Το Κομμουνιστικό Κίνημα των Ελλήνων της Αιγύπτου

Το Κομμουνιστικό Κίνημα των Ελλήνων της Αιγύπτου

Ελληνες αντιφασίστες στα σύρματα της Ελ Ντάμπα

Ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει σήμερα το β' μέρος του κειμένου του Στέλιου Μπεβεράτου, με θέμα το Κομμουνιστικό Κίνημα των Ελλήνων της Αιγύπτου. Το κείμενο που δημοσιεύουμε σήμερα αναφέρεται στη συγκρότηση αντιφασιστικών οργανώσεων στην Αίγυπτο την περίοδο 1941 - 1944 και στην αντιμετώπισή τους τόσο από τους Αγγλους όσο και από την αστική κυβέρνηση του Καΐρου. Σε επόμενα φύλλα θα ακολουθήσουν τα υπόλοιπα μέρη.

Η κυβέρνηση των φυγάδων και ελληνικές ένοπλες δυνάμεις στην Αίγυπτο. Ο «Εθνικός Απελευθερωτικός Σύνδεσμος»

Μετά τη συνθηκολόγηση των στρατηγών της δικτατορίας, ο βασιλιάς και η κυβέρνησή του, ανασχηματισμένη, με πρωθυπουργό τον Τσουδερό και με τη συμμετοχή αρκετών τεταρτοαυγουστιανών υπουργών κατέφυγαν τελικά στην Αίγυπτο.
Στην Αίγυπτο συγκεντρώθηκαν και τα περισσότερα πλοία του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, μετά από εξέγερση των πληρωμάτων, που απειθάρχησαν στις διαταγές για παράδοση των πλοίων στους κατακτητές, και, κλείνοντας συχνά κυβερνήτες και προδότες αξιωματικούς στο «μπαλαούρο», τα οδήγησαν στην Αλεξάνδρεια.
Στη Μέση Ανατολή, εκτός από ένα τάγμα εθελοντών και επιστρατευμένων Αιγυπτιωτών, από τον Ιούνη του 1941, άρχισαν να συγκροτούνται και άλλες στρατιωτικές μονάδες, κυρίως από πρόσφυγες από τα νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα, ένα στρατιωτικό τμήμα από την περιοχή του Εβρου, που πέρασε μέσω Τουρκίας, και μερικούς μαχητές της Κρήτης που διασώθηκαν. Στην Αίγυπτο πήγαν και 10 αεροπλάνα της Πολεμικής Αεροπορίας.

Γιάννης Σάλας ιδρυτής της Αντιφασιστικής Στρατιωτικής Οργάνωσης της Μέσης Ανατολής

Σ' αυτές τις ένοπλες δυνάμεις δημιουργήθηκε τον Οκτώβρη του 1941, με πρωτοβουλία λίγων κομμουνιστών, με επικεφαλής τον παλαίμαχο κομμουνιστή Γιάννη Σαλά, η στρατιωτική Αντιφασιστική Οργάνωση (ΑΣΟ). Τμήματά της δημιουργήθηκαν και στο Ναυτικό (Αντιφασιστική Οργάνωση Ναυτικού - ΑΟΝ), με επικεφαλής τον κομμουνιστή Φίλιππο Πάγκαλο, και στην Αεροπορία (Αντιφασιστική Οργάνωση Αεροπορίας - ΑΟΑ). Οι οργανώσεις αυτές εξέδιδαν αντίστοιχα τα πολυγραφημένα έντυπα «Αντιφασίστας», «Ελευθερία» και «Αστέρας», που κυκλοφορούσαν πλατιά, τόσο στις στρατιωτικές μονάδες όσο και ανάμεσα στους πολίτες.
Σημαντική στην ανάπτυξη του αντιφασιστικού κινήματος στη Μέση Ανατολή την εποχή εκείνη ήταν η συμβολή του Τμήματος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Ναυτεργατικών Οργανώσεων (ΟΕΝΟ), καθώς πολλά ελληνικά εμπορικά πλοία, που δε σταμάτησαν σε όλη τη διάρκεια του πολέμου να διασχίζουν τις θάλασσες, ελλιμενίζονταν στα αιγυπτιακά λιμάνια, κυρίως την Αλεξάνδρεια. Επικεφαλής της ΟΕΝΟ ήταν ο παλαίμαχος ναυτεργάτης - συνδικαλιστής κομμουνιστής Νίκος Καραγιάννης.
Οι Ελληνες κομμουνιστές της Αιγύπτου, για την πιο άμεση υποστήριξη του αντιφασιστικού αγώνα στις ένοπλες δυνάμεις και γενικότερα του ελληνικού λαού, εξέδωσαν στην αρχή του 1942 το περιοδικό «Ελλην». Το πρώτο φύλλο του κυκλοφόρησε στις 25 του Μάρτη του 1942 και δημοσίευσε τις προγραμματικές θέσεις του ΕΑΜ, που ένα μήνα νωρίτερα είχαν φτάσει στην Αίγυπτο. Χρηματοδότης ήταν ο κομμουνιστής Στρατής Ζερμπίνης, βιομήχανος που είχε απαρνηθεί την τάξη του και διέθεσε στο κίνημα όλη του την περιουσία. Ο Στρατής Ζερμπίνης τελικά απελάθηκε από την Αίγυπτο, το 1947.
Αρχισυντάκτης του «Ελληνα» ήταν ο επικεφαλής της καθοδηγητικής ομάδας των κομμουνιστών, Θεοδόσης Πιερίδης. Η προετοιμασία, έκδοση και κυκλοφορία του «Ελληνα» αποτέλεσε σημαντικό βήμα συσπείρωσης γύρω από την κομμουνιστική ομάδα. Αποτέλεσε ταυτόχρονα σχολείο συνεργασίας, οργάνωσης και ομαδικής δουλειάς εκείνων, κυρίως νέων, που με ενθουσιασμό προσχωρούσαν τότε στην κομμουνιστική ιδεολογία. Παράλληλα με το περιοδικό, ιδρύθηκε και το εκδοτικό «Ορίζοντες», που κυκλοφόρησε μια σειρά διαλεχτά βιβλία. Εδρα του περιοδικού και του εκδοτικού ήταν η Αλεξάνδρεια.

Ελ Αλαμέιν

ΓΕΣ

Ο «Ελλην» κυκλοφορούσε σε 2.500 αντίτυπα, στην Αίγυπτο, στην Παλαιστίνη, στη Συρία και το Σουδάν. Ηταν αρχικά δεκαπενθήμερος. Σε μια ορισμένη περίοδο έγινε μηνιάτικος. Οταν ο Θ. Πιερίδης ουσιαστικά απελάθηκε (μετά από ένα ταξίδι στην Κύπρο, το καλοκαίρι του 1947, του απαγορεύτηκε η επιστροφή), η έκδοση του «Ελληνα» συνεχίστηκε με αρχισυντάκτη τον Κώστα Κουτρή. Λίγο αργότερα, τον ίδιο χρόνο, η έκδοση του «Ελληνα» διακόπηκε, σταμάτησε, όταν του αφαιρέθηκε η άδεια κυκλοφορίας.
Μερικούς μήνες μετά την κυκλοφορία του «Ελληνα», το Γενάρη του 1943, με πρωτοβουλία των κομμουνιστών, ιδρύθηκε στο Κάιρο ο Εθνικός Απελευθερωτικός Σύνδεσμος (ΕΑΣ). Αμέσως μετά ιδρύθηκαν τμήματά του στην Αλεξάνδρεια και το Πορτ Σάιντ. Στην ηγεσία του συμμετείχαν εκτός από κομμουνιστές, και αρκετοί παράγοντες από άλλους χώρους: Αντιμεταξικοί, προοδευτικοί - δημοκράτες. Αλλά η πιο δραστήρια, η κινητήρια δύναμη και στις τρεις πόλεις, ήταν κομμουνιστές.
Το πρόγραμμα του ΕΑΣ ήταν αντιφασιστικό, εθνικοαπελευθερωτικό, γενικά πατριωτικό - δημοκρατικό. Χαρακτηριστική είναι η πιο κάτω παράγραφος απ' αυτό το Πρόγραμμα: «Σήμερα περισσότερο από ποτέ, ο έξω ελληνισμός πρέπει να νιώσει τον εαυτό του σαν ένα κομμάτι αχώριστο του ελληνικού λαού, να σταθεί πλάι σ' εκείνον και να βάλει στην υπηρεσία της εθνικής μας υπόθεσης όλες του τις δυνάμεις».
Για το συντονισμό της δράσης των αντιφασιστικών οργανώσεων δημιουργήθηκε, μετά την ίδρυση του ΕΑΣ, το Κεντρικό Γραφείο των Αντιφασιστικών Οργανώσεων Μέσης Ανατολής με τη συμμετοχή της ΑΣΟ, της ΟΕΝΟ και του ΕΑΣ. Γενικός Γραμματέας αυτού του Κεντρικού Γραφείου ήταν ο Γιάννης Σαλάς. Εκπρόσωπος του ΕΑΣ ήταν ο Θεοδόσης Πιερίδης, της ΟΕΝΟ ο Νίκος Καραγιάννης.
Στο πλαίσιο του Προγράμματός του ο ΕΑΣ ανέπτυξε πλούσια δράση για τη διαφώτιση της ελληνικής κοινής γνώμης σχετικά με την κατάσταση στην Ελλάδα και τον αντιφασιστικό χαρακτήρα του πολέμου. Για το ξεσκέπασμα των εγκλημάτων της μεταξικής δικτατορίας, του φασισμού γενικά. Για την κινητοποίηση του Αιγυπτιώτη ελληνισμού στον ολοκληρωτικό ιδεολογικό και ένοπλο αγώνα ενάντια στο φασισμό. Για τη συμμετοχή των Αιγυπτιωτών στον αγώνα για τη σωτηρία του ελληνικού λαού από την εξαθλίωση και την πείνα. Για τη βελτίωση της θέσης των προσφύγων από την Ελλάδα, που είχαν κλειστεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης κάτω από άθλιες συνθήκες. Για την ενίσχυση και τον εκδημοκρατισμό των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων που είχαν συγκεντρωθεί στη Μέση Ανατολή.
Αναφορικά με τον ΕΑΣ είναι σημαντικό να τονισθεί ότι, σε όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης του αντιφασιστικού, απελευθερωτικού κινήματος στην Αίγυπτο, η δράση του δεν περιοριζόταν στις ενέργειες στο επίπεδο της κορυφής. Συνοδευόταν πάντα από ισχυρή λαϊκή υποστήριξη. Η ηγεσία του πραγματοποιούσε συναντήσεις, υπέβαλλε υπομνήματα βάζοντας επιτακτικά τα αιτήματα του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος στους υπουργούς της κυβέρνησης, στις αγγλικές αρχές, ζητώντας συμπαράσταση από διεθνείς οργανισμούς. Παράλληλα όμως διαφώτιζε την κοινή γνώμη, με ανακοινώσεις, με άρθρα στελεχών της στον «Ελληνα» και σε άλλες εφημερίδες. Οργάνωσε μαζικές συγκεντρώσεις. Πετύχαινε έτσι πλατιά λαϊκή συμμετοχή και στήριξη στις ενέργειές της. Στήριξη που έδινε βάρος και κύρος σ' αυτές τις ενέργειες.
Τα τμήματα του ΕΑΣ και στις τρεις πόλεις διοργάνωσαν στα εντευκτήριά τους διαλέξεις και συζητήσεις με αντιφασιστικό - πατριωτικό περιεχόμενο. Στις εθνικές γιορτές διοργάνωναν μαζικές εκδηλώσεις σε κινηματοθέατρα, με τη συμμετοχή χιλιάδων παροίκων.
Στην Αλεξάνδρεια οργανώθηκε το 1943, με τη συνεργασία πολλών ζωγράφων και λογοτεχνών, σε τέσσερις συνεχόμενες αίθουσες γνωστής γκαλερί («Ατελιέ»), μεγάλη έκθεση, με τίτλο «Δύο χρόνια σκλαβιάς - δύο χρόνια αγώνα». Στην έκθεση παρουσιάζονταν πίνακες, φωτογραφίες και επιγραφές που αποδίδανε ζωντανά τις παλλαϊκές εκδηλώσεις της Αθήνας, τις απεργίες, τις μάχες των ανταρτών, αλλά και τις εκτελέσεις, τα σκελετωμένα παιδιά, τους θανάτους από πείνα. Στην έκθεση παρουσιάζονταν και εφημερίδες και περιοδικά της Αντίστασης από τις κατεχόμενες πόλεις και τα ελεύθερα βουνά.
Η έκθεση αποτέλεσε σημαντικό πολιτικό γεγονός. Την επισκέφθηκαν πολλές χιλιάδες πάροικοι, αλλά και φαντάροι και ναύτες. Επίσης, πολλοί Αιγύπτιοι και ξένοι. Ανάμεσά τους και ανταποκριτές μεγάλων ξένων εφημερίδων.
Μετά τη μεγάλη επιτυχία της στην Αλεξάνδρεια, η έκθεση επαναλήφθηκε και στο Κάιρο.
Χαρακτηριστικός της δράσης του ΕΑΣ, αλλά και της αδιαφορίας της ελληνικής κυβέρνησης, ήταν ο «έρανος των βιταμινών». Συγκινημένοι από το δράμα που ξετυλιγόταν στην Ελλάδα, όπως το είδαν ζωντανά στην έκθεση «Δύο χρόνια σκλαβιάς - δύο χρόνια αγώνα», οι πάροικοι θέλησαν να βοηθήσουν με όποιο τρόπο μπορούσαν για να μετριάσουν τις τραγικές συνέπειες της κατοχής στην Ελλάδα. Ο ΕΑΣ πρωτοστάτησε τότε στην κινητοποίηση της παροικίας ώστε να κάνει ό,τι μπορούσε για τη σωτηρία των εκατοντάδων χιλιάδων παιδιών που η ζωή τους κινδύνευε άμεσα. Μετά από πρόσκληση του ΕΑΣ, τον Οκτώβρη του 1943, 18 σωματεία και οργανώσεις αποφάσισαν ομόφωνα να διενεργήσουν έρανο για την αποστολή βιταμινών.
Ο έρανος σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Συγκεντρώθηκαν συνολικά 41.000 αιγυπτιακές λίρες. Μα οι βιταμίνες, με υπαιτιότητα της κυβέρνησης, δεν έφτασαν ποτέ στην Ελλάδα. Δύο χρόνια μετά την απελευθέρωση, οι οργανώσεις που πρωτοστάτησαν στον έρανο αποφάσισαν με το ποσό αυτό να ιδρυθεί στην Ελλάδα πρεβαντόριο για παιδιά. Τελικά όμως δεν έγινε ποτέ γνωστό το τι απέγιναν τα χρήματα του «Εράνου των βιταμινών» που στάλθηκαν στην Ελλάδα.
Η συμπαράσταση - συμμετοχή των Ελλήνων κομμουνιστών και άλλων αντιφασιστών πολιτών στον απελευθερωτικό αγώνα του ελληνικού λαού εκδηλώθηκε έμπρακτα και με τη βοήθεια που δόθηκε άμεσα στις στρατιωτικές αντιφασιστικές οργανώσεις. Πέρα από την ένταξη στις αντιφασιστικές οργανώσεις των ενόπλων δυνάμεων πολλών νέων που είχαν στρατολογηθεί ή είχαν ενταχθεί εθελοντικά σ' αυτές, αντιφασίστες πολίτες διακινούσαν χέρι χέρι τα έντυπα που εξέδιδαν η ΑΣΟ, η ΑΟΝ και η ΑΟΑ. Εξασφαλίζονταν οικονομικά μέσα, χώροι για την πολυγράφησή τους, γιάφκες για τη διακίνησή τους, σπίτια για τη στέγαση των στελεχών των αντιφασιστικών οργανώσεων κατά τις μετακινήσεις τους έξω από τις μονάδες.
Η βοήθεια αυτή ήταν ιδιαίτερα σημαντική στη διάρκεια των κρίσιμων γεγονότων του Απρίλη του 1944.

Οι στοχεύσεις της κυβέρνησης του Καΐρου

Κύρια επιδίωξη την εποχή εκείνη των Αγγλων, του βασιλιά και της κυβέρνησης των φυγάδων ήταν η συγκρότηση υποχείριου στρατού που θα είχε την αποστολή να χτυπήσει μετά την απελευθέρωση το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα του ελληνικού λαού. Οπως οι Ράλληδες στην Ελλάδα, έτσι και οι φυγάδες του αστικού πολιτικού κόσμου, μαζί με την κυβέρνηση της Βρετανίας, είχαν σταθερό προσανατολισμό στη μεταπολεμική κυριαρχία της τάξης τους.
Μ' αυτόν το στόχο φρόντιζαν με κάθε μέσο να τοποθετηθούν στο στράτευμα σε καίριες θέσεις μεταξικοί αξιωματικοί, να διωχθούν οι δημοκρατικοί, αδιαφορώντας για το ότι αυτοί οι μεταξικοί αξιωματικοί δεν είχαν καμιά διάθεση να συγκροτήσουν αξιόμαχες μονάδες και να προχωρήσουν στον πόλεμο κατά του φασισμού, αναπτύσσανε πολύμορφη συνωμοτική δραστηριότητα και οργάνωναν πραξικοπήματα για το μοίρασμα των σημαντικών θέσεων μεταξύ τους και την απομάκρυνση από το στράτευμα των τίμιων δημοκρατικών αξιωματικών, πρώτα απ' όλους όσων προσέβλεπαν στο ΕΑΜ.
Οι αντιφασιστικές στρατιωτικές οργανώσεις από την αρχή της δημιουργίας τους επικέντρωσαν τη δράση τους στο να απομακρυνθούν από το στρατό οι τεταρτοαυγουστιανοί αξιωματικοί, να παραμείνουν και να αναλάβουν υπεύθυνες θέσεις οι δημοκρατικοί. Παράλληλα, είχαν πάγιο αίτημα, οι ελληνικές μονάδες να προετοιμαστούν κατάλληλα και να σταλούν στο μέτωπο να πολεμήσουν το φασισμό.
Κάτω από την ισχυρή πίεση των δημοκρατικών αξιωματικών και στρατιωτών, οι Αγγλοι και η κυβέρνηση αναγκάστηκαν να στείλουν την 1η Ελληνική Ταξιαρχία στο Μέτωπο του Ελ Αλαμέιν. Εν τω μεταξύ τα πλοία του ελληνικού στόλου συμμετείχαν ήδη δραστήρια στη σκληρή μάχη για τη διατήρηση ελεύθερης για τους συμμάχους της θαλάσσιας συγκοινωνίας στη Μεσόγειο και σ' άλλες θάλασσες, μάλιστα με σημαντικές απώλειες και θυσίες. Στις πολεμικές επιχειρήσεις συμμετείχε και η ελληνική αεροπορική δύναμη.
Στη μάχη του Ελ Αλαμέιν, η 1η Ταξιαρχία έδειξε ηρωισμό και αυτοθυσία και γι' αυτό της απονεμήθηκε έπαινος από το αγγλικό στρατηγείο. Τα μέλη της ΑΣΟ βρέθηκαν στις πρώτες γραμμές του αγώνα και στάθηκαν παράδειγμα θάρρους και ηρωισμού. Το 90% του συνόλου των απωλειών της Ταξιαρχίας ήταν μέλη της ΑΣΟ. Αντίθετα, οι αντιδραστικοί αξιωματικοί οργάνωσαν νέα πραξικοπηματική απόπειρα, δίνοντας έτσι το πρόσχημα στο αγγλικό στρατηγείο να διατάξει την απομάκρυνση της Ταξιαρχίας από το μέτωπο.
Οταν αργότερα, το Μάρτη του 1944, έφτασε στη Μέση Ανατολή η είδηση του σχηματισμού στην Ελλάδα της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ), ένοπλες δυνάμεις, με επικεφαλής τις αντιφασιστικές τους οργανώσεις, τάχθηκαν ανεπιφύλακτα υπέρ της ΠΕΕΑ και της πρότασής της για το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας.
Οι Αγγλοι, βλέποντας ότι τα σχέδιά τους για τη δημιουργία υποτακτικού σ' αυτούς στρατού, πρόθυμου να υπηρετήσει τα αντιλαϊκά τους σχέδια, είχαν αποτύχει, δε δίστασαν να προχωρήσουν σε ωμή πολεμική επέμβαση ενάντια τόσο στο στρατό ξηράς, όσο και στο Πολεμικό Ναυτικό για τη διάλυση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Για το σκοπό αυτό ο πρωθυπουργός των φυγάδων Εμμ. Τσουδερός αντικαταστάθηκε από τον Σοφ. Βενιζέλο, επειδή ο πρώτος θεωρήθηκε ανίκανος να αποτρέψει το αντιφασιστικό στρατιωτικό κίνημα.
Η ωμή αυτή επέμβαση των Αγγλων και σύσσωμου του αστικού πολιτικού κόσμου της Ελλάδας για διάλυση των ενόπλων δυνάμεων, την οποία καθοδηγούσε προσωπικά ο Τσόρτσιλ, άρχισε στις 2 του Απρίλη και συνεχίστηκε ως τις αρχές του Μάη του 1944. Διέλυσαν ολόκληρο το στρατό ξηράς καθώς και μονάδες του Ναυτικού και της Αεροπορίας. Η αριθμητική δύναμη των μονάδων που διαλύθηκαν ξεπερνούσε τις 30.000. Γύρω στις 20.000 αξιωματικοί, οπλίτες και ναύτες, ανάμεσά τους και πολλοί Αιγυπτιώτες, κλείσθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης κάτω από άθλιες συνθήκες, σε ερημικές περιοχές, μακριά από κατοικημένους χώρους, στο Σουδάν, στην Κυρηναϊκή, στην Ερυθραία. Στα στρατόπεδα συγκέντρωσης έκλεισαν επίσης εκατοντάδες ναυτεργάτες γιατί εναντιώθηκαν στη διάλυση των ενόπλων δυνάμεων.
Στις κρίσιμες μέρες του Απρίλη του 1944, όταν οι Αγγλοι είχαν αποκλείσει την 1η Ταξιαρχία σε στρατόπεδο κοντά στην Αλεξάνδρεια, καθώς και πολλά από τα πλοία του ελληνικού στόλου στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας, από πολίτες - κυρίως γυναίκες και νέους - έγιναν πολυάριθμες ενέργειες στήριξης του αντιφασιστικού κινήματος στο στρατό, που πολλές φορές πήραν χαρακτηριστικά ηρωισμού και αυτοθυσίας. Εσπαζαν τον κλοιό που είχαν δημιουργήσει οι Αγγλοι και προμήθευαν στους αποκλεισμένους νερό και τρόφιμα. Στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας αυτό έγινε με τη βοήθεια Ελλήνων ναυτεργατών και Αιγύπτιων λιμενεργατών.
Ταυτόχρονα με τη βίαιη διάλυση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, οι Αγγλοι συνέλαβαν σχεδόν σύσσωμη την ηγεσία του ΕΑΣ στο Κάιρο. Τους περισσότερους τους εξόρισαν μαζί με μερικούς αξιωματικούς του στρατού στην Ασμάρα της Ερυθραίας. Στην Αλεξάνδρεια επίσης συνέλαβαν την ηγεσία του ΕΑΣ και έναν αριθμό από απλά μέλη του. Εκλεισαν τα γραφεία του ΕΑΣ και για ένα διάστημα τον «Ελληνα». Οι συλληφθέντες στην Αλεξάνδρεια κλείστηκαν σε αιγυπτιακές φυλακές.

Επιγραμματικά πορίσματα από τις τώρα δημοσκοπήσεις για το "Ποτάμι"

 Επιγραμματικά πορίσματα από τις τώρα δημοσκοπήσεις για το "Ποτάμι"

Στο Ίσκρα δημοσιεύονται τέσσερις δημοσκοπήσεις (ALCO, MRB, Public Issue, ΠΑΜΑΚ), τρεις από τις οποίες αφορούν τις ευρωεκλογές. Οι δημοσκοπήσεις αυτές έχουν ήδη κυκλοφορήσει σε διάφορα ΜΜΕ, αλλά το Ίσκρα τις συγκεντρώνει μαζεμένες, πράγμα βολικό για την εξαγωγή κάποιων πορισμάτων.

• Στη δημοσκόπηση της ALCO, το "Ποτάμι" συγκεντρώνει, με αναγωγή στα έγκυρα, 9.8% της πρόθεσης ψήφου και αναδεικνύεται τρίτο κόμμα.
• Στη δημοσκόπηση της Public Issue, το "Ποτάμι" συγκεντρώνει, χωρίς αναγωγή, 7% και ξανα-αναδεικνύεται τρίτο κόμμα.
• Στη δε δημοσκόπηση του Παν. Μακεδονίας, το "Ποτάμι" συγκεντρώνει, χωρίς αναγωγή, 13% και παραμένει τρίτο κόμμα, με ελάχιστη διαφορά από τη δεύτερη ΝΔ, που συγκεντρώνει 13.5%.

Κατά μέσο όρο λοιπόν, ένα κόμμα στο οποίο ηγείται δημοσιογράφος, του οποίου τα στελέχη είναι δημοσιογράφοι, συγγραφείς νεοελληνικών μπεστ σέλλερ και ακαδημαϊκοί, το οποίο ιδρύθηκε απ' την τηλεόραση και τα κοινωνικά μέσα πριν τρεις βδομάδες, και το οποίο δεν έχει ίχνος κοινωνικής βάσης στο τοπικό επίπεδο, συγκεντρώνει γύρω στο10% της πρόθεσης ψήφου -- παραπάνω αν ληφθεί υπόψη η αναγωγή στις δύο από τις τρεις δημοσκοπήσεις.

Κάποια επιγραμματικά συμπεράσματα με δεδομένη την υπόθεση ότι η κατά μέσο όρο εικόνα των δημοσκοπήσεων έχει έστω ένα ποσοστό αξιοπιστίας:

1. Λεφτά υπάρχουν. Διότι αν και είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ψηφοφόρο του ΣΥΡΙΖΑ που να την έχει "φάει" άγρια από την κρίση (και προσδοκά επιστροφή σε ευνοϊκότερο για τον ίδιο καθεστώς), αν και μπορεί επίσης να φανταστεί κανείς ψηφοφόρο της Χρυσής Αυγής στην ίδια θέση (που θέλει να "εκδικηθεί" γιατί δεν βλέπει άλλο μέσο επαναδιεκδίκησης κεκτημένων) και ακόμα και της ΝΔ που να ανήκει στα λαϊκά στρώματα (αλλά του 'μεινε οικογενειακό χούι να ψηφίζει δεξιά), ψηφοφόρο του κόμματος των σελέμπριτι που δεν είναι, συγκριτικά ομιλώντας, ευκατάστατος και κυριλέ με όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα τα τελευταία τέσσερα χρόνια δεν μπορεί να φανταστεί. Προφανώς, τα βάρη της κρίσης δεν έχουν πλακώσει όλους το ίδιο και συνεχίζουν να υφίστανται έντονα προνομιούχα στρώματα στην ελληνική κοινωνία -- να υφίσταται, δηλαδή, σκληρός πυρήνας της μέσης αστικής τάξης, που στηρίζει ασμένως το μεγάλο κεφάλαιο και το δικαίωμα να μη φοράει γραβάτα όταν το κάνει.

2. Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ, διαλυμένο, ΔΝΤ. Τα "εξαφανισμένα" ποσοστά του κόμματος του σοσιαλισμού με την καπιταλιστική έννοια "επανεμφανίστηκαν" ως δια μαγείας στο όνομα του "μετα-ιδεολογικού ευρωπαϊσμού" (ο Χριστός...), τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό. Αν πάρουμε μόνο την πρώτη δημοσκόπηση με αναγωγή, της ALCO, έχουμε 9.8% απ' το "Ποτάμι", συν 5.7% απ' την Ελιά, συν 2.4% απ' τη ΔΗΜΑΡ, ίσον 17.9%. Συν 21.2% απ' το ΠΑΣΟΚ νέου τύπου (τον ΣΥΡΙΖΑ λέω), ίσον 39.1%. Συνεπώς...

3. Η ισχύς εν τη διαιρέσει. Η "κεντροαριστερά" επιστρέφει σχεδόν στα ποσοστά που είχε πριν το Μνημόνιο του 2010, αλλά με ένα ταχυδακτυλουργικό που την καθιστά ακόμα πιο ευέλικτη, καθώς αντί για ένα μπαλαντέρ για συγκυβερνήσεις για τη σωτηρία του τόπου, το δίχως άλλο, έχεις πια τέσσερα, με αυξάνοντα ποσοστά ευελιξίας από τον ΣΥΡΙΖΑ (το πιο προβληματικό καθότι και το πιο εξαρτώμενο από την τήρηση κάποιων ρητορικών προσχημάτων) στη ΔΗΜΑΡ (συγκυβέρνησε, αλλά είχε ενοχές), στο "Ποτάμι" (δεν μασάει τα άντερά του, είναι ρητώς κόμμα χωρίς αρχές), στο ΠΑΣΟΚ (μήτρα και μητέρα κάθε κυβέρνησης σωτηρίας του τόπου).

4. Και Ποτάμι θα σας φτιάξουμε. Μετά τη μετεωρική άνοδο της Χρυσής Αυγής και του ΣΥΡΙΖΑ, το σύστημα κάνει επίδειξη ισχύος δημιουργώντας ένα ακόμα απίθανο κόμμα στη βάση της ακόμα πιο απίθανης συνταγής "ο Σημίτης μπορεί να είναι σέξι αν του βγάλεις την Ελιά" και με (αν)εδαφικές Κ.Ο τη Lifo, την Athens Voice και το Protagon, δηλαδή την Ελλάδα που είναι αποφασισμένη να πίνει Εσπρέσο Μακιάτο στο Starbucks που να χαλάσει ο κόσμος: Fiat patricii et pereat mundus. Ακόμα και αν όλες οι δημοσκοπήσεις είναι "φτιαχτές", το μήνυμα δεν αλλάζει: εξουσία είμαστε, ό,τι θέλουμε κάνουμε. Θα σας βγάζουμε κόμματα και θα σας πείθουμε, έστω και με ενορχηστρωμένες "μόδες", να τα ψηφίζετε μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία -- που δεν θα είναι και του σοσιαλισμού.

5. Ποτέ δεν μπορείς να είσαι αρκετά ΠΑΣΟΚ. Μπορεί να διαφαίνεται ως τώρα ότι το "Ποτάμι" παίρνει ένα ποσοστό ψήφων από ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, ωστόσο, το γεγονός ότι τα ποσοστά που εμφανίζει δεν ισούνται με το άθροισμα των ούτως ή άλλως παραπαιόντων ξαδέλφων του αποτελεί ένα εξόχου σημασίας μήνυμα προς τον ΣΥΡΙΖΑ: ποτέ δεν μπορείς να είσαι αρκετά ΠΑΣΟΚ. Με τα λόγια του σημερινού "Ριζοσπάστη": 

"Το απότομο φούσκωμα του ΣΥΡΙΖΑ που παραμένει ένα κόμμα συνιστωσών, πολυσυλλεκτισμού προκαλεί αβεβαιότητα στην αστική τάξη, στον πιο σκληρό της πυρήνα, κατά πόσο η πλήρης προσαρμογή του στις ανάγκες της αστικής διακυβέρνησης θα γίνει με τον ίδιο εύκολο και απόλυτο τρόπο που έγινε με το ΠΑΣΟΚ την περίοδο '81 - '84. Από την άποψη αυτή, ασκούν πίεση στον ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να λειάνει ορισμένες από τις αιχμές που διατηρεί και για εκλογικούς λόγους."

Καθώς λοιπόν η αστική τάξη κινείται για να εξασφαλίσει έναν "μπαλαντέρ" που θα αντικαταστήσει τους καμένους παλαιότερους ΛΑΟΣ, ΑΝΕΛ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, καθώς είναι αρκετά πιθανό να στήσει επίσης ένα νέο και "σοβαρότερο" μαγαζί στο οικόπεδο της Χρυσής Αυγής, βεβαιώνεται ταυτόχρονα και ότι η δεξιοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έχει τελειωμό. Και με δεδομένη την αδυναμία του εξωκοινοβουλίου να κάνει κάτι περισσότερο από αυριανίστικη και χαμηλών ιδεολογικών αξιώσεων αντιπολίτευση στους κομμουνιστές, πλησιάζει η ώρα που "αριστερός" και "όχι ΚΚΕ" θα ακούγεται κακόγουστο ανέκδοτο.

Πηγή: Lenin reloaded

Νέα φουρνιά...

Νέα φουρνιά...

Ενόψει εκλογών ο ΣΥΡΙΖΑ φέρεται να υποδέχεται μια ακόμα φουρνιά στελεχών του ΠΑΣΟΚ που βλέποντας ότι το παλιό πάει κατά διαόλου, προστρέχουν στο καινούργιο ΠΑΣΟΚ. Οι πληροφορίες λένε πως στο ευρωψηφοδέλτιο μια θέση προορίζεται για τον Κρίτωνα Αρσένη, τον πρώην ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ που ανεξαρτητοποιήθηκε πριν από λίγο καιρό. Μάλιστα, για την προετοιμασία των μελών του ΣΥΡΙΖΑ στην «Αυγή» δημοσιεύτηκε προχτές άρθρο - αγιογραφία του Κρίτωνα που εκπροσωπεί στο Ευρωκοινοβούλιο τα συμφέροντα της... «Καρέτα - καρέτα» κι άλλων του ζωικού βασιλείου. Την Τετάρτη που μας πέρασε ο Β. Αποστόλου, υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, ανακοίνωσε τους αντιπεριφερειάρχες. Για τη Φθιώτιδα επελέγη ο Δημήτρης Τιμπλαλέξης, γνωστό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ στο νομό. Μάλιστα, η ιδιότητά του αυτή υπερτονίστηκε απ' τον Β. Αποστόλου, που είπε παρουσιάζοντάς τον: «Εκπαιδευτικός, έχει διατελέσει πρόεδρος της ΕΛΜΕ Φθιώτιδας και εκπρόσωπος της ΑΔΕΔΥ. Υπήρξε γραμματέας του ΠΑΣΟΚ Φθιώτιδας, αντινομάρχης Φθιώτιδας και πρόεδρος στο τωρινό Περιφερειακό Συμβούλιο»... Δεν είπε βεβαίως τι ακριβώς εκτιμήθηκε απ' το έργο του Τιμπλαλέξη αλλά τέτοιες ώρες τέτοια λόγια... Η πλατιά διεύρυνση που σάλπισε η ηγεσία γίνεται πράξη αφού δίχως αυτή κυβέρνηση δεν κατακτιέται. Οποιος ενδιαφέρεται δεν χρειάζεται παρά μια αντιμνημονιακή δήλωση και διαγράφεται μονοκονδυλιά ο πρότερος βίος...

    

ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑ Οταν χρεοκοπούν τα «πρότυπα» του καπιταλισμού

ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑ

Οταν χρεοκοπούν τα «πρότυπα» του καπιταλισμού

Από παλιότερη κινητοποίηση εργαζομένων στη Στοκχόλμη της Σουηδίας ενάντια στις περικοπές στα επιδόματα ανεργίας

Associated Press

Πριν λίγες μέρες η ιστοσελίδα της Οργάνωσης Μελών του ΣΥΡΙΖΑ στην ΕΥΔΑΠ ανέφερε σαν παράδειγμα το ότι στη Σουηδία η υδροδότηση, που είναι στην αρμοδιότητα των δήμων, λειτουργεί χωρίς κέρδος. Συγκεκριμένα έγραφε: «Αδιανόητη είναι για τους Σκανδιναβούς η σκέψη ότι κάποιος μπορεί να έχει κέρδος από την εκμετάλλευση της υδροδότησης. Το απαγορεύει άλλωστε και η νομοθεσία αυτών των χωρών». Και παρακάτω αναφερόταν στην προσπάθεια που έγινε από τους φιλελεύθερους της Σουηδίας στο Δήμο του Μάλμε για την ιδιωτικοποίηση της ύδρευσης, η οποία σταμάτησε με την εκλογή σοσιαλδημοκρατών. Αυτό είναι πια πάγιο, αλλά και ξεπερασμένο επιχείρημα των οπορτουνιστών ότι για όλα φταίει ο νεοφιλελευθερισμός και οι συντηρητικοί διαχειριστές.
Να μας συγχωρούν, αλλά είμαστε υποχρεωμένοι να τους διαψεύσουμε, αφού στη Δανία, όπου εφαρμόστηκε αντιδραστική μεταρρύθμιση, ανάλογη με τον «Καλλικράτη», πριν μάλιστα από την Ελλάδα, η νομοθεσία άλλαξε σε μια νύχτα όταν το απαίτησαν τα συμφέροντα του κεφαλαίου και όχι μόνο η ύδρευση, αλλά και η ενέργεια, το σύστημα αποχέτευσης, τα σκουπίδια, οι συγκοινωνίες και η καθαριότητα καθώς και κάθε άλλη υπηρεσία ιδιωτικοποιήθηκαν με πρωτοβουλία κυβέρνησης και δήμων. Μάλιστα, σε όλα αυτά πρωτοστάτησαν οι σοσιαλδημοκράτες. Ανάλογα μέτρα προετοιμάζονται κι αυτήν την περίοδο και θα ενταθούν στη Σουηδία μετά τις εκλογές. Ηδη η επιτροπή«σοφών» για την Κοινωνική Ασφάλιση αυτήν τη βδομάδα ομόφωνα προτείνει (με τη σύμφωνη γνώμη των κομμάτων που την αποτελούν) αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στα 69 από τα 65 έτη σήμερα.
Την ίδια στιγμή στη Δανία σειρά έχουν τα σχολεία και τα νοσοκομεία, αφού δήμοι και περιφέρειες θέλουν να αναθέσουν τη διαχείρισή τους σε ιδιωτικές εταιρείες. Στη διαχείριση, εκτός από καθαριότητα ή φύλαξη, εντάσσεται και η δυνατότητα ο ιδιώτης να αναλαμβάνει την πρόσληψη εκπαιδευτικών, τη μισθοδοσία και την ίδια τη διεύθυνση του σχολείου.

Οι δήμοι εξελίσσονται σε στυγνούς εργοδότες και πλασιέ των εργολάβων

Ενας από τους πιο σίγουρους τρόπους κερδοφορίας για τους καπιταλιστές στη Σκανδιναβία είναι η ανάληψη διαχείρισης κρατικού ή δημοτικού έργου. Δηλαδή αναλαμβάνουν μετά από πλειστηριασμό τη διαχείριση ενός τομέα, έχοντας σίγουρο εισόδημα από τα λεφτά των φορολογουμένων και χρησιμοποιώντας τις εγκαταστάσεις και τα κτίρια των δήμων που είναι λαϊκή περιουσία.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την καθαριότητα. Ο δήμος είχε δικό του τμήμα που έκανε αυτή τη δουλειά. Τώρα την αναθέτουν μετά από πλειστηριασμό σε μια ιδιωτική εταιρεία που υπόσχεται ότι μπορεί να κάνει τη δουλειά φτηνότερα. Ο δήμος κλείνει το σχετικό τμήμα και απολύει όλους τους εργαζόμενους. Ο ανάδοχος του έργου τούς καλεί πίσω και τους εκβιάζει ότι αν θέλουν να τους προσλάβει, θα πρέπει να δεχτούν αισθητές μισθολογικές μειώσεις και νέα σύμβαση με λιγότερα δικαιώματα. Ετσι σπάνε και οι συλλογικές συμβάσεις και κάθε κεκτημένο δικαίωμα. Μάλιστα, η πείρα λέει ότι αυτοί οι ανάδοχοι προσλαμβάνουν ελάχιστους από τους παλιούς εργάτες και συμπληρώνουν τις υπόλοιπες θέσεις εργασίας ενοικιάζοντας εργάτες, κατά το πλείστον μετανάστες χωρίς δικαιώματα, από τα δουλεμπορικά γραφεία που ξεπετιούνται σαν μανιτάρια.
Από το 2009 έως το 2012 απολύθηκαν πάνω από 30.000 δημοτικοί υπάλληλοι και σήμερα ο αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος. Μόνο το 2013 απολύθηκαν 700 δάσκαλοι. Οι δήμοι δηλαδή συγκαταλέγονται στους στυγνότερους εργοδότες και χρησιμοποιούνται σαν μοχλός για την παράδοση όλων των υπηρεσιών στους ιδιώτες.

Μαζικές απολύσεις και στον ιδιωτικό τομέα

Παράλληλα με την κρατική και τοπική διοίκηση έχουμε εξελίξεις και στον ιδιωτικό τομέα αφού οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις μεταφέρουν τα τμήματα παραγωγής σε χώρες με φτηνότερο εργατικό δυναμικό και μεγαλύτερο βαθμό εκμετάλλευσης. Αλλωστε, αυτό ήταν και το νόημα με την ελευθερία κίνησης κεφαλαίου που περιλαμβάνεται στη Συνθήκη του Μάαστριχτ και τις διάφορες οδηγίες που την εξειδίκευσαν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η δανέζικη εταιρεία αλλαντικών «Danish Crown», που έχει μεταφέρει τα σφαγεία της στην Πολωνία, απολύοντας εκατοντάδες εργαζόμενους και απειλεί κατ' εξακολούθηση τους λίγους που έχουν απομείνει στο τελευταίο σφαγείο ότι αν δεν δεχτούν μειώσεις μισθών, θα το κλείσει και αυτό.
Εχουμε έτσι τα τελευταία χρόνια μαζικές απολύσεις σε όλες τις σκανδιναβικές χώρες. Στη Σουηδία, για παράδειγμα, απολύθηκαν πρόσφατα 390 βιομηχανικοί εργάτες στη «Volvo Bussar» στο Saffle, 230 εργαζόμενοι στη χαρτοβιομηχανία «Holmenspappersbruk» στο Hallstavik, 220 εργαζόμενοι στη «Swedwood» στο Tibro και 650 εργαζόμενοι στη «Sony Mobile» στη Lund. Στη Νορβηγία έγιναν απολύσεις στην αλιευτική βιομηχανία και στα λιμάνια και στη Δανία έχουμε χιλιάδες απολύσεις στις τράπεζες και σε μεγάλες εταιρείες, ακόμα και της πράσινης οικονομίας όπως η «Vestas» και η «Siemens», στις συγκοινωνίες, στην οικοδομή.
Η δε δανέζικη ναυτιλία είναι από τις ισχυρότερες στον κόσμο, όμως κι εδώ όπως και στην Ελλάδα τα ναυπηγεία έκλεισαν και τα καράβια κατασκευάζονται στην Ασία.

Mε οδηγίες της ΕΕ εισάγουν σύγχρονους δούλους για να σπάσουν τις συλλογικές συμβάσεις

Υπάρχουν όμως και κλάδοι κύρια στον τομέα των υπηρεσιών που αντικειμενικά δρουν εντός της Δανίας και εκεί φροντίζουν οι καπιταλιστές, η ΕΕ και οι κυβερνήσεις διά μέσου της μετανάστευσης να εισάγονται ελεύθερα φτηνότεροι εργάτες από άλλες χώρες και έτσι να σπάνε οι όποιες κατακτημένες συλλογικές συμβάσεις και να ενισχύεται η τάση να φτηναίνει η εργατική δύναμη, γεγονός αντικειμενικά αναγκαίο προκειμένου το κεφάλαιο να αντεπεξέρχεται στις δυσχέρειες του ανταγωνισμού ως προς την αναπαραγωγή του, αυξάνοντας τον όγκο των κερδών του έτσι που να έχει αντιστάθμισμα στην πτώση του ποσοστού κέρδους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η κατασκευή δικτύου μετρό στην Κοπεγχάγη, που αποτελεί το μεγαλύτερο έργο των τελευταίων χρόνων με κόστος πάνω από 22 δισ. κορόνες και κύριο επενδυτή το Δήμο Κοπεγχάγης, έργο στο οποίο δεν δουλεύει ούτε ένας Δανός. Εκτός από ελάχιστες διοικητικές θέσεις, όλες οι άλλες καλύπτονται από εισαγόμενους εργάτες, ανάμεσά τους και Ελληνες με μειωμένους μισθούς και δικαιώματα.
Ιδιαίτερα αισθητή είναι η ανεργία στους νέους, που σε υποβαθμισμένες περιοχές της πρωτεύουσας ξεπερνάει το 20%.
Στην ίδια κατεύθυνση η δανέζικη κυβέρνηση έκοψε μια σειρά άλλα επιδόματα όπως τις πρόωρες αναπηρικές συντάξεις, επιδόματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, φοιτητικά επιδόματα κ.ά., με αποτέλεσμα να αυξηθούν συνολικά τα άτομα που έχουν ανάγκη από δουλειά και εισόδημα. Υπολογίζεται σήμερα ότι εκτός από τους επίσημα 170.000 ανέργους, πάνω από 850.000 βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας. Στη δε Σουηδία η ανεργία τραβά την ανηφόρα και στους νέους κάτω των 25 ετών έχει φτάσει το 22,9%.

Ακόμα πιο βάρβαρα μέτρα στη Δανία από την κυβέρνηση σοσιαλδημοκρατών που στηρίζουν και οι «Πρασινοκόκκινοι»

Στη Δανία η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση, που στηρίζεται και από τους «Πρασινοκόκκινους» (αδελφό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ και μέλος του ΚΕΑ), φρόντισε με κατάλληλα μέτρα να αλλοιωθούν τα κριτήρια για το χαρακτηρισμό του ανέργου και έτσι το επίσημο ποσοστό ανεργίας μειώθηκε αισθητά. Ακόμα και μισή μέρα το μήνα να δουλέψει κάποιος, πλέον δεν θεωρείται άνεργος, αλλά απασχολούμενος. Oι «Πρασινοκόκκινοι» επίσης είχαν υποσχεθεί ότι αν δεν λυνόταν το πρόβλημα της επιδότησης των ανέργων, δεν θα ψήφιζαν τον προϋπολογισμό και θα έπεφτε η κυβέρνηση. Την τελευταία στιγμή βέβαια ...υπέγραψαν και 34.000 άνεργοι έμειναν χωρίς επίδομα.

Κι εκεί τεμπέληδες...

Ταυτόχρονα με τα παραπάνω μέτρα, κυβερνήσεις, ΕΕ, κεφάλαιο εξαπέλυσαν μια καλά οργανωμένη ιδεολογική επίθεση, ότι οι Δανοί δεν είναι παραγωγικοί (με βάση τα επίσημα στοιχεία η Δανία είναι πρώτη σε παραγωγικότητα), ότι εκμεταλλεύονται το Κράτος Πρόνοιας, ότι το μορφωτικό επίπεδο δεν είναι ικανοποιητικό και ότι οι περισσότεροι είναι κακομαθημένοι και απαιτούν τα παράλογα. Ετσι έγινε υποχρεωτικό όλοι οι άνεργοι να μετέχουν σε ειδικά μελετημένα σεμινάρια που σκοπό είχαν την ενσωμάτωση και την πλήρη υποταγή στα αιτήματα της εργοδοσίας. Από αυτά τα σεμινάρια θησαυρίζουν διάφοροι σύμβουλοι που πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες, αντιεπιστημονικές θεωρίες και προσπαθούν να επιβάλουν στους ανέργους αντιδραστικές απόψεις και να τους κάνουν να αισθάνονται ένοχοι και υπεύθυνοι που ζουν σε βάρος της κοινωνίας. Σε όλα αυτά τα σεμινάρια έχει ενεργό συμμετοχή ο εργοδοτικός συνδικαλισμός. Για όσο διάστημα κάποιος μετέχει σε τέτοιο σεμινάριο, δεν θεωρείται άνεργος, αλλά υπό εκπαίδευση.

Προσφέρει ...δωρεάν ψυχολόγους ο εργοδοτικός συνδικαλισμός

Χαρακτηριστικό δείγμα υποκρισίας του εργοδοτικού συνδικαλισμού, αλλά και των δήμων είναι το ότι έχει γίνει πια συνήθεια κάθε φορά που έχουμε μαζικές απολύσεις να διαθέτουν δωρεάν ψυχολόγους για να βοηθήσουν τους απολυμένους να ξεπεράσουν το σοκ της απόλυσης, όπως λένε. Καλλιεργούν μαζικά την αντίληψη ότι οι απολυμένοι φταίνε για την ανεργία, ότι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και ότι πρέπει να την ανακτήσουν.
Παράλληλα, οι δήμοι, επειδή έχουν έλλειψη προσωπικού λόγω των απολύσεων, αναθέτουν τη διαχείριση της επανένταξης των ανέργων στην αγορά εργασίας σε δουλεμπορικά «γραφεία ενοικιάσεως ανθρώπινου δυναμικού», με το δικαιολογητικό ότι στοιχίζει φτηνότερα και τα γραφεία αυτά μπορούν ευκολότερα να τους βρουν δουλειά. Σαν καινοτόμα λύση κάποιο τέτοιο «γραφείο» είχε σοφιστεί την προβολή των ανέργων στη βιτρίνα του να αναδεικνύουν στους υποψήφιους εργοδότες τους τα ....προσόντα τους.
Από το Γενάρη του 2014 η κυβέρνηση αποφάσισε ότι όλοι οι άνεργοι, για να έχουν δικαίωμα επιδότησης, θα πρέπει να προσφέρουν στην κοινωνία, κάνοντας τις καλούμενες εργασίες κοινής ωφέλειας, που σημαίνει να σκουπίζουν τους δρόμους και τα πάρκα. Προκλητικά, η σοσιαλδημοκράτισσα υπ. Εργασίας δήλωσε: «Δεν βλέπω κανένα πρόβλημα ένας άνεργος γιατρός να σκουπίζει τις ακαθαρσίες των σκύλων, αφού απαιτεί επίδομα».

Μονόδρομος για τους εργαζόμενους ο άλλος δρόμος ανάπτυξης

Για όλα αυτά πρέπει να ανοίξει η συζήτηση μπροστά στις εκλογές με τον κάθε άνεργο, τον κάθε εργαζόμενο, το μετανάστη, τον κάθε νέο που υποφέρει από τις συνέπειες της ανεργίας ή από το φόβο της απόλυσης ότι δεν αποτελεί μονόδρομο ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης που έχει συνέπεια οι (επίσημα) άνεργοι στην ΕΕ να έχουν φτάσει τα 27 εκατ. Οτι υπάρχει άλλος δρόμος με ισχυρό ΚΚΕ παντού, για εργατική αντιπολίτευση, για να μπουν εμπόδια, για να ανοίξει δρόμο με λαϊκή συμμαχία για την αποδέσμευση από την ΕΕ, με μονομερή διαγραφή του χρέους, για τη Λαϊκή Εξουσία.

Πάνος Απέργης
ΤΟ Σκανδιναβίας του ΚΚΕ

Με ή χωρίς μνημόνια γονατίζουν το λαό

Με ή χωρίς μνημόνια γονατίζουν το λαό

Μονόδρομος για το λαό η ανατροπή της εξουσίας και της στρατηγικής των μονοπωλίων και της ΕΕ

ΦΡΑΓΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΣ

Οι εκτεταμένες αναδιαρθρώσεις στους νευραλγικούς κλάδους της οικονομίας και της παραγωγής βρίσκονται στο προσκήνιο της αντιλαϊκής πολιτικής, σε μια διαδικασία που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το στόχο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου. Σε αυτήν τη στρατηγική υποτάσσονται, αυτήν υπηρετούν τα διαδοχικά αντιλαϊκά μέτρα, οι ιδιωτικοποιήσεις και οι συμπράξεις, οι παρεμβάσεις του ΟΟΣΑ και των άλλων ιμπεριαλιστικών οργανισμών που οδηγούν στη μεγαλύτερη συγκέντρωση της επιχειρηματικής πίτας και των κερδών, στο πλαίσιο πάντα και των εντεινόμενων ενδοαστικών ανταγωνισμών. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, εντάσσονται και οι «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» στο δημόσιο τομέα, όπως οι μαζικές απολύσεις και τα μοντέλα αξιολόγησης δομών και εργαζομένων με γνώμονα την αντιστοίχιση του κρατικού μηχανισμού στις σύγχρονες και συνεχώς διευρυνόμενες ανάγκες του κεφαλαίου.
Σε αυτήν τη φάση και ενόψει της διαφαινόμενης -σε κάθε περίπτωση αναιμικής- ανάκαμψης, το βάρος πέφτει στα διαρθρωτικού χαρακτήρα αντιλαϊκά μέτρα. Και βέβαια δεν πρόκειται για «μνημονιακές υποχρεώσεις», αλλά για εξέλιξη που είναι αναπότρεπτη στο πλαίσιο των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, χωρίς τις οποίες τα μονοπώλια δε θα ήταν σε θέση να κάνουν ούτε ρούπι παραπέρα.

Ζητούμενο των αναδιαρθρώσεων είναι η ανάκαμψη των καπιταλιστικών κερδών

«Το μείγμα της οικονομικής πολιτικής απαιτεί βελτίωση και κυρίως εμπλουτισμό με νέα μέσα προκειμένου να καταστεί αποτελεσματικότερο. Τα μέσα πολιτικής στο οπλοστάσιο αυτών που διαμορφώνουν και ασκούν πολιτική πρέπει να αυξηθούν, έτσι ώστε να διαθέτουν έναν επαρκή αριθμό μέσων ανάλογο του αριθμού των στόχων που πρέπει να επιτευχθούν», σημειώνεται σε σχετικά πρόσφατη έκθεση του ΙΟΒΕ του ΣΕΒ σχετικά με την αποτίμηση των μακροοικονομικών επιπτώσεων από την «αξιοποίηση της ιδιωτικής περιουσίας του δημοσίου». Στην ίδια μελέτη, που εκπονήθηκε για λογαριασμό του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), επισημαίνεται ότι το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων «δεν έχει μόνο ταμειακό χαρακτήρα, αλλά μαζί με τις άλλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αναμένεται να ενισχύσει άμεσα το ρυθμό ανόδου της οικονομίας».
Το ζητούμενο, επομένως, είναι η ανάκαμψη των καπιταλιστικών κερδών, η οποία προϋποθέτει αλλεπάλληλα μέτρα για τη «διατηρησιμότητα» και την ενίσχυσή τους. Αλλωστε, η μεγάλη γκάμα των διαρθρωτικών μέτρων δεν έχει να κάνει μόνο με τα προγράμματα «δημοσιονομικής προσαρμογής», τις δανειακές συμβάσεις και τα μνημόνια, ούτε με τη διαμόρφωση του κρατικού χρέους και το ύψος των κρατικών εσόδων.
Ολα τα προηγούμενα αποτελούν εξειδίκευση και κλώνους της ίδιας πολιτικής, της ενιαίας στρατηγικής του κεφαλαίου που αντικειμενικά στρέφεται απέναντι στο λαό και το εισόδημά του. Το κάθε επιμέρους μέτρο, ανεξάρτητα από το όποιο μείγμα διαχείρισης, δεν μπορεί να ιδωθεί, πολύ περισσότερο να αντιμετωπιστεί, αποσπασμένο από την πολιτική στην οποία εντάσσεται και υπηρετεί. Η ίδια η ΕΕ, με ή χωρίς «τρόικες», υπηρετεί τις ανάγκες των μονοπωλίων στο πλαίσιο της γενικότερης διαπάλης με τους ανταγωνιστές τους, η οποία εξελίσσεται σε έδαφος απόλυτα εχθρικό για το λαό.
Η συζήτηση γύρω από το μείγμα της πολιτικής έχει βάση σε ό,τι αφορά τα επιμέρους συμφέροντα των διαφορετικών τμημάτων της αστικής τάξης, αλλά σε ό,τι αφορά τους εργαζόμενους και το λαό ισοδυναμεί με πλήρη αποπροσανατολισμό, με το να κοιτά κανείς το δένδρο και να χάνει το δάσος. Η συζήτηση αυτή από το πολιτικό προσωπικό των κομμάτων της αστικής διαχείρισης σκόπιμα συγκαλύπτει τα αίτια της καπιταλιστικής κρίσης, ενώ ταυτόχρονα έρχεται να υπηρετήσει τη διέξοδο από αυτή, σε όφελος των μονοπωλίων και με το λαό τσακισμένο. Στο ίδιο «γήπεδο» εντάσσεται και το μείγμα της πολιτικής που επαγγέλλεται ο ΣΥΡΙΖΑ, αφήνοντας στο απυρόβλητο την αιτία, αθωώνοντας την ΕΕ μαζί και τα ντόπια τμήματα του κεφαλαίου, όπως τους βιομηχάνους του ΣΕΒ, με τους οποίους και συνδιαλέγονται γύρω από το μείγμα της πολιτικής στη «μετά μνημόνιο εποχή».

Το μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων

Στο πεδίο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ξεδιπλώνεται το μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων, γύρω από το οποίο εκδηλώνονται έντονοι ενδοαστικοί ανταγωνισμοί, καθώς και επιχειρηματικές συμπράξεις ντόπιων και ξένων μονοπωλίων. Στόχος η απόσπαση ζωτικού χώρου σε βασικούς και συγκεντρωμένους κλάδους (Ενέργεια, εταιρείες ύδρευσης - αποχέτευσης, υποδομές, λιμάνια, αεροδρόμια, μεταφορικά δίκτυα, μεγάλοι οδικοί άξονες, φιλέτα δημόσιας γης και περιουσίας). Χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι η παρεχόμενη «τεχνογνωσία» από την Ομάδα Δράσης (Task Force) που έχει συγκροτήσει η ΕΕ για την Ελλάδα αφορά τη «διαχείριση γης», καθώς και τους τρόπους «αξιοποίησης» αεροδρομίων, λιμανιών, εταιρείες ύδρευσης, την Ενέργεια (με αιχμή τις ΑΠΕ), τις μεταφορές κ.ά.

• Ηλεκτρική ενέργεια: Το κυβερνητικό σχέδιο «σαλαμοποίησης» της ΔΕΗ, για τη διευκόλυνση της πλήρους ιδιωτικοποίησής της, εκτός από την πώληση της νέας εταιρείας (της λεγόμενης «μικρής ΔΕΗ») έως το 2015, προβλέπει και την πώληση μετοχικού ποσοστού στο υπόλοιπο και μεγαλύτερο κομμάτι της ΔΕΗ εντός του 2016, αλλά και την πώληση του 66% του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), δηλαδή του δικτύου διανομής -μιας υποδομής με τεράστια στρατηγική σημασία- που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Η νέα εταιρεία που θα δημιουργηθεί, η «μικρή ΔΕΗ», θα λάβει ως «προίκα» από την κυβέρνηση, λιγνιτικές, υδροηλεκτρικές και μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο, συνολικής παραγωγικής δυναμικότητας 2.300 MW, 7 ορυχεία λιγνίτη και σχεδόν 2 εκατομμύρια πελάτες, ιδιώτες και επιχειρηματίες, που μέχρι σήμερα προμηθεύονται ρεύμα από τη ΔΕΗ.

Σε αντίθεση με τα όσα λέγονται -από τον ΣΥΡΙΖΑ και όχι μόνο- περί «μνημονιακής υποχρέωσης», στην πραγματικότητα η εξέλιξη αυτή στηρίζεται στη γενική κατεύθυνση της ΕΕ για «απελευθέρωση» της αγοράς Ενέργειας, που προβλέπεται ήδη από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και έχει εξειδικευτεί από το 1992 μέχρι σήμερα με πλήθος οδηγιών της ΕΕ και σχετικών νόμων.
Την ίδια στιγμή, ένα ακόμη διαρθρωτικό μέτρο στον κλάδο της Ενέργειας είναι η προκλητική μείωση των τιμολογίων στις μεγάλες ενεργοβόρες βιομηχανίες, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους. Το βάρος, για άλλη μια φορά, θα μεταφερθεί στα λαϊκά στρώματα, όπως άλλωστε δείχνει ανάγλυφα η πείρα των τελευταίων χρόνων: Την τελευταία πενταετία καταγράφεται αύξηση 50% στα οικιακά τιμολόγια...

• Λιμάνια: Με κράχτη την εφαρμοζόμενη «φιλοεπενδυτική» πολιτική με τη διαμόρφωση καθεστώτος «γαλέρας» για τους εργαζόμενους, η κυβέρνηση προχωρά το σχέδιο εκχώρησης των λιμενικών υποδομών, είτε με την ενιαία παραχώρηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σε κάθε λιμάνι, είτε σε επιμέρους τμήματα και, όπως σημείωνε σε ανακοίνωσή του το ΤΑΙΠΕΔ, σε «συνάρτηση της συνολικής στρατηγικής αξιοποίησης, του επιδιωκόμενου βαθμού ανταγωνιστικότητας και του επενδυτικού ενδιαφέροντος, που θα εκδηλωθεί». Πέρα από τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ, για πεσκέσι στους «επενδυτές» ετοιμάζουν και τα λιμάνια: Πάτρας, Ηγουμενίτσας, Βόλου, Καβάλας, Ραφήνας, Αλεξανδρούπολης, Ηρακλείου, Ελευσίνας, Λαυρίου, Κέρκυρας κ. ά. Οπως είναι αναμενόμενο, γύρω από την ιδιωτικοποίηση τέτοιας στρατηγικής σημασίας υποδομών, αναπτύσσεται ένας τεράστιος επιχειρηματικός πόλεμος (όπως π.χ. φαίνεται με τα συγκρουόμενα συμφέροντα στο λιμάνι του Πειραιά), με παράλληλη προσπάθεια τμήματα του κεφαλαίου που παίρνουν μέρος σε αυτήν τη διαμάχη να ντύνονται με φιλολαϊκή προβιά, με την απαραίτητη συνδρομή των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ (βλέπε π.χ. την προβολή τμημάτων του κεφαλαίου, όπως των ακτοπλόων εφοπλιστών, ως «παραγωγικών δυνάμεων» που είναι τάχα «εν δυνάμει σύμμαχοι» των εργαζομένων ενάντια στο ξεπούλημα των λιμανιών...).
• Αεροδρόμια: Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται η έγκριση της διαδικασίας και των όρων επιχειρηματικής αξιοποίησης για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, διαχείρισης και εκμετάλλευσης για 22 αεροδρόμια και για 4 τουριστικά λιμάνια της χώρας, τα οποία χωρίζονται σε ομάδες και παραδίδονται σε πακέτα ή μεμονωμένα στους ιδιώτες, για περίοδο μέχρι και 40 χρόνια. Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει τα αεροδρόμια Θεσσαλονίκης, Κέρκυρας, Χανίων, Κεφαλονιάς, Ζακύνθου, Ακτίου, Καβάλας και, προαιρετικά, ανάλογα με τις προτιμήσεις που θα δείξουν τα μονοπώλια, μέχρι 3 από τα 4 αεροδρόμια Αλεξανδρούπολης, Αράξου, Καλαμάτας και Νέας Αγχιάλου. Στη δεύτερη ομάδα, περιλαμβάνονται τα αεροδρόμια Ρόδου, Κω, Σάμου, Μυτιλήνης, Μυκόνου, Σαντορίνης και Σκιάθου και προαιρετικά μέχρι 3 από τα αεροδρόμια Λήμνου, Χίου, Καρπάθου, Νέας Αγχιάλου.
• Δημόσια Διοίκηση: Διαμορφώνεται το μόνιμο καθεστώς αξιολόγησης κρατικών φορέων, υπηρεσιών και υπαλλήλων στο στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα, ενώ στις «βασικές αναμενόμενες εξελίξεις» συγκαταλέγεται η «έγκριση διετούς στρατηγικής διοικητικής μεταρρύθμισης, η οποία θα περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη στρατηγική στον τομέα των ανθρωπίνων πόρων». Αυτή η προοπτική σημαίνει οριστική κατάργηση της μονιμότητας, απολύσεις και αντεργατικές εργασιακές σχέσεις στο Δημόσιο. Σε ό,τι αφορά τις «μεταρρυθμίσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο», σημειώνουν ότι θα «ακολουθήσει σύντομα η υποβολή αναλυτικών προτάσεων για σχέδιο δράσης». Το σχέδιο εκπορεύεται σε συνεργασία με την Ομάδα Δράσης της ΕΕ, πάντα στο πλαίσιο της γενικότερης αξιολόγησης των δομών και των παρεχόμενων υπηρεσιών, με γνώμονα τις ανάγκες αναπαραγωγής του κεφαλαίου και τη διάνοιξη νέων πεδίων κερδοφορίας για τα μονοπώλια.

Απέναντι στη στρατηγική της ΕΕ και του κεφαλαίου, όπως και αν αυτή εξειδικεύεται σε κάθε φάση, με μνημόνια και τρόικες ή με πολυετή δημοσιονομικά πλαίσια και μηχανισμούς ενισχυμένης και μόνιμης εποπτείας, για το λαό υπάρχει ο άλλος δρόμος ανάπτυξης, που περνάει από την ανατροπή της δικτατορίας των μονοπωλίων, με εργατική - λαϊκή εξουσία, με κεντρικό σχεδιασμό, για την αξιοποίηση όλων των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας και το λαό ιδιοκτήτη του πλούτου που παράγει. Εξέλιξη που απαιτεί οργάνωση και πάλη ενάντια σ' αυτά τα μέτρα και την πολιτική που τα εφαρμόζει, σε συνδυασμό με την πάλη για αποδέσμευση από την ΕΕ και τη μονομερή διαγραφή του χρέους.

Α. Σ.

Παλεύουμε για την ανασύνταξη του κινήματος, σε ρήξη με τις αντιλαϊκές πολιτικές, τις στρατηγικές της ΕΕ και τα μονοπώλια

Παλεύουμε για την ανασύνταξη του κινήματος, σε ρήξη με τις αντιλαϊκές πολιτικές, τις στρατηγικές της ΕΕ και τα μονοπώλια

Φέτος, συμπληρώνονται 15 χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΜΕ. Το ΠΑΜΕ το γέννησε η ανάγκη της ανασύνταξης του συνδικαλιστικού κινήματος. Για ένα κίνημα ικανό να απαντήσει στην ολομέτωπη και γενικευμένη επίθεση. Αλλά και ικανό να παλεύει με γραμμή πάλης και συμμαχιών κίνημα που δε θα περιορίζεται μόνο στην αντιμετώπιση των συνεπειών, αλλά θα παλεύει στην προοπτική για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών της εργατικής τάξης, ζήτημα που προϋποθέτει γραμμή ρήξης και ανατροπής με τα μονοπώλια, τα κόμματα και τους μηχανισμούς που τα υπηρετούν, πάλη για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Από τη σκοπιά αυτή, οι δυνάμεις που συγκροτούν το ΠΑΜΕ έθεσαν το ζήτημα πριν από 15 χρόνια της αλλαγής των συσχετισμών και της απαλλαγής του συνδικαλιστικού κινήματος από τον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό, από τις δυνάμεις της υποταγής του συνδικαλιστικού κινήματος στα συμφέροντα του κεφαλαίου.
Δεκαπέντε χρόνια το ΠΑΜΕ, ως ταξικός πόλος, έδωσε πολλές μικρές και μεγάλες μάχες για τα δικαιώματα και τις ανάγκες της εργατικής τάξης. Ετσι, καταξιώθηκε στις συνειδήσεις εκατοντάδων χιλιάδων εργατοϋπαλλήλων, Ελλήνων και μεταναστών, νέων και γυναικών. Ανθρώπων που γνώρισαν τη δράση του ΠΑΜΕ μέσα από το ταξικό τους συνδικάτο, την Επιτροπή Αγώνα στη δουλειά τους, το συνάδελφο συνδικαλιστή στο εργοστάσιο, τον εργάτη στο διπλανό πόστο που έκανε το βήμα και βγήκε μπροστά.

Με την πρωτοβουλία του ΠΑΜΕ αναπτύχθηκαν αγώνες και αντιστάσεις στους κλάδους, στις γειτονιές, στα εργοστάσια, πανεργατικοί, που παρεμπόδισαν προσωρινά ή καθυστέρησαν αντιλαϊκά μέτρα. Στα χρόνια αυτά δέχτηκε σφοδρή επίθεση, προβοκάτσιες, συκοφαντίες, χτυπήματα, όμως δεν υπέκυψε, άντεξε. Εδωσε πνοή και ζωντάνια στο εργατικό κίνημα, έβαλε στη μάχη περισσότερους εργάτες και εργάτριες, απέδειξε ότι υπάρχει προοπτική, υπάρχει διέξοδος.
Οι Ομοσπονδίες, τα Εργατικά Κέντρα, τα Συνδικάτα, τα αγωνιστικά ψηφοδέλτια, οι συνδικαλιστές και οι εργαζόμενοι που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ είναι αποφασισμένοι να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους για να απαλλαγεί το συνδικαλιστικό κίνημα από τη σαπίλα και τον εκφυλισμό. Η πείρα δείχνει ότι ο πόλεμος με την εργοδοσία και το αστικό κράτος, με το μηχανισμό του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού και τη μεταμόρφωσή του σε νέο, είναι σκληρός και σ' αυτήν τη μάχη καλούμε κάθε εργαζόμενο, κάθε τίμιο συνδικαλιστή, να συμβάλει μαζί μας στην προσπάθεια να απαλλάξουμε την εργατική τάξη από το βραχνά αυτό.
Επιβάλλεται να ξεκαθαρίσουμε το ζήτημα, γιατί το περιεχόμενο και η κατεύθυνση της ανασύνταξης ήταν και είναι αντικείμενο οξύτατης αντιπαράθεσης. Η εμφάνιση του ΠΑΜΕ πριν από 15 χρόνια συγκέντρωσε τα πυρά ενός βρώμικου πολέμου, με πρωταγωνιστές τα συνεταιράκια ΠΑΣΚΕ - Αυτόνομης Παρέμβασης, ότι διασπάει το συνδικαλιστικό κίνημα. Τώρα, που φάνηκε ακόμα πιο καθαρά πόσο δίκιο είχε το ΠΑΜΕ, άλλαξαν τροπάρι.
Με το σύνθημα της ανασύνταξης, δυνάμεις του συνδικαλιστικού κινήματος, που έχουν μεγάλες ευθύνες για τη σαπίλα και τα εκφυλιστικά φαινόμενα που έχουν απλωθεί στις γραμμές του και συσπειρώνονται στην Αυτόνομη Παρέμβαση (ΑΠ), επιδιώκουν να νοθεύσουν το περιεχόμενο της ανασύνταξης, να εμποδίσουν το ξεκαθάρισμα από τους εγκάθετους της εργοδοσίας και τους υποστηρικτές των στρατηγικών της ΕΕ.

Η ΑΠ συσπειρώνει ρεφορμιστικές δυνάμεις κυρίως, η γραμμή της είναι εγκλωβισμένη στην κυβερνητική αλλαγή, στον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης και στον αποπροσανατολισμό της αλλαγής από τα πάνω και από τα μέσα της ΕΕ. Δεν εγγυάται ούτε την ανάπτυξη του κινήματος, ούτε καν την ανάκτηση των απωλειών λόγω κρίσης και μνημονίων. Αποδεικνύεται ότι ο διαχωρισμός μνημόνιο - αντιμνημόνιο είναι κάλπικος και αταξικός. Επιπλέον, λόγω της φύσης της, ρέπει στη συνεργασία και το συμβιβασμό με την εργοδοσία, με τμήματα του κεφαλαίου, που πιέζουν για νέα προνόμια και ενισχύσεις για την ανάκαμψη της πραγματικής οικονομίας, όπως λένε.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την ίδια στιγμή που σηκώνουν τη σημαία της ανασύνταξης είναι πρωταγωνιστές έντονων εκφυλιστικών φαινομένων. Δεν είναι τυχαίο ότι τα εκφυλιστικά φαινόμενα είναι κυρίως στις πρώην κρατικές επιχειρήσεις και στο Δημόσιο, στο χώρο της Παιδείας και της Υγείας, εκεί που άνθισε ο κυβερνητικός συνδικαλισμός, ιδιαίτερα με τη μορφή του ρεφορμισμού, η ρουσφετολογία, η συνδικαλιστική γραφειοκρατία.
Ούτε τυχαίο είναι ότι σε αυτούς τους χώρους αναπτύσσονται και με όλες τις μορφές οι συγκλίσεις και οι κουμπαριές ανάμεσα στην ΑΠ, την ΠΑΣΚΕ, τη ΔΑΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε, να ανατρέψουμε τα σχέδιά τους, αν δεν υποτιμήσουμε τον κίνδυνο, αν δουλέψουμε συντονισμένα με στοχοπροσήλωση στο καθήκον της αποκάλυψής τους, στην απαξίωσή τους μέσα στην εργατική τάξη.

Ενότητα δράσης στην κατεύθυνση της αντεπίθεσης

Το ΠΑΜΕ και όλα τα συνδικάτα που είναι στη δύναμή του και εκεί που είμαστε μειοψηφία να σηκώσουμε ακόμα πιο ολοκληρωμένα και επιθετικά το περιεχόμενο της ενότητας της εργατικής τάξης. Απέναντι στην εργοδοσία, στην ταξική συμφιλίωση, στον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό. Κίνημα αποφασισμένο απέναντι στην ΕΕ, στα μονοπώλια, για άλλο δρόμο ανάπτυξης. Να πείσουμε τους εργαζόμενους ότι η μετακίνηση από την ΠΑΣΚΕ και τη ΔΑΚΕ προς την Αυτόνομη Παρέμβαση δεν είναι βήμα στη σωστή κατεύθυνση, δε βοηθάει το εργατικό κίνημα και τους στόχους του. Αποτελεί επιζήμια επιλογή, ενίσχυση των αυταπατών του μικρότερου κακού, ενίσχυση της ζημιογόνας γραμμής της ταξικής συνεργασίας. Σε κάθε κλάδο, σε κάθε σωματείο να έχουμε συγκεκριμένο σχέδιο για την αντιμετώπισή τους.
Βεβαίως, η ενότητα δράσης όλης της εργατικής τάξης δεν είναι εύκολη υπόθεση στις συνθήκες του καπιταλισμού, όμως αναφερόμαστε σε όσο γίνεται μεγαλύτερο μέρος της εργατικής τάξης να δρα ενιαία. Αυτό σήμερα δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο και μόνο γύρω από ορισμένα κοινά προβλήματα, αιτήματα, απαιτεί ενότητα δράσης στην κατεύθυνση της αντεπίθεσης εναντίον της στρατηγικής του κεφαλαίου, των μονοπωλίων, της κυβέρνησης διαχείρισης, της καπιταλιστικής εργοδοσίας, εναντίον του μονόδρομου της ΕΕ.
Ενότητα δράσης που απαντά στην πολιτική διάσπασης που ακολουθεί το σύστημα που άλλοτε μεν διαχώριζε με βάση επιλεκτικές παροχές, σήμερα με τον εκφοβισμό, τον τρόμο της ανεργίας, την ανταγωνιστικότητα, την αξιολόγηση, τη συκοφαντία, τις διαιρέσεις με βάση τις εργασιακές σχέσεις. Το όλοι για έναν κι ένας για όλους πρέπει να πάρει σάρκα και οστά.
Αυτό δε σημαίνει ότι εγκαταλείπονται τα κλαδικά ή ειδικά προβλήματα, κάθε άλλο, η ενότητα όμως είναι όπλο σήμερα του κινήματος για σχετική μικρότερη ή μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Η ενότητα της εργατικής τάξης είναι όρος για την Κοινωνική Συμμαχία.
Το ΠΑΜΕ, με το Κάλεσμα της εργατικής τάξης και άλλα ντοκουμέντα, έχουμε ξεκαθαρίσει ποιο είναι το ουσιαστικό περιεχόμενο της ανασύνταξης. Με τις θέσεις αυτές δώσαμε μεγάλες μάχες και ανοίξαμε νέους δρόμους κόντρα σε πολλές δυσκολίες. Δεν έχουμε όμως καταφέρει ακόμα να δουλεύουν όλες οι δυνάμεις που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ με την ίδια σταθερότητα, με τον ίδιο σχεδιασμό, με συγκεκριμένους στόχους. Να μελετούμε συνεχώς τα βήματα που κάνουμε, να εδραιώνουμε τις θέσεις που κατακτάμε, να εμπλουτίζουμε την πείρα μας.
Επομένως, για να αντιμετωπίσουμε τις νέες δυσκολίες, τις δικές μας αδυναμίες και καθυστερήσεις και να δώσουμε μια νέα δυναμική στην πάλη για την ανασύνταξη, πρέπει να ξαναδούμε καλύτερα ορισμένα ζητήματα.
Από την άποψη της ουσίας, η πάλη για την ανασύνταξη συνδέεται και υπηρετεί έναν πολύ συγκεκριμένο στόχο: Κίνημα ταξικό, ριζωμένο στα εργοστάσια, στους τόπους δουλειάς, στην ανάπτυξη της ταξικής συνείδησης και της πείρας της εργατικής τάξης και των λαϊκών μαζών, στην οργάνωση και προετοιμασία της εργατικής τάξης πάνω στο έδαφος των σύγχρονων αναγκών της, για άλλο δρόμο ανάπτυξης, για ανατροπές σε επίπεδο οικονομίας κι εξουσίας.
Μόνο ένα κίνημα που παλεύει γι' αυτήν την προοπτική μπορεί να έχει κατακτήσεις και επιτυχίες. Αυτό το κίνημα τρέμει η καπιταλιστική εργοδοσία. Για αυτό έριξε πάνω του τη Χρυσή Αυγή και τη χρησιμοποιεί ως δύναμη κρούσης, όπως επίσης το μηχανισμό που αξιοποιούσε στις πλατείες των αγανακτισμένων.
Η ανασύνταξη δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς ρήξεις και συγκρούσεις με τις αντιλαϊκές πολιτικές και το κράτος, με τις στρατηγικές της ΕΕ, με τους μονοπωλιακούς ομίλους και τους μηχανισμούς τους. Δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς συνεχείς ανατροπές στους συσχετισμούς δύναμης και την εκδίωξη από τα Συνδικάτα των εγκάθετων της εργοδοσίας.
Δεν μπορεί να προχωρήσει αυθόρμητα, αποσπασματικά, χωρίς ενιαία γραμμή πάλης, με σχεδιασμένη δράση, που θα εξειδικεύεται σε κάθε κλάδο, σωματείο, τόπο δουλειάς, κατά ηλικία, με έμφαση στις ηλικίες 30 - 40, ανέργους, εργαζόμενους με ελαστικές σχέσεις, γυναίκες. Δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς συγκρούσεις με αδυναμίες, συνήθειες και πρακτικές που εμποδίζουν την ανασύνταξη. Δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς κεντρικές πρωτοβουλίες και ειδικές κατά κλάδο και κατά περιοχή συνδυασμένα. Σε αυτόν το δρόμο βαδίζουμε, συγκεντρώνουμε δυνάμεις, έχουμε επιτυχίες.
Μπορούμε και επιβάλλεται σε αυτήν την κατεύθυνση να συντονίσουμε καλύτερα όλες μας τις δυνάμεις, αλλά και να συναντήσουμε νέες δυνάμεις σε αυτόν τον αγώνα. Καθοριστικά ζητήματα που θα κρίνουν την πορεία της ανασύνταξης και της αναμέτρησης με το νέο «δούρειο ίππο» της ταξικής συνεργασίας είναι η δραστική βελτίωση, ως και αλλαγή στάσης, Ομοσπονδιών, Εργατικών Κέντρων, των Γραμματειών του ΠΑΜΕ στους κλάδους, στις περιοχές στη λειτουργία των πρωτοβάθμιων Σωματείων και η προσέλκυση στη δράση τους μαζικά της νεολαίας, των ανέργων, των μεταναστών και των γυναικών.

Η παρέμβαση στους νέους εργαζόμενους

Ορος για την ανασύνταξη και αναζωογόνηση του εργατικού κινήματος αποτελεί η δουλειά, η επαφή και η παρέμβασή μας στη νέα βάρδια των εργαζομένων. Η ανανέωση των γραμμών των Σωματείων θα προέλθει από νέες δυνάμεις, κυρίως νέους ανθρώπους σε ηλικία που εργάζονται κάτω από πλήθος εργασιακών σχέσεων, χωρίς δικαιώματα. Είναι το τμήμα της εργατικής τάξης που εργάζεται με τους χειρότερους όρους, με ακόμη χαμηλότερους μισθούς. Συντριπτικό κομμάτι βρίσκεται στην ανεργία, δουλεύει ανασφάλιστο ή με μπλοκάκι, στα κακοπληρωμένα προγράμματα απασχόλησης για 5 και 6 μήνες.
Είναι ζήτημα κομβικής σημασίας, πρώτα και κύρια τα πρωτοβάθμια Σωματεία να αποκτήσουν τη μέγιστη εξειδίκευση στις σημερινές συνθήκες, να προσαρμόσουν τη δράση τους με τέτοιο τρόπο που να απαντούν ακριβώς πάνω στις αγωνίες και τους προβληματισμούς της εργατικής οικογένειας, των νέων εργαζομένων και ανέργων.
Η εμπειρία από την παρέμβασή μας στους νέους εργάτες αναδεικνύει το μπέρδεμα, τη σύγχυση και τις αντιφάσεις που συνυπάρχουν στη συνείδησή τους. Εχοντας ως βάση πως το συντριπτικό κομμάτι των νέων εργατών παραμένει ασυνδικάλιστο, μένοντας μακριά από συλλογικές διαδικασίες, δεν έχει πείρα από το πώς αποσπάστηκαν κατακτήσεις, είναι φυσιολογικό να συνυπάρχει η αγανάκτηση μαζί με το κούμπωμα, αγωνιστικότητα, αλλά και τη δυσπιστία στην αποτελεσματικότητα των αγώνων.
Η δουλειά στη νέα βάρδια δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πέρα από σημαντικά βήματα που έχουν πραγματοποιηθεί σε αρκετούς κλάδους και Σωματεία, σε πρωτοβουλίες γύρω από το θέμα της ανεργίας, φανερώνονται οι δυσκολίες, αλλά και οι αδυναμίες μας. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τις υποτιμήσουμε ή να κρυφτούμε πίσω από αυτές. Απαιτείται καλύτερη μελέτη ανά κλάδο και ανά μεγάλο χώρο δουλειάς, στο πώς ζει, πώς εργάζεται το κομμάτι των νέων εργαζομένων.
Χρειάζεται να στρέψουμε την προσοχή, να ιεραρχήσουμε τη δουλειά μας σε νέους εργάτες που συμμετέχουν σε απεργίες και σε πρωτοβουλίες με αυξομειώσεις, παίρνουν μέρος σε αρχαιρεσίες των Σωματείων, αλλά δεν μπαίνουν σε κίνηση. Δεν επιτρέπεται στις σημερινές συνθήκες να υπάρχει Διοικητικό Συμβούλιο που να μη γνωρίζει τις αγωνίες και τα αδιέξοδα των νέων του κλάδου, να μην ασχολείται με αυτά.
Αυτό σημαίνει εμπλουτισμένο σχέδιο δράσης και επαφής με τμήματα εργαζομένων που στη μεγάλη τους πλειοψηφία είναι ασυνδικάλιστα. Το κάθε Σωματείο πρέπει στο χώρο του να επεξεργάζεται σχέδιο που θα πιάνει τις νέες εργασιακές σχέσεις, τα προσωρινά 5άμηνα απασχόλησης, τη διείσδυση των δουλεμπορικών γραφείων, των ΜΚΟ και των ΚΕΚ.
Βασικός στόχος προς κατάκτηση πρέπει να είναι το κάθε σωματείο να μπορεί να αντιλαμβάνεται από τη σκοπιά της νεολαίας τα τεράστια προβλήματα που υψώνονται μπροστά της. Να μπαίνει στη θέση της εργατικής - λαϊκής οικογένειας, να νιώθει την πίεση που απλώνεται γενικευμένα για το μέλλον των παιδιών της στη μόρφωση, στη δουλειά, στον αθλητισμό και τον πολιτισμό, στον ελεύθερο χρόνο. Να κατανοεί την αγωνία και τη δυσκολία που υπάρχει στα νέα ζευγάρια για να κάνουν οικογένεια, την αγωνία των νέων γονιών για τους Παιδικούς Σταθμούς και να δίνει διέξοδο, να γίνεται αυτό το άγχος δράση και αιτήματα. Να μπαίνει στη θέση των νέων ανέργων, στο καθημερινό τους τρέξιμο στις ουρές του ΟΑΕΔ, στην κακοπληρωμένη πρακτική και εκμετάλλευση των σπουδαστών - μαθητών.
Ο σταθερός προσανατολισμός για την ισχυροποίηση του ταξικού πόλου παραμένει η δουλειά κατά κλάδο. Εδώ είναι που θα κριθεί ο αγώνας για την αλλαγή του συσχετισμού δύναμης, αλλά και για τη γενικότερη ανασύνταξη του εργατικού κινήματος για την ανάπτυξη της λαϊκής συμμαχίας. Αυτός ο προσανατολισμός πρέπει να εξασφαλίζεται στην πράξη.
Παλεύουμε για ζωντανά σωματεία, που θα κατακτούν και θα βελτιώνουν συνεχώς τη συλλογική λειτουργία. Οι σύνθετες εξελίξεις, τα σοβαρά προβλήματα, οι απαιτήσεις που γεννιούνται δεν αντιμετωπίζονται στο πόδι, πρόχειρα και ευκαιριακά. Το Διοικητικό Συμβούλιο πρέπει να είναι χώρος ουσιαστικής συζήτησης των εξελίξεων, μελέτης των εμπειριών, ιδεολογικής - πολιτικής διαπάλης. Χώρος επεξεργασίας της τακτικής, σχεδιασμού της δράσης, εξέτασης των αποτελεσμάτων της πάλης.
Πολύ περισσότερες είναι οι απαιτήσεις των Γενικών Συνελεύσεων, ώστε ο απολογισμός, ο προγραμματισμός να αποκτούν ουσιαστικό περιεχόμενο, να φέρνουν τη σφραγίδα του συλλογικού προβληματισμού, της συλλογικής σκέψης και εμπειρίας από τους χώρους δουλειάς, από τις εξελίξεις στους κλάδους.
Μέσα στη Γενική Συνέλευση πρέπει να γίνει συζήτηση για τα αιτήματα, το διεκδικητικό πλαίσιο. Να πραγματοποιούνται έκτακτες συνελεύσεις, συσκέψεις για καυτά θέματα τα οποία απασχολούν τους εργαζόμενους, να αξιοποιείται κάθε συλλογική μορφή που βοηθάει το μέλος του σωματείου να βλέπει τη χρησιμότητα της παρουσίας του, να αισθάνεται ότι έβαλε ένα λιθάρι στη συλλογική προσπάθεια, να παίρνει δύναμη για τη συνέχιση του αγώνα. Ολα αυτά έχουν σήμερα πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις. Η ανεργία, η εργοδοτική τρομοκρατία, οι αλλαγές στα ωράρια, στις συνθήκες δουλειάς είναι πρόσθετες δυσκολίες που πρέπει πολύ καλά να υπολογίζουμε.

Μέτωπα πάλης και ορισμένα συμπεράσματα από τους αγώνες

Είμαστε υποχρεωμένοι να υπολογίζουμε πολύ καλά στο σχεδιασμό της δράσης τις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί ή είναι σε εξέλιξη, τόσο σε επίπεδο οικονομίας, όσο και πολιτικών εξελίξεων.
Στο επίπεδο της οικονομίας, οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις και προ κρίσης, αλλά και μέσα στην κρίση, έχουν φέρει τα πάνω κάτω στη ζωή της εργατικής και λαϊκής οικογένειας. Η μαζική ανεργία, οι μεγάλες ανατροπές στις λίγο - πολύ σταθερές εργασιακές σχέσεις, στους μισθούς και τα μεροκάματα, οι μαζικές απολύσεις, οι ιδιωτικοποιήσεις, το κλείσιμο χιλιάδων μικρομάγαζων, κ.ά., δεν είναι προσωρινά φαινόμενα. Δεν είναι, επίσης, αποτελέσματα λαθεμένων πολιτικών από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ - ΝΔ ή των μνημονίων, όπως ισχυρίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ και άλλες δυνάμεις. Είναι τα αναπόφευκτα αποτελέσματα του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης και των προσαρμογών στις πολιτικές της ΕΕ.
Σε πολιτικό επίπεδο είναι σε εξέλιξη ο σχεδιασμός για την αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος με στόχο την ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας και κερδοφορίας και του εγκλωβισμού του λαού στις αυταπάτες ότι μπορεί να υπάρξει καλύτερη πολιτική στο πλαίσιο του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης και της ΕΕ.
Χρειάζεται πιο στοχευμένη πάλη για την υπεράσπιση της ζωής και του βιοτικού επιπέδου των εργατικών και λαϊκών οικογενειών από τη μαζική φτώχεια και την εξαθλίωση με μαζικούς αγώνες, συντονισμένους, με αλληλεγγύη, με κριτήριο όμως και γραμμή πάλης τις σύγχρονες ανάγκες που απορρέουν από την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και όχι με τα κριτήρια των καπιταλιστών και των απολογητών τους που οδηγούν συνεχώς σε υποβάθμιση των λαϊκών αναγκών στα ελάχιστα. Παράλληλα, χρειάζεται πιο στοχευμένη πάλη για την άνοδο του επιπέδου ταξικής συνειδητοποίησης και οργάνωσης, για να ωριμάζουν οι συνθήκες όπου η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της θα διεκδικήσουν την εξουσία.
Τι πρόβλημα είμαστε υποχρεωμένοι να αντιμετωπίζουμε καθημερινά; Οτι το σημερινό επίπεδο του κινήματος, και κυρίως η επιδείνωση της φτώχειας, της ανεργίας, ο συσχετισμός δυνάμεων, μας υποχρεώνει να οργανώνουμε την πάλη με αιτήματα που ανακόπτουν τον κατήφορο, προσφέρουν έσω κάποια μικρή ανακούφιση, από την άλλη όμως μερικά είναι εντελώς τεχνητό κι αναχρονιστικό να περιμένεις ότι μπορεί να φρενάρεις τα πράγματα χωρίς να πατήσεις το γκάζι της αντεπίθεσης.
Και αντεπίθεση σημαίνει κατεύθυνση και αιτήματα ριζικής ανατροπής και ικανοποίησης σύγχρονων αναγκών που μπορούν να εκπληρωθούν με βάση τις αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας, την πρόοδο της επιστήμης, κ.λπ. Το ΠΑΜΕ δε σνομπάρει τη μερική ανακούφιση, αλλά είναι εξωπραγματικός αυτός ο διαχωρισμός ανάμεσα στην ανακοπή του κατήφορου και στη διεκδίκηση λύσης.
Οι εργαζόμενοι πρέπει να ξέρουν σήμερα προς τα πού να τραβήξουν, πού θέλουν να πάνε και σε αυτήν τη βάση να ιεραρχούν και τα άμεσα αιτήματα. Αυτή η τοποθέτηση χρειάζεται να καλλιεργείται και να αναπτύσσεται και σε σχέση με την προπαγάνδα των άλλων παρατάξεων και τη λογική της ΑΠ, που υπόσχεται είτε μια ανάπτυξη που τάχα θα βελτιώσει τη ζωή, είτε αποκατάσταση απωλειών. Αλλωστε, ο ΣΥΡΙΖΑ, άρα και η ΑΠ, πέρα από τον κατώτατο μισθό και αυτό με όρους, δεν υπόσχεται τίποτε άλλο. Ούτε τις απώλειες από το 2010 και μετά.
«Χωρίς εσένα γρανάζι δε γυρνά, εργάτη μπορείς χωρίς αφεντικά», πρέπει να γίνει το πραγματικό έμβλημα του σύγχρονου εργατικού κινήματος.
Στο πλαίσιο αυτό, για το επόμενο διάστημα σχεδιάζουμε και προετοιμαζόμαστε για τα παρακάτω μέτωπα πάλης:

• Προστασία των ανέργων και πάλη για την εξάλειψη της ανεργίας μέσα από άλλο δρόμο ανάπτυξης.
• Αγώνας για την Υγεία της εργατικής και λαϊκής οικογένειας, για το δικαίωμα στη δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και Πρόνοια και αδιάλλακτη πάλη για την κατάργηση του αίσχους της εμπορευματοποίησης των αναγκών του λαού.
• Μέτωπο πάλης για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας.
• Οι ιδιωτικοποιήσεις.

ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ Η «ευρηματικότητα» μιας παλιάς μάστιγας

ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ

Η «ευρηματικότητα» μιας παλιάς μάστιγας

Οι περισσότεροι άνθρωποι στις λεγόμενες ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες είχαν μάθει είτε να αγνοούν εντελώς είτε να θεωρούν τη φυματίωση ως παλιό νικημένο εχθρό της ανθρώπινης υγείας. Από τους προϊστορικούς χρόνους (πρόσφατες γενετικές αναλύσεις συμπεραίνουν ότι το μικρόβιο της φυματίωσης πρωτοεμφανίστηκε πριν από 60-70.000 χρόνια), αυτή η επίμονη βακτηριακή λοίμωξη κατέφαγε τα κορμιά αμέτρητων εκατομμυρίων, γεμίζοντας τα πνευμόνια τους με ματωμένα πτύελα. Καθώς η φυματίωση εξαπλωνόταν στο πέρασμα των αιώνων, συνέχιζε να σκοτώνει αδιακρίτως πλούσιους και φτωχούς (περισσότερο τους φτωχούς λόγω των συνθηκών διαβίωσής τους). Στην αρχή του 20ου αιώνα, οι καμπάνιες ενημέρωσης για τη βελτίωση της δημόσιας υγείας, η άνοδος του βιοτικού επιπέδου και τελικά τα αντιβιοτικά και ένα μέτρια αποτελεσματικό εμβόλιο, έκαναν τη φυματίωση φάντασμα του παλιού φοβερού εαυτού της.
Αν και το 2011 αρρώστησαν από φυματίωση περίπου 9 εκατομμύρια άνθρωποι, από τους οποίους 1,4 εκατομμύρια πέθαναν (κυρίως στις πιο φτωχές περιοχές του κόσμου), το ποσοστό θνησιμότητας είχε πέσει περίπου κατά το ένα τρίτο σε σχέση με το 1990. Ομως το μέλλον κάθε άλλο παρά προδιαγράφεται ρόδινο. Ενας παράγοντας είναι φυσικά η καπιταλιστική κρίση, που εξαιτίας της εξαθλίωσης μεγάλου μέρους των λαών των «ανεπτυγμένων» χωρών, προκαλεί θύματα και μέσω της φυματίωσης, με αύξηση των κρουσμάτων ασθένειας από τη νόσο. Σχεδόν το ένα τρίτο των ανθρώπων, δηλαδή περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια, είναι μολυσμένο με το μυκοβακτήριο της φυματίωσης, όμως μόνο 5-10% εκδηλώνει την ασθένεια κατά τη διάρκεια της ζωής του, καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα των περισσότερων ανθρώπων μπορεί να κρατάει υπό έλεγχο τον παθογόνο μικροοργανισμό, δίχως να εκδηλώνονται συμπτώματα και δίχως να είναι μεταδοτικός.

Επικίνδυνη κατεύθυνση

Νέες γενετικές έρευνες δείχνουν ότι το μυκοβακτήριο της φυματίωσης μπορεί να οδεύει ήδη προς ανθεκτικότερες πιο θανατηφόρες παραλλαγές του και αυτό όχι μόνο επειδή κάποια στελέχη του έχουν αποκτήσει αντοχή απέναντι στα τυπικά αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της φυματίωσης. Μια διαρκώς αυξανόμενη μερίδα ερευνητών θεωρεί ότι το μυκοβακτήριο της φυματίωσης έχει εξελιχθεί προς μια αναπάντεχη και εξαιρετικά επικίνδυνη κατεύθυνση. Οπως διαπίστωσαν, από τις εφτά οικογένειες γενετικά συγγενών στελεχών, η μία (ομάδα του Πεκίνου) είναι εξαιρετικά θανατηφόρα, με προδιαγραφές ανάπτυξης πολυανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά και πολύ εύκολο να μεταδοθεί στο σημερινό πυκνοκατοικημένο και διασυνδεδεμένο κόσμο.
Οι ερευνητές ανησυχούν παράλληλα ότι οι σημερινές προσεγγίσεις στη θεραπεία της φυματίωσης και το μοναδικό, περιορισμένης αποτελεσματικότητας, εμβόλιο μπορεί τελικά να βοηθούν το βακτήριο να γίνει ακόμα πιο ατίθασο. Οι κλινικοί γιατροί γνωρίζουν εδώ και πολύ καιρό, ότι η μη ολοκλήρωση της θεραπείας μπορεί να δημιουργήσει στελέχη ανθεκτικά στα βακτήρια. Τώρα όμως γίνεται αντιληπτό, ότι ακόμα και θεραπείες που ολοκληρώθηκαν με επιτυχία μπορεί να είναι προβληματικές, αν αυτό που πετυχαίνουν είναι να ξεριζώνουν τις πιο ήπιες, με πιο αργό ρυθμό αναπτυσσόμενες ομάδες μυκοβακτηρίων. Κάτι τέτοιο ουσιαστικά θα επέτρεπε στις πιο επιθετικές και γρήγορα διαδιδόμενες βακτηριακές οικογένειες να αποκτήσουν πληθυσμιακό πλεονέκτημα μεταξύ των βακτηρίων της φυματίωσης.

Η σχέση με τις συνθήκες ζωής

Παραπέρα, οι προσπάθειες να αναπτυχθούν νέες θεραπείες και διαγνωστικά τεστ μπορεί να είναι προδιαγεγραμμένο να αποτύχουν, αν τα στελέχη που μπαίνουν στο στόχαστρο δεν είναι τα πιο μεταδοτικά, εκείνα που διαδίδονται σε ολόκληρο τον πλανήτη. Αν αυτοί οι φόβοι αποδειχτούν βάσιμοι, τότε ενδέχεται στο μέλλον οι ρυθμοί εκδήλωσης φυματίωσης να αρχίσουν να αυξάνονται και πάλι, η ασθένεια να γίνει ακόμα δυσκολότερο να θεραπευτεί και να διαδοθεί ευρέως και σε πληθυσμούς που μέχρι τώρα είχε μικρή εξάπλωση.
Οι συνθήκες ζωής των ανθρώπων είναι βασικός παράγοντας για την εξάπλωση και εκδήλωση των συμπτωμάτων της φυματίωσης. Η πολύ πυκνή δόμηση, η κακή ποιότητα του αέρα και η πείνα προάγουν τη φυματίωση. Πολύ συχνά, οι άνθρωποι με φυματίωση είναι υποσιτισμένοι, αλκοολικοί ή δεν παίρνουν κανονικά ή και καθόλου τα φάρμακά τους, σύνηθες φαινόμενο μεταξύ των φτωχών της Ασίας και της Αφρικής, αλλά όλο και συχνότερο και μεταξύ των εξαθλιωμένων της Ευρώπης και της Αμερικής. Συνεργιστικά με τη φυματίωση λειτουργεί το Εϊτζ αλλά και ο διαβήτης, επιδρώντας στο ανοσοποιητικό σύστημα έτσι που να διευκολύνεται η μετάδοση και ενεργοποίηση της ασθένειας. Το στίγμα της αναιμίας δυσκολεύει παραπέρα τα πράγματα.

Αντιφατική αλληλεπίδραση

Οι ερευνητές υποπτεύονται ότι ορισμένα στελέχη μυκοβακτηρίου της φυματίωσης τείνουν να προκαλούν έντονη αντίδραση του ανοσοποιητικού, οδηγώντας στη γρήγορη ανάπτυξη των κοιλοτήτων μέσα στους πνεύμονες και τη γρήγορη μετάβαση από τη λανθάνουσα κατάσταση στην εκδήλωση της αρρώστιας. Αλλα στελέχη τείνουν να καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα, βρίσκοντας την ευκαιρία να εγκατασταθούν σε διάφορα όργανα.
Σε μια ενδελεχή εξέταση του γονιδιώματος ποικιλίας στελεχών του βακτηρίου της φυματίωσης, διαπιστώθηκε ότι το μικρόβιο δεν ακολούθησε τη συνηθισμένη διαδρομή των παθογόνων του ανθρώπου. Αντί να αλλάξει στο πέρασμα του χρόνου, το DNA που κωδικοποιεί τις πρωτεΐνες στο εξωτερικό του βακτηρίου (αυτές που αναγνωρίζονται και γίνονται στόχος του ανοσοποιητικού) παραμένει απαράλλαχτο. Συνήθως, τα παθογόνα βακτήρια αναγκάζονται μέσω της φυσικής επιλογής να αλλάξουν το κάλυμμα πρωτεϊνών τους, για να επιβιώσουν από τις στοχευμένες επιθέσεις του ανοσοποιητικού. Η ιδιαιτερότητα της φυματίωσης έχει επιπτώσεις στα νέα εμβόλια που αναπτύσσονται. Τα εμβόλια εξ ορισμού έχουν σκοπό να ενισχύσουν την αντίδραση του ανοσοποιητικού για να καταπολεμήσει μια μόλυνση. Ωστόσο, στην περίπτωση της φυματίωσης, αυτή η ενίσχυση μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της μεταδοτικότητας. Μια οικογένεια βακτηρίων που έχει εξελιχτεί ώστε να ενισχύει την αντίδραση του ανοσοποιητικού, μπορεί να βοηθηθεί αντί να βλαφτεί από ένα εμβόλιο που ενεργοποιεί παραπέρα το ανοσοποιητικό σύστημα.

Το ανοσοποιητικό υπαίτιος της μεγαλύτερης ζημιάς

Οταν το μυκοβακτήριο της φυματίωσης μπει μέσα στον οργανισμό δεν κάνει πολλά πράγματα. Είναι περισσότερο οι προσπάθειες του ίδιου του οργανισμού να το ξεφορτωθεί που προκαλούν την περισσότερη ζημιά. Για παράδειγμα, τα λευκοκύτταρα δημιουργούν τις κοιλότητες στους πνεύμονες όπου περιορίζεται τελικά το μυκοβακτήριο. Ενισχύοντας την αντίδραση του οργανισμού ίσως να βοηθάμε το μικρόβιο και όχι τον ξενιστή. Αυτή είναι μια θεωρία που δεν είναι κοινά αποδεκτή, αλλά αν αληθεύει μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Σε οποιαδήποτε περίπτωση ο ασθενής από φυματίωση πρέπει να ακολουθεί τις εντολές του γιατρού του, καθώς η γρήγορη αντίδραση του ανοσοποιητικού μπορεί να εμποδίσει το μικρόβιο να εγκατασταθεί στον οργανισμό. Το ίδιο ισχύει και για τον εμβολιασμό. Το εμβόλιο που χρησιμοποιείται σήμερα, έχει χορηγηθεί σε ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους και ήδη μετράει 90 χρόνια ζωής, προστατεύοντας κυρίως τα παιδιά από σοβαρές επιπλοκές, όπως η φυματιώδης μηνιγγίτιδα.
Η εξελικτική αλληλεπίδραση μεταξύ φυματίωσης και ανθρώπινου οργανισμού σημαίνει ότι αν μάθουμε πώς να κατευθύνουμε την εξέλιξη της φυματίωσης μέσω τυπικών μέτρων δημόσιας υγιεινής αλλά και πιο εξελιγμένων θεραπειών, ίσως καταφέρουμε να τη νικήσουμε. Το καλύτερο ενδιαίτημα, με λιγότερη πολυκοσμία και καλύτερο εξαερισμό, ίσως ευνοεί τα λιγότερο επιθετικά στελέχη φυματίωσης. Βέβαια, το ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι που ζουν στις παραγκοσυνοικίες του καπιταλιστικού κόσμου, χρειάζονται άμεσα λύσεις και με τη μορφή φαρμάκων. Η μείωση των κρουσμάτων φυματίωσης στη Νέα Υόρκη πριν την εμφάνιση των αντιβιοτικών, συνδέεται άμεσα με την αλλαγή των οικιστικών κανονισμών που προέβλεπε μεγαλύτερη πρόσβαση των κτιρίων σε ήλιο και αέρα.
Ο καπιταλισμός σήμερα, όχι μόνο δεν είναι σε θέση να βελτιώσει τις οικιστικές συνθήκες των ανθρώπων, αλλά εξαθλιώνει εκατομμύρια, αυξάνει τους αστέγους, αυξάνει τη συγκατοίκηση πολλών ανθρώπων σε λίγα δωμάτια, αυξάνει τον υποσιτισμό ακόμα και των παιδιών, κάνει πιο δύσκολη έως αδύνατη τη λήψη των απαραίτητων φαρμάκων απ' όσους τα έχουν ανάγκη, αρχίζει να χρεώνει ορισμένα απαραίτητα εμβόλια, τα φαρμακευτικά μονοπώλια δεν ασχολούνται με την ανακάλυψη καινούριων αντιβιοτικών γιατί δεν θεωρούν ότι θα έχουν το επιθυμητό κέρδος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις επιστημόνων, αν το πρόβλημα της φυματίωσης δεν αντιμετωπιστεί, τότε την επόμενη εικοσαετία θα μολυνθούν ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι επιπλέον και 35 εκατομμύρια θα πεθάνουν.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American