ΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ
ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΜΗΜΕΡΩΣΗΣ
Ανακατατάξεις
ελέω κρίσης και ... πολιτικών παιχνιδιών
|
Μαζικές
απολύσεις εργαζομένων, αναδιαρθρώσεις, διακοπή ζημιογόνων επιχειρηματικών
δραστηριοτήτων είναι ορισμένα από όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στα
αστικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ιδιαίτερα τα τηλεοπτικά που έχουν και το
μεγαλύτερο κόστος λειτουργίας, των οποίων ιδιοκτήτες είναι επιχειρηματικοί
όμιλοι με πολλές άλλες δραστηριότητες σε διαφορετικούς τομείς της οικονομίας,
όπως, π.χ., τουρισμός, θαλάσσιες μεταφορές, κατασκευές, διαχείριση απορριμμάτων,
ενέργεια κ.λπ.
Οι
μεγαλοεπιχειρηματίες και μεγαλομέτοχοι, κλαίγονται σήμερα για την πτώση της
διαφημιστικής πίτας, για την πτώση της κυκλοφορίας εφημερίδων και περιοδικών,
για τον περιορισμό της ζήτησης, την πτώση της παραγωγής και των εσόδων από τα
τυπογραφεία.
Τα παραπάνω
αποτελούν πλευρές και συνέπειες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, που τους
ωθούν στην επιλογή της δραστικής μείωσης του κόστους λειτουργίας, με δεδομένο
επίσης ότι έχουν μεγάλες ζημιές από τα προηγούμενα χρόνια και μεγάλο δανεισμό.
Επομένως οδηγούνται σε περικοπές με βασικό μέτρο τις απολύσεις και τις δραστικές
μειώσεις μισθών.
Βεβαίως τα
αστικά ΜΜΕ ως ιδιοκτησία ομίλων είτε ενταγμένων στο Χρηματιστήριο που είναι
χώρος άντλησης κεφαλαίων είτε όχι, χρηματοδοτούνται από τη δραστηριότητα σε
άλλους κερδοφόρους τομείς των επιχειρηματικών ομίλων-ιδιοκτητών τους. Αλλά η
καπιταλιστική οικονομική κρίση έχει μειώσει την κερδοφορία και κάποιων απ'
αυτούς τους ομίλους, ή ακόμη και αν δεν την έχει μειώσει, σε συνθήκες κρίσης
δύσκολα οι ιδιοκτήτες τους χρηματοδοτούν όπως την περίοδο πριν την κρίση τα
κανάλια, τα ραδιόφωνα και τις εφημερίδες τους.
Είναι γεγονός
ότι τα ΜΜΕ δεν είναι επιχειρήσεις που οργανώνονται, ιδρύονται με σκοπό το
κέρδος. Τα αστικά ΜΜΕ είναι ιδιοκτησία μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων με άλλες
οικονομικές δραστηριότητες. Οργανώνονται με σκοπό τη χειραγώγηση του λαού στην
αστική πολιτική, τη στήριξη του αστικού πολιτικού συστήματος. Είναι
προπαγανδιστικοί μηχανισμοί του καπιταλιστικού συστήματος, χρηματοδοτούνται από
τους ομίλους ιδιοκτησίας προκειμένου να υπηρετούνται τα γενικά συμφέροντα των
αστών. Επομένως, αναπαράγουν την αστική ιδεολογία και προπαγάνδα, στόχο έχουν
την παρεμπόδιση αφύπνισης των λαϊκών δυνάμεων, είναι στην πρώτη γραμμή της πάλης
των αστών ενάντια στο εργατικό κίνημα.
Για τους
ανταγωνισμούς τους
Ταυτόχρονα ο
καπιταλιστικός ανταγωνισμός εκφράζεται και στα ΜΜΕ. Μόνο που σ' αυτό τον τομέα
έχει λίγο διαφορετικό περιεχόμενο από τον ανταγωνισμό για το κέρδος. Υπάρχει
ανταγωνισμός για την τηλεθέαση, την ραδιοφωνική ακρόαση, την κυκλοφορία των
εφημερίδων, που επίσης επιδρά στο μοίρασμα της πίτας της διαφήμισης, άρα και στα
έσοδα ώστε να μειώνονται οι ζημιές. Αλλά το κυρίαρχο ζήτημα στον μεταξύ τους
ανταγωνισμό είναι πολιτικό με δεδομένο ότι ανάλογα με τα ιδιαίτερα συμφέροντά
τους στηρίζουν συγκεκριμένα αστικά κόμματα, ή και συνεργασίες κομμάτων. Υπάρχουν
ΜΜΕ που έχουν ιδιαίτερη προβολή και στήριξη της κυβέρνησης, άλλα της αξιωματικής
αντιπολίτευσης, ή άλλων αστικών κομμάτων, ή ακόμη και του μείγματος της
πολιτικής για τη διαχείριση της κρίσης που βεβαίως έχει σχέση και με
ανταγωνισμούς ενδοαστικούς, αλλά και με σχέσεις με έξωθεν συμμάχους των αστών.
Για παράδειγμα υπάρχουν κανάλια και εφημερίδες που στηρίζουν την πολιτική της ΝΔ
και τη διαχείριση της Μέρκελ, άλλα που έχουν κυρίως αντιμερκελικό προσανατολισμό
και περισσότερο φιλοαμερικάνικο, που στηρίζουν, προβάλλουν τον
ΣΥΡΙΖΑ.
Βεβαίως αυτοί
οι προσανατολισμοί αλλάζουν ιδιαίτερα όταν φαίνεται ότι ήρθε η ώρα για αλλαγή
κόμματος στη διακυβέρνηση ανεξάρτητα αν τελικά ευοδώσει, όπως έγινε και με τα
κρατικά κανάλια που στήριξαν αναφανδόν ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά, αλλά και με άλλα. Το
ίδιο ισχύει και τώρα, περίοδο αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού συστήματος, με
την αναζήτηση του λεγόμενου πόλου της κεντροαριστεράς και τον ΔΟΛ κυρίως που
ενισχύει αυτή την προοπτική, όπως τελευταία προβάλλει και το
ΠΑΣΟΚ.
Σ' αυτά τα
πλαίσια πρέπει να δούμε τους ανταγωνισμούς τους, τις ανακατατάξεις τους, τις
αλλαγές στα προγράμματά τους σε συνδυασμό βεβαίως με την περίοδο που διανύουν,
δηλαδή το κόστος και τα συσσωρευμένα χρέη στις τράπεζες ύψους εκατοντάδων
εκατομμυρίων ευρώ που βεβαίως σε ορισμένα συνοδεύεται από αυξήσεις μετοχικού
κεφαλαίου με καταβολή ζεστού χρήματος από μεγαλοεπιχειρηματίες και
μεγαλομετόχους.
Οπως επίσης σε
αυτά τα πλαίσια εντάσσεται και η λυσσαλέα επίθεση που δέχτηκε και δέχεται το ΚΚΕ
το τελευταίο διάστημα με αφορμή την πώληση του «902».
Ετσι,
εμφανίζεται εδώ και καιρό, ένα τεράστιο τηλεοπτικό πανηγύρι γύρω από τα νέα
προγράμματα στα αστικά μέσα ενημέρωσης. Ποιο μεγάλο όνομα θα «παίζει» σε ποιο
κανάλι; Ποιος επιχειρηματίας θα προσλάβει και θα αναθέσει σε ποιον
μεγαλοδημοσιογράφο; Ποια κανάλια θα «ανεβάσουν» νέα προγράμματα και με τι
περιεχόμενο; Ηδη, κανάλια όπως το STAR, το MEGA, ο ΣΚΑΪ και άλλα, έχουν
ανακοινώσει τις συνθέσεις και έχουν δώσει μια πρώτη γεύση από το τι θα δουν οι
τηλεθεατές το επόμενο διάστημα. Και ακούγονται διάφορα αποπροσανατολιστικά για
το λαό, περί «μνημονιακών» και «αντιμνημονιακών» καναλιών.
Ολες αυτές οι
ανακατατάξεις στο χώρο των αστικών ΜΜΕ δεν είναι καθόλου άσχετες με τις
συμμαχίες που ψήνονται στο παρασκήνιο, ανάμεσα σε μεγαλοεκδότες και αστικά
πολιτικά κόμματα αλλά και ανάμεσα σε άλλη μερίδα μεγαλοεκδοτών και σε κόμματα
που προσδοκούν να κυβερνήσουν και να εφαρμόσουν ένα άλλο μείγμα διαχείρισης της
κρίσης προς όφελος του κεφαλαίου. Ετσι άλλωστε αξιοποιούν και δημοσιογράφους
στελέχη των διαφόρων κομμάτων της διαχείρισης.
Ορισμένα
στοιχεία
Ας δούμε
ορισμένα στοιχεία της πραγματικότητας με όσα είδαν το φως της δημοσιότητας για
τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών σε αστικά ΜΜΕ.
ΔΟΛ
: Σε εξέλιξη
βρίσκεται το πρόγραμμα των μαζικών απολύσεων, που προδιαγράφεται να φτάσει στους
150 εργαζόμενους μέχρι το τέλος του 2013. Σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας,
«έχει θέσει σε εφαρμογή ένα συνολικό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης των δραστηριοτήτων
του Ομίλου, μέσω της συγχώνευσης λειτουργικών τμημάτων και εταιρειών καθώς και
της πώλησης ή διακοπής ζημιογόνων δραστηριοτήτων, αφετέρου δε, λαμβάνει μέτρα
για τη δραστική περικοπή του κόστους και την προσαρμογή των εκδοτικών και
διοικητικών δαπανών στις νέες συνθήκες της αγοράς».
Τηλέτυπος
(Mega Channel) : Ανακοίνωσε
την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου με στόχο να αντλήσει 15,1 εκατ. ευρώ. Τελικά
καλύφθηκε ποσοστό 80,2% (ή 12,1 εκατ. ευρώ). Σύμφωνα με την ανακοίνωση, οι
μεγαλομέτοχοι της εταιρείας ΔΟΛ και «Πήγασος» κάλυψαν πλήρως τις υποχρεώσεις
τους. Πρόσφατα από το ΔΣ της εταιρείας αποχώρησε ο μεγαλοεπιχειρηματίας
Βαρδινογιάννης. Τα αντληθέντα κεφάλαια θα κατευθυνθούν κυρίως στην πληρωμή δόσης
ομολογιακού δανείου στις τράπεζες (5,9 εκατ. ευρώ). Στα 98 εκατ.
ευρώ φτάνει το ομολογιακό δάνειο στις τράπεζες. Η συμφωνία με τις τράπεζες
έγινε το Δεκέμβρη του 2012 (πριν από την ανακεφαλαιοποίηση) με στόχο την
αναχρηματοδότηση τραπεζικού δανεισμού καθώς και γενικών επιχειρηματικών σκοπών
της εταιρείας. Για τη σύναψη του δανείου δόθηκαν στις τράπεζες εμπράγματες αλλά
και άυλες εγγυήσεις. Στους επιχειρηματικούς κινδύνους αναφέρονται ο οξύς
ανταγωνισμός στον κλάδο των ηλεκτρονικών ΜΜΕ, οι ραγδαίες αλλαγές
στην τεχνολογία προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικοί, οι πρόσθετες
κεφαλαιουχικές δαπάνες για την απόκτηση άδειας ψηφιακής εκπομπής και για την
αγορά σχετικού εξοπλισμού.
«Πήγασος»: Η εταιρεία -
μεγαλομέτοχος της «Τηλέτυπος», προχώρησε σε συμφωνία με την Alpha Bank
προκειμένου να συνάψει για δικό της λογαριασμό ομολογιακό δάνειο ύψους 10 εκατ.
ευρώ.
Ζημιές
δεκάδων εκατομμυρίων
ευρώ εμφανίζουν οι ισολογισμοί των εισηγμένων στο χρηματιστήριο. Μετά από φόρους
η «Τηλέτυπος» εμφάνισε το 2012 ζημιά 20,2 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιάς 20,5 εκατ.
ευρώ για το 2011. Οι ζημιές του ΔΟΛ εμφανίζονται στα 37,1 εκατ. ευρώ (2012) και
49,2 εκατ. (2011), του «Πήγασου» στα 41,3 εκατ. και 64,6 εκατ. αντίστοιχα. Η
«Καθημερινή» κατέγραψε διεύρυνση της εμφανιζόμενης ζημιάς στα 37 εκατ. ευρώ
(2012) από 15 εκατ. ευρώ για το 2011.