Γεύση από συνδιάσκεψη
-και δεν εννοώ το παστίτσιο που πρόσφερε το catering στο ΣΕΦ
Από μια άποψη, είναι κάπως άχαρο να γράφει κανείς για κάτι στο οποίο δεν παρέστη ως αυτόπτης μάρτυρας, ή κάτι για το οποίο δεν έχει σφαιρική εικόνα. Δεν μπορεί βέβαια να τοποθετούμαστε στα πάντα ως ειδικοί κι ειδήμονες. Αλλά ειδικά σε αυτό το ζήτημα, έχει πολύ μεγαλύτερη αξία μια συγκεκριμένη ανάλυση, από κάποιον που έχει στοιχειώδη γνώση των δεδομένων γνώση των δεδομένων και κάποιων κρίσιμων δεικτών, παρά μια φλύαρη, γενικόλογη έκθεση ιδεών.
Παρόλα αυτά, δεν είναι δυνατόν να μη γίνει καμία αναφορά στον κορυφαίο σταθμό της 4ης πανελλαδικής σύσκεψης του ΠΑΜΕ, που ξεκίνησε χτες κι ολοκληρώνεται σήμερα στο ΣΕΦ.
Ένα πρώτο πρόχειρο στοιχείο είναι ότι η αίθουσα Μελίνα Μερκούρη αποδείχτηκε μικρή για να χωρέσει όλους τους αντιπροσώπους της Συνδιάσκεψης και τις διεθνείς αποστολές, κι έτσι κάποιοι "βολεύτηκαν" στη δεύτερη "εξωτερική" ζώνη.
Στη Συνδιάσκεψη πήραν μέρος συνολικά 1221 αντιπρόσωποι από 530 συνδικαλιστικές οργανώσεις (13 Ομοσπονδίες, 14 Εργατικά Κέντρα, 451 πρωτοβάθμια σωματεία και 52 επιτροπές αγώνα) με 530 αποφάσεις ΔΣ και πάνω από 300 γενικές συνελεύσεις.
Αν υπολογίσουμε πως το γενικό μέτρο εκπροσώπησης ήταν ένας αντιπρόσωπος για κάθε εκατό εργάτες που πήραν μέρος στις αρχαιρεσίες κάθε σωματείου, βγαίνει χοντρικά ως συμπέρασμα πως στη συνδιάσκεψη εκπροσωπήθηκαν πάνω από εκατό χιλιάδες εργαζόμενοι -και δε μιλάμε για όλο το δυναμικό των κλάδων συνολικά, αλλά για τα ενεργά μέλη των σωματείων ή τέλος πάντων όσους είναι οργανωμένοι και πήραν μέρος (τουλάχιστον) στις αρχαιρεσίες.
Αυτός όμως είναι ένας μπακαλίστικος, πρόχειρος υπολογισμός, που δεν παίρνει υπόψη του κάποιες πιθανές επικαλύψεις και μπορεί να πέφτει τελείως έξω.
Δεν ξέρω αν υπάρχουν (και πού) συγκριτικά στοιχεία με την προηγούμενη αντίστοιχη διαδικασία -που ήταν όμως αρκετά χρόνια πριν, το 2007, σε αρκετά διαφορετικές συνθήκες- αλλά ο Πέρρος είπε εισηγητικά πως με κάποια από αυτά τα 450 σωματεία το ΠΑΜΕ συναντήθηκε πρώτη φορά(αριστερά) στον αγώνα για τις συλλογικές συμβάσεις -κι είναι ζητούμενο να στερεωθούν αυτοί οι δεσμοί.
Όπως και να έχει, πρέπει να είναι καθαρό κάτι που είχε σημειώσει πολύ γλαφυρά ο ΓΓ εισηγητικά στην πανελλαδική συνδιάσκεψη για τη δουλειά του κόμματος στο εργατικό κίνημα: παρά κι ενάντια στο διαδεδομένο στερεότυπο για "κομματικό συνδικαλισμό" και περιορισμένη απήχηση στις στενές επιρροές και το κομματικό ακροατήριο, στο ΠΑΜΕ υπάρχει "κάθε καρυδιάς καρύδι" -με την καλή έννοια. Πόσο μάλλον στα σωματεία εκτός αυτού -ή που πρωτοέρχονται σε επαφή μαζί του.
Από την πρώτη στιγμή που συγκροτήθηκε το ΠΑΜΕ, η αγωνία όλων των άλλων δυνάμεων και του αστικού τύπου ήταν να το παρουσιάσουν ως διασπαστικό, που επιχειρεί να υποκαταστήσει τη ΓΣΕΕ. Κι αν για τη ρετσινιά της απομόνωσης, παίρνουν κάθε φορά αποστομωτική απάντηση στο δρόμο απ' τους πραγματικούς συσχετισμούς στο κίνημα, το δεύτερο μπορεί να αποτελεί κατηγορία από τη δική τους σκοπιά, αλλά προβάλλει μάλλον ως αναγκαιότητα για πολλούς σφους κι απλούς παρατηρητές, που βλέπουν τη μετεξέλιξη της ΓΣΕΕ σε ένα γραφειοκρατικό καρκίνωμα, χωρίς την παραμικρή συμβολή (ίσα-ίσα) στην ανάπτυξη και το συντονισμό των μαζικών αγώνων, την προκήρυξη-οργάνωση απεργιακών κινητοποιήσεων, κτλ.
Αλλά αν το ανοιχτό κάλεσμα κι η μαζική ανταπόκριση σωματείων παρέπεμπαν αρχικά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο-σκεπτικό-στόχευση, για συντονισμό σε τριτοβάθμιο επίπεδο, ίσως να χρειάζονται ακόμα περισσότερα για να αποτολμηθεί ένα τέτοιο βήμα και να είναι ουσιαστικό, για να επιδράσει άμεσα και καθοριστικά στις διεργασίες. Παραφράζοντας ένα παρεμφερές απόφθεγμα, δεν είμαστε αδύναμοι γιατί επικρατούν (εκλογικά) οι συγκεκριμένες δυνάμεις στη ΓΣΕΕ, αλλά -αντιστρόφως- επικρατούν αυτές οι δυνάμεις, επειδή είμαστε αδύναμοι.
Στον αντίποδα όμως, εξακολουθούν να βάζουν εμπόδια στην ανάπτυξη των αγώνων -οπότε έχει μια σημασία κι η αντίστροφη ανάγνωση, στο πρώτο σκέλος- και θα κυριαρχούσαν εκλογικά ούτως ή άλλως, με κάθε απίθανο, μη θεμιτό τρόπο. Συνεπώς...
Στις εργασίες της πρώτης ημέρας -απ' όσα έπιασαν οι κεραίες κι οι ανταποκριτές της κε του μπλοκ- πολύ δυνατό χειροκρότημα απέσπασαν οι συνταξιούχοι, οι διεθνείς αποστολές κι ιδιαίτερα ο Σέρβος-Γιουγκοσλάβος, που έκανε μια συγκινητική αναφορά στην περίοδο των νατοϊκών βομβαρδισμώ στην πατρίδα του και την αλληλεγγύη του λαού μας το 99', που είναι κι η χρονιά ίδρυσης του ΠΑΜΕ.
Αλλά το πιο ζεστό κι αυθόρμητο χειροκρότημα πρέπει να το κέρδισε ο ασιατικής καταγωγής -όχι πως έχει καμία σημασία το χρώμα κι η εθνικότητα, μπροστά στην ταξική καταγωγή κι ένταξη- από ένα σωματείο της Τρίπολης, που κατάφερε μες σε δυο λεπτά να συγκινήσει όλη την αίθουσα, καθώς διηγούνταν, με τα σπαστά ελληνικά του, πώς έσπασαν με τους συναδέλφους του την τρομοκρατία του εργοδότη που ήθελε να επιβάλει μείωση μισθών και να μην τους παράσχει μέτρα ασφαλείας.
Θυελλώδικα χειροκροτήματα, ουρανομήκεις επιδοκιμασίες.
Ποτέ άλλοτε τα "σπαστά" ελληνικά δεν ήταν τόσο γλαφυρά και δεν κατάφεραν να μεταδώσουν τόσο πολλά και δυνατά μηνύματα.
Στις διεθνείς αποστολές, υπήρχε μεγάλο φάσμα εθνικοτήτων κι αποχρώσεων (πολιτικών και φυλετικών), από την Κούβα, όπου έχουν τελείως διαφορετικές συνθήκες κι άμεσους στόχους, μέχρι συνδικαλιστές με παραδοσιακές στολές της πατρίδας τους, τους συναδέλφους από τη Σρι Λάνκα, που έφεραν ως δώρο το αγαλματίδιο ενός ελέφαντα, και τους πιο σύγχρονους Ιταλούς της USB, που δεν έφεραν δώρο κάποιο φλασάκι, όπως θα ήθελε το Λαϊκό Στρώμα, για τη σημειολογία του πράγματος.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρέμβαση του Κύπριου της ΠΕΟ που έθεσε πολύ προσεκτικά διατυπωμένο το ζήτημα του Κυπριακού και το στόχο για ένα ομόσπονδο κράτος με μια κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα, χωρίς ξένη στρατιωτική παρουσία (χωρίς δηλ το επίμαχο σημείο για τη "διζωνική-δικοινοτική" ομοσπονδία).
Δεν κρίνω σκόπιμο να γράψω κάποιον επίλογο, χωρίς να έχω καν έμμεση εικόνα για τη δεύτερη μέρα (και προσωπική άποψη για τα πιάτα της). Πόσο μάλλον που ο πραγματικός επίλογος θα γραφτεί σε άλλο πεδίο, με όρους κινήματος, στα χνάρια της έναρξης των εργασιών, όπου το πρόγραμμα έγραφε:
9πμ: ξεκινάμε τραγουδώντας το "πάλης ξεκίνημα νέοι αγώνες..."
Άραγε η Προφιντέρν να είχε δικό της ύμνο;
Από μια άποψη, είναι κάπως άχαρο να γράφει κανείς για κάτι στο οποίο δεν παρέστη ως αυτόπτης μάρτυρας, ή κάτι για το οποίο δεν έχει σφαιρική εικόνα. Δεν μπορεί βέβαια να τοποθετούμαστε στα πάντα ως ειδικοί κι ειδήμονες. Αλλά ειδικά σε αυτό το ζήτημα, έχει πολύ μεγαλύτερη αξία μια συγκεκριμένη ανάλυση, από κάποιον που έχει στοιχειώδη γνώση των δεδομένων γνώση των δεδομένων και κάποιων κρίσιμων δεικτών, παρά μια φλύαρη, γενικόλογη έκθεση ιδεών.
Παρόλα αυτά, δεν είναι δυνατόν να μη γίνει καμία αναφορά στον κορυφαίο σταθμό της 4ης πανελλαδικής σύσκεψης του ΠΑΜΕ, που ξεκίνησε χτες κι ολοκληρώνεται σήμερα στο ΣΕΦ.
Ένα πρώτο πρόχειρο στοιχείο είναι ότι η αίθουσα Μελίνα Μερκούρη αποδείχτηκε μικρή για να χωρέσει όλους τους αντιπροσώπους της Συνδιάσκεψης και τις διεθνείς αποστολές, κι έτσι κάποιοι "βολεύτηκαν" στη δεύτερη "εξωτερική" ζώνη.
Στη Συνδιάσκεψη πήραν μέρος συνολικά 1221 αντιπρόσωποι από 530 συνδικαλιστικές οργανώσεις (13 Ομοσπονδίες, 14 Εργατικά Κέντρα, 451 πρωτοβάθμια σωματεία και 52 επιτροπές αγώνα) με 530 αποφάσεις ΔΣ και πάνω από 300 γενικές συνελεύσεις.
Αν υπολογίσουμε πως το γενικό μέτρο εκπροσώπησης ήταν ένας αντιπρόσωπος για κάθε εκατό εργάτες που πήραν μέρος στις αρχαιρεσίες κάθε σωματείου, βγαίνει χοντρικά ως συμπέρασμα πως στη συνδιάσκεψη εκπροσωπήθηκαν πάνω από εκατό χιλιάδες εργαζόμενοι -και δε μιλάμε για όλο το δυναμικό των κλάδων συνολικά, αλλά για τα ενεργά μέλη των σωματείων ή τέλος πάντων όσους είναι οργανωμένοι και πήραν μέρος (τουλάχιστον) στις αρχαιρεσίες.
Αυτός όμως είναι ένας μπακαλίστικος, πρόχειρος υπολογισμός, που δεν παίρνει υπόψη του κάποιες πιθανές επικαλύψεις και μπορεί να πέφτει τελείως έξω.
Δεν ξέρω αν υπάρχουν (και πού) συγκριτικά στοιχεία με την προηγούμενη αντίστοιχη διαδικασία -που ήταν όμως αρκετά χρόνια πριν, το 2007, σε αρκετά διαφορετικές συνθήκες- αλλά ο Πέρρος είπε εισηγητικά πως με κάποια από αυτά τα 450 σωματεία το ΠΑΜΕ συναντήθηκε πρώτη φορά
Όπως και να έχει, πρέπει να είναι καθαρό κάτι που είχε σημειώσει πολύ γλαφυρά ο ΓΓ εισηγητικά στην πανελλαδική συνδιάσκεψη για τη δουλειά του κόμματος στο εργατικό κίνημα: παρά κι ενάντια στο διαδεδομένο στερεότυπο για "κομματικό συνδικαλισμό" και περιορισμένη απήχηση στις στενές επιρροές και το κομματικό ακροατήριο, στο ΠΑΜΕ υπάρχει "κάθε καρυδιάς καρύδι" -με την καλή έννοια. Πόσο μάλλον στα σωματεία εκτός αυτού -ή που πρωτοέρχονται σε επαφή μαζί του.
Από την πρώτη στιγμή που συγκροτήθηκε το ΠΑΜΕ, η αγωνία όλων των άλλων δυνάμεων και του αστικού τύπου ήταν να το παρουσιάσουν ως διασπαστικό, που επιχειρεί να υποκαταστήσει τη ΓΣΕΕ. Κι αν για τη ρετσινιά της απομόνωσης, παίρνουν κάθε φορά αποστομωτική απάντηση στο δρόμο απ' τους πραγματικούς συσχετισμούς στο κίνημα, το δεύτερο μπορεί να αποτελεί κατηγορία από τη δική τους σκοπιά, αλλά προβάλλει μάλλον ως αναγκαιότητα για πολλούς σφους κι απλούς παρατηρητές, που βλέπουν τη μετεξέλιξη της ΓΣΕΕ σε ένα γραφειοκρατικό καρκίνωμα, χωρίς την παραμικρή συμβολή (ίσα-ίσα) στην ανάπτυξη και το συντονισμό των μαζικών αγώνων, την προκήρυξη-οργάνωση απεργιακών κινητοποιήσεων, κτλ.
Αλλά αν το ανοιχτό κάλεσμα κι η μαζική ανταπόκριση σωματείων παρέπεμπαν αρχικά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο-σκεπτικό-στόχευση, για συντονισμό σε τριτοβάθμιο επίπεδο, ίσως να χρειάζονται ακόμα περισσότερα για να αποτολμηθεί ένα τέτοιο βήμα και να είναι ουσιαστικό, για να επιδράσει άμεσα και καθοριστικά στις διεργασίες. Παραφράζοντας ένα παρεμφερές απόφθεγμα, δεν είμαστε αδύναμοι γιατί επικρατούν (εκλογικά) οι συγκεκριμένες δυνάμεις στη ΓΣΕΕ, αλλά -αντιστρόφως- επικρατούν αυτές οι δυνάμεις, επειδή είμαστε αδύναμοι.
Στον αντίποδα όμως, εξακολουθούν να βάζουν εμπόδια στην ανάπτυξη των αγώνων -οπότε έχει μια σημασία κι η αντίστροφη ανάγνωση, στο πρώτο σκέλος- και θα κυριαρχούσαν εκλογικά ούτως ή άλλως, με κάθε απίθανο, μη θεμιτό τρόπο. Συνεπώς...
Στις εργασίες της πρώτης ημέρας -απ' όσα έπιασαν οι κεραίες κι οι ανταποκριτές της κε του μπλοκ- πολύ δυνατό χειροκρότημα απέσπασαν οι συνταξιούχοι, οι διεθνείς αποστολές κι ιδιαίτερα ο Σέρβος-Γιουγκοσλάβος, που έκανε μια συγκινητική αναφορά στην περίοδο των νατοϊκών βομβαρδισμώ στην πατρίδα του και την αλληλεγγύη του λαού μας το 99', που είναι κι η χρονιά ίδρυσης του ΠΑΜΕ.
Αλλά το πιο ζεστό κι αυθόρμητο χειροκρότημα πρέπει να το κέρδισε ο ασιατικής καταγωγής -όχι πως έχει καμία σημασία το χρώμα κι η εθνικότητα, μπροστά στην ταξική καταγωγή κι ένταξη- από ένα σωματείο της Τρίπολης, που κατάφερε μες σε δυο λεπτά να συγκινήσει όλη την αίθουσα, καθώς διηγούνταν, με τα σπαστά ελληνικά του, πώς έσπασαν με τους συναδέλφους του την τρομοκρατία του εργοδότη που ήθελε να επιβάλει μείωση μισθών και να μην τους παράσχει μέτρα ασφαλείας.
Θυελλώδικα χειροκροτήματα, ουρανομήκεις επιδοκιμασίες.
Ποτέ άλλοτε τα "σπαστά" ελληνικά δεν ήταν τόσο γλαφυρά και δεν κατάφεραν να μεταδώσουν τόσο πολλά και δυνατά μηνύματα.
Στις διεθνείς αποστολές, υπήρχε μεγάλο φάσμα εθνικοτήτων κι αποχρώσεων (πολιτικών και φυλετικών), από την Κούβα, όπου έχουν τελείως διαφορετικές συνθήκες κι άμεσους στόχους, μέχρι συνδικαλιστές με παραδοσιακές στολές της πατρίδας τους, τους συναδέλφους από τη Σρι Λάνκα, που έφεραν ως δώρο το αγαλματίδιο ενός ελέφαντα, και τους πιο σύγχρονους Ιταλούς της USB, που δεν έφεραν δώρο κάποιο φλασάκι, όπως θα ήθελε το Λαϊκό Στρώμα, για τη σημειολογία του πράγματος.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρέμβαση του Κύπριου της ΠΕΟ που έθεσε πολύ προσεκτικά διατυπωμένο το ζήτημα του Κυπριακού και το στόχο για ένα ομόσπονδο κράτος με μια κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα, χωρίς ξένη στρατιωτική παρουσία (χωρίς δηλ το επίμαχο σημείο για τη "διζωνική-δικοινοτική" ομοσπονδία).
Δεν κρίνω σκόπιμο να γράψω κάποιον επίλογο, χωρίς να έχω καν έμμεση εικόνα για τη δεύτερη μέρα (και προσωπική άποψη για τα πιάτα της). Πόσο μάλλον που ο πραγματικός επίλογος θα γραφτεί σε άλλο πεδίο, με όρους κινήματος, στα χνάρια της έναρξης των εργασιών, όπου το πρόγραμμα έγραφε:
9πμ: ξεκινάμε τραγουδώντας το "πάλης ξεκίνημα νέοι αγώνες..."
Άραγε η Προφιντέρν να είχε δικό της ύμνο;