Καλλιτέχνες και χούντα

Καλλιτέχνες και χούντα

Με την χτεσινή κουβέντα για χούντες και για ανθρώπους τού πνεύματος, σκέφτηκα να θυμηθούμε την στάση μερικών καλλιτεχνών κατά την περίοδο της δικτατορίας. Κι αν για τον διάσημο κονφερανσιέ Γιώργο Οικονομίδη η συμπάθειά του προς τους δικτάτορες είναι γνωστή, η κάθε άλλο παρά αντιχουντική στάση κάποιων άλλων σίγουρα μας ξενίζει.

Ας αρχίσουμε με κάτι ελαφρό. Οι παλιότεροι θα θυμούνται το καλαματιανό "Το λεν' οι πετροπέρδικες", τον ύμνο προς τον αρχιδικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο προσωπικά: "Το λεν' οι πετροπέρδικες, το λέει και τ' αηδόνι / Ωρέ Γιώργο Παπαδόπουλε (δις) / Για σένα μιλάει ο ντουνιάς, για σένα καμαρώνει / Βάστα τα κλειδιά, βάσταξε γερά. // Παντού, σε κάμπους και βουνά, όλοι μιλούν για σένα / Ωρέ Γιώργο Παπαδόπουλε (δις) / Εσύ ξαναζωντάνεψες και το 21 / Βάστα τα κλειδιά, βάσταξε γερά. // Το όνομά σου τώρα πια αιώνια θα μείνει / Ωρέ Γιώργο Παπαδόπουλε (δις) / Μεσ' στις ελληνικές καρδιές γράφτηκε και δεν σβήνει / Βάστα τα κλειδιά, βάσταξε γερά". Ελάχιστοι, όμως, γνωρίζουν ότι οι στίχοι και η μουσική τού κομματιού γράφτηκαν με την συμμετοχή του διάσημου δημοτικού βιολιστή Γιώργου Κόρου, ο οποίος διευθύνει την ορχήστρα και -φυσικά- παίζει βιολί.

Ο Γιώργος Οικονομίδης έγραψε τους στίχους στο μεγαλύτερο σουξέ τής δικτατορίας, το "21 Απριλίου 1967", πιο γνωστό ως "Μέσα στ' Απρίλη την γιορτή", το οποίο ακουγόταν σε κάθε εκδήλωση της χούντας: "Μέσα στ’ Απρίλη τη γιορτή / το μέλλον χτίζει η νιότη, / αγκαλιασμένη, δυνατή, / μ’ εργάτη, αγρότη, φοιτητή / και πρώτο το στρατιώτη...". Το κομμάτι μελοποίησε ως εμβατήριο ο πολύς Γιώργος Κατσαρός, ίσως ο διασημότερος έλληνας σαξοφωνίστας. Η πρώτη δημόσια εκτέλεση του εν λόγω ύμνου τής χούντας έγινε στις 13 Ιουλίου 1967, στο γνωστό κέντρο τής Γλυφάδας "Δειλινά", κατά την διάρκεια μιας καλλιτεχνικής βραδιάς που διοργάνωσε ο Κεντρικός Ραδιοφωνικός Σταθμός των Ενόπλων Δυνάμεων. Εκείνη την βραδιά, το τραγούδι ερμήνευσαν (κρατηθείτε!) ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και η Βίκυ Μοσχολιού. Αργότερα κυκλοφόρησε σε δισκάκι με την φωνή του Γιάννη Βογιατζή. Την επόμενη χρονιά, εν όψει τού "δημοψηφίσματος" που οργάνωσε η χούντα για το "νέο σύνταγμα", ξανακυκλοφόρησε σε 45άρι με τον "χατζηδακικό" Φώτη Δήμα (*), έχοντας στην δεύτερη πλευρά το "Το νέον σύνταγμα της 29ης Σεπτεμβρίου 1968".

Παρενθεσούλα. Μιας κι ανέφερα τα "Δειλινά", ας πω και μια κουβέντα για το περίφημο "Στορκ". Το 1970, το "Στορκ" είχε γίνει το αγαπημένο κέντρο διασκέδασης των αξιωματούχων τής χούντας. Στην πίστα βρισκόταν το τότε νέο αστέρι τού ελληνικού τραγουδιού, ο Γιώργος Νταλάρας... Κλείνει η παρενθεσούλα.

Φυσικά, από το αφιέρωμά μας δεν θα μπορούσε να λείψει η αναφορά στην περίφημη γιορτή με την οποία η "Επανάστασις" γιόρτασε τα πρώτα της γενέθλια. Ήταν η 21η Απριλίου 1968 και στο Παναθηναϊκό Στάδιο μαζεύτηκε όλος ο καλός ο κόσμος για να γιορτάσει μαζί με τους δικτάτορες. Ανάμεσά τους:
- Τραγούδησαν οι: Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Βίκυ Μοσχολιού, Φώτης Δήμας, Σταμάτης Κόκκοτας, Τζένη Βάνου, Γιάννης Βογιατζής, Γιάννης Πουλόπουλος, Νάντια Κωνσταντοπούλου, Σώτος Παναγόπουλος, Τώνης Μαρούδας, Γιώργος Ζαμπέτας, Μαρινέλλα και άλλοι.
- Την ορχήστρα διεύθυναν οι: Γιώργος Κατσαρός, Κώστας Κλάβας, Τάκης Μωράκης, Ανδρέας Χατζηαποστόλου και Τάκης Αθηναίος.
- Σκετσάκια στο πνεύμα τής γιορτής έπαιξαν οι: Ρένα Βλαχοπούλου, Κώστας Βουτσάς, Ντίνος Ηλιόπουλος, Νίκος Σταυρίδης, Ρένα Ντορ και άλλοι.

Με όλα τούτα, δεν θέλω να πω πως όλοι όσοι προανέφερα ήσαν χουντόφιλοι. Το μόνο που θέλω να πω είναι πως δεν είχαν κανένα πρόβλημα να τα έχουν καλά με το καθεστώς, προκειμένου να έχουν το κεφαλάκι τους ήσυχο. Μέχρις εδώ, ας το καταπιώ κι ας πω κι ένα "δε βαριέσαι, ας μη παραστήσω τον πονηρό γιατί ίσως έτσι να έκανα κι εγώ". Εκείνο που δεν μπορώ να καταπιώ, όμως, είναι μαθήματα ηθικής, νομιμότητας ή -ακόμη χειρότερα- επανάστασης από δαύτους. Τώρα, μάλιστα, που πλησιάζει και η επέτειος του Πολυτεχνείου.


(*) Ο Φώτης Δήμας είναι μια σπουδαία αλλά παραγνωρισμένη φωνή τού ελληνικού τραγουδιού. Ερμήνευσε πρώτος το "Αν σ' αρνηθώ αγάπη μου". Συμμετείχε με 4 κομμάτια στην "Οδό Ονείρων" τού Χατζηδάκι (1962) αλλά και στον δίσκο "Η Αθήνα τραγουδά Χατζηδάκη" (1965). Ανεπανάληπτη έμεινε η πρώτη εκτέλεση του "Έρημος μεσ' στην ερημιά" (του Σταύρου Κουγιουμτζή, 1965), κομμάτι που ξανατραγούδησε -εμφανώς κατώτερα- ο Γιώργος Νταλάρας στον δίσκο "Όταν ανθίζουν πασχαλιές" (1971). Μετά την πτώση τής χούντας, ο Φώτης Δήμας δεν δέχτηκε να παραστήσει τον "ανανήψαντα" ή να προσπαθήσει να δικαιολογηθεί για τα φιλοδικτατορικά του αισθήματα. Προτίμησε να εγκαταλείψει το τραγούδι και να εξαφανιστεί.

Ν. Μπογιόπουλος: "Δεν υπάρχουν λεφτά";; Και αυτά, τότε, τι είναι;;;;;

Ν. Μπογιόπουλος: "Δεν υπάρχουν λεφτά";; Και αυτά, τότε, τι είναι;;;;;

Ο ήρωας του Μπρεχτ, ο Μακχίθ, αναρωτιόταν στην «Όπερα της Πεντάρας»: «Τι είναι η ληστεία μιας τράπεζας μπροστά στην ίδρυση μιας τράπεζας»...
Τα συγκλονιστικά στη Βουλή άργησαν μια μέρα! Αλλά ήρθαν! Την Κυριακή που μας πέρασε ακούσαμε για «τρύπια δολάρια» και για «μονομαχίες στο Ελ Πάσο», απολαύσαμε πρωθυπουργικούς κουτσαβακισμούς και κοινοβουλευτικές «μαγκιές». Αλλά τα σπουδαία – τα πραγματικά σπουδαία – συνέβησαν τη Δευτέρα. Χωρίς κάμερες. Χωρίς απευθείας μεταδόσεις. Χωρίς πολλά- πολλά…
Τη Δευτέρα το βράδυ, λοιπόν, ο κ. Σταικούρας, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, μετά από σχετική ερώτηση του Μανώλη Γλέζου, διαβίβασε στη Βουλή τον αναλυτικό κατάλογο ο οποίος περιλαμβάνει τα ποσά με τα οποία έχει τροφοδοτήσει το κράτος τις τράπεζες από την έναρξη της κρίσης, το 2008. Τα στοιχεία που αποκαλύπτονται για πρώτη φορά είναι πλέον και επίσημα! Είναι δικά τους! Έχουν την εγκυρότητα και την σφραγίδα των «σωτήρων»! Δεν πρόκειται για «συνωμοσιολογία»! Ούτε για ευφάνταστα σενάρια των «ψεκασμένων»!
Ο συγκεκριμένος κατάλογος, αν τον δει κανείς από τη σκοπιά του τραπεζίτη, μοιάζει με… ηλιοβασίλεμα. Με τι μοιάζει αν τον δει κανείς με τα μάτια του ελληνικού λαού θα το δούμε στη συνέχεια.
Εχουμε και λέμε λοιπόν:
Από το 2008, όταν η κυβέρνηση Καραμανλή ψήφισε τον νόμο 3723/2008 περί «Ενίσχυσης ρευστότητας της οικονομίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης», οι τραπεζίτες – από τον κρατικό κορβανά - έχουν λάβει:
Το ποσό των 4,5 δις ευρώ για τις προνομιούχες μετοχές των πιστωτικών ιδρυμάτων που ανέλαβε το ελληνικό δημόσιο.
· Το ποσό των 127,3 δις ευρώ με τη μορφή εγγυήσεων που παρείχε το ελληνικό δημόσιο για δάνεια των πιστωτικών ιδρυμάτων.
· Το ποσό των 10, 5 δις ευρώ με τη μορφή ειδικών τίτλων προς τα πιστωτικά ιδρύματα. Εδώ προσθέστε και το ποσό των 2,4 δις ευρώ από το συγκεκριμένο κονδύλι που παραμένει ανεξόφλητο.
Εν ολίγοις:
Τα χρόνια της δυστυχίας, της καταστροφής της φτώχειας, της πείνας και της λεηλασίας, οι τράπεζες – μόνο δια αυτού του δρόμου – έχουν ενθυλακώσει το ποσό των 145 δις ευρώ!
Εδώ δυο παρατηρήσεις:
Πρώτον, κάποιοι συνήθεις «έξυπνοι οικονομολογούντες» θα ισχυριστούν ότι πολλά από αυτά τα ποσά αυτά δεν συνιστούν «ζεστό χρήμα», αλλά εγγυήσεις, και συνεπώς δεν θα πρέπει, τάχα, να υπολογίζονται στην καθαρή ενίσχυση των τραπεζών. Απαντάμε: Οι «σωτήρες», αυτοί δηλαδή που εγγυώνται για τις τράπεζες, για τα σπίτια του κοσμάκη που βγαίνουν στον πλειστηριασμό εγγυώνται; Αυτοί που εγγυώνται για τις τράπεζες, από ποια τσέπη εγγυώνται, τη δική τους ή του ελληνικού λαού; Αυτοί που εγγυώνται για τις τράπεζες τα βάρη των εγγυήσεων και της εξόφλησης αυτών των εγγυήσεων στις πλάτες ποιών υποζυγίων τα φορτώνουν με τη μορφή των αλλεπάλληλων λαοκτόνων (και πάντα τελευταίων) μέτρων;
Δεύτερον, όταν λέμε ότι ο παραπάνω πακτωλός συνιστά ένα μόνο μέρος, από ένα μόνο δρόμο, της χρηματοδότησης των τραπεζών, εννοούμε ότι: Στα ποσά αυτά
ΔΕΝ περιλαμβάνονται τα 125 δις ευρώ που έχουν λάβει οι τράπεζες με τη μορφή ρευστότητας από την ΕΚΤ (έκθεση Eurobank – Μάης 2012)
· ΔΕΝ περιλαμβάνονται τα 18 δις ευρώ από το PSI
· ΔΕΝ περιλαμβάνονται τα 50 δις ευρώ της ανακεφαλαιοποίησης!
Κατόπιν αυτών:
Υπάρχει ακόμα κάποιος που να μπορεί, τώρα πια, να ισχυριστεί ότι δεν καταλαβαίνει ποιους ταΐζει η πολιτική των Σαμαρά – Στουρνάρα – Βενιζέλου όταν φτάνει να φορολογεί μέχρι τα μαντριά και στάνες;
Υπάρχει ακόμα κάποιος που δεν καταλαβαίνει για χάρη ποιών έρχονται πλειστηριασμοί στα σπίτια του κόσμου ή που καταλήγουν τα σφάγια των λεηλατημένων μισθών και των συντάξεων;
Υπάρχει κανείς που να μην καταλαβαίνει ότι «λεφτά – πράγματι – υπάρχουν», αλλά ότι η κύρια πηγή ανεύρεσής τους δεν βρίσκεται στο λαθρεμπόριο… τσιγάρων που λέει ο κ.Τσίπρας;;;;;
Στη χώρα των 2 εκατομμυρίων ανέργων, των 600.000 υποσιτισμένων παιδιών, των 6 στους 10 νέους που είναι άνεργοι, στη χώρα των συσσιτίων, των 400 ευρώ βασικό, των αστέγων και των τρισ-χαρατσωμένων, μέσα στο διάστημα της γενικευμένης φτωχοποίησης και του κοινωνικού εξανδραποδισμού, μόνο από τα κρατικά ταμεία έχουν διατεθεί 145.000.000.000 (ο αριθμός – «ηλιοβασίλεμα» που λέγαμε…) σε μια χούφτα τραπεζίτες!
Για όσους παριστάνουν ότι ακόμα και τώρα δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει αυτός ο εξελισσόμενος και μονομερής «ταξικός πόλεμος» εις βάρος του ελληνικού λαού, να το κάνουμε πιο «λιανό»:
· Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με τα 4/5 ολόκληρου του ΑΕΠ της χώρας, που παράγεται από εκατομμύρια ανθρώπους, αλλά καταλήγει σε κάποιους ελάχιστους.
· Το ποσό αυτό είναι 8 φορές μεγαλύτερο από το σύνολο των μισθών και των συντάξεων που προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2014.
· Το ποσό αυτό είναι 11 φορές μεγαλύτερο από το σύνολο των κονδυλίων που προβλέπονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2014 για την κοινωνική ασφάλιση και την περίθαλψη ενός ολόκληρου λαού.
· Το ποσό αυτό είναι 6 φορές μεγαλύτερο από τους έμμεσους φόρους που έρχονται να προστεθούν με το προσχέδιο του προϋπολογισμού στην καμπούρα του λαού για το 2014.
Και μιας και μιλάμε για καμπούρα, υπάρχει μια παλιά παροιμία: «Αν η καμήλα δεν γονάτιζε, δεν θα τηνε φορτώνανε».

Γ. Δραγασάκης: Με την πολιτική διαχείρισης των ΗΠΑ

Γ. Δραγασάκης: Με την πολιτική διαχείρισης των ΗΠΑ

Ο
κ. Δραγασάκης κατά τη συζήτηση επί της πρότασης δυσπιστίας που κατέθεσε το κόμμα του, κλήθηκε να παρουσιάσει τη λεγόμενη εναλλακτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντας: «Εμείς δεχόμαστε τη συνέχεια του ελληνικού κράτους, αλλά όχι τη συνέχεια της πολιτικής». Και συνέχισε: «Ολα τα κράτη αλλάζουν πολιτική. Η πολιτική Ομπάμα είναι διαφορετική από την πολιτική Μπους».


Πράγματι έχει ένα δίκιο ο κ. Δραγασάκης. Δέχεται τη συνέχεια του ελληνικού κράτους, του αστικού κράτους, το οποίο υπηρετούν κατά καιρούς κυβερνήσεις από διαφορετικά κόμματα, είτε μονοκομματικές είτε κυβερνήσεις συνεργασίας. Κόμματα που κινούνται στο ίδιο στρατηγικό πλαίσιο παρά τις διαφορές που έχουν στην πολιτική διαχείρισης. Αλλωστε και στο παράδειγμα των ΗΠΑ υπάρχουν διαφορές. Να θυμηθούμε το ζήτημα της υγείας και των μέτρων Ομπάμα, χωρίς να σημαίνει ότι η πολιτική υγείας του Ομπάμα είναι φιλολαϊκή, στα οποία διαφωνούσαν οι Ρεπουμπλικάνοι, ή πρόσφατα τον καθορισμό του ύψους του κρατικού χρέους με το οποίο διαφωνούσαν πάλι οι Ρεπουμπλικάνοι και επειδή δεν είχαν την απαιτούμενη πλειοψηφία οι Δημοκρατικοί για να αποφασίσουν μέχρι να επέλθει συμβιβασμός έκλεισαν για περίπου ένα μήνα οι δημόσιες υπηρεσίες.

Αν και δεν έχουν ταυτόσημη πολιτική διαχείρισης, και τα δύο κόμματα υπηρετούν τα γενικά συμφέροντα των μονοπωλίων. Οι μεταξύ τους αντιθέσεις, εκφράζουν αντιθέσεις συμφερόντων τμημάτων του κεφαλαίου στο εσωτερικό των ΗΠΑ, αντιθέσεις που έχουν σχέση και με τον ανταγωνισμό στη διεθνή αγορά. Για παράδειγμα η κυβέρνηση Ομπάμα παρεμβαίνει στην Ευρωζώνη, επιμένοντας να εφαρμόσει τη δική της πολιτική διαχείρισης της κρίσης κόντρα στη Γερμανία. Παρεμβαίνει δηλαδή στους εσωτερικούς ανταγωνισμούς στην Ευρωζώνη, κόντρα στη Γερμανία, σε όφελος των μονοπωλίων των ΗΠΑ που ανταγωνίζονται τα γερμανικά μονοπώλια. Ταυτόχρονα όμως βγήκε πρόσφατα ο προηγούμενος κεντρικός τραπεζίτης των ΗΠΑ, Αλ. Γκρίνσπαν, και δήλωσε οπαδός της οικονομικής πολιτικής της Γερμανίας. Συμφωνούν λοιπόν στο στρατηγικό πλαίσιο, και οι διαφορές τους δεν αφορούν το ποιος υπερασπίζει τα εργατικά - λαϊκά συμφέροντα και ποιος όχι. Θυμίζουμε ότι σε συνθήκες εφαρμογής της «πολιτικής Ομπάμα» είναι πολλά εκατομμύρια οι Αμερικάνοι που ζουν με τα συσσίτια, είναι άστεγοι, άνεργοι κλπ.

Θ
υμίζουμε ότι στο ίδιο στρατηγικό πλαίσιο βρίσκεται και η πολιτική του Ολάντ που διαδέχθηκε τον Σαρκοζί, με αυτήν του Σαρκοζί χωρίς να είναι βεβαίως πολιτικές καρμπόν. Ακόμη και η πολιτική των κυβερνήσεων ΝΔ - ΠΑΣΟΚ που «αρμονικά» εναλλάσσονταν χρόνια τώρα στις κυβερνήσεις είχαν διαφορές, αλλά είναι και τα δύο αστικά κόμματα και επίσης η βαθιά καπιταλιστική οικονομική κρίση και η ανάγκη αντιμετώπισης των δυσκολιών διαχείρισής της σε όφελος του κεφαλαίου, τους ώθησε να συγκυβερνούν εδώ και 2 χρόνια.


Ο κ. Δραγασάκης, με το παράδειγμά του, προβάλλοντας τη διαφορετικότητα της πολιτικής Ομπάμα - Μπους, συγκαλύπτει ότι και οι δύο υπηρετούν τα μονοπώλια, τις διαρκείς ανάγκες του κεφαλαίου, ομολογεί έτσι το χαρακτήρα των διαφορών που έχει η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ με αυτή της ΝΔ.

Τι προσπαθεί λοιπόν να κάνει ο κ. Δραγασάκης; Να εμφανίσει ως αλλαγή πολιτικής σε όφελος του λαού τη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ, που θα υπηρετήσει το αστικό κράτος και τα μονοπώλια, ακριβώς γιατί παρά τη διαφορά με την κυβέρνηση στο μείγμα διαχείρισης κινείται στο ίδιο στρατηγικό πλαίσιο με την πολιτική της κυβέρνησης.

Κ
αι ένα τελευταίο από τον κ. Δραγασάκη, εξόχως αποκαλυπτικό, που δείχνει πόσο έχει γείρει το σβέρκο ο ΣΥΡΙΖΑ προς τις ΗΠΑ: «Τι θα κάνουμε με το χρέος; Το αυτονόητο. Αυτό που προτείνει το Διεθνές Ταμείο για όλον τον κόσμο»!!! Κυβερνώσα αριστερά made in USA...


Για άλλη μια φορά επιβεβαιώνεται ότι η αντιπαράθεση του ΣΥΡΙΖΑ με τη ΝΔ αφορά αποκλειστικά (χωρίς καμία αναστολή πλέον εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ) το ποιο μείγμα καπιταλιστικής διαχείρισης θα προτιμηθεί για την έξοδο του κεφαλαίου από την κρίση του, με το λαό τσακισμένο, φτωχό, άνεργο, ανασφαλή, φοβισμένο. Το μείγμα της περιοριστικής οικονομικής πολιτικής, που προτάσσουν ΝΔ - Μέρκελ - ΕΕ, ή της επεκτατικής των ΣΥΡΙΖΑ - Ομπάμα - ΔΝΤ. Σ' αυτή την αντιπαράθεση δεν μπορεί και δεν πρέπει να εγκλωβιστεί ο λαός. Πρέπει να χαράξει το δικό του δρόμο.

Αλλαγή πολιτικής, ανάπτυξη προς όφελος του λαού, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς αλλαγή της τάξης που βρίσκεται στην εξουσία. Η μόνη σύγχρονη και φιλολαϊκή λύση βρίσκεται στην πρόταση του ΚΚΕ, για μια συμμαχία της εργατικής τάξης με τα φτωχά λαϊκά στρώματα που θα ανατρέψουν την εξουσία των καπιταλιστών, θα πάρουν την εξουσία και την οικονομία στα χέρια τους, αποδεσμεύοντας τη χώρα από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ.

Γ.

Συγκλίνουν στα αντιλαϊκά μέτρα, συνεχίζουν τα παζάρια

ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - ΕΕ - ΔΝΤ
Συγκλίνουν στα αντιλαϊκά μέτρα, συνεχίζουν τα παζάρια

Στην αυριανή συνεδρίαση του Eurogroup θα συνεχιστούν τα παζάρια
«Δισεκατομμύρια και... μίλια χωρίζουν την Αθήνα και την τρόικα», είναι το ...«ανώνυμο», με πολλούς αποδέκτες, μήνυμα που έστειλε χτες ο επικεφαλής της Ομάδας Εργασίας του Γιούρογκρουπ (EuroWorking Group). Ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας απάντησε ότι «μας χωρίζουν μέτρα, όχι μίλια με τους δανειστές», λέγοντας ότι «όποιος έκανε τη δήλωση για τα μίλια, την ώρα που στην Ελλάδα διεξάγονται οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα, να έχει το θάρρος να πει και το όνομά του»...


Τα παραπάνω συνθέτουν το πεδίο των οξυμένων ανταγωνισμών στο πλαίσιο της ΕΕ και της τρόικας, που εκδηλώνονται ενόψει και της αυριανής συνεδρίασης των υπουργών Οικονομίας της Ευρωζώνης (Συμβούλιο Γιούρογκρουπ), όπου αναμένεται να κυριαρχήσουν τα ζητήματα της διάσωσης των τραπεζών της ΕΕ με «ίδια μέσα», δηλαδή με «κούρεμα» ομολογιούχων και καταθέσεων, μέτρο που εξετάζεται να τεθεί σε εφαρμογή μετά το 2015.

Τα παζάρια θα «τραβήξουν» σε μάκρος, χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωσή τους. Σε κάθε περίπτωση, η αντιλαϊκή πολιτική θα κλιμακωθεί με νέα μέτρα μέσα στο 2014, προκειμένου να καλυφθούν τα δημοσιονομικά «κενά», αλλά και γιατί αυτό απαιτεί η στήριξη της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Η συνέχιση της βάρβαρης πολιτικής προκύπτει και από την παρεχόμενη πληροφόρηση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών, που συναντήθηκε χτες στην Αθήνα δύο φορές με τα υψηλόβαθμα κλιμάκια των ιμπεριαλιστικών Οργανισμών που συναποτελούν την τρόικα (ΕΕ - ΔΝΤ - Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα).

Συγκεκριμένα:

-- Δημοσιονομικό κενό. Στα επίπεδα του 1,5 - 2 δισ. ευρώ συγκλίνουν οι εκτιμήσεις της τρόικας ως προς το ύψος του δημοσιονομικού «κενού» για το 2014, η κάλυψη του οποίου θα απαιτήσει νέα αντιλαϊκά μέτρα, στο αντίστοιχο ύψος. Την ίδια ώρα κυβερνητικοί παράγοντες -κι ενώ ως τώρα έκαναν λόγο για «κενό» 500 εκατομμυρίων ευρώ- εμφανίζονται να δηλώνουν χαρακτηριστικά ότι «έσπασε ο πάγος της μεγάλης διαφοράς».

-- Κρατικός προϋπολογισμός. Κατατίθεται στη Βουλή στις 21 Νοέμβρη χωρίς όμως να έχουν ολοκληρωθεί τα παζάρια, όπως σχεδιαζόταν αρχικά. Το προσχέδιό του προβλέπει νέες δράσεις ύψους 5 δισ. ευρώ επιπλέον σε σχέση με το 2013, κυρίως από την ένταση της φοροληστείας σε βάρος του λαού και την παραπέρα περικοπή κοινωνικών δαπανών. Καθώς όμως δεν έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικές διαπραγματεύσεις με την τρόικα, η «διαδικασία μπορεί να συνεχιστεί και αργότερα», σημειώνουν οι κυβερνητικοί παράγοντες, δηλαδή ενδέχεται να προχωρήσουν σε «διορθωτικές κινήσεις» στη συνέχεια, στην κατεύθυνση της παραπέρα επιβάρυνσης των λαϊκών στρωμάτων.
Πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας

Απόλυτα δεδομένο είναι και το νέο μέτρο της σταδιακής έναρξης των πλειστηριασμών για τα «κόκκινα» τραπεζικά δάνεια των λαϊκών νοικοκυριών. Το ζήτημα συζητήθηκε χτες σε ξεχωριστή συνάντηση με τα κλιμάκια της τρόικας και με τη συμμετοχή των υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης. Σύμφωνα με κυβερνητικό στέλεχος η διαπραγμάτευση για τους πλειστηριασμούς θα έχει τελειώσει μέχρι 10-15 Δεκέμβρη, προκειμένου να κατατεθεί νομοθετική ρύθμιση με ισχύ από 1η Γενάρη 2014. Από το υπουργείο Δικαιοσύνης έγιναν προτάσεις για τη «διαδικασία διαμεσολάβησης», σύμφωνα με την οποία δικηγόροι θα αναλάβουν να επιλύσουν εξωδικαστικά διαφορές ανάμεσα σε τράπεζες και δανειολήπτες. Σε ό,τι αφορά τις επαγγελματικές μισθώσεις η τρόικα επιμένει στην πλήρη «απελευθέρωση» και η συγκυβέρνηση στη σταδιακή.

ΤΑΙΠΕΔ
Ετοιμα προς πώληση χιλιάδες ακίνητα

Την αποτελεσματικότητα της ελληνικής κυβέρνησης στη διαδικασία εκποίησης του δημόσιου πλούτου υπερασπίστηκε ο διευθυντής επιχειρησιακού προγράμματος του ΤΑΙΠΕΔ Κ. Φουλίδης, μιλώντας στο επιχειρηματικό συνέδριο «Capital+Vision».

Από τις ιδιωτικοποιήσεις του 2013, ανέφερε ότι ο ειδικός λογαριασμός αποπληρωμής του δημόσιου χρέους θα «ενισχυθεί» με 1,3 δισ. ευρώ, σημειώνοντας ότι αυτή τη στιγμή «τρέχουν» συνολικά 24 διαγωνισμοί αποκρατικοποίησης. Στόχος του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων είναι μέχρι το 2016 το ποσό των ιδιωτικοποιήσεων να έχει φτάσει τα 11 δισ.

Πιο συγκεκριμένα, ο επικεφαλής του ΤΑΙΠΕΔ είπε ότι μέχρι τέλος του έτους θα προκηρυχθούν κι άλλοι διαγωνισμοί ιδιωτικοποίησης δημόσιων περιουσιακών στοιχείων, χωρίς ωστόσο να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Μέχρι σήμερα, το ΤΑΙΠΕΔ έχει στη λίστα των ιδιωτικοποιήσεων περί τα 80.000 ακίνητα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, από τα οποία προβλέπεται άμεσα να βγουν στην αγορά τα 3.000 περίπου. Είπε, ακόμη ότι σύντομα θα πωληθούν μέσω ηλεκτρονικής δημοπρασίας τρία ακίνητα σε Ιταλία, Γερμανία και Σερβία. Στην «κορυφή» βρίσκονται ο «Αστέρας Βουλιαγμένης» και η έκταση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, σημειώνοντας ότι για το ξενοδοχειακό συγκρότημα αναμένεται κατάθεση δεσμευτικών προσφορών από ενδιαφερόμενους επενδυτές μέχρι τις 25 Νοέμβρη, ενώ για την έκταση του Ελληνικού είπε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα υπάρξουν σίγουρα εξελίξεις.

Την ίδια στιγμή, εκπρόσωποι εταιρειών επιχειρηματικών συμβούλων ζήτησαν την «άρση τεχνικών εμποδίων» ώστε ακόμη περισσότεροι ντόπιοι καπιταλιστές να συμμετέχουν στα προγράμματα εκποιήσεων.

Να σημειωθεί ότι η τρόικα ζητά εδώ και καιρό «αλλαγές» στον τρόπο λειτουργίας του ΤΑΙΠΕΔ ώστε αυτό να καταστεί περισσότερο «ευέλικτο», καθώς το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων δεν εξελίσσεται βάσει των αρχικών στόχων. Σε αυτό το μήκος κύματος κινήθηκαν και πρόσφατες δηλώσεις του Επίτροπου Οικονομικών Υποθέσεων, Ολι Ρεν, σύμφωνα με τις οποίες ήδη διενεργείται αξιολόγηση της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης που ακολουθείται στη χώρα μας. Διαρροές στον Τύπο από κυβερνητικής πλευράς, αναγγέλλουν πολύ σύντομα αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του ΤΑΙΠΕΔ ώστε οι διαδικασίες ιδιωτικοποιήσεων να προχωρήσουν με πιο εντατικούς ρυθμούς.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Κόντρες για τα πλεονάσματα της Γερμανίας

Διαδικασία διερεύνησης των υψηλών πλεονασμάτων της Γερμανίας προωθεί η Κομισιόν, στο πλαίσιο του μηχανισμού «αποτροπής μακροοικονομικών ανισορροπιών» ανάμεσα στα κράτη της Ευρωζώνης και σε μια εξέλιξη ενδεικτική της όξυνσης των αντιθέσεων στο εσωτερικό της, αλλά και ευρύτερα.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Γερμανίας ξεπερνά επί σειρά ετών το 6% του παραγόμενου ΑΕΠ, και κατά μέσο όρο στην τελευταία τριετία διαμορφώνεται στο 6,49% του ΑΕΠ. Σε απόλυτα μεγέθη για το 2012 έφτασε στα 185,4 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στο ΑΕΠ της Ελλάδας. Ενδεικτικό της εντεινόμενης ανισομετρίας στο πλαίσιο της ΕΕ αποτελεί και το γεγονός ότι στη διετία 2010-2012, το πλεόνασμα της Γερμανίας απογειώθηκε από τα 156 δισ. στα 185,4 δισ. ευρώ, με ποσοστιαία αύξηση περίπου 19%.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, και με το σκεπτικό ότι το γερμανικό πλεόνασμα είναι μεγαλύτερο του 6% (το οποίο θεωρητικά είναι το όριο για την ενεργοποίηση της διαδικασίας «αποτροπής μακροοικονομικών ανισορροπιών»), η Κομισιόν αναμένεται να εγκαλέσει τη Γερμανία, προκειμένου να προχωρήσει σε μέτρα για την «τόνωση της εσωτερικής κατανάλωσης» (με αυξήσεις μισθών κ.τ.λ.) έτσι ώστε να αυξηθούν οι εξαγωγές και η ανταγωνιστικότητα του «νότου» και των άλλων χωρών της ΕΕ.

Οι νέοι κανόνες βασίζονται στο πλαίσιο του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου», του χρονοδιαγράμματος χάραξης πολιτικής στην ΕΕ. Σύμφωνα με χτεσινή ανακοίνωση της Κομισιόν, το νέο σύστημα εξασφαλίζει «σαφέστερους κανόνες», «καλύτερο συντονισμό» ανάμεσα στα κράτη-μέλη, «τακτική παρακολούθηση και ταχύτερες κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης των κανόνων».

Η συγκεκριμένη εξέλιξη έρχεται να προστεθεί στις έντονες αντιπαραθέσεις που εκφράστηκαν μέσα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα γύρω από την απόφαση μείωσης του βασικού επιτοκίου δανεισμού στο 0,25%, αλλά και στις επικρίσεις του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών εναντίον της Γερμανίας επίσης για τα πλεονάσματά της.
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
Μόνο η λαϊκή αντιπολίτευση θα ανακόψει τον αντιλαϊκό κατήφορο

Σχόλιο του Γραφείου Τύπου της ΚΕ

Σε σχόλιό του, για τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ επισημαίνει:

«Η δρομολόγηση νέων αντιλαϊκών μέτρων από την κυβέρνηση και οι δηλώσεις νομιμοφροσύνης της αξιωματικής αντιπολίτευσης προς Ευρωπαίους και υπερατλαντικούς εταίρους επιβεβαιώνουν ότι, παρά τις όποιες διαφορές, καμία κυβέρνηση που υπερασπίζεται την Ευρωπαϊκή Ενωση, αναγνωρίζει το χρέος και υπηρετεί την καπιταλιστική κερδοφορία, δε θέλει ή δεν μπορεί να ανακόψει τον αντιλαϊκό κατήφορο. Αυτό μπορεί να το κάνει μόνο μια μαχητική λαϊκή αντιπολίτευση, με ισχυρό ΚΚΕ, και με στόχο να γίνει ο λαός πρωταγωνιστής, κυρίαρχος στην οικονομία και την εξουσία».

Βία και ταξική πάλη

Βία και ταξική πάλη

Ο Δαντόν και ο Ροβεσπιέρος, τρομοκράτες της εποχής.Η Γαλλική Επανάσταση, το καμάρι του γαλλικού διαφωτισμού, δεν είναι τίποτα άλλο, με βάση τις τρέχουσες προπαγανδιστικές ανάγκες των αστών, παρά μία τρομοκρατία


Ο Μαρξ όμως

Μας έδειξε

Τους νόμους της ιστορίας

Κι έβαλε το προλεταριάτο

Στο τιμόνι μπροστά

Τα βιβλία του Μαρξ

δεν είναι του τύπου στοιχεία,

δεν είναι στήλες γεμάτες στεγνούς αριθμούς.

Ο Μαρξ έταξε ορθόν τον εργάτη στην πορεία

μέσα σε φάλαγγες πιο σφικτές

Κι απ' τους σφιχτούς ζυγούς

οδηγούσε τις φάλαγγες

και φώναξε:

σωστά πολεμάτε

Βλ. Μαγιακόφσκι

Την πόρτα αν δεν ανοίγει, τη σπαν, σας είπα.

Τι στέκεστε, τι γέρνετε σκυφτοί;

Λαέ σκλάβε, δειλέ, ανανιώσου, χτύπα!

Και κέρδισε μονάχος το ψωμί

Κ. Βάρναλης

Θα μπορούσε με τους στίχους των δυο μεγάλων ποιητών - κομμουνιστών να κλείσει η συζήτηση για το ρόλο της βίας στον αγώνα της εργατικής τάξης για την απελευθέρωσή της, για την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού. Επειδή οι μέρες είναι πονηρές επιβάλλεται να πούμε κάτι παραπάνω. Οσο θα υπάρχουν στο προσκήνιο της ιστορίας εκμεταλλεύτριες τάξεις, όσο η αλληλοσχέση παραγωγικές δυνάμεις - παραγωγικές σχέσεις δε θα λύνεται από την εργατική τάξη για δικό της λογαριασμό, η βία αντικειμενικά θα μας συνοδεύει. Οταν από το προσκήνιο της ιστορίας δεν ξεκουμπιστεί ο καπιταλισμός, βία σαν αυτή που ζούμε στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην περιοχή της Ασίας ενάντια στο λαό του Αφγανιστάν, σαν αυτή που ζήσαμε με τον πόλεμο του ΝΑΤΟ ενάντια στη Γιουγκοσλαβία και όχι μόνο, θα μας συνοδεύει. Δε χρειάζεται να μνημονεύσουμε άλλες πιο τρομακτικές βιαιότητες του καπιταλισμού.

Ο Ροβεσπιέρος


Ετσι δυστυχώς κινήθηκε η ανθρωπότητα και δυστυχώς συνεχίζει και θα συνεχίσει μέχρι την επικράτηση της κομμουνιστικής κοινωνίας, εκεί όταν δηλαδή οι τάξεις θα χωνευτούν και τα μέσα παραγωγής θα κοινωνικοποιηθούν απόλυτα και οριστικά: εκεί και τότε θα εξαλειφθεί και το φαινόμενο της βίας. Καμία εκμεταλλεύτρια τάξη δεν έφυγε από το προσκήνιο της ιστορίας χωρίς να ασκήσει τη βία της, αλλά και καμιά ανερχόμενη δεν το απέφυγε. «Η βία είναι η μαμή κάθε παλιάς κοινωνίας όταν αυτή εγκυμονεί το καινούριο».

Μερικά ιστορικά παραδείγματα. Τι θα μπορούσε ο Σπάρτακος, που οργάνωσε την εξέγερση των δούλων, να κάνει διαφορετικό, από το να αντιτάξει τη βία των δούλων στη βία των δουλοκτητών; Η αστική τάξη που κουμαντάρει σήμερα τις τύχες της ανθρωπότητας μπορεί να μας πει πως ξεμπέρδεψε με τους φεουδάρχες; Οι φεουδάρχες έτσι απλά παρέδωσαν την εξουσία;

Πάνω από 200 χρόνια κράτησε αυτή η διαπάλη για το ποιος τελικά θα επικρατήσει. Η ανερχόμενη αστική τάξη που κουβαλούσε το πράγματι καινούριο και προοδευτικό, αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει τη βία, και η απερχόμενη φεουδαρχική εξάντλησε τα περιθώρια βίας για να κρατηθεί. Ποιος αστός θα διανοούνταν να χρησιμοποιήσει βία αν οι γαιοκτήμονες φεουδάρχες αποχωρούσαν ειρηνικά από το προσκήνιο της ιστορίας; Φυσικά κανένας.

Οδοφράγματα στη Μόσχα


Αν δεν είναι έτσι, τότε η Γαλλική Επανάσταση, το καμάρι του γαλλικού διαφωτισμού, δεν είναι τίποτα άλλο, με βάση τις τρέχουσες προπαγανδιστικές ανάγκες των αστών, παρά μία τρομοκρατία. Ο Ροβεσπιέρος, ο Μαρά, ο Δαντών, δεν ήταν επαναστάτες αλλά τρομοκράτες. Ο Μοντεσκιέ (άλλοι εκπρόσωποι του γαλλικού διαφωτισμού) δεν ήταν φωτεινά μυαλά που άνοιγαν δρόμους! Θα πρέπει να σερβίρονται σαν οι ιδεολογικοί αρχηγοί της τότε «τρομοκρατίας»!

Το αμερικανικό έθνος - που η ηγεσία του αυτόκλητα σήμερα αναγορεύεται σε κιβωτό της ελευθερίας και τιμωρό κάθε λαϊκού κινήματος, της «τρομοκρατίας» σήμερα - πώς συγκροτήθηκε; Χωρίς βία; Δεν υποχρεώθηκε σε διπλό πόλεμο με τη γαλλική και την αγγλική αποικιοκρατία; Δεν έλυσε μέσω του εμφυλίου την οικονομική διένεξη μεταξύ βορρά και νότου; Αν δεν είναι έτσι, τότε οι εθνικοί του ήρωες Λίνκολν, Τζορτζ Ουάσινγκτον δεν είναι τέτοιοι, αλλά κάτι σαν το δικό τους τον Τζακ τον Αντεροβγάλτη, άντε το πολύ ένας Αλ Καπόνε ή Τζον Ντίλιγκερ. `Η πολύ περισσότερο από τη μεριά της τότε γαλλικής πολιτικής με τα σημερινά δεδομένα, κάτι σαν τον Μπιν Λάντεν της εποχής του. Δεν είναι όμως έτσι.

Στα πλαίσια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Επανάστασης του '21 κι όταν ο Ιμπραήμ σάρωνε την Πελοπόννησο, το σύνθημα του Κολοκοτρώνη ήταν «φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για σύνθημα της πιο ακραίας βίας. Είχε άλλη επιλογή; Επαναστάτης ή τρομοκράτης;

Βία γενικά δεν υπάρχει. Βία για ποιον, είναι κάθε φορά το ζητούμενο. Και η ιστορία έδειξε ότι καμιά βαθιά κοινωνική επανάσταση δεν είναι δυνατή χωρίς μαζική πολιτική δράση, χωρίς εφαρμογή καταναγκαστικών μέτρων κατά των εκμεταλλευτών, χωρίς ορισμένη μορφή βίας.

Οταν δεν υπάρχει βία από την πλευρά της αντίδρασης, που εναντίον της πρέπει να διεξαχθεί πάλη, τότε δεν μπορεί να γίνει λόγος για οποιαδήποτε επαναστατική βία. Η ένταση και οι μορφές της επαναστατικής βίας εξαρτώνται πρώτα απ' όλα από το βαθμό και τις μορφές αντίστασης των τάξεων που ανατρέπονται. Στην εποχή που περνάμε δυο κυρίαρχες τάξεις είναι στο προσκήνιο της ιστορίας. Η διαπάλη ανάμεσα στην εργατική τάξη και την αστική, η διαπάλη ανάμεσα στο λαό (στους λαούς) και στον ιμπεριαλισμό ξεκίνησε, συνεχίζεται, με νίκες, τραγωδίες, ήττες, ζιγκ-ζαγκ. Η ιστορία δεν κινείται ποτέ ευθύγραμμα. Η απερχόμενη αστική τάξη, ό,τι ήταν να δώσει στην ανθρωπότητα το έδωσε, δεν πρόκειται να μεταλλαχτεί, πέρασε στην πιο βάρβαρη αντίδραση, πρέπει να ξεκουμπιστεί. Το ερώτημα: θα αποχωρήσει οικειοθελώς; Η ιστορία απαντάει όχι. Η εργατική τάξη και οι δυνάμει σύμμαχοί της καλούνται να την ανατρέψουν.

Εξάλλου η βία εκδηλώνεται καθημερινά, έστω σε πιο ήπιες μορφές, και από τις δύο πλευρές. Οι εργάτες που απεργούν, που κάνουν κατάληψη του εργοστασίου, που κλείνουν δρόμους, ασκούν βία! Βία, ως απάντηση στη βία των κυβερνήσεων, των εργοδοτών, των κρατικών μηχανισμών. Οταν τα ΜΑΤ εμποδίζουν πορείες, όταν τα δικαστήρια κηρύσσουν παράνομες τις απεργίες, όταν ο εργάτης απολύεται επειδή αγωνίζεται, όλα αυτά είναι μορφή βίας, που είναι και νομικά θεσμοθετημένη!

Δε χρειάζεται να πάμε πολύ πίσω στην ιστορία. Αρκεί να δούμε με ψύχραιμο μάτι την αναίσχυντη κλιμάκωση της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας στην Ευρασία. Καμία ηθικολογία δεν πρόκειται να εμποδίσει τα σχέδια των ιμπεριαλιστών, τη βία τους, παρά μόνο η πάλη των μαζών. Η πάλη που δεν έχει να κάνει με επιθέσεις «καμικάζι» σε δίδυμους πύργους. Αυτή η δική μας βία απαιτεί εκατοντάδες χιλιάδες, εκατομμύρια συνειδητοποιημένους αγωνιστές που στρέφουν την πάλη τους, καθημερινά, κλιμακωμένα ενάντια στις αντιδραστικές κυβερνήσεις και σε διεθνή συντονισμό ενάντια στα ιμπεριαλιστικά υπερκέντρα τύπου ΝΑΤΟ, ΕΕ και άλλων. Αγώνα που φτάνει μέχρι την ανατροπή τους. Θα ήταν ουτοπικό να πιστεύουμε πως είναι δυνατόν να αλλάξουμε μια κοινωνία που βασίζεται στην καταπίεση και στην οργανωμένη βία χωρίς να χρησιμοποιήσουμε τη λαϊκή δύναμη, εφαρμόζοντας μόνο μια «υψηλή» ηθική. Το ηθικό κήρυγμα που αποσπάται από την κοινωνική πραγματικότητα της ταξικής πάλης, καταντάει σε τελευταία ανάλυση επιζήμιο, μιας και θολώνει την ταξική συνείδηση του εργαζόμενου λαού. Η ηθική άρνηση είναι μια φανταστική άρνηση. Αυτό στην ουσία κάνουν στις μέρες μας τα πασόκικα, νεοδημοκρατικά και γενικά τα επιτελεία των εκσυγχρονιστών και η κυρίαρχη μερίδα του ιερατείου: Δικαιολόγηση της ιμπεριαλιστικής βίας, όχι όμως και της λαϊκής!

Γιατί ξέπεσε το κίνημα των αναρχικών;

Γιατί ξέπεσε το κίνημα των αναρχικών;


Ουίλιαμ Φόστερ


Η κύρια αιτία της αποτυχίας και της εξαφάνισης της Διεθνούς των αναρχικών, σε μια περίοδο που η εργατική τάξη έκανε σε πολλές χώρες μεγάλες προόδους, ήταν η θεωρητική της αδυναμία: η αθεράπευτη σχηματοποίηση της προοπτικής της επανάστασης. Η λαθεμένη αντίληψή της για την ταξική πάλη. Η εσφαλμένη ερμηνεία του ρόλου του κράτους. Η μη κατανόηση της πραγματικότητας της δικτατορίας του προλεταριάτου. Η υποτίμηση της σημασίας της οργάνωσης και υπερεκτίμηση του αυθόρμητου κινήματος των μαζών. Η μη κατανόηση της ανάγκης του έμπρακτου καθημερινού ταξικού αγώνα στις συνθήκες του καπιταλιστικού συστήματος. Κάτω από το βάρος αυτών των συγχύσεων και αυταπατών, δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση το αναρχικό κίνημα να σημειώσει επιτυχία.

Το αναρχικό κίνημα με την αναρχική του Διεθνή, που στήριζε όλες τις ελπίδες της στην εξέγερση και σχεδόν παραμελούσε τους καθημερινούς αγώνες των εργατών, ήταν καταδικασμένο να μετατραπεί σε μια στενή αίρεση στο περιθώριο του ταξικού αγώνα. Οι εργάτες των διαφόρων χωρών που ο αριθμός τους και η ταξική τους συνείδηση μεγάλωναν συνεχώς, άρχιζαν να δημιουργούν μαζικά συνδικάτα, πολιτικά κόμματα και συνεταιρισμούς και να διεξάγουν αγώνες για την ικανοποίηση των διάφορων μερικών αιτημάτων τους: δικαίωμα ψήφου, καλύτερους μισθούς, πιο μικρή εργάσιμη μέρα, εργατική νομοθεσία κλπ. Οι αναρχικοί όμως, με το βλέμμα καρφωμένο στην πανάκειά τους - την εξέγερση - και περιφρονώντας τα μερικά αιτήματα που τα θεωρούσαν σαν εξαπάτηση των εργατών, έμειναν στις περισσότερες περιπτώσεις έξω ή και παίρνανε εχθρική στάση προς το ρωμαλέο ρεύμα της ζωής, του αγώνα και της ανάπτυξης της εργατικής τάξης. Δε συμμετείχαν παρά σε μικρό βαθμό στις απεργίες και σαμποτάριζαν τον αγώνα των εργατών για εκλογικά δικαιώματα, που συνεχώς δυνάμωνε. Στον προσανατολισμό αυτό εκδηλώνονταν καθαρά ο αιρετικός χαρακτήρας του αναρχικού κινήματος.

Ο φυσικός πόθος των ευρωπαϊκών μαζών για πολιτική δράση τα χρόνια αυτά, σε μια στιγμή που το προλεταριάτο δυνάμωνε γρήγορα και κέρδιζε βαθμιαία το δικαίωμα ψήφου, ήταν εξαιρετικά ολέθριος για τους αναρχικούς. Ο πόθος αυτός υπέσκαψε τις ίδιες τις βάσεις του «αντιπολιτικισμού» του Μπακούνιν, που στηριζόταν στο γεγονός, ότι γενικά στις λατινικές χώρες οι εργάτες δεν είχαν δικαίωμα ψήφου και το προλεταριάτο των χωρών αυτών ήταν σχετικά ολιγάριθμο και δεν μπορούσε να ελπίζει πως θα πετύχει την πλειοψηφία στις εκλογές. Αυτό ίσχυε και για τη Ρωσία, όπου την 8η δεκαετία ανέπτυξε τη δράση της η τρομοκρατική ναρόντνικη ομάδα «Ναρόντναγια Βόλια», που ήταν έντονα επηρεασμένη από τις αναρχικές ιδέες.

Η αιρετική απομόνωση των αναρχικών εντάθηκε σαν συνέπεια του γεγονότος, ότι το καπιταλιστικό σύστημα στην Ευρώπη και τις Ενωμένες Πολιτείες κατόρθωσε σχεδόν να σταθεροποιηθεί στα τέλη της 7ης δεκαετίας και στα κατοπινά λίγα χρόνια στην περίοδο της γρήγορης ανάπτυξής του ο καπιταλισμός απειλούνταν λιγότερο από τις εξεγέρσεις της εργατικής τάξης. Η καπιταλιστική ανάπτυξη έδωσε γερό χτύπημα στο κίνημα των αναρχικών, που στηριζόταν μονάχα στην προοπτική μιας κοντινής εξέγερσης. Ολα αυτά επιδείνωσαν πάρα πολύ τις καταστροφικές συνέπειες του αναρχικού σεχταρισμού. Η κατάπτωση της Διεθνούς των αναρχικών ήταν αναπόφευκτη.

Ο αναρχισμός, λέγει ο Στάλιν, προβάλλει ιδιαίτερα το άτομο που «η απελευθέρωση αποτελεί, κατά την άποψη του αναρχισμού, το βασικό όρο για την απελευθέρωση των μαζών». Η αντίληψη αυτή αντέταξε τους αναρχικούς στο ρεύμα της ταξικής πάλης. Από την άλλη μεριά, ακρογωνιαίος λίθος του μαρξισμού «είναι οι μάζες, και η απελευθέρωσή τους αποτελεί, κατά την άποψή του, το βασικό όρο για την απελευθέρωση του ατόμου». Χάρη σ' αυτήν την αντίληψη οι μαρξιστές ακολουθούσαν το ρεύμα του ταξικού αγώνα. «Διακηρύχνοντας την ατομική τρομοκρατία (ο αναρχισμός) αποσπά την προσοχή του προλεταριάτου από τις μεθόδους της οργάνωσης και της πάλης των μαζών. Αποκρούοντας τη δικτατορία του προλεταριάτου στο όνομα μιας "αφηρημένης ελευθερίας", ο αναρχισμός στερεί το προλεταριάτο από το σοβαρό και οξυμένο όπλο του ενάντια στην αστική τάξη, ενάντια στους στρατούς και όλα τα κατασταλτικά της όργανα».

Η θέληση των μαζών να οργανωθούν και να παλέψουν για την ικανοποίηση των άμεσων διεκδικήσεών τους, άσκησε την επίδρασή της πάνω στο αναρχικό κίνημα, όχι μονάχα απ' έξω, αλλά και από μέσα. Γι' αυτό το λόγο τα συνέδρια των αναρχικών έγιναν πεδίο μόνιμων διαμαχών γύρω από πραχτικά και θεωρητικά προβλήματα. Μια από τις πιο γνωστές διαμάχες του είδους αυτού ήταν η διαμάχη γύρω από την πρόταση του Παέπε στο Συνέδριο των Βρυξελλών του 1874, να εγκριθεί ένα σχέδιο σχετικά με το λεγόμενο λαϊκό κράτος. Ολα αυτά προκάλεσαν σύγχυση και παρέλυσαν την οργάνωση και επιδείνωσαν τη θεωρητική χρεοκοπία των αναρχικών.

Η άμεση αιτία της κατάρρευσης της Διεθνούς των αναρχικών ήταν η αδιόρθωτη πίστη της στο επικείμενο της προλεταριακής επανάστασης. Οι μαρξιστές, όπως αναγνώρισαν ειλικρινά αργότερα ο Μαρξ και ο Ενγκελς, έσφαλαν και αυτοί σοβαρά σχετικά μ' αυτό. Ηταν ένα φυσικό λάθος σε μια επαναστατική περίοδο όπου, ανάμεσα στα 1859 και 1871, είχαν γίνει ο αυστρογαλλικός πόλεμος, ο αυστροπρωσικός, ο γαλλογερμανικός, ο εμφύλιος πόλεμος στην Αμερική και μερικοί άλλοι πόλεμοι λιγότερο σοβαροί. Αυτή ήταν η περίοδος της ανατροπής του αυστριακού απολυταρχισμού, της ενοποίησης της Ιταλίας, μιας μακρόχρονης επανάστασης στην Ισπανία, της Κομμούνας του Παρισιού, της κατάργησης της δουλοπαροικίας στη Ρωσία και της γρήγορης ανάπτυξης ενός πλατιού εργατικού κινήματος σ' όλη την Ευρώπη. Η διαφορά όμως ανάμεσα στους μαρξιστές και τους αναρχικούς συνίστατο στο γεγονός ότι οι μαρξιστές χάρη στην επιστημονική τους θεωρία, μπόρεσαν να διορθώσουν γρήγορα το λάθος που έκαναν σχετικά μ' αυτό, ενώ οι αναρχικοί, που τους βάραινε ο αστικός ιδεαλισμός, δεν ήταν σε θέση να προσαρμοστούν στη νέα κατάσταση.
Ουίλιαμ Ζ. Φόστερ: «Ιστορία των τριών Διεθνών», σελ. 136 - 139, εκδόσεις «ΓΝΩΣΕΙΣ»