Προσωπικά δεδομένα 533 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook από 106 χώρες (ανάμεσά τους και 600.000 Ελλήνων) διέρρευσε άγνωστος χάκερ το περασμένο Σάββατο. Τα δεδομένα που βρέθηκαν σε κοινή θέα περιλαμβάνουν το πλήρες ονοματεπώνυμο των χρηστών, τους αριθμούς τηλεφώνου (που το Facebook απαιτεί από τους χρήστες του), τοποθεσίες, ημερομηνίες γενεθλίων, βιογραφικά, αν βρίσκονται σε σχέση και το άτομο με το οποίο έχουν σχέση και σε αρκετές περιπτώσεις και διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Τα δεδομένα είχαν διαρρεύσει το 2019, εξαιτίας ευπάθειας του λογισμικού του Facebook, που εκμεταλλεύθηκε ο χάκερ, αλλά η εταιρεία του πολυδισεκατομμυριούχου Ζούκερμπεργκ δεν είχε ανακοινώσει τίποτα σχετικά. Τα δεδομένα αυτά αξιοποιήθηκαν σε κλειστό κύκλο τη διετία από την απόκτησή τους μέχρι σήμερα (τον Γενάρη διαφημιζόταν σε κύκλους των χάκερ η δυνατότητα απόκτησης εκατοντάδων εκατομμυρίων αριθμών τηλεφώνου χρηστών του Facebook έναντι αμοιβής), αλλά τώρα πια έγιναν κοινό κτήμα καθενός ενδιαφερόμενου...
Οι πληροφορίες που διέρρευσαν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πραγματοποίηση κακόβουλων ενεργειών βασισμένων στην «κοινωνική μηχανική» (ξεγέλασμα του θύματος αξιοποιώντας πληροφορίες που προκαλούν την εμπιστοσύνη του), αλλά και διαφόρων ειδών απατών (για τις οποίες θα φαίνεται υπεύθυνος εκείνος του οποίου τα προσωπικά δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν για την απάτη), για επιθέσεις παραβίασης της ασφάλειας του υπολογιστή του θύματος (π.χ. αξιοποίηση της ημερομηνίας γενεθλίων, της ονομασίας τοποθεσιών ή ατόμων με στενή σύνδεση μαζί του) και φυσικά για την προώθηση στοχευμένων ή γενικού ακροατηρίου διαφημιστικών υλικών.
Δεν είναι η πρώτη φορά που αποκαλύπτονται σκάνδαλα του Facebook: Το 2012 αποκαλύφθηκε ότι πραγματοποιούσε ψυχολογικά τεστ σε 70.000 χρήστες του χωρίς να τους έχει ενημερώσει. Το 2016, εκτός από την αποκάλυψη λογοκρισίας (αφαίρεση φωτογραφίας - συμβόλου του πολέμου του Βιετνάμ και διαμαρτυριών για αγωγό πετρελαίου στις ΗΠΑ), κατηγορήθηκε για προώθηση ψεύτικων ειδήσεων, σχετικά με τον προεκλογικό αγώνα στις ΗΠΑ. Το 2018 «έσκασε» το σκάνδαλο «Cambridge Analytica», στο οποίο η ομώνυμη εταιρεία απέκτησε πρόσβαση σε δεδομένα εκατομμυρίων χρηστών του Facebook και τα χρησιμοποίησε για πολιτική στόχευση στις εκλογές του 2016. Την ίδια χρονιά αποκαλύφθηκε η συμφωνία παράδοσης δεδομένων χρηστών σε άλλα μονοπώλια («Apple», «Amazon», «Microsoft», «Blackberry»), η διαρροή των προφίλ 30 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook και η πρόσβαση προγραμματιστών σε 6,8 εκατ. φωτογραφίες χρηστών. Τον Νοέμβρη του 2019 αποκαλύφθηκε εσωτερικό έγγραφο του μονοπωλίου, με αναφορές σε τρόπους εντοπισμού της τοποθεσίας χρηστών με κινητά Android, χρέωσης των προγραμματιστών για δεδομένα χρηστών κ.ά.
Αν η απώλεια από απροσεξία προσωπικών δεδομένων μισού δισεκατομμυρίου χρηστών της διαδικτυακής εφαρμογής κάποιου μονοπωλίου (όπως το Facebook) αποτελεί σκάνδαλο ...ακόμα μεγαλύτερο σκάνδαλο, που δεν πρέπει να μείνει έξω από το κάδρο, αποτελεί η δημιουργία, η εμπορική αξιοποίηση έναντι κερδών δισεκατομμυρίων δολαρίων και η οποτεδήποτε ζητηθεί παράδοση στους μηχανισμούς του κράτους πλήρους κοινωνικού, ψυχολογικού και πολιτικού προφίλ του κάθε χρήστη της. Αυτή η σε βάρος του πολλαπλή χρήση των πληροφοριών, που δίνει με τη συγκατάθεσή του και των άλλων, που προκύπτουν από επεξεργασία φαινομενικά ασήμαντων και ασύνδετων μεταξύ τους δεδομένων, αρχίζει από τη στιγμή που ανοίξει κανείς λογαριασμό σε κάποιο ΜΚΔ και αρχίσει να το «ταΐζει» με αυτά που απαιτούνται, ώστε να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που παρέχει η πλατφόρμα.
Το ίδιο μεγάλο σκάνδαλο είναι η χειραγώγηση της συνείδησης των χρηστών των ΜΚΔ με την απόκρυψη ή τη λογοκρισία (εγκεκριμένη και με Οδηγία της ΕΕ), με την υποβάθμιση σημαντικών και την προβολή ασήμαντων ή παραπλανητικών πληροφοριών, την παρουσίαση της όψης της πραγματικότητας που βολεύει τον καπιταλισμό ή κάποια μερίδα του κεφαλαίου στο πλαίσιο του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού. Την απάντηση σε αυτά τα πολύ μεγαλύτερα σκάνδαλα μπορεί να δώσει μόνο ο λαός, η νεολαία, αναζητώντας την επικοινωνία εκεί που πραγματικά συμβαίνει, στην καθημερινή επαφή με τον συνάδελφο, τον συμμαθητή - συμφοιτητή, τον γείτονα, το οικογενειακό περιβάλλον, στον κοινό αγώνα για έναν κόσμο όπου τα θαυμαστά προϊόντα της χειρωνακτικής και πνευματικής δουλειάς του ανθρώπου θα τεθούν στην υπηρεσία όλων και θα πάψουν να αποτελούν εργαλεία κερδοφορίας, ελέγχου και καθυπόταξης από τη μεριά των εκμεταλλευτών.
