11 Ιαν 2012


Οι εκλογές του 1958
Στις εκλογές της 11ης Μάη 1958, που έγιναν από την υπηρεσιακή κυβέρνηση του Κ. Γεωργακόπουλου, η ΕΔΑ, προς έκπληξη πολλών, εξέλεξε 79 βουλευτές, συγκεντρώνοντας το 24,43% των ψήφων.
Απ' τη μια μεριά, πρέπει να εξαρθεί ο αγώνας χιλιάδων κομμουνιστών και άλλων αριστερών αγωνιστών, που μέσα σε δύσκολες συνθήκες έδωσαν όλες τις δυνάμεις τους για να τροφοδοτηθεί και, τελικά, να εκφραστεί και στις κάλπες μεγάλο ποσοστό υπέρ της ΕΔΑ.
Απ' την άλλη, όμως, πρέπει να σημειωθεί ότι υπήρξε υπερεκτίμηση του συγκεκριμένου αποτελέσματος, γεγονός που όξυνε τις αυταπάτες για τη δυνατότητα κατάκτησης της εξουσίας μέσω των κοινοβουλευτικών κανόνων. Ως προς το τελευταίο, ήταν πολύ χαρακτηριστικό το σύνθημα «ΠΑΜΕ πρώτο κόμμα», τρία χρόνια αργότερα, όταν στις εκλογές του 1961 η ΕΔΑ είχε συγκροτήσει μαζί με συνεργαζόμενους τον εκλογικό συνασπισμό ΠΑΜΕ.
Στις εκλογές του 1958, λειτούργησαν συγκυρίες, που επέτρεψαν στην ΕΔΑ να φτάσει σε τόσο υψηλό ποσοστό.
Με δεδομένη την πολυδιάσπαση του «Κέντρου» και τη μειωμένη του υπόληψη, άρα με δεδομένη την ανυπαρξία ενός υπολογίσιμου, κυβερνητικών αξιώσεων, ανταγωνιστή της ΕΡΕ, πλατιές μάζες, που για διάφορους λόγους ψήφιζαν το «Κέντρο», προσανατολίστηκαν προς την ΕΔΑ. Ησαν, κυρίως, λαϊκά στρώματα ΕΑΜικής προέλευσης, που το γενικότερο κλίμα τις απελευθέρωνε από αναστολές και από λογικές του «μικρότερου κακού». Ενθαρρύνονταν ακόμη να «γείρουν» προς την ΕΔΑ, απ' τη στιγμή που στους συνδυασμούς της είχαν προσχωρήσει αρκετοί γνωστοί πολιτικοί παράγοντες «φιλελεύθερης» ή και «δεξιάς» προέλευσης (Ηλ. Τσιριμώκος, Σταμ. Μερκούρης, Γ. Μπακόπουλος, Τ. Βουλόδημος, Κ. Πυρομάγλου, Δ. Ζάκκας, Δ. Στρατής, Δ. Λεονάρδος κ.ά.).
Στην αύξηση του ποσοστού δεν πρέπει ακόμη να παραγνωριστεί η λαϊκή αγανάκτηση για την αρνητική στάση των αστικών κομμάτων και των ΝΑΤΟικών στο Κυπριακό, σε αντίθεση με τα θετικά αισθήματα που έτρεφε ο λαός απέναντι στη Σοβιετική Ενωση. Ησαν πολύ πρόσφατες οι μεγάλες αντιΝΑΤΟικές διαδηλώσεις για το Κυπριακό, όπως της 9ης Μάη 1956, κατά τη διάρκεια της οποίας δολοφονήθηκαν τρεις νεολαίοι διαδηλωτές και τραυματίστηκαν εκατοντάδες άτομα.
Σοβαρό ρόλο, επίσης, έπαιξε και η αρνητική στάση της ΕΔΑ στο θέμα της εγκατάστασης αμερικανικών πυραυλικών βάσεων στην Ελλάδα, σε αντίθεση με το «Κέντρο» που την υποστήριζε.
Ταυτόχρονα, επέδρασε και το ότι οι εκλογές έγιναν σε συνθήκες λιγότερο άσχημες απ' ό,τι στο παρελθόν. Ενώ φαίνεται ότι λειτούργησε αρνητικά για το «Κέντρο» και υπέρ της ΕΔΑ και η συμπαιγνία ΕΡΕ - Γ. Παπανδρέου («Φιλελεύθεροι»), που είχαν κατασκευάσει τον καλπονοθευτικό εκλογικό νόμο της υπερενισχυμένης αναλογικής.
Το αποτέλεσμα του 1958 ισχυροποίησε περισσότερο την αντίληψη ότι η ΕΔΑ μπορεί και πρέπει να αντικαταστήσει το ΚΚΕ, αφού με τη νόμιμη ΕΔΑ υπήρχε άνοδος του κινήματος, ενώ το παράνομο ΚΚΕ διωκόταν και, επομένως, αποτελούσε σεχταρισμό η εμμονή στην ύπαρξή του!!
Ωστόσο, το εκλογικό ποσοστό της ΕΔΑ ήταν επόμενο να ανησυχήσει το Παλάτι, τις ΗΠΑ και τα αστικά κόμματα. Και πήραν τα μέτρα τους. Η ενοποίηση του «κεντρώου» χώρου ήταν το πιο βασικό. Το άλλο ήταν η ισχυρότερη ενεργοποίηση των κρατικών μηχανισμών, που εκφράστηκε με τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη (22 Μάη 1963), τη δολοφονική επιχείρηση - προβοκάτσια στο Γοργοπόταμο (29 Νοέμβρη 1964), καθώς και με το «σαμποτάζ» στον Εβρο (Ιούνης 1965).
Η δημιουργία της «Ενωσης Κέντρου»
Το 1961 είχαν διαμορφωθεί νέα δεδομένα στην εσωτερική και στη διεθνή κατάσταση.
Η Ελλάδα είχε συνδεθεί με την ΕΟΚ. Παράλληλα, η ανάπτυξη της καπιταλιστικής οικονομίας είχε σημαδευτεί απ' το νέο κύμα των χιλιάδων μεταναστών, απ' το ολοκληρωτικό μαράζωμα μεγάλων ζωνών της υπαίθρου και τη συγκέντρωση εκατομμυρίων ανθρώπων στις μεγαλουπόλεις, όπου «άνθισε» η αντιπαροχή γης και διαμορφώθηκαν οι νέες στρατιές των προλετάριων. Την ίδια περίοδο, η φτώχεια και η ανεργία «έσπαζαν κόκαλα». «Ο Σβορώνος υπολογίζει την ανεργία σε 20% και ο Φωτόπουλος αναφέρει 24% (ήτοι 864 χιλ. άτομα) του ενεργού πληθυσμού ως άνεργους για το 1961» (Δημ. Χαραλάμπη: «Στρατός και πολιτική εξουσία», σελ. 103, εκδόσεις ΕΞΑΝΤΑΣ).
Βασικοί εκπρόσωποι της αστικής τάξης, όπως ο Κ. Καραμανλής, είχαν αντιληφθεί πως όσο η πολιτική ζωή απομακρυνόταν από τα χρόνια του εμφυλίου πολέμου, τόσο θα ξεπερνιόνταν οι πιο ωμές αντικομμουνιστικές μέθοδοι, ως μέσα καταστολής του κινήματος. Θεωρούσαν αναγκαίο να στηριχθούν κυρίως σ' ένα ισχυρό δικομματικό σύστημα και σε εκσυγχρονισμούς «χαλάρωσης» των ωμών κατασταλτικών μέτρων, δίχως να παραιτούνται από τη χρήση και αντικομμουνιστικών μεθόδων. Εξάλλου, ο ωμός αντικομμουνισμός συνεχιζόταν και εξαιτίας των διεθνών εξελίξεων, όπως η ιμπεριαλιστική επέμβαση στο Βερολίνο, η απόβαση των Αμερικανών πεζοναυτών στην Κούβα (κόλπος των Χοίρων), καθώς και το γενικότερο κλίμα της ψυχροπολεμικής έντασης κατά των σοσιαλιστικών κρατών.
Η διαμόρφωση του άλλου δικομματικού σκέλους πρόβαλλε ως θεμελιακός όρος για την απορρόφηση της λαϊκής αγανάκτησης και τη σταθεροποίηση της πολιτικής κυριαρχίας της αστικής τάξης. Ας μη ξεχνάμε ότι το μαζικό λαϊκό και νεολαιίστικο κίνημα είχαν σημειώσει σοβαρά ανοδικά βήματα, το ίδιο και το κίνημα Παιδείας, που έμεινε στην ιστορία ως κίνημα του 15%, ενώ η ΕΔΑ βρισκόταν στα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Πολιτικοί κρατούμενοι είχαν απελευθερωθεί και είχαν στελεχώσει την ΕΔΑ και βασικές μαζικές οργανώσεις. Από την άλλη, η ήττα στον Εμφύλιο είχε «σπρώξει» πολλές ΕΑΜικές δυνάμεις προς το «Κέντρο», όμως οι αγωνιστικές παραδόσεις ήσαν σ' αυτές ζωντανές. Αυτό το γεγονός μπορούσε προοπτικά να δημιουργήσει προβλήματα στη λειτουργία του συστήματος, κάτω από προϋποθέσεις. Επιπρόσθετα ήταν δυνάμεις που δεν έπεφταν θύματα του αντικομμουνισμού. Μπορούμε, λοιπόν, να υποστηρίξουμε ότι πολλές κυρίαρχες δυνάμεις «έπεσαν πάνω» στους ηγέτες του «Κέντρου», για να ενωθούν.
Ο Καραμανλής, πριν από το 1960, ευνοούσε τη συνένωση των δυνάμεων του «Κέντρου», που αρκετοί λόγοι είχαν συμβάλει στην πολυδιάσπασή του. Κυριότερος λόγος ήταν ότι η κρίση του αστικού κράτους και του πολιτικού του συστήματος, από τα χρόνια της Κατοχής μέχρι τον Εμφύλιο, είχε εκφραστεί πολύ πιο θεαματικά στα βενιζελικής προέλευσης κόμματα, με την πολυδιάσπαση και την απομαζικοποίησή τους. Ακόμη, με τις έντονες διαφωνίες τους ως προς την τακτική καταστολής και ενσωμάτωσης του λαϊκού κινήματος.
Εκείνο τον καιρό, ο Γ. Παπανδρέου παζάρευε με τον Καραμανλή την προσχώρησή του στην ΕΡΕ και πλειοδοτούσε υπέρ της καθιέρωσης του πλειοψηφικού συστήματος. Ισως επέλεξε πραγματικά αυτή την τακτική, αν και τελικά δεν την υλοποίησε. Ισως το έκανε για να εκβιάσει τους επίδοξους να ηγηθούν του «Κέντρου» και να γίνει αυτός ο ηγέτης του. Ετσι ή αλλιώς, το σίγουρο είναι ότι ήθελε «εκλογές με τον χωροφύλακα», όπως ο ίδιος έλεγε.
Τελικά, η κυβέρνηση της ΕΡΕ έφερε νομοσχέδιο, με το οποίο εισηγήθηκε την ψήφιση της ενισχυμένης αναλογικής ως εκλογικού συστήματος, ενώ πρόβλεπε ότι οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με το πλειοψηφικό. Με το νόμο της ενισχυμένης αναλογικής, η χώρα έφτασε στις εκλογές του 1961, που διεξήχθησαν την 29 Οκτώβρη, από την υπηρεσιακή κυβέρνηση του στρατηγού Κ. Δόβα. Στο μεταξύ, 40 ημέρες πριν, την 19η Σεπτέμβρη, ιδρύθηκε η «Ενωση Κέντρου».
Η «Ενωση Κέντρου» πρόβαλλε στο προσκήνιο ως πιο διορατικός εκφραστής των συμφερόντων της πλουτοκρατίας, σε σχέση με την ΕΡΕ. Αξιοποιώντας δημαγωγικά τις καλύτερες στιγμές του αστικού φιλελευθερισμού, αλλά μη θέτοντας σε αμφισβήτηση το συνταγματικό ρόλο του Στέμματος. Υποσχόμενη στο λαό ελευθερίες και δικαιώματα, αλλά και μένοντας σταθερή στον αντικομμουνισμό της, η «Ενωση Κέντρου» ήρθε με αξιώσεις να διακόψει την 9χρονη παραμονή της «Δεξιάς» στην κυβέρνηση, προβάλλοντας, ταυτόχρονα, όχι μόνο ως ισχυρό ανάχωμα κατά του κομμουνιστικού κινήματος, αλλά και με τη φιλοδοξία να το λεηλατήσει και να το βάλει στο περιθώριο...


Το Κατίν, η προπαγάνδα και οι πρόθυμοι απολογητές των Ναζί



Το Κατίν, η προπαγάνδα και οι πρόθυμοι απολογητές των Ναζί
Οι σφαίρες που βρέθηκαν στον τόπο των εκτελέσεων είχαν παραχθεί στη Γερμανία, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τις ημερολογιακές καταχωρίσεις του Γκέμπελς
«Εδωσα οδηγίες να γίνει η ευρύτερη δυνατή εκμετάλλευση αυτού του προπαγανδιστικού υλικού. Θα μπορέσουμε να επιζήσουμε με αυτό για μια - δυο βδομάδες» (Τζ. Γκέμπελς, ο υπουργός προπαγάνδας των Ναζί για το Κατίν, Απομνημονεύματα, 14 Απριλίου 19431).
Στις 13 Απριλίου 1943, σχεδόν δύο μήνες μετά τη συντριβή της φασιστικής στρατιωτικής μηχανής στο Στάλινγκραντ - που σηματοδότησε τη ριζική στροφή στο ρου του πολέμου - ο ραδιοφωνικός σταθμός του Βερολίνου ανακοίνωσε την «ανακάλυψη» από τη Βέρμαχτ ενός μαζικού τάφου 3.000 Πολωνών αξιωματικών σε μια περιοχή στο δάσος του Κατίν, κοντά στο Σμολένσκ (εν συνεχεία ο αριθμός αυτός ανήλθε σε 15.000 με 22.000 - 25.700 σύμφωνα με τη «Μαύρη Βίβλο του Κομμουνισμού»!). Ενοχος του εγκλήματος αυτού; Ο εβραιομπολσεβικισμός. Το μήνυμα της ανακάλυψης που διατρανώθηκε σε όλους τους τόνους και με όλα τα μέσα; Ο κίνδυνος του προελαύνοντος κομμουνιστικού τέρατος, που απειλούσε πλέον να πατήσει το πόδι του στις χώρες του δυτικού πολιτισμού!
Η σοβιετική «Πράβντα» απάντησε άμεσα και στις 19 του ίδιου μήνα έγραψε: «Εχοντας συνείδηση της οργής ολόκληρης της προοδευτικής ανθρωπότητας για τις σφαγές που διέπραξαν σε βάρος ειρηνικών (σ.σ. φιλήσυχων) πολιτών και ιδιαίτερα των Εβραίων, οι Γερμανοί προσπαθούν τώρα να εγείρουν το μίσος ευκολόπιστων ανθρώπων ενάντια στους Εβραίους. Γι' αυτό το λόγο εφηύραν μια ολόκληρη συλλογή από "Εβραίους κομισάριους", οι οποίοι, όπως ισχυρίζονται, συμμετείχαν στη δολοφονία των 10.000 Πολωνών αξιωματικών. Για τόσο έμπειρους παραχαράκτες δεν ήταν και δύσκολο να εφεύρουν ονόματα ανθρώπων που ποτέ δεν υπήρξαν - Λεβ Ρίμπακ, Αβραάμ Μπορίσοβιτς, Πάουλ Μπροντνίσκι, Χάιμ Φίνμπεργκ. Αυτά τα πρόσωπα δεν υπήρξαν ποτέ, είτε στο "Παράρτημα Σμολένσκ της OGPU" είτε σε κανένα άλλο τμήμα της NKVD (σ.σ. όργανα του Σοβιετικού κράτους που κατηγορήθηκαν για το έγκλημα)». Μετέπειτα αναλύσεις της CIA αναγνώρισαν το «ελάττωμα» στην επιχειρηματολογία των ναζί περί «εβραιομπολσεβικικών σφαγών», επισημαίνοντας πως μεγάλο μέρος των θυμάτων ήταν Πολωνοί εβραϊκής καταγωγής2.
Στα πτώματα του Κατίν βρέθηκαν έγγραφα, επιστολές, αποδείξεις κ.ά., με ημερομηνίες που έπονταν της γερμανικής εισβολής (οι Γερμανοί είχαν ισχυριστεί πως οι Σοβιετικοί εκτέλεσαν τους Πολωνούς αξιωματικούς την άνοιξη του 1940)
Η πολωνική κυβέρνηση του Λονδίνου έσπευσε να υιοθετήσει το γερμανικό ανακοινωθέν. Σχολιάζοντας την άκριτη αυτή αποδοχή της ναζιστικής προπαγάνδας, οι «Times» έγραψαν στις 28 Απρίλη 1943: «Αισθήματα έκπληξης και μετάνοιας θα νιώσουν εκείνοι οι οποίοι, ενώ γνωρίζουν τόσο καλά την υπουλότητα και ιδιοφυΐα της προπαγανδιστικής μηχανής του Γκέμπελς, πέφτουν θύματα της παγίδας που η ίδια έστησε».
Επιχειρώντας να προσδώσουν διεθνή διάσταση και «αντικειμενικότητα» στα αποτελέσματα της «έρευνας», που ξεκίνησαν δήθεν για να ρίξουν φως στο έγκλημα, οι ναζιστικές αρχές ενσωμάτωσαν στο εγχείρημα τον Πολωνικό Ερυθρό Σταυρό (ο ίδιος ο Ερυθρός Σταυρός, αν και εκλήθη, αρνήθηκε να συμμετάσχει), καθώς και μια 12μελή «Διεθνή Επιτροπή», που επικύρωσαν τα πορίσματά τους. Η πολυεθνική σύνθεση της Επιτροπής αποτελεί έως τις μέρες μας επιχείρημα στο οπλοστάσιο του ιστορικού αναθεωρητισμού κατά των Σοβιετικών. Επιχείρημα που, σημειωτέον, διατυπώθηκε για πρώτη φορά από την ομάδα υπεράσπισης των ναζί στις Δίκες της Νυρεμβέργης.
Προφανώς το γεγονός ότι όλα τα μέλη της προέρχονταν από κράτη - δορυφόρους του Γ' Ράιχ (πλην της Ελβετίας) δε θεωρήθηκε ούτε τότε, ούτε και σήμερα, άξιο προβληματισμού. Ούτε το ότι η Επιτροπή παρέμεινε στο χώρο μόλις δύο μέρες εξετάζοντας 9(!) προεπιλεγμένα από τους ναζί πτώματα προτού συντάξει την έκθεσή της. 'Η το γεγονός ότι πολλοί από τους συμμετέχοντες στη λεγόμενη «Διεθνή Επιτροπή», όπως ο Τσεχοσλοβάκος καθηγητής της ιατροδικαστικής F. Hajek ή ο Βούλγαρος ιατροδικαστής M. Markov, ανακάλεσαν αργότερα καταθέτοντας ότι τα πορίσματα ήταν προκατασκευασμένα και υπεγράφησαν υπό καθεστώς πίεσης και φόβου (ο τελευταίος μάλιστα κατέθεσε σχετικά ως μάρτυρας κατηγορίας στις δίκες της Νυρεμβέργης). Ακόμα και ο Τσόρτσιλ είχε δηλώσει στις 24 Απρίλη 1943: «Είμαστε οπωσδήποτε αντίθετοι σε κάθε υποτιθέμενη "έρευνα" που θα διεξαγόταν από το Διεθνή Ερυθρό Σταυρό ή οιονδήποτε άλλο οργανισμό από οιαδήποτε άλλη περιοχή υπό γερμανική κυριαρχία. Μια τέτοια έρευνα θα ήταν απάτη και τα συμπεράσματά της προϊόν τρομοκρατίας»3. Ολα τα παραπάνω βέβαια ειπώθηκαν τότε. Και όμως, δε θα περάσει πολύς καιρός ωσότου το Κατίν μεταφερθεί από το προπαγανδιστικό οπλοστάσιο των ναζί σε εκείνο του «ελεύθερου κόσμου».
Με την απελευθέρωση της περιοχής από τον Κόκκινο Στρατό το Σεπτέμβρη του 1943 συστάθηκε μια ειδική επιτροπή υπό τον ακαδημαϊκό N. Burdenko προκειμένου να ερευνήσει την υπόθεση. Το πόρισμα της Επιτροπής ολοκληρώθηκε στις 24 Ιανουαρίου 1944. Σε αυτό αντικρούονταν ένα προς ένα όλα τα σημεία της γερμανικής «έρευνας». Ενδεικτικά αναφέρουμε4:
  • Οι σφαίρες που βρέθηκαν στον τόπο των εκτελέσεων είχαν παραχθεί στη Γερμανία (γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τις ημερολογιακές καταχωρήσεις του Γκέμπελς στις 14 Απριλίου, όπου υπογραμμίζεται η ανάγκη να παραμείνει η πληροφορία αυτή απόρρητη, μιας και η αποκάλυψή της θα υπονόμευε ουσιαστικά το όλο «εγχείρημα»). Το διαμέτρημά τους δεν ανταποκρινόταν σε κανέναν τύπο όπλου που παρήγε η Σοβιετική Ενωση. Τα χέρια των εκτελεσθέντων ήταν δεμένα με σκοινί που επίσης δεν παράγονταν τότε στην ΕΣΣΔ.
  • Στα πτώματα βρέθηκαν έγγραφα, επιστολές, αποδείξεις, κ.ά. με ημερομηνίες που έπονταν της γερμανικής εισβολής (οι Γερμανοί είχαν ισχυριστεί πως οι Σοβιετικοί εκτέλεσαν τους Πολωνούς αξιωματικούς την άνοιξη του 1940). Αξίζει να σημειωθεί πως και στην ίδια τη Γερμανική Εκθεση Amtliches Material zum Massenmord von Katyn (Berlin: Zentralverlag der NSDAP, Franz Eher Nachf. G. m .b. H., 1943) αναπαράγεται στη σελίδα 330 ένα έγγραφο από πτώμα στο Κατίν με καταχωρημένη ημερομηνία «20 Οκτωβρίου 1941», όταν δηλαδή η περιοχή βρισκόταν υπό γερμανική κατοχή από μήνες ήδη.
  • Επιπλέον, η ιατροδικαστική εξέταση έδειξε πως ο βαθμός αποσύνθεσης των θυμάτων δε δικαιολογούσε τους γερμανικούς ισχυρισμούς. Το γεγονός επιβεβαιώθηκε και από την αμερικανική αποστολή (από την πρεσβεία των ΗΠΑ στη Μόσχα) που παρευρέθηκε στην έρευνα. Στο έργο του «Stalin's Wars», ο Βρετανός ιστορικός G. Roberts παραθέτει ορισμένα αποσπάσματα από τα ιδιωτικά έγγραφα του πρέσβη Harriman, όπου συνοψίζει τα συμπεράσματα της κόρης του (μέλος της αποστολής): «Από τα αποδεικτικά στοιχεία γενικά και από την κατάθεση, η Kathleen και το μέλος της πρεσβείας πιστεύουν ότι σε κάθε περίπτωση η σφαγή πραγματοποιήθηκε από τους Γερμανούς»5.
Δεκάδες μάρτυρες κατέθεσαν στην Επιτροπή, μεταξύ των οποίων και ορισμένοι που είχαν καταναγκαστεί από την Γκεστάπο να υπογράψουν ως «μάρτυρες» στη γερμανική έκθεση. Ωστόσο, η Εκθεση Burdenko θα απορριφθεί εν συνεχεία στο σύνολό της από την αστική ιστοριογραφία ως «σοβιετικό προπαγανδιστικό κατασκεύασμα», ενώ αντίστοιχα τα συμπεράσματα του ναζιστικού πορίσματος θα υιοθετηθούν ασυζητητί.
Μέχρι και το 1945 διπλωματικά έγγραφα των ΗΠΑ αναφέρονταν στην υπόθεση Κατίν ως «προπαγάνδα των ναζί»6.
Στις 19 Ιουνίου του 1945, οι «New York Times», δημοσίευσαν μια ανταπόκριση από τη Στοκχόλμη με τίτλο «Η ιστορία με τους τάφους του Κατίν χαρακτηρίστηκε μαύρη απάτη». Το άρθρο βασιζόταν στις καταθέσεις του τελευταίου επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών (κατασκοπείας) των SS, Walter Schellenberg, σε ανακρίσεις των Συμμάχων, και έγραφε συγκεκριμένα: «Η ιστορία με τους μαζικούς τάφους στο Κατίν, που προκάλεσε το παγκόσμιο αίσθημα πριν δύο χρόνια, υπήρξε μια προπαγανδιστική παράσταση που έστησαν οι Γκέμπελς και Ρίμπεντροπ, ώστε να προκληθεί ρήγμα μεταξύ της Ρωσίας και των Δυτικών Συμμάχων, αναφέρει μια έκθεση που λάβαμε μέσω ειδικών καναλιών και επιβεβαιώνεται από ένα μήνυμα από το Οσλο απόψε. Ανακοινώθηκε πως ένας στενός συνεργάτης του Χίμλερ, ο αρχηγός μονάδας των SSSchellenberg, κατέθεσε αυτή την απίστευτη πληροφορία κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης στο Αρχηγείο των Συμμάχων στη Γερμανία την περασμένη Τρίτη...
...Απόψε, λάβαμε από το Οσλο μια έκθεση που επιβεβαιώνει τα παραπάνω, κατά την οποία ο Eric Johansen - ένας φυλακισμένος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Sachsenhausen της Γερμανίας που πρόσφατα επαναπατρίσθηκε - καταθέτει μια ενδιαφέρουσα ιστορία αναφορικά με την γερμανική παραγωγή ψευδών ντοκουμέντων αναγνώρισης για τα πτώματα των μαζικών τάφων στο Κατίν».
Στον ίδιο τόνο και η γερμανική εφημερίδα «Nordwest - Nachrichten», που εκδιδόταν στη βρετανική ζώνη κατοχής και η οποία στις 4 Ιανουαρίου 1946 δημοσίευσε πρωτοσέλιδο με τίτλο: «Ετσι ήταν το Κατίν. Μαζική δολοφονία στην Πολωνία αποκαλύφθηκε ως ναζιστικό έγκλημα». Ανάλογα δημοσιεύματα εμφανίστηκαν επίσης το 1946 στον ολλανδικό Τύπο, γεγονός που καταγράφηκε στα αρχεία της Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων (SOE) της Βρετανίας (φάκελος HS 4/139, PublicRecord Office), ενώ στα αρχεία του Foreign Office, εμπεριέχονται κι άλλες ομολογίες Γερμανών στρατιωτικών σχετικά με τη ναζιστική ενοχή στο έγκλημα του Κατίν7.
Το 1946, ο επικεφαλής της Σοβιετικής Εισαγγελίας στις δίκες της Νυρεμβέργης, Roman A. Rudenko, πρότεινε να συμπεριληφθεί σε αυτές και η υπόθεση του Κατίν, με το σκεπτικό πως αποτελούσε «μία από τις σημαντικότερες εγκληματικές πράξεις για την οποία ευθύνονται εγκληματίες πολέμου...». Ωστόσο, Αμερικάνοι και Βρετανοί αρνήθηκαν να στηρίξουν το αίτημα, περιορίζοντας τη διαδικασία της ανάκρισης σε έξι μόλις καταθέσεις (3 υπέρ της σοβιετικής ενοχής και 3 υπέρ της ναζιστικής!), μπλοκάροντας ουσιαστικά την εκδίκαση της υπόθεσης. Βρετανικά διπλωματικά έγγραφα αποκαλύπτουν την πρόθεση της «βρετανικής εισαγγελίας να μη λάβει μέρος στην απαγγελία κατηγοριών για το Κατίν στη Νυρεμβέργη»8.Γιατί να θέσει η ΕΣΣΔ το ζήτημα στην αρμοδιότητα ενός διεθνούς δικαστηρίου, τη στιγμή μάλιστα που υποτίθεται ότι πάσχιζε να συγκαλύψει την «ενοχή» της; Γιατί να μπλοκάρουν οι «Σύμμαχοι» τη διαδικασία; Μήπως γιατί προσέβλεπαν σε μια ενδεχόμενη εκμετάλλευση της υπόθεσης στο μέλλον; Πράγματι, το Κατίν καταλαμβάνει έκτοτε περίοπτη θέση στο οπλοστάσιο του ιμπεριαλισμού.
Το 1951-1952, με αφορμή τον πόλεμο της Κορέας, συστάθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ η Επιτροπή Madden (υπό τον Ρεπουμπλικανό R.J. Madden), η οποία κατέληξε στο «συμπέρασμα» πως οι Πολωνοί αξιωματικοί δολοφονήθηκαν από τους Σοβιετικούς και πρότεινε την παραπομπή της ΕΣΣΔ στο Διεθνές Δικαστήριο. Μεταξύ αυτών που κατέθεσαν στην Επιτροπή ήταν και ο Dr. Otto Stahmer, σύμβουλος του Γκέρινγκ (του νούμερο 2 στην ιεραρχία των ναζί) στις δίκες της Νυρεμβέργης! Η όλη υπόθεση θεωρήθηκε, συν τοις άλλοις, μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για προπαγανδιστική δουλειά στους Αμερικανούς πολίτες Πολωνικής ή άλλης Ανατολικοευρωπαϊκής καταγωγής, που έως τότε στήριζαν παραδοσιακά το κόμμα των Δημοκρατικών9.
Σε έκθεση του State Department με την ένδειξη «Απόρρητος» και ημερομηνία 7 Ιουλίου 1952, ξεδιπλώνονται συνοπτικά οι συνομιλίες ΗΠΑ - Βρετανίας για τη χάραξη κοινής στρατηγικής στον ΟΗΕ. Στο κείμενο αυτό, εκτός από τη σημασία της χρησιμοποίησης της «ομπρέλας του ΟΗΕ» προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων του ΝΑΤΟ, επισημαίνεται και η ανάγκη αξιοποίησης του Οργανισμού για αντισοβιετική προπαγάνδα. Ενα από τα δύο ζητήματα που «προσφέρονταν» για το σκοπό αυτό δεν ήταν άλλο από το Κατίν. Η πρόταση για «χρήση διάφορων οργάνων του ΟΗΕ ως πλατφόρμες προπαγάνδας για τη Δύση», με την προώθηση «προβλημάτων» όπως η «σφαγή στο Κατίν», επαναλαμβάνεται επίσης σε εμπιστευτικό έγγραφο της 16ης Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους10.
Ο αντίλογος στην αντικομμουνιστική πολεμική προερχόταν πολλές φορές από φωνές που δε θα περίμενε κανείς. Οπως π.χ. στην περίπτωση του Alexander Werth (1901-1969), γόνου εξόριστων τσαρικών εμιγκρέδων του Λονδίνου, ο οποίος διετέλεσε πολεμικός ανταποκριτής του BBC και των «London Sunday Times» στο Ανατολικό Μέτωπο, ενώ κατά τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια υπήρξε ανταποκριτής της «Guardian» στη Μόσχα. Στο έργο του «Russiaat War: 1941-1945» (1964, Caroll & Graf, N.Y.), ο Werth, κάθε άλλο παρά κομμουνιστής, διατύπωσε ξεκάθαρες ενστάσεις και προβληματισμούς αναφορικά με την εκδοχή της σοβιετικής ενοχής για το Κατίν. Ταυτόχρονα, επεσήμανε την ομοιότητα της τεχνικής των μαζικών δολοφονιών στο Κατίν με τις αναρίθμητες άλλες περιπτώσεις που έλαβαν χώρα από τη Γκεστάπο στις κατεχόμενες από τους ναζί περιοχές της Ανατολικής Ευρώπης.
Τη δεκαετία του 1980, το Κατίν αποτέλεσε ιδεολογικοπολιτικό επιχείρημα των δυνάμεων της αντεπανάστασης, τόσο στην Πολωνία όσο και στη Σοβιετική Ενωση. Τα γεγονότα και οι προβοκάτσιες προμήνυαν τα όσα θα επακολουθούσαν μετά τις ανατροπές. Ας σταθούμε ενδεικτικά μόνο σε ένα: Στις 30 Οκτωβρίου 1989 μετέβη στο Κατίν - με την άδεια και τις ευλογίες του Γκορμπατσόφ - πολυάριθμη αντιπροσωπία Πολωνών, μελών μιας οργάνωσης με την επωνυμία «Οικογένειες των Θυμάτων του Κατίν», προκειμένου να επισκεφτεί το μνημείο που είχαν στήσει εκεί οι Σοβιετικοί. Ανάμεσα σε αυτούς και ο Zbigniew Brzezinski (Μπρεζίνσκι), ο πρώην σύμβουλος για ζητήματα Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, μέλος τότε της Συμβουλευτικής Επιτροπής Διεθνών Πληροφοριών του Προέδρου Bush (πατρός) και πρωταγωνιστικός παράγοντας στην αντικομμουνιστική εκστρατεία του αμερικανικού ιμπεριαλισμού (με «πλούσιο» βιογραφικό που εκτείνεται από την πολύμορφη και ολομέτωπη υποστήριξη των Μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν ως την ενεργή διαβρωτική - διαλυτική δουλειά στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και ιδιαίτερα της Πολωνίας).
Οι συγκεντρωμένοι τέλεσαν λειτουργία και ανάρτησαν πανό με συνθήματα υπέρ της αντικομμουνιστικής πολωνικής οργάνωσης «Αλληλεγγύη». Ενας από τους «πενθούντες» τοποθέτησε μια πινακίδα που έγραφε «NKVD» καλύπτοντας τη λέξη «Ναζί», ώστε η επιγραφή στο μνημείο να φαίνεται ως εξής: «Στη μνήμη των Πολωνών αξιωματικών που δολοφονήθηκαν από τη NKVD το 1941». Στη συνέχεια, ο Brzezinski έκανε δηλώσεις, οι οποίες μεταδόθηκαν με έμφαση και από τη σοβιετική τηλεόραση. Ανάμεσα σε άλλα είπε: «Είναι πολύ σημαντικό για μένα να ειπωθεί η αλήθεια (!) για το τι πραγματικά συνέβη, γιατί μόνο μέσω της αλήθειας μπορεί η νέα σοβιετική ηγεσία να αποστασιοποιηθεί από τα εγκλήματα του Στάλιν και της NKVD... Το γεγονός ότι η σοβιετική κυβέρνηση μου έδωσε τη δυνατότητα να βρίσκομαι εδώ - και οι Σοβιετικοί γνωρίζουν τις απόψεις μου - συμβολίζει τη ρήξη με το Σταλινισμό που αντιπροσωπεύει η περεστρόικα»11.
Το 1992 επήλθε επιτέλους η «απόλυτη» και «πέραν πάσης αμφιβολίας» «δικαίωση» των υποστηρικτών της σοβιετικής ενοχής με την παρουσίαση από το Ρώσο Πρόεδρο Μπόρις Γιέλτσιν στον Πολωνό ομόλογό του Λεχ Βαλέσα, αντιγράφων μιας σειράς αρχειακών «ντοκουμέντων» που «επιβεβαίωναν» τη δολοφονία των Πολωνών αξιωματικών από τις Σοβιετικές Αρχές (με την υπογραφή φυσικά του Ι.Β. Στάλιν). Περιελάμβαναν μεταξύ άλλων, α) ένα κείμενο του Μπέρια στο οποίο πρότεινε την εκτέλεση 25.700 Πολωνών, β) ένα απόσπασμα από τη διαταγή του Πολιτικού Γραφείου για την εκτέλεση, και γ) ένα σημείωμα του επικεφαλής της KGB Shelepin προς τον Χρουστσόφ σχετικά με την εκτέλεση 21.857 Πολωνών και την ανάγκη καταστροφής των σχετικών εγγράφων. Τα έγγραφα αυτά αποτέλεσαν έκτοτε το σημαντικότερο επιχείρημα στο οπλοστάσιο του ιστορικού αναθεωρητισμού αναφορικά με το Κατίν. Πρόκειται για «ντοκουμέντα», που είχαν προσκομιστεί (μόλις «εντοπισθέντα») από τη νομική ομάδα του Γιέλτσιν στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, προκειμένου να επισυναφθούν ως «πειστήρια» για την επιδιωκόμενη κήρυξη του ΚΚΣΕ ως «οργάνωση αντισυνταγματική».
Από την πρώτη στιγμή, η υπεράσπιση εξέφρασε αμφιβολίες σχετικά με την αυθεντικότητα των εγγράφων. Οι ενδείξεις που υποδείκνυαν πλαστογραφία ήταν πολλές: α) η πλήρης ταύτιση των ημερομηνιών της αποστολής του κειμένου Μπέρια και της απόφασης του Πολιτικού Γραφείου (5 Μαρτίου 1940). «Στην πρακτική των συνεδριάσεων του Πολιτικού Γραφείου δε συνέβη ποτέ κάτι παρόμοιο» αναφέρει ο Γιούρι Σλομπότκιν, ένας εκ των δύο μελών της υπεράσπισης που κλήθηκαν να δώσουν μια νομική εκτίμηση επί των εγγράφων. «Υπήρχε απόσταση χρόνου μεταξύ της ημερομηνίας της αποστολής του ενός ή του άλλου εγγράφου και της πρότασης να εξεταστεί κάποιο ζήτημα στη συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου από την ίδια τη συνεδρίαση και δεν ήταν μικρότερη από 5-6 ημέρες». β) Η απόφαση του ΠΓ είχε, μεταξύ άλλων, τις υπογραφές των Καγκάνοβιτς και Καλίνιν, οι οποίοι ωστόσο ήταν απόντες από την 13η Σύνοδο του οργάνου τον Μάρτη του 1940! γ) Πολλές λεπτομέρειες που αφορούν την «τυπική» σύνταξη των εν λόγω κειμένων ή τη διαδικασία λήψης παρόμοιων αποφάσεων υπήρξαν περιέργως παράτυπες (θέση υπογραφών, το γεγονός ότι το μόνο σώμα με την αρμοδιότητα να εξουσιοδοτήσει την υψίστη των ποινών ήταν το Ανώτατο Δικαστήριο της ΕΣΣΔ - τέτοια αιτήματα δεν υποβάλλονταν ποτέ στο ΠΓ, κλπ.), δ) Τα έγγραφα που κατατέθηκαν ήταν φωτοαντίγραφα. Τόσο στο Συνταγματικό Δικαστήριο, όσο και από την πολωνική πλευρά στη συνέχεια, ζητήθηκαν επίμονα τα πρωτότυπα. Ως τα σήμερα τα κείμενα αυτά δεν έχουν εμφανιστεί. Τέτοια ήταν η αναξιοπιστία τους, ώστε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρωσικής Ομοσπονδίας δεν τα συμπεριέλαβε καν στην απόφασή του στις 30 του Νοέμβρη 199212.Για κάποιους, ωστόσο, ήταν υπεραρκετά...
Πρόσφατα το Κατίν επανήλθε στην επικαιρότητα: το 2007 με την ταινία του Βάιντα και το 2010 με τις δηλώσεις Πούτιν για το θέμα και τη συντριβή του αεροσκάφους του Πολωνού Προέδρου στην περιοχή του Σμολένσκ. Οπως τότε έτσι και σήμερα, σύσσωμα τα αστικά μέσα «ενημέρωσης», έντυπης και ηλεκτρονικής, έσπευσαν να αναπαράξουν τα ψεύδη του Γκέμπελς, παρουσιάζοντας μονομερώς, άκριτα και μετά απολύτου βεβαιότητας τη ναζιστική προπαγάνδα ως πραγματικότητα, χύνοντας χείμαρρους κροκοδείλια δάκρυα για «μια από τις μεγαλύτερες σφαγές στην ιστορία»13!(σφαγή ναι, από τις μεγαλύτερες σίγουρα όχι. Ετσι εξυπηρετείται να παρουσιάζεται για τις ανάγκες του αντικομμουνισμού. Ανάλογες «ευαισθησίες» δεν έχουμε δει βέβαια σε αναρίθμητα άλλα εγκλήματα του ιμπεριαλισμού...).
Οι αντιφάσεις στην παράθεση των «γεγονότων» δεν είναι λίγες: άλλοτε ως ένοχος φέρεται η NKVD, άλλοτε ο Κόκκινος Στρατός. Αλλοτε τα θύματα ήταν η «πολωνική ελίτ», άλλοτε «διανοούμενοι» και «καλλιτέχνες», άλλοτε ανώτατοι αξιωματικοί και άλλοτε «έφεδροι αξιωματικοί και οπλίτες». Αλλοτε έφταιγε «η εκδικητικότητα του Στάλιν» για τους σφαγιασθέντες Κόκκινους φαντάρους από την αντιδραστική Πολωνία το 1920, άλλοτε η επιδίωξη του Στάλιν να «αποκεφαλιστεί η πολωνική ελίτ» ώστε να μείνει ο πολωνικός λαός ορφανός από τους «φυσικούς του ηγέτες», κ.ο.κ.14Ολα αυτά όμως, δεν έχουν σημασία, γιατί το ζητούμενο ακριβώς δεν είναι η ιστορική αλήθεια. Σημασία έχει να τονιστεί με όλους τους τρόπους και σε όλους τους τόνους ότι το σοβιετικό καθεστώς ήταν ένα δολοφονικό καθεστώς, ότι ο σοσιαλισμός απέτυχε και ότι δεν πρέπει να επανεμφανιστεί ούτε στα όνειρα και πολύ περισσότερο στις επιδιώξεις των ανθρώπων...
1. Ολες οι αναφορές στα ημερολόγια του Τζ. Γκέμπελς από την αγγλική μετάφραση: Goebbels J (1948) «The Goebbels Diaries (1942-1943)», μετάφραση Louis P. Lochner (New York: Doubleday & Company)
2. Πράβντα 19 Απριλίου 1943 και Fisher B «The Katyn Controversy: Stalin's Killing Field», ηλεκτρονικό άρθρο στο δικτυότοπο Κέντρου Μελέτης Πληροφοριών της CIA, 14 Απριλίου 2007
3. Fowler M (1985) «Winston S. Churchill. Philosopher and Statesman» (Lanham, MD: University Press of America)
4. Ολόκληρη η Εκθεση Burdenko μπορεί να βρεθεί εδώ:http://katyn.codis.ru/cccp054.htm
5. Roberts G «Stalin's Wars» (New Haven: Yale University Press) σελ. 171-172 και 400
6. United States Department of State / Foreign relations of the United States: diplomatic papers: the Conference of Berlin (the Potsdam Conference), 1945, Volume II (1945), σελ. 803
7. Βλέπε π.χ. φάκελο FO 371/56474 (Public Record Office)
8. Βλέπε Experts of Nuremberg Archives: Nikzor.org - 59η Ημέρα, Πέμπτη, 14 Φεβρουαρίου 1946, Conot R E (1984) «Justice at Nuremberg» (New York: Carol & Graf Publishers) σελ. 454 και FO 371/56476 (Public Record Office)
9. US Congress, House of Representatives, Select Committee on the Katyn Forest Massacre, 82d Congress, 1st and 2nd Session, 1951-1952, 7 parts (Washington, DC: US Government Printing Office, 1952)
10. United States Department of State / Foreign relations of the United States, 1952-1954. United Nations affairs, Volume III (1952-1954), σελ. 13 και 15
11. BBC News: Commemoration of Victims of Katyn Massacre, November 1, 1989 και Associated Press: Brzezinski: Soviets Should Take Responsibility for Katyn Massacre, October 30, 1989
12. Βλέπε Γιούρι Σλομπότκιν «Κατίν: Πώς και γιατί οι χιτλερικοί εκτέλεσαν τους Πολωνούς αξιωματικούς», στο «Ριζοσπάστη», 29/5/2005
13. «Αδέσμευτος Τύπος», 11/4/2010
14. Βλέπε σχετικά δημοσιεύματα - αναφορές στην «Ελευθεροτυπία», στο «Βήμα», στην «Καθημερινή», στην «Αυγή», στο «ΑΠΕ», κ.ά.

Του Αναστάση ΓΚΙΚΑ*
*Ο Αναστάσης Γκίκας είναι Δρ. Πολιτικών Επιστημών, συνεργάτης του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ


Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενάντια στην προοπτική νομιμοποίησης του ΚΚΕ



ΜΕΤΑ ΤΟ 1958...
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενάντια στην προοπτική νομιμοποίησης του ΚΚΕ
Ενα μέρος της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΕΔΑ που εξελέγη στις εκλογές του 1958
Στις εκλογές της 11ης Μαΐου 1958 το κόμμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, η Εθνική Ριζοσπαστική Ενωση (ΕΡΕ) κέρδισε, όπως αναμενόταν, την αναμέτρηση με 41% των ψήφων και 171 έδρες στη Βουλή. Εκείνο που δεν αναμενόταν ήταν η εκλογική επιτυχία της ΕΔΑ, η οποία, παρ' όλες τις σε βάρος της πιέσεις από κάθε είδους κυβερνητικό και παρακρατικό μηχανισμό αναδείχτηκε σε δεύτερη πολιτική δύναμη της χώρας, σε αξιωματική αντιπολίτευση με 25% περίπου των ψήφων και 79 έδρες στο Κοινοβούλιο. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων απογοήτευσε όσους ήλπιζαν σε αυτό καθώς με 21% σχεδόν των ψήφων δεν κατόρθωσε να εκλέξει παρά μόνον 36 βουλευτές. Επρόκειτο για μία κρίσιμη ανατροπή, η οποία έθετε σε κίνδυνο όλο το μετεμφυλιακό καθεστώς, αυτό το αντικομμουνιστικό «κράτος έκτακτης ανάγκης» πάνω στο οποίο αρθρώθηκε η ελληνική πολιτική ζωή από το 1949 και μετέπειτα.
Ανάμεσα σε αυτούς που εξεπλάγησαν από το αποτέλεσμα συγκαταλέγονταν οι Αμερικανοί πολιτικοί αναλυτές και διπλωμάτες όλων ανεξαιρέτως των υπηρεσιών και των μηχανισμών που παρακολουθούσαν και κηδεμόνευαν την πολιτική ζωή στο δυτικό κόσμο. Στις 14 Μάη του 1958 μόλις το τελικό αποτέλεσμα έγινε γνωστό οι διπλωματικές υπηρεσίες των ΗΠΑ καθώς και όλες οι υπηρεσίες πληροφοριών - με επικεφαλής την CIA - άρχισαν να αναλύουν το αποτέλεσμα και να επεξεργάζονται σχέδια επί σχεδίων για την ανάσχεση της αριστεράς στην Ελλάδα.

«Υπήρξε γενική έκπληξη, σημείωνε μία πρώτη αναφορά στις 14 Μάη, για την ισχυρή επίδειξη δύναμης της ΕΔΑ (...). Ο κύριος Αλλεν Ντάλλες εξέφρασε την ανησυχία της υπηρεσίας του (της CIA) και πρότεινε να υπάρξει σε δύο ή τρεις εβδομάδες μία πλήρης ανάλυση των παραγόντων που συνέβαλαν στην ενίσχυση της ΕΔΑ. Πρόσθεσε ότι η υπηρεσία του (η CIA) εργάζεται ήδη προς αυτή την κατεύθυνση».1
«Ο κύριος Ντάλλες αναφέρθηκε επίσης στις προτεινόμενες νέες παραγράφους στο Επιχειρησιακό Σχέδιο (για την Ελλάδα), με τη σύσταση να αναληφθεί δράση από την πλευρά των ΗΠΑ για να αποθαρρυνθεί οποιαδήποτε κίνηση προς την κατεύθυνση της νομιμοποίησης του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας (ΚΚΕ)».2
Οι πρώτες εκτιμήσεις για τη νέα κατάσταση ήσαν απογοητευτικές για τους Αμερικανούς. Η κρίση στην Κύπρο έστρεφε τους Ελληνες σε αντιδυτικές θέσεις ενισχύοντας την αριστερά. Η κρίση στις ελληνο-τουρκικές θέσεις οδηγούσε σε αμφισβήτηση την αξία του ΝΑΤΟ για τους Ελληνες. Αυτή η στροφή μπορούσε να απειλήσει τις στρατιωτικές θέσεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην Ελλάδα. Παρ' όλο που στη χώρα μας οι στρατιωτικές δυνάμεις των τελευταίων είχαν «άνευ ορίων πρόσβαση» (unlimited access) σε κάθε είδους στρατιωτική εγκατάσταση, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει σε μία κατάσταση γενικής απογοήτευσης των Ελλήνων απέναντι στην Αμερική και τη Συμμαχία. Η αντίθεση της ελληνικής κοινής γνώμης στο ζήτημα της εγκατάστασης αμερικανικών πυραύλων μέσου βεληνεκούς στη χώρα ήταν έκδηλη. Οι Ελληνες έχουν την τάση να υποτιμούν τη Σοβιετική απειλή διαπίστωνε η σχετική έκθεση.3
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, τα πρώτα μέτρα παρέμβασης στην Ελλάδα υιοθετήθηκαν στην Ουάσιγκτον στις 21 Μαΐου 1958, δέκα μόλις ημέρες μετά τις εκλογές. Οι στόχοι του Επιχειρησιακού Σχεδίου για την Ελλάδα (Operations Plan for Greece) απέβλεπαν στη διαφύλαξη των «δεδομένων»:
«Α. (Τη διατήρηση) μιας ανεξάρτητης και σταθερής Ελλάδας, συνεργαζόμενης με το αμυντικό σύστημα του Ελεύθερου Κόσμου και που θα έχει τη θέληση και την ικανότητα να αντισταθεί στην κομμουνιστική υπονόμευση και επιρροή.
Β. Την πρόσβαση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ σε στρατιωτικές "διευκολύνσεις" στη χώρα και τη συνεργασία της τελευταίας με τις υπόλοιπες χώρες του ΝΑΤΟ (π.χ. Τουρκία).
Γ. Την ύπαρξη ελληνικών ενόπλων δυνάμεων ικανών να αντισταθούν, ως τμήμα μιας συντονισμένης συμμαχικής προσπάθειας, σε απευθείας επίθεση των Σοβιετικών ή των δορυφόρων τους.
Δ. Τη βελτίωση των ελληνο-τουρκικών σχέσεων (...)
Ε. Την επίλυση της διαφωνίας πάνω στο κυπριακό.
ΣΤ. Την άμβλυνση του ελληνικού αλυτρωτισμού (irredentism)».4
Η εξειδίκευση των γενικών αυτών στόχων αφορούσε πολλά πεδία ταυτόχρονα. Η προπαγάνδα ήταν ένα από αυτά: ειδικά προγράμματα θα προσπαθούσαν να πείσουν τους Ελληνες ότι η «συμμαχία της χώρας τους με τη Δύση αποτελεί το καλύτερο μέσο για τη διατήρηση της πολιτικής και οικονομικής τους ανεξαρτησίας». Ο καλύτερος τρόπος για να αποκτήσουν οι Ελληνες σταθερή εμπιστοσύνη στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ θα ήταν η «δημοσιοποίηση των στρατιωτικών και οικονομικών δυνατοτήτων» των τελευταίων. Τα επιτεύγματα των ΗΠΑ στο επιστημονικό και κοινωνικό πεδίο θα συνέβαλαν επίσης σε αυτήν την εμπιστοσύνη.5 Η αντιμετώπιση όμως του κομμουνιστικού κινδύνου απαιτούσε πιο σκληρές πολιτικές σε συνδυασμό με επεξεργασία «εναλλακτικών σχεδίων» - στην περίπτωση νομιμοποίησης του ΚΚΕ, για παράδειγμα.
Η αμερικανική πλευρά καταδίκαζε το «πνεύμα εφησυχασμού» ως προς τον κομμουνιστικό κίνδυνο. Το σχέδιο πρόβλεπε την εξάσκηση πιέσεων στην ελληνική κυβέρνηση για τη διατήρηση των σωμάτων ασφαλείας σε υψηλά επίπεδα (αντικομμουνιστικής) ετοιμότητας: Η μείωση της δύναμης της Χωροφυλακής από 15.670 άνδρες το 1956 σε 13.300 το 1958 θεωρήθηκε δείγμα «συμβιβασμού» όπως και η μείωση της δύναμης της Αστυνομίας Πόλεων από 6.252 σε 5.127 άνδρες το ίδιο διάστημα. Οι υπηρεσίες των ΗΠΑ θα έπρεπε να θυμίσουν ότι η οργανική δύναμη της Χωροφυλακής έπρεπε να είναι 21.986 άνδρες σε καιρό ειρήνης και της Αστυνομίας 8.573άνδρες!6 Τα ΤΕΑ των 84.000 παραστρατιωτικών κρίνονταν αξιόπιστη και πολύτιμη δύναμη.
Σε πιο πρακτικούς τομείς οι ΗΠΑ θα έπρεπε να παρέμβουν πιο αποτελεσματικά. Στο συνδικαλισμό για παράδειγμα, όπου, «θα πρέπει να συνεχιστεί η στήριξη εκείνων των στοιχείων που συνεισφέρουν στην ενίσχυση της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ) ως προς τις αντικομμουνιστικές προσπάθειες της ηγεσίας της.7 Θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η στενότερη συνεργασία μεταξύ της ΓΣΕΕ και της ελληνικής κυβέρνησης σε τρόπο ώστε να προληφθεί τυχόν επανάληψη του απεργιακού κύματος που ξέσπασε στις αρχές του 1957»!8 Η με κάθε τρόπο ενίσχυση των οικονομικών σχέσεων της Ελλάδας και των Ελλήνων με τις ΗΠΑ θα έπρεπε επίσης να εξεταστεί.
Παρ' όλα αυτά, τα όποια «επιχειρησιακά σχέδια» δεν μπορούσαν να κατασιγάσουν τις αμερικανικές ανησυχίες. Οπως παρατηρούσε ένας Αμερικανός αναλυτής, η κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα βρισκόταν στη βάση της «στροφής προς τα αριστερά». Με 240 δολάρια εισόδημα κατά άτομο (λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα...), παρατηρούσε, με τεράστια ανεργία και ακόμα μεγαλύτερη υποαπασχόληση, οι «διαφημίσεις» για τα «καλά της Δύσης» δεν μπορούσαν να έχουν αποτέλεσμα. Δεν είχαν αρχίσει ακόμα τα μεγάλα κύματα της μετανάστευσης προς τα ορυχεία και τα εργοστάσια της Δυτικής Ευρώπης που θα απορροφούσαν την κοινωνική πίεση. Η αμερικανοκρατία στην Ελλάδα, στη συμπλήρωση της πρώτης δεκαετίας της, ευνοούσε πολύ λίγους και κατέστρεφε πάρα πολλούς...
Λίγους μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβρη του 1958, σε μια άλλη σύσκεψη στην Ουάσιγκτον, οι εκπρόσωποι του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (State Department) του Ναυτικού, του Στρατού και της Αεροπορίας, ενημερώνονταν από την CIA για τις εναλλακτικές λύσεις που οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ είχαν επεξεργαστεί για να αντιμετωπίσουν την ελληνική «διολίσθηση» προς τα αριστερά. Η εισήγηση που παρουσιάστηκε εκεί, αφού περιέγραφε τις προόδους της ΕΔΑ, που πλέον μπορούσε να εκπροσωπήσει το «ένα τρίτο της λαϊκής ψήφου», περιέγραφε τις «εναλλακτικές λύσεις» που είχαν προβλεφτεί: «Δεν πιστεύουμε όμως ότι η ΕΔΑ θα πετύχει κάποιου είδους πρόσβαση σε κυβερνητικό σχήμα στα επόμενα λίγα χρόνια. Στην περίπτωση τυχόν παραίτησης του Καραμανλή, κάθε προσπάθεια της ΕΔΑ να εκμεταλλευτεί τις εξελίξεις για να πλησιάσει την εξουσία θα βρει τον δρόμο προς αυτήν κλειστό. Σε μια τέτοια περίπτωση υπάρχει η λύση ενός αντι-κομμουνιστικού συνασπισμού που θα στηρίζεται από τα Ανάκτορα ενώ υπάρχει και η λύση της εγκατάστασης στην Ελλάδα ενός αυταρχικού καθεστώτος (authoritarian regime) στηριγμένου στις ένοπλες δυνάμεις».9
Η τελευταία λύση χρειάστηκε πράγματι να εφαρμοστεί μερικά χρόνια αργότερα, στα 1967, όταν η πολιτική κρίση που είχε ξεσπάσει στη χώρα απειλούσε με ανατροπή το «ειδικό καθεστώς», που είχε επιβληθεί στη χώρα και οδηγούσε ίσως στη νομιμοποίηση του ΚΚΕ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες απέδειξαν έτσι για μια ακόμα φορά ότι για τα ζητήματα που τις «αφορούν», επεξεργάζονται «κατάλληλες λύσεις»...
1. Foreign Relations of the United States, 1958 - 1960, vol. X, p. 613, (έγγραφο 239). Πρακτικά ειδικής συνεδρίασης του Συντονιστικού Γραφείου Επιχειρήσεων (Operations Cooperating Board)για την Ελλάδα.
2. Στο ίδιο, σ. 614.
3. Σε OCB, έγγραφο 240, στον ίδιο τόμο, σ. 616, 617.
4. Επιχειρησιακό Σχέδιο για την Ελλάδα, 21 Μάη 1958, στον ίδιο τόμο σ. 620 κ.ε., έγγραφο 241.
5. Στο ίδιο, σ. 623.
6. Στο ίδιο, σ. 625.
7. Πρόκειται για την περίφημη ηγεσία του Φώτη Μακρή η οποία, μεταξύ άλλων, βασιζόταν - όπως φαίνεται σε έγγραφο της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Ελλάδα - σε αμερικανική χρηματοδότηση για την οργάνωση των συνεδρίων της ΓΣΕΕ, πβ. Αμερικανική Πρεσβεία στην Ελλάδα προς State Department, 2 Οκτωβρίου 1958, στο Foreign Relations of the United States, 1958 - 1960, vol. X, p. 638, (έγγραφο 246). Στα διπλωματικά έγγραφα των ΗΠΑ υπάρχουν πολλές αναφορές για τη διαρκή χρηματοδότηση της διοίκησης Μακρή από το δίκτυο των αντι-κομμουνιστικών συνδικάτων και για τα σκάνδαλα καταχρήσεων και διαφθοράς που ξέσπαγαν στο περιθώριο αυτού του συστήματος.
8. Στο ίδιο, σ. 628.
9. Εκτιμήσεις των Εθνικών υπηρεσιών πληροφοριών: Επισκόπηση της κατάστασης στην Ελλάδα από πλευράς σταθερότητας και διεθνούς θέσης. Ουάσιγκτον, 23 Σεπτεμβρίου 1958, στο Foreign Relations of the United States, 1958 ? 1960, vol. X, p. 635, (έγγραφο 243).

Του
Γιώργου ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ*
*Ο Γιώργος Μαργαρίτης είναι Καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.


1957 - 2007: ΤΟ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΙΩΒΗΛΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ



1957 - 2007: ΤΟ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΙΩΒΗΛΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Κάτι σάπιο υπάρχει στο «βασίλειο» της Δανιμαρκίας
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης μέσα σε καπιταλιστικό καθεστώς, είτε είναι απραγματοποίητες, είτε είναι αντιδραστικές»
Β. Ι. Λένιν «Για το σύνθημα των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης»
Ο καπιταλιστικός συνεταιρισμός της Ευρωπαϊκής Ενωσης συμπλήρωσε «αισίως» ήδη το πρώτο του ιωβηλαίο. Πενήντα (50) χρόνια ιμπεριαλισμός, ο οποίος γιορτάστηκε και συνεχίζει να γιορτάζεται από τους κυρίαρχους κύκλους με μεγαλειώδεις εκδηλώσεις. Διοργανώθηκε, μάλιστα, ειδική σύνοδος κορυφής από τη γερμανική προεδρία στο Βερολίνο, όπου οι «υπάλληλοι» των ευρωπαϊκών μονοπωλίων έδωσαν όρκους αιώνιας πίστης στο καπιταλιστικό κατασκεύασμα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου.
Η Συνθήκη της Ρώμης (1957), με την οποία ιδρύθηκε η τότε ΕΟΚ, συμπίπτει σχεδόν με το δεύτερο ιωβηλαίο από τη δημοσίευση του μεγαλοφυούς έργου του Β. Ι. Λένιν «Ο ιμπεριαλισμός ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού» (Πετρούπολη-1917), όπου ο ηγέτης των μπολσεβίκων και του διεθνούς εργατικού κινήματος τόνιζε στον πρόλογο: «Θα ήθελα να ελπίζω ότι η μπροσούρα μου αυτή θα βοηθήσει να γίνει κατανοητό το βασικό οικονομικό πρόβλημα, που χωρίς τη μελέτη του δεν μπορεί να καταλάβει κανείς τίποτα από την εκτίμηση του σύγχρονου πολέμου και της σύγχρονης πολιτικής, και συγκεκριμένα: Το πρόβλημα της ουσίας του ιμπεριαλισμού».
Η ουσία του ιμπεριαλισμού αναλύθηκε επιστημονικά και σε βάθος από τον κορυφαίο πολιτικό φιλόσοφο Λένιν. Το περίσσιο, όμως, ταξικό μίσος των όπου Γης υπερασπιστών του παλιού καθεστώτος δεν τους αφήνει να αποδεχτούν το τέλος της ταξικής κυριαρχίας των αστών. Πρώην «μαρξιστές», τύπου Γερμανού Κ. Κάουτσκι, συγχέουν συνειδητά τα αυτονόητα. Δηλαδή πως «η ουσία του ζητήματος βρίσκεται στο ότι ο Κάουτσκι αποσπάει την πολιτική του ιμπεριαλισμού από την οικονομία του (...). Ετσι ο ιμπεριαλισμός είναι προοδευτικός και επομένως πρέπει να φερνόμαστε με δουλοπρέπεια απέναντι στον ιμπεριαλισμό και να τον δοξολογούμε». Κατά τον Λένιν, λοιπόν, και τους μαρξιστές γενικά η απόσπαση της οικονομίας από την πολιτική, και το αντίστροφο, ισοδυναμεί με κολοσσιαίο επιστημονικό λάθος που οδηγεί τις έρευνές μας στο σκοτάδι. Η απόσπαση της πολιτικής από την οικονομία είναι κάτι το οποίο συμβαίνει κατά κόρο στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι οπαδοί της ευρωπαϊκής «ολοκλήρωσης» προβάλλουν συνειδητά την οικονομία για να δικαιολογήσουν στα μάτια των εργαζομένων την ιμπεριαλιστική πολιτική της Ενωσης.
Οπως τόνιζε ο Γκέοργκ Λούκατς για τη μαρξιστική ανάλυση, «ο Λένιν δεν ήταν ένας ερευνητής ειδικευμένος στην οικονομία όπως υπήρξαν, ανάμεσα στους σύγχρονούς τους, ο Χίλφερντινγκ και κυρίως η Ρόζα Λούξεμπουργκ. Ωστόσο, η κρίση του για εκείνη την εποχή σαν σύνολο τους ξεπερνούσε κατά πολύ. Αυτή η ανωτερότητα συνίσταται σε τούτο: Κατάφερε - κι αυτό αποτελεί ένα θεωρητικό επίτευγμα που δεν έχει όμοιό του - να συνδέει μόνιμα και συγκεκριμένα την οικονομική θεωρία του ιμπεριαλισμού με όλα τα πολιτικά ζητήματα της σημερινής εποχής».
Κύριοι αστοί «διανοούμενοι», ορίστε: Περάστε τις λενινιστικές συμπληγάδες οικονομίας και πολιτικής. Δύσκολο το πέρασμα. Και για να μη συντριβείτε στις σιδερένιες τανάλιες του διαλεκτικού υλισμού αποφασίσατε να τον γράψετε στα παλαιότερα των υποδημάτων σας χωρίζοντας την οικονομία από την πολιτική. Τώρα πια όμως δεν κάνετε επιστήμη για να ερμηνεύσετε την κοινωνία αλλά χυδαία απολογητική για να δικαιολογήσετε τον ιμπεριαλισμό. Είστε δηλαδή οι «δημόσιοι» υπάλληλοι του συστήματος που πληρώνεστε για να εξωραΐσετε την καπιταλιστική δουλεία. Αξιος ο μισθός σας.
Με βάση την προτροπή του Λένιν οφείλουμε να σκύψουμε βαθιά στη μελέτη τηςάνισης(εννοεί ανισόμετρης;) ευρωπαϊκής ιμπεριαλιστικής ενοποίησης για να κατανοήσουμε σήμερα την εικόνα της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας, στις διεθνείς αμοιβαίες της σχέσεις, στις οποίες εντάσσεται και η ιμπεριαλιστική Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ο καπιταλισμός στις μέρες μας, και ιδιαίτερα μετά την ανατροπή των σοσιαλιστικών χωρών και τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, αναγορεύτηκε αυτόκλητα σε παγκόσμιο σύστημα καταπίεσης και κατάπνιξης της τεράστιας πλειοψηφίας του πληθυσμού της Γης από μια χούφτα «προηγμένες» χώρες. Πρόκειται κυρίως για τη γνωστή τριάδα των σύγχρονων ληστών (ΗΠΑ - Ευρωπαϊκή Ενωση - Ιαπωνία) οι οποίοι ανταγωνίζονται λυσσαλέα με νύχια και με δόντια για παγκόσμια ηγεμονία. Στην τριάδα αυτή κατοικεί μόλις το 12% του παγκόσμιου πληθυσμού (ΗΠΑ 300 εκατομμύρια, ΕΕ των «27» 495 εκατομμύρια και Ιαπωνία 126 εκατομμύρια. Σύνολο Γης 6,5 δισεκατομμύρια κάτοικοι) και παράγει περίπου το 50% του παγκόσμιου προϊόντος (ΗΠΑ 20,3%, ΕΕ των «27» 20,1%, και Ιαπωνία 6,4%). Ενώ η Κίνα των 1,3 δισεκατομμυρίων κατοίκων παράγει το 15,4% του παγκόσμιου προϊόντος. Αν πάμε πολλά χρόνια πίσω θα δούμε ότι το 1845 η Μ. Βρετανία παρήγαγε το 50% του παγκόσμιου προϊόντος, ενώ 100 έτη αργότερα, το 1945, οι ρόλοι αλλάζουν και το 50% του παγκόσμιου προϊόντος παράγεται από τις ΗΠΑ και όπως είδαμε τα πάντα είναι ευμετάβλητα.
Παρατηρούμε λοιπόν ότι τα γεγονότα είναι πεισματάρικα πράγματα και, θες δε θες, είσαι υποχρεωμένος να τα υπολογίζεις. Τα γεγονότα δείχνουν ότι οι διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις διάφορες καπιταλιστικές χώρες δεν είναι μόνιμες αλλά λίαν ευμετάβλητες. Η ιστορία διδάσκει ότι ο αγώνας για οικονομική και πολιτική κυριαρχία ανάμεσα στα διάφορα έθνη είναι αδυσώπητος. Η μάχη για παγκόσμια ηγεμονία οδήγησε τα ευρωπαϊκά μονοπώλια στη δημιουργία αρχικά της τότε ΕΟΚ και σήμερα της Ευρωπαϊκής Ενωσης για να αντιμετωπίσουν τον διεθνή ανταγωνισμό που προέρχεται κυρίως από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Στις χώρες της τριάδας (ΗΠΑ - ΕΕ - Ιαπωνία) στο εσωτερικό τους λειτουργεί πολιτική προστατευτισμού για τις εγχώριες επιχειρήσεις (δασμοί, επιδοτήσεις, επιχορηγήσεις, κίνητρα κτλ.), πράγμα που επιταχύνει τη δημιουργία μεγάλων μονοπωλίων. Σ' αυτό το συμπέρασμα κατέληξε ο Λένιν επισημαίνοντας ότι τα μονοπώλια ευνοούνταν στη «Γερμανία επειδή η βιομηχανία της προστατεύεται από υψηλούς προστατευτικούς δασμούς. Το γεγονός όμως αυτό μπορούσε μονάχα να επιταχύνει τη συγκέντρωση και το σχηματισμό μονοπωλιακών ενώσεων των επιχειρηματιών, καρτέλ, συνδικάτων κτλ. Εχει εξαιρετική σπουδαιότητα το γεγονός ότι στη χώρα του ελεύθερου εμπορίου, στην Αγγλία, η συγκέντρωση οδηγεί επίσης στο μονοπώλιο, αν και κάπως αργότερα και ίσως με άλλη μορφή». Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι το καλύτερο εκκολαπτήριο που ευνοεί τόσο τη δημιουργία, όσο και τη γιγάντωση των μονοπωλίων.
Με άλλα λόγια, το οικονομικοπολιτικό φαινόμενο της ευρωπαϊκής «ολοκλήρωσης» ανταποκρίνεται πλήρως στις αντικειμενικές τάσεις κίνησης και ανάπτυξης της οικονομίας, η οποία διαρκώς διεθνοποιείται. Οι οικονομικές ενοποιήσεις αποτελούν αδιαμφισβήτητες νομοτέλειες του καπιταλισμού της εποχής μας και είναι αποτέλεσμα του διεθνούς ανταγωνισμού. Οι προσπάθειες των ιμπεριαλιστικών χωρών για παγκόσμια ηγεμονία δένουν στο άρμα τους ένα ένα τα μικρά κράτη, σαν βαγόνια σε αμαξοστοιχία. Ο ανταγωνισμός είναι σφοδρός.
Στο πλαίσιο αυτό του διεθνούς ανταγωνισμού λειτουργεί και η ευρωπαϊκή ενοποίηση. Γενικός κριτής η ταξική πάλη. Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, ως δημιούργημα του διεθνούς κεφαλαίου, στηρίζεται στη «νόμιμη» βία των πολυεθνικών επιχειρήσεων και η ανατροπή του μπορεί να γίνει από τη «νόμιμη» βία των λαών όταν φυσικά το αποφασίσουν. Τα παραδείγματα είναι πολλά. Δύο «όχι» των Νορβηγών σε δημοψηφίσματα (1972, 1994) για την ένταξή τους στην τότε ΕΟΚ. 1982 η μικρή Γροιλανδία αποφασίζει σε δημοψήφισμα την έξοδό της από την ΕΟΚ. Οι Δανοί το 1992 απορρίπτουν τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και το 2000 αρνούνται να πάρουν ευρώ. Το 2001 οι Ιρλανδοί απορρίπτουν τη Συνθήκη της Νίκαιας. Το 2003 επίσης οι Σουηδοί αρνούνται να πάρουν ευρώ. Ενώ το 2005 Γάλλοι και Ολλανδοί απορρίπτουν το «ευρωσύνταγμα» προκαλώντας πραγματικό σεισμό στο ευρωπαϊκό κατεστημένο αλλά γεμίζοντας αισιοδοξία τους λαούς της Ευρώπης για αντίσταση και πάλη. Τίποτα λοιπόν δεν είναι στέρεο στο «βασίλειο» της Δανιμαρκίας.

Τρύφωνας ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Επ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Μακεδονίας


1957: Η δολοφονία του στρατηγού Στ. Σαράφη


1957: Η δολοφονία του στρατηγού Στ. Σαράφη
Ο Στρατηγός του ΕΛΑΣ Στέφανος Σαράφης στο βουνό με τον γραμματέα της Επιτροπής Περιοχής Ηπείρου του ΚΚΕ Π. Καρακίτση.
Ηταν Παρασκευή, 31 Μάη 1957, γύρω στη 1.40 το μεσημέρι, όταν στην παραλιακή λεωφόρο του Αλίμου μια βαριά πράσινη «Μπουίκ», με αριθμό ΞΑ 1941, τρέχοντας με ταχύτητα 120 χιλιομέτρων, έπεσε πάνω στον Στ. Σαράφη και στη σύζυγό του Μάριον, σκορπίζοντας το θάνατο. Οδηγός του μοιραίου αυτοκινήτου ο Ιταλοαμερικανός υποσμηνίας Μάριο Μουζάλι, που υπηρετούσε στην 22η μοίρα διαβιβάσεων της αμερικανικής αεροπορικής βάσης του Ελληνικού. Μια ώρα μετά, η καρδιά του Στέφανου Σαράφη δε χτυπούσε πια και ο τιμημένος λαϊκός ηγέτης έφευγε από τη ζωή, σε ηλικία 66 ετών.
Η είδηση του θανάτου του στρατηγού έγινε πολύ γρήγορα γνωστή. Οι εφημερίδες έβγαλαν έκτακτα παραρτήματα και σε λίγες ώρες πλήθος πολιτών συνέρρεε στα γραφεία της εφημερίδας της ΕΔΑ «ΑΥΓΗ», στην οδό Ομήρου, για να μάθει περισσότερες λεπτομέρειες. Σε κάθε γωνιά της Αθήνας, ο χαμός του στρατηγού - που τότε ήταν βουλευτής και γενικός γραμματέας του Γενικού Συμβουλίου της ΕΔΑ - ήταν το κύριο θέμα συζήτησης. «Τον φάγανε!!!», ήταν η γνώμη που κυριαρχούσε. «Τον φάγανε!!!», έλεγε το λαϊκό ένστικτο. Κι όταν πια έγινε γνωστό πως το μοιραίο αυτοκίνητο οδηγούσε σμηνίας που υπηρετούσε στην αμερικανική βάση, κανείς δεν είχε την παραμικρή αμφιβολία πως ο στρατηγός είχε δολοφονηθεί.
Οι υποψίες ότι ο στρατηγός δολοφονήθηκε εκφράστηκαν, όπως προαναφέραμε, από την πρώτη στιγμή. Η ιστορία του, οι πατριωτικοί και πολιτικοί του αγώνες για τα δίκαια του λαού, η ηγετική πολιτική του δράση από τις γραμμές της ΕΔΑ, καθώς και οι συνθήκες του μετεμφυλιακού καθεστώτος στην Ελλάδα υπογράμμιζαν με κατηγορηματικό τρόπο ότι ο Στ. Σαράφης είχε πολλούς εχθρούς, που θα ήθελαν να τον δουν να εγκαταλείπει το μάταιο τούτο κόσμο. Και δεν ήταν λίγοι εκείνοι, που, δοθείσης ευκαιρίας, θα φρόντιζαν για μια τέτοια εξέλιξη.
Τις εκτιμήσεις πως επρόκειτο για δολοφονική επίθεση εναντίον του Σαράφη ενίσχυσαν και τα αποτελέσματα των αστυνομικών ερευνών, όπου εντοπίστηκαν πλήθος αναπάντητων ερωτηματικών σχετικά με τι συνθήκες του «δυστυχήματος», τη συμπεριφορά του Αμερικανού σμηνία, όπως και άλλων παραγόντων που «εξαφανίστηκαν» αμέσως μετά.


ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ-ΣΥΝ κατά της απεργίας αλληλεγγύης στους χαλυβουργούς στο ΕΚ Βόλου: «οι απεργίες είναι υπέρ των εργοδοτών, γιατί δεν φέρνουν αποτέλεσμα….» (εκπρόσωπος ΣΥΝ)


Με χαρακτηριστικά πανεργατικής κινητοποίησης και κεντρική απεργιακή συγκέντρωση στις 11 το πρωί στη Χαλυβουργία Βόλου θα γίνει η απεργία στη Μαγνησία την Πέμπτη, 12 Γενάρη.
Η απεργία που αποφασίστηκε αρχικά από το συνδικάτο Μετάλλου «Μήτσος Παπαρήγας», ήδη γίνεται απόφαση και άλλων συνδικάτων. Τα σωματεία Καθαριστριών – Καθαριστών και Τροφίμων Ποτών είχαν πάρει μέχρι χτες το μεσημέρι αποφάσεις, ενώ αναμένονταν η απόφαση Δασκάλων και Καθηγητών για τον τρόπο που θα μετέχουν στην κινητοποίηση. Σε χώρους, όπου ο εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός εμποδίζει την κινητοποίηση, εξετάζονται επίσης οι τρόποι συμμετοχής των εργαζομένων στο απεργιακό μέτωπο.
Η Γραμματεία Μαγνησίας του ΠΑΜΕ καλεί «να “νεκρώσουμε” κάθε τόπο δουλειάς σε όλη τη Μαγνησία. Να ξεπεράσουμε την εργοδοτική τρομοκρατία, τις απειλές και τους εκβιασμούς της κυβέρνησης του μαύρου μετώπου και των δυνάμεών τους στο συνδικαλιστικό κίνημα (…) Ο καθένας μας βρίσκει μέσα στο σπίτι του τις συνέπειες του πολέμου που μας κήρυξαν! Η ανεργία και οι απολύσεις είναι καθημερινό φαινόμενο στη Μαγνησία, σε όλους τους κλάδους. Στην ΚΟΝΤΙ απολύθηκαν και οι 18 εναπομείναντες εργαζόμενοι. Εκατοντάδες είναι απλήρωτοι για μήνες (Κιολεΐδης, Στεφάνου, ΜΕΚ, ΒΕΚ όπου βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας). Με άμεσο ή έμμεσο τρόπο επιβάλλονται μειώσεις μισθών, όχι μόνο στο Δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα (Βιοτεχνίες Μετάλλου, ΑΓΕΤ, ΕΥΡΗΚΑ, ΑΝΤΩΝΙΟΥ, κ.λπ.)».
Κατάπτυστοι οι εργατοπατέρες
Από την πλευρά τους οι εργατοπατέρες στο ΕΚ Βόλου, στη συνεδρίαση της διοίκησης καταψήφισαν την πρόταση για κήρυξη απεργίας στις 12 Γενάρη. ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ δήλωσαν κατηγορητικά «όχι», εκφράστηκαν ανοιχτά σαν άνθρωποι του Μάνεση που βάζουν πλάτη για να περάσουν τα σχέδια του καπιταλιστή. Κατάπτυστη είναι η θέση που διατύπωσε συνδικαλιστής του ΣΥΝ ότι «οι απεργίες είναι υπέρ των εργοδοτών, γιατί δεν φέρνουν αποτέλεσμα….»!!!
Για «μνημείο εργατοπατερισμού και απροκάλυπτης στήριξης της εργοδοσίας, καθώς και της επίθεσης που εξαπολύει η συγκυβέρνηση ενάντια στους εργάτες», τους καταγγέλλει η Γραμματεία Μαγνησίας του ΠΑΜΕ. Είναι προφανές πως για την εργατική τάξη του Βόλου αυτός ο εσμός των εργατοπατέρων πρέπει να πληρωθεί με το νόμισμα που του αξίζει: Οι εργάτες πρέπει να τους γκρεμίσουν, να μην έχουν τόπο να σταθούν!
Η πλειοψηφία της διοίκησης του ΕΚ Βόλου έδειξε χτες και με άλλο τρόπο το αντεργατικό της πρόσωπο. Αποφάσισε αυθαίρετα την αντικατάσταση του συνδικαλιστή του ΠΑΜΕ Γ. Ρούσσα (μέλους της διοίκησης του ΕΚΒ, προέδρου του συνδικάτου Μετάλλου «Μήτσος Παπαρήγας»), που προφανώς στεκόταν εμπόδιο στους εργατοπατέρες. Επικαλέστηκαν προσχηματικά τη συνταξιοδότηση του συνδικαλιστή.
Για την ΚΟΝΤΙ
Αποκαλυπτική της στάσης των εργατοπατέρων του ΕΚ Βόλου είναι η θέση τους απέναντι στους μεταλλεργάτες απολυμένους από την ΚΟΝΤΙ. Αφού μέχρι τώρα τους καλούσαν να τα έχουν καλά με τ’ αφεντικό για να μην απολυθούν, τώρα που οι απολύσεις είναι γεγονός, επιμένουν να τους κρατούν μακριά από την υπόλοιπη εργατική τάξη. Υποκριτικά κήρυξαν χτες κινητοποίηση για την Τετάρτη, μια μέρα πριν από την απεργία του συνόλου των μεταλλεργατών.
Σε ανακοίνωσή του, το συνδικάτο Μετάλλου «Μήτσος Παπαρήγας» σημειώνει ότι «η αναζήτηση “λύσεων”, που θα καλοπιάνουν και θα δίνουν νέα προνόμια στο κεφάλαιο αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να είναι προς όφελος των εργαζόμενων. Είμαστε αλληλέγγυοι στον αγώνα όλων των εργαζομένων που βρίσκονται αντιμέτωποι με την ανεργία και τις απολύσεις. Καλούμε τους εργαζόμενους της ΚΟΝΤΙ να συμπαραταχθούν μαζί μας στο δρόμο του ταξικού αγώνα, να ξεχωρίσουν, έστω και σήμερα, τους φίλους απ’ τους εχθρούς!»
Στο πλευρό του Μάνεση
Στο πλευρό του Μάνεση τάχθηκαν και τα φασιστοειδή της «Χρυσής Αυγής». Με ανακοίνωσή τους, επιτίθενται στο ΚΚΕ και απειλούν τους εργάτες πως αν δε συμβιβαστούν κινδυνεύουν να βρεθούν στο δρόμο χωρίς φράγκο. Στη δισέλιδη ανακοίνωσή τους, όπου αναπαράγουν τα επιχειρήματα του Μάνεση όπως είχαν προβληθεί από το «ΒΗΜΑ» πριν από δύο βδομάδες, κάνουν γαργάρα το γεγονός ότι οι εργάτες στο χαλυβουργείο Βόλου είναι οι μόνοι που δεν παίρνουν καν ανθυγιεινό, προσφορά κι αυτή των εργατοπατέρων στον βιομήχανο.
Η εργοδοσία ανακοίνωσε νέες απολύσεις
Η τρομοκρατία δε θα περάσει, τονίζουν οι απεργοί. Να δυναμώσει ολόπλευρα η αλληλεγγύη, καλεί το ΠΑΜΕ
Νέα στυγνή και προκλητική επίθεση εξαπέλυσε χτες η εργοδοσία της«Ελληνικής Χαλυβουργίας» στον Ασπρόπυργο, προχωρώντας σε ακόμα 13 απολύσεις εργαζομένων, φτάνοντας το συνολικό αριθμό στους 63 από τις αρχές του Νοέμβρη. Η χτεσινή εξέλιξη ήρθε να επιβεβαιώσει πόσο σκληρό και αδίστακτο είναι το μεγάλο κεφάλαιο, που προσπαθεί να σπάσει τον περήφανο αγώνα των χαλυβουργών που έχει γίνει φωτεινό μονοπάτι στην οργάνωση της πάλης ενάντια στην πολιτική που υπηρετεί την «ανταγωνιστικότητα» των επιχειρήσεων.
Την καλύτερη απάντηση στην κλιμάκωση της εργοδοτικής επιθετικότητας θα δώσει η ένταση της δράσης για την επιτυχία της παναττικής απεργίας στις 17 Γενάρη, ώστε να νεκρώσουν όλοι οι χώροι εργασίας στην Αττική στην 24ωρη απεργία που έχουν κηρύξει τα Εργατικά Κέντρα της περιοχής. Για να γίνει η απεργία των χαλυβουργών απέναντι στις αξιώσεις του Μάνεση μάχη όλης της εργατικής τάξης ενάντια στα όσα σχεδιάζει η εργοδοσία για τις ζωές των εργατών και των οικογενειών τους.
Σε ανακοίνωσή του, το ΠΑΜΕ «καλεί την εργατική τάξη και όλους τους εργαζόμενους να δυναμώσουν ακόμα περισσότερο την αλληλεγγύη στους ηρωικούς χαλυβουργούς που νίκησαν το φόβο τους και, συσπειρωμένοι στο ταξικό σωματείο τους, δίνουν τον υπέρ πάντων αγώνα. Τον Μάνεση και τον κάθε μεγαλοεργοδότη τον αποθρασύνει και τον οπλίζει η κυβέρνηση του μαύρου μετώπου ΠΑΣΟΚ – ΝΔ – ΛΑ.Ο.Σ. που προσπαθεί να τσακίσει κάθε κινητοποίηση των εργαζομένων. Για τους χαλυβουργούς και για όλους τους εργαζόμενους δεν υπάρχει άλλος δρόμος γιατί δεν μπορούν να ζήσουν στη φτώχεια και στην ανέχεια, δεν μπορούν να δουλεύουν για 500 ευρώ». Καλώντας σε ένταση της δράσης για την επιτυχία της απεργίας στις 17 Γενάρη στην Αττική και στις 12 Γενάρη στη Μαγνησία, αλλά και για περαιτέρω κλιμάκωση της πάλης, τονίζει: «Τη νίκη θα τη φέρει ο συνεπής ταξικός αγώνας! Η τρομοκρατία δε θα περάσει!».
Επιασαν «δουλειά» από νωρίς
Η εργοδοσία έδειξε από πολύ νωρίς χτες τις διαθέσεις της καθώς λίγο πριν τις 7 το πρωί εμφανίστηκαν ξαφνικά οι διευθυντές του εργοστασίου στην πύλη. Η προκλητική τους εμφάνιση σήμανε συναγερμό στους απεργούς και μέσα σε ελάχιστα λεπτά η πύλη του εργοστασίου γέμισε κυριολεκτικά απεργούς που ενίσχυσαν μαζικά την περιφρούρηση. Λίγη ώρα αργότερα έφτασε και η είδηση της πρώτης απόλυσης εργαζόμενου και μάλιστα ενός από τους πιο πρωτοπόρους, του Δημήτρη Φάνη, μέλους της Επιτροπής Αγώνα που έχει συγκροτηθεί και διαδίδει με εξορμήσεις τον αγώνα της χαλυβουργίας παντού. Μιλώντας στον «Ρ», ο Γιώργος Σιφωνιός, πρόεδρος του σωματείου, επισήμανε: «Οι τρομοκρατικές ενέργειες της εργοδοσίας αποδεικνύουν την αθλιότητά της απέναντι στους απεργούς εργάτες. Οι προκλήσεις αυτές της εργοδοσίας μας δυναμώνουν και δηλώνουμε πιο αποφασισμένοι και δυνατοί, να σπάσουμε την αδιαλλαξία της». «Είμαστε όλοι απολυμένοι και συνεχίζουμε τον αγώνα μας», ήταν η πρώτη κουβέντα του Δημήτρης Φάνη, μιλώντας στον «Ρ», για να συμπληρώσει: «Οι νέες απολύσεις δείχνουν ότι ο Μάνεσης θέλει να τρομοκρατήσει αυτούς που μπαίνουν μπροστά σε έναν αγώνα δίκαιο. Δείχνει επίσης ότι δεν είμαστε εμείς φοβισμένοι αλλά ο ίδιος ο Μάνεσης».
Εκεί έξω από την πύλη βρισκόταν και ο Στέλιος Στεργίου, που απολύθηκε χτες μετά από 9 χρόνια δουλειάς με 1.800 ευρώ αποζημίωση! Στο πλευρό του στην πύλη και η γυναίκα του Ολγα, έγκυος στον 8ο μήνα και με ένα κοριτσάκι 13 μηνών στην αγκαλιά. «Τώρα πρέπει να συνεχίσουμε ακόμα πιο ενωμένοι και αποφασισμένοι», θα μας πει αμέσως. «Εχω δύο παιδιά και προβλήματα καρδιάς. Εννιά χρόνια όμως εδώ μέσα έκανα τα πάντα, μέχρι και γερανό χειρίστηκα, αν και δεν έχω άδεια. Δεν μπορώ όμως να υποκύψω και να δουλεύω για 500 ευρώ, το οφείλω στα ίδια μου τα παιδιά»..!
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ
Να γίνει όλη η Ελλάδα μια Χαλυβουργία!

Ανακοίνωση για τις νέες απολύσεις
Σε ανακοίνωσή του για τις νέες απολύσεις στη «Χαλυβουργία» το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ τονίζει:
«ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΙΑ ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΑ
Το ΚΚΕ καταγγέλλει τη νέα συνεχόμενη πρόκληση του ιδιοκτήτη της “Χαλυβουργίας”, που με τις πλάτες του ΣΕΒ και των άλλων ενώσεων του κεφαλαίου προχώρησε σε ακόμα 13 απολύσεις χαλυβουργών που έρχονται να προστεθούν στους ήδη 50 απολυμένους. Καταγγέλλουμε την κυβέρνηση Παπαδήμου και τους μετόχους της ΠΑΣΟΚ – ΝΔ – ΛΑ.Ο.Σ., αλλά και την πλειοψηφία της ΓΣΕΕ που σιγοντάρει με την απραξία της τους εργοδότες. Αποδεικνύεται άλλη μια φορά σύμμαχος του κεφαλαίου και εχθρός της εργατικής τάξης.
Το ΚΚΕ εκφράζει την αμέριστη συμπαράστασή του στους απολυμένους, σε όλους τους απεργούς της “Χαλυβουργίας Ελλάδας” και στις οικογένειές τους. Αυτά τα τρομοκρατικά μέτρα υπογραμμίζουν την ανάγκη να γίνει τώρα όλη η Ελλάδα μια Χαλυβουργία του αγώνα για τη νίκη της εργατικής τάξης.
Το ΚΚΕ καλεί την εργατική τάξη να κάνει το ταξικό της καθήκον κόντρα στις ξεπουλημένες ηγεσίες της ΓΣΕΕ και σειράς Ομοσπονδιών και Εργατικών Κέντρων που πλειοψηφούν το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ. Μια αποφασιστική απάντηση πρέπει να δοθεί στις 17 Γενάρη με την επιτυχία της 24ωρης παναττικής απεργίας συμπαράστασης στους χαλυβουργούς, που αγωνίζονται ηρωικά πάνω από 70 μέρες.
Η τρομοκρατία δεν θα περάσει! Να ικανοποιηθούν τώρα όλα τα αιτήματα των χαλυβουργών. Αγώνας και αλληλεγγύη ως τη νίκη».
Πηγή: Ριζοσπάστης

TOP READ