Τι γυρεύουν οι (7) αλεπούδες στο παζάρι;

Στις 9 Σεπτέμβρη, ο Αλ. Τσίπρας ετοιμάζεται να υποδεχτεί στην Αθήνα τον Ισπανό πρωθυπουργό, Μ. Ραχόι, τον Πορτογάλο ομόλογό του, Α. Κόστα, τον Πρόεδρο της Γαλλίας, Φρ. Ολάντ, τον πρωθυπουργό της Ιταλίας, Μ. Ρέντσι, τον πρωθυπουργό της Μάλτας, Τζ. Μούσκατ, και τον Πρόεδρο της Κύπρου, Ν. Αναστασιάδη. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, ο Μ. Ραχόι θα αποδεχτεί την πρόσκληση καθώς οι αρχικές του αντιρρήσεις κάμφθηκαν, έπειτα από ...την προσαρμογή της ατζέντας που έκανε το Μαξίμου, ώστε να μην εκπέμπει διάθεση σύγκρουσης με το Βερολίνο.

Οπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, η ατζέντα θα συμβαδίζει με τη θεματολογία της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ που θα γίνει στις 16 Σεπτέμβρη, στην Μπρατισλάβα, και θα ασχοληθεί με το Brexit, το Προσφυγικό, την ανάπτυξη κ.λπ.

Πριν από την ...προσαρμογή, πάντως, κυβερνητικοί κύκλοι επισήμαιναν σε όλους τους τόνους ότι η σύνοδος θα εστιάσει στο στόχο για «περισσότερη ανάπτυξη αντί για λιτότητα» και στην ανάγκη για ένα «νέο προσανατολισμό της Ευρώπης σε θέματα κοινωνικής πολιτικής»...

Συμμαχία ποιων και για ποιον;

Παρά το χαμήλωμα του πήχη, η σύνοδος των 7 του ευρωπαϊκού Νότου, με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού της Ελλάδας, ξαναφέρνει στην επιφάνεια τη ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ περί μιας συμμαχίας του Νότου που θα τα βάλει με τον πλούσιο ευρωπαϊκό Βορρά, διεκδικώντας όσα του ανήκουν... Μαζί και την αυταπάτη που καλλιεργούσαν ότι αυτό θα αλλάξει τάχα την πολιτική που εφαρμόζεται στην Ευρωπαϊκή Ενωση, θα χαλαρώσει η λιτότητα, θα γίνει η λυκοσυμμαχία πιο «κοινωνική», που σημαίνει και έτοιμη να πάρει φιλολαϊκά μέτρα. Η Ενωση του κεφαλαίου θα πάρει φιλολαϊκά μέτρα! Αν είναι δυνατόν...

Σε μια επιφανειακή ανάγνωση της πρωτοβουλίας, πολλοί βεβαίως έσπευσαν να μιλήσουν για προσπάθεια της κυβέρνησης να ενισχύσει το ευρωπαϊκό της προφίλ. Κάποιοι άλλοι μίλησαν για προσπάθεια να εκμεταλλευτεί κάθε δυνατότητα αλλαγής της ατζέντας σε θετική προπαγανδιστικά κατεύθυνση, ενόψει της επόμενης «αξιολόγησης», προβάλλοντας στο λαό θεματολογία αποπροσανατολισμού, καλλιέργειας αυταπατών μπροστά σε ένα καυτό φθινόπωρο, όπου παλιά και νέα μέτρα θα κάνουν «καμίνι» τη ζωή του. Εντούτοις, τα κίνητρα του Μεγάρου Μαξίμου είναι μάλλον βαθύτερα.

Συναντώνται δε με τα κίνητρα των κυβερνήσεων των άλλων καπιταλιστικών κρατών του ευρωπαϊκού Νότου που δεν μπορούν να δημιουργήσουν συνθήκες δυναμικής καπιταλιστικής ανάπτυξης, ευρισκόμενες οι οικονομίες τους είτε σε ύφεση είτε σε στασιμότητα, γιατί δεν μπορούν να χρηματοδοτήσουν με κρατικό χρήμα δημόσιες και ιδιωτικές καπιταλιστικές επενδύσεις. Τους εμποδίζουν τα μεγάλα ελλείμματα και τα μεγάλα κρατικά χρέη, σε συνδυασμό με την ανάγκη συμμόρφωσης με τους δείκτες του Συμφώνου Σταθερότητας, δηλαδή τα όρια 3% στα ελλείμματα και 60% του ΑΕΠ στο κρατικό χρέος. Θυμίζουμε ότι πρόσφατα η Κομισιόν ασχολήθηκε για το ίδιο ζήτημα με Πορτογαλία και Ισπανία. Ετσι, βλέπουν τις ανάγκες των αστικών τους τάξεων να μην ευοδώνονται λόγω αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής.

Η γαλλική αστική τάξη π.χ. δεν είναι η πρώτη φορά που επιχειρεί μια κάποια διαφοροποίηση στο πλαίσιο της ΕΕ. Πριν από μερικά χρόνια, ο τότε Πρόεδρος, Ν. Σαρκοζί, είχε προσπαθήσει να δώσει σάρκα και οστά στην Ευρωμεσογειακή Ενωση, θέτοντας το στόχο αυτό ως ένα από τα σημαντικά πολιτικά στοιχήματα της εξωτερικής του πολιτικής. Είχε υποδείξει τις χώρες που βρέχονται απ' τη Μεσόγειο, με τη Γαλλία προφανώς σε ρόλο «πρώτου βιολιού». Μέσα απ' αυτήν την Ενωση το γαλλικό κεφάλαιο θα εξασφάλιζε διόδους διείσδυσης σε μια πλούσια περιοχή, θα αποκτούσε σημαντικό λόγο στις εξελίξεις στην κρίσιμη, γεωστρατηγικά, περιοχή της Μέσης Ανατολής, ενώ θα επανέκαμπτε σε πρώην γαλλικές αποικίες της βόρειας Αφρικής, αναβαθμίζοντας τελικά τη θέση του εντός της ΕΕ.

Τα σχέδια αυτά είχαν προσκρούσει στην αντίρρηση της Γερμανίας, με την Α. Μέρκελ να ξεκαθαρίζει στον Ν. Σαρκοζί, κατά τη διάρκεια συνάντησής τους, ότι δεν επρόκειτο να δεχτεί μια ένωση που θα λειτουργεί «ανταγωνιστικά» απέναντι στην ΕΕ και προφανώς απέναντι και στα συμφέροντα του γερμανικού κεφαλαίου. Απέναντι στο ξεκάθαρο αυτό μήνυμα, η Γαλλική Προεδρία σήμανε υποχώρηση. Ο Ν. Σαρκοζί έκτοτε μιλούσε για μια Ενωση όπου θα συμμετέχουν όλοι οι Ευρωπαίοι εταίροι και οι χώρες της Μεσογείου.

Τι επιδιώκεται; Το κίνητρο των προσπαθειών, παλιών και νέων, αυτό που φέρνει γύρω απ' το ίδιο τραπέζι τον Ολάντ, τον Ραχόι, τον Ρέντσι και τον Τσίπρα, μεταξύ των άλλων, δεν είναι παρά η κοινή τους αγωνία να εξασφαλίσουν τα συμφέροντα των αστικών τάξεων των κρατών τους, προσπαθώντας να συντονιστούν για την απόσπαση ρυθμίσεων που αφορούν στο χρέος, να διεκδικήσουν από κοινού χαλάρωση του δημοσιονομικού «κορσέ», που επίσης εμποδίζει την πιο αποφασιστική στήριξη της ανάκαμψης της καπιταλιστικής κερδοφορίας στις χώρες τους. Σε αντιπαράθεση με τις θέσεις της Γερμανίας και άλλων κρατών της ΕΕ.

Δεν είναι τυχαίο ότι αφενός μίλησαν για ...προσαρμογή της ατζέντας ώστε να συμμετάσχει και ο Ραχόι, αλλά πρόβαλαν ως αντικείμενο συζήτησής τους οι 7 ηγέτες του Νότου τη θεματολογία της επόμενης Συνόδου Κορυφής. Κάποια πρώτα μηνύματα απ' το Βερολίνο, μέσω Τύπου, περί ανησυχιών της γερμανικής κυβέρνησης, που είναι προφανές ότι δεν της αρέσουν τέτοιου είδους συνάξεις, πόσο μάλλον όταν αποσκοπούν στην αμφισβήτηση κανόνων και αποφάσεων, απολύτως σύμφωνων με τα συμφέροντα της γερμανικής αστικής τάξης, πρέπει να «έχουν βάλει το χεράκι τους».

Βεβαίως, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως, στο πλαίσιο της ανισομετρίας που υπάρχει μέσα στην ΕΕ, οι «χώρες του Νότου» δεν σημαίνει ότι δεν έχουν και πολύ μεγάλες διαφορές σε μια σειρά από ζητήματα, εκτός από αυτά που τις ενώνουν. Διαφορές που κατά καιρούς έχουν υποβάλει διαφορετική στάση σε μια σειρά από θέματα και που σήμερα προσπαθούν να βάλουν στην άκρη, είναι ωστόσο παρούσες και ενδέχεται να μην επιτρέψουν στις προσπάθειες συντονισμού να καρποφορήσουν.

Ενα το κρατούμενο, λοιπόν, ότι όλα αυτά αφορούν σε λυκοφιλίες για τα συμφέροντα του κεφαλαίου και μόνο.

Οι λαοί στην "πρέσα"

Ο διακηρυγμένος τους στόχος για «τερματισμό της λιτότητας», σκοπίμως ασαφής ώστε να αφήνει θετική αίσθηση στους λαούς, δεν αφορά παρά στην απαίτηση να τους δοθεί η δυνατότητα να ρίξουν περισσότερο χρήμα για την ανάκαμψη της καπιταλιστικής κερδοφορίας.

Ηταν στο πλαίσιο αυτό χαρακτηριστική στα μέσα της βδομάδας η ανάρτηση του Αλ. Τσίπρα στον προσωπικό του λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, με αφορμή τη συμπλήρωση 63 χρόνων απ' τη συμφωνία του Λονδίνου για τη ρύθμιση του χρέους της Γερμανίας: «Σαν σήμερα, στις 8 Αυγούστου του 1953, ολοκληρώνεται η σχεδόν 6μηνη διαπραγμάτευση ανάμεσα στη Γερμανία και τους πιστωτές της, με την υπογραφή της "Συμφωνίας του Λονδίνου". Η καταχρεωμένη και κατεστραμμένη από τον πόλεμο Γερμανία απολαμβάνει τη μέγιστη κίνηση αλληλεγγύης στη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία με τη διαγραφή του 60% του χρέους της, αποπληρωμή σε 30 χρόνια και ρήτρα εμπορικού πλεονάσματος. Η Συμφωνία υλοποιείται και με την υπογραφή της Ελλάδας. Ο ΣΥΡΙΖΑ από την εποχή που βρισκόταν στην αντιπολίτευση αλλά και σήμερα ως κυβέρνηση θέτει επί τάπητος το ζήτημα του ελληνικού χρέους έχοντας πλέον κερδίσει σημαντικό έδαφος με συγκεκριμένα αποτελέσματα που αποτυπώνονται στην απόφαση του Eurogroup της 24ης Μαΐου. Η Ευρώπη οφείλει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, να στρέψει το βλέμμα της στο μέλλον, συνυπογράφοντας ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο που θα διασφαλίζει την ευημερία των λαών της».

Ο πρωθυπουργός ξανασερβίρει «ληγμένες» αυταπάτες για το ρόλο της ΕΕ και το περιεχόμενο της «αλληλεγγύης» ανάμεσα σε καπιταλιστικά κράτη. Οι ανιστόρητες αναφορές του - καθώς η περίπτωση που επικαλείται συντελέστηκε σε ένα διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο - δεν μπορούν να κρύψουν ότι η όποια διευθέτηση του χρέους θα πληρωθεί διπλά και τρίδιπλα απ' το λαό, που όχι μόνο θα καλείται εσαεί να αποπληρώνει χρέη που δεν δημιούργησε αλλά, επιπλέον, θα υφίσταται τα μνημόνια που συνοδεύουν τέτοιου είδους διευθετήσεις.

Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση επιχειρεί και μέσα απ' αυτήν την υπόθεση να στρατεύσει το λαό πίσω από στοχεύσεις που είναι του κεφαλαίου, καθώς η ρύθμιση του χρέους κρίνεται αναγκαία προκειμένου να στηριχθεί πιο αποφασιστικά η ανάκαμψη της κερδοφορίας του απ' την εξοικονόμηση που θα προκύψει. Ταυτόχρονα, καλλιεργεί και αυταπάτες για τη δυνατότητα να στραφεί σε φιλολαϊκή κατεύθυνση μια φύσει και θέσει αντιλαϊκή λυκοσυμμαχία, όπως η ΕΕ, ή ότι κολιγιές σαν αυτές που επιδιώκει μπορούν να σηματοδοτήσουν απαλλαγή του λαού από τα βάρη της κρίσης και της ανάκαμψης, σταμάτημα της αντιλαϊκής επίθεσης.

Ο λαός δεν πρέπει να αφαιρεθεί απ' το γεγονός ότι οι ομοτράπεζοι του Αλ. Τσίπρα στις χώρες τους εφάρμοσαν με πυγμή σκληρές αντιλαϊκές πολιτικές, που εξανέμισαν το λαϊκό εισόδημα και τσάκισαν δικαιώματα. Γνωστά «τα έργα και οι ημέρες» του Ραχόι στην Ισπανία, περισσότερο αυτά του Ολάντ και του Ρέντσι, σε κράτη μάλιστα δίχως μνημόνια, με πανταχού παρόν ωστόσο το υπερ-μνημόνιο της στρατηγικής της ΕΕ και του κεφαλαίου. Με την πολιτική τους απέναντι στους λαούς επιβεβαίωσαν πλήρως ότι η εξουσία του κεφαλαίου και η ανάκαμψη της κερδοφορίας του είναι ασύμβατα με οποιαδήποτε σκέψη για μέτρα έστω ανακούφισης των λαών. Απεναντίας, ζητάνε διαρκώς νέο «αίμα» στην «αρένα».

Ο στόχος, λοιπόν, της «Συμμαχίας του Νότου», που θα βγάλει δήθεν την Ευρώπη από την κρίση και τη λιτότητα, μπορεί να ικανοποιεί τις πιο φιλόδοξες προσδοκίες τμημάτων του κεφαλαίου αυτών των κρατών, είναι όμως ένας επιζήμιος μύθος για τους εργαζόμενους, αν φυσικά τον πάρουν στα σοβαρά κι επενδύσουν πάνω του ελπίδες.

Εννιά δεκαετίες αγώνας και θυσία

 Εννιά δεκαετίες αγώνας και θυσία

Σήμερα ο Φιντέλ Κάστρο συμπληρώνει 90 χρόνια ζωής, επιβεβαιώνοντας ένα μη αστικό μύθο-κανόνα που λέει πως αν ένας μεγάλος επαναστάτης καταφέρει να βγει αλώβητος από το πεδίο της μάχης, όπου έπεσε ο Τσε, ή άλλες περιπέτειες, όπως πχ τον περίεργο θάνατο του Σιενφουέγος (που επιβεβαίωσε πως ο αετός πεθαίνει στον αέρα και το όνομά του σημαίνει επί λέξει "εκατό φωτιές") κι οι δεκάδες δολοφονικές απόπειρες της CIA εναντίον του Κάστρο (634 τις είχε βγάλει στο βιβλίο του ένας συγγραφέας), θα αργήσει να τον βρει ο φυσικός θάνατος, γιατί έχει μάθει να του ξεγλιστράει και τον έχουν ατσαλώσει οι δυσκολίες που έχει περάσει.

Ίσως η πιο ωραία αποτύπωση της διαχρονικής παρουσίας του Φιντέλ στα πράγματα -που μοιάζει να μην την αγγίζει τίποτα- γίνεται στο βιβλίο του Γκαλεάνο "τα χίλια πρόσωπα του ποδοσφαίρου" -που επανακυκλοφόρησε πρόσφατα στα ελληνικά, με άλλο τίτλο- όπου κάνει μεταξύ άλλων μια αναδρομή στα παγκόσμια κύπελλα (Μουντιάλ) με μια σύντομη εισαγωγή για το ιστορικό-πολιτικό πλαίσιο της εποχής, που μετά το 62' κλείνει με τη μόνιμη κατακλείδα ότι "κύκλοι των ΗΠΑ και της CIA έλεγαν πως η εξουσία του Κάστρο μετράει αντίστροφα μέχρι την πτώση της" (μεταφέρω το γενικό νόημα κι όχι τη φράση αυτολεξεί, ελπίζοντας πως δε διαστρεβλώνω την ουσία του).

Εν τω μεταξύ, φεύγουν οι μέρες, τα χρόνια κι οι αμερικανοί πρόεδροι, κι ο Φιντέλ πάντα εκεί, προς πείσμα των προγνωστικών, των "έγκυρων αναλύσεων" και του κύματος της αντεπανάστασης, μετά τις ανατροπές. Έφυγε και ο ίδιος ο Γκαλεάνο πέρσι, ενώ οι Αμερικανοί ακολούθησαν την παροιμία που λέει "ό,τι δεν μπορείς να σκοτώσεις, αγάπησέ το", για να προσπαθήσουν να το σκοτώσουν δια της πολλής αγάπης και του ασφυκτικού, εμπορικού εναγκαλισμού, αφού απέτυχαν να το κάνουν δια του αποκλεισμού (που από μια άποψη λειτούργησε σχεδόν συσπειρωτικά για το νησί). Και εφόσον σταμάτησαν οι Αμερικάνοι τις προβλέψεις για την άμεση πτώση του Φιντέλ και του σοσιαλισμού στην Κούβα, τις ξεκινήσαμε εμείς, θορυβημένοι από τις εξελίξεις κι ανήσυχοι για τις προθέσεις του λύκου που φόρεσε (κόκκινη) προβιά, όπως στο παραμύθι με τα επτά κατσικάκια, για να του ανοίξουν την πόρτα και να τα κάνει μια χαψιά. Όπως υπολόγιζαν να κάνουν δηλ κι οι Ρωμαίοι στην "κατοικία των θεών", στο Αστερίξ, με τον πολιτισμό τους και βασικά το εμπόριό τους, που θα κατάπινε τους Γαλάτες. Υπολόγισαν όμως χωρίς το μαγικό ζωμό.

Στα 90 του χρόνια, ο Φιντέλ δεν είναι κάνας ξεμωραμένος Μαθουσαλίξ που αναπολεί την εποχή της Ζεγκόβια και των θριάμβων, αλλά ο Πανοραμίξ, που διαφυλάσσει πολύ καλά το επτασφράγιστο μυστικό του μαγικού ζωμού, που βοηθάει τον κουβαικό λαό να αντέξει το εμπάργκο και να μείνει όρθιος, περήφανος, χαρούμενος, χορεύοντας όλη την ώρα -με τους λύκους, απέναντι, κι εσχάτως και ως επισκέπτες στο νησί. Αλλά είναι ζήτημα τι θα γίνει μετά από το θάνατο αυτού του επαναστάτη δρουίδη και ποιος θα σώσει τη μυστική συνταγή και βασικά την Κούβα, για να εξασφαλίσει ότι δε θα γίνει αυτό που ήταν πριν: ένα πλωτό καζίνο-μπουρδέλο ή αλλιώς προτεκτοράτο των γιάνκηδων.

Κι αν φαίνεται λιγάκι ιδεαλιστικό κι αντιδιαλεκτικό να εξαρτάμε την τύχη του κουβανικού σοσιαλισμού, μιας χώρας κι ενός συστήματος, από αυτήν ενός και μόνο ανθρώπου, είναι γιατί καμιά φορά, οι μεγάλες φυσιογνωμίες της επανάστασης ξεφεύγουν από το γενικό κανόνα του ιστορικού υλισμού, που λέει πως η ιστορία ψάχνει εκείνα τα πρόσωπα που θα εκφράσουν ως αναγκαιότητα τις νομοτελειακές τάσεις της εποχής, κι αν κάποιο από αυτά εκλείψει (πχ ο Ναπολέων), προχωρά στο επόμενο, με τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά. Ξεφεύγουν λοιπόν από αυτόν τον κανόνα και μοιάζουν μοναδικές και αναντικατάστατες, αφήνοντας πίσω τους ένα κενό, που δύσκολα αναπληρώνεται και σχεδόν ποτέ δε γεμίζει πλήρως. Κι αυτή ακριβώς είναι η περίπτωση του Φιντέλ.

Ο οποίος από την άλλη επιβεβαιώνει το παραπάνω σχήμα σε ευρύτερη κλίμακα, κόμματος και όχι προσώπου. Γιατί ο Κάστρο δεν ξεκίνησε τη ζωή του ως κομμουνιστής (αλλά ως ένας ριζοσπάστης δημοκρατικός, γόνος αστικής οικογένειας) και συνάντησε το μαρξισμό και τους κομμουνιστές στην πορεία, όπως σχεδόν κάθε τίμιος και συνεπής αγωνιστής, ανεξάρτητα από τις αρχικές πεποιθήσεις του. Κάλυψε έτσι το κενό και τη στρατηγική ανεπάρκεια του τότε κουβανικού ΚΚ, καθώς η ιστορική επαναστατική τάση θα εκδηλωνόταν όπως και να 'χει, ακόμα και προσπερνώντας -εν μέρει- το ΚΚ και την αρχική του στάση-εκτίμηση. Κι ευτυχώς από μια άποψη, γιατί δε συμβαίνουν κάθε μέρα τέτοιες ευτυχείς αναπληρώσεις.

Η Κούβα παράλληλα είναι η απόδειξη ότι η πίστη (έλλογη και συνειδητή ή θρησκευτικού τύπου) μπορεί να κινήσει βουνά, για να πάνε αυτά προς το Μωάμεθ, δηλ το ΚΚ, εφόσον αυτός δεν κίνησε εγκαίρως προς το βουνό, και κρατούσε το ρόλο του προφήτη, κοιτώντας σταθερά προς τη σοβιετική Μέκκα, όπου η πολιτική ατμόσφαιρα ήταν μπερδεμένη και αντιφατική, στον απόηχο του 20ού συνεδρίου.

Κι ίσως να μην είναι τυχαίο που το όνομα του Κάστρο σημαίνει πιστός - Fidel (κι έχει μείνει όντως πιστός στο ιδανικό της επανάστασης και του αγώνα). Και που ο λαός του είναι τόσο πιστός σε αυτόν, ακόμα κι αν το εκδηλώνει με κάπως φολκλορικό κι απλοϊκό τρόπο κάποιες φορές.

Κι είναι αυτό ακριβώς που θα κριθεί και θα κρίνει πολλά το επόμενο κρίσιμο διάστημα. Αν δηλ αυτή η πίστη είναι στερεωμένη σε γερά, λογικά θεμέλια και μια βαθύτερη γνώση που ακολουθεί συνειδητά ένα σχέδιο, ή είναι προσωποκεντρική (αναπόφευκτα ως ένα βαθμό) και θα ατονήσει μετά το θάνατο του αντικειμένου της λατρείας της, χωρίς να σκεφτεί πάνω στην ουσία των λατρευτικών της συμβόλων.

Γιατί ο Φιντέλ δεν είναι απλά ένας χαρισματικός ηγέτης, αλλά το εμβληματικό σύμβολο του σοσιαλισμού. Κι αυτό που προέχει δεν είναι η αναβολή του (αναπόφευκτου σε κάποια στιγμή) βιολογικού του θανάτου (μια σκέψη που την κάνουμε συχνά πχ για το Λένιν ή το Στάλιν) αλλά η πολιτική συνέχεια των ιδεών που πρεσβεύει και συμβολίζει. Κι αυτό είναι κάτι παραπάνω από ζήτημα ζωής ή θανάτου για το νησί της επανάστασης και την αθάνατη αξιοπρέπειά του.

Πολύμορφη κυβερνητική επίθεση αλλά και αγωνιστικές διεργασίες

Πολύμορφη κυβερνητική επίθεση αλλά και αγωνιστικές διεργασίες

Παλιά, τέτοιες μέρες λέγανε «κάνε Παναγιά το θάμα σου». Τώρα δεν χρειάζεται. Στις ανακοινώσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ βρίσκει κάποιος κάθε μέρα κι ένα θαύμα. Μόλις προχτές ο υπουργός Εργασίας ανακάλυψε αυξήσεις στις συντάξεις. Είχε προηγηθεί ο υπουργός Υγείας, που είδε κάλυψη των κενών στα νοσοκομεία. Η κατάσταση, βέβαια, είναι λίγο διαφορετική, δεν πτοεί όμως αυτό την κυβέρνηση, που 'χει, λέει, βάλει πλάνο μέχρι τις πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη, όταν, δηλαδή, θα εμφανιστεί ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, να έχει υπάρξει γύρω μας μια διαφορετική Ελλάδα. Στα χαρτιά; Στα χαρτιά. Σημασία έχει να αναπαράγεται καθημερινά από το κρατικό κανάλι η εικόνα αυτής της άλλης Ελλάδας, λίγο αόρατης στον πληθυσμό της, πραγματικής όμως στους σχεδιασμούς της κυβερνητικής προπαγάνδας.

Οι συντάξεις μειώνονται ολοένα και πιο πολύ

Η Κοινωνική Ασφάλιση βρίσκεται αυτές τις μέρες στην επικαιρότητα με αφορμή και μια σειρά από εγκυκλίους του υπουργείου Εργασίας για την εφαρμογή του τελευταίου αντιασφαλιστικού νόμου. Με αυτές καθορίζονται με ακρίβεια οι νέες περικοπές, όπως π.χ. η επέκταση της αύξησης στο 6% των εισφορών Υγείας, που οδηγεί σε μείωση των συντάξεων, οι μειώσεις στις προσωρινές συντάξεις κ.ά. Κι ενώ τα ίδια τα κυβερνητικά κείμενα περιγράφουν επακριβώς τις περικοπές, η κυβερνητική προπαγάνδα επιμένει ότι δεν γίνεται καμία μείωση στις συντάξεις. Ο δε υπουργός, που υπογράφει τις περικοπές, με συνέντευξή του κατήγγειλε αυτούς που «βάφτισαν μειώσεις και τις μικρές αυξήσεις»! Φτηνή προπαγάνδα, βέβαια, καθώς κάθε συνταξιούχος γνωρίζει από πρώτο χέρι το άγριο τσεκούρωμα μιας σύνταξης, για την οποία έχει φτύσει αίμα σ' όλη τη ζωή του. Φτηνή προπαγάνδα που επιδιώκει να αποπροσανατολίσει από το βασικό: Οτι οι συντάξεις για τη συντριπτική πλειοψηφία των συνταξιούχων είναι ψίχουλα και δε φτάνουν όχι μόνο για αξιοπρεπή ζωή των απόμαχων της δουλειάς αλλά ούτε καν για να καλύπτουν κάποιες στοιχειώδεις ανάγκες τους. Παράλληλα, να εφησυχάσει τους συνταξιούχους χειραγωγώντας τους στην πολιτική των μειωμένων απαιτήσεων, εμποδίζοντας έτσι και τον αγώνα για να βάλουν εμπόδια στις νέες μειώσεις που έρχονται και τις πραγματικές διεκδικήσεις τους.

Ζοφερή η κατάσταση στα σχολεία

Ενα μήνα πριν από την έναρξη της σχολικής χρονιάς, όλα δείχνουν πως διαμορφώνεται μια ακόμη πιο ζοφερή πραγματικότητα. Η διακήρυξη για 20.000 επιπλέον εκπαιδευτικούς έγινε «υπόσχεση σε βάθος τετραετίας». Η κατάργηση διθέσιων νηπιαγωγείων, με λιγότερα από 14 νήπια, απειλεί περίπου 800 αναπληρωτές νηπιαγωγούς, ανοίγει το δρόμο για συμπτύξεις νηπιακών τμημάτων, ενώ μπαίνουν και νέοι περιορισμοί στην εγγραφή στο ολοήμερο νηπιαγωγείο, υποβαθμίζεται ο παιδαγωγικός του ρόλος, εντατικοποιείται το πρωινό πρόγραμμα. Τα Τμήματα Ενταξης 20.000 παιδιών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, επί της ουσίας, κλείνουν. Από τα ολοήμερα τμήματα αποκλείονται χιλιάδες παιδιά άνεργων γονιών ή αυτών που δουλεύουν σε καθεστώς «μαύρης» εργασίας. Προωθείται η παραπέρα συρρίκνωση της Ειδικής Αγωγής και η ένταξη των παιδιών με ειδικές ανάγκες στα γενικά σχολεία. Ετσι ξεπροβάλλει ένα σχολείο: Στα λόγια δημόσιο, όχι δωρεάν, ακόμα πιο ανοιχτό στις απαιτήσεις του κεφαλαίου, αφού θα παρεμβαίνουν επιχειρήσεις και Τοπική Διοίκηση στην εκπαιδευτική διαδικασία, ακόμα πιο ταξικά διαφοροποιημένο στο περιεχόμενο, στη φιλοσοφία και τη μεθοδολογία του. Κι όμως, ο αρμόδιος υπουργός λίγο έλειψε να ζητήσει να του στήσουν άγαλμα γιατί όλα βαίνουν καλώς!

Η αντιλαϊκή εξυγίανση των δήμων

Το μαύρο άσπρο επιχείρησε να κάνει η κυβέρνηση και σε ό,τι αφορά το θέμα που έχει προκύψει με το πρόγραμμα της λεγόμενης «οικονομικής εξυγίανσης», στο οποίο μπαίνουν διάφοροι δήμοι της χώρας και έχει τραγικές επιπτώσεις για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά νοικοκυριά. Ο αρμόδιος υπουργός, Π. Κουρουμπλής, ούτε λίγο ούτε πολύ λέει ότι η συγκεκριμένη διαδικασία είναι για το καλό των δήμων: «Είναι μια διαδικασία - είπε - που κατατείνει στο να προστατεύει το δήμο, να του δώσει τη δυνατότητα ενός υγιούς προϋπολογισμού (...) Θα του δώσει την ώθηση που χρειάζεται για να ξανασταθεί στα πόδια του». Το «καλό» για το οποίο μιλά ο υπουργός, μεταξύ άλλων, σημαίνει: Αναστολή προσλήψεων, επιβολή υποχρεωτικών μετατάξεων προσωπικού. Αύξηση των ιδίων εσόδων από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές. Αύξηση του συντελεστή επιβολής του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας σε ποσοστό μέχρι και τρία τοις χιλίοις. Αύξηση του συντελεστή επιβολής του τέλους επί των ακαθαρίστων εσόδων και παρεπιδημούντων από 0,5% μέχρι και 2% και περιορισμός των δαπανών μόνο σε υποχρεώσεις μισθοδοσίας και λοιπές ανελαστικές δαπάνες. Απαγόρευση κάθε έργου από τους ΟΤΑ και περιορισμός των δαπανών τους στις απολύτως ανελαστικές. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι τα παραπάνω μέτρα θα έχουν επιπτώσεις στις λαϊκές οικογένειες, αφού θα φορολογηθούν ακόμα περισσότερο ή θα στερηθούν έργα και υπηρεσίες που είναι αναγκαία, αν και παρέχονται υποτυπωδώς. Ολα αυτά, βέβαια, για το καλό τους...

Ξεκληρίζουν κτηνοτρόφους

Η κυβέρνηση πασχίζει για το καλό και των κτηνοτρόφων. Με το μέτρο της συνδεδεμένης ενίσχυσης αιγοπρόβειου κρέατος, άφησε έξω από την ενίσχυση σχεδόν το σύνολο των κτηνοτρόφων ορεινών και μειονεκτικών περιοχών που εκτρέφουν ντόπιες φυλές, που παράγουν γάλα άριστης ποιότητας για την παραγωγή της φέτας και άλλων ποιοτικών προϊόντων, αλλά δεν καλύπτουν το όριο των 120 κιλών ανά ζώο, που θεωρείται άπιαστο. Με αυτόν τον τρόπο απολαμβάνουν, σχεδόν αποκλειστικά, τη συνδεδεμένη ενίσχυση οι σταβλισμένες βελτιωμένες φυλές των, μεγάλης επιχειρηματικής μορφής κυρίως, κτηνοτροφικών μονάδων. Επίσης, έξω από τη συνδεδεμένη ενίσχυση έμειναν όλοι οι αιγοτρόφοι, γιατί οι αίγες που εκτρέφονται σε αυτές τις περιοχές αρμέγονται μόνο για 2 με 3 μήνες. Η κυβέρνηση εμφανίζει ως καλή για την κτηνοτροφία μια πολιτική που χτυπάει τους φτωχούς και μεσαίους γεωργούς και κτηνοτρόφους, τους ξεκληρίζει μια ώρα αρχύτερα, για να μαζευτούν η γη και η παραγωγή σε λίγα χέρια, οδηγώντας τη χώρα μας σε παραπέρα διατροφική εξάρτηση, αφού ήδη δαπανούμε πάνω από 2 δισ. για την εισαγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων. Κι όλα αυτά την ώρα που η χώρα μας έχει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης της κτηνοτροφίας και, με επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό, μπορεί να καλύψει τις σύγχρονες διατροφικές ανάγκες του λαού μας. Μόνο που αυτό απαιτεί μιαν άλλη πολιτική, υπέρ του λαού και όχι του κεφαλαίου και στο συγκεκριμένο τομέα, σε αντίθεση π.χ. με την ΚΑΠ, η οποία ευνοεί προκλητικά και αποκλειστικά τους μεγάλους και ξεκληρίζει τη μικρομεσαία αγροτιά.

Το χρέος

Για το καλό του λαού, λέει η κυβέρνηση, ζητά διευθέτηση του χρέους. Επειδή θα μειωθούν οι δόσεις αποπληρωμής κι έτσι θα αυξάνεται το κρατικό χρήμα. Μισή αλήθεια. Το χρήμα που θα περισσεύει από την τεράστια λαϊκή φοροληστεία, θα πάει για να στηριχθούν επενδύσεις σε όφελος των επιχειρηματικών ομίλων και να δίνονται κρατικές ενισχύσεις για ιδιωτικές καπιταλιστικές επενδύσεις. Είναι όρος για την έξοδο από την κρίση σε όφελος του κεφαλαίου. Στην πράξη η κυβέρνηση την ώρα που μιλάει για τα λαϊκά οφέλη, δίνει εξετάσεις στους μεγαλοεπιχειρηματίες, στα μονοπώλια ότι διεκδικεί και αγωνίζεται για το δικό τους συμφέρον, για το δικό τους όφελος. Ταυτόχρονα, όμως, πασχίζει να πείσει τους εργαζόμενους να παλέψουν κάτω από μια ξένη σημαία: Θέλει να τους πείσει ότι, αφού θα ελαφρυνθεί το χρέος, θα ελαφρυνθούν αυτά που θα πληρώσουν, ενώ με την καπιταλιστική ανάπτυξη, αφού εξοικονομείται κρατικό χρήμα για καπιταλιστικές επενδύσεις, θα αυξηθούν οι θέσεις εργασίας, οι μισθοί, οι συντάξεις, οι «κοινωνικές παροχές», θα μειωθούν οι λαϊκοί φόροι κ.λπ.

Μόνο που όλ' αυτά δεν είναι ούτε καν υποσχέσεις, αφού ήδη εφαρμόζονται όλοι οι αντεργατικοί, αντιλαϊκοί νόμοι όλων των μνημονίων και αυτό απαιτείται για να συνεχίζεται η κερδοφορία του κεφαλαίου και να ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα. Καπιταλιστική ανάπτυξη, κερδοφορία και λαϊκή ευημερία είναι ασυμβίβαστα. Η κερδοφορία του κεφαλαίου περνάει πάνω από το τσάκισμα των μισθών. Ολα τα μέτρα ήρθαν για να μείνουν και θα μείνουν, όποια κι αν είναι η διευθέτηση του χρέους.

Και η δράση του ταξικού κινήματος

Και μέσα σε όλ' αυτά, οι βιομήχανοι και η κυβέρνησή τους συντονισμένα επιδιώκουν την πλήρη αντιστοίχιση της βαρβαρότητας που επικρατεί στους χώρους δουλειάς με το νομικό πλαίσιο που διέπει τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας. Και σ' αυτό το σημείο στο σύνολό τους τα κόμματα της αστικής διαχείρισης, κυβερνητικά και μη, ομονοούν στην παραπέρα συρρίκνωση ή και κατάργηση συνδικαλιστικών δικαιωμάτων ώστε πιο εύκολα να περνούν τα μέτρα που κάθε φορά έχει ανάγκη το κεφάλαιο προκειμένου να διασφαλίσει την κερδοφορία του. Στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι τυχαίο ότι η αποκαλούμενη Επιτροπή Ειδικών συζητά ταυτόχρονα με το χτύπημα των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και τα ζητήματα των ομαδικών απολύσεων, των Συλλογικών Συμβάσεων, το ύψος του κατώτατου μισθού, την ευελιξία των αμοιβών.

Σχεδιασμοί που βεβαίως και πρέπει να βρουν απέναντί τους ένα όσο το δυνατόν ισχυρότερο εργατικό - λαϊκό κίνημα, προοπτική για την οποία ήδη έχουν αναληφθεί οι σχετικές πρωτοβουλίες από σειρά Ομοσπονδιών και Εργατικών Κέντρων και ήδη αγκαλιάζονται από έναν μεγάλο αριθμό πρωτοβάθμιων σωματείων.

Ετσι, σε μια σειρά από χώρους δουλειάς οργανώνονται συσκέψεις, συνεδριάζουν διοικήσεις σωματείων, γίνονται περιοδείες με περιεχόμενο τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και την οργάνωση της πάλης για τη διεκδίκησή τους έτσι που να ικανοποιούν τις ανάγκες των εργαζομένων. Απέναντι στην επίθεση κεφαλαίου - κυβέρνησης το ταξικό εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα συνεχίζει και δυναμώνει το μέτωπο για την οργάνωση των ταξικών διεκδικητικών αγώνων για τις Συλλογικές Συμβάσεις, ενώ αυξάνεται ο αριθμός των συνδικαλιστικών οργανώσεων που αποφασίζουν τη συμμετοχή και την οργάνωση του αγώνα σ' αυτό το μέτωπο. Ετσι, προχτές, το κοινό κείμενο - κάλεσμα για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας είχαν συνυπογράψει 194 συνδικαλιστικές οργανώσεις, μεταξύ των οποίων 17 Εργατικά Κέντρα και 12 Ομοσπονδίες. Και η μάχη συνεχίζεται.

Εντείνονται οι ανησυχίες για τις τράπεζες της Ευρωπαϊκής Ενωσης

Εντείνονται οι ανησυχίες για τις τράπεζες της Ευρωπαϊκής Ενωσης

Associated Press

Το κτίριο της Deutsche Bank

Φαίνεται ότι τα ευρωενωσιακά επιτελεία, ιδιαίτερα αυτά που έχουν άμεση σχέση με το τραπεζικό σύστημα, ανησυχούν σοβαρά για την πορεία του. Οπως ανησυχούν σοβαρά για την εξέλιξη της καπιταλιστικής οικονομίας της Ευρωζώνης και της ΕΕ, με δεδομένα τα μεγάλα προβλήματα ύφεσης σε μια σειρά κράτη ή ασθενικής ανάκαμψης σε άλλα, και τους διεθνείς διακρατικούς καπιταλιστικούς οργανισμούς αλλά και την Κομισιόν να αναθεωρούν τις προσδοκίες για δυναμική ανάπτυξη αφού κατεβάζουν συνεχώς τον πήχη στις προβλέψεις τους. Και δεν γίνεται συζήτηση μόνο για οικονομίες με προβλήματα, όπως αυτές του Νότου, δηλαδή Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ελλάδα, με στασιμότητα στην ανάπτυξη, τεράστια ελλείμματα και χρέη, άπιαστους τους δείκτες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης ως απειλή, αφού δεν αφήνουν περιθώρια για κρατική χρηματοδότηση καπιταλιστικών επενδύσεων. Καμπάνες χτυπούν ενίοτε και για τη Γερμανία. Οπως για την κατάσταση της μεγαλύτερης τράπεζάς της, της Deutsche Bank.

Οι φόβοι για την Deutsche Bank

Οι τελευταίες ειδήσεις λένε τα εξής: Κεφαλαιακό κενό ύψους 19 δισεκατομμυρίων ευρώ, το μεγαλύτερο μεταξύ 51 ευρωπαϊκών τραπεζών, θα αντιμετωπίσει η Deutsche Bank σε περίπτωση νέας οικονομικής κρίσης, εκτιμά το Κέντρο Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ερευνας (ZEW) του Μάνχαϊμ. Σε μελέτη που διενεργήθηκε με επικεφαλής τον ειδικό στα τραπεζικά θέματα καθηγητή Σάσα Στέφεν, το ZEW επισημαίνει ότι μια αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, ως απάντηση σε ένα τέτοιο σενάριο κρίσης, θα ήταν δύσκολη με την τρέχουσα πεσμένη τιμή της μετοχής.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η συνολική αξία της Deutsche Bank στο χρηματιστήριο, αυτή τη στιγμή, είναι μόλις 17 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με διάφορα πρακτορεία ειδήσεων.

ASSOCIATED PRESS

Το κτίριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στη Φρανκφούρτη

Μάλιστα, άρχισαν να ακούγονται και προτάσεις για κρατικοποίησή της. Ετσι, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο οικονομολόγος του Ινστιτούτου «Μαξ Πλανκ» Μάρτιν Χέλβιγκ, εκ των πλέον έγκυρων εμπειρογνωμόνων της Γερμανίας για τον τραπεζικό τομέα, προτείνει την κρατικοποίησή της σε περίπτωση συστημικού κινδύνου. Λέει στη «Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung»: «Εάν μία τράπεζα μπορεί να προκαλέσει σημαντικούς συστημικούς κινδύνους, θα πρέπει να τους αναλάβει το κράτος». Για την Deutsche Bank αναφέρει: «Εάν μια ανάμειξη του κράτους φαίνεται ως αναπόφευκτη, τότε θα πρέπει το γερμανικό κράτος να πάρει τις μετοχές και να αναλάβει την ευθύνη της λειτουργίας ελέγχου που είναι συνδεδεμένη με αυτές τις μετοχές». Κάνει δε κριτική στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), λέγοντας: «Αντί να ασχολείται πρωτίστως με την καταπολέμηση του αποπληθωρισμού, θα ήταν καλύτερα να είχε προηγουμένως βάλει σε τάξη τις τράπεζες».
Η υπόθεση της Deutsche Bank δεν είναι τωρινή. Ηδη, στις αρχές Μάρτη του 2016, η μετοχή της είχε υποχωρήσει κατά 41%, ενώ ο Β. Σόιμπλε συζητούσε μέτρα ενδυνάμωσής της. Στη συνέχεια, χτυπήθηκε με πρόστιμο - μαμούθ, όπως γράφτηκε, 2,5 δισ. δολαρίων, που επιβλήθηκε τον περασμένο Απρίλη από τις αμερικανικές αρχές για χειραγώγηση των επιτοκίων LIBOR, ενώ το αμερικανικό Δημόσιο τής έκανε δικαστική αγωγή για μη κάλυψη των υποχρεώσεών της προς ενυπόθηκα δάνεια ύψους 3,1 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ. Στη συνέχεια ήρθε και η υποβάθμισή της κατά μία βαθμίδα στο αξιόχρεο των ακάλυπτων ομολόγων της από τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης «Moody's», αναφέροντας ότι η γερμανική τράπεζα αντιμετωπίζει αυξανόμενα προβλήματα στην προσπάθειά της να ανακάμψει.
Η μετοχή της έχασε το 14% της αξίας της σε μία μόνο μέρα, την επομένη του δημοψηφίσματος στη Βρετανία, υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριάντα ετών, σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, ενώ από την αρχή του έτους συνολικά έχει υποχωρήσει κατά 45,22%. Δέχτηκε όμως άλλο ένα διπλό χτύπημα: Αφενός η θυγατρική της στις ΗΠΑ κόπηκε στα stress tests της Κεντρικής Τράπεζας Fed, αφετέρου το ΔΝΤ στην ετήσια έκθεσή του εκτιμά ότι η Deutsche Bank αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για όλες τις τράπεζες, όχι μόνο της Ευρώπης αλλά παγκοσμίως.
Στα stress tests κόπηκαν δύο ευρωενωσιακές τράπεζες, η θυγατρική της ισπανικής Banco Santander (για τρίτη συνεχόμενη χρονιά) και η Deutsche Bank Trust Corporation, θυγατρική της Deutsche Bank (για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά). Η αιτιολογία: «Οι αδυναμίες που εμφανίζουν σε ό,τι αφορά τον προγραμματισμό των κεφαλαίων οι δύο συγκεκριμένες τράπεζες είναι εκτεταμένες και διαρκείς» και ότι «τα ήδη αδύναμα κεφαλαιακά διαθέσιμα των τραπεζών τις καθιστούν πιο ευάλωτες σε μια οικονομική αναταραχή». Εδώ, όσο και αν συνυπάρχει ο ανταγωνισμός ΗΠΑ - Γερμανίας, εντούτοις δεν μειώνει το πρόβλημα της Deutsche Bank.
Το ΔΝΤ στην ετήσια έκθεσή του για το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα αναφέρει ότι η Deutsche Bank «είναι η τράπεζα με μεγάλη διεθνή επιρροή και εκτεταμένες διασυνδέσεις με τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς θεσμούς εξαιτίας των μεγάλων επενδύσεων και των σημαντικών θυγατρικών της, η οποία συμβάλλει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη».

Και άλλες τράπεζες ζορίζονται

Αν αυτή η τράπεζα έχει τέτοια τεράστια προβλήματα, αυτά αντανακλούν αντικειμενικά και στην οικονομία της Γερμανίας και εγκυμονούν κινδύνους. Που σε συνδυασμό με ανάλογους κινδύνους σε τράπεζες πρωταρχικά της Ιταλίας, αλλά και άλλων κρατών, μπορεί να προκαλέσουν τεράστια προβλήματα στην Ευρωζώνη και την ΕΕ. Μην ξεχνάμε ότι το τραπεζικό σύστημα είναι η καρδιά του καπιταλισμού. Είναι ο βασικός χρηματοδότης με κοινωνικό κεφάλαιο των καπιταλιστικών επενδύσεων και πρέπει να μπορεί να το κάνει. Αρα, οι φόβοι είναι όχι μόνο για την κατάρρευση μιας τράπεζας αλλά για την ίδια την καπιταλιστική οικονομία.
Το τραπεζικό σύστημα της Γερμανίας έχει τεράστια έκθεση και κινδυνεύει και από την κατάσταση στην Ιταλία, αφού οι τράπεζες κατέχουν ιταλικά ομόλογα αξίας 83,2 δισ. ευρώ. Μόνο η Deutsche Bank έχει πάνω από 11,76 δισ. ευρώ έκθεση στα ιταλικά ομόλογα.
Σ' αυτό το πλαίσιο οι τράπεζες της ΕΕ δέχονται έντονες πιέσεις. Τα πρόσφατα stress tests της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (ΕΒΑ), παρά το γεγονός ότι είχαν αποτελέσματα καλύτερα από τα αναμενόμενα, δεν ήταν αρκετά ικανοποιητικά ώστε να εξαλείψουν τους φόβους ότι κάποια - ακόμη και τα μεγαλύτερα - χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της ευρωπαϊκής οικονομίας θα μπορούσαν να αποτύχουν στην περίπτωση μιας δεύτερης οικονομικής κρίσης.
Οι μετοχές τους έχουν απώλειες. Τα χαμηλά επιτόκια δεν αφήνουν περιθώρια για άντληση κεφαλαίων λόγω ελάχιστων κερδών. «Η έντονη ανησυχία για τις ευρωπαϊκές τράπεζες μόλις δύο ημέρες μετά το τεστ αντοχής της EBA επέστρεψε καλπάζοντας στην επιφάνεια, αντικατοπτρίζοντας τόσο την υφέρπουσα ευπάθεια ορισμένων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων όσο και τον μικρό βαθμό αξιοπιστίας που φέρουν πλέον αυτά τα stress tests για τις χρηματοπιστωτικές αγορές», σχολιάζει στους «Financial Times» ο επικεφαλής αναλυτής του Τμήματος Οικονομικής Στρατηγικής της αμερικανικής εταιρείας «Miller Tabak».
Στη δεινότερη θέση βρέθηκαν οι γερμανικές Commerzbank και Deutsche Bank, οι ελβετικές UBS και Credit Suisse, η βρετανική Barclays και οι ιταλικές UniCredit και Monte dei Paschi di Siena (MPS), με την τελευταία να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του πυρός. Ειδικότερα, η μετοχή της Commerzbank βρέθηκε να διολισθαίνει στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών (-8,2%, στα 5,28 ευρώ/μετοχή), οι UBS και Credit Suisse εμφάνισαν πτώση άνω του 6%, ενώ η UniCredit σημείωσε απώλειες άνω του 5%.
Με αφορμή την περίπτωση των ιταλικών τραπεζών ήρθε για ακόμη μία φορά στην επιφάνεια το πρόβλημα της επιβάρυνσης των ισολογισμών των ευρωπαϊκών τραπεζών με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ή τα λεγόμενα «κόκκινα» δάνεια. Σύμφωνα με το «Bloomberg», στη ζώνη του ευρώ το ποσοστό των «κόκκινων» δανείων ανέρχεται σε 5,7% του συνόλου σε σύγκριση με 1,4% στη Βρετανία και 1,5% στις ΗΠΑ. «Ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος παραμένει ευάλωτος από πολλές πλευρές», συμπληρώνει το «Stratfor». «Πολλές από τις αδυναμίες, όπως η ασθενής κερδοφορία (που πιέζεται έτι περαιτέρω από την υπερ-χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ που συμπιέζει τα επιτοκιακά περιθώρια των τραπεζών) και το "βουνό" των κόκκινων δανείων που αγγίζει το 1 τρισ. ευρώ (ή 9% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης) αποτελούν κληρονομιά της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008 - 2009».
Μετά και απ' αυτήν τη συνεχιζόμενη εικόνα, φαίνεται πως οι δυσκολίες στην οικονομία των Ευρωζώνης - ΕΕ μεγαλώνουν. Και αυτό επιδρά στις δυσκολίες ανάκαμψης και της οικονομίας της Ελλάδας. Οσο και αν οι επιδιώξεις της διαμόρφωσης «συμμαχίας του Νότου» για βελτίωση του μείγματος πολιτικής διαχείρισης με ελαστικότητα απέναντι στους δείκτες του Συμφώνου Σταθερότητας αρχίσουν να υλοποιούνται ώστε να χρηματοδοτήσουν τα κράτη καπιταλιστικές επενδύσεις, δε φαίνεται ζωηρό το φως στο τούνελ της ανάπτυξης.
Ο λαός μας λοιπόν να μην τσιμπήσει στις φρούδες προσδοκίες που καλλιεργεί η κυβέρνηση ότι θα ανασάνει, προκειμένου να υποταχθεί στην πολιτική του κεφαλαίου. Να οργανώσει την αντεπίθεσή του, ανεξάρτητα αν θα υπάρξει καπιταλιστική ανάκαμψη, δυναμική ή όχι, αφού το μόνιμο τσάκισμα των δικαιωμάτων του είναι προϋπόθεση για τα κέρδη είτε σε κρίση είτε σε ανάπτυξη. Στο δικό του αντικαπιταλιστικό, αντιμονοπωλιακό δρόμο να διεκδικεί κάλυψη των απωλειών του, ικανοποίηση όλων των σύγχρονων αναγκών του.

Τα θετικά έλκονται!

Τα θετικά έλκονται!

Ερευνητές ανακαλύπτουν «νέο είδος» χημικού δεσμού

Η φράση «τα αντίθετα έλκονται» σίγουρα έχει εφαρμογή στους δεσμούς υδρογόνου, που σχηματίζονται ανάμεσα σε ένα αρνητικά και σε ένα θετικά φορτισμένο άτομο. Οι χημικοί του πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης ανακάλυψαν, όμως, ένα νέο είδος δεσμού υδρογόνου, το οποίο με μια πρώτη ματιά φαίνεται αδύνατο: αποτελείται από δύο θετικά φορτισμένα άτομα, ένα φωσφόρου και ένα υδρογόνου.
Οι δεσμοί υδρογόνου συνδέουν μόρια νερού μεταξύ τους, αλλά και ζευγάρια μορίων DNA, ενώ παίζουν καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία των αντισωμάτων. Κανονικά ένα θετικά φορτισμένο άτομο υδρογόνου συνδέεται με ένα αρνητικά φορτισμένο άτομο οξυγόνου, αζώτου ή φθορίου. Στηριζόμενοι σε μια τεχνική, που ονομάζεται υπέρυθρη φασματοσκοπία, για τη διερεύνηση των δεσμών ανάμεσα στα άτομα, οι ερευνητές παρατήρησαν ελαφρά θετικά φορτισμένα άτομα φωσφόρου να συνδέονται με θετικά φορτισμένα άτομα υδρογόνου.
Στην ουσία, ο «νέος δεσμός» συνεχίζει να ακολουθεί το κλασικό μοτίβο. Το φορτίο δεν είναι πάντα κατανεμημένο ομοιόμορφα γύρω από ένα άτομο. Οι επιστήμονες εντόπισαν ότι ο φωσφόρος είχε μια μικρή λωρίδα αρνητικά φορτισμένη, αρκετά μεγάλη και ισχυρή, ώστε να τον συνδέσει με ένα άτομο υδρογόνου.
Προς το παρόν, αυτός ο χημικός δεσμός έχει εντοπιστεί μόνο μέσα στο εργαστήριο. Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα τους βοηθήσει να καταλάβουν καλύτερα πώς διπλώνουν οι πρωτεΐνες, διαδικασία κρίσιμη για τα πιο βασικά δομικά και λειτουργικά υλικά των ζωντανών οργανισμών.

Επίχρισμα ενάντια στους θρόμβους του αίματος

Επίχρισμα ενάντια στους θρόμβους του αίματος

Ερυθρά αιμοσφαίρια σχηματίζουν θρόμβο (αριστερά)

Τα αντιπηκτικά του αίματος είναι απαραίτητα σε πολλές διαδικασίες που σώζουν ζωές. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως οι πολυτραυματίες από αυτοκινητιστικά ατυχήματα, η χρήση αντιπηκτικών μπορεί να αυξήσει την απώλεια αίματος, οδηγώντας στο θάνατο.
Κάποιοι ερευνητές σκέφτηκαν να δοκιμάσουν μια τεχνολογική λύση, που έχει αναπτυχθεί, ώστε να μην κολλάει ο πάγος στα φτερά των αεροπλάνων. Για το σκοπό αυτό, επικάλυψαν ιατρικά όργανα, όπως οι καθετήρες, με ένα ειδικό επίχρισμα, που απωθεί τα συστατικά του αίματος, τα οποία αλλιώς σχηματίζουν θρόμβους και σταματούν τη ροή. Το υλικό είναι ένα συνθετικό χημικό, παρόμοιο με το τεφλόν, που δημιουργεί μια γλιστερή επιφάνεια για τα κολλώδη συστατικά του αίματος, τη λευκή ινώδη ουσία και τα αιμοπετάλια.
Οι ερευνητές δοκίμασαν τη νέα τεχνολογία, βάζοντας καθετήρες και άλλες ιατρικές συσκευές με την ειδική επικάλυψη, μέσα σε χοίρους. Προκάλεσαν και ένα σαμιαμίδι να ανέβει σε κάθετη επιφάνεια καλυμμένη με το επίχρισμα. Τα σαμιαμίδια έχουν θαυμαστή ικανότητα να αναρριχώνται ακόμα και σε γυαλί, ή να κρέμονται ανάποδα από το ταβάνι, χάρη σε πάρα πολλούς μικρούς, αδύναμους χημικούς δεσμούς που σχηματίζουν τα τριχίδια στα πόδια τους με το υλικό του τοίχου, τους ίδιους χημικούς δεσμούς που είναι το πρώτο βήμα στη δημιουργία θρόμβων. Το σαμιαμίδι του πειράματος κυριολεκτικά σάστισε. Δεν μπορούσε να σκαρφαλώσει ούτε μερικά εκατοστά.

Το αίμα δεν κολλάει στην καλυμμένη με την ειδική επίστρωση επιφάνεια (κάτω)

Στα βάθη του Τιτάνα

Στα βάθη του Τιτάνα

Χαρτογράφηση από το «Κασσίνι», που αποτυπώνει τις λίμνες στον βόρειο πόλο του Τιτάνα. Οι λευκές αχαρτογράφητες περιοχές είναι εκείνες πάνω από τις οποίες δεν έτυχε να περάσει ποτέ το σκάφος

Εντεκάμισι χρόνια από τότε που ξεκίνησε την αποστολή εξερεύνησης του Κρόνου και των δορυφόρων του, η διαστημοσυσκευή «Κασσίνι» της NASA συνεχίζει να βοηθάει σε νέες ανακαλύψεις. Ετσι, σχετικά πρόσφατα, αναλύοντας με μια νέα μέθοδο τα δεδομένα που έχει στείλει το σκάφος, οι επιστήμονες κατάφεραν να χαρτογραφήσουν το βυθό των μεγαλύτερων θαλασσών και λιμνών του Τιτάνα, του μεγαλύτερου φεγγαριού του Κρόνου και δεύτερου μεγαλύτερου δορυφόρου σε ολόκληρο το ηλιακό σύστημα.
Ενα από τα 12 επιστημονικά όργανα του «Κασσίνι», είναι το ραντάρ χαρτογράφησης της επιφάνειας του δορυφόρου, κάθε φορά που το σκάφος περνάει κοντά του. Η τεχνική στηρίζεται στην αποστολή μικροκυμάτων προς την επιφάνεια και τη μέτρηση του χρόνου άφιξης των ανακλώμενων κυμάτων. Οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι οι λίμνες υδρογονανθράκων του Τιτάνα θα απορροφούσαν τα μικροκύματα, εξαλείφοντας κάθε δυνατότητα να δούμε το ανάγλυφο του βυθού.
Το Μάη του 2013, το «Κασσίνι» πέρασε πάνω από το βόρειο ημισφαίριο του Τιτάνα, για να πάρει άλλη μια εικόνα της επιφάνειας. Κατά μήκος της διαδρομής βρισκόταν η θάλασσα Ligeia Mare. Ενας από τους ερευνητές που είχε χρησιμοποιήσει στο παρελθόν το ραντάρ του σκάφους σε αναζήτηση νερού στο υπέδαφος του δορυφόρου, αποφάσισε να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό. Τροφοδότησε τα δεδομένα από την περιοχή της Ligeia Mare στο λογισμικό ανάλυσής τους, υποθέτοντας ότι τα μικροκύματα θα απορροφούνταν καθώς θα περνούσαν μέσα από το μείγμα υγρού αιθανίου και μεθανίου. Ομως το λογισμικό έδειξε δύο κορυφές του σήματος: μία από την ανάκλαση στην επιφάνεια και μια άλλη 175 μέτρα πιο βαθιά. Επρόκειτο για την ανάκλαση στο βυθό και αυτή έμελλε να γίνει η πρώτη απευθείας βυθομέτρηση ενός εξωγήινου υγρού σώματος.

Σε αυτήν τη σύνθετη φωτογραφία του Τιτάνα από το «Κασσίνι», η υγρή επιφάνεια των λιμνών αντανακλά έντονα το φως του ήλιου σαν καθρέφτης

Επανεξετάζοντας τα δεδομένα από τις υπερπτήσεις του 2014 πάνω από τη θάλασσα Kraken Mare και του 2015 πάνω από την Punga Mare (μεγαλύτερη και τρίτη μεγαλύτερη θάλασσα του Τιτάνα) οι επιστήμονες βρήκαν βάθος 130 μέτρων για την Punga, αλλά παραδόξως τίποτα για την Kraken, είτε επειδή είναι πολύ βαθιά για να φτάσουν τα μικροκύματα έως το βυθό και πάλι έως την επιφάνεια, είτε επειδή είναι γεμάτη με διαφορετικό, πιο απορροφητικό, υγρό. Αν και η αποστολή του «Κασσίνι» τελειώνει το 2017, οι ερευνητές θα συνεχίσουν να εξετάζουν παλιά και νέα δεδομένα με τη νέα τεχνική.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Discover»