-
Τεύχος: 2016 Τεύχος 2
-
του Τμήματος για την Εργατική Συνδικαλιστική Δουλειά της ΚΕ του ΚΚΕ
Η
δουλειά για την ανασύνταξη του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος
είναι σήμερα μια σύνθετη και σκληρή μάχη σε όλα τα επίπεδα. Η
συνθετότητα αυτής της μάχης έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια,
αφού στις πιο σταθερές δυσκολίες που απορρέουν από την οικονομική,
ιδεολογική και πολιτική κυριαρχία της αστικής τάξης έχουν προστεθεί οι
δυσκολίες που απορρέουν από τις βαριές συνέπειες της πιο βαθιάς
μεταπολεμικής οικονομικής κρίσης και της μακρόχρονης υποχώρησης του
πολιτικού και συνδικαλιστικού εργατικού κινήματος διεθνώς.
Οι
συνθήκες αυτές αναδεικνύουν τη δυσκολία της πάλης των κομμουνιστών για
την ανασύνταξη του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος. Στο έδαφος των
καθημερινών προβλημάτων και αγώνων που αναπτύσσονται ενάντια σε πλευρές
της κυρίαρχης πολιτικής, οι κομμουνιστές αναπτύσσουν στο συνδικαλιστικό
κίνημα μια παρέμβαση η οποία δημιουργεί εύφορο έδαφος για τη
συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας σύγκρουσης και ανατροπής της
καπιταλιστικής ιδιοκτησίας κι εξουσίας, με άλλα λόγια για την ανάπτυξη
της αντικαπιταλιστικής πολιτικής συνείδησης της εργατικής τάξης.
Αυτή
η παρέμβαση δεν μπορεί παρά να λαμβάνει υπόψη της τη σημερινή
πραγματικότητα της εργατικής συνείδησης. Μόνο έτσι άλλωστε θα μπορέσει
να την επηρεάσει σε θετική κατεύθυνση. Έτσι, απαραίτητη προϋπόθεση για
την ευστοχία αυτής της παρέμβασης είναι η κατάκτηση μιας όσο το δυνατόν
πιο αντικειμενικής «εικόνας» της κατάστασης στο συνδικαλιστικό κίνημα
των εργαζομένων, του συσχετισμού μεταξύ των δυνάμεων που παρεμβαίνουν σε
αυτό, της έκτασης της επιρροής του ταξικού πόλου που εκφράζεται στις
δυνάμεις που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ.
Τα
στοιχεία τα οποία παρατίθενται στη συνέχεια του άρθρου προσπαθούν να
δώσουν μια γενική εικόνα των παραπάνω. Πρόκειται για στοιχεία τα οποία
δόθηκαν ως βοηθητικό υλικό στα μέλη της ΚΕ και τα υπόλοιπα στελέχη που
συμμετείχαν στην πρόσφατη διευρυμένη σύνοδο της ΚΕ, με θέμα: «Η πορεία
ανασύνταξης του εργατικού-συνδικαλιστικού κινήματος και της ανάπτυξης
της κομματικής οικοδόμησης στην εργατική τάξη».
Από
την αρχή πρέπει να σημειωθεί ότι κάποια στοιχεία και ποσοστά που
παρατίθενται έχουν μεταβληθεί σήμερα σε σχέση με την ημερομηνία
καταγραφής και υπολογισμού τους. Έτσι, για παράδειγμα, στις περισσότερες
περιπτώσεις τα συγκεντρωτικά στοιχεία για τον ιδιωτικό και τον κρατικό
τομέα αντλούνται από τα δύο τελευταία συνέδρια της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ,
με το τελευταίο (35ο) συνέδριό τους να έχει λάβει χώρα το 2013 και το
προτελευταίο (34ο) το 2010. Επίσης πολλά ακόμα στοιχεία, π.χ. κάποια
δεδομένα από πρωτοβάθμια σωματεία, αντιστοιχούν στη συγκέντρωση των
σχετικών δεδομένων, όπως αυτά είχαν διαμορφωθεί το 2014. Ωστόσο, από το
2013 και το 2014 μέχρι σήμερα δεν έχουν συντελεστεί ριζικές αλλαγές στο
συνδικαλιστικό κίνημα και κατ’ επέκταση τα στοιχεία που ακολουθούν
–παρόλο που δεν μπορούν να προσεγγιστούν ως ακριβής αποτύπωση της
σημερινής κατάστασης– μπορούν ν’ αποδώσουν τις γενικές τάσεις σε αυτό1.
Πριν
περάσουμε όμως στα καθαυτά στοιχεία, θα παρουσιάσουμε κάποια βασικά
σχόλια και συμπεράσματα που βοηθούν την καλύτερη παρακολούθηση των
ποσοτικών στοιχείων που ακολουθούν:
1.
Ας δούμε καταρχάς κάποια γενικά στοιχεία για το βαθμό συμμετοχής των
εργαζομένων στα συνδικάτα. Το συνολικό ποσοστό αυτής της συμμετοχής στο
σύνολο των εργαζομένων –όπως καταγράφεται τόσο από τα στοιχειά των
συνεδρίων της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ όσο και από τις αρχαιρεσίες των
πρωτοβάθμιων σωματείων στους κλάδους– δεν ξεπερνά το 25% και αυτό είναι
από τα βασικότερα προβλήματα, αν όχι το πιο βασικό.
Πιο
συγκεκριμένα, στον ιδιωτικό τομέα το γενικό ποσοστό συμμετοχής δεν
ξεπερνά το 20%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στον κρατικό τομέα κυμαίνεται
τα τελευταία χρόνια γύρω στο 35%. Όσον αφορά, τώρα, τους ψηφίσαντες για
αντιπροσώπους σε ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, αυτοί βαίνουν μειούμενοι μεταξύ των δύο
τελευταίων συνεδρίων (από το 2010 στο 2013), τάση που αποτυπώνεται και
στη συμμετοχή στα πρωτοβάθμια σωματεία.
Αυτή
η μείωση της συμμετοχής σε αρχαιρεσίες σε ιδιωτικό και κρατικό τομέα
αποτυπώνει μεταξύ άλλων τις συνέπειες της κρίσης (σημαντική μείωση των
θέσεων εργασίας και στους δύο τομείς, σημαντική αύξηση του αριθμού των
αποχωρήσεων και συνταξιοδοτήσεων κλπ.), καθώς και το γεγονός ότι σε
πολλά σωματεία και των δύο τομέων δε γίνονται αποδεκτοί εργαζόμενοι μέσω
εργολάβων, προγραμμάτων κλπ. (πρόκειται για κατηγορίες εργαζομένων που
έχουν αυξήσει σημαντικά τα τελευταία χρόνια το ποσοστό τους στο σύνολο
των εργαζομένων). Η τάση, μάλιστα, γενίκευσης του φαινομένου της
ποικιλομορφίας των εργασιακών σχέσεων μέσα στον ίδιο εργασιακό χώρο (η
οποία ενισχύεται σταθερά τα τελευταία χρόνια, ανεξαρτήτως της φάσης του
οικονομικού κύκλου) δημιουργεί από μόνη της επιπλέον δυσκολίες στη
συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων. Τέλος, σε αυτήν τη μείωση δεν
μπορεί παρά να συμβάλλει και ο αρνητικός ρόλος του εργοδοτικού και
κυβερνητικού συνδικαλισμού, καθώς και προβλήματα που συνδέονται με την
ουσιαστική λειτουργία των συνδικάτων και των δεσμών τους με τους
εργαζόμενους.
Παρόλ’
αυτά, η σωστή κατανόηση των παραπάνω στοιχείων απαιτεί δύο σχόλια: Το
πρώτο είναι ότι τα ποσοστά της πραγματικής συμμετοχής των εργαζομένων
στα συνδικάτα (συμμετοχή σε πρωτοβουλίες τους, σε ΓΣ κλπ.) είναι αρκετά
μικρότερα από τα ποσοστά συμμετοχής σε εκλογές (ιδιαίτερα στον κρατικό
τομέα). Το δεύτερο είναι ότι ακόμα και τα ίδια τα ποσοστά συμμετοχής
στις αρχαιρεσίες είναι μικρότερα από τα επίσημα στοιχεία, για μια σειρά
λόγους. Ένας τέτοιος βασικός λόγος είναι το γεγονός ότι σε αρκετές
περιπτώσεις η εργοδοσία, σε συνδυασμό με τον εργοδοτικό-κυβερνητικό
συνδικαλισμό, παρουσιάζουν «στα χαρτιά» πολύ μεγαλύτερο αριθμό
συμμετεχόντων σε αρχαιρεσίες από αυτούς που πραγματικά προσήλθαν σε
αυτές, με στόχο να αναδείξουν περισσότερους αντιπροσώπους στα Εργατικά
Κέντρα, τις Ομοσπονδίες και τη ΓΣΕΕ. Χαρακτηριστικό γι’ αυτήν την
αλλοίωση είναι, για παράδειγμα, ότι σε κάποια Εργατικά Κέντρα (π.χ.
Εργατικά Κέντρα Φαρσάλων, Ναυπλίου, Ορεστιάδας, Ευρυτανίας, Άργους), ενώ
από τη μία τα μέλη εμφανίζονται να είναι μερικές 10άδες (και ακόμα
λιγότεροι οι συμμετέχοντες στη δράση), από την άλλη παρουσιάζονται
χιλιάδες ψηφίσαντες.
Γενικά,
υπάρχει υποχώρηση στην οργάνωση των εργαζομένων και στη συμμετοχή τους
στις αρχαιρεσίες των σωματείων, ιδιαίτερα της νέας βάρδιας, των γυναικών
και των μεταναστών. Παρόλ’ αυτά, δεν πρέπει να υποτιμήσουμε το γεγονός
ότι σε πολλούς κλάδους και σωματεία (Ιδιωτικοί Υπάλληλοι,
Επισιτισμός-Τουρισμός, Φάρμακο, Τηλεπικοινωνίες, Τύπος-Χαρτί) έχουμε
μεγάλη αναπλήρωση των απωλειών, γεγονός που δεν είναι ούτε μικρό, ούτε
εύκολο την περίοδο που διανύουμε. Η ένταξη στα συνδικάτα αυτήν την
περίοδο, και ιδιαίτερα νέων, γυναικών και μεταναστών, είναι μια σύνθετη,
σκληρή, ιδεολογική, οργανωτική μάχη. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι ο
κύριος όγκος αυτών που μπήκαν και αναπλήρωσαν τις απώλειες, προσδίδοντας
και θετικό πρόσημο μεταβολής σε αρκετά σωματεία και κλάδους, είναι κατά
βάση νέοι σε ηλικία άνθρωποι.
Συμπερασματικά
μπορούμε να πούμε ότι το μεγάλο πρόβλημα της οργάνωσης της εργατικής
τάξης παραμένει, όμως έχουμε είσοδο νέων μαζών στα συνδικάτα (νέων
ηλικιακά), αλλά μικρότερη από τις απώλειες και πίσω από τις ανάγκες.
2.
Όσον αφορά τη λειτουργία των συνδικάτων, πρέπει να κάνουμε μια διάκριση
ανάμεσα σε αυτά που κυριαρχεί ο εργοδοτικός και κυβερνητικός
συνδικαλισμός και σε αυτά που ανήκουν στη δύναμη του ΠΑΜΕ.
Η
λειτουργία μεγάλου αριθμού συνδικάτων, όπου πλειοψηφεί ο εργοδοτικός
και κυβερνητικός συνδικαλισμός, έχει χειροτερεύσει. Έχει εδραιωθεί
παραπέρα η τάση ενσωμάτωσης, συμβιβασμού και στήριξης των αντιλαϊκών
πολιτικών, ενώ έχει μειωθεί ακόμα περισσότερο το κύρος και η εμπιστοσύνη
των εργαζομένων σ’ ένα μεγάλο μέρος από αυτά. Ένας σημαντικός αριθμός
από αυτά είναι «σφραγίδες», χωρίς μέλη, χωρίς επαφή με τους
εργαζόμενους, χωρίς μαζικές δημοκρατικές διαδικασίες. Επίσης, αρκετά
συνδικάτα λειτουργούν ως γραφεία προσωπικού των εργοδοτών και αποτελούν
κομμάτι του πολυπλόκαμου μηχανισμού χειραγώγησης και υποταγής των
εργαζομένων στα συμφέροντά τους.
Από
την άλλη μεριά, η πλειοψηφία των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη του
ΠΑΜΕ έχουν σημειώσει βήματα στη λειτουργία τους, στην επαφή τους με τους
εργαζόμενους και τους χώρους δουλειάς, με σωματειακές επιτροπές και
συσκέψεις κατά χώρο, με περισσότερες και πιο καλά οργανωμένες Γενικές
Συνελεύσεις. Τα θετικά βήματα αντανακλώνται και στο περιεχόμενο της
δράσης τους, το οποίο επεκτείνεται σε μεγαλύτερο μέρος των ζητημάτων που
απασχολούν τους εργαζόμενους, ενώ έχουν αυξηθεί και οι πρωτοβουλίες
γύρω από αυτά τα ζητήματα. Αντίστοιχα, τα συνδικάτα αυτά έχουν
εμπλουτίσει και προσαρμόσει τις μορφές δράσης τους με κριτήριο τη
συμμετοχ των εργαζομένων, παρότι παραμένουν βασικά προβλήματα και σε
ορισμένες περιπτώσεις σημειώνεται και υποχώρηση.
Ένα
άλλο στοιχείο που αφορά τη λειτουργία των σωματείων είναι ότι
συνεχίζεται ο οργανωτικός κατακερματισμός και η πολυδιάσπαση. Για
παράδειγμα, στον κλάδο των Τροφίμων-Ποτών υπάρχουν 8 Ομοσπονδίες, από
τις οποίες μόνο οι 2 εντάσσονται στη δύναμη του ΠΑΜΕ. Ή στον κλάδο των
Μεταφορών είναι δεκάδες τα σωματεία ανά επιχείρηση (π.χ. αστικές
συγκοινωνίες στην Αθήνα) χωρίς το ΠΑΜΕ να έχει πλειοψηφία σε κανένα από
αυτά.
Επίσης, την
ίδια στιγμή που το κύριο ζητούμενο είναι η αύξηση της οργάνωσης των
εργαζομένων, υπάρχουν μεγάλοι εργασιακοί χώροι με εκατοντάδες
εργαζόμενους χωρίς σωματείο. Στόχος μας είναι να εξαντλούμε τις
προσπάθειές μας για την ίδρυση επιχειρησιακών σωματείων, σε συνδυασμό με
την οργάνωση των εργαζομένων στο κλαδικό συνδικάτο.
3.
Όσον αφορά την αντιπαράθεση στο εσωτερικό του συνδικαλιστικού
κινήματος, πρέπει καταρχάς να ξεκαθαριστεί ότι η παρέμβαση των ταξικών
δυνάμεων συγκρούεται και αντιμάχεται τόσο τους εργοδότες όσο και το
αστικό κράτος, οι οποίοι από κοινού θέλουν την εργατική τάξη ανοργάνωτη ή
με «ελεγχόμενη» συμμετοχή κι έχουν ενιαίο μέτωπο ενάντια στο Κόμμα και
το ΠΑΜΕ.
Ο
εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός, που τον συναποτελούν οι
παρατάξεις της ΠΑΣΚΕ, της ΔΑΚΕ και του ΜΕΤΑ –παρά τις απώλειες και τη
μείωση του κύρους του– παραμένει ισχυρός, ενώ οι οπορτουνιστικές
δυνάμεις (ΑΝΤΑΡΣΥΑ κλπ.) διατηρούν τις δυνάμεις τους. Το γεγονός αυτό
αποτελεί, μαζί με τη χαμηλή συνδικαλιστική πυκνότητα, το υπ’ αριθμόν ένα
πρόβλημα για το συνδικαλιστικό κίνημα και την ικανότητά του ν’ αμυνθεί
και ν’ αντεπιτεθεί απέναντι στους εργοδότες, τις κυβερνήσεις, τους
ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς.
Παρά
την υπαρκτή ιδεολογική διαφοροποίηση των δυνάμεων του
εργοδοτικού-κυβερνητικού συνδικαλισμού και το διακριτό προπαγανδιστικό
στίγμα της κάθε δύναμης, στην επιχειρηματολογία και τη στάση τους
συντείνουν στην αποδοχή τόσο των θεμελιακών στοιχείων της ιδεολογίας και
πολιτικής της αστικής τάξης όσο και των κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής
Ένωσης (π.χ. στάση απέναντι στην καπιταλιστική ιδιοκτησία, στην
καπιταλιστική ανάπτυξη, στην κυβερνητική εναλλαγή στο πλαίσιο του
συστήματος). Ο εργοδοτικός-κυβερνητικός συνδικαλισμός λειτουργεί ως
πέμπτη φάλαγγα στις γραμμές της εργατικής τάξης, όχι μόνο γιατί σε
πολλές περιπτώσεις λειτουργεί ως προέκταση του εργοδοτικού και κρατικού
μηχανισμού, αλλά κυρίως γιατί αναπαράγει και διαδίδει στις γραμμές της
εργατικής τάξης όλη την ιδεολογική και πολιτική επιχειρηματολογία, τα
διλήμματα και τους εκβιασμούς των μονοπωλίων, του αστικού κράτους και
τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις.
Από
την άλλη, η παρέμβαση των οπορτουνιστικών δυνάμεων στο συνδικαλιστικό
κίνημα δυσχεραίνει τη συγκέντρωση δυνάμεων απέναντι στην κυρίαρχη
πολιτική, ενώ πολλές φορές αξιοποιείται ως ο πιο κατάλληλος «αγωγός»
περάσματος μιας σειράς επιλογών της αστικής τάξης. Χαρακτηριστικός γι’
αυτό το τελευταίο είναι ο ρόλος των δυνάμεων της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στο
συνδικαλιστικό κίνημα. Συντέλεσαν στην κυριαρχία στις «πλατείες των
αγανακτισμένων» της λογικής «έξω τα κόμματα - έξω τα συνδικάτα»,
αποτέλεσαν βασικό συνδικαλιστικό στήριγμα της προσπάθειας ανάδειξης του
ΣΥΡΙΖΑ στη διακυβέρνηση, ενώ ακόμα και μετά από την επίτευξη αυτής της
κυβερνητικής εναλλαγής αποτέλεσαν βασικό συνδικαλιστικό στήριγμα της
αστικής διαπραγμάτευσης, ψηφίζοντας σε ΔΣ και ΓΣ ακόμα και τη συμμετοχή
στα φιλοκυβερνητικά συλλαλητήρια. Χαρακτηριστικό του ρόλου των
οπορτουνιστικών δυνάμεων στο συνδικαλιστικό κίνημα είναι το γεγονός ότι
σε πολλά σωματεία –ιδιαίτερα του κρατικού τομέα– «κατέβαιναν» και
«κατεβαίνουν» σε κοινά «πλαίσια» με τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ σε
κάποιες περιπτώσεις η σύμπλευσή τους φτάνει μέχρι το βαθμό να
σχηματίζουν κοινά ψηφοδέλτια (με πιο χαρακτηριστικό ίσως παράδειγμα το
χώρο των εκπαιδευτικών) και να κάνουν προτάσεις για σχηματισμό
«αριστερών προεδρείων» μαζί με τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ. Η σύμπλευση της
ΑΝΤΑΡΣΥΑ με τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ στο συνδικαλιστικό κίνημα
επεκτείνεται και στην από κοινού εχθρότητά τους απέναντι στο ΠΑΜΕ και το
ΚΚΕ.
Ας
δούμε όμως λίγο πιο συγκεκριμένα τους εκλογικούς συσχετισμούς που
διαμορφώνονται στο συνδικαλιστικό κίνημα τα τελευταία χρόνια. Τα
στοιχεία που ακολουθούν είναι από τ’ αποτελέσματα των αρχαιρεσιών σε
ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ (βλ. Πίνακες 3 και 4 στη συνέχεια), τα οποία όμως πρέπει
να έχουμε υπόψη ότι δεν αποτυπώνουν πιστά τις τάσεις στο επίπεδο των
πρωτοβάθμιων σωματείων.
Η
ΠΑΣΚΕ παρουσιάζει μεταξύ των δύο τελευταίων συνεδρίων των ΓΣΕΕ και
ΑΔΕΔΥ μείωση τόσο στον ιδιωτικό (από 47,32 σε 33,87%) όσο και –ακόμα
περισσότερο– στον κρατικό τομέα (από 44,65 σε 25,14%). Στη μείωση στη
ΓΣΕΕ συντέλεσε και η αποχώρηση ενός τμήματος από την ΠΑΣΚΕ στο 35ο
Συνέδριο και η συγκρότηση της παράταξης ΕΜΕΙΣ, η οποία συγκέντρωσε το
7,47% των ψήφων. Ταυτόχρονα, η ΠΑΣΚΕ αποτελεί το βασικό τροφοδότη του
ΜΕΤΑ σε στελέχη και ψήφους. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα έχουμε
μετατόπιση ολόκληρων συνδυασμών της ΠΑΣΚΕ στο ΜΕΤΑ. Αυτό ισχύει
ιδιαίτερα στον κρατικό τομέα, όπου ένα κομμάτι της στο τελευταίο
συνέδριο της ΑΔΕΔΥ μετατοπίστηκε στο ΜΕΤΑ. Επίσης, σε αρκετούς χώρους
αλλάζει ονομασίες και πρόσωπα, κρατώντας βεβαία την ουσία των θέσεών
της.
Αυτό
που πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, είναι ότι, παρά τις απώλειές της, η
ΠΑΣΚΕ παραμένει ο βασικός πυλώνας του εργοδοτικού και κυβερνητικού
συνδικαλισμού, ιδιαίτερα στον κρατικό τομέα και τις πρώην ΔΕΚΟ.
Εξακολουθεί να έχει την πλειοψηφία σε μεγάλες Ομοσπονδίες κι Εργατικά
Κέντρα, σε ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, εκμεταλλευόμενη και τους δεσμούς της με την
εργοδοσία, τις διοικήσεις των επιχειρήσεων, τις πρώην ΔΕΚΟ, το κράτος
και τα ευρωπαϊκά συνδικάτα.
Η
ΔΑΚΕ σημειώνει σταθερότητα στον ιδιωτικό τομέα (από 24,27 σε 24,29%)
και μείωση στον κρατικό τομέα (από 28,02 σε 22,10%). Συγκράτησε δυνάμεις
αξιοποιώντας τα προηγούμενα χρόνια τη διακυβέρνηση της ΝΔ, αλλά και
τους δεσμούς της με την εργοδοσία. Μαζί με την ΠΑΣΚΕ συγκροτούν το
βασικό κορμό του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού. Προβλήματα
συνοχής εμφανίζει το τελευταίο διάστημα κυρίως στον κρατικό τομέα,
γεγονός στο οποίο συντέλεσε και η απώλεια της διακυβέρνησης.
Το
ΜΕΤΑ, όπως μετονομάστηκαν οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ στο συνδικαλιστικό
κίνημα, σημειώνει αύξηση των δυνάμεών του τόσο στον ιδιωτικό (από 5,96
σε 10,28%) όσο και στον κρατικό τομέα (από 9,97% σε 16,47%).
Επισημαίνουμε επίσης ότι, ακόμα και μετά από την άνοδό της στα συνέδρια
του 2013, η συνδικαλιστική επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει σημαντικά
χαμηλότερη από την πολιτική του επιρροή. Επίσης, ιδιαίτερη σημασία για
τα παραπάνω ποσοστά έχει ότι καταγράφηκαν την περίοδο που ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν
ακόμα στην αντιπολίτευση. Το επόμενο (36ο) συνέδριο των ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ
θα είναι το πρώτο που θ’ αποτυπώσει σε κάποιο βαθμό την πραγματική
μεταβολή της συνδικαλιστικής επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ από την κυβερνητική
διαχείριση που ασκεί από το Γενάρη του 2015.
Πρέπει
ωστόσο να σημειωθεί ότι οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ σε μια σειρά κλάδους
εκλέγουν αντιπροσώπους μέσα από ενιαία ψηφοδέλτια με την ΠΑΣΚΕ και τη
ΔΑΚΕ και με τη στήριξη της εργοδοσίας (χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι
τα σούπερ μάρκετ και οι ναυτιλιακοί υπάλληλοι). Επίσης, μετά από ένα
διάστημα συνύπαρξης ΣΥΡΙΖΑ και ΛΑΕ στο ΜΕΤΑ, δημιουργείται τώρα νέα
παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ με την ονομασία «ΣΥΜΜΑΧΙΑ».
Οι
δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, οι οποίες αποτελούν και το βασικό κορμό της
παρέμβασης του οπορτουνισμού στο συνδικαλιστικό κίνημα (μαζί με τις
δυνάμεις της ΛΑΕ), παρουσιάζουν μικρή αύξηση των δυνάμεών τους στον
ιδιωτικό τομέα (κερδίζοντας 2 ψήφους στις εκλογές της ΓΣΕΕ),
παραμένοντας ωστόσο με μικρές δυνάμεις. Στο χώρο του κρατικού τομέα,
όπου έχουν πιο συγκροτημένη παρουσία, παρουσίασαν μείωση των δυνάμεών
τους (από 11,40 σε 9,82%), πιεζόμενοι από την ανοδική τάση της
συνδικαλιστικής επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ με τον οποίο σε μεγάλο βαθμό
αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία. Στο χώρο των εκπαιδευτικών του κρατικού
τομέα και ιδιαίτερα των δασκάλων, ωστόσο, διατηρούν σημαντική δύναμη
και αύξησαν τις δυνάμεις τους, οδηγώντας μάλιστα τον κλάδο σε αγώνες
που, λόγω του τρόπου οργάνωσης και των αιτημάτων τους, αντί να
βοηθήσουν, οδήγησαν στον παραπέρα εκφυλισμό του κινήματος.
Όσον
αφορά την εκλογική επιρροή των δυνάμεων που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ,
παρουσίασαν αύξηση τόσο στον ιδιωτικό (από 20,57 σε 21,96%) όσο και στον
κρατικό τομέα (από 11,40 σε 13,15%). Σε αντίθεση με τις δυνάμεις του
εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, το ΠΑΜΕ έχει εδραιωθεί στη
συνείδηση ευρύτερων εργατικών μαζών ως ο αγωνιστικός πόλος στο
συνδικαλιστικό κίνημα, έχει ανεβάσει το κύρος του μέσα στους
εργαζόμενους. Επίσης, την ίδια στιγμή που ο εργοδοτικός-κυβερνητικός
συνδικαλισμός εκτός από το κύρος του χάνει και τη δυνατότητα
κινητοποίησης εργαζομένων που σε κάποιο βαθμό είχε παλιότερα, το ΠΑΜΕ
έχει αυξήσει –αν και όχι θεαματικά– τη δυνατότητά του να κινητοποιεί
εργαζόμενους σε αγωνιστική γραμμή σύγκρουσης, όπως έδειξαν και οι
αγωνιστικές πρωτοβουλίες που πήρε.
Ιδιαίτερα
στην εξαιρετικά δύσκολη περίοδο της μαζικής εναπόθεσης ελπίδων στο
ΣΥΡΙΖΑ για το ξεπέρασμα των συνεπειών της καπιταλιστικής κρίσης, που
επέφερε νέα γενική αποδυνάμωση των συνδικάτων στη χώρα μας –με παρόμοιες
τάσεις να κυριαρχούν την ίδια περίοδο γι’ άλλους λόγους και στην
Ευρώπη– το ΠΑΜΕ συγκράτησε και σε αρκετούς κλάδους ενίσχυσε τις δυνάμεις
του. Η μικρή αύξησή του θα ήταν μεγαλύτερη αν η καπιταλιστική κρίση δε
συρρίκνωνε απότομα κάποιους κλάδους (με συνέπεια και τη μείωση των
ψηφισάντων σε αυτούς) όπου το ΠΑΜΕ είχε σημαντικές δυνάμεις, όπως οι
κλάδοι των Οικοδόμων, του Μετάλλου, της Κλωστοϋφαντουργίας, του Καπνού.
Από
την άποψη των ποσοστών, τα ψηφοδέλτια που στηρίζονται από το ΠΑΜΕ
συσπειρώνουν το 1/3 των συνδικαλισμένων εργαζομένων (για μια σειρά
λόγους που έχουν αναφερθεί και θ’ αναφερθούν και στη συνέχεια τα
εκλογικά ποσοστά του ΠΑΜΕ σε Ομοσπονδίες κι Εργατικά Κέντρα δεν
αποτυπώνουν το πραγματικό ποσοστό των συνδικαλισμένων εργαζομένων που
συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ). Εκτός από το ποσοτικό στοιχείο, ιδιαίτερη
σημασία έχει το γεγονός ότι πρόκειται για το πιο οργανωμένο, μαχητικό,
πειθαρχημένο και ταξικά προσανατολισμένο τμήμα της εργατικής τάξης.
Όχι
μόνο από τα στοιχεία των συσχετισμών, αλλά και από τους αγώνες (τόσο
τους κλαδικούς όσο και τους γενικούς), επιβεβαιώνεται ότι υπάρχει ένα
σημαντικό κομμάτι των εργαζόμενων που, ανεξάρτητα από το βαθμό
κατανόησης, συμφωνεί σε γενικές γραμμές με τη γραμμή πάλης που εκφράζει
το ΠΑΜΕ στο συνδικαλιστικό κίνημα. Ως ένα βαθμό, αυτοί οι εργαζόμενοι
απορρίπτουν το επιχείρημα ότι η καπιταλιστική ανάπτυξη θα τους ευνοήσει,
αρνούνται τους ιμπεριαλιστικούς μονόδρομους, δεν υποτάσσονται στην
τρομοκρατία και τις κάθε είδους πιέσεις κι εκβιασμούς, δείχνουν αντοχή.
Το
κομμάτι αυτό των εργαζομένων, τόσο συνολικά όσο και σε κάθε κλάδο,
αποτελεί την απαραίτητη κρίσιμη μάζα για την αναγκαία κι επείγουσα
ανασύνταξη του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος.
Στους πίνακες που ακολουθούν, τ’ αριθμητικά δεδομένα αποτυπώνουν το συσχετισμό στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα.
1. ΓΕΝΙΚΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
2. ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ
2α) Ιδιωτικός τομέας (ΓΣΕΕ)
2β) Κρατικός τομέας (ΑΔΕΔΥ)
3. ΤΑ ΔΥΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΤΗΣ ΓΣΕΕ
3α) Συμμετοχή στα συνέδρια της ΓΣΕΕ
3β) Συσχετισμοί παρατάξεων στα συνέδρια της ΓΣΕΕ
4. ΤΑ ΔΥΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΤΗΣ ΑΔΕΔΥ
4α) Συμμετοχή στα συνέδρια της ΑΔΕΔΥ
4β) Συσχετισμοί παρατάξεων στα συνέδρια της ΑΔΕΔΥ
5. ΟΙ ΕΚΛΟΓΙΚΟΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ ΣΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ (2010-2014)
• Τα Εργατικά Κέντρα στα οποία τα ψηφοδέλτια που στηρίζει το
ΠΑΜΕ έχουν απόλυτη πλειοψηφία είναι 13 (ενώ με το ΠΑΜΕ συνεργάζεται και
άλλο 1 Εργατικό Κέντρο). Όσον αφορά τις μεταβολές, στη δύναμη του ΠΑΜΕ
προστέθηκε το Εργατικό Κέντρο Λαυρίου, ενώ από αυτήν αφαιρέθηκε το
Εργατικό Κέντρο Ρόδου.
•
Τα Εργατικά Κέντρα στα οποία τα ψηφοδέλτια που στηρίζει το ΠΑΜΕ είναι
πρώτη δύναμη, χωρίς όμως να έχουν απόλυτη πλειοψηφία, είναι 2 (το ένα
από τα δύο είναι από το 2013 το Εργατικό Κέντρο Αθήνας).
• Τα Εργατικά Κέντρα στα οποία τα ψηφοδέλτια που στηρίζει το
ΠΑΜΕ είναι δεύτερη δύναμη είναι 20.
• Τα Εργατικά Κέντρα στα ΔΣ των οποίων δεν εκπροσωπούνται τα ψηφοδέλτια που στηρίζει το ΠΑΜΕ είναι 16.5
Ακολουθεί λίστα με τα ΕΚ τα οποία εντάσσονται στις παραπάνω κατηγορίες (όπου υπάρχει σύγκριση, είναι μεταξύ 2010 και 2014):
ΕΚ στα οποία οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ έχουν απόλυτη πλειοψηφία
1. Λάρισας
2. Αγρινίου
3. Νάουσας
4. Λαυρίου
5. Φωκίδας
6. Άρτας
7. Θεσπρωτίας
8. Λευκάδας
9. Ζακύνθου
10. Κεφαλονιάς-Ιθάκης
11. Κω
12. Παλλεσβιακό
13. Σάμου
14. Αμαλιάδας (συνεργαζόμενο με το ΠΑΜΕ).
ΕΚ στα οποία οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ είναι πρώτη δύναμη(χωρίς να έχουν απόλυτη πλειοψηφία)
1. Αθήνας
2. Πειραιά.
ΕΚ στα οποία οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ είναι δεύτερη δύναμη
1. Ελευσίνας
2. Θεσσαλονίκης
3. Καρδίτσας
4. Ηρακλείου
5. Ιωαννίνων
6. Ναυπάκτου
7. Πρέβεζας
8. Μεσολογγίου
9. Χίου
10. Έβρου
11. Θήβας
12. Πύργου
13. Χανίων
14. Πάτρας
15. Ρόδου
16. Κέρκυρας
17. Ελασσόνας
18. Ρεθύμνου
19. Κοζάνης
20. Εύβοιας.
ΕΚ στα οποία οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ δεν έχουν έδρες στα ΔΣ
1. Έδεσσας-Αλμωπίας
2. Αλεξάνδρειας
3. Άργους
4. Βέροιας
5. Βόρειας Εύβοιας
6. Διδυμότειχου
7. Ευρυτανίας
8. Καλαμπάκας
9. Κορίνθου
10. Κρέστενας
11. Κυκλάδων
12. Λουτρακίου
13. Ορεστιάδας
14. Φαρσάλων
15. Χαλκιδικής
16. Κατερίνης.
ΕΚ που δεν εκλέγουν αντιπρόσωπο για τη ΓΣΕΕ(επειδή δεν «πιάνουν» το απαραίτητο μέτρο των ψηφισάντων)
1. Αλμυρού
2. Αρκαδίας
3. Γρεβενών
4. Θεσπρωτίας (πλειοψηφία ΠΑΜΕ)
5. Κιάτου
6. Μεσσήνης
7. Μήλου
8. Πύργου
9. Τριφυλλίας
10. Κεφαλονιάς-Ιθάκης (πλειοψηφία ΠΑΜΕ)
11. Λαυρίου (πλειοψηφία ΠΑΜΕ)
12. Μεγάρων
13. Φωκίδας (πλειοψηφία ΠΑΜΕ).
•
Οι Ομοσπονδίες του ιδιωτικού τομέα που τα ψηφοδέλτια που στηρίζει το
ΠΑΜΕ έχουν απόλυτη πλειοψηφία είναι 7, ενώ 1 ακόμα Ομοσπονδία είναι
συνεργαζόμενη με το ΠΑΜΕ. Από το 2010 έχουν φύγει 2 Ομοσπονδίες από τη
δύναμη του ΠΑΜΕ: Η Ομοσπονδία Συλλόγων Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων Ελλάδας
(ΟΣΝΙΕ) και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος (ΠΟΘΑ).
• Οι Ομοσπονδίες που οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ είναι δεύτερη δύναμη είναι 8.
• Οι Ομοσπονδίες στα ΔΣ των οποίων εκπροσωπείται το ΠΑΜΕ, χωρίς όμως να είναι πρώτη ή δεύτερη δύναμη, είναι 45.
• Οι Ομοσπονδίες στα ΔΣ των οποίων δεν εκπροσωπείται το ΠΑΜΕ είναι 22.
Στη
συνέχεια ακολουθεί λίστα με τις Ομοσπονδίες τα οποία εντάσσονται στις
παραπάνω κατηγορίες (όπου υπάρχει σύγκριση, είναι μεταξύ 2010 και 2014):
Οι Ομοσπονδίες στις οποίες οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ έχουν απόλυτη πλειοψηφία είναι οι εξής:
1. Οικοδόμοι
2. Φάρμακο
3. Λογιστές
4. ΟΕΚΙΔΕ
5. Τύπος-Χαρτί
6. Τρόφιμα-Ποτά
7. Συνταξιούχοι
8. Εμφιαλωμένων Ποτών (συνεργαζόμενη).
Οι Ομοσπονδίες στις οποίες οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ είναι δεύτερη δύναμη είναι οι εξής:
1. Επισιτισμός-Τουρισμός
2. ΠΟΘΑ
3. Ηλεκτρολόγοι
4. Μέταλλο
5. Ιδιωτικοί Υπάλληλοι-Εμποροϋπάλληλοι
6. ΔΕΥΑ
7. Χημική Βιομηχανία
8. ΟΣΕΓΟ.
Οι Ομοσπονδίες στα ΔΣ των οποίων δεν εκπροσωπούνται οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ είναι οι εξής:
1. Ιδιωτικά Καζίνο
2. Χειριστών Μηχανοδηγών
3. Ασφαλιστικών Συλλόγων
4. ΟΒΕΣ
5. Καπνοεργατοϋπαλλήλων (Κιλκίς)
6. Αεροπορικών Μεταφορών
7. Τεχνικών Επιχειρήσεων
8. Μεταλλείων-Λιγνιτωρυχείων-Λατομείων
9. Οικοδόμων-Ξύλου
10. Τσιμέντων
11. ΔΕΗ - ΚΗΕ (διασπαστική)
12. Φορτοεκφορτωτών
13. Θυρωρών
14. Προσωπικού Ασφαλείας (ΟΜΥΠΑΕ)
15. Κρέατος
16. Συμβασιούχων Πυροσβεστών
17. Εγγείων Βελτιώσεων
18. Κινηματογράφου - TV (ΠΟΕΚΤ)
19. ΠΟΣΕΜ (Μεταφορές)
20. ΠΟΥΠΑ (Μεταφορές)
21. Μακαροτεχνιτών
22. Καπνοβιομηχανιών Ελλάδας (ΠΟΚ).
Εκτός
από τις αλλαγές που μπορεί να έχουν συντελεστεί στα παραπάνω στοιχεία
την τελευταία 2ετία, αξίζει να σημειωθεί ότι το γεγονός της απουσίας των
δυνάμεων του ΠΑΜΕ από τις παραπάνω Ομοσπονδίες δε σημαίνει ότι δεν
έχουν παρέμβαση σε χώρους εργασίας που εντάσσονται σε αυτές τις
Ομοσπονδίες, αλλά ότι οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ έχουν επιλέξει να συμμετέχουν
σε άλλες δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Ακολουθεί
μια σύντομη απεικόνιση της κατάστασης σε κάποιες βασικές Ομοσπονδίες
(όπου υπάρχει σύγκριση, είναι μεταξύ 2010 και 2014):
1. Επισιτισμός:
Στο μητρώο είναι 108 σωματεία. Τα 86 είναι ενεργά, στο ΠΑΜΕ είναι
ενταγμένα 33, το 2010 ήταν 26. 61 σωματεία είναι κλαδικά και 26
επιχειρησιακά.
2. Χημική Βιομηχανία: Από τα 21 σωματεία που είναι στο μητρώο, στο ΠΑΜΕ είναι ενταγμένα 5 σωματεία, ενώ το 2010 ήταν 4.
3. Γενική Ομοσπονδία Προσωπικού ΔΕΗ (ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ): Από τα 21 σωματεία που είναι στο μητρώο, στο ΠΑΜΕ είναι ενταγμένα 3, όπως ήταν και το 2010.
4. Τηλεπικοινωνίες:
7 σωματεία είναι στο μητρώο της Ομοσπονδίας Εργαζομένων ΟΤΕ (ΟΜΕ ΟΤΕ).
Στο ΠΑΜΕ είναι 3, ενώ το 2010 ήταν 2, τα οποία δεν είναι μέλη της
Ομοσπονδίας.
5. Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργατοϋπαλλήλων Μετάλλου (ΠΟΕΜ):
Στο μητρώο είναι 101 σωματεία, ενώ το 2010 ήταν 97. Ενεργά είναι τα 65
από αυτά. Στο ΠΑΜΕ είναι 18 σωματεία, όπως ήταν και το 2010.
6. Ιδιωτικοί Υπάλληλοι - Εμποροϋπάλληλοι: Στο μητρώο είναι 419 σωματεία, ενεργά είναι τα 227. Στο ΠΑΜΕ είναι 69, ενώ το 2010 ήταν 54.
7. ΕΛΤΑ: Στο μητρώο είναι 55 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ είναι 1, το οποίο όμως δεν είναι μέλος της Ομοσπονδίας.
8. Πετρέλαια - Χημική Βιομηχανία: Στο μητρώο είναι 28 σωματεία, στο ΠΑΜΕ είναι 1.
9. Ομοσπονδία Εργαζομένων Κλωστοϋφαντουργίας Ιματισμού Δέρματος Ελλάδας (ΟΕΚΙΔΕ): Στο μητρώο είναι 21 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ είναι 11, το 2010 ήταν 8.
10. Τρόφιμα-Ποτά: Στο μητρώο είναι 40 Σωματεία, το 2010 ήταν 37. Από αυτά, τα 6 είναι αδρανοποιημένα. Στο ΠΑΜΕ είναι 23, ενώ το 2010 ήταν 21.
11. Πανελλήνια Ομοσπονδία Λογιστών (ΠΟΛ): Στο μητρώο είναι 10 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ είναι 7 σωματεία, όπως και το 2010.
12. Ηλεκτρολόγοι: Στο μητρώο είναι 29 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ είναι 6 σωματεία, όπως και το 2010.
13. Ομοσπονδία Συνδικάτων Μεταφορών Ελλάδας (ΟΣΜΕ): Στο μητρώο είναι 42 σωματεία, στο ΠΑΜΕ δεν είναι κανένα.
14. Ιδιωτικοί Εκπαιδευτικοί: Στο μητρώο είναι 21 σωματεία, στο ΠΑΜΕ είναι 3 μέλη της Ομοσπονδίας και 4 που δεν είναι μέλη της Ομοσπονδίας.
15. Ομοσπονδία Μεταλλωρύχων Ελλάδας (ΟΜΕ): Στο μητρώο είναι 14 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ είναι 3 σωματεία, όπως ήταν και το 2010.
16. Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία (ΠΝΟ): Στο μητρώο είναι 14 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ είναι 4 που είναι μέλη της Ομοσπονδίας και 1 που δεν είναι μέλος της Ομοσπονδίας.
17. Εμφιαλωμένα: Στο μητρώο είναι 16 σωματεία. Και τα 16 είναι ενταγμένα στο ΠΑΜΕ.
18. Ομοσπονδία Σωματείων Εργαζομένων Γεωργικών Οργανώσεων Ελλάδας (ΟΣΕΓΟ): Στο μητρώο είναι 96 Σωματεία. Αρκετά είναι αδρανοποιημένα. Στο ΠΑΜΕ είναι 3, ενώ το 2010 ήταν 4.
19. Ομοσπονδία Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδας (ΟΤΟΕ): Στα μητρώα είναι 43 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ είναι 3 που δεν είναι μέλη της Ομοσπονδίας.
20. Ιατρικοί Επισκέπτες: Στα μητρώα είναι 15 σωματεία, στο ΠΑΜΕ δεν είναι κανένα.
21. Ομοσπονδία Υπαλλήλων Λιμανιών Ελλάδας (ΟΜΥΛΕ): Στα μητρώα είναι 10 σωματεία, στο ΠΑΜΕ δεν είναι κανένα.
22. Ομοσπονδία Εργαζομένων ΕΥΔΑΠ (ΟΜΕ - ΕΥΔΑΠ): Στο μητρώο είναι 12 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ δεν είναι κανένα.
23. Πανελλήνια Ομοσπονδία Προσωπικού Οργανισμών Τοπικής Αυτοδικοίκησης (ΠΟΠ-ΟΤΑ): Στο μητρώο είναι 24 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ δεν είναι κανένα.
24. Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών (ΠΟΣ): Στο μητρώο είναι 20 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ δεν είναι κανένα.
25. Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (ΠΟΕ-ΔΕΥΑ): Στο μητρώο είναι 60 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ είναι 2, όπως ήταν και το 2010.
26. Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Προσωπικού Επιχειρήσεων Ραδιοφωνίας-Τηλεόρασης (ΠΟΣΠΕΡΤ): Στο μητρώο είναι 15 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ δεν είναι κανένα.
27. Φάρμακο: Στο μητρώο είναι 75 σωματεία, τα 33 είναι ενεργά. Στο ΠΑΜΕ είναι 20 σωματεία, ενώ το 2010 ήταν 18.
28. Συνταξιούχοι: Στο μητρώο είναι 91 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ είναι 74, όπως ήταν και το 2010.
29. Οικοδόμοι: Στο μητρώο είναι 158 σωματεία, αδρανοποιημένα είναι 56. Στο ΠΑΜΕ είναι 59 σωματεία, ενώ το 2010 ήταν 60.
30. Ομοσπονδία Συλλόγων Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων Ελλάδας (ΟΣΝΙΕ): Στο μητρώο είναι 29 σωματεία. Στο ΠΑΜΕ είναι 6 σωματεία, ενώ το 2010 ήταν 9.
31. Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος (ΠΟΘΑ): Στο μητρώο είναι 20 σωματεία. Από αυτά στο ΠΑΜΕ είναι 4.
32. Τύπος-Χαρτί: Στο μητρώο είναι 23 (12 επιχειρησιακά και 11 κλαδικά) σωματεία, στο ΠΑΜΕ είναι 17.
Όσον αφορά τις Ομοσπονδίες του κρατικού τομέα, η δύναμη των ψηφοδελτίων που στηρίζει το ΠΑΜΕ έχει ως εξής:
•
Το ψηφοδέλτιο που στηρίζει το ΠΑΜΕ έχει απόλυτη πλειοψηφία σε 1
Ομοσπονδία του κρατικού τομέα: Ομοσπονδία Συλλόγων Εργαζομένων
Αποκεντρωμένων Διοικήσεων Ελλάδας (ΟΣΕΑΔΕ).
•
Οι Ομοσπονδίες στις οποίες τα ψηφοδέλτια που στηρίζει το ΠΑΜΕ είναι
δεύτερη δύναμη είναι 3: α) Πανελλήνια Ομοσπονδία Ειδικού Τεχνικού
Εργαστηριακού Προσωπικού ΑΕΙ (ΠΟΕΤΕΠ ΑΕΙ), β) Ομοσπονδία Υπαλλήλων
Υπουργείου Ανάπτυξης (πρώην ΥΒΕΤ) και γ) Πανελλήνια Ομοσπονδία
Εργαζομένων ΟΤΑ (ΠΟΕ-ΟΤΑ).
• Οι Ομοσπονδίες στα ΔΣ των οποίων το ΠΑΜΕ εκπροσωπείται, χωρίς όμως να είναι πρώτη ή δεύτερη δύναμη, είναι 20.
• Οι Ομοσπονδίες στα ΔΣ των οποίων δεν εκπροσωπείται το ΠΑΜΕ είναι 20.
Ακολουθεί μια συνοπτική παρουσίαση της μεταβολής των ψηφισάντων και της δύναμης του ΠΑΜΕ ανά έτος την περίοδο 2010-2014:
2010
•
Στους παρακάτω κλάδους αυξήθηκε ο αριθμός των ψηφισάντων στις
αρχαιρεσίες: Τράπεζες (+1.111), Τύπος-Χαρτί (+337), Τρόφιμα-Ποτά (+53),
Φάρμακο (+213), Ι/Υ- Ε/Υ (+721), Επισιτισμός (+316). Σε όλους σχεδόν
τους υπόλοιπους κλάδους υπήρχε μείωση των ψηφισάντων.
• Το ΠΑΜΕ σημείωσε αύξηση στους εξής κλάδους:
Τράπεζες (+149), Τύπος-Χαρτί (+359), Τρόφιμα-Ποτά (+213), Οικοδόμοι
(+77), Φάρμακο (+175), Ι/Υ - Ε/Υ (+849), Επισιτισμός (+603), ΗΛΠΑΠ
(+20).
• Το ΠΑΜΕ σημείωσε μείωση στους εξής κλάδους: Μέταλλο (-1.456), ΟΕΚΙΔΕ (-277), Ηλεκτρολόγοι (-88), Χημική Βιομηχανία (-5), ΕΥΔΑΠ(-80), ΟΣΕ (-12), Ενέργεια (-33).
Στο σύνολο ± το ΠΑΜΕ έχει αύξηση σε ψήφους 494 και ποσοστό 2,44%.
2011
•
Στους παρακάτω κλάδους αυξήθηκε ο αριθμός των ψηφισάντων στις
αρχαιρεσίες: Ι/Υ-Ε/Υ (+700), Τύπος-Χαρτί (+228), Τρόφιμα-Ποτά (+206),
Ενέργεια (+265),Τράπεζες (+535), Χειριστές (+210), Ιδιωτ. Υγεία (65). Σε
όλους σχεδόν τους υπόλοιπους κλάδους υπήρχε μείωση ψηφισάντων.
• Το ΠΑΜΕ σημείωσε αύξηση στους εξής κλάδους:
Ι/Υ - Ε/Υ (+781), Τύπος-Χαρτί (+286), Τρόφιμα-Ποτά (+414), Ενέργεια
(+111), ΕΛΤΑ (+21), Χημική Βιομηχανία (+76), Τηλεπικοινωνίες (+500).
• Το ΠΑΜΕ σημείωσε μείωση στους εξής κλάδους:
Οικοδόμοι (-5.046), Μέταλλο (-141), Φάρμακο (-30), Επισιτισμός (-223),
Τράπεζες (-65), Ηλεκτρολόγοι (-41), Μεταφορές (-19), Ιδιωτική Υγεία
(-191) ΟΕΚΙΔΕ (-1.912), Καπνός (-736), Λογιστές (-71), Τσιμέντα (-27),
ΟΣΕΓΟ (-30).
Στο σύνολο ± το ΠΑΜΕ έχει μείωση σε ψήφους -6.337 και ποσοστό -3,34%.
2012
•
Στους παρακάτω κλάδους αυξήθηκε ο αριθμός των ψηφισάντων στις
αρχαιρεσίες: Ι/Υ-Ε/Υ (+3.087), Τύπος-Χαρτί (+254), Τρόφιμα-Ποτά (+284),
Φάρμακο (+35), Επισιτισμός (+504), ΕΛΤΑ (+9), Ιδιωτ. Υγεία (+548). Σε
όλους σχεδόν τους υπόλοιπους κλάδους υπήρχε μείωση ψηφισάντων.
• Το ΠΑΜΕ σημείωσε αύξηση στους εξής κλάδους:
Ι/Υ-Ε/Υ (+1.434), Μέταλλο (+259), Τύπος-Χαρτί (+284), Επισιτισμός
(+993), Τρόφιμα (+32), Ενέργεια (+52), Τράπεζες (+404), ΕΛΤΑ (+80),
Ναυτεργάτες (+12), Ιδιωτική Υγεία (+273), ΟΕΚΙΔΕ (+46), Τηλεπικοινωνίες
(+77).
• Το ΠΑΜΕ σημείωσε μείωση στους εξής κλάδους:
Οικοδόμοι (-2.209), Φάρμακο (-74), Ηλεκτρολόγοι (-46), Μεταφορές
(-191), Πετρέλαια (-16), ΕΥΔΑΠ (-105), Χημική Βιομηχανία (-56).
Στο σύνολο ± το ΠΑΜΕ έχει αύξηση σε ψήφους +1.247 και ποσοστό +2,84%.
2013
•
Στους εξής κλάδους αυξήθηκε ο αριθμός των ψηφισάντων στις αρχαιρεσίες:
Ι/Υ-Ε/Υ (+1167), Φάρμακο (+108), Επισιτισμός (+77), Τρόφιμα (+146),
Τηλεπικοινωνίες (+173), Χειριστές (+355), Μισθωτοί Τεχνικοί (+33), ΠΟΘΑ
(+30). Σε όλους σχεδόν τους υπόλοιπους κλάδους υπήρχε μείωση ψηφισάντων.
• Το ΠΑΜΕ σημείωσε αύξηση στους εξής κλάδους:
Οικοδόμοι (+404), Ι/Υ-Ε/Υ (+110), Φάρμακο (+198), Επισιτισμός (+125),
Τρόφιμα (+243), Τηλεπικοινωνίες (+235), Τσιμέντα (+11), Ναυτεργάτες
(+91), Τράπεζες (+117), Μισθωτοί Τεχνικοί (+33), ΠΟΘΑ (+12).
• Το ΠΑΜΕ σημείωσε μείωση στους εξής κλάδους:
Μέταλλο (-76), Τύπος-Χαρτί (-326), Ενέργεια (-300), Ηλεκτρολόγοι (-61),
Μεταφορές (-117), Καπνός (-46), ΟΣΕΓΟ (-50), ΟΕΚΙΔΕ (-73), ΕΥΔΑΠ(-26).
Στο σύνολο ± το ΠΑΜΕ έχει αύξηση σε ψήφους +434 και ποσοστό +3,96%.
2014
•
Στους εξής κλάδους αυξήθηκε ο αριθμός των ψηφισάντων στις αρχαιρεσίες:
Τύπος-Χαρτί (+53), Τρόφιμα-Ποτά (+467), Ναυτεργάτες (+94), Χημική
Βιομηχανία (+27), Τηλεπικοινωνίες (+576), ΟΣΕΓΟ (+16). Σε όλους σχεδόν
τους υπόλοιπους κλάδους υπήρχε μείωση ψηφισάντων.
• Το ΠΑΜΕ σημείωσε αύξηση στους εξής κλάδους:
Ι/Υ-Ε/Υ (+415), Τύπος-Χαρτί (+53), Επισιτισμός (+211), Τρόφιμα-Ποτά
(+485), Ναυτεργάτες (+94), Χημική Βιομηχανία (+13), Τηλεπικοινωνίες
(+98), ΟΣΕΓΟ (+28).
• Το ΠΑΜΕ σημείωσε μείωση στους εξής κλάδους:
Οικοδόμοι (-640), Μέταλλο (-592), Φάρμακο (-187), Ενέργεια (-30),
Τράπεζες (-1.218), Ηλεκτρολόγοι (-102), Μεταφορές (-6), ΕΛΤΑ (-7),
ΟΕΚΙΔΕ (-175). ΕΥΔΑΠ (-14), ΠΟΘΑ (-28).
Στο σύνολο ± το ΠΑΜΕ έχει μείωση σε ψήφους -1.737 και ποσοστό -0,13%.
Επίσης, την περίοδο 2010-2014 οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ είχαν σταθερή άνοδο στους εξής κλάδους:
1. Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας: Αύξηση κατά 3.589 ψήφους.
2. Τύπος - Χαρτί: Αύξηση κατά 655 ψήφους.
3. Γάλα -Τρόφιμα - Ποτά: Αύξηση κατά 1.387 ψήφους.
4. Επισιτισμός - Τουρισμός: Αύξηση κατά 1.932 ψήφους.
5. Τηλεπικοινωνίες: Αύξηση κατά 910 ψήφους.
6. Φάρμακο: Αύξηση κατά 269 ψήφους.
7. Χημική Βιομηχανία: Αύξηση κατά 28 ψήφους.
7. Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΠΑΜΕ ΣΤΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ
α. Ο αριθμός των πρωτοβάθμιων σωματείων8
•
Ιδιωτικός τομέας: Το 2010 ο αριθμός των πρωτοβάθμιων σωματείων ήταν
2.835, ενώ το 2013 ήταν 2.177. Με άλλα λόγια, ο αριθμός των πρωτοβάθμιων
σωματείων στον ιδιωτικό τομέα μειώθηκε κατά 658.
• Κρατικός τομέας: Σήμερα είναι περίπου 1.200.
β. Ο αριθμός των πρωτοβάθμιων σωματείων που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ
•
Ιδιωτικός τομέας: Το 2010 ήταν 386 (13,61% του συνόλου των
πρωτοβάθμιων), ενώ το 2013 ήταν 410 (18,83% του συνόλου των
πρωτοβάθμιων). Έτσι, το ποσοστό των πρωτοβάθμιων σωματείων που ανήκουν
στη δύναμη του ΠΑΜΕ στο σύνολο των πρωτοβάθμιων σωματείων έχει αυξηθεί
κατά 5,22% μεταξύ 2010 και 2013.
• Κρατικός τομέας9: 33.
Πρωτοβάθμια σωματεία τα οποία κέρδισαν οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ από τις άλλες δυνάμεις την περίοδο 2010-2014:
1. Κατασκευές: Ξύλο Θεσσαλονίκης, Οικοδόμοι Ηρακλείου, Οικοδόμοι Αλεξανδρούπολης, Οικοδόμοι Λαμίας.
2. Ιδιωτικοί Υπάλληλοι - Εμποροϋπάλληλοι: Ι/Υ Κω, Ι/Υ Πρέβεζας, ΜΕΛΛΟΝ (Ι/Υ).
3. Γάλα - Τρόφιμα - Ποτά: Ζούρας Φαρμ, PEPSI Αθήνας, ΕΒΓΑ.
4. Επισιτισμός - Τουρισμός: Σωματείο Λήδρα Μάριοτ, Σωματείο Σόφιτελ, Σωματείο Μεγάλη Βρετάνια.
5. Συνταξιούχοι: Πάτρας, Χανίων, Αγίας Παρασκευής.
6. Άλλοι κλάδοι: Γουνεργάτες Καστοριάς (Κλωστοϋφαντουργία - Ιματισμός - Δέρμα), Μαγείρων (Ναυτεργάτες).
8. ΝΕΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΑΝ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ 2010-2014 ΜΕ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΜΕ
1. Ιδιωτικοί Υπάλληλοι - Εμποροϋπάλληλοι: Ι/Υ Αχαΐας, Ι/Υ Πάτρας, Ι/Υ Πύργου, Ι/Υ Τρίπολης, Ι/Υ Φλώρινας, Ι/Υ Κοζάνης, LIDL, Ι/Υ Ημαθίας, Αρβανιτίδης.
2. Επισιτισμός - Τουρισμός:
AQUIS (Επισιτισμός), κλαδικό Επισιτισμού Γιάννενα, επιχειρησιακό
Σωματείο Ζαφόλια, επιχειρησιακό Σωματείο Μελία, επιχειρησιακό Σωματείο
Miramare Ρόδου, επιχειρησιακό Σωματείο Ρουαγιάλ Ολύμπικ, κλαδικό
Επισιτισμού Πάτρας, κλαδικό Επισιτισμού Λασιθίου.
3. Φάρμακο:
Κλαδικό Φαρμάκου Θεσσαλονίκης, ΠΥΦΑΣΥΝ, Συνεταιρισμός Φαρμάκου Βόλου,
κλαδικό Φαρμάκου Άρτας, κλαδικό Φαρμάκου Εύβοιας - Βοιωτίας.
4. Γάλα - Τρόφιμα - Ποτά: Κλαδικό Τροφίμων Άργους, Σωματείο Ιχθυοτροφείων «Νηρέας» (Στερέα), Σωματείο ΝΟΥΝΟΥ.
5. Ενέργεια: Κλαδικό Ενέργειας Αττικής, Φυσικού Αερίου, κλαδικό Πελοποννήσου στην Ενέργεια.
6. Συνταξιούχοι: Συνταξιούχοι Αλεξανδρούπολης, Μυτιλήνης, Σάμου.
7. ΟΤΑ: ΟΤΑ Λυκόβρυσης - Πεύκης, κλαδικό ΟΤΑ Λάρισας.
8. Άλλοι κλάδοι:
κλαδικό Τύπου - Χάρτου Αχαΐας, κλαδικό Χημικής Βιομηχανίας, CONNECT
(Τηλεπικοινωνίες), κλαδικό Σωματείο Ταχυδρομείων, κλαδικό Μεταφορών,
Ιδιωτικών Κλινικών Κρήτης, Λογιστών Κοζάνης, Σωματείο Μετρό Αθήνας
(Κατασκευές).
9. ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΜΕ
Εκτός από την Εκτελεστική Γραμματεία σε πανελλαδικό επίπεδο, το ΠΑΜΕ έχει τις εξής κλαδικές και τοπικές γραμματείες:
α. Κλαδικές Γραμματείες του ΠΑΜΕ:
1. Ιδιωτικών υπαλλήλων στο εμπόριο και στις υπηρεσίες
2. Επισιτισμού - Τουρισμού
3. Εκπαιδευτικών
4. Υγείας - Πρόνοιας
5. Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (Αστικές Συγκοινωνίες Αττικής)
6. ΟΣΕ
7. Τραπεζών - Χρηματοπιστωτικού
8. Νερού
9. Οργανισμών Τοπικής Διοίκησης
10. Ενέργειας
11. Μετάλλου (μετατράπηκε σε συντονιστικό)
β. Τοπικές Γραμματείες του ΠΑΜΕ:
1. Αγρίνιο
2. Αργολίδα
3. Αρκαδία
4. Άρτα
5. Αττική
6. Αχαΐα
7. Βοιωτία
8. Βόλος
9. Γιάννενα
10. Γρεβενά
11. Δράμα
12. Έβρος
13. Εύβοια
14. Ευρυτανία
15. Ζάκυνθος
16. Ηλεία
17. Ηράκλειο
18. Θεσπρωτία
19. Θεσσαλονίκη
20. Καβάλα
21. Καρδίτσα
22. Καστοριά
23. Κέρκυρα
24. Κεφαλονιά-Ιθάκη
25. Κιλκίς
26. Κοζάνη
27. Κορινθία
28. Κως
29. Λακωνία
30. Λάρισα
31. Λασίθι
32. Λέσβος
33. Λευκάδα
34. Μεσσηνία
35. Μυτιλήνη
36. Νάξος
37. Νάουσα
38. Ξάνθη
39. Πέλλα
40. Πιερία
41. Πρέβεζα
42. Ρέθυμνο
43. Ροδόπη
44. Σάμος
45. Σέρρες
46. Σύρος
47. Τρίκαλα
48. Φθιώτιδα
49. Φωκίδα
50. Χαλκιδική
51. Χανιά
52. Χίος
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1.
Η πιο διακριτή ίσως αλλαγή από το 2014 είναι η συνέχιση της αναδιάταξης
στη συνδικαλιστική επιρροή κυρίως μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ το
διάστημα που προηγήθηκε της ανάδειξης του τελευταίου στη διακυβέρνηση,
καθώς και μια μερική αναστροφή αυτής της τάσης το τελευταίο διάστημα.
Ενώ μέρος αυτών των τάσεων διαφαίνεται ήδη στ’ αποτελέσματα του 35ου
Συνεδρίου των ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ το 2013, θ’ αποτυπωθούν πιο διακριτά στο
36ο Συνέδριό τους, που θα λάβει χώρα μέσα στο 2016.
2.
Ο μέσος όρος των ασφαλισμένων με βάση τα στοιχεία του ΙΚΑ για τα έτη
που αφορά το συνέδριο. Ο αριθμός των μισθωτών ιδιωτικού τομέα όπως
καταγράφεται από το ΙΚΑ δεν περιλαμβάνει εργαζόμενους με δελτία παροχής
υπηρεσιών και την αδήλωτη εργασία. Δηλαδή οι συνδικαλισμένοι ως ποσοστό
είναι λιγότεροι.
3. Η Δημοκρατική Αγωνιστική Συνεργασία (ΔΑΣ) αποτελεί το ψηφοδέλτιο το οποίο στηρίζει το ΠΑΜΕ στις εκλογές στα Εργατικά Κέντρα.
4. Η Αυτόνομη Παρέμβαση υποστηρίχθηκε από το ΣΥΡΙΖΑ.
5.
Για ν’ αποδοθεί η πραγματική εικόνα της παρέμβασης κι επιρροής του ΠΑΜΕ
σε Ομοσπονδίες κι Εργατικά Κέντρα, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι στις
περισσότερες περιπτώσεις όπου δεν εκπροσωπείται το ΠΑΜΕ έχουν μηδενική ή
στοιχειώδη συμμετοχή και λειτουργία. Για παράδειγμα, ενώ στον κρατικό
τομέα φαίνεται, όπως θα δούμε στη συνέχεια, ότι το ΠΑΜΕ δεν
εκπροσωπείται στα ΔΣ των μισών σχεδόν Ομοσπονδιών, στην πραγματικότητα
οι Ομοσπονδίες στις οποίες το ΠΑΜΕ παρεμβαίνει κι έχει έδρες στα ΔΣ τους
καλύπτουν περίπου το 85% του συνόλου των κρατικών υπαλλήλων. Αυτή η
αναντιστοιχία απορρέει από το γεγονός ότι οι 20 από τις 44 Ομοσπονδίες
του κρατικού τομέα στις οποίες το ΠΑΜΕ δεν έχει έδρες στα ΔΣ είναι είτε
με πολύ λίγα μέλη είτε «σφραγίδες».
6. Η Δημοκρατική Αγωνιστική Συνεργασία (ΔΑΣ) αποτελεί το ψηφοδέλτιο το οποίο στηρίζει το ΠΑΜΕ στις εκλογές στις Ομοσπονδίες.
7. Η Αυτόνομη Παρέμβαση υποστηρίχθηκε από το ΣΥΡΙΖΑ.
8.
Τα στοιχεία για τον αριθμό των πρωτοβάθμιων σωματείων του ιδιωτικού
τομέα είναι με βάση τα πρακτικά των αρχαιρεσιών της ΓΣΕΕ στα δύο
τελευταία συνέδριά της. Όσον αφορά τον κρατικό τομέα, η ΑΔΕΔΥ δεν
παρέχει αντίστοιχα συγκεντρωτικά στοιχεία και κατ’ επέκταση ο παραπάνω
αριθμός αποτελεί εκτίμηση του Τμήματος για την Εργατική Συνδικαλιστική
Δουλειά της ΚΕ του ΚΚΕ. Για την αντικειμενική εκτίμηση του αριθμού των
πρωτοβάθμιων σωματείων και κατ’ επέκταση και της παρέμβασης του ΠΑΜΕ σε
αυτά, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι σημαντικό μέρος των παραπάνω σωματείων
σε ιδιωτικό και κρατικό τομέα έχουν μηδενική ή στοιχειώδη λειτουργία και
συμμετοχή.
9.
Για τον κρατικό τομέα δεν υπάρχουν συγκεντρωμένα στοιχεία για τα
πρωτοβάθμια σωματεία που ήταν στη δύναμη του ΠΑΜΕ το 2010, έτσι ώστε να
γίνει η σύγκριση.