Τις προάλλες, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλ. Τσίπρας προσωπικά επιχείρησαν να προωθήσουν την αποπληρωμή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ως τη νέα μεγάλη επιτυχία της κυβερνητικής πολιτικής. Η «νέα πίστα» είναι το νέο αφήγημα του πρωθυπουργού, που αναφέρεται τόσο στην αποπληρωμή κάποιων από τα δάνεια προς το ΔΝΤ όσο και στους μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης της εγχώριας καπιταλιστικής οικονομίας, που υπερβαίνουν «ακόμα και της Γερμανίας».
Βασικός προπαγανδιστικός άξονας είναι ότι το ΔΝΤ αποτελεί τον «βασικό πυλώνα» της μνημονιακής πολιτικής στην Ελλάδα. Ισχυρίζονται πως η λεγόμενη πολιτική των μνημονίων οφείλεται στο ΔΝΤ – και μάλιστα όχι γενικά στο ΔΝΤ, αλλά στο «ΔΝΤ του Στρος Καν». Ετσι, η «απώθηση» του ΔΝΤ από τη χώρα, με την αποπληρωμή της δόσης, χαρακτηρίζεται σημαντικό επίτευγμα, αφού θα διευκολύνει την προώθηση νέων μέτρων ελάφρυνσης. Παράλληλα, ο Αλ. Τσίπρας διακηρύσσει πως η αποπληρωμή του χρέους είναι μια «μεγάλη επιτυχία του ελληνικού λαού» και εκφράζει τα δημοσιονομικά αποτελέσματα και την επάνοδο της οικονομίας στην καπιταλιστική ανάπτυξη.

Ποιος χάνει και ποιος κερδίζει από την αποπληρωμή του ΔΝΤ

Στην πραγματικότητα, ο ελληνικός λαός δεν έχει κανένα λόγο να χειροκροτεί επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ στραγγίζει δεκάδες δισ. ευρώ από τις τσέπες του και αξιοποιεί αυτούς τους πόρους για να πληρώσει το ΔΝΤ.
Αρκεί να σκεφτεί κανείς τους χαμένους και τους κερδισμένους από την αποπληρωμή του χρέους:
  • Τα 3,5 δισ. ευρώ που θα δοθούν στο ΔΝΤ προέρχονται από τα ματωμένα πλεονάσματα, από την υπέρβαση των δημοσιονομικών στόχων. Δεν πέφτουν από τον ουρανό, αλλά αντανακλούν την εκτόξευση των φόρων με τη μείωση του αφορολόγητου, τις δραστικές αυξήσεις του ΦΠΑ και των έμμεσων φόρων, το φοροκυνηγητό των αυτοαπασχολούμενων. Τα υπερπλεονάσματα προκύπτουν μέσα από τις περικοπές σε Υγεία, Παιδεία και συντάξεις. Οι «πόροι» για την αποπληρωμή του ΔΝΤ είναι βάρη που πέφτουν εξολοκλήρου στις πλάτες των εργαζομένων, αφού το μεγάλο κεφάλαιο φοροαποφεύγει ή φοροαπαλλάσσεται συστηματικά.
  • Παράλληλα, ο ελληνικός λαός ματώνει για να αποπληρώσει ένα χρέος που δεν δημιούργησε. Το κρατικό χρέος δεν το δημιούργησε και δεν το καρπώθηκε ο ελληνικός λαός. Το κρατικό χρέος προέκυψε από τη διαχρονική πολιτική φοροαπαλλαγής του μεγάλου κεφαλαίου, από τις μεγάλες εξοπλιστικές δαπάνες για το ΝΑΤΟ, από τις δαπάνες για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, από την τεράστια χρηματοδότηση – νόμιμη και παράνομη – των μονοπωλιακών ομίλων από τα κρατικά ταμεία.
  • Οι προτεραιότητες χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό εμφανίζονται με σαφήνεια και μέσα από την απόφαση αποπληρωμής των χρεών προς το ΔΝΤ. Η συγκεκριμένη έκτακτη εξυπηρέτηση του χρέους, πέρα από τα τοκοχρεολύσια που καταβάλλει κάθε χρόνο η χώρα, θα απορροφήσει 3,5 φορές περισσότερα χρήματα για την αποπληρωμή των δανείων σε σχέση με το περιβόητο «κοινωνικό μέρισμα» του 1 δισ. Ας σκεφτούμε, προτού πανηγυρίσουμε, μόνο τις δυνατότητες στήριξης έργων κοινωνικής πολιτικής, σχολείων, νοσοκομείων, παιδικών σταθμών κ.λπ. με τα 3,6 δισ. ευρώ που καταβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ στο ΔΝΤ.
  • Ο ΣΥΡΙΖΑ αφαιμάσσει τον ελληνικό λαό για να αποπληρώσει το χρέος στο ΔΝΤ πιο γρήγορα απ’ όσο έχει συμφωνηθεί.
  • Φυσικά, θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι μια τυχόν ευνοϊκότερη ρύθμιση του κρατικού χρέους θα ωφελούσε με κάποιο τρόπο τους εργαζόμενους. Η πραγματικότητα όμως είναι τελείως διαφορετική. Ο κρατικός προϋπολογισμός αποτελεί εργαλείο αναδιανομής των πόρων υπέρ των ομίλων. Για το λόγο αυτό, μια βελτίωση στη ρύθμιση του χρέους θα ωφελήσει αποκλειστικά το μεγάλο κεφάλαιο, που θα δει περισσότερες ευκαιρίες για μεγαλύτερα πακέτα χρηματοδότησης.
  • Αλλωστε, η προνομιακή αποπληρωμή του ΔΝΤ σε αντιδιαστολή με τον ESM σχετίζεται και με την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και ιδιαίτερα του «εμπορικού πολέμου» ΗΠΑ – Γερμανίας. Η αποπληρωμή του ΔΝΤ από την Ελλάδα ενδέχεται να μεταβάλει την αποτίμηση της ελληνικής οικονομίας. Δεν είναι δεδομένο ότι το ΔΝΤ, όταν πια δεν είναι πιστωτής και δεν περιμένει να εισπράξει, θα αποτιμά με τον ίδιο τρόπο την εγχώρια οικονομία και τη «βιωσιμότητα» του ελληνικού χρέους. Το ενδεχόμενο μεγαλύτερης αξιοποίησης του ΔΝΤ και των εκθέσεών του για την Ελλάδα, ως μοχλού πίεσης από τις ΗΠΑ προς τη Γερμανία, είναι τουλάχιστον ανοιχτό. Η αλλαγή του ρόλου του ΔΝΤ, από πιστωτή σε θεσμικό σύμβουλο, διευκολύνει μια αποτίμηση του ελληνικού χρέους ως «μη βιώσιμου», αποτίμηση που θα πιέσει τη γερμανική – κυρίως – πλευρά σε μεγαλύτερη απομείωση του χρέους. Γι’ αυτόν το λόγο η πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ έχει γίνει αντικείμενο έντονων διαπραγματεύσεων.

Το ΔΝΤ και τα μέτρα λιτότητας

Το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης είναι ότι με την αποπληρωμή του ΔΝΤ το Ταμείο φεύγει από τη χώρα, και μαζί μ’ αυτό και οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές που είχε επιβάλει με τα προηγούμενα μνημόνια.
Το ΔΝΤ και ο νεοφιλελευθερισμός «φωτογραφίζεται» ως ο πραγματικός ένοχος πίσω από τα σκληρά μέτρα λιτότητας που ήρθαν με τα 3 προηγούμενα μνημόνια. Τι λέει η συγκεκριμένη επιχειρηματολογία; Πως η λιτότητα και τα μνημόνια προκύπτουν γιατί τα επιβάλλει η νεοφιλελεύθερη διαχείριση του καπιταλισμού, ενώ, σε αντιδιαστολή μ’ αυτήν, είναι εφικτή μια άλλη, φιλολαϊκή διαχείρισή του, χωρίς λιτότητα, που να εξασφαλίζει ευημερία για όλους.
Σ’ αυτό το αφήγημα, το ΔΝΤ εμφανίζεται ως ο βασικός φορέας της νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Μάλιστα, σε μια κίνηση «υψηλής πρωτοτυπίας», πρόσφατα ο Αλ. Τσίπρας έφτασε να αποδώσει το πρόβλημα του νεοφιλελευθερισμού όχι στο ΔΝΤ γενικά, αλλά στην προηγούμενη διοίκησή του, στη διοίκηση του Στρος Καν. Η «επόμενη πίστα» πολιτικής εξαπάτησης από τον Αλ. Τσίπρα είναι να αποδώσει την επιθετικότητα του ΝΑΤΟ σε ορισμένα «γεράκια του πολέμου» που βρίσκονται στις γραμμές του… Παράλληλα, το συγκεκριμένο αφήγημα αποτελεί και κεντρικό άξονα επιχειρηματολογίας του ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στις επερχόμενες ευρωεκλογές. Υποστηρίζει πως η σκληρή πολιτική της ΕΕ οφείλεται στην κυριαρχία των νεοφιλελεύθερων στο εσωτερικό της και πως μια αλλαγή συσχετισμού θα οδηγήσει σε μια φιλολαϊκή ΕΕ, ενώ με το ίδιο επιχείρημα βάλλει κατά της ΝΔ, υποστηρίζοντας πως η νεοφιλελεύθερη ΝΔ είναι τάχα «μεγαλύτερο κακό» από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η κοινή πορεία ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ όλο το προηγούμενο διάστημα, το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διατήρησε και εφαρμόζει όλο το αντιλαϊκό νομοθετικό πλαίσιο της ΝΔ και προωθεί νέες τομές στην ίδια κατεύθυνση, αποδεικνύει ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι. Το αποτέλεσμα είναι μνημόνια, με ελάχιστες διαφοροποιήσεις που δεν συγκροτούν διαφορετική πολιτική.
Η συγκεκριμένη ιστορική ανάλυση προσκρούει στο επιχείρημα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υλοποιεί μια φιλολαϊκή πολιτική, αλλά ότι «για διάφορους λόγους» υλοποιεί μια νεοφιλελεύθερη πολιτική. Οι λόγοι που μπορεί να σκεφτεί κανείς ποικίλλουν. Από μια «προδοσία» του ΣΥΡΙΖΑ και μεταπήδησή του στο «άλλο» στρατόπεδο, όπως υποστηρίζουν δυνάμεις όπως η ΛΑΕ, που ζητά έναν «τίμιο ΣΥΡΙΖΑ» που θα υλοποιήσει το πρόγραμμά του, μέχρι την υπόκλιση του ΣΥΡΙΖΑ στο συσχετισμό δυνάμεων και τον εξαναγκασμό του «να κυβερνά με το πρόγραμμα της ΝΔ», όπως ανερυθρίαστα δηλώνουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.
Η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Τα μέτρα λιτότητας δεν προκύπτουν από τον ουρανό. Η πολιτική φθηνής εργατικής δύναμης, με μείωση μισθών, με αύξηση των φόρων, με αποδόμηση του κοινωνικού κράτους, με προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων, δεν αποτελεί δοξασία των νεοφιλελεύθερων ηγετών του ΔΝΤ και της ΕΕ. Αντίθετα, αποτελεί ανάγκη των μονοπωλιακών ομίλων για να διασφαλίσουν την κερδοφορία τους, ειδικά σε περίοδο όξυνσης του διεθνούς ανταγωνισμού και απώλειας της τεράστιας διαφοράς παραγωγικότητας που είχε το κεφάλαιο σε ΕΕ και ΗΠΑ από τον υπόλοιπο κόσμο τις προηγούμενες δεκαετίες. Η κερδοφορία του κεφαλαίου και η καπιταλιστική ανάπτυξη απαιτούν όξυνση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Γι’ αυτό και μέτρα λιτότητας εφαρμόζονται σε ολόκληρο τον κόσμο τις τελευταίες δεκαετίες, ανεξάρτητα από την «πολιτική οικογένεια» στην οποία ανήκει η κάθε κυβέρνηση.
Στην Ελλάδα, ακόμα και αν φύγει το ΔΝΤ, ο ΣΕΒ, η ΕΕ, ο ΣΕΤΕ θα μείνουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι το βασικό περιεχόμενο του 4ου μνημονίου γράφτηκε σχεδόν καθ’ υπαγόρευση του ΣΕΒ. «Το είπε ο ΣΕΒ και έγινε πράξη» θα ήταν μια φράση που αποδίδει την πραγματικότητα. Αιτία της αντιλαϊκής πολιτικής δεν είναι το ΔΝΤ. Η αντιλαϊκή πολιτική που εφαρμόζει τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ, ακολουθώντας τη ΝΔ, είναι αναγκαία για τα μονοπώλια προκειμένου να διασφαλίσουν την κερδοφορία τους. Γι’ αυτό και εφαρμόζεται σε χώρες χωρίς μνημόνια, ΔΝΤ, υπέρογκο κρατικό χρέος. Αυτός είναι ο πυρήνας της πολιτικής της ΕΕ, που δεν μπορεί να αλλάξει παρά μόνο προς το χειρότερο.
Γι’ αυτό και η βελτίωση στις συνθήκες της εγχώριας καπιταλιστικής οικονομίας που προβάλλεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, ως απόδειξη στην πράξη της πολιτικής του, όχι απλά δεν συνιστά βελτίωση αλλά απαιτεί επιδείνωση των συνθηκών για τους εργαζόμενους. Καταρχάς, μια καπιταλιστική οικονομία που λόγω κρίσης έχει χάσει το 1/4 του ΑΕΠ της είναι νομοτελειακό και αυταπόδεικτο ότι θα μεταβεί κάποια στιγμή σε φάση ανάκαμψης. Ετσι «δουλεύει» το σύστημα και δεν αποτελεί κάποιο ιδιαίτερο επίτευγμα της κυβέρνησης. Παράλληλα, η δυνατότητα διατήρησης αυτών των συνθηκών ανάκαμψης είναι αμφισβητούμενη, καθώς τα σύννεφα μιας νέας διεθνούς κρίσης ολοένα και πυκνώνουν, ενώ η πραγματική στιβαρότητα της εγχώριας οικονομίας αποδείχθηκε μόλις 6 μήνες πριν, όταν οι τράπεζες, που συμπυκνώνουν την εικόνα της οικονομίας, βρέθηκαν να καταρρέουν χρηματιστηριακά. Κυρίως, όμως, η όποια καπιταλιστική ανάπτυξη δεν έχει και δεν μπορεί να έχει φιλολαϊκό πρόσημο. Η ανάπτυξη και οι επενδύσεις απαιτούν φθηνή εργατική δύναμη και ελαστικές εργασιακές σχέσεις, μείωση φόρων, ευέλικτο τρόπο αδειοδότησης, επενδυτικές ευκαιρίες. Κοντολογίς, η ανάπτυξη απαιτεί συνέχιση και κλιμάκωση της λεγόμενης μνημονιακής πολιτικής.

Μονόδρομος η οργάνωση της αντεπίθεσης

Η λιτότητα δεν είναι αποτέλεσμα του ΔΝΤ, της «νεοφιλελεύθερης κυριαρχίας» στην ΕΕ, στο ΔΝΤ και στη χώρα. Η όξυνση της εκμετάλλευσης είναι αναγκαίο χαρακτηριστικό του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, είναι αυτό που έχουν ανάγκη οι μονοπωλιακοί όμιλοι για να διασφαλίσουν τα κέρδη τους. Γι’ αυτό και δεν πρόκειται να αλλάξουν τα πράγματα προς το καλύτερο για το λαό την επαύριο των εκλογών, είτε ισχυροποιηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ είτε ισχυροποιηθεί η ΝΔ.
Απεγκλωβισμός από την πολιτική των μνημονίων δεν σημαίνει απλά να φύγει το ΔΝΤ. Σημαίνει αποδέσμευση της χώρας από την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και την εξουσία των μονοπωλίων.
Αυτόν τον μοναδικό δρόμο που υπηρετεί τα λαϊκά συμφέροντα προβάλλει το ΚΚΕ, καλώντας το λαό να τον κάνει δική του υπόθεση. Μόνο η ενίσχυση και η ψήφος στο ΚΚΕ, στις ευρωεκλογές και σε όλες τις κάλπες, αποτελεί αποφασιστικό βήμα ενάντια στην ΕΕ, ενάντια στην πολιτική που ματώνει το λαό για να κερδίζουν τα μονοπώλια και να εξοφλούνται τα κρατικά χρέη, αποφασιστικό βήμα για την οργάνωση της αντεπίθεσης! Μόνο η ψήφος στο ΚΚΕ ισχυροποιεί την πάλη του λαού απέναντι στον πραγματικό αντίπαλο, τα μονοπώλια και την εξουσία τους, τα κόμματα που τον υπηρετούν, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ, το ΔΝΤ και όλους τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς που τον ενισχύουν.
Του Γρηγόρη ΛΙΟΝΗ μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνου του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ
Πηγή Ριζοσπάστης