιλία του απερχόμενου Προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, στο Σικάγο, χτες, τις πρώτες πρωινές ώρες Ελλάδας. Με τη γνωστή μαεστρία του στη λογοκοπία, ο Ομπάμα προσπάθησε να εξωραΐσει την καπιταλιστική βαρβαρότητα, κάνοντας παράλληλα έναν απολογισμό των υπηρεσιών που πρόσφερε ο ίδιος και η κυβέρνησή του στα αμερικανικά μονοπώλια, προκειμένου να διασφαλιστεί ο ηγετικός τους ρόλος παγκόσμια, σε συνθήκες συγχρονισμένης καπιταλιστικής κρίσης, ανακατατάξεων και οξυμένων ανταγωνισμών.
Ετσι, ο Ομπάμα εκθείασε τις «αξίες» των ΗΠΑ, που «οφείλονται και γίνονται πιο ισχυρές όταν λειτουργεί η δημοκρατία» και «όταν οι απλοί άνθρωποι συμμετέχουν σε αυτή». Τις «αξίες» αυτές, βέβαια, τις βιώνουν από πρώτο χέρι εκατομμύρια άνθρωποι στη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική, την Ουκρανία, όπου συνεχίστηκαν και διευρύνθηκαν επί Ομπάμα οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, για τον έλεγχο των πηγών και των δρόμων Ενέργειας, στο πλαίσιο της αναδιάταξης γεωστρατηγικών σφαιρών επιρροής.
Τις «αξίες» αυτές, όμως, βίωσαν και βιώνουν και τα εκατομμύρια των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων στις ΗΠΑ, είτε στις συνθήκες της κρίσης, που ξέσπασε το 2008, είτε σήμερα, στην εποχή της αναιμικής ανάκαμψης. Οπως σημείωσε άλλωστε ο ίδιος ο Ομπάμα, η «ανισοκατανομή στον πλούτο» εξακολουθεί να είναι μεγάλη στις ΗΠΑ και «υπάρχουν οικογένειες στην ενδοχώρα και τις αγροτικές περιοχές που έμειναν πίσω, οι βιομηχανικοί εργάτες, οι υπάλληλοι στην Υγεία, την Παιδεία».
Σ' αυτούς απευθυνόταν ο Ομπάμα με τις εκκλήσεις του για «μεγαλύτερη συμμετοχή στη δημοκρατία», ζητώντας επί της ουσίας να συναινέσουν στη φτωχοποίηση και την εξαθλίωσή τους, να δώσουν ισχυρότερη νομιμοποίηση στην αντιλαϊκή πολιτική. Πρόκειται για λαϊκά στρώματα που δεν επαληθεύτηκαν οι προσδοκίες τους για βελτίωση της ζωής τους από την καπιταλιστική ανάκαμψη, όπως τους υποσχόταν η κυβέρνηση Ομπάμα.

***

Απευθυνόμενος σε αυτά τα στρώματα, ο Τραμπ κατάφερε να αποσπάσει μεγαλύτερη στήριξη στις τελευταίες εκλογές, προβάλλοντας ως «βάλσαμο» για τις ΗΠΑ και τους ίδιους την άσκηση μιας οικονομικής πολιτικής με εντονότερα στοιχεία προστατευτισμού.
Η ομιλία Ομπάμα αποτύπωσε σε μεγάλο βαθμό το διχασμό που εκφράζεται στην αστική τάξη των ΗΠΑ, σαν απότοκο των δυσκολιών που αντιμετωπίζει η οικονομία να περάσει σε ορμητική ανάκαμψη. Αλλά και την προσπάθεια της αστικής τάξης να διασφαλίσει τη «σταθερότητα» και τη συνέχεια στην αντιλαϊκή πολιτική, προς όφελος των γενικών συμφερόντων του κεφαλαίου, που υπηρετούν αμφότεροι Ομπάμα και Τραμπ, παρά τις υπαρκτές διαφορές στις διακηρύξεις και στην πολιτική τους.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η ομιλία Ομπάμα έγινε την επομένη που δόθηκε στη δημοσιότητα έκθεση του Εθνικού Συμβουλίου Πληροφοριών των ΗΠΑ, η οποία εντοπίζει τη «σχετική απώλεια του ηγετικού τους ρόλου», προφανώς γιατί αναδύονται και νέες ταχύτατα αναπτυσσόμενες καπιταλιστικές δυνάμεις όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ρωσία κ.λπ.
Σε κάθε περίπτωση, η ενδοαστική κόντρα που αναπτύσσεται στις ΗΠΑ εδράζεται πάνω στην ανάγκη ενίσχυσης της θέσης του αμερικανικού κεφαλαίου σε παγκόσμιο επίπεδο. Και η νέα ηγεσία υπό τον Τραμπ σε αυτό θα κριθεί. Μένει φυσικά να φανεί τι από τις εξαγγελίες του θα προχωρήσει στην πράξη, ειδικά σε ό,τι αφορά τα μέτρα προστατευτισμού που θα δυσκόλευαν το διεθνές εμπόριο, τις σχέσεις με άλλα κέντρα, με τη Ρωσία ή την Κίνα, τις υπό διαπραγμάτευση συμφωνίες εμπορίου και επενδύσεων, τη Διατλαντική Συμφωνία με την ΕΕ και την αντίστοιχη στον Ειρηνικό...

Δ.

Βαρύς λογαριασμός

Βαρύς λογαριασμός

Εδώ και καιρό έχει διαφανεί ότι η ατζέντα της διαπραγμάτευσης ανάμεσα στην κυβέρνηση και το κουαρτέτο περιλαμβάνει πολύ περισσότερα ζητήματα από τα αντιλαϊκά προαπαιτούμενα της δεύτερης «αξιολόγησης».
Γι' αυτό, άλλωστε, η κυβέρνηση εμφανίζεται δυσαρεστημένη από τις καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης, παρά το γεγονός ότι - όπως λέει η ίδια - υπάρχει συμφωνία με τους «θεσμούς» στο 95% των προβλεπόμενων από το μνημόνιο, ενώ οι αποκλίσεις στα υπόλοιπα θεωρούνται διαχειρίσιμες.
Μάλιστα, όλο το προηγούμενο διάστημα, η κυβέρνηση έδειχνε το ΔΝΤ ως τον βασικό υπαίτιο για την καθυστέρηση και το κατάγγελλε ότι ζητάει την προληπτική νομοθέτηση μέτρων για τα πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018, πράγμα το οποίο η ίδια αρνούνταν, θεωρώντας το «κόκκινη γραμμή».
Επειδή όμως η μοναδική «κόκκινη γραμμή» που έχει αυτή η κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες, είναι η γραμμή υπεράσπισης των συμφερόντων του κεφαλαίου, η πραγματικότητα, πίσω από τα παχιά λόγια και την προσπάθεια να αποπροσανατολιστεί ο λαός, προβάλλει μέσα από τις τελευταίες εξελίξεις.
Ξεκινώντας τη διαπραγμάτευση, για να συσκοτίσει την ταξική αντιλαϊκή πολιτική της, η κυβέρνηση σκόπιμα παρουσίαζε το «νεοφιλελεύθερο» ΔΝΤ σαν τον «κακό» της υπόθεσης, που ζητάει σκληρότερα μέτρα, σε αντίθεση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς (Κομισιόν, ΕΚΤ, ESM), που είναι τάχα πιο «συγκαταβατικοί», ιδιαίτερα σε ζητήματα όπως τα Εργασιακά.
Στην πορεία, καθώς κορυφωνόταν η κόντρα του ΔΝΤ με την Ευρωζώνη (ιδιαίτερα τη Γερμανία), με αιχμή τη διευθέτηση του ελληνικού κρατικού χρέους, η κυβέρνηση ξέθαψε το τσεκούρι των «κόκκινων γραμμών» και λεοντάριζε ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσει σε οποιοδήποτε άλλο μέτρο, πέρα από αυτά που περιέχονται στα (αιματηρά για το λαό) προαπαιτούμενα της «αξιολόγησης».
Το επόμενο βήμα, και ενώ η διαπραγμάτευση απομακρυνόταν από τα αρχικά χρονοδιαγράμματα, ήταν να συμφωνήσει στην επέκταση του «δημοσιονομικού κόφτη» και μετά το 2018, αρνούμενη όμως να νομοθετήσει συγκεκριμένα μέτρα. Επέμενε μάλιστα να ψέγει την ΕΕ ότι δεν ασκεί την αναγκαία πίεση στο ΔΝΤ, προκειμένου να συμφωνήσει στην ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης.
Τελικά, δίπλα στα αντιλαϊκά μέτρα που εφαρμόζονται και σε εκείνα που έχουν ήδη συμφωνηθεί, φτάσαμε σήμερα να συζητάμε την παραπέρα μείωση του αφορολόγητου για τα λαϊκά στρώματα για μετά το 2018, στο πλαίσιο της ενεργοποίησης του «δημοσιονομικού κόφτη», ανεξάρτητα από το αν το ΔΝΤ θα παραμείνει στο πρόγραμμα ή όχι!
Επαληθεύεται, επίσης, ότι μέτρα, όπως η συρρίκνωση του αφορολόγητου για μισθωτούς και συνταξιούχους, αλλά και η παραπέρα μείωση των συντάξεων, η διευκρίνιση των αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων που θα διασφαλίζουν τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018, δεν είναι αιτήματα αποκλειστικά του ΔΝΤ, αλλά και των ευρωπαϊκών θεσμών, όπως προκύπτει από τοποθετήσεις εκπροσώπων της Κομισιόν και της ΕΚΤ.
Η προσαρμογή της κυβέρνησης στα δεδομένα που προκύπτουν σε κάθε φάση της διαπραγμάτευσης δεν συνιστά, βέβαια, «αναγκαίο συμβιβασμό» από τη σκοπιά της υπεράσπισης των λαϊκών συμφερόντων, όπως η ίδια το παρουσιάζει.
Αντίθετα, επιβεβαιώνει τη συνέπεια της κυβέρνησης στην υπηρέτηση του στόχου της καπιταλιστικής ανάκαμψης, που προϋποθέτει αντιλαϊκά μέτρα δίχως τέλος και καθιστά πρώτη προτεραιότητα την ολοκλήρωση της «αξιολόγησης», προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος στο κεφάλαιο να αντλήσει φθηνότερο χρήμα από την ΕΚΤ.
Με αυτόν τον «οδηγό» πορευόταν και πορεύεται η κυβέρνηση. Και είναι βέβαιο ότι στο ρευστό οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον που διαμορφώνεται στην Ευρώπη και παγκόσμια, ο λογαριασμός που θα κληθεί να πληρώσει στο τέλος ο λαός, αν δεν περάσει στην αντεπίθεση, θα είναι πολύ βαρύτερος, προκειμένου το κεφάλαιο να μπει σε τροχιά ανάκαμψης της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του.